Σελίδες

Τρίτη 31 Μαρτίου 2009

LAST NAMES OF BLOGS FRIENDS

Aδαμοπουλος. Επωνυμο το οποιο προερχεται απο παρατσουκλι το οποιο επισης προερχεται απο παρατσουκλι το οποιο επισης προερχεται απο την περιβαλλουσα φυση, πολυτιμοι λιθοι, μεταλλα με την προσθηκη της καταληξης –πουλος, αλλα μαλαμα = μαλαμας, σμαραγδι = σμαραγδης.
Αρβανιτης.Επωνυμο που ανηκει στην κατηγορια των εθνικων και χαρακτηριζει την καταγωγη..
Δελδημος. Επωνυμο συνθετο αποτελουμενο απο το Δελης = Ντελης = τουρκικο deli = τρελος, παλικαρας και το βαπτιστικο ονομα Δημος, Δημοσθενης
Καρακωστας. Επωνυμο συνθετο αποτελουμενο απο την τουρκικη λεξη kara = μαυρος, μελαχρινος και το βαπτιστικο ονομα Κωστας.
Καψαλης. Επωνυμο προερχομενο απο παρατσουκλι προερχομενο απο το καψαλο, καψαλος = το χρωμα των ημικαμμενων ξυλων.
Κουρτζης. Επωνυμο το οποιο προερχεται απο τη τουρκικη λεξη kurt = λυκος/σκουληκι με την συνηθισμενη καταληξη –τζης.
Κυραννας. Επωνυμο το οποιο ανηκει στην κατηγορια των μητρονυμικων. Της κυρα Αννας = Κυραννας
Μπαλτουμας, Μπαλουξης, Μπαλουξογλου, Μπαλουχτσης, Μπαλτας, Μπαλτακος, Μπαλτιδης, Μπαλκατζης, Μπαλτατζιδης, Μπαλτατζογλου. Επωνυμο προερχομενο απο την τουρκικη λεξη bal = μελι
Νταιλιανης. Επωνυμο προερχομενο απο 1) την τουρκικη λεξη dalyan = ποχη, ειδους γριπου.
2) στην Κρητη Νταλιανης = λυγερος
Πετροπουλος. Επωνυμο το οποιο ανηκει στην κατηγορια των πατρωνυμικων και προερχεται απο το βαπτιστικο ονομα Πετρος με την καταληξη –πουλος που προσδιοριζει Πελλοπονησο. Σημαινει το παιδι του Πετρου.Πέτρος: ψαράς από την Καπερναούμ, ένας από τους δώδεκα μαθητές του Χριστού. Αναφέρεται ως ο κορυφαίος μεταξύ των αποστόλων. Γιορτάζει μαζί με τον απόστολο Παύλο στις 29 Ιουνίου.
Σγουρος. Επωνυμο το οποιο ανηκει στην κατηγορια τν μητρονυμικων, προερχομενο απο παρατσουκλι. Σγουρος = ο εχων σιγουρα μαλλια. Το θηλυκο ειναι σγουρω. Το επωνυμο απανταται εις Ηπειρο, Ζαγουρο.
Σπανος. Επωνυμο το οποιο προερχεται απο παρατσουκλι που αποδιδεται σε σωματικη ιδιοτητα.
Τσαλαπατανης. Επωνυμο συνθετο αποτελουμενο απο τη τουρκικη λεξη cale = τσαλας = κουτσος και την λεξη παταω, εξου και τσαλαπαταω!

Δευτέρα 30 Μαρτίου 2009

ΠΑΝΙΚΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΝΙΚ

Το 6ο τεύχος του ηλεκτρονικού περιοδικού IPanic είναι πλέον online.

Μπορείτε να το διαβάσετε μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα στην διεύθυνση www.panicproject.org και το blog panic-gr.blogspot.com.

Ευχαριστούμε θερμά bloggers και αναγνώστες που συνέβαλλαν ώστε η προηγούμενη έκδοση να ξεπεράσει τις 350.000 αναγνώσεις.

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΜΕ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΡΙΖΑ

Γιασλας =τ yaslan σκυφτός---
Γιαταγάνας =τ yatcgan γιαταγάνl----
Γιατάκης =τ yatak στρωμα, κρεβάτι----
Γιαχνης =τ yahni φαγητό γιαχνί----
Γιαχος =τ yahu βρε, βρε συ----
Γιοβατζιlς =τ yuva φωλιά----
Γιογκαράκης =τ yongar τρίχορδο μουσ. δργανο------
Γιογλάρης =τ ycilamak κλαίω-----
Γιόκαρης =τ yokari ό αποπάνω-----
Γιολάσης= τ yol δρόμος----
Γιολδάσης =τ yoldas συνοδοιπόρος----
Γιοντζης =τ yoncu λεπτουργός-----
Γιωργαντζης =τ yorgancl παπλωματάς-----
Γιοσμας =τ yosma κομψός----
Γιουβαρλά κης= τ yuvarlak γιουβαρελάκια (φαγητό)------
Γιουλ τούρης =τ yildirim κεραυνός-----
Γιουμουρτατζης =τ yumurtaci αυγουλάς-----
Γιουνάνης =α yunan 'Έλληνας-----
Γιουργας =τ yorga τριποδισμός, τροκ.-----
Γιουρντας= τ yurdas συμπατριώτης-----
Γιουρούκης =τ yuruk νομαδικός λαός-----
Γιουρτζά κης =τ kurkcϋ γουναράς----
Γιουρτουμάς =τ yurtmak αλητεύω.-----
Γκαβουνάς =τ kavun πεπόνι-----
Γκάγκαλης =τ gaga ράμφος-----
Γκαζέπης =π gazep θυμός, οργή.----
Γκαϊτατζης =τ gayda ασκαυλος-----
Γκάϊντες =τ kaide βάση, κανόνας
Γκαλπακιώτης= τ kalpak φέσι μέ γούνα------
Γκαμπραλης =τ kabran αργοκίνητος------
Γκαντρης =α kadri αξία, περιοπή----
Γκαρίπης =α ganp ξένος, φτωχός---
Γκατζάνης ---
Γκεβέζος =τ gevezC' φλύαρος---
Γκεβρέκης= τ gevrek παξιμάδι----
Γκεζερλης =τ gezmek τριγυρίζω----
Γκερελης =τ keler σαύρα----

Σάββατο 28 Μαρτίου 2009

ATHENS

Η Αθήνα του 18 & 19ου αιώναΣτις 18 Σεπτεμβρίου 1838, η Αθήνα επιλέχθηκε ως η πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους.
Το Φεβρουάριο της ίδιας χρονιάς, οι κάτοικοί της γιόρτασαν το γεγονός στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, τον αρχαίο ναό του Θησείου που είχε μετατραπεί σε χριστιανική εκκλησία.
Ανάμεσα στο 1838 και το 1896 έγινε μια σοβαρή προσπάθεια να διαμορφωθεί το σχέδιο της πόλης των Αθηνών, σύμφωνα με τις τρέχουσες πολεοδομικές απαιτήσεις των ευρωπαϊκών πόλεων. Επιφανείς Έλληνες και Ευρωπαίοι αρχιτέκτονες, μηχανικοί και άνθρωποι των τεχνών προσκλήθηκαν να εργαστούν γι' αυτό το σκοπό.


Ωστόσο, λόγω οικονομικών δυσχερειών και πολιτικών προβλημάτων, αυτές οι απαιτήσεις αναγκαστικά μειώθηκαν, δίνοντας στην Αθήνα τον αναπόφευκτα υβριδικό χαρακτήρα μιας ευρωπαϊκής πόλης στην περιφέρεια, διαμορφωμένης με ξένες αρχές, επιλεκτικά εφαρμοσμένες. Παρ' όλ' αυτά, όσο το αστικό τοπίο με τον καιρό ωρίμαζε, τα στοιχεία που είχαν εισαχθεί ρίζωσαν στο ντόπιο χώμα και, τη δεκαετία του 1890, η ελληνική πρωτεύουσα είχε πάρει -αν και σε μικρή κλίμακα- την οικεία όψη μιας νεοκλασικής πόλης του 19ου αιώνα. Πληθυσμός
Την εποχή εκείνη ο πληθυσμός της Αθήνας κυμαινόταν μεταξύ 10 και 12 χιλιάδων κατοίκων.
Καθώς η Αθήνα έγινε πρωτεύουσα, πολλοί Έλληνες μετακόμισαν στην πόλη και η αξία της αστικής γης ανέβηκε κατακόρυφα.
Το 1850, η περιοχή ανάμεσα στην Ακρόπολη και το Λυκαβηττό ήταν ήδη γεμάτη κτήρια. Στην απογραφή του 1879, η Αθήνα είχε ήδη φτάσει τους 63.374 κατοίκους.Δρόμοι
Ήταν η εποχή του νεοκλασικισμού και γι' αυτό στους δρόμους και τις πλατείες των Αθηνών δόθηκαν τα ονόματα μεγάλων προσωπικοτήτων της κλασικής ιστορίας.
Είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε ότι δε χρησιμοποιήθηκαν ονόματα βυζαντινών προσωπικοτήτων ούτε αγωνιστών της Επανάστασης: το Βυζάντιο δεν είχε ακόμη αναγνωριστεί ως κομμάτι της ελληνικής ιστορίας και η Επανάσταση ήταν πολύ πρόσφατη και ζωντανή. Πολλοί δρόμοι έπαιρναν το όνομα σημαντικών αθηναϊκών οικογενειών της Οθωμανικής περιόδου. ΣυνοικίεςΟι κατοικημένες περιοχές της εποχής βρίσκονταν γύρω από την Ακρόπολη και την Πλάκα.

Μια από τις παλιότερες γειτονιές ήταν του Ψυρή, κοντά στο Μοναστηράκι. Πήρε τ' όνομά της από το νησί των Ψαρών, απ' όπου είχαν έρθει οι περισσότεροι από τους πρώτους κατοίκους της.
Στο κέντρο της υπήρχε η πλατεία Ηρώων, που ονομάστηκε έτσι από τους αγωνιστές της επανάστασης του 1821, οι οποίοι έκαναν εκεί τις συναντήσεις τους.Άλλες παλιές γειτονιές ήταν η Νεάπολη, που πολύ σύντομα έγινε η γειτονιά των φοιτητών, και τα Εξάρχεια, που πήραν την ονομασία τους από τον έμπορο Έξαρχο, που άνοιξε ένα κατάστημα γενικού εμπορίου, πολύ μεγάλο για τα δεδομένα της εποχής.
Το 1860, οικογένειες χτιστών που μετανάστευσαν στην Αθήνα από την Ανάφη -νησί κοντά στη Σαντορίνη-, για να δουλέψουν στην ανέγερση των Ανακτόρων, δημιούργησαν τη γειτονιά των Αναφιώτικων στους πρόποδες της Ακρόπολης.
Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, το εμπορικό κέντρο της πόλης οριζόταν από τους δύο πλέον πολυσύχναστους δρόμους, την Ερμού και την Αιόλου.
Τα πρώτα μεγάλα και πολυτελή ιδιωτικά σπίτια χτίστηκαν στις καινούργιες λεωφόρους Ακαδημίας, Πανεπιστημίου και Σταδίου· σύντομα άρχισε να σχηματίζεται η γειτονιά του Κολωνακίου.
ΠΛΩΤΙΝΟΣ

Παρασκευή 27 Μαρτίου 2009

ΑΝΑΛΥΣΗ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ

ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ,ΑΡΓΥΡΗΣ . Επώνυμο που προέρχεται από το βαπτιστικό όνομα Αργυρης=Αργυρος=πολύτιμη πέτρα. Ανήκει στα προερχόμενα ονόματα από την περιβάλλουσα φύση, πολύτιμοι λίθοι, μέταλλα όπως διαμάντι=Διαμαντής, μάλαμα=Μάλαμας, σμαράγδι=Σμαραγδής, Χρυσός, ασήμι=Ασημής, Ασημίνα, κλπ.
Γαλάνης, Γαλανός: Επώνυμο προερχόμενο από παρατσούκλι που έχει δημιουργηθεί από σωματικές ιδιότητες στο συγκεκριμένο από χρώμα που δόθηκε στα μαλλιά ή στα μάτια.
Γιώτης, Γιωτόπουλος: Επώνυμο το οποίο ανήκει στην κατηγορία των πατρωνυμικών προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Παναγιώτης. Το επώνυμο συναντάται αρκετά στην Ήπειρο.
Ηλίου: Επώνυμο α) από το οποίο στηρίζεται στα αρχαία ελληνικά πρότυπα βασιζόμενα στα γεωγραφικά ονόματα Ήλειος, Θεσσαλός, Λυδός β) πατρωνυμικό προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Ηλίας.
Καρβελης. Επωνυμο επωνυμο προερχομενο απο παρατσουκλι που εχει σχεση με φαγωσιμα δηλαδη το κουλουρι. Αλλα παρομοια Κ ουλουρας, Καφες, Λαγανας, Μακαρονης, Ξυδης, Παξιμαδης.
Λαμπρόπουλος, Λάμπρος, Λαμπράκης: Επώνυμο το οποίο ανήκει στην κατηγορία των πατρωνυμικών προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Λάμπρος=αυτός που λάμπει και μεταφορικά ο ονομαστός, ο περίφημο. Εορτάζει την Λαμπρή.
Λεγάκης: Επώνυμο από το Λέγας + την κατάληξη –ακης που προσδιορίζει Κρήτη. Η αρχική ρίζα είναι από το όνομα Αχιλλεύς, το δεμώδες Αχιλλέας και κατόπιν μετά αναπτύξεως –Γ- μεταξύ των φωνηέντων = Λέγας. Το επώνυμο συναντάται ευρέως στη Νάξο.
Πίτσος: Επώνυμο προερχόμενο από παρατσούκλι. Πίτσος = το ξύλο που στήνουν για σημάδι στις αμάδες.
Πουλόπουλος, Πούλος, Πούλης, Πουλίτσας, Πουλίτσης, Πουλιτσάκης: Επώνυμα τα οποία προέρχονται από το πουλίτσι = πουλάκι με την κατάληξη –οπουλος = υποκοριστική, προσδιορίζει Πελοπόννησο.
Χριστοφοριδης:Επώνυμο που ανηκει στην κατηγορια των πατρωνυμικων προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Χριστόφορος με την κατάληξη – ιδης που προσδιορίζει την τοποθεσία Ποντου

Ο ΣΤΑΥΡΟΣ

Μινωικός Λίθινος σταυρός από τον ιερό αποθέτη του ανακτόρου στην Κνωσό

Ο σταυρός είναι ίσως το πιο παλιό ελληνικό (και συμπαντικό) σύμβολο, που τοποθετείται σε πανάρχαιους χρόνους και που συγκεντρώνει κοσμική κυρίως υπόσταση. Είναι ένα κέντρο κοσμικό, ένα σημείο επικοινωνίας μεταξύ σύμπαντος και γης, ένα σύστημα αξόνων, που προεκτείνεται στο συμπαντικό άπειρο, ένα σύμβολο που κατέχει σοβαρή θέση στις απεικονίσεις του κοσμικού δέντρου (Δέντρου της Ζωής ή της διατροφής-θρέψης), της κοσμικής στήλης, της κοσμικής κλίμακας και άλλων.

Η κατακόρυφη γραμμή του σταυρού συμβολίζει την ουράνια πνευματική και διανοητική, θετική, ενεργετική και αρσενική παράμετρο. Η οριζόντια γραμμή είναι η γήινη, λογική, παθητική, αρνητική και θηλυκή παράμετρος. Στο σύνολό του ο σταυρός είναι η απαρχή στη φύση (κατ’ άλλους ο αιώνιος Ερμαφρόδιτος, η πηγή-συνδυασμός του αρσενικού και του θηλυκού, κι εδώ ας μη λησμονείται ότι μία από τις παλαιότερες μορφές του ελληνικού άλφα (=αρχή) ήταν ο ισοσκελής σταυρός, που βασικά σήμαινε τη διασταύρωση των δύο «στοιχείων» για την έναρξη της ύπαρξης. Ο σταυρός είναι η δυαδικότητα στη φύση και η ένωση και ολοκλήρωσης της ανθρώπινης ψυχής στην οριζόντια και κάθετη όψη της, που αμφότερες είναι απαραίτητες για τη δημιουργικότητα, για τη δημιουργία πλήρους ζωής. Είναι η υπέρτατη ταύτιση.

Ο σταυρός είναι το σχήμα του ανθρώπου με τα άνω άκρα σε πλήρη έκταση. Είναι ακόμη η κάθοδος του πνεύματος μέσα στην ύλη. Η δυνατότητα επέκτασής του προς κάθε κατεύθυνση, στο άπειρο, δηλώνει την αιωνιότητα της φύσης και της ζωής. Συνιστά τους άξονες των σημείων του ορίζοντα, την τετραδικότητα στις δυναμικές όψεις της. Σαν χιαστί αντιπροσωπεύει τα τέσσερα στοιχεία της ζωής (αέρα, γη, φωτιά και νερό) ενωμένα στο πέμπτο στοιχείο (ψυχή ή ουράνιον πυρ), το Κέντρο. Κοσμολογικά το επάνω μέρος είναι το Ζενίθ, το κάτω μέρος είναι το Ναδίρ, ο άξονας βορρά-νότου είναι ο άξονας των ηλιοστασίων και ο άξονας ανατολής-δύσης αυτός των ισημεριών.

Η λέξη σταυρός για τον προγονικό Ελληνισμό σημαίνει ο όρθιος πάσσαλος ή το μακρύ ξύλο. Σαν τέτοιος αναφέρεται από τον Όμηρο: «αμφί δε οι μεγάλην αυλήν ποίησαν άνακτι σταυροίσιν πυκινοίσι», δηλαδή «και τριγύρω έκτισαν σαν μεγάλη αυλή για τον βασιλιά με πυκνοστημένους πασσάλους», και «σταυρούς εκτός έλασσε διαμπερές ένθα και ένθα πυκνούς και θαμέας», δηλαδή «στον περίγυρο κάρφωσε πασσάλους σε όλο το μήκος, πολύ κοντά τον ένα στον άλλο», όπως και από άλλους συγγραφείς. Από τον Ηρόδοτο αναφέρεται σαν μπηγμένος πάσσαλος, που χρησιμεύει σαν θεμέλιο: «ίκρια επί σταυρών υψηλών εζευγμένα εν μέση έστηκε τη λίμνη», δηλαδή «εκεί στη μέση της λίμνης έστησε εξέδρα πάνω σε πασσάλους αλληλοζευγμένους», και παρακάτω: «κομίζοντες εξ όρεος τω ούνομα εστί Όρβηλος, κατά γυναίκα εκάστην ο γαμέων τρεις σταυρούς υπίστησι», δηλαδή «οι πάσσαλοι φέρονται από ένα βουνό, που ονομάζεται Όρβηλος, και κάθε άνδρας μπήγει τρεις πασσάλους για κάθε γυναίκα που παντρεύεται».

Η ετυμολογία της λέξης σταυρός, σύμφωνα με τους Liddel και Scott, βασίζεται στο ρήμα «ί-στη-μι». Το θέμα στη- στη δωρική γίνεται στα- και κατ’ επέκταση σταυ- ή σταF-, όπου F το δίγαμμα παλαιότατο γράμμα του ελληνικού αλφαβήτου που εγκαταλείφθηκε. Δεύτερη συλλαβή –ρός δείχνει στατική επιτόπια ροή. Στο σύνολό της, ετυμολογικά, η λέξη σταυρός εκφράζει σταθερότητα, κινητικότητα αλλά επί σταθερών βάσεων, όπως και το σώμα του ανθρώπου με εκτεταμένες χείρες.

Η σταύρωση του Προμηθέα από αρχαιοΕλληνικο αγγείο


Ο σταυρός είναι το ρωμαϊκό όργανο θανάτωσης και αποτελείται από δύο ξύλα σταυροειδώς προσαρμοσμένα, όπως αναφέρεται από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη. Υπό την ίδια έννοια αναφέρεται και από τον Λουκιανό: «και τοις επί τον σταυρόν απαγομένοις», δηλαδή «και αυτούς που οδηγούνται στο σταυρό».Ο σταυρός αναφέρεται μεταφορικά επί εκουσίων παθημάτων στα ευαγγέλια: «σταυρόν λαμβάνειν, αίρειν, βαστάζειν». Το σχήμα αυτού παρίσταται με το ελληνικό γράμμα Τ σύμφωνα με τον Λουκιανό: «τω γαρ τούτου σωματί φασι τους τυράννους ακολουθήσαντας και μιμησαμένους αυτού το πλάσμα έπειτα σχήματι τοιούτω ξύλα τεκτήναντας ανθρώπους ανασκολοπίζειν επ’ αυτά. Από δε τούτου και τω τεχνήματι τω πονηρώ την πονηράν επωνυμίαν συνελθείν. Τούτων ουν απάντων ένεκα πόσων θανάτων το Ταυ άξιον είναι νομίζετε;», δηλαδή «διότι, όπως λένε, οι τύραννοι ακολούθησαν τη μορφή του σώματός του (εννοεί το Ταυ) και, αφού μιμήθηκαν το σχήμα του, με ξύλα θανάτωναν (ως ποινή) ανθρώπους, παλουκώνοντάς τους σ’ αυτά. Εξαιτίας του λοιπόν και της πονηρής πράξης προσέλαβε αυτό το πονηρό όνομα. Από όλα αυτά για πόσους θανάτους νομίζετε ότι το Ταυ είναι υπεύθυνο»;

Σταυρόω σημαίνει περιφράζω με σκόλοπες ή πασσάλους, περιχαρακώνω κάποιον τόπο. Με τη σημασία αυτή αναφέρεται από τον Θουκυδίδη: «σταυρόω τα βάθη ξύλοις», δηλαδή «περιχαράζει τα βάθη με ξύλα», ενώ κατά τον Πολύβιο σημαίνει σταυρώνω, ανασκολιπίζω επί σταυρού, προσηλώνω: «τους περί τον Σπένδιον αιχμαλώτους εσταύρωσαν επιφανώς», δηλαδή «και τους αιχμαλώτους γύρω από τον Σπένδιο ποταμό εσταύρωσαν έτσι ώστε να είναι εμφανείς».

Ανασταυρόω σημαίνει παλουκώνω. Αναφέρεται από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη για το θεό Διόνυσο: «… και τον Λυκούργον ζωγρήσαντα τυφλώσαί τε και πάσαν αικίαν εισενεγκάμενον ανασταυρώσαι», δηλαδή «και αφού συνέλαβε τον Λυκούργο ζωντανό, τον ετύφλωσε και, αφού τον βασάνισε με κάθε τρόπο, τον παλούκωσε», και από τον Φιλόστρατο: «Εκ παλαιού, ξένε, και γαρ τον Ηρακλέα φασίν ανασταυρώσαντα το Ασβόλου του κενταύρου σώμα επιγράψαι αυτώ τόδε το επίγραμμα», δηλαδή «Από τα παλιά, ξένε, όταν ο Ηρακλής παλούκωσε το σώμα του κενταύρου Ασβόλου, έγραψε σαν επίγραμμα τα ακόλουθα».

Κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους σήμαινε προσηλώνω πάνω στο σταυρό, καρφώνω επάνω στον σταυρό, σταυρώνω. Στα βυζαντινά χρόνια το σημείο του σταυρού χρησιμοποιόταν σαν σφραγίδα σε συμβόλαια ή σε ομόλογα. Το σκήπτρο των αυτοκρατόρων του Βυζαντίου, μετά την αποδοχή του χριστιανισμού, τελείωνε σε σχήμα σταυρού.

Γίνεται, λοιπόν, εμφανές ότι οι προϊστορικοί μας πρόγονοι δεν χρησιμοποιούσαν τη λέξη σταυρός για να περιγράψουν το σχήμα, το σύμβολο που σήμερα λέγεται σταυρός. Ασφαλώς θα πρέπει να χρησιμοποιούσαν κάποια άλλη λέξη, που δυστυχώς δεν σώθηκε. Επειδή ο ισοσκελής σταυρός αλλά και ο σταυρός σε σχήμα ανθρώπου, ειδικά σε ταφικά ειδώλια της νεολιθικής εποχής, είχαν ευρεία χρήση, θα πρέπει ο σταυρός να συνδεόταν με τη μετά θάνατο ζωή. Και η επέκταση των βραχιόνων του αναμφισβήτητα οδηγεί στο άπειρο, στην αιωνιότητα. Η πιο συνετή λέξη περιγραφής του θα έπρεπε να είναι τετρακτίς, αφ’ ενός γιατί τον αποδίδει και αφ’ ετέρου γιατί οι τέσσερις ίσοι βραχίονες ενώνονται στο κέντρο απαρχής (γενέσως, δημιουργίας) και εκ του κέντρου κατευθύνονται στο άπειρο (χώρο ύπαρξης των ατελεύτητων θεών και θεαινών, χώρο αιωνιότητας, χώρο μεθόδευσης της μετεμψύχωσης).


Πέμπτη 26 Μαρτίου 2009

ΠΩΣ ΕΓΙΝΕ Η ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΣΗΜΑΙΑ?

Αν δεν ξέρετε ορίστε η απάντηση
Είναι γνωστό ότι η Τούρκικη σημαία, και το αντίστοιχο "εθνικό σύμβολο" των Τούρκων, προέρχεται από ένα σύμβολο του Βυζαντίου, όχι της αυτοκρατορίας, αλλά της αρχαιοελληνικής πόλης που υπήρχε στην θέση της Κωνσταντινούπολης.... Αυτό το σήμα είναι πανάρχαιο και απαντάται ως λατρευτικό σύμβολο της θεάς Εκάβης.
Έγινε σύμβολο της πόλης του Βυζαντίου όταν ο Φίλιππος, πατέρας του Μεγαλέξανδρου, προσπάθησε να καταλάβει αυτή την πόλη, και μια νύχτα με συννεφιά, έστειλε πολεμιστές (σαν καταδρομική επιχείρηση) να περάσουν τα τείχη, για να αλώσουν την πόλη.
Και ξαφνικά, εμφανίστηκε το φεγγάρι, οι εισβολείς έγιναν αντιληπτοί, και αποκρούστηκε η επίθεση.... Από τότε, και επειδή θεωρήθηκε ως θεϊκή βοήθεια προς την πόλη, έγινε σύμβολο της πόλης του Βυζαντίου.
Από εκεί έμεινε ως σύμβολο παραδοσιακά και στην Κωνσταντινούπολη, το βρήκε και ο Μωχάμεντ ο πορθητής (και οι επόμενοί του), και όπως χρησιμοποίησε τα πάντα που βρήκε από την Αυτοκρατορία, για να δώσει αυτοκρατορική χρειά στην πλιατσικολογική Οθωμανική κατάκτηση, έγινε ένα σύμβολο της Οθωμανικής κυριαρχίας, και επεκτάθηκε ως μουσουλμανικό σύμβολο.....
Το Βυζάντιον
Η Ελληνική πόλη Βυζάντιον ήταν ήδη 1000 ετών όταν την πρωτοείδε ο Ρωμαίος κατακτητής και ενθουσιάστηκε. Ήταν μια ανθηρή πόλη, συμπυκνωμένη εντός των τειχών της με την ακρόπολη στον πρώτο λόφο.
Την έκτισε ο Βύζας από τα Μέγαρα. Χρόνια πριν, άλλοι Μεγαρείς είχαν κτίσει στην αντικρινή ασιατική ακτή τη Χαλκηδόνα και είχαν μείνει παροιμιώδεις για την «τύφλα» τους διότι δεν κατάλαβαν τα πλεονεκτήματα της απέναντι θέσης!
Όλοι ήθελαν το Βυζάντιον, διότι εξουσίαζε την είσοδο της Μαύρης Θάλασσας, που οι Βόρειες ακτές της ήταν ο σιτοβολώνας των Αθηνών.
Λόγω της κραταιάς στρατηγικής του θέσης, το Βυζάντιον, δεινοπάθησε επανειλημμένως από τους Ρωμαίους κατακτητές, αλλά τώρα έρχεται ο μέγας και οριστικός κατακτητής του, ο Κωνσταντίνος, με τους τοπογράφους και τους αρχιτέκτονές του, για να γκρεμίσει και να σβύσει το όνομα «Βυζάντιον» από το χάρτη και να εγείρει στη θέση του τη δική του πόλη.

Την εγκαινίασε στις 11 Μαίου 330 με το όνομα Νέα Ρώμη, αλλά ο κόσμος προτιμούσε να τη λέει με το όνομα του ιδρυτή της, δηλ. «Κωνσταντινούπολις».

Η Κωνσταντινούπολη
Οι χριστιανοί βοήθησαν το έργο του Κωνσταντίνου. Περιχαρείς γκρέμιζαν τα αγάλματα και τους ναούς του Βυζαντίου για να εγερθούν χριστιανικές εκκλησίες.
Κατέφθασαν νέοι πληθυσμοί, ώστε οι Έλληνες του Βυζαντίου σύντομα εξουδετερώθηκαν ή προσηλυτίσθηκαν ως όριζε η εποχή του «είμαστε όλοι Εβραίοι»,ή «δεν είμαστε Ελληνες, είμαστε χριστιανοί», ή «όλοι πρέπει να κάνουμε περιτομή όπως ο Χριστός» και άλλα αδυσώπητα παρόμοια.
Και φυσικά, οι Έλληνες που αντιστάθηκαν στους κατακτητές, θα είχαν την ανάλογη αντιμετώπιση. Ίσως να τους ανάγκασαν να μασήσουν εκείνο (;) το χόρτο εξαιτίας του οποίου πρήζονταν η γλώσσα και κόβονταν σε ίνες, εξού το λεγόμενο, «μάλλιασε η γλώσσα του»!
Οι πολίτες της Νέας Ρώμης, ανεξαρτήτως της Ελληνικής, Λατινικής, ή άλλης εθνικότητας, καλούσαν πλέον εαυτούς «Ρωμιούς».
Όλοι γνωρίζουμε τις δόξες της Κωνσταντινούπολης, που ήταν η καρδιά του Ανατολικού χριστιανισμού.
Η ζωή της ήταν μια διαδρομή μεγαλοπρεπούς πλούτου και υπερβολικής χλιδής, αναμεμειγμένης με ρουμπίνια, σμαράγδια, χρυσοκέντητα, απαστράποντα μωσαικά, κλπ., αλλά και αλαζονείας, μωρίας, δηλητηριάσεων, ειδεχθών συνομοσιών, αποτρόπαιων εγκλημάτων και θυελωδών θρησκευτικών ταραχών έως την αναπότρεπτη παρακμή και την οδυνηρή και τελική της πτώση, στις 29 Μαίου 1453.
Η συγκεκριμένη φωτογραφία είναι από ένα κέρμα των Βυζαντίων, και αν θα προσέξετε, το γράφει.... ΒΥΖΑΝΤΙΩΝ....

Αν ξέραμε την ιστορία μας, τουλάχιστον δεν θα ανεχόμασταν τα σημερινά ξεφτιλίκια..... Θα είχαμε τις απαιτούμενες απαντήσεις για τις ...... που μας σερβίρουν καθημερινά....

Δεσποτάτο του ΜΩΡΕΩΣ Όροι:


A

A...

Αγγαρεία: υποχρεωτική παροχή υπηρεσιών από τους αγρότες στον κύριό τους χωρίς κανένα αντάλλαγμα.
Ακρόστιχο: βυζαντινής προέλευσης ετήσιος έγγειος φόρος που κατέβαλλαν οι αγρότες στον κύριό τους.
Άνθρωπος απλής υποτέλειας (homines plani homagii): φεουδαρχικός όρος που αναφέρεται στους χαμηλότερους στην ιεραρχία φεουδάρχες. Στην κατηγορία αυτή είχαν ενσωματωθεί και οι βυζαντινοί άρχοντες.
Άρθρα ή Καταστατικά (Els Capitols de la Companyia): ο νομικός κώδικας που εφαρμόστηκε στο καταλανικό δουκάτο των Αθηνών, βασισμένος στα Συνήθεια της Βαρκελώνης.
Ασσίζες Ρωμανίας: νομικός κώδικας που ίσχυε στις φραγκοκρατούμενες περιοχές και ρύθμιζε τις φεουδαρχικές σχέσεις.
Αυτοκρατορία Νίκαιας: το βυζαντινό κράτος "σε εξορία" που ιδρύθηκε στη Μικρά Ασία με έδρα τη Νίκαια, μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους.

Β

Βάιλοι: α) εκπρόσωποι του Καρόλου Α' Ανδεγαυού στο πριγκιπάτο της Αχαΐας μετά το θάνατο του Γουλιέλμου Β' Βιλλεαρδουίνου.
β) βενετός διοικητής στην Εύβοια.
Βασσάλοι (vassalli): φεουδαρχικός όρος για τους υποτελείς.
Βιλλάνοι (villani): δυτικός όρος για τους προσκολλημένους στη γη αγρότες και εξαρτημένους από τον κύριό τους (seigneur). Ο όρος αυτός μεταφέρθηκε και στις φραγκοκρατούμενες περιοχές για να αποδώσει τους έλληνες αγρότες.
Βουργήσιος (burgensis, bourgeois): αρχικά, ο κάτοικος του οχυρού (burgus). Αργότερα, αναφέρεται στους κατοίκους των πόλεων.
Buticularius: αξιωματικός, υπεύθυνος των βασιλικών αμπελώνων στη Δύση. Σημαντικός αξιωματούχος στη λατινική Κωνσταντινούπολη, με στρατιωτικές αρμοδιότητες.

Γ

Cancellarius: βλ. καγκελάριος.
Cittadini: οι κάτοικοι των πόλεων.
Collachium: το βόρειο τμήμα της πόλης της Ρόδου, στο οποίο κατοικούν αποκλειστικά οι ιππότες.
Constabularius, comestabulus, connetable (κοντόσταυλος): ανώτερος αξιωματούχος με στρατιωτικές αρμοδιότητες στη Λατινική Αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης και το πριγκιπάτο της Αχαΐας. Αρχικά υπεύθυνος των αυτοκρατορικών στάβλων.
Contadini: οι κάτοικοι της υπαίθρου.
Curia: βλ. κούρτη.
Γαβαλάδες: βυζαντινή οικογένεια, που έχουν την εξουσία στη Ρόδο, το διάστημα 1204-1250, ως ανεξάρτητοι ηγεμόνες με δικαίωμα κοπής νομίσματος.
Γασμούλοι (βασμούλοι): α) γόνοι επιμειξιών ανάμεσα σε Λατίνους και Ελληνίδες.
β) κατηγορία του αγροτικού πληθυσμού στο δουκάτο του Αιγαίου.
Γλώσσα (lingua): έτσι ονομάζονται οι υποδιαιρέσεις των Ιωαννιτών ιπποτών με βάση την εθνική τους καταγωγή.
Γονικό: βλ. κουγκέστας φέουδα.

Δ

Δεσποτάτο της Ηπείρου: η ανεξάρτητη ηγεμονία που ίδρυσε ο Μιχαήλ Α' Άγγελος με έδρα την Άρτα (1205), μετά την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας από τους σταυροφόρους.
Δεσπότης της Ρωμανίας: τίτλος που έφερε ο Φίλιππος του Τάραντα και τον οποίο κληρονόμησε ο γιος του Ροβέρτος του Τάραντα.

Ε

Εκτημόριος (sestiere): ο κάτοχος του 1/6 της Εύβοιας μετά το 1216, όταν ο βενετός βάιλος διαίρεσε το νησί σε εκτημόρια.
Επικυριαρχικό τέλος: φόρος που κατέβαλλαν οι φεουδάρχες υποτελείς στον κύριό τους.

Θ

Θεόδωρος Α' Λάσκαρης: ιδρυτής της αυτοκρατορίας της Νίκαιας. Μετά την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας από τους σταυροφόρους το 1204 ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας.

Ι

Ιωαννίτες ιππότες: εκκλησιαστικό στρατιωτικό τάγμα που ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα, για να καλύψει τις θρησκευτικές και στρατιωτικές ανάγκες των λατινικών κρατιδίων της Ανατολής. Το 1309 κατέκτησαν τη Ρόδο όπου παρέμειναν μέχρι το 1522, οπότε το νησί περιήλθε στους Τούρκους.

Κ

Καγκελάριος (cancellarius): αρχιγραμματέας και σύμβουλος του ηγεμόνα στις λατινικές κτήσεις. Στο Χρονικό του Μορέως ονομάζεται λογοθέτης.
Καστελλάνος (καστροφύλακας, castellanus): διοικητής του κάστρου, υπεύθυνος για τη συντήρησή του και για τη φύλαξη των κρατουμένων.
Καταλανική Εταιρεία (almugavares, compagnia): μισθοφορική ομάδα Καταλανών που κατέκτησε το βουργουνδικό δουκάτο των Αθηνών, μετά τη μάχη του Ορχομενού της Κωπαΐδας, το 1311.
Κοντόσταυλος: βλ. constabularius.
Kουγκέστας φέουδα: προνομιούχα φέουδα στο πριγκιπάτο της Αχαΐας που μπορούν να μεταβιβαστούν και σε πλάγιους συγγενείς. Ονομάζονται και γονικά.
Κούρτη (curia, cour): το συμβούλιο του πρίγκιπα με δικαστικές αρμοδιότητες. Η μεγάλη κούρτη αποτελούνταν από τον πρίγκιπα, τους βαρόνους και τους υποτελείς των εξαρτημένων περιοχών, με κύρια αρμοδιότητα την απονομή "υψηλής δικαιοσύνης", ενώ η μικρή κούρτη με επικεφαλής το βαρόνο λειτουργούσε στο εσωτερικό κάθε βαρονίας, με αρμοδιότητα την απονομή "χαμηλής δικαιοσύνης".
Κύρης των Αθηνών (Sire d' Athenes ή Dominus Athenarum): τίτλος που αποδίδεται στους ηγεμόνες των Αθηνών από τον Όθωνα de la Roche μέχρι το 1260. Στη συνέχεια αναφέρονται ως δούκες.
Κύριος (seigneur): φεουδαρχικός όρος που αναφέρεται στο πρόσωπο (ηγεμόνας, φεουδάρχης) στο οποίο ο υποτελής οφείλει υποταγή.

Λ

Licario (Λικάριο): λατίνος ιππότης της Εύβοιας, ο οποίος πολέμησε στην υπηρεσία του Μιχαήλ Η' Παλαιολόγου και κατέλαβε την Κάρυστο και πολλά νησιά του Αιγαίου (1264-1280).
Λίζιος (lige): φεουδαρχικός όρος που αναφέρεται στους υψηλότερα στην ιεραρχία φεουδάρχες.

Μ

Major cocus: αξιωματούχος στη Δύση υπεύθυνος για τη σίτιση.
Στη Λατινική Αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης σημαντικός αξιωματούχος με στρατιωτικές αρμοδιότητες.
Μαρεσάλος (marescalus): ανώτερος στρατιωτικός αξιωματούχος και με δικαστικές εξουσίες στις λατινικές κτήσεις. Στο Χρονικό του Μορέως ονομάζεται πρωτοστράτορας.
Massarius, magister massariarum: ανδεγαυικό αξίωμα με οικονομικές αρμοδιότητες.
Μεγάλος Μάγιστρος (Grand Maitre): επικεφαλής του τάγματος των Ιωαννιτών ιπποτών, ισόβιος ανώτατος άρχοντας της διοίκησης στη Ρόδο.
Μιχαήλ Η' Παλαιολόγος (+1282): ιδρυτής της τελευταίας βυζαντινής δυναστείας των Παλαιολόγων. Ως αυτοκράτορας της Νίκαιας νίκησε το 1259 το λατινικό συνασπισμό στη μάχη της Πελαγονίας και το 1261 ανέκτησε την Κωνσταντινούπολη από τους Φράγκους.

Ν

Ναβαρραίοι (Εταιρεία των Ναβαρραίων): ομάδα μισθοφόρων που χρησιμοποιείται στα τέλη του 14ου αιώνα στις διεκδικήσεις που σημειώνονται στις φραγκοκρατούμενες περιοχές και για ένα διάστημα αποκτά κυριαρχική θέση, κυρίως στο πριγκιπάτο της Αχαΐας.
Νέο δόμα: όρος που εμφανίζεται στο Χρονικό του Μορέως και δηλώνει τα φέουδα που μεταβιβάζονται μόνο σε α' βαθμού συγγενείς.
Νοτάριος (notarius): συμβολαιογράφος. Επάγγελμα που συνήθως ασκούσαν οι Έλληνες στις φραγκοκρατούμενες περιοχές.
Ντουάρι (douaire): το μισό της περιουσίας του φεουδάρχη που μεταβιβάζεται στη σύζυγο μετά το θάνατό του.

Ο

Ουνιτισμός (Unia): όρος που χρησιμοποιήθηκε από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, για να δηλώσει τους Ορθόδοξους Χριστιανούς, οι οποίοι, μετά το Σχίσμα του 1054, αναγνώρισαν το πρωτείο του πάπα, έχοντας διατηρήσει την παραδοσιακή ορθόδοξη λατρεία και οργάνωση.
Ομάτζιο, ανθρωπέα, λιζία: φεουδαρχικοί όροι που αναφέρονται στο Χρονικό του Μορέως, για να δηλώσουν την υποτέλεια (homagium), τη σχέση δηλαδή μεταξύ του κυρίου (seigneur) και του υποτελούς.
Οφφικιάλιοι (officiales): ανώτεροι αξιωματούχοι της φραγκικής διοίκησης.

Π

Panetarius: σημαντικός αξιωματούχος στη Δύση, υπεύθυνος για τη φύλαξη και διανομή του άρτου (panis) στο παλάτι. Το αξίωμα μεταφέρθηκε και στη λατινική Κωνσταντινούπολη με στρατιωτικές εξουσίες.
Παρλαμάς (parlement): συνέλευση, συνέδριο, δικαστήριο. Αναφέρεται στο Χρονικό του Μορέως, για να προσδιορίσει τη συνέλευση των φεουδαρχών.
Partitio terrarum imperii Romaniae: συνθήκη διανομής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μεταξύ των σταυροφόρων και των Βενετών, μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης το 1204.
Πελαγονίας, μάχη: στα 1259 στη μάχη της Πελαγονίας, πολύ κοντά στην πόλη της Καστοριάς, ολοκληρώθηκε η οριστική επικράτηση της αυτοκρατορίας της Νίκαιας με τη νίκη του Μιχαήλ Η' Παλαιολόγου απέναντι στο στρατό του Μιχαήλ της Ηπείρου, η οποία οδήγησε στην ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τον πρώτο. Σ' αυτήν συμμετείχε και ο Γουλιέλμος Β' Βιλλεαρδουίνος με άλλους φράγκους ηγεμόνες, οι οποίοι αιχμαλωτίστηκαν.
Podesta: α) διοικητής του βενετικού τομέα της Λατινικής Αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης.
β) διοικητής στις γενουατικές κτήσεις της Ρωμανίας (Γαλατάς και Χίο).
γ) λομβαρδός δικαστής στην Εύβοια.
Πρίγκιπας (princeps): ηγεμόνας του πριγκιπάτου.
Πριγκιπάτο εδαφικό (principaute territoriale): θεσμός της μεσαιωνικής Δύσης που δημιουργήθηκε μετά τον κατακερματισμό της καρολίδειας αυτοκρατορίας, στο β' μισό του 9ου αιώνα. Σε αυτό ο πρίγκιπας είχε εξουσίες δημόσιες (regalia), όπως νομοθετική, διοικητική, στρατιωτική και οικονομική. Το πριγκιπάτο είναι γνωστό και με την ονομασία δουκάτο, μαρκιονία ή κομητεία.
Primus inter pares (πρώτος μεταξύ ίσων): έτσι ονομαζόταν ο πρίγκιπας της Αχαΐας, η δύναμη του οποίου περιοριζόταν από τους ισότιμους βαρόνους.
Προβεούρης των κάστρων (pourveur des chastiaux): υπεύθυνος για την επιθεώρηση και τον ανεφοδιασμό των κάστρων στο πριγκιπάτο της Αχαΐας. Ο όρος απαντά στο Χρονικό του Μορέως.
Πρόνοια: εκχώρηση από το βυζαντινό αυτοκράτορα "δημοσιακής γης και δημοσιαρίων παροίκων" σε στρατιωτικό έναντι υπηρεσιών.
Πρωτοβιστιάρης (protoficier, protovestiarius): ο όρος απαντά στο Χρονικό του Μορέως. Αρχικά υπεύθυνος της ιματιοθήκης, στη συνέχεια υπεύθυνος για τη διαχείριση των εισοδημάτων του πρίγκιπα της Αχαΐας.
Πρωτόπαπας: ορθόδοξος ιερωμένος που ηγούνταν του ορθόδοξου ποιμνίου στις φραγκοκρατούμενες περιοχές, εκλεγμένος από αυτό και με την υποχρεωτική έγκριση των Λατίνων.

Ρ

Ραβέννικα: κοιλάδα δυτικά της Λαμίας, στην οποία έλαβαν χώρα οι δύο ομώνυμες συνελεύσεις. Η πρώτη πραγματοποιήθηκε το 1209 για να διευθετηθεί το ζήτημα της επανάστασης των ευγενών λομβαρδικής καταγωγής στο λατινικό βασίλειο της Θεσσαλονίκης και στην οποία ο Γοδοφρείδος Α' Βιλλεαρδουίνος αναγνωρίστηκε υποτελής του λατίνου αυτοκράτορα και έλαβε τον τίτλο του senescalus Romaniae. Η δεύτερη έγινε τον επόμενο χρόνο (1210) με σκοπό να διευθετηθούν οι εκκλησιαστικές διαφορές στα φραγκικά κρατίδια.
Ρεβεστίζω (investir): ο όρος απαντά στο Χρονικό του Μορέως. Αναφέρεται στην περιβολή (investitura), τελετή κατά την οποία ο κύριος παραδίδει το φέουδο στον ευνοούμενό του.
Rector: βενετός αξιωματούχος με πολιτικά και στρατιωτικά καθήκοντα.
Romania: όρος που χρησιμοποιούνταν από τους Δυτικούς για να δηλώσει τα εδάφη της άλλοτε Βυζαντινής Αυτοκρατορίας

Σ

Σεργέντης (sergeant): α) ο όρος απαντά στο Χρονικό του Μορέως και αναφέρεται στους κατώτερους στην ιεραρχία αξιωματούχους που είχαν φέουδο αλλά δεν ήταν ευγενείς.
β) η τρίτη ομάδα του τάγματος των Ιωαννιτών ιπποτών που αποτελούνταν από γόνους ελεύθερων.
"Σικελικός Εσπερινός": η εξέγερση των κατοίκων της Σικελίας (1282) εναντίον των Ανδεγαυών. Αποτέλεσμα ήταν η απώλεια της Σικελίας για τους Ανδεγαυούς, η αποδυνάμωση του Καρόλου Α' και η ματαίωση της εκστρατείας εναντίον του Μιχαήλ Η' Παλαιολόγου.
Σταυροφορίες: επεκτατικές κινήσεις της παπικής εκκλησίας για την απελευθέρωση των Αγίων Τόπων από τους Σελτζούκους Τούρκους. Είχαν χαρακτήρα κοινωνικό, οικονομικό και πνευματικό και κυριάρχησαν στη Δύση από το τέλος του 11ου ως το 14ο αιώνα.
Συνέλευση των κυράδων στο Νίκλι: η συγκέντρωση το 1262 των γυναικών των λατίνων φεουδαρχών που είχαν αιχμαλωτιστεί στη μάχη της Πελαγονίας (1259). Σ' αυτήν αποφασίστηκε η παράδοση των κάστρων της Μονεμβασίας, του Μυστρά, της Μάνης, του Γερακίου και της Κινστέρνας στο Μιχαήλ Η' Παλαιολόγο.
Σενεσάλος (Senescalus): σημαντικός αξιωματούχος στη Δύση με διευρυμένες αρμοδιότητες. Στη λατινική Κωνσταντινούπολη είχε στρατιωτικές αρμοδιότητες, ενώ ο πρίγκιπας της Αχαΐας έφερε τον τίτλο του σενεσάλου της Λατινικής Αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης.
Συνήθεια της Βαρκελώνης: το δίκαιο της Αραγονίας που εφαρμόστηκε με τη μορφή των "Άρθρων" ή "Καταστατικών" στο καταλανικό δουκάτο των Αθηνών.
Συνθήκη της Σαπιέντζας: συνθήκη που ρύθμιζε τις σχέσεις του Γοδοφρείδου Α' Βιλλεαρδουίνου και της Βενετίας το 1209. Σύμφωνα με αυτή: α) ο πρίγκιπας της Αχαΐας γινόταν υποτελής της Βενετίας, η οποία του παραχωρούσε ως φέουδο την Πελοπόννησο, εκτός από τη Μεθώνη και την Κορώνη και β) οι Βενετοί αποκτούσαν το δικαίωμα να εμπορεύονται ελεύθερα στα εδάφη του πριγκιπάτου.

T

Τιτουλάριος: πρόσωπο που διατηρεί τον τίτλο αξιώματος, χωρίς όμως να έχει τη δυνατότητα άσκησης της εξουσίας.
Τορνέζια (tournois, derniers): νόμισμα μικρής αξίας που κοβόταν στo νομισματοκοπείο της Γλαρέντζας (σημ. Κυλλήνη), αντίστοιχο του ανάλογου γαλλικού νομίσματος.
Τριτημόριοι (terzieri): όρος που αναφέρεται στους τρεις ηγεμόνες της Εύβοιας, αφότου το νησί διαιρέθηκε σε τρεις τριαρχίες (1205).
Τριζουριέρης (θησαυροφύλακας, thesaurarius): υπεύθυνος του βασιλικού ταμείου και των μισθοδοσιών στο πριγκιπάτο της Αχαΐας. Ο όρος απαντά στο Χρονικό του Μορέως.

Y

Υπέρπυρο: βυζαντινό χρυσό νόμισμα.

Φ

Φέουδο (fief, φίε): πυρήνας της φεουδαρχικής οργάνωσης. Αρχικά εκχωρούνταν έναντι στρατιωτικής υπηρεσίας εφ' όρου ζωής και αργότερα έγινε κληρονομικό. Το φέουδο (ετήσιο εισόδημα) καθόριζε τον πλούτο, τη δύναμη και την κοινωνική θέση του φεουδάρχη.
Φλαμουριάρης: σύμφωνα με το Χρονικό του Μορέως ήταν ο κάτοχος τεσσάρων φεούδων, ο οποίος ήταν υποχρεωμένος να παρέχει στον πρίγκιπα της Αχαΐας έναν ιππέα και 12 σεργέντες.

Χ

Χλεμούτσι (Clermont, Castel Tornese): φρούριο στην Πελοπόννησο που κτίστηκε από το Γοδοφρείδο Β' Βιλλεαρδουίνο με χρήματα που ανήκαν στη Λατινική Εκκλησία, προκαλώντας την αντίδρασή της, σύμφωνα με το Χρονικό του Μορέως.
Χρονικό του Marino Sanudo (Istoria del Regno di Romania): η ιστορία των φραγκικών κρατών της Ρωμανίας, γραμμένη στο διάστημα 1326-1333 από το βενετό Marino Sanudo Torsello.
Χρονικό του Μορέως: χρονικό ανωνύμου, πιθανόν γασμούλου, του 14ου αιώνα. Σώζεται σε τέσσερις γλωσσικές παραλλαγές (ελληνική, αραγονική, ιταλική και γαλλική) και αποτελεί σημαντική πηγή για τη φεουδαρχική οργάνωση του πριγκιπάτου της Αχαΐας.
Χρονικό του Ramon Muntaner
: καταλανικό χρονικό που αναφέρεται στην εκστρατεία των Καταλανών στη Ρωμανία στις αρχές του 14ου αιώνα.
Χρονικό των Τόκκων: χρονικό ανωνύμου, σημαντική πηγή για τον Κάρολο Α' Tocco και την εποχή του.

Τετάρτη 25 Μαρτίου 2009

RECYCLING NOW

Είναι ευχάριστη διαπίστωση ότι καθημερινά όλοι μας συνειδητοποιούμε την αξία του περιβάλλοντος για τη ζωή μας, με συνέπεια να ανησυχούμε όλο και πιο πολύ για τη ρύπανση του πλανήτη μας που παίρνει πράγματι τραγικές διαστάσεις.
Για ένα καθαρό περιβάλλον χρειάζονται πολλές, επίπονες και συνεχείς προσπάθειες από κυβέρνηση, τοπική αυτοδιοίκηση, συλλόγους, σχολεία, βιομηχανίες, ειδικές οργανώσεις αλλά και κάθε πολίτη.
Η μόλυνση απειλεί τον ίδιο τον άνθρωπο που την προκαλεί, απειλεί κάθε ζωή πάνω στη γη και η αδιαφορία για το χώρο που ζούμε είναι εγκληματική πράξη όσο και η διαπίστωση αυτή είναι δύσκολο να γίνει άμεσα κατανοητή.
Πώς θα συντηρηθεί ο άνθρωπος όταν από δικές του αλόγιστες ενέργειες καταστρέφει το περιβάλλον, όταν κατακερματίζεται το δάσος που αποτελεί τη σπονδυλική στήλη της ισορροπίας του περιβάλλοντος (κάθε λεmό ένα εκτάριο δήλαδή 10.000 τετραγωνικά μέτρα δασικής έκτασης καταστρέφεται), όταν τα αποθέματα πρώτων υλών συνεχώς ελαπώνονται. Ιδιαίτερα σημα- νnκή προσπάθεια για καθαρό περιβάλλον είναι η ανακύκλωση υλικών. Ονομάζουμε ανακύκλωση τη δυνατότητα να ξαναχρησιμοποιούμε υλικά που ενώ μοιάζουν άχρηστα και καταλήγουν στα σκουπίδια, διατηρούν σημαντικό μέρος της αξίας τους.

Η ανακύκλωση είναι μια εύκολη δουλειά που όλοι μας μπορούμε να κάνουμε ασχέτως ηλικίας, αρκεί να αγαπάμε το περιβάλλον που ζούμε.

Τα υλικά που ανακυκλώνουμε είναι: Το χαρτί, το μέταλλο, αλουμίνιο και το γιαλί.
Σ' όλα δε τα νοικοκυριά υπάρχει δυνατότητα ανακύκλωσης.
Ανακυκλώνοντας τα παραπάνω υλικά έχουμε λιγότερα σκουπίδια, λιγότερες χωματερές, λιγότερα δρομολόγια απορριμματοφόρων, λιγότερο νέφος, σώζουμε τα δένδρα, προστατεύουμε τη φύση και έχουμε λιγότερα απόβλητα.
Παράλληλα εξοικονομούμε μεγαλύτερες ποσότητες γυαλιού, χαρτιού και μετάλλου και αποφεύγουμε την εισαγωγή πρώτων υλών.
Πουλώντας αυτά κερδίζουμε χρήματα. Δημιουργούμε νέες θέσεις δουλειάς στις βιομηχανίες και βοηθάμε την οικονομία της πατρίδας μας.


Αν λάβουμε υπόψη μας ότι για να γίνουν χίλια κιλά αλουμίνιο απαιτούνται τέσσερις χιλιάδες κιλά βωξίτη και για χίλια κιλά γιαλιού, είναι αναγκαία χίλια εκατό κιλά ακατέργαστων υλικών (άμμος, ασβέστη, σόδα) εύκολα καταλαβαίνουμε τη σημ ασία της ανακύκλωσης για εξοικονόμιση πρώτων υλών, ενέργειας κλπ.
Πρέπει να γνωρίζουμε ότι με την ηλεκτρική ενέργεια που χρειάζεται να γίνει ένα κουτί από αλουμίνιο μπορούμε να δούμε τηλεόραση για τρεις ώρες, να ανάβει μια λάμπα 60 κερίων για πέντε ώρες, να λειτουργεί ένα ψυγείο για τρεις ώρες ή να ακούμε ραδιόφωνο για τέσσεριες ώρες.
Ακόμα είναι αξιοσημείωτο ότι χίλια κιλά ανακυκλωμένου χαρτιού εξοικονομούν 130-170 κιλά πετρέλαιο.Γι' αυτό ας αφυπνιστούμε, να στηρίξουμε την ανακύκλωση υλικών από τα απορρίμματα.
Τα στοιχεία για την παρουσίασης της ανακύκλωσης ελήφθησαν από σχετικές εκδόσεις των Υπουργείων Παιδείας και Περιβάλλοντος καθώς και την Ένωση Αλουμινίου.

ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΜΕ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΡΙΖΑ

Γετίμης : αρ. yetim= ορφανόc---
Γιαβάσης : τ yavas= ηπιας, αργός----
Γιαβης : π yave= μωρολογία----
Γιαβρης : τ yavru =μωρό----
Γιαγιας : τ yaya =πεζός, πεζοπόρος----
Γιαγκίνας : τ yangin =πυρκαϊά, φωτιά----
Γιαγκλίσης : τ yanlis =λάθος----
Γιαγλης : τ yagli =λιπαρός---
Γιαγμούρης : " βροχή =τ y~mur-----
Γιαγτζης :" . γραφέας= τ y~cl----
Γιαιμανης : τ yaymak= άπλώνω-----
Γιάκαλης : τ yakali =ό εχων περιλαίμια-----
Γιακας: τ yaka= περιλαίμια----
Γιακας: τ yak =σατανας----
Γιαλαμπούκης :τ yalabik =όμορφος----
Γιαλάφας : τ yalaf= φλόγα----
Γιαλέλης: α yalelli= αραβικό τραγούδι----
Γιαλίνης : τ yalin =γυμνός----
Γιαμάκης :τ yamak= βοηθός τέχνίτη-----
Γιαμαλάκης: τ yamali =μπαλωμένος-----
Γιαμας: τ yama =μπάλωμα-----
Γιαμούρης : li βροχή =τ y~mur----
Γιαμπανας : τ yaban= αγριότοπος----
Γιαμπάνης : τ yabaηi= κακότροπος, αγριας-----
Γιανακλης : τ yanak= μάγουλο----
Γιανίρης : τ yanirmak= εχθρεύομαι-----
Γιανίσης : τ yanlis =λάθος----
Γιανουράκος : τ gyaηirmak= εχθρεύομαι-----
Γιαντζης : li . βουτυρας, λαδας =τ y~Cl-----
Γιαντίρης : τ yadirmak =ανάβω----
Γιαουντης : α yahkdi =ιουδαίος-----
Γιαουρτζης : τ yogurt= οξύγαλα-----
Γιαπαλάκης: τ yapalak= μπούφος (πουλί)----
Γιαπιτζης : τ yapici =οικοδόμος----
Γιαπρακας: τ yaprak= φύλλο----
Γιαρένης: τ yaren =φίλος----
Γιάρης : τ yari =τό μισό---
Γιαρμης : τ yarim =μισός----
Γιασεμης : τ yasemin =ϊασμος----

Τρίτη 24 Μαρτίου 2009

«Η απίστευτη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον» έχει τις ρίζες της στην αρχαία ελληνική μυθολογία

· Η ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΜΕΡΟΠΩΝ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ

· ΕΤΡΩΓΑΝ ΚΑΡΠΟΥΣ ΕΝΟΣ ΔΕΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΜΙΚΡΑΙΝΑΝ, ΕΩΣ ΠΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΝ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΕΞΑΦΑΝΙΖΟΝΤΑΝ!..

Το άρθρο μπορείτε να το διαβάσετε,

να το αποθηκεύσετε

ή να το εκτυπώσετε

από την στήλη ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ

της παρακάτω ηλεκτρονικής διευθύνσεως:

http://www.lekakis.com

ΑΝΑΛΥΣΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ

Διπλοδάκτυλος: Επώνυμο προερχόμενο από παρατσούκλι το οποίο εκφράζει μια σωματική ιδιότητα.
Καντζούκης, Καντζιάς, Καντζέλης, Καντζίδης, Καντζόγλου: Επώνυμο προερχόμενο από την τουρκική λέξη kanca = γάντζος
Παπουτσής, Παπουτσάς, Παπουτσιδάκης, Παπουτσάκης, Τσαγκάρης, Τσαρούχας: Επώνυμο προερχόμενο από επαγγελματική δραστηριότητα, συγκεκριμένα του υποδηματοποιού.
Βοριάς, Βορεάς, Βοργίδης: Επώνυμο προερχόμενο από παρατσούκλι που εκφράζει τον καιρό. Με την κατάληξη –ιδης προσδιορίζει την ποντιακή καταγωγή.
Κόλιας: Επώνυμο αρβανίτικης καταγωγής προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Νικόλαος, Νικόλας.
Αλαγκιοζίδης: Επώνυμο σύνθετο προερχόμενο από δύο τουρκικές λέξεις: ala=χρωματιστός + goz=μάτι.
Αγατσάς, Αγατσίδης, Αγατσιώτης, Αγατζιώτης, Αγατζόγλου: Επώνυμα προερχόμενα από την από την τουρκική λέξη agac=δέντρο, ξύλο, με την κατάληξη –ας που προσδιορίζει επάγγελμα (Ασβεστάς, Ξυλάς, Κουλουράς).
Αμιρίδης, Αμιράς, Αμιράκης, Αμιραδάκης, Αμιρόγλου: Επώνυμα προερχόμενα από την τουρκική λέξη amir= εμίρης, προϊστάμενος.
Αρώνης: Επώνυμο ξενικό προερχόμενο από το ισραηλινό όνομα Ααρών. Συνήθως τα ονόματα αυτά ανήκουν σε Ισραηλίτες που ήλθαν στην Ελλάδα περίπου το 1300.

Δευτέρα 23 Μαρτίου 2009

Μισο - Αστεία, Μισο - Σοβαρά...

"Πρόοδος! Πόσο έχουμε αλλάξει... προς το χειρότερο!"

Ένα άρθρο "διαμάντι" δημοσιεύτηκε στο Forum του Capital.gr από τον χρήστη grobok με τίτλο "Πρόοδος! Πόσο έχουμε αλλάξει... προς το χειρότερο!" το οποίο εκτιμούμε ότι αξίζει να το διαβάσετε.



"Σχεδόν κάθε φορά που αναπολώ τις γιορτές στα παιδικά μου χρόνια, θυμάμαι ότι στις ευχές των μεγαλυτέρων μου, υπήρχε πάντα η φράση πασπαρτού: «καλή πρόοδος!» Γενέθλια; Να τα εκατοστίσεις και καλή πρόοδος! Ονομαστική εορτή; Χρόνια πολλά και καλή πρόοδος! Χριστούγεννα; Καλά Χριστούγεννα και καλή πρόοδος! 25η Μαρτίου; Ζήτω το έθνος και καλή πρόοδος!

Για να είμαι ειλικρινής, ως νεαρό, αθώο και γνήσιο τέκνο της ελληνικής επαρχίας, εξελάμβανα την ευχή ως αυτή καθʼ αυτή κατά την έννοιά της, δηλαδή: «καλά τα πανηγύρια, αλλά άνοιξε κανένα βιβλίο να ξεστραβωθείς, μη μείνεις κούτσουρο σαν τον ξάδερφό σου το Μιχάλη, που ζήτημα είναι αν θα βγάλει το Γυμνάσιο και δε θα μπορεί ούτε υδραυλικός να γίνει...».

Μεγαλώνοντας, συνειδητοποίησα ότι η λέξη «πρόοδος» έχει σαφώς ευρύτερη έννοια. Καλή είναι η πρόοδος στο σχολείο, αλλά άμα πάρω «Άριστα 10» σε όλα τα μαθήματα, τελειώσω το Δημοτικό, το Γυμνάσιο, το Λύκειο, το Πανεπιστήμιο, το Μεταπτυχιακό και διδάξω στην Οξφόρδη, ολοκλήρωσα με την πρόοδο; Μπα, που τέτοια τύχη…Η πρόοδος σε ακολουθεί παντού. Στη δουλειά, στο σπίτι, στο εστιατόριο, στις διακοπές, στο supermarket... Είναι η μεγαλύτερη ευχή και κατάρα που μου (μας) έχουν δώσει!

Πριν καμιά 30αριά χρόνια, στην Ελλάδα ξεκίνησε ο θεσμός του Νηπιαγωγείου. Έτσι λοιπόν έγινε ένα νηπιαγωγείο και στο διπλανό χωριό από το δικό μου, κάπου στα δύο χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι. Εμένα και το γείτονά μου το Γιωργάκη μας έγραψαν από τους πρώτους. Όμως ο μπαμπάς το πρωί δούλευε, η μαμά δεν οδηγούσε και δύο 5χρονα έπρεπε κάθε μέρα στις 8π.μ. να είναι στο σχολείο. Η λύση ήταν απλή. Με το ΚΤΕΛ, μόνα τους! Η μαμά επιβιβάζει τα νήπια στο λεωφορείο, πληρώνει το αντίτιμο στον εισπράκτορα και του ζητά να τα αφήσει έξω από το νηπιαγωγείο! Επί καθημερινής βάσης! Χωρίς δισταγμό και χωρίς ανησυχία!

Ανεύθυνοι γονείς; Σκληροί και άκαρδοι; Τίποτα απʼ όλα αυτά… Απλώς άλλες εποχές, αγνές, ακίνδυνες και κυρίως οπισθοδρομικές!

Υπάρχουν φορές που αναλογίζομαι τι κόστος έχουμε όλοι μας αναλάβει για να πετύχουμε αυτή την πολυπόθητη «πρόοδο» και ανατριχιάζω... Θυμάμαι πως κάποτε υπήρχε επί καθημερινής βάσης το «μεσημεριανό τραπέζι» (σ.σ. για τους νεότερους: μεσημεριανό τραπέζι είναι ένα γεύμα στο οποίο συμμετείχαν καθημερινά όλα τα μέλη της οικογένειας και συνήθως σερβίροταν περί τις 13:30 έως και 14:30 και περιλάμβανε αποκλειστικά σπιτικό φαγητό). Επίσης θυμάμαι ότι μετά το φαγητό ακολουθούσε «μεσημεριανός ύπνος» (σ.σ. για εργαζόμενους για πρώτη φορά μετά το 1995, πρόκειται για ύπνο συνήθως δίωρης διάρκειας, που λάμβανε χώρα περίπου 30 λεπτά μετά το πέρας του μεσημεριανού τραπεζιού).

Θυμάμαι ακόμα ότι υπήρχαν γειτονιές και αλάνες, ομαδικά παιχνίδια, σήμερα υπό εξαφάνιση και άγνωστα πλέον στα σύγχρονα παιδιά, ξεκλείδωτες πόρτες και κλειδιά στη γλάστρα και κάτω από το χαλάκι. Τα έσοδα ήταν λίγα, αλλά τα έξοδα ήταν λιγότερα.

Οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί την τελευταία 20ετία είναι συγκλονιστικές. Ένα παιδί 10 ετών δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί ότι πριν 30 χρόνια η tv ξεκινούσε πρόγραμμα στις 6 το απόγευμα και έκλεινε στις 12 το βράδυ με τον εθνικό ύμνο…Ότι δεν υπήρχαν ATMs και κινητά τηλέφωνα. Ότι ένα αυτοκίνητο ήταν full extra, όταν είχε από την αντιπροσωπεία αναλογικό ραδιόφωνο και αυτοκόλλητο «μπαμπά μην τρέχεις». Ότι το τηλέφωνο ήταν μόνο σταθερό και για να μιλήσεις στο διπλανό δωμάτιο έπρεπε να έχει 10 μέτρα καλώδιο. Ότι δεν υπήρχε μετρό και Αττική οδός. Ότι τα μισά γήπεδα της Α΄ Εθνικής ήταν ξερά (σ.σ. για τους νεότερους της παρέας: Ξερό γήπεδο είναι ένα γήπεδο ποδοσφαίρου χωρίς γκαζόν, χωμάτινο). Ότι κλείναμε το φως κάθε φορά που βγαίναμε από το δωμάτιο για να μην αυξηθεί ο λογαριασμός της ΔΕΗ. Ότι ο ταχυδρόμος έφερνε μόνο τις κάρτες της θείας από τον Καναδά και όχι τους λογαριασμούς των πιστωτικών και των δανείων. Ότι η μαμά ήταν στο σπίτι και οι παππούδες κάπου εκεί κοντά.

Σήμερα όλα αυτά έχουν αλλάξει. Η πρόοδος είναι γεγονός.

Έχουμε αυτοκίνητο με 8 αερόσακους, abs και esp, αλλά δυστυχώς περισσότερους νεκρούς από τροχαία. Έχουμε σύγχρονες εθνικές οδούς, αλλά δυστυχώς όχι αρκετά μεγάλες για να χωρέσουν τα πάμπολλα αυτοκίνητα. Έχουμε και δεύτερο αυτοκίνητο, αλλά δεν έχουμε πάρκινγκ για να το σταθμεύσουμε...

Έχουμε Play Station 3 με hi-tech κονσόλα, αλλά δεν έχουμε φίλους. Η διπλανή αλάνα έγινε 8όροφη πολυκατοικία, αλλά δεν πειράζει, παίζουμε football manager και fifa2009 στο pc. Υπάρχουν βέβαια και οι παιδότοποι με κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης (τύφλα να ʽχει ο Κορυδαλλός) και ειδικό αφρώδες πλαστικό στα χερούλια της πόρτας στην τουαλέτα προς αποφυγήν ατυχημάτων. Βέβαια έξω από την πολυκατοικία μας υπάρχει τάφρος 1,5 μέτρο για τα έργα της ΕΥΔΑΠ, ακάλυπτη, αλλά δεν πειράζει…

Έχουμε καλωδιακή τηλεόραση με τέλεια εικόνα, σημαντικές ενημερωτικές εκπομπές με online ενημέρωση για τους χωρισμούς στο χώρο της Showbiz, εκ-πληκτικές σαπουνόπερες, στημένα τηλεπαιχνίδια και εκτεταμένα δελτία ειδήσεων, με ενδιαφέρουσες παρουσιάστριες του καιρού και πλήρη μεσάνυχτα για το τι πραγματικά συμβαίνει γύρω μας.

Έχουμε προχωρημένα συστήματα συναγερμού, υπηρεσίες Security, πόρτες ασφαλείας αλλά και υψηλό αίσθημα ανασφάλειας, κλοπές, ληστείες και αδίστακτους κακοποιούς.

Έχουμε κινητά τελευταίας τεχνολογίας, με κάμερα και βιντεοκλήση, κάρτα μνήμης, mp3 player, αλλά δεν έχουμε την ησυχία μας.

Έχουμε σύμβουλους γάμου, ψυχολόγους, παιδοψυχολόγους και συναφείς επιστήμονες, αλλά δεν έχουμε οικογενειακή ευτυχία, ευτυχισμένα παιδιά, ευτυχισμένα ζευγάρια.

Έχουμε χειραφετημένες γυναίκες, οι οποίες μετά από αγώνες δεκαετιών και έντονων διεκδικήσεων κατάφεραν να εισχωρήσουν δυναμικά στην αγορά εργασίας και να ξεφύγουν από την αποπνικτική ρουτίνα του σπιτιού αλλά δεν κατάφεραν να σταματήσουν να είναι μητέρες και νοικοκυρές και όποτε αυτό συνέβη, ο μισθός τους σχεδόν εξανεμιζόταν για την πληρωμή κάποιας αλλοδαπής νταντάς και νοικοκυράς, με μέτριες έως και υποτυπώδεις υπηρεσίες.

Κυρίως όμως , έχουμε γεμίσει τη ζωή μας με υλικά «αγαθά», άχρηστα ως επί το πλείστον, που θεωρητικά κάνουν τη ζωή μας πιο άνετη, πιο βολική, πιο διασκεδαστική... Στην πραγματικότητα όμως για να αποκτήσουμε όλη αυτή τη σαβούρα, έχουμε θυσιάσει το χρόνο μας και τις ανθρώπινες σχέσεις μας. Κι αυτές οι αξίες δεν αναπληρώνονται, γιατί είναι απλώς ανεκτίμητες..."

Κυριακή 22 Μαρτίου 2009

WHAT GREEK SURNAME IS?

ΕΠΩΝΥΜΑ
Τα επώνυμα διακρίνονται σε πατρωνυμικά ,μητρωνυμικά , ανδρωνυμικά , εθνικά ,επαγγελματικά , παρωνύμια .
Τα πατρωνυμικα
Στην αρχαία Ελληνική τα πατρωνυμικά σχηματίζονται είτε απλούστερα με την γενική του ονόματος του πατέρα (Περικλής Ξανθίππου ) είτε με διάφορα παραγωγικά επιθέματα που προσαρτώνται στο όνομα του πατέρα (Κρον-ίδης,Νεστορίδης , Πριαμίδης Κρον-ίων , Ασκληπ-ιάδης ,Λαερτιάδης ,κλπ.) η του γενάρχη (Αιακίδαι , Αλκμαιωνίδαι.)
Στην νέα Ελληνική η πατρωνυμική σχέση εκφράστηκε αρχικά με την γενική του ονόματος του πατέρα ύστερα από τον προσδιορισμό γιος , κόρη κ.λ.π. ο Μιχάλης ο γιος του Μελέτη και έπειτα ο Μιχάλης του Μελέτη.
Η πατρογονική γενική διαφυλάχτηκε σε ορισμένα επώνυμα (Γεώργιος Ιωάννου , Νικόλαος Αντωνίου), στα περισσότερα όμως που κράτησαν τον λαϊκό τους Χαρακτήρα μετατράπηκε σε ονομαστική Αποστόλης (αντί Αποστόλου) ,Αργύρης, Λουκάς κλπ.
Σπανιότερα είναι τα πατρωνυμικά που βασίζονται σε σύνθεση Κωστοσήφης (ο Κώστας του Σήφη) , Πολογιώργης (ο Γιώργος Πολάκης).
Ο κύριος όγκος των πατρωνυμικών ειναι ένα βαπτιστικό όνομα (αλλά δευτερευόντως και οποιαδήποτε άλλη βάση) στο οποίο προστίθενται παραγωγικά επιθήματα (Γεώργιος) Γεωργάκης , Γεωργακάκης , Γεωργακόπουλος , Γεωργαλάς , Γεωργαράκης , Γεωργάς , Γεωργάτος , Γεωργάτσος , Γεωργέλης Γεωργής , Γεωργιάδης , Γεωργιλάς ,Γεωργίου , Γεωργιτσέας , Γεωργίτσης , κλπ ,(Βάγια τα =η γιορτή) Βαγιανός , Βαϊνέλης , (Λαμπρή) Λαμπρινός , Λάμπρος , Λαμπράκης.(Κανάκι , το =χάδι) Κανάκης.
Ορισμένα νεοελληνικά πατρωνυμικά βασίζονται σε βαπτιστικά ξένων γλωσσών από τις οποίες ήρθε σε επαφή η γλώσσα μας :τούρκικα (Μουράτογλου , Μουρατίδης) , αρβανίτικα: (Γκίνης =Γιάννης,Γκιόκας =Γιώργος), βλάχικα : (Ζιάνας =Γιάννης ,Μίσιος και Μίσιας =Μιχάλης ,Σόκος=Θανάσης , Τσέλιος=Στέριος), σλαβικά: (Κόλιας=Νικόλαος , Φίλτσος=Φίλιπος) κλπ.
Μητρωνυμικά
Είναι τα επίθετα που βασίζονται στο όνομα της μητέρας :Κώστας Ελένης , δηλ ο Κώστας της Ελένης. Τα μητρωνυμικά ήταν πολύ σπάνια στην αρχαία Ελλάδα.
Ο Απόλλωνας από την μητέρα του Λητώ ονομαζόταν Λητοϊδης , Λητογενής , Λητόϊτος ενώ Μαιάδας ονομάζονταν ο Ερμής ως γιος της Μαίας.
Τα μητρωνύμια εμφανίζονται σε κοινωνίες που μητροκρατούνται , π.χ. οι Λύκιοι της Μικράς Ασίας όπως μας πληροφορεί ο Ηρόδοτος (1,73) ,και ο Ηρακλείδης ο Ποντικός (C.MULLER , FRAGM. HIST. GRAEK . 2, 217, XV).
Το μητριαρχικό δίκαιο των Λυκίων φαίνεται να συνεχίζεται και στα μεσαιωνικά χρόνια , γιατί ο Νικόλαος Δαμασκηνός (C.MULLER , ό.π. 3,461, CXXIX) αναφέρει ότι (Λύκιοι τάς γυναίκας μάλλον η τους άνδρας τιμώσι και καλούνται μητρόθεν , τας τε κληρονομίας ταίς λείπουσι , ου τοίς υιοίς).
Ως υπολείμματα των Λυκείων θεωρεί ο Σ. Λάμπρος νεοελληνικά μητρωνυμικά που συγκέντρωσε στο Λιβίτσι της Λυκίας και στο Καστελόριζο και πιστεύει ότι τα μητρωνυμικά αυτά μαρτυρούν τη επίδραση του αρχαίου μητριαρχικού δικαίου των Λυκίων στους Έλληνες της Λυκίας .
Οι λόγοι για τους οποίους επιβάλλεται το μητρωνυμικό αντί του πατρωνυμικού είναι πολλοί και ποικίλοι αυτό συμβαίνει π.χ. όταν η μητέρα στην κοινωνία λόγω της δραστηριότητας και της προσωπικότητάς της, της καταγωγής της , λόγω μακρόχρονου ξενιτεμού του πατέρα η χηρεία της μητέρας κλπ.
Επίσης ένας καταπιεσμένος σώγαμπρος μπορεί να πάρει το όνομα της γυναίκας του Μάρως (Μάρως η Μαρόπουλος) η της πεθεράς του Λαφαρούς (Γιωρτς τη Λαφαρούς , Πόντος ).
Μητρωνυμικά συναντάμε σε όλες τις περιοχές της Ελλάδος .
Αλλά και στην βυζαντινή περίοδο συναντάμε μητρωνυμικά ονόματα π.χ. Λεόντειος ο Παυλίνης , Ιωάννης ο Βαλεριανής κλπ . Σε βυζαντινά έγραφα συναντούμε επώνυμα , όπως Ιωάννης της Ράπτισας , Λέων της Μαρίας , Δημήτριος της Καλογραίας , Παπά Δημήτριος της Ευδοξίας κλπ.
Στα μητρωνυμικά έχουμε τις εξής κατηγορίες:
1. Μητρωνυμικά που βασίζονται στο βαπτιστικό της μητέρας
:Αγγελίνας , Άννας , Ασημίνας , Βερονίκης, Γαρουφαλιάς , Γερακίνης , Ελένης , Ζαμπέλας , Ζαμπέτας , Κατίνας , Λελούδας , Μυρσίνης , Νικολίτσας , Παγώνας , Σμαραγδής , Σουμέλας , Σπεράντζας ,Τασούλας , Χάϊδος , κλπ.
2. Μητρωνυμικά που βασίζονται στο ανδρωνυμικό της μητέρας ,
που με την σειρά του μπορεί να βασίζεται. α) στο βαπτιστικό του άντρα της:Αλέξαινας , Βασίλαινας , Γιώργαινας κλπ. β) στο παρωνύμιο του άντρα της: Γλαβίνας , Ζωγραφίνας, Καρατζίνας , Παπαδίτσας κλπ.
3. Μητρωνυμικά που βασίζονται στο επάγγελμα της μητέρας η του άντρα της
:Γιατρούδενας , Καλογραίας , Μακαρονούς , Μαμμής , Παπαδιάς , Τσαγκαρίνας , Τσιγαρούς κλπ.
4. Μητρωνυμικά που δηλώνουν την καταγωγή της μητερας
:Αμουργιανής ,Αραπίνης ,Βλάχας , Γυφτούδας , Γύφτσας , Λιάπαινας κλπ.
5. Μητρωνυμικά που δηλώνουν ελάττωμα της μητέρας :Βουβής , Καμπούρας ,Χοντρολένης κλπ.
6. Μητρωνυμικά που δηλώνουν βαθμό συγκενείας :Βάβους , Γιαγιάς , Μαννάκας , Νυφούδης κλπ.
Ανδρωνυμικά
Πρόκειται για ονόματα γυναικών που βασίζονται στο βαπτιστικό , επώνυμο η παρωνύμιο κλπ. Του ονόματος των αντρών τους και αποτελούν μία πρόσθετη επωνυμία κοντά στο βαπτιστικό όνομα.
Από τη βυζαντινή περίοδο είναι γνωστά ορισμένα ανδρωνυμικά σε -εα (Κουβικουλαρέα , Σπαθαρέα , Ανδρονικέα ) και
-ινα (Μαρία Αγγελίνα ), Δούκαινα Παλαιολογίνα κλπ.)
Τα νεοελληνικά ανδρωνυμικά σχηματίζονται με την γενική του ονόματος του συζύγου (η Αγγέλλω του Κακριδά) και με διάφορα παραγωγικά επίθετα , π.χ.-αινα (Κώσταινα , Γιάνναινα , Τζαβέλαινα ) ,-ινα (Θοδωρίνα , Περικλήνα , Λασκαρίνα , Μπουμπουλίνα ) –ου (Νικολού , Παυλού , Μιχαλού , Πεταλού ) , -ισσα (γιάτρισσα , μαστόρισσα = η γυναίκα του γιατρού ,του μάστορα ) κλπ.
Εθνικά
Σύμφωνα με τον Διόνυσο τον Θράκα, (εκδ.G Uhling) (εθνικόν έστιν το έθνους δηλωτικόν, ως Φρύξ , Γαλάτης) τα ονόματα αυτά που σχηματίζονται από ονόματα χωρών πόλεων κλπ. Από τα κλασικά χρόνια και αργότερα μεγάλη χρήση των εθνικών ονομάτων:Εκαταίος ο Μιλήσιος , Απολλώνιος ο Τυανεύς Κόιντος ο Σμυρναίος κλπ.
Τα βυζαντινά παρωνύμια που προϋποθέτουν εθνικό όνομα συγκαταλέγονται ανάμεσα σε άλλα και τα εξής: Αρμενιάκος , Βούλγαρος , Καππαδόκης , Φράγκος , Καλυβίτης ( Τα νεοελληνικά εθνικά επώνυμα σχηματίζονται συνήθως με αρχαιοελληνικά η αρχαιότερης καταγωγής επιθήματα και σπανιότερα με ξένα:
Αθηναίος , Θηβαίος , Κερκυραίος , Μυτιληναίος. -ανός/ιανός Αμοργιανός (Αμοργός) , Καλαματιανός , Κουταλιανός ( Βενετσιάνικα η ιταλικά είναι τα επιθέματα -άνος/-ιάνος και -έζος:Βενετσιάνος , Πρεβεζάνος , Σισιλιάνος ,Γενοβέζος . Σλαβικό είναι το -ιάνος στα Βοστιτσιάνος , Ζαβιτσ(ι)άνος , λατινικό στο Σακαριτσιάνος (Σακαρέτσι Βάλτου)κλπ.
Τούρκικο είναι το επίθεμα -λής /λης:Βελεστινλής , Κοκοσλής (Κοκόσι =Κιλκίς) Δράμαλης , Κόνιαλης (Κόνια =το Ικόνιο) , Μπρούσαλης και Προύσαλης (Προύσα).
Ορισμένα από τα εθνικά πού προσδιορίζουν ξένους λαούς που ήλθαν σε επαφή με τους Έλληνες μπορεί να ήταν αρχικά παρατσούκλια :Αλαμάνος (Αλαμανούς του Βυζαντίου , Γεφύρι της Αλαμάνας κλπ) , Αμερικάνος , (Έλληνας μετανάστης από την Αμερική) , Ατζέμης (Πέρσης) , Βούλγαρος / Βούλγαρης (μεσαιωνικό Βούλγαρης «βυρσοδέψης , επεξεργαστής η πωλητής δέρματος» που δήλωσε και το έθνος των Βουλγάρων ως παραγωγών και εξαγωγέων δέρματος ) , Γερμανός (σημαίνει και ξανθός) , Εγγλέζος/Ιγγλέζης , Ζείμπέκος (τουρκικό φύλο στα περίχωρα της Σμύρνης) , Καραγκούνης (κάτοικος του θεσσαλικού κάμπου) , Καρακατσάνης ,-ος (Σαρακατσάνος).
Εθνικό ως επώνυμο μπορεί να προκύψει με την προσθήκη ενός -ς σ ένα τοπωνύμιο Αϊδίνης ,Βαλαώρας , Γκούρας (Γκούρα Φθιώτιδος) , Γρανίτσας (Γρανίτσα Ιωαννίνων) κλπ. Επαγγελματικά
Δήλωναν αρχικά επάγγελμα η αξίωμα , αλλά γρήγορα καθιερώθηκαν ως επώνυμα , καθώς διευκόλυναν τη διάκριση ατόμων με το ίδιο όνομα σε κλειστές ιδίως κοινωνίες. Εκφέρονται κανονικά στην ονομαστική (Αμπελάς ,Γούναρης ) και σπάνια στη γενική (Ιατρού ,Οικονόμου).
Τα επαγγελματικά ονόματα εμφανίζονται ήδη από τα αρχαία χρόνια (Αιπολός , Βουκόλος , Ακέστωρ <γιατρός> , Ναυπηγός , και πολλαπλασιάζεται στα βυζαντινά χρόνια :Αμπελάς , Λαχανάς ,Ζωναράς ,Καμπανάρης , Γραμματικός ,Παλαιολόγος <που ασχολείται με τα παλιά>.
Μια μεγάλη κατηγορία βυζαντινών επαγγελματικών ονομάτων περιλαμβάνει ονόματα κοσμικών και εκκλησιαστικών αξιωμάτων :
Δομέστικος ,Δούκας , Λογοθέτης , Νοταράς , Σχολάριος <σωματοφύλακας του αυτοκράτορα>.Αρκετά από τα βυζαντινά επαγγελματικά που προσδιορίζουν εκκλησιαστικά αξιώματα διατηρήθηκαν έως σήμερα είτε ως αξιώματα είτε ως επώνυμα χάρη στην εκκλησιαστική παράδοση :Δομέστιχος ,Έξαρχος ,-άκος , -ίδης , -όπουλος , Ευταξίας (ο επί <της ευταξίας> της εκκλησίας).
Τα πιο συνηθισμένα παραγωγικά επιθήματα για τον σχηματισμό των νεοελληνικών επαγγελματικών είναι τα -άρης και ας. -άρης:Αρκουδάρης ,Γελαδάρης. -ας Ασβεστάς, Βαγενάς (βαρελάς).
Τα περισσότερα από τα ξένα επαγγελματικά που πέρασαν στη γλώσσα μας έχουν τούρκικη καταγωγή:
Αλμπάνης -οπουλος και Ναλμπάνης (nalbant πεταλωτής) .Ορισμένα από τα επαγγελματικά τουρκικής προέλευσης δηλώνουν αξίωμα:Βεζίρης , Δερβέναγας , Ζαΐμης , Κεχαγιάς .
Το παραγωγικό επίθημα των επαγγελματικών τουρκικής αρχής είναι το -τζής /-τσής (-ξής ) ,Αλτιντζής -όγλου ,(altinci χρυσοχόος), Πεσμαζόγλου (pestamalci κατασκευαστής και πωλητής πετσετών μπάνιου).
Από τα ξένα επιθέματα επαγγελμάτων εκπροσωπούνται με περιορισμένα παραδείγματα τα ιταλικά -iere (Καροτσιέρης ,Κασιέρης , Μπαρμπέρης.κλπ) και -oro (Σπαγγαδόρος).
Παρονυμια-Παρατσουκλια
Αποτελούν το κύριο όγκο των επωνύμων και προέρχονται από χαρακτηρισμούς των παρονομαζομένων που βασίζονται , σε σωματικές , πνευματικές , ηθικές και άλλες ιδιότητες . Ο Μ.Τριανταφυλλίδης χρησιμοποιεί τον όρο παρατσούκλι.
Την λέξη Παρωνύμιο την συναντάμε και σαν πινόμι , πινομή ,παραγκώμι , προσονείδιν (ποντιακό) , Περιγέλιο ,σουσούμι κλπ.
Οι βυζαντινοί χρησιμοποιούσαν τις εκφράσεις :την κλήσιν , την επίκ-λησιν , το επίκλην , τουπίκλην , την επωνυμία ,το επώνυμον , την προσηγορία , τούνομα έχων παρωνύμιο φέρων κλπ.
Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούν για το παρωνύμιο τον όρο επίθετον.
Το παρωνύμιο ορίζεται από τον Διονύσιο τον Θράκα ως εξής :<παρώνυμον Δε έστι το παρ’ όνομα ποιηθέν , οίον θέων>Τα αρχαία παρωνύμια αναφέρονται σε σωματικές ιδιότητες (Γάστρων ,Γνάθων ,Δόναξ ,Κεφάλων ,Μέτωπος.)Σε ψυχικές ιδιότητες :(Δέξιος , Μαργίτης ,Βίαιος ,Πράος κ.α.) σε παρομοιώσεις με ζώα :(Αμνός , Γρύλος , Δράκων , Ιέραξ , Μέλισσος κ.α.) και φυτά :(Άλατος ,Καρδάμα ,Κρόκος ,κ.α.) στην ημέρα της γέννησης (Ανθεστήριος , Λήναιος , Πανιώνιος , Σωτήριος κ.α.)
Στα βυζαντινά χρόνια και ιδιαίτερα από τον 9ον αιώνα και εξής δημιουργούνται πολλά παρωνύμια που χρησιμοποιούνται ως βυζαντινά και νεοελληνικά οικογενειακά ονόματα :Γρηγόριος ο Πτερωτός ,Βάρδας ο Πλατυπόδης , Βασίλειος ο Πετεινός κ.α.Πολύ γνωστά βυζαντινά παρωνύμια είναι λ.χ. τα :Βαρβάτος , Μυστάκων , Μουρζουφλός .
Η κατάταξη των παρωνυμίων γίνεται με τα εξής κριτήρια:
1. Σωματικές ιδιότητες :Βεργής , Βραχνός ,Ζερβός ,Καμπούρης κ.α.
2. Ψυχικές , πνευματικές ,ηθικές ,και άλλες ιδιότητες : Αγέλαστος , Βιαστικός ,Θλιμμένος , Κοιμήσης , Λεβέντης ,Τεμπέλης , Κατεργαράκος , Νταής , Νυστάζος κ.α.
3.Παρομοιώσεις με ζωα
:Αλεπουδέλης ,Γάτος ,Ζυγούρης ,Λύκος ,Ποντίκης ,Τσάκαλος ,Γκιόνης,Κίρκος κ.α.
4. Παρομοιώσει με φυτά : Βλιτάς ,Γαρούφαλος , Καρπουζάς , Πιπέρης , Ρεβίθης κ.α.
5. Αντικείμενα καθημερινού βίου .Βελέντζας , Δακτυίδης , Κουλούρας , Λαγάνας , Ταγάρης κ.α.
6. Καιρός και χρόνος: Βοριάς ,Γρέκος , Σορόκος ,Κατσιφάρας , Χιόνης κ.α.
7. Συγγένεια και ηλικία :Αφεντάκης , Εγγονόπουλος , Κανακάρης , Ορφανός ,Παπούλιας , Πατέρας –άκης .
8. Φράσεις (που συνήθιζε ο παρονομαζόμενος ,Καλλιώρας ,Καλώστος , Καληνύχτας , Σιαπέρας κ.α.
Ονόματα από τις διάφορες ελληνικές διαλέκτους.
Αμαντος =(Χίος,άμαντος=μαμμόθρεφτος),Βώκος (ποντιακό βώκος =ηλίθιος),Ζυβρακάκης (Κρήτη ζυμπραγός < αρχ.πάταικος), Ροίδης (ρόγι δοχείο με στενό άνοιγμα),Σαχτούρης (μεσν. σακτούρα –είσος καϊκιού), Συγγρός (διαλ.τσιγρός-αδύνατος ,αρρωστιάρης), Τσουδερός (Κρήτη ,τσουρίζω=τσουτσουρίζω, Χουρμούζης (χουρμούζη=είδος μαργαριταριού από το νησί Χορμούζ στην είσοδο του Περσικού κόλπου. Τούρκικα.Ασλάνης,-ιδης,-ογλουΑρβανίτικα. Κέπας =κρεμμύδι , Κριεζής=μαυροκέφαλος, Κριεκούκης =κοκινοκέφαλος, Λέπουρας =λαγός, Μπούκουρας =όμορφος , Μπούρας =γενναίος, Σκούρτης =κοντός , Τσάλας =κουτσός, Φουρίκης =κοτέτσι.
Βλάχικα Γκίζας =μυζήθρα ,Δάλας= ξινόγαλο, Μπίμπας =πάπια, Πίσας=γάτα, Σούρδος =κουφός- βλάκας,Τσάρας=γη

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΑΠΟ ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ

Μουμτζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. mumcu=που κατασκευάζει ή πουλάει κεριά.
Μπακιρτζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. bakirci=χαλκιάς
Μπαλτατζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. baltaci=ξυλοκόπος
Μπασματζής, Μπασματζόγλου, Βασματζίδης. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. basmaci=πιεστής, εκείνος που πουλάει μμπασμάδες, τσίτια ή: συσκευασία ιδιαίτερη φύλλων καπνού- τ. basmakci= τσαγκάρης
Μποσταντζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. bostanci=περιβολάρης
Μπρισιμιτζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. ibrisimci=μεταξάς (ibrisim=μεταξοκλωστή)
Πεστεμαλτζής, Πεσματζής, Πεσματζόγλου. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. pestamalci=εκείνος που πουλάει πεσκίρια για το λουτρό (πεσταμάλια pestamal) ή ο λουτράρης που τα φέρνει στο λουζόμενο για να τυλίξει τη μέση του
Ρακιτζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. rakici=που κατασκευάζει ρακί
Σαμαρτζής, Σεμερτζής, Σεμερτζίδης, Σαμαρτσίδης. Επώνυμο που προέρχεται από το τ. semerci=που πουλάει σαμάρια
Σαπουντζής, Σαπουντζάκης. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. sabuncu=σαπωνοποιός και σαπουνάς
Σεπετζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. sepetci=κοφινοπώλης (sepet=κοφίνι)
Σιλκιτζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. silgi=πετσέτα, αυτός που πουλάει πετσέτες
Σιμιτζής, Σιμιτσής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. simitci=κουλουροπώλης, κουλουράς, κουλουρτζής
Ταμπουρατζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. tamburaci=καθαριστής, που παίζει τον ταμπουρά
Ταχμιτζής, Ταχμιντζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. tahmisci=που καβουρντίζει και αλέθει τον καφέ (τ. tahminci=εκτιμητής)
Τερετζής, Τερεζάκης. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. tereci=ο πωλητής του κάρδαμου (τ. tare)
Τουτουντζής, Τουτουντζάκης. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. tutuncu=καπνάς, καπνοπαραγωγός ή καπνοπώλης
Τεσμετζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. cesme=κρήνη
Τσοχατζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. cuhaci < τ. σλαβ. cuha=τσόχα