Σελίδες
Τρίτη 31 Μαρτίου 2009
LAST NAMES OF BLOGS FRIENDS
Αρβανιτης.Επωνυμο που ανηκει στην κατηγορια των εθνικων και χαρακτηριζει την καταγωγη..
Δελδημος. Επωνυμο συνθετο αποτελουμενο απο το Δελης = Ντελης = τουρκικο deli = τρελος, παλικαρας και το βαπτιστικο ονομα Δημος, Δημοσθενης
Καρακωστας. Επωνυμο συνθετο αποτελουμενο απο την τουρκικη λεξη kara = μαυρος, μελαχρινος και το βαπτιστικο ονομα Κωστας.
Καψαλης. Επωνυμο προερχομενο απο παρατσουκλι προερχομενο απο το καψαλο, καψαλος = το χρωμα των ημικαμμενων ξυλων.
Κουρτζης. Επωνυμο το οποιο προερχεται απο τη τουρκικη λεξη kurt = λυκος/σκουληκι με την συνηθισμενη καταληξη –τζης.
Κυραννας. Επωνυμο το οποιο ανηκει στην κατηγορια των μητρονυμικων. Της κυρα Αννας = Κυραννας
Μπαλτουμας, Μπαλουξης, Μπαλουξογλου, Μπαλουχτσης, Μπαλτας, Μπαλτακος, Μπαλτιδης, Μπαλκατζης, Μπαλτατζιδης, Μπαλτατζογλου. Επωνυμο προερχομενο απο την τουρκικη λεξη bal = μελι
Νταιλιανης. Επωνυμο προερχομενο απο 1) την τουρκικη λεξη dalyan = ποχη, ειδους γριπου.
2) στην Κρητη Νταλιανης = λυγερος
Πετροπουλος. Επωνυμο το οποιο ανηκει στην κατηγορια των πατρωνυμικων και προερχεται απο το βαπτιστικο ονομα Πετρος με την καταληξη –πουλος που προσδιοριζει Πελλοπονησο. Σημαινει το παιδι του Πετρου.Πέτρος: ψαράς από την Καπερναούμ, ένας από τους δώδεκα μαθητές του Χριστού. Αναφέρεται ως ο κορυφαίος μεταξύ των αποστόλων. Γιορτάζει μαζί με τον απόστολο Παύλο στις 29 Ιουνίου.
Σγουρος. Επωνυμο το οποιο ανηκει στην κατηγορια τν μητρονυμικων, προερχομενο απο παρατσουκλι. Σγουρος = ο εχων σιγουρα μαλλια. Το θηλυκο ειναι σγουρω. Το επωνυμο απανταται εις Ηπειρο, Ζαγουρο.
Σπανος. Επωνυμο το οποιο προερχεται απο παρατσουκλι που αποδιδεται σε σωματικη ιδιοτητα.
Τσαλαπατανης. Επωνυμο συνθετο αποτελουμενο απο τη τουρκικη λεξη cale = τσαλας = κουτσος και την λεξη παταω, εξου και τσαλαπαταω!
Δευτέρα 30 Μαρτίου 2009
ΠΑΝΙΚΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΝΙΚ
Μπορείτε να το διαβάσετε μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα στην διεύθυνση www.panicproject.org και το blog panic-gr.blogspot.com.
Ευχαριστούμε θερμά bloggers και αναγνώστες που συνέβαλλαν ώστε η προηγούμενη έκδοση να ξεπεράσει τις 350.000 αναγνώσεις.
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΜΕ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΡΙΖΑ
Γιαταγάνας =τ yatcgan γιαταγάνl----
Γιατάκης =τ yatak στρωμα, κρεβάτι----
Γιαχνης =τ yahni φαγητό γιαχνί----
Γιαχος =τ yahu βρε, βρε συ----
Γιοβατζιlς =τ yuva φωλιά----
Γιογκαράκης =τ yongar τρίχορδο μουσ. δργανο------
Γιογλάρης =τ ycilamak κλαίω-----
Γιόκαρης =τ yokari ό αποπάνω-----
Γιολάσης= τ yol δρόμος----
Γιολδάσης =τ yoldas συνοδοιπόρος----
Γιοντζης =τ yoncu λεπτουργός-----
Γιωργαντζης =τ yorgancl παπλωματάς-----
Γιοσμας =τ yosma κομψός----
Γιουβαρλά κης= τ yuvarlak γιουβαρελάκια (φαγητό)------
Γιουλ τούρης =τ yildirim κεραυνός-----
Γιουμουρτατζης =τ yumurtaci αυγουλάς-----
Γιουνάνης =α yunan 'Έλληνας-----
Γιουργας =τ yorga τριποδισμός, τροκ.-----
Γιουρντας= τ yurdas συμπατριώτης-----
Γιουρούκης =τ yuruk νομαδικός λαός-----
Γιουρτζά κης =τ kurkcϋ γουναράς----
Γιουρτουμάς =τ yurtmak αλητεύω.-----
Γκαβουνάς =τ kavun πεπόνι-----
Γκάγκαλης =τ gaga ράμφος-----
Γκαζέπης =π gazep θυμός, οργή.----
Γκαϊτατζης =τ gayda ασκαυλος-----
Γκάϊντες =τ kaide βάση, κανόνας
Γκαλπακιώτης= τ kalpak φέσι μέ γούνα------
Γκαμπραλης =τ kabran αργοκίνητος------
Γκαντρης =α kadri αξία, περιοπή----
Γκαρίπης =α ganp ξένος, φτωχός---
Γκατζάνης ---
Γκεβέζος =τ gevezC' φλύαρος---
Γκεβρέκης= τ gevrek παξιμάδι----
Γκεζερλης =τ gezmek τριγυρίζω----
Γκερελης =τ keler σαύρα----
Σάββατο 28 Μαρτίου 2009
ATHENS
Το Φεβρουάριο της ίδιας χρονιάς, οι κάτοικοί της γιόρτασαν το γεγονός στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, τον αρχαίο ναό του Θησείου που είχε μετατραπεί σε χριστιανική εκκλησία.
Ανάμεσα στο 1838 και το 1896 έγινε μια σοβαρή προσπάθεια να διαμορφωθεί το σχέδιο της πόλης των Αθηνών, σύμφωνα με τις τρέχουσες πολεοδομικές απαιτήσεις των ευρωπαϊκών πόλεων. Επιφανείς Έλληνες και Ευρωπαίοι αρχιτέκτονες, μηχανικοί και άνθρωποι των τεχνών προσκλήθηκαν να εργαστούν γι' αυτό το σκοπό.
Την εποχή εκείνη ο πληθυσμός της Αθήνας κυμαινόταν μεταξύ 10 και 12 χιλιάδων κατοίκων.
Καθώς η Αθήνα έγινε πρωτεύουσα, πολλοί Έλληνες μετακόμισαν στην πόλη και η αξία της αστικής γης ανέβηκε κατακόρυφα.
Το 1850, η περιοχή ανάμεσα στην Ακρόπολη και το Λυκαβηττό ήταν ήδη γεμάτη κτήρια. Στην απογραφή του 1879, η Αθήνα είχε ήδη φτάσει τους 63.374 κατοίκους.Δρόμοι
Ήταν η εποχή του νεοκλασικισμού και γι' αυτό στους δρόμους και τις πλατείες των Αθηνών δόθηκαν τα ονόματα μεγάλων προσωπικοτήτων της κλασικής ιστορίας.
Είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε ότι δε χρησιμοποιήθηκαν ονόματα βυζαντινών προσωπικοτήτων ούτε αγωνιστών της Επανάστασης: το Βυζάντιο δεν είχε ακόμη αναγνωριστεί ως κομμάτι της ελληνικής ιστορίας και η Επανάσταση ήταν πολύ πρόσφατη και ζωντανή. Πολλοί δρόμοι έπαιρναν το όνομα σημαντικών αθηναϊκών οικογενειών της Οθωμανικής περιόδου. ΣυνοικίεςΟι κατοικημένες περιοχές της εποχής βρίσκονταν γύρω από την Ακρόπολη και την Πλάκα.
Μια από τις παλιότερες γειτονιές ήταν του Ψυρή, κοντά στο Μοναστηράκι. Πήρε τ' όνομά της από το νησί των Ψαρών, απ' όπου είχαν έρθει οι περισσότεροι από τους πρώτους κατοίκους της.
Στο κέντρο της υπήρχε η πλατεία Ηρώων, που ονομάστηκε έτσι από τους αγωνιστές της επανάστασης του 1821, οι οποίοι έκαναν εκεί τις συναντήσεις τους.Άλλες παλιές γειτονιές ήταν η Νεάπολη, που πολύ σύντομα έγινε η γειτονιά των φοιτητών, και τα Εξάρχεια, που πήραν την ονομασία τους από τον έμπορο Έξαρχο, που άνοιξε ένα κατάστημα γενικού εμπορίου, πολύ μεγάλο για τα δεδομένα της εποχής.
Το 1860, οικογένειες χτιστών που μετανάστευσαν στην Αθήνα από την Ανάφη -νησί κοντά στη Σαντορίνη-, για να δουλέψουν στην ανέγερση των Ανακτόρων, δημιούργησαν τη γειτονιά των Αναφιώτικων στους πρόποδες της Ακρόπολης.
Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, το εμπορικό κέντρο της πόλης οριζόταν από τους δύο πλέον πολυσύχναστους δρόμους, την Ερμού και την Αιόλου.
Τα πρώτα μεγάλα και πολυτελή ιδιωτικά σπίτια χτίστηκαν στις καινούργιες λεωφόρους Ακαδημίας, Πανεπιστημίου και Σταδίου· σύντομα άρχισε να σχηματίζεται η γειτονιά του Κολωνακίου.
ΠΛΩΤΙΝΟΣ
Παρασκευή 27 Μαρτίου 2009
ΑΝΑΛΥΣΗ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ
Γαλάνης, Γαλανός: Επώνυμο προερχόμενο από παρατσούκλι που έχει δημιουργηθεί από σωματικές ιδιότητες στο συγκεκριμένο από χρώμα που δόθηκε στα μαλλιά ή στα μάτια.
Γιώτης, Γιωτόπουλος: Επώνυμο το οποίο ανήκει στην κατηγορία των πατρωνυμικών προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Παναγιώτης. Το επώνυμο συναντάται αρκετά στην Ήπειρο.
Ηλίου: Επώνυμο α) από το οποίο στηρίζεται στα αρχαία ελληνικά πρότυπα βασιζόμενα στα γεωγραφικά ονόματα Ήλειος, Θεσσαλός, Λυδός β) πατρωνυμικό προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Ηλίας.
Καρβελης. Επωνυμο επωνυμο προερχομενο απο παρατσουκλι που εχει σχεση με φαγωσιμα δηλαδη το κουλουρι. Αλλα παρομοια Κ ουλουρας, Καφες, Λαγανας, Μακαρονης, Ξυδης, Παξιμαδης.
Λαμπρόπουλος, Λάμπρος, Λαμπράκης: Επώνυμο το οποίο ανήκει στην κατηγορία των πατρωνυμικών προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Λάμπρος=αυτός που λάμπει και μεταφορικά ο ονομαστός, ο περίφημο. Εορτάζει την Λαμπρή.
Λεγάκης: Επώνυμο από το Λέγας + την κατάληξη –ακης που προσδιορίζει Κρήτη. Η αρχική ρίζα είναι από το όνομα Αχιλλεύς, το δεμώδες Αχιλλέας και κατόπιν μετά αναπτύξεως –Γ- μεταξύ των φωνηέντων = Λέγας. Το επώνυμο συναντάται ευρέως στη Νάξο.
Πίτσος: Επώνυμο προερχόμενο από παρατσούκλι. Πίτσος = το ξύλο που στήνουν για σημάδι στις αμάδες.
Πουλόπουλος, Πούλος, Πούλης, Πουλίτσας, Πουλίτσης, Πουλιτσάκης: Επώνυμα τα οποία προέρχονται από το πουλίτσι = πουλάκι με την κατάληξη –οπουλος = υποκοριστική, προσδιορίζει Πελοπόννησο.
Χριστοφοριδης:Επώνυμο που ανηκει στην κατηγορια των πατρωνυμικων προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Χριστόφορος με την κατάληξη – ιδης που προσδιορίζει την τοποθεσία Ποντου
Ο ΣΤΑΥΡΟΣ
Ο σταυρός είναι ίσως το πιο παλιό ελληνικό (και συμπαντικό) σύμβολο, που τοποθετείται σε πανάρχαιους χρόνους και που συγκεντρώνει κοσμική κυρίως υπόσταση. Είναι ένα κέντρο κοσμικό, ένα σημείο επικοινωνίας μεταξύ σύμπαντος και γης, ένα σύστημα αξόνων, που προεκτείνεται στο συμπαντικό άπειρο, ένα σύμβολο που κατέχει σοβαρή θέση στις απεικονίσεις του κοσμικού δέντρου (Δέντρου της Ζωής ή της διατροφής-θρέψης), της κοσμικής στήλης, της κοσμικής κλίμακας και άλλων.
Η κατακόρυφη γραμμή του σταυρού συμβολίζει την ουράνια πνευματική και διανοητική, θετική, ενεργετική και αρσενική παράμετρο. Η οριζόντια γραμμή είναι η γήινη, λογική, παθητική, αρνητική και θηλυκή παράμετρος. Στο σύνολό του ο σταυρός είναι η απαρχή στη φύση (κατ’ άλλους ο αιώνιος Ερμαφρόδιτος, η πηγή-συνδυασμός του αρσενικού και του θηλυκού, κι εδώ ας μη λησμονείται ότι μία από τις παλαιότερες μορφές του ελληνικού άλφα (=αρχή) ήταν ο ισοσκελής σταυρός, που βασικά σήμαινε τη διασταύρωση των δύο «στοιχείων» για την έναρξη της ύπαρξης. Ο σταυρός είναι η δυαδικότητα στη φύση και η ένωση και ολοκλήρωσης της ανθρώπινης ψυχής στην οριζόντια και κάθετη όψη της, που αμφότερες είναι απαραίτητες για τη δημιουργικότητα, για τη δημιουργία πλήρους ζωής. Είναι η υπέρτατη ταύτιση.
Ο σταυρός είναι το σχήμα του ανθρώπου με τα άνω άκρα σε πλήρη έκταση. Είναι ακόμη η κάθοδος του πνεύματος μέσα στην ύλη. Η δυνατότητα επέκτασής του προς κάθε κατεύθυνση, στο άπειρο, δηλώνει την αιωνιότητα της φύσης και της ζωής. Συνιστά τους άξονες των σημείων του ορίζοντα, την τετραδικότητα στις δυναμικές όψεις της. Σαν χιαστί αντιπροσωπεύει τα τέσσερα στοιχεία της ζωής (αέρα, γη, φωτιά και νερό) ενωμένα στο πέμπτο στοιχείο (ψυχή ή ουράνιον πυρ), το Κέντρο. Κοσμολογικά το επάνω μέρος είναι το Ζενίθ, το κάτω μέρος είναι το Ναδίρ, ο άξονας βορρά-νότου είναι ο άξονας των ηλιοστασίων και ο άξονας ανατολής-δύσης αυτός των ισημεριών.
Η λέξη σταυρός για τον προγονικό Ελληνισμό σημαίνει ο όρθιος πάσσαλος ή το μακρύ ξύλο. Σαν τέτοιος αναφέρεται από τον Όμηρο: «αμφί δε οι μεγάλην αυλήν ποίησαν άνακτι σταυροίσιν πυκινοίσι», δηλαδή «και τριγύρω έκτισαν σαν μεγάλη αυλή για τον βασιλιά με πυκνοστημένους πασσάλους», και «σταυρούς εκτός έλασσε διαμπερές ένθα και ένθα πυκνούς και θαμέας», δηλαδή «στον περίγυρο κάρφωσε πασσάλους σε όλο το μήκος, πολύ κοντά τον ένα στον άλλο», όπως και από άλλους συγγραφείς. Από τον Ηρόδοτο αναφέρεται σαν μπηγμένος πάσσαλος, που χρησιμεύει σαν θεμέλιο: «ίκρια επί σταυρών υψηλών εζευγμένα εν μέση έστηκε τη λίμνη», δηλαδή «εκεί στη μέση της λίμνης έστησε εξέδρα πάνω σε πασσάλους αλληλοζευγμένους», και παρακάτω: «κομίζοντες εξ όρεος τω ούνομα εστί Όρβηλος, κατά γυναίκα εκάστην ο γαμέων τρεις σταυρούς υπίστησι», δηλαδή «οι πάσσαλοι φέρονται από ένα βουνό, που ονομάζεται Όρβηλος, και κάθε άνδρας μπήγει τρεις πασσάλους για κάθε γυναίκα που παντρεύεται».
Ο σταυρός είναι το ρωμαϊκό όργανο θανάτωσης και αποτελείται από δύο ξύλα σταυροειδώς προσαρμοσμένα, όπως αναφέρεται από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη. Υπό την ίδια έννοια αναφέρεται και από τον Λουκιανό: «και τοις επί τον σταυρόν απαγομένοις», δηλαδή «και αυτούς που οδηγούνται στο σταυρό».Ο σταυρός αναφέρεται μεταφορικά επί εκουσίων παθημάτων στα ευαγγέλια: «σταυρόν λαμβάνειν, αίρειν, βαστάζειν». Το σχήμα αυτού παρίσταται με το ελληνικό γράμμα Τ σύμφωνα με τον Λουκιανό: «τω γαρ τούτου σωματί φασι τους τυράννους ακολουθήσαντας και μιμησαμένους αυτού το πλάσμα έπειτα σχήματι τοιούτω ξύλα τεκτήναντας ανθρώπους ανασκολοπίζειν επ’ αυτά. Από δε τούτου και τω τεχνήματι τω πονηρώ την πονηράν επωνυμίαν συνελθείν. Τούτων ουν απάντων ένεκα πόσων θανάτων το Ταυ άξιον είναι νομίζετε;», δηλαδή «διότι, όπως λένε, οι τύραννοι ακολούθησαν τη μορφή του σώματός του (εννοεί το Ταυ) και, αφού μιμήθηκαν το σχήμα του, με ξύλα θανάτωναν (ως ποινή) ανθρώπους, παλουκώνοντάς τους σ’ αυτά. Εξαιτίας του λοιπόν και της πονηρής πράξης προσέλαβε αυτό το πονηρό όνομα. Από όλα αυτά για πόσους θανάτους νομίζετε ότι το Ταυ είναι υπεύθυνο»;
Σταυρόω σημαίνει περιφράζω με σκόλοπες ή πασσάλους, περιχαρακώνω κάποιον τόπο. Με τη σημασία αυτή αναφέρεται από τον Θουκυδίδη: «σταυρόω τα βάθη ξύλοις», δηλαδή «περιχαράζει τα βάθη με ξύλα», ενώ κατά τον Πολύβιο σημαίνει σταυρώνω, ανασκολιπίζω επί σταυρού, προσηλώνω: «τους περί τον Σπένδιον αιχμαλώτους εσταύρωσαν επιφανώς», δηλαδή «και τους αιχμαλώτους γύρω από τον Σπένδιο ποταμό εσταύρωσαν έτσι ώστε να είναι εμφανείς».
Ανασταυρόω σημαίνει παλουκώνω. Αναφέρεται από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη για το θεό Διόνυσο: «… και τον Λυκούργον ζωγρήσαντα τυφλώσαί τε και πάσαν αικίαν εισενεγκάμενον ανασταυρώσαι», δηλαδή «και αφού συνέλαβε τον Λυκούργο ζωντανό, τον ετύφλωσε και, αφού τον βασάνισε με κάθε τρόπο, τον παλούκωσε», και από τον Φιλόστρατο: «Εκ παλαιού, ξένε, και γαρ τον Ηρακλέα φασίν ανασταυρώσαντα το Ασβόλου του κενταύρου σώμα επιγράψαι αυτώ τόδε το επίγραμμα», δηλαδή «Από τα παλιά, ξένε, όταν ο Ηρακλής παλούκωσε το σώμα του κενταύρου Ασβόλου, έγραψε σαν επίγραμμα τα ακόλουθα».
Κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους σήμαινε προσηλώνω πάνω στο σταυρό, καρφώνω επάνω στον σταυρό, σταυρώνω. Στα βυζαντινά χρόνια το σημείο του σταυρού χρησιμοποιόταν σαν σφραγίδα σε συμβόλαια ή σε ομόλογα. Το σκήπτρο των αυτοκρατόρων του Βυζαντίου, μετά την αποδοχή του χριστιανισμού, τελείωνε σε σχήμα σταυρού.
Γίνεται, λοιπόν, εμφανές ότι οι προϊστορικοί μας πρόγονοι δεν χρησιμοποιούσαν τη λέξη σταυρός για να περιγράψουν το σχήμα, το σύμβολο που σήμερα λέγεται σταυρός. Ασφαλώς θα πρέπει να χρησιμοποιούσαν κάποια άλλη λέξη, που δυστυχώς δεν σώθηκε. Επειδή ο ισοσκελής σταυρός αλλά και ο σταυρός σε σχήμα ανθρώπου, ειδικά σε ταφικά ειδώλια της νεολιθικής εποχής, είχαν ευρεία χρήση, θα πρέπει ο σταυρός να συνδεόταν με τη μετά θάνατο ζωή. Και η επέκταση των βραχιόνων του αναμφισβήτητα οδηγεί στο άπειρο, στην αιωνιότητα. Η πιο συνετή λέξη περιγραφής του θα έπρεπε να είναι τετρακτίς, αφ’ ενός γιατί τον αποδίδει και αφ’ ετέρου γιατί οι τέσσερις ίσοι βραχίονες ενώνονται στο κέντρο απαρχής (γενέσως, δημιουργίας) και εκ του κέντρου κατευθύνονται στο άπειρο (χώρο ύπαρξης των ατελεύτητων θεών και θεαινών, χώρο αιωνιότητας, χώρο μεθόδευσης της μετεμψύχωσης).
Πέμπτη 26 Μαρτίου 2009
ΠΩΣ ΕΓΙΝΕ Η ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΣΗΜΑΙΑ?
Είναι γνωστό ότι η Τούρκικη σημαία, και το αντίστοιχο "εθνικό σύμβολο" των Τούρκων, προέρχεται από ένα σύμβολο του Βυζαντίου, όχι της αυτοκρατορίας, αλλά της αρχαιοελληνικής πόλης που υπήρχε στην θέση της Κωνσταντινούπολης.... Αυτό το σήμα είναι πανάρχαιο και απαντάται ως λατρευτικό σύμβολο της θεάς Εκάβης.
Και ξαφνικά, εμφανίστηκε το φεγγάρι, οι εισβολείς έγιναν αντιληπτοί, και αποκρούστηκε η επίθεση.... Από τότε, και επειδή θεωρήθηκε ως θεϊκή βοήθεια προς την πόλη, έγινε σύμβολο της πόλης του Βυζαντίου.
Από εκεί έμεινε ως σύμβολο παραδοσιακά και στην Κωνσταντινούπολη, το βρήκε και ο Μωχάμεντ ο πορθητής (και οι επόμενοί του), και όπως χρησιμοποίησε τα πάντα που βρήκε από την Αυτοκρατορία, για να δώσει αυτοκρατορική χρειά στην πλιατσικολογική Οθωμανική κατάκτηση, έγινε ένα σύμβολο της Οθωμανικής κυριαρχίας, και επεκτάθηκε ως μουσουλμανικό σύμβολο.....
Όλοι ήθελαν το Βυζάντιον, διότι εξουσίαζε την είσοδο της Μαύρης Θάλασσας, που οι Βόρειες ακτές της ήταν ο σιτοβολώνας των Αθηνών.
Λόγω της κραταιάς στρατηγικής του θέσης, το Βυζάντιον, δεινοπάθησε επανειλημμένως από τους Ρωμαίους κατακτητές, αλλά τώρα έρχεται ο μέγας και οριστικός κατακτητής του, ο Κωνσταντίνος, με τους τοπογράφους και τους αρχιτέκτονές του, για να γκρεμίσει και να σβύσει το όνομα «Βυζάντιον» από το χάρτη και να εγείρει στη θέση του τη δική του πόλη.
Η Κωνσταντινούπολη
Οι πολίτες της Νέας Ρώμης, ανεξαρτήτως της Ελληνικής, Λατινικής, ή άλλης εθνικότητας, καλούσαν πλέον εαυτούς «Ρωμιούς».
Όλοι γνωρίζουμε τις δόξες της Κωνσταντινούπολης, που ήταν η καρδιά του Ανατολικού χριστιανισμού.
Δεσποτάτο του ΜΩΡΕΩΣ Όροι:
Τετάρτη 25 Μαρτίου 2009
RECYCLING NOW
Για ένα καθαρό περιβάλλον χρειάζονται πολλές, επίπονες και συνεχείς προσπάθειες από κυβέρνηση, τοπική αυτοδιοίκηση, συλλόγους, σχολεία, βιομηχανίες, ειδικές οργανώσεις αλλά και κάθε πολίτη.
Η μόλυνση απειλεί τον ίδιο τον άνθρωπο που την προκαλεί, απειλεί κάθε ζωή πάνω στη γη και η αδιαφορία για το χώρο που ζούμε είναι εγκληματική πράξη όσο και η διαπίστωση αυτή είναι δύσκολο να γίνει άμεσα κατανοητή.
Πώς θα συντηρηθεί ο άνθρωπος όταν από δικές του αλόγιστες ενέργειες καταστρέφει το περιβάλλον, όταν κατακερματίζεται το δάσος που αποτελεί τη σπονδυλική στήλη της ισορροπίας του περιβάλλοντος (κάθε λεmό ένα εκτάριο δήλαδή 10.000 τετραγωνικά μέτρα δασικής έκτασης καταστρέφεται), όταν τα αποθέματα πρώτων υλών συνεχώς ελαπώνονται. Ιδιαίτερα σημα- νnκή προσπάθεια για καθαρό περιβάλλον είναι η ανακύκλωση υλικών. Ονομάζουμε ανακύκλωση τη δυνατότητα να ξαναχρησιμοποιούμε υλικά που ενώ μοιάζουν άχρηστα και καταλήγουν στα σκουπίδια, διατηρούν σημαντικό μέρος της αξίας τους.
Η ανακύκλωση είναι μια εύκολη δουλειά που όλοι μας μπορούμε να κάνουμε ασχέτως ηλικίας, αρκεί να αγαπάμε το περιβάλλον που ζούμε.
Τα υλικά που ανακυκλώνουμε είναι: Το χαρτί, το μέταλλο, αλουμίνιο και το γιαλί.
Σ' όλα δε τα νοικοκυριά υπάρχει δυνατότητα ανακύκλωσης.
Ανακυκλώνοντας τα παραπάνω υλικά έχουμε λιγότερα σκουπίδια, λιγότερες χωματερές, λιγότερα δρομολόγια απορριμματοφόρων, λιγότερο νέφος, σώζουμε τα δένδρα, προστατεύουμε τη φύση και έχουμε λιγότερα απόβλητα.
Παράλληλα εξοικονομούμε μεγαλύτερες ποσότητες γυαλιού, χαρτιού και μετάλλου και αποφεύγουμε την εισαγωγή πρώτων υλών.
Πουλώντας αυτά κερδίζουμε χρήματα. Δημιουργούμε νέες θέσεις δουλειάς στις βιομηχανίες και βοηθάμε την οικονομία της πατρίδας μας.
Αν λάβουμε υπόψη μας ότι για να γίνουν χίλια κιλά αλουμίνιο απαιτούνται τέσσερις χιλιάδες κιλά βωξίτη και για χίλια κιλά γιαλιού, είναι αναγκαία χίλια εκατό κιλά ακατέργαστων υλικών (άμμος, ασβέστη, σόδα) εύκολα καταλαβαίνουμε τη σημ ασία της ανακύκλωσης για εξοικονόμιση πρώτων υλών, ενέργειας κλπ.
Πρέπει να γνωρίζουμε ότι με την ηλεκτρική ενέργεια που χρειάζεται να γίνει ένα κουτί από αλουμίνιο μπορούμε να δούμε τηλεόραση για τρεις ώρες, να ανάβει μια λάμπα 60 κερίων για πέντε ώρες, να λειτουργεί ένα ψυγείο για τρεις ώρες ή να ακούμε ραδιόφωνο για τέσσεριες ώρες.
Ακόμα είναι αξιοσημείωτο ότι χίλια κιλά ανακυκλωμένου χαρτιού εξοικονομούν 130-170 κιλά πετρέλαιο.Γι' αυτό ας αφυπνιστούμε, να στηρίξουμε την ανακύκλωση υλικών από τα απορρίμματα.
Τα στοιχεία για την παρουσίασης της ανακύκλωσης ελήφθησαν από σχετικές εκδόσεις των Υπουργείων Παιδείας και Περιβάλλοντος καθώς και την Ένωση Αλουμινίου.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΜΕ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΡΙΖΑ
Γιαβάσης : τ yavas= ηπιας, αργός----
Γιαβης : π yave= μωρολογία----
Γιαβρης : τ yavru =μωρό----
Γιαγιας : τ yaya =πεζός, πεζοπόρος----
Γιαγκίνας : τ yangin =πυρκαϊά, φωτιά----
Γιαγκλίσης : τ yanlis =λάθος----
Γιαγλης : τ yagli =λιπαρός---
Γιαγμούρης : " βροχή =τ y~mur-----
Γιαγτζης :" . γραφέας= τ y~cl----
Γιαιμανης : τ yaymak= άπλώνω-----
Γιάκαλης : τ yakali =ό εχων περιλαίμια-----
Γιακας: τ yaka= περιλαίμια----
Γιακας: τ yak =σατανας----
Γιαλαμπούκης :τ yalabik =όμορφος----
Γιαλάφας : τ yalaf= φλόγα----
Γιαλέλης: α yalelli= αραβικό τραγούδι----
Γιαλίνης : τ yalin =γυμνός----
Γιαμάκης :τ yamak= βοηθός τέχνίτη-----
Γιαμαλάκης: τ yamali =μπαλωμένος-----
Γιαμας: τ yama =μπάλωμα-----
Γιαμούρης : li βροχή =τ y~mur----
Γιαμπανας : τ yaban= αγριότοπος----
Γιαμπάνης : τ yabaηi= κακότροπος, αγριας-----
Γιανακλης : τ yanak= μάγουλο----
Γιανίρης : τ yanirmak= εχθρεύομαι-----
Γιανίσης : τ yanlis =λάθος----
Γιανουράκος : τ gyaηirmak= εχθρεύομαι-----
Γιαντζης : li . βουτυρας, λαδας =τ y~Cl-----
Γιαντίρης : τ yadirmak =ανάβω----
Γιαουντης : α yahkdi =ιουδαίος-----
Γιαουρτζης : τ yogurt= οξύγαλα-----
Γιαπαλάκης: τ yapalak= μπούφος (πουλί)----
Γιαπιτζης : τ yapici =οικοδόμος----
Γιαπρακας: τ yaprak= φύλλο----
Γιαρένης: τ yaren =φίλος----
Γιάρης : τ yari =τό μισό---
Γιαρμης : τ yarim =μισός----
Γιασεμης : τ yasemin =ϊασμος----
Τρίτη 24 Μαρτίου 2009
«Η απίστευτη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον» έχει τις ρίζες της στην αρχαία ελληνική μυθολογία
· Η ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΜΕΡΟΠΩΝ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ
· ΕΤΡΩΓΑΝ ΚΑΡΠΟΥΣ ΕΝΟΣ ΔΕΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΜΙΚΡΑΙΝΑΝ, ΕΩΣ ΠΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΝ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΕΞΑΦΑΝΙΖΟΝΤΑΝ!..
Το άρθρο μπορείτε να το διαβάσετε,
να το αποθηκεύσετε
ή να το εκτυπώσετε
από την στήλη ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ
της παρακάτω ηλεκτρονικής διευθύνσεως:
ΑΝΑΛΥΣΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ
Καντζούκης, Καντζιάς, Καντζέλης, Καντζίδης, Καντζόγλου: Επώνυμο προερχόμενο από την τουρκική λέξη kanca = γάντζος
Παπουτσής, Παπουτσάς, Παπουτσιδάκης, Παπουτσάκης, Τσαγκάρης, Τσαρούχας: Επώνυμο προερχόμενο από επαγγελματική δραστηριότητα, συγκεκριμένα του υποδηματοποιού.
Βοριάς, Βορεάς, Βοργίδης: Επώνυμο προερχόμενο από παρατσούκλι που εκφράζει τον καιρό. Με την κατάληξη –ιδης προσδιορίζει την ποντιακή καταγωγή.
Κόλιας: Επώνυμο αρβανίτικης καταγωγής προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Νικόλαος, Νικόλας.
Αλαγκιοζίδης: Επώνυμο σύνθετο προερχόμενο από δύο τουρκικές λέξεις: ala=χρωματιστός + goz=μάτι.
Αγατσάς, Αγατσίδης, Αγατσιώτης, Αγατζιώτης, Αγατζόγλου: Επώνυμα προερχόμενα από την από την τουρκική λέξη agac=δέντρο, ξύλο, με την κατάληξη –ας που προσδιορίζει επάγγελμα (Ασβεστάς, Ξυλάς, Κουλουράς).
Αμιρίδης, Αμιράς, Αμιράκης, Αμιραδάκης, Αμιρόγλου: Επώνυμα προερχόμενα από την τουρκική λέξη amir= εμίρης, προϊστάμενος.
Αρώνης: Επώνυμο ξενικό προερχόμενο από το ισραηλινό όνομα Ααρών. Συνήθως τα ονόματα αυτά ανήκουν σε Ισραηλίτες που ήλθαν στην Ελλάδα περίπου το 1300.
Δευτέρα 23 Μαρτίου 2009
Μισο - Αστεία, Μισο - Σοβαρά...
Ένα άρθρο "διαμάντι" δημοσιεύτηκε στο Forum του Capital.gr από τον χρήστη grobok με τίτλο "Πρόοδος! Πόσο έχουμε αλλάξει... προς το χειρότερο!" το οποίο εκτιμούμε ότι αξίζει να το διαβάσετε.
"Σχεδόν κάθε φορά που αναπολώ τις γιορτές στα παιδικά μου χρόνια, θυμάμαι ότι στις ευχές των μεγαλυτέρων μου, υπήρχε πάντα η φράση πασπαρτού: «καλή πρόοδος!» Γενέθλια; Να τα εκατοστίσεις και καλή πρόοδος! Ονομαστική εορτή; Χρόνια πολλά και καλή πρόοδος! Χριστούγεννα; Καλά Χριστούγεννα και καλή πρόοδος! 25η Μαρτίου; Ζήτω το έθνος και καλή πρόοδος!
Για να είμαι ειλικρινής, ως νεαρό, αθώο και γνήσιο τέκνο της ελληνικής επαρχίας, εξελάμβανα την ευχή ως αυτή καθʼ αυτή κατά την έννοιά της, δηλαδή: «καλά τα πανηγύρια, αλλά άνοιξε κανένα βιβλίο να ξεστραβωθείς, μη μείνεις κούτσουρο σαν τον ξάδερφό σου το Μιχάλη, που ζήτημα είναι αν θα βγάλει το Γυμνάσιο και δε θα μπορεί ούτε υδραυλικός να γίνει...».
Μεγαλώνοντας, συνειδητοποίησα ότι η λέξη «πρόοδος» έχει σαφώς ευρύτερη έννοια. Καλή είναι η πρόοδος στο σχολείο, αλλά άμα πάρω «Άριστα 10» σε όλα τα μαθήματα, τελειώσω το Δημοτικό, το Γυμνάσιο, το Λύκειο, το Πανεπιστήμιο, το Μεταπτυχιακό και διδάξω στην Οξφόρδη, ολοκλήρωσα με την πρόοδο; Μπα, που τέτοια τύχη…Η πρόοδος σε ακολουθεί παντού. Στη δουλειά, στο σπίτι, στο εστιατόριο, στις διακοπές, στο supermarket... Είναι η μεγαλύτερη ευχή και κατάρα που μου (μας) έχουν δώσει!
Πριν καμιά 30αριά χρόνια, στην Ελλάδα ξεκίνησε ο θεσμός του Νηπιαγωγείου. Έτσι λοιπόν έγινε ένα νηπιαγωγείο και στο διπλανό χωριό από το δικό μου, κάπου στα δύο χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι. Εμένα και το γείτονά μου το Γιωργάκη μας έγραψαν από τους πρώτους. Όμως ο μπαμπάς το πρωί δούλευε, η μαμά δεν οδηγούσε και δύο 5χρονα έπρεπε κάθε μέρα στις 8π.μ. να είναι στο σχολείο. Η λύση ήταν απλή. Με το ΚΤΕΛ, μόνα τους! Η μαμά επιβιβάζει τα νήπια στο λεωφορείο, πληρώνει το αντίτιμο στον εισπράκτορα και του ζητά να τα αφήσει έξω από το νηπιαγωγείο! Επί καθημερινής βάσης! Χωρίς δισταγμό και χωρίς ανησυχία!
Ανεύθυνοι γονείς; Σκληροί και άκαρδοι; Τίποτα απʼ όλα αυτά… Απλώς άλλες εποχές, αγνές, ακίνδυνες και κυρίως οπισθοδρομικές!
Υπάρχουν φορές που αναλογίζομαι τι κόστος έχουμε όλοι μας αναλάβει για να πετύχουμε αυτή την πολυπόθητη «πρόοδο» και ανατριχιάζω... Θυμάμαι πως κάποτε υπήρχε επί καθημερινής βάσης το «μεσημεριανό τραπέζι» (σ.σ. για τους νεότερους: μεσημεριανό τραπέζι είναι ένα γεύμα στο οποίο συμμετείχαν καθημερινά όλα τα μέλη της οικογένειας και συνήθως σερβίροταν περί τις 13:30 έως και 14:30 και περιλάμβανε αποκλειστικά σπιτικό φαγητό). Επίσης θυμάμαι ότι μετά το φαγητό ακολουθούσε «μεσημεριανός ύπνος» (σ.σ. για εργαζόμενους για πρώτη φορά μετά το 1995, πρόκειται για ύπνο συνήθως δίωρης διάρκειας, που λάμβανε χώρα περίπου 30 λεπτά μετά το πέρας του μεσημεριανού τραπεζιού).
Θυμάμαι ακόμα ότι υπήρχαν γειτονιές και αλάνες, ομαδικά παιχνίδια, σήμερα υπό εξαφάνιση και άγνωστα πλέον στα σύγχρονα παιδιά, ξεκλείδωτες πόρτες και κλειδιά στη γλάστρα και κάτω από το χαλάκι. Τα έσοδα ήταν λίγα, αλλά τα έξοδα ήταν λιγότερα.
Οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί την τελευταία 20ετία είναι συγκλονιστικές. Ένα παιδί 10 ετών δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί ότι πριν 30 χρόνια η tv ξεκινούσε πρόγραμμα στις 6 το απόγευμα και έκλεινε στις 12 το βράδυ με τον εθνικό ύμνο…Ότι δεν υπήρχαν ATMs και κινητά τηλέφωνα. Ότι ένα αυτοκίνητο ήταν full extra, όταν είχε από την αντιπροσωπεία αναλογικό ραδιόφωνο και αυτοκόλλητο «μπαμπά μην τρέχεις». Ότι το τηλέφωνο ήταν μόνο σταθερό και για να μιλήσεις στο διπλανό δωμάτιο έπρεπε να έχει 10 μέτρα καλώδιο. Ότι δεν υπήρχε μετρό και Αττική οδός. Ότι τα μισά γήπεδα της Α΄ Εθνικής ήταν ξερά (σ.σ. για τους νεότερους της παρέας: Ξερό γήπεδο είναι ένα γήπεδο ποδοσφαίρου χωρίς γκαζόν, χωμάτινο). Ότι κλείναμε το φως κάθε φορά που βγαίναμε από το δωμάτιο για να μην αυξηθεί ο λογαριασμός της ΔΕΗ. Ότι ο ταχυδρόμος έφερνε μόνο τις κάρτες της θείας από τον Καναδά και όχι τους λογαριασμούς των πιστωτικών και των δανείων. Ότι η μαμά ήταν στο σπίτι και οι παππούδες κάπου εκεί κοντά.
Σήμερα όλα αυτά έχουν αλλάξει. Η πρόοδος είναι γεγονός.
Έχουμε αυτοκίνητο με 8 αερόσακους, abs και esp, αλλά δυστυχώς περισσότερους νεκρούς από τροχαία. Έχουμε σύγχρονες εθνικές οδούς, αλλά δυστυχώς όχι αρκετά μεγάλες για να χωρέσουν τα πάμπολλα αυτοκίνητα. Έχουμε και δεύτερο αυτοκίνητο, αλλά δεν έχουμε πάρκινγκ για να το σταθμεύσουμε...
Έχουμε Play Station 3 με hi-tech κονσόλα, αλλά δεν έχουμε φίλους. Η διπλανή αλάνα έγινε 8όροφη πολυκατοικία, αλλά δεν πειράζει, παίζουμε football manager και fifa2009 στο pc. Υπάρχουν βέβαια και οι παιδότοποι με κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης (τύφλα να ʽχει ο Κορυδαλλός) και ειδικό αφρώδες πλαστικό στα χερούλια της πόρτας στην τουαλέτα προς αποφυγήν ατυχημάτων. Βέβαια έξω από την πολυκατοικία μας υπάρχει τάφρος 1,5 μέτρο για τα έργα της ΕΥΔΑΠ, ακάλυπτη, αλλά δεν πειράζει…
Έχουμε καλωδιακή τηλεόραση με τέλεια εικόνα, σημαντικές ενημερωτικές εκπομπές με online ενημέρωση για τους χωρισμούς στο χώρο της Showbiz, εκ-πληκτικές σαπουνόπερες, στημένα τηλεπαιχνίδια και εκτεταμένα δελτία ειδήσεων, με ενδιαφέρουσες παρουσιάστριες του καιρού και πλήρη μεσάνυχτα για το τι πραγματικά συμβαίνει γύρω μας.
Έχουμε προχωρημένα συστήματα συναγερμού, υπηρεσίες Security, πόρτες ασφαλείας αλλά και υψηλό αίσθημα ανασφάλειας, κλοπές, ληστείες και αδίστακτους κακοποιούς.
Έχουμε κινητά τελευταίας τεχνολογίας, με κάμερα και βιντεοκλήση, κάρτα μνήμης, mp3 player, αλλά δεν έχουμε την ησυχία μας.
Έχουμε σύμβουλους γάμου, ψυχολόγους, παιδοψυχολόγους και συναφείς επιστήμονες, αλλά δεν έχουμε οικογενειακή ευτυχία, ευτυχισμένα παιδιά, ευτυχισμένα ζευγάρια.
Έχουμε χειραφετημένες γυναίκες, οι οποίες μετά από αγώνες δεκαετιών και έντονων διεκδικήσεων κατάφεραν να εισχωρήσουν δυναμικά στην αγορά εργασίας και να ξεφύγουν από την αποπνικτική ρουτίνα του σπιτιού αλλά δεν κατάφεραν να σταματήσουν να είναι μητέρες και νοικοκυρές και όποτε αυτό συνέβη, ο μισθός τους σχεδόν εξανεμιζόταν για την πληρωμή κάποιας αλλοδαπής νταντάς και νοικοκυράς, με μέτριες έως και υποτυπώδεις υπηρεσίες.
Κυρίως όμως , έχουμε γεμίσει τη ζωή μας με υλικά «αγαθά», άχρηστα ως επί το πλείστον, που θεωρητικά κάνουν τη ζωή μας πιο άνετη, πιο βολική, πιο διασκεδαστική... Στην πραγματικότητα όμως για να αποκτήσουμε όλη αυτή τη σαβούρα, έχουμε θυσιάσει το χρόνο μας και τις ανθρώπινες σχέσεις μας. Κι αυτές οι αξίες δεν αναπληρώνονται, γιατί είναι απλώς ανεκτίμητες..."
Κυριακή 22 Μαρτίου 2009
WHAT GREEK SURNAME IS?
Τα επώνυμα διακρίνονται σε πατρωνυμικά ,μητρωνυμικά , ανδρωνυμικά , εθνικά ,επαγγελματικά , παρωνύμια .
Τα πατρωνυμικα
Στην αρχαία Ελληνική τα πατρωνυμικά σχηματίζονται είτε απλούστερα με την γενική του ονόματος του πατέρα (Περικλής Ξανθίππου ) είτε με διάφορα παραγωγικά επιθέματα που προσαρτώνται στο όνομα του πατέρα (Κρον-ίδης,Νεστορίδης , Πριαμίδης Κρον-ίων , Ασκληπ-ιάδης ,Λαερτιάδης ,κλπ.) η του γενάρχη (Αιακίδαι , Αλκμαιωνίδαι.)
Στην νέα Ελληνική η πατρωνυμική σχέση εκφράστηκε αρχικά με την γενική του ονόματος του πατέρα ύστερα από τον προσδιορισμό γιος , κόρη κ.λ.π. ο Μιχάλης ο γιος του Μελέτη και έπειτα ο Μιχάλης του Μελέτη.
Η πατρογονική γενική διαφυλάχτηκε σε ορισμένα επώνυμα (Γεώργιος Ιωάννου , Νικόλαος Αντωνίου), στα περισσότερα όμως που κράτησαν τον λαϊκό τους Χαρακτήρα μετατράπηκε σε ονομαστική Αποστόλης (αντί Αποστόλου) ,Αργύρης, Λουκάς κλπ.
Σπανιότερα είναι τα πατρωνυμικά που βασίζονται σε σύνθεση Κωστοσήφης (ο Κώστας του Σήφη) , Πολογιώργης (ο Γιώργος Πολάκης).
Ο κύριος όγκος των πατρωνυμικών ειναι ένα βαπτιστικό όνομα (αλλά δευτερευόντως και οποιαδήποτε άλλη βάση) στο οποίο προστίθενται παραγωγικά επιθήματα (Γεώργιος) Γεωργάκης , Γεωργακάκης , Γεωργακόπουλος , Γεωργαλάς , Γεωργαράκης , Γεωργάς , Γεωργάτος , Γεωργάτσος , Γεωργέλης Γεωργής , Γεωργιάδης , Γεωργιλάς ,Γεωργίου , Γεωργιτσέας , Γεωργίτσης , κλπ ,(Βάγια τα =η γιορτή) Βαγιανός , Βαϊνέλης , (Λαμπρή) Λαμπρινός , Λάμπρος , Λαμπράκης.(Κανάκι , το =χάδι) Κανάκης.
Ορισμένα νεοελληνικά πατρωνυμικά βασίζονται σε βαπτιστικά ξένων γλωσσών από τις οποίες ήρθε σε επαφή η γλώσσα μας :τούρκικα (Μουράτογλου , Μουρατίδης) , αρβανίτικα: (Γκίνης =Γιάννης,Γκιόκας =Γιώργος), βλάχικα : (Ζιάνας =Γιάννης ,Μίσιος και Μίσιας =Μιχάλης ,Σόκος=Θανάσης , Τσέλιος=Στέριος), σλαβικά: (Κόλιας=Νικόλαος , Φίλτσος=Φίλιπος) κλπ.
Μητρωνυμικά
Είναι τα επίθετα που βασίζονται στο όνομα της μητέρας :Κώστας Ελένης , δηλ ο Κώστας της Ελένης. Τα μητρωνυμικά ήταν πολύ σπάνια στην αρχαία Ελλάδα.
Ο Απόλλωνας από την μητέρα του Λητώ ονομαζόταν Λητοϊδης , Λητογενής , Λητόϊτος ενώ Μαιάδας ονομάζονταν ο Ερμής ως γιος της Μαίας.
Τα μητρωνύμια εμφανίζονται σε κοινωνίες που μητροκρατούνται , π.χ. οι Λύκιοι της Μικράς Ασίας όπως μας πληροφορεί ο Ηρόδοτος (1,73) ,και ο Ηρακλείδης ο Ποντικός (C.MULLER , FRAGM. HIST. GRAEK . 2, 217, XV).
Το μητριαρχικό δίκαιο των Λυκίων φαίνεται να συνεχίζεται και στα μεσαιωνικά χρόνια , γιατί ο Νικόλαος Δαμασκηνός (C.MULLER , ό.π. 3,461, CXXIX) αναφέρει ότι (Λύκιοι τάς γυναίκας μάλλον η τους άνδρας τιμώσι και καλούνται μητρόθεν , τας τε κληρονομίας ταίς λείπουσι , ου τοίς υιοίς).
Ως υπολείμματα των Λυκείων θεωρεί ο Σ. Λάμπρος νεοελληνικά μητρωνυμικά που συγκέντρωσε στο Λιβίτσι της Λυκίας και στο Καστελόριζο και πιστεύει ότι τα μητρωνυμικά αυτά μαρτυρούν τη επίδραση του αρχαίου μητριαρχικού δικαίου των Λυκίων στους Έλληνες της Λυκίας .
Οι λόγοι για τους οποίους επιβάλλεται το μητρωνυμικό αντί του πατρωνυμικού είναι πολλοί και ποικίλοι αυτό συμβαίνει π.χ. όταν η μητέρα στην κοινωνία λόγω της δραστηριότητας και της προσωπικότητάς της, της καταγωγής της , λόγω μακρόχρονου ξενιτεμού του πατέρα η χηρεία της μητέρας κλπ.
Επίσης ένας καταπιεσμένος σώγαμπρος μπορεί να πάρει το όνομα της γυναίκας του Μάρως (Μάρως η Μαρόπουλος) η της πεθεράς του Λαφαρούς (Γιωρτς τη Λαφαρούς , Πόντος ).
Μητρωνυμικά συναντάμε σε όλες τις περιοχές της Ελλάδος .
Αλλά και στην βυζαντινή περίοδο συναντάμε μητρωνυμικά ονόματα π.χ. Λεόντειος ο Παυλίνης , Ιωάννης ο Βαλεριανής κλπ . Σε βυζαντινά έγραφα συναντούμε επώνυμα , όπως Ιωάννης της Ράπτισας , Λέων της Μαρίας , Δημήτριος της Καλογραίας , Παπά Δημήτριος της Ευδοξίας κλπ.
Στα μητρωνυμικά έχουμε τις εξής κατηγορίες:
1. Μητρωνυμικά που βασίζονται στο βαπτιστικό της μητέρας
:Αγγελίνας , Άννας , Ασημίνας , Βερονίκης, Γαρουφαλιάς , Γερακίνης , Ελένης , Ζαμπέλας , Ζαμπέτας , Κατίνας , Λελούδας , Μυρσίνης , Νικολίτσας , Παγώνας , Σμαραγδής , Σουμέλας , Σπεράντζας ,Τασούλας , Χάϊδος , κλπ.
2. Μητρωνυμικά που βασίζονται στο ανδρωνυμικό της μητέρας ,
που με την σειρά του μπορεί να βασίζεται. α) στο βαπτιστικό του άντρα της:Αλέξαινας , Βασίλαινας , Γιώργαινας κλπ. β) στο παρωνύμιο του άντρα της: Γλαβίνας , Ζωγραφίνας, Καρατζίνας , Παπαδίτσας κλπ.
3. Μητρωνυμικά που βασίζονται στο επάγγελμα της μητέρας η του άντρα της
:Γιατρούδενας , Καλογραίας , Μακαρονούς , Μαμμής , Παπαδιάς , Τσαγκαρίνας , Τσιγαρούς κλπ.
4. Μητρωνυμικά που δηλώνουν την καταγωγή της μητερας
:Αμουργιανής ,Αραπίνης ,Βλάχας , Γυφτούδας , Γύφτσας , Λιάπαινας κλπ.
5. Μητρωνυμικά που δηλώνουν ελάττωμα της μητέρας :Βουβής , Καμπούρας ,Χοντρολένης κλπ.
6. Μητρωνυμικά που δηλώνουν βαθμό συγκενείας :Βάβους , Γιαγιάς , Μαννάκας , Νυφούδης κλπ.
Ανδρωνυμικά
Πρόκειται για ονόματα γυναικών που βασίζονται στο βαπτιστικό , επώνυμο η παρωνύμιο κλπ. Του ονόματος των αντρών τους και αποτελούν μία πρόσθετη επωνυμία κοντά στο βαπτιστικό όνομα.
Από τη βυζαντινή περίοδο είναι γνωστά ορισμένα ανδρωνυμικά σε -εα (Κουβικουλαρέα , Σπαθαρέα , Ανδρονικέα ) και
-ινα (Μαρία Αγγελίνα ), Δούκαινα Παλαιολογίνα κλπ.)
Τα νεοελληνικά ανδρωνυμικά σχηματίζονται με την γενική του ονόματος του συζύγου (η Αγγέλλω του Κακριδά) και με διάφορα παραγωγικά επίθετα , π.χ.-αινα (Κώσταινα , Γιάνναινα , Τζαβέλαινα ) ,-ινα (Θοδωρίνα , Περικλήνα , Λασκαρίνα , Μπουμπουλίνα ) –ου (Νικολού , Παυλού , Μιχαλού , Πεταλού ) , -ισσα (γιάτρισσα , μαστόρισσα = η γυναίκα του γιατρού ,του μάστορα ) κλπ.
Εθνικά
Σύμφωνα με τον Διόνυσο τον Θράκα, (εκδ.G Uhling) (εθνικόν έστιν το έθνους δηλωτικόν, ως Φρύξ , Γαλάτης) τα ονόματα αυτά που σχηματίζονται από ονόματα χωρών πόλεων κλπ. Από τα κλασικά χρόνια και αργότερα μεγάλη χρήση των εθνικών ονομάτων:Εκαταίος ο Μιλήσιος , Απολλώνιος ο Τυανεύς Κόιντος ο Σμυρναίος κλπ.
Τα βυζαντινά παρωνύμια που προϋποθέτουν εθνικό όνομα συγκαταλέγονται ανάμεσα σε άλλα και τα εξής: Αρμενιάκος , Βούλγαρος , Καππαδόκης , Φράγκος , Καλυβίτης ( Τα νεοελληνικά εθνικά επώνυμα σχηματίζονται συνήθως με αρχαιοελληνικά η αρχαιότερης καταγωγής επιθήματα και σπανιότερα με ξένα:
Αθηναίος , Θηβαίος , Κερκυραίος , Μυτιληναίος. -ανός/ιανός Αμοργιανός (Αμοργός) , Καλαματιανός , Κουταλιανός ( Βενετσιάνικα η ιταλικά είναι τα επιθέματα -άνος/-ιάνος και -έζος:Βενετσιάνος , Πρεβεζάνος , Σισιλιάνος ,Γενοβέζος . Σλαβικό είναι το -ιάνος στα Βοστιτσιάνος , Ζαβιτσ(ι)άνος , λατινικό στο Σακαριτσιάνος (Σακαρέτσι Βάλτου)κλπ.
Τούρκικο είναι το επίθεμα -λής /λης:Βελεστινλής , Κοκοσλής (Κοκόσι =Κιλκίς) Δράμαλης , Κόνιαλης (Κόνια =το Ικόνιο) , Μπρούσαλης και Προύσαλης (Προύσα).
Ορισμένα από τα εθνικά πού προσδιορίζουν ξένους λαούς που ήλθαν σε επαφή με τους Έλληνες μπορεί να ήταν αρχικά παρατσούκλια :Αλαμάνος (Αλαμανούς του Βυζαντίου , Γεφύρι της Αλαμάνας κλπ) , Αμερικάνος , (Έλληνας μετανάστης από την Αμερική) , Ατζέμης (Πέρσης) , Βούλγαρος / Βούλγαρης (μεσαιωνικό Βούλγαρης «βυρσοδέψης , επεξεργαστής η πωλητής δέρματος» που δήλωσε και το έθνος των Βουλγάρων ως παραγωγών και εξαγωγέων δέρματος ) , Γερμανός (σημαίνει και ξανθός) , Εγγλέζος/Ιγγλέζης , Ζείμπέκος (τουρκικό φύλο στα περίχωρα της Σμύρνης) , Καραγκούνης (κάτοικος του θεσσαλικού κάμπου) , Καρακατσάνης ,-ος (Σαρακατσάνος).
Εθνικό ως επώνυμο μπορεί να προκύψει με την προσθήκη ενός -ς σ ένα τοπωνύμιο Αϊδίνης ,Βαλαώρας , Γκούρας (Γκούρα Φθιώτιδος) , Γρανίτσας (Γρανίτσα Ιωαννίνων) κλπ. Επαγγελματικά
Δήλωναν αρχικά επάγγελμα η αξίωμα , αλλά γρήγορα καθιερώθηκαν ως επώνυμα , καθώς διευκόλυναν τη διάκριση ατόμων με το ίδιο όνομα σε κλειστές ιδίως κοινωνίες. Εκφέρονται κανονικά στην ονομαστική (Αμπελάς ,Γούναρης ) και σπάνια στη γενική (Ιατρού ,Οικονόμου).
Τα επαγγελματικά ονόματα εμφανίζονται ήδη από τα αρχαία χρόνια (Αιπολός , Βουκόλος , Ακέστωρ <γιατρός> , Ναυπηγός , και πολλαπλασιάζεται στα βυζαντινά χρόνια :Αμπελάς , Λαχανάς ,Ζωναράς ,Καμπανάρης , Γραμματικός ,Παλαιολόγος <που ασχολείται με τα παλιά>.
Μια μεγάλη κατηγορία βυζαντινών επαγγελματικών ονομάτων περιλαμβάνει ονόματα κοσμικών και εκκλησιαστικών αξιωμάτων :
Δομέστικος ,Δούκας , Λογοθέτης , Νοταράς , Σχολάριος <σωματοφύλακας του αυτοκράτορα>.Αρκετά από τα βυζαντινά επαγγελματικά που προσδιορίζουν εκκλησιαστικά αξιώματα διατηρήθηκαν έως σήμερα είτε ως αξιώματα είτε ως επώνυμα χάρη στην εκκλησιαστική παράδοση :Δομέστιχος ,Έξαρχος ,-άκος , -ίδης , -όπουλος , Ευταξίας (ο επί <της ευταξίας> της εκκλησίας).
Τα πιο συνηθισμένα παραγωγικά επιθήματα για τον σχηματισμό των νεοελληνικών επαγγελματικών είναι τα -άρης και ας. -άρης:Αρκουδάρης ,Γελαδάρης. -ας Ασβεστάς, Βαγενάς (βαρελάς).
Τα περισσότερα από τα ξένα επαγγελματικά που πέρασαν στη γλώσσα μας έχουν τούρκικη καταγωγή:
Αλμπάνης -οπουλος και Ναλμπάνης (nalbant πεταλωτής) .Ορισμένα από τα επαγγελματικά τουρκικής προέλευσης δηλώνουν αξίωμα:Βεζίρης , Δερβέναγας , Ζαΐμης , Κεχαγιάς .
Το παραγωγικό επίθημα των επαγγελματικών τουρκικής αρχής είναι το -τζής /-τσής (-ξής ) ,Αλτιντζής -όγλου ,(altinci χρυσοχόος), Πεσμαζόγλου (pestamalci κατασκευαστής και πωλητής πετσετών μπάνιου).
Από τα ξένα επιθέματα επαγγελμάτων εκπροσωπούνται με περιορισμένα παραδείγματα τα ιταλικά -iere (Καροτσιέρης ,Κασιέρης , Μπαρμπέρης.κλπ) και -oro (Σπαγγαδόρος).
Παρονυμια-Παρατσουκλια
Αποτελούν το κύριο όγκο των επωνύμων και προέρχονται από χαρακτηρισμούς των παρονομαζομένων που βασίζονται , σε σωματικές , πνευματικές , ηθικές και άλλες ιδιότητες . Ο Μ.Τριανταφυλλίδης χρησιμοποιεί τον όρο παρατσούκλι.
Την λέξη Παρωνύμιο την συναντάμε και σαν πινόμι , πινομή ,παραγκώμι , προσονείδιν (ποντιακό) , Περιγέλιο ,σουσούμι κλπ.
Οι βυζαντινοί χρησιμοποιούσαν τις εκφράσεις :την κλήσιν , την επίκ-λησιν , το επίκλην , τουπίκλην , την επωνυμία ,το επώνυμον , την προσηγορία , τούνομα έχων παρωνύμιο φέρων κλπ.
Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούν για το παρωνύμιο τον όρο επίθετον.
Το παρωνύμιο ορίζεται από τον Διονύσιο τον Θράκα ως εξής :<παρώνυμον Δε έστι το παρ’ όνομα ποιηθέν , οίον θέων>Τα αρχαία παρωνύμια αναφέρονται σε σωματικές ιδιότητες (Γάστρων ,Γνάθων ,Δόναξ ,Κεφάλων ,Μέτωπος.)Σε ψυχικές ιδιότητες :(Δέξιος , Μαργίτης ,Βίαιος ,Πράος κ.α.) σε παρομοιώσεις με ζώα :(Αμνός , Γρύλος , Δράκων , Ιέραξ , Μέλισσος κ.α.) και φυτά :(Άλατος ,Καρδάμα ,Κρόκος ,κ.α.) στην ημέρα της γέννησης (Ανθεστήριος , Λήναιος , Πανιώνιος , Σωτήριος κ.α.)
Στα βυζαντινά χρόνια και ιδιαίτερα από τον 9ον αιώνα και εξής δημιουργούνται πολλά παρωνύμια που χρησιμοποιούνται ως βυζαντινά και νεοελληνικά οικογενειακά ονόματα :Γρηγόριος ο Πτερωτός ,Βάρδας ο Πλατυπόδης , Βασίλειος ο Πετεινός κ.α.Πολύ γνωστά βυζαντινά παρωνύμια είναι λ.χ. τα :Βαρβάτος , Μυστάκων , Μουρζουφλός .
Η κατάταξη των παρωνυμίων γίνεται με τα εξής κριτήρια:
1. Σωματικές ιδιότητες :Βεργής , Βραχνός ,Ζερβός ,Καμπούρης κ.α.
2. Ψυχικές , πνευματικές ,ηθικές ,και άλλες ιδιότητες : Αγέλαστος , Βιαστικός ,Θλιμμένος , Κοιμήσης , Λεβέντης ,Τεμπέλης , Κατεργαράκος , Νταής , Νυστάζος κ.α.
3.Παρομοιώσεις με ζωα
:Αλεπουδέλης ,Γάτος ,Ζυγούρης ,Λύκος ,Ποντίκης ,Τσάκαλος ,Γκιόνης,Κίρκος κ.α.
4. Παρομοιώσει με φυτά : Βλιτάς ,Γαρούφαλος , Καρπουζάς , Πιπέρης , Ρεβίθης κ.α.
5. Αντικείμενα καθημερινού βίου .Βελέντζας , Δακτυίδης , Κουλούρας , Λαγάνας , Ταγάρης κ.α.
6. Καιρός και χρόνος: Βοριάς ,Γρέκος , Σορόκος ,Κατσιφάρας , Χιόνης κ.α.
7. Συγγένεια και ηλικία :Αφεντάκης , Εγγονόπουλος , Κανακάρης , Ορφανός ,Παπούλιας , Πατέρας –άκης .
8. Φράσεις (που συνήθιζε ο παρονομαζόμενος ,Καλλιώρας ,Καλώστος , Καληνύχτας , Σιαπέρας κ.α.
Ονόματα από τις διάφορες ελληνικές διαλέκτους.
Αμαντος =(Χίος,άμαντος=μαμμόθρεφτος),Βώκος (ποντιακό βώκος =ηλίθιος),Ζυβρακάκης (Κρήτη ζυμπραγός < αρχ.πάταικος), Ροίδης (ρόγι δοχείο με στενό άνοιγμα),Σαχτούρης (μεσν. σακτούρα –είσος καϊκιού), Συγγρός (διαλ.τσιγρός-αδύνατος ,αρρωστιάρης), Τσουδερός (Κρήτη ,τσουρίζω=τσουτσουρίζω, Χουρμούζης (χουρμούζη=είδος μαργαριταριού από το νησί Χορμούζ στην είσοδο του Περσικού κόλπου. Τούρκικα.Ασλάνης,-ιδης,-ογλου
Βλάχικα Γκίζας =μυζήθρα ,Δάλας= ξινόγαλο, Μπίμπας =πάπια, Πίσας=γάτα, Σούρδος =κουφός- βλάκας,Τσάρας=γη
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΑΠΟ ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ
Μπακιρτζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. bakirci=χαλκιάς
Μπαλτατζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. baltaci=ξυλοκόπος
Μπασματζής, Μπασματζόγλου, Βασματζίδης. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. basmaci=πιεστής, εκείνος που πουλάει μμπασμάδες, τσίτια ή: συσκευασία ιδιαίτερη φύλλων καπνού- τ. basmakci= τσαγκάρης
Μποσταντζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. bostanci=περιβολάρης
Μπρισιμιτζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. ibrisimci=μεταξάς (ibrisim=μεταξοκλωστή)
Πεστεμαλτζής, Πεσματζής, Πεσματζόγλου. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. pestamalci=εκείνος που πουλάει πεσκίρια για το λουτρό (πεσταμάλια pestamal) ή ο λουτράρης που τα φέρνει στο λουζόμενο για να τυλίξει τη μέση του
Ρακιτζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. rakici=που κατασκευάζει ρακί
Σαμαρτζής, Σεμερτζής, Σεμερτζίδης, Σαμαρτσίδης. Επώνυμο που προέρχεται από το τ. semerci=που πουλάει σαμάρια
Σαπουντζής, Σαπουντζάκης. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. sabuncu=σαπωνοποιός και σαπουνάς
Σεπετζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. sepetci=κοφινοπώλης (sepet=κοφίνι)
Σιλκιτζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. silgi=πετσέτα, αυτός που πουλάει πετσέτες
Σιμιτζής, Σιμιτσής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. simitci=κουλουροπώλης, κουλουράς, κουλουρτζής
Ταμπουρατζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. tamburaci=καθαριστής, που παίζει τον ταμπουρά
Ταχμιτζής, Ταχμιντζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. tahmisci=που καβουρντίζει και αλέθει τον καφέ (τ. tahminci=εκτιμητής)
Τερετζής, Τερεζάκης. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. tereci=ο πωλητής του κάρδαμου (τ. tare)
Τουτουντζής, Τουτουντζάκης. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. tutuncu=καπνάς, καπνοπαραγωγός ή καπνοπώλης
Τεσμετζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. cesme=κρήνη
Τσοχατζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. cuhaci < τ. σλαβ. cuha=τσόχα