Η ευτυχία να είσαι μόνιμος υπάλληλος του δημοσιου.

Απολαβές που ανέρχονται όχι σε 14 αλλά σε 20 μισθούς ετησίως, πριμ παραγωγικότητας που θα ζήλευαν υψηλόβαθμα στελέχη στη Wall Street, επιδόματα ισολογισμού, κατασκήνωσης, διακοπών (πέραν της κανονικής άδειας) και ειδικών συνθηκών (για χειριστές ηλεκτρονικών υπολογιστών!), επίδομα ανθυγιεινής εργασίας για τηλεφωνητές, οδηγούς και χειριστές φωτοτυπικών μηχανημάτων (!), συνταξιοδότηση με πλουσιοπάροχα εφάπαξ και επιπλέον bonus είναι ορισμένα από τα προνόμια που συνεχίζει να απολαμβάνει μια κάστα υπαλλήλων και γενικών διευθυντών της ΟΠΑΠ Α.Ε. που μόλις χθες μπήκε και επισήμως σε τροχιά πώλησης.
Το “κράτος εν κράτει” των 235 μόνιμων υπαλλήλων της εταιρείας φρόντισε εδώ και αρκετά χρόνια έχοντας την στήριξη συγκεκριμένων πολιτικών παρατάξεων και την ανοχή σχεδόν όλων των διοικήσεων του Οργανισμού, να εξασφαλίσει μισθολογικά και εργασιακά προνόμια που ακόμη και στις εποχές της επίπλαστης οικονομικής ευμάρειας της χώρας -πόσο μάλλον σήμερα- έμοιαζαν εξωφρενικά σε σχέση με τα εργασιακά τους προσόντα.
Πρόκειται για τους λεγόμενους «ΟΠΑΠικούς» της εταιρείας, υπάλληλοι από την εποχή που ο Οργανισμός ήταν απλώς μια από τις πολλές εναλλακτικές των κομμάτων να τοποθετήσουν αρεστούς και ημετέρους. Είναι οι ίδιοι που παραφράζουν το όνομα της ΟΠΑΠ Υπηρεσιών, της θυγατρικής που έχει απορροφήσει τους υπόλοιπους, χαμηλόμισθους αλλά με σαφώς περισσότερα προσόντα και περγαμηνές, εργαζόμενους, σε... «ΟΠΑΠ Υπηρετριών», για να καταδείξουν, δήθεν, το μισθολογικό χάος που τους χωρίζει. Είναι αυτοί, στις τάξεις των οποίων συγκαταλέγονται ακραιφνείς πολέμιοι της ιδιωτικοποίησης της ΟΠΑΠ Α.Ε., του “ξεπουλήματος” όπως το λένε, η οποία “βλάπτει τα συμφέροντα του Δημοσίου και της ελληνικής κοινωνίας”. Εύκολα, θα έλεγαν ίσως οι κακόπιστοι, αντιλαμβάνεται κανείς για ποια συμφέροντα μιλούν.

Χρυσοί μισθοί
Σύμφωνα με όσα μεταφέρουν γνώστες της κατάστασης, στο πάρτι των μισθών στον ΟΠΑΠ που στήθηκε μέσω των Επιχειρησιακών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (ΕΣΣΕ) οι οποίες ανανεώνονταν κάθε φορά με όλο και πιο ευνοϊκούς όρους, καλεσμένοι είναι μόνον λίγοι και εκλεκτοί. Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, υπάρχουν γενικοί διευθυντές οι τακτικές μεικτές αποδοχές των οποίων ανέρχονται ή και ξεπερνούν τις 12 χιλιάδες μηνιαίως. Εάν, όμως, υπολογιστούν και οι έξι μισθοί που δίδονται μαζεμένοι συνήθως κάθε Απρίλιο σε όλους όσοι καλύπτονται από την ΕΣΣΕ με τη μορφή πριμ παραγωγικότητας (συνολικά δηλαδή 20 μισθοί, αντί 14 των υπόλοιπων μισθωτών), τότε οι ετήσιες μεικτές απολαβές τους αγγίζουν ακόμη και τις 200 χιλιάδες ευρώ. Κοντολογίς, υπάρχουν σήμερα υπάλληλοι της ΟΠΑΠ ΑΕ που λαμβάνουν μισθό μεγαλύτερο από αυτόν του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου του Οργανισμού.

Αλλά και ακόμη σε χαμηλότερα μισθολογικά κλιμάκια, σε υπαλλήλους δηλαδή που δεν διαθέτουν καν πανεπιστημιακό πτυχίο, οι ετήσιες απολαβές μαζί με το πριμ παραγωγικότητας και τα διάφορα επιδόματα φθάνουν άνετα τις 100 χιλιάδες ευρώ ετησίως. Οι ίδιες πληροφορίες θέλουν να υπάρχει μάλιστα και «ΟΠΑΠικός» που λαμβάνει, άγνωστο πως, 21 μισθούς κάθε χρόνο...

Και εάν ορισμένοι υπάλληλοι της ΟΠΑΠ Α.Ε βρίσκονται θεωρητικά σε θέσεις ευθύνης, με ό,τι αυτό κι αν φέρνει στην πόρτα τους, τι να πει κανείς, λόγου χάρη, για οδηγούς που μαζί με τα επιδόματα, τα πριμ παραγωγικότητας, τις υπερωρίες και τα λοιπά προνόμια, έφθαναν να εισπράττουν 100 χιλιάδες ευρώ ετησίως ή καθαρίστριες με απολαβές 40 χιλιάδων ευρώ.
Όσοι, μάλιστα, συνταξιοδοτούνται, κερδίζουν το “Τζόκερ”. Με τον τερματισμό της εργασίας τους λαμβάνουν ένα εφάπαξ ποσό που είναι ίσο για κάθε χρόνο υπηρεσίας με το 1/12 της συνολικής αμοιβής του εργαζομένου κατά το τελευταίο έτος που εργάστηκε, πλέον αναλογίας υπερωριών και επιδόματος, πληρωτέου βασιζόμενο στα χρόνια υπηρεσίας. Με λίγα λόγια, υπάρχουν εργαζόμενοι που αποχώρησαν ή θα αποχωρήσουν με ένα “πακέτο” που μετριέται σε εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ... Μόνο για το 2011, η αξία των επιδομάτων αποχώρησης με βάση τα υποχρεωτικά επιδόματα σύμφωνα με τους όρους της ΕΣΣΕ και τα προβλεπόμενα επίπεδα μισθών έφθασε τα 20,2 εκατ. ευρώ, ενώ πέρυσι, οι αμοιβές του προσωπικού της εταιρείας ανήλθαν στα 26,8 εκατ. ευρώ.

Οι «πληβείοι»
Την ίδια στιγμή, υπάρχουν υπάλληλοι στον Οργανισμό που μόνον σε όνειρο θερινής νυκτός βλέπουν τέτοιους μισθούς, παρά το ότι και πτυχία διαθέτουν και σαφώς πληρέστερη κατάρτιση. Πρόκειται για νέους στην πλειοψηφία τους ανθρώπους, που εργάζονται υπό καθεστώς ατομικής σύμβασης, με όρεξη για δουλειά και διάθεση να προσφέρουν στην εταιρεία οι οποίοι όμως γρήγορα οδηγούνται στην απογοήτευση αντιλαμβανόμενοι την υφιστάμενη κατάσταση. Οι “πληβείοι” του Οργανισμού ανήκουν στην θυγατρική «ΟΠΑΠ Υπηρεσιών» και αμείβονται με μισθούς που δεν ξεπερνούν τα 1.200 ευρώ μεικτά, «βγάζοντας» στην πράξη όλη τη δουλειά για την εταιρεία, αφού οι “παλιοί” απολαμβάνουν προνομιακής μεταχείρισης.
Είναι γνωστό πως εντός του Οργανισμού συχνά έχουν εκφράσει τη δυσαρέσκεια τους για τις συντριπτικές σε βάρος τους συνθήκες εργασίας. Όμως η κάστα των παλιών δεν επιτρέπει καμία αλλαγή στο σημερινό καθεστώς. Ακόμη και όταν τίθεται θέμα να προσληφθεί κάποιος λόγω συνταξιοδοτήσεων από την ΟΠΑΠ Υπηρεσιών στην ΟΠΑΠ Α.Ε., μπαίνει «βέτο» αυτό να γίνει με τη μορφή γραμματειακής υποστήριξης, ώστε κανείς άλλος να μην περάσει το μισθολογικό τους άβατο. Τωρα, βέβαια, οι ΟΠΑΠικοί ενόψει της ιδιωτικοποίησης του Οργανισμού σπεύδουν να προσεταιριστούν, μάλλον χωρίς ανταπόκριση, τους εργαζομένους της «ΟΠΑΠ Υπηρετριών», με στόχο να εμφανίσουν κοινό μέτωπο απέναντι στον κίνδυνο να χάσουν τα προνόμια τους...

Όσο για τις περίφημες περικοπές που υποτίθεται ότι έγιναν στον Οργανισμό στο πλαίσιο της μείωσης του κόστους λειτουργίας των νυν και πρώην ΔΕΚΟ, απλώς η υπερωριακή απασχόληση υπολογίζεται πλέον με προσαύξηση ποσοστού 50% αντί του 75% και τέθηκε πλαφόν στον αριθμό τους (επτά για υπαλλήλους, έξι για προϊσταμένους τμημάτων και τέσσερις για προϊσταμένους διευθύνσεων). Αυξήθηκαν, βέβαια, οι ώρες εργασίας και από 7,5 ημερησίως έγιναν 8, χωρίς αντίστοιχη αύξηση των αποδοχών...

[Του Νίκου Χρυσικόπουλου από capital.gr]

Ήρα - Η Θεά των Ουρανών

H Ήρα είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες μορφές του αρχαίου ελληνικού Δωδεκάθεου. Κόρη του Κρόνου και της Ρέας, μοναδική νόμιμη σύζυγος του Δία, θεά των ουρανών, προστάτιδα του γάμου και των παντρεμένων, ιδιαίτερα, γυναικών και προσωποποίηση της συζυγικής πίστης. Η Ήρα ενσαρκώνει τις αρετές και τα ελαττώματα της παντρεμένης γυναίκας. Είναι η πιστή και αφοσιωμένη, η τρυφερή και υποταγμένη στον κύριο και αφέντη της γυναίκα, αλλά και η δυναμική και πολυμήχανη, εριστική και γκρινιάρα, καταπιεστική και ζηλόφθονη, παθιασμένη και εκδικητική σύζυγος. Η εκδίκησή της, αφρισμένη κατεβασιά, σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά της.

Μάχεται, αγωνίζεται απεγνωσμένα για ό,τι δικαιωματικά της ανήκει, για το αντικείμενο του πόθου της.Λαός εύθυμος, με σκωπτική διάθεση και πηγαίο, ανεξάντλητο χιούμορ, οι αρχαίοι Έλληνες έδωσαν μια περισσότερο ανθρώπινη διάσταση στις θεότητές τους. Φαντάστηκαν το γάμο της Ήρας και του Δία ένα πεδίο διαρκούς αντιπαλότητας, αντιπαραθέσεων και συγκρούσεων και το βασιλιά θνητών και αθανάτων, το νεφεληγερέτη, αστραποβόλο και κεραυνοβόλο Δία, να κατατρέχεται ασταμάτητα από μια ζηλόφθονη και εκδικητική σύζυγο και να καταφεύγει σε τεχνάσματα και μηχανορραφίες για να αποφύγει τις θυελλώδεις εκρήξεις της οργής της.

Η γέννηση της βασίλισσας των θεών τοποθετείται στη Σάμο και κατα άλλους στη Στυμφαλία ή στην Εύβοια. Η μοίρα της δεν ήταν διαφορετική από αυτή των αδερφών της. Ο ανελέητος Κρόνος την κατάπιε, προσπαθώντας να πολεμήσει τη μοίρα του. Μόνο όταν η πολυμήχανη Ρέα κατόρθωσε, με τέχνασμα, να ξεγελάσει τον Κρόνο, τότε η Ήρα, μαζί με τα υπόλοιπα αδέρφια της, ξαναείδε το φως. Μετά την εκθρόνιση του Κρόνου, ο Δίας τη ζήτησε σε γάμο. Εκείνη τον απέκρουσε με περηφάνια. Τρελός από έρωτα για την αδερφή του ο Δίας δεν παραιτήθηκε από τους σκοπούς του. Μια βροχερή, χειμωνιάτικη μέρα, καθώς η θεά περπατούσε στο δάσος, ο Δίας μεταμορφώθηκε σε κούκο, που έπεσε στα πόδια της ανυποψίαστης Ήρας. Η θεά λυπήθηκε το μισοπαγωμένο πλασματάκι. Έσκυψε, το πήρε στην αγκαλιά της, το χάιδεψε με τα τρυφερά της χέρια και το ζέστανε στους παρθενικούς της κόρφους. Τότε ο βασιλιάς των θεών πήρε την πραγματική του μορφή. Μεγαλόπρεπος, επιβλητικός, πανίσχυρος και ακαταμάχητος, εξουδετέρωσε και τις τελευταίες ικμάδες αντίστασης της θεάς. Η Ήρα νικήθηκε, υποτάχτηκε, έγινε για πάντα δική του, αφού πρώτα εξασφάλισε "υπόσχεση γάμου".

Ο γάμος τους έγινε με θεϊκή λαμπρότητα. Η ζωή τους όμως δεν ήταν πάντοτε ευτυχισμένη. Αντίθετα, ήταν τρικυμιώδης και πολυτάραχη, όπως, άλλωστε, θυελλώδης υπήρξε και ο έρωτάς τους. Οι αλλεπάλληλες εκρήξεις οργής και ζήλιας της θεάς και οι συχνοί καβγάδες ανάμεσα στο θεϊκό ζευγάρι, έτρεφαν τη φαντασία των αρχαίων Ελλήνων και αποτελούσαν προσφιλείς διηγήσεις και αναγνώσματα.

Εκείνος, υπερόπτης, άστατος και άπιστος σύζυγος, τσάκιζε συχνά την αξιοπρέπειά της και πλήγωνε ανεπανόρθωτα τη γυναικεία περηφάνια της. Δε δίσταζε, μάλιστα, να καυχιέται, μπροστά της, για τις αμέτρητες περιπέτειές του με θεές και θνητές.

Εκείνη, αδάμαστη και αγέρωχη, επικαλούνταν την τιμημένη καταγωγή της και πρόβαλλε τα αναφαίρετα δικαιώματά της -την ιδιότητά της, της νόμιμης συζύγου.

Ο Δίας, μέσα από τους ομηρικούς στίχους, δήλωνε ότι περιφρονούσε την οργή και την γκρίνια της και της ζητούσε, επίμονα, υποταγή. Δε δίστασε, μάλιστα, να κάνει κάποτε πράξεις τις απειλές του, όταν, δεμένη χειροπόδαρα, την κρέμασε ανάμεσα στον αιθέρα και στα σύννεφα.
Πηγή:" Ελληνικό Αρχείο"

ΟΝΟΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΠΩΝΥΜΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

 ΤΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ -----Σχεδόν όλα τα οικογενειακά ονόματα, ή όπως αλλιώς τα ονομάζουμε επώνυμα ή επίθετα, σχηματίζονται με την προσθήκη παραγωγικών καταλήξεων, δηλαδή ονοματικών καταλήξεων ενισχυμένων με άλλους φθόγγους, τα λεγόμενα προσφύματα γεωργ-ός: ός , ονοματική κατάληξη.
Έχουμε επώνυμα με ονοματικές μόνο καταλήξεις: Καλ-ός, Γεώργ-ιος, - ιος , παραγωγική κατάληξη ή επίθημα. Το -ι λέγεται πρόσφυμα: Γεώργιος , αυτός που έχει σχέση με τη γεωργία, Γεωργ-ιάδης: -ιάδης, πατρωνυμική παραγωγική κατάληξη, που δηλώνει το γιο του Γεωργίου, Γεωργ-άκης: -άκης πατρωνυμική παραγωγική κατάληξη, που αρχικά ήταν υποκοριστική, αλλά σήμερα έχει ατονήσει ο υποκορισμός, και Γεωργάκης, ως οικογενειακό όνομα δεν είναι ο μικρός Γιώργος, αλλά ο γιος ή απόγονος του Γεωργίου, Γεωργ-ουλάκος: -ουλάκος, παραγωγική κατάληξη, που περιέχει δύο υποκορισμούς: -ούλι (σακούλι) και -άκος (γεροντ-άκος) της οποίας δεν είναι αισθητή ούτε η υποκοριστική ούτε η πατρωνυμική ιδιότητα και ηχεί απλώς ως κατάληξη.



Στην Ιλιάδα και Οδύσσεια ο Αγαμέμνονας λέγεται και Ατρείδης (γιος του Ατρέα) ο Ορέστης αναφέρεται και ως Αγαμεμνονίδης (γιος του Αγαμέμνονα) ο Οδυσσέας φέρει και το όνομα Λαερτ-ιάδης (γιος του Λαέρτη) και ο Μαχάων ακούει και στο Ασκληπ-ιάδης (γιος του Ασκληπιού). Πάνω από 3.000 χρόνια συνεχώς και χωρίς κανένα κενό, οι Έλληνες ονομάζονται με επώνυμα που λήγουν σε - ίδης και -ιάδης, και όχι μόνο οι Έλληνες της του ελλαδικού χωρου αλλα και της και της διασποράς. Μάλιστα από το 1922 και πολλοί μικρασιάτες πρόσφυγες για "ελληνοποίηση" των επωνύμων τους που είχαν θέματα τούρκικα, όπωςε ο Δεμερτζίδης (Σιδερίδης), ο Ακίδης (Ασπρούλης), ο Καζαντζίδης (΄γιος ή απογονος Καζανά) κ.ά.





Τ α σε -ίδης και -ιάδης επώνυμα, λοιπν, πολλαπλασιάστηκαν πολύ μετά την μικρασιατική καταστροφή. Οι πρόσφυγες δεν είχαν σταθερά επώνυμα, όπως και οι Τούρκοι, των οποίων τα επώνυμα καθόρισε με νόμο ο Κεμάλ του 1929. Οι επιτροπές υποδοχής των Ελλήνων προσφύγων έκαναν και χρέη αναδόχων. Σε πολλούς γιους Γιάννηδων έδωσαν το επώνυμο Ιωαννίδης, το παιδί του Κώστα το είπαν Κωνσταντινίδη, ενώ παράλληλα έκαναν και το έργο του εξελληνισμού των επωνύμων: τον Μπαϊρακτάρη τον έκαναν Σημαιοφορίδη, τον Εκμέκογλου Ψωμιάδη.



Στα ετυμολογούμενα επώνυμα έχουν επισημανθεί 65 παραγωγικές καταλήξεις από τις οποίες ξενικής προέλευσης είναι οι παρακάτω: -(ο)πουλος, από το λατινικό pullus (πουλαράκι, πουλάκι) και τον ένθετο φθόγγο ο. Η σημασία της ξεκίνησε από νεοσσούς: αετόπουλο, ορνιθόπουλο, παιδόπουλο, παπαδόπουλο. Σήμερα η υποκοριστική σημασία της δεν είναι αντιληπτή και περισσότερο την αισθανόμαστε ως πατρωνυμική: Αναγνωστόπουλος, γιος του Αναγνώστη. Ήδη στη βυζαντινή εποχή χρησιμοποιείται ως πατρωνυμική κατάληξη (Αργυρόπουλος, Στρατηγόπουλος, γιος ή απόγονος του Αργυρού ή του Στρατηγού) με αμβλυμμένη την υποκοριστική σημασία.

ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ ΕΞΕΛΛΗΝΙΣΜΕΝΩΝ ΕΒΡΑΪΚΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΕΛΘΕΙ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ .
Αβραάμ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Abraham = γενάρχης, πατριάρχης πολλών φυλών(λαών)



Άγγελος < αρχ. ουσ. Άγγελος < άγγελος = αγγελιαφόρος // άυλο πνευματικό όν // αγαθό πνεύμα



Αδάμ (ο) εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Adham = χωματένιος.
Αδονάι ονομασία του Κυρίου στην καθημερινή ομιλία, αντί του θεωνυμίου Γιαχβέ (= Κύριος, Κυρίαρχος Ουρανών και Γης.



Άδωνης εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Άδωνις -ιδος πιθανόν < εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Adhon = Κύριος, (Μπαμπινιώτης, σ. 75α΄.



Άννα· εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Hannah = η χάρις, η ευλογία (ενν. του Κυρίου της Π.Δ.).



Οι Ιουδαίοι τόσο πολύ είχαν εξελληνιστεί που θεωρούσαν τιμή τους να μεταφράσουν τα βιβλικά ονόματα τους στην ελληνική. Έτσι προέκυψαν τα εξελληνισμένα ονόματα της Παλαιάς Διαθήκης: Άννα, Ηλίας, Ιωάννης, Μαρία κ.ά. όπως είναι γνωστά σήμερα.



Ακόμη πρέπει να σημειωθεί ότι η Τρίτη Εντολή του Μωσαϊκού νόμου απαγορεύει την προφορά της ονομασίας του Θεού - Πατέρα ως Ελλοχείμ με την εντολή « Ου λήψει το όνομα Κυρίου του Θεού Σου επί ματαίω…». Για το λόγο αυτό αντί του απαγορευμένου ονόματος του Θεού Πατρός και της προσωνυμίας του ως Γιαχβέ = Κυρίου = Κυρίαρχου, οι Εβδομήκοντα Εβραίοι ελληνομαθείς και μεταφραστές της Παλαιάς Διαθήκης κατέληξαν να χρησιμοποιήσουν στη μετάφραση την ελληνική λέξη Θεός. Παρατίθενται πιο κάτω μερικά από τα γνωστά βιβλικά ονόματα:



Ααρών = ο μεγαλύτερος αδελφός του Μωυσή > αραβ. Αρούν (Harun). Τα επώνυμο αυτό, καθώς και το και το επών. Κορρές και μερικά άλλα ανήκουν σε Ισραηλινοί ου ήρθαν στην Ελλάδα το 1300 περί μ.Χ. (βλ. Τραντ. Στάθης. 90.)



Βαρνάβας < Bar - nebh’a = γιος της παρηγοριάς // γιος της ενθάρρυνσης



Βαρούχ



Βεελζεβούλ Λαϊκή ονομασία του Σατανά που θεωρείται αρχηγός των δαιμόνων. Η προέλευση, όμως της λέξης κρατά από πολύ μακριά και προέρχεται από τη λέξη Baal Zebub και στην ελληνική “Βάαλ Ζεβούβ" που στα σημιτικά θα πει ο "Κύριος των μυγών ή ο θεός μύγα.
Έτσι ονομαζόταν μια θεότητα των Φοινίκων από την οποία προέρχεται και το όνομα Hanni - bal (Αννίβας) = Hannah = χάρις, δώρο, του Βάαλ. Οι ιερείς εβραίοι έλεγαν ότι το όνομα Βεελζεβούλ σημαίνει "θεός της κόπρου". Το βέβαιο είναι ότι η ονομασία αποδιδόταν σε κακή θεότητα.



Βενιαμίν εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Benjamin < Ben (= γιος)+ jamin (= δεξί χέρι) = γιος της δεξιού χεριού, το «δεξί χέρι» ενν. του Ιακώβ. Ο δωδέκατος και τελευταίος γιος του.



Γαβριήλ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Gabhri-el = ο El, ο Θεός είναι η ισχύς μου. Ο Γαβριήλ είναι, κατά την Π.Δ., ο «ταξιάρχης» ο αρχιστράτηγος των αγγέλων και ο πρωτοστάτης που έφερε το μήνυμα στη Θεοτόκο για τη Γέννηση του Σωτήρος, του Εμμανουήλ, και, κατά τους μουσουλμάνους, διάβασε το Κοράνιο στο Μωάμεθ στο όρος «Αραφάτ».



Τα βαφτιστικά τα οποία προέρχονται από την εβραϊκή γλώσσα μέσω της Π. και της Κ. Διαθήκης ήταν άγνωστα στον Ε΄ και στο Δ΄ π.Χ. αιώνα π.Χ., γιατί οι αρχαίοι δεν καταδέχονταν να χρησιμοποιούν ονόματα «βαρβαρικά», προερχόμενα από τη γλώσσα των «βάρβαρων» Εβραίων.



Ιησούς εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Γιεσουάχ (Ye-šuáh < Yeho-šuáh = o Γιαχβέ, ο Κύριος (είναι) η σωτηρία.



Δαβίδ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα < εβρ. Dāwid = αγαπητός.



Δανιήλ Daniy-el = κριτής μου είναι ο Θεός.



Δεββώρα εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Ντέμπορα (Deborah)= μέλισσα., εργατική .



Δέσποινα < Δέσποινα < αρχαίο ελληνικό όνομα *Δεσπότνια = κυρία, κυρίαρχη του οίκου της.



Σημείωση. Για απόδοση τιμής στο κύριο όνομα της Παναγίας προτάσσεται το επίθετο κυρά Κυρα - Δέσποινα και όχι το επίθετο Κυρία, γιατί το κύρια παράγεται από τον τύπο κύριος (=κυρίαρχος) και η Παναγία δεν είναι, κατά τη Αγ. Γραφή, κυρίαρχη των ουράνιων και των επίγειων δυνάμεων όπως ο Θεός Πατέρας, ο Γιαχβέ, και ο Υιός Θεός ο Εμμανουήλ, ο Χριστός.



Διάβολος < ρήμα διαβάλλω (= συκοφαντώ) = συκοφάντης Ελισάβετ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Eli-ševa = ο Θεός είναι άφθονος, δηλ. χαρίζει την αφθονία.



Ελισαίος Elisma= o Ελί, o Θεός, λυτρώνει.



Εμμανουήλ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Immanu-el < Immanou (= μαζί μας) + - El (= Θεός) = Μαζί μας είναι ο Θεός. «Μεθ’ ημών Ο Θεός.



Εύα εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Ηawah = Zωή.



Εφραίμ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Εphrajim =(πνευματικά) καρπερός.



Ζαχαρίας εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Zekhar-yah = ο Γιαχ, ο Κύριος, έχει θυμηθεί.



Ηλίας εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Eliyahu = ο Eli- (= Θεός) + Yahu (= Kύριος)= ο Θεός (είναι) Κύριος, Κυρίαρχος.



Σημείωση 1. Στα κύρια ονόματα που προέρχονται από την Π. Διαθήκη τα συντετμημένα συνθετικά El-, Elı- και el, στην ελληνική Ηλ -, Eλι - κ. - ήλ, Βλ. λ. Ηλίας, Ελισάβετ, ····Γαβριήλ, Εμμανουήλ κ.ά. μεταφράζονται πάντα με τη λέξη «Θεός» και εννοείται ο Θεός Πατέρας, ο Ελοχείμ, ενώ στην Κ. Δ. εννοείται ο Χριστός, ο Εμμανουήλ.



Σημείωση 2. Επειδή στο όνομα Ηλίας περιέχεται η λέξη Eli - που αποτελεί σύντμηση της προσωνυμίας του Θεού Πατέρα, του Ελοχείμ, κυρίαρχου των ουρανών και της γης, για το λόγο αυτό και οι ναοί του προφήτη Ηλία βρίσκονται σε μέρη υψηλά, όπως ήταν οι ναοί του Δια στον Όλυμπο και στην Ιθώμη, ο οποίος επίσης ήταν κύριος των ουράνιων φαινομένων και «θεός - πατέρας των ανδρών και των ανθρώπων.



Σημείωση 3. Η συλλαβή - ίας στα εβραϊκής προέλευσης εξελληνισμένα ονόματα: Ηλ-ίας , Ζαχαρί-ας, Ιερεμ-ίας δεν είναι κατάληξη αλλά η μετάφραση του δεύτερου συνθετικού του κύριου ονόματος και σημαίνει Γιαχβέ , δηλαδή «Κύριος», Κυρίαρχος.



Ησαΐας εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yešae-yah σύντμηση του Yesae-yahu = ο Κύριος σώζει.



Θεοφάνης < Θεοφάνια (τα) = η φανέρωση του Θεού.



Σημείωση. Από την εποχή των ομηρικών χρόνων (8ος αιώνας π.Χ.). Τα θεοφάνεια εκδηλώνονταν 1. είτε ως «επιφάνεια» είτε ως «ενανθρώπιση». Στην πρώτη περίπτωση η incognito παρουσία της θεότητας γινόταν με μορφή πουλιού (περιστεριού) ή ζώου και η «ενανθρώπιση» με τη μορφή ανθρώπου, η ο οποίος δεν αποκάλυπτε την ταυτότητά του στο άτομο στο οποίο παρουσιαζόταν με ανθρώπινη μορφή όπως η Αθηνά στον Οδυσσέα. Ήταν και αρχαία ιεροπραξία στους Δελφούς κατά την οποία εικόνες των θεοτήτων επιδεικνύονταν από τους ιερείς σ’ αυτούς που μετείχαν στις εορτές



Θωμάς εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Te’ōma = δίδυμος.



Ιάκωβος εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Ya’akov = «φτέρνα». Κατά την Π. Διαθήκη ταυτόχρονα με τη γέννηση του δίδυμου αδερφού του, του Ισαύ, γεννήθηκε και ο Ιακώβ κρατώντας τη φτέρνα του αδερφού του. Από το γεγονός έδωσαν το όνομα αυτό στον Ιακώβ // υποσκελιστής.



Ιεζεκιήλ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα ehezq-el ο Θεός ενισχύει, ενδυναμώνει.



Ιερεμίας εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yirme-yahu = ο Κύριος εξυψώνει.



Ιορδάνης εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Jardēn = κατάβαση, ροή υδάτων προς τη θάλασσα.



Ιούδας εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yehūdhā = αντικείμενο επαίνων.



Ιουδίθ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yehū-dith = Αυτή που ανήκει στη φυλή Ιούδα // αυτή που αποτελεί αντικείμενο επαίνου.



Ισαάκ (ο) εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yichāq = το γέλιο της Σάρας, όταν ο άγγελος ανήγγειλε στον Αβραάμ το θέλημα του Θεού να αποκτήσει γιο, πιστεύοντας πως η εντολή αφορούσε αυτή, αν και ήταν ενενήντα χρονών, ενώ ο άγγελος εννοούσε τη δούλη της, την Άγαρ.



Ισμαήλ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yishmā-el ο Θεός εισάκουσε.



Ισρα-ήλ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα < Ισρα - έλ = ο Θεός τον ενδυνάμωσε .



Ιωάννης εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Y(eh)okhanan = η χάρις, η εύνοια, του Κυρίου.



Ιώβ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Ιyyôbh = αντικείμενο εχθρότητας // καταδίωξης.



Ιωήλ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yo-el Κύριος είναι μόνον) Θεός, ταυτόσ. όνομα Ηλίας.



Ιωνάς εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yō-nāh = περιστέρι.



Ιωσήφ Yō-sēph = ο Κύριος θα τον αυξήσει. Εννοείται με περισσότερους απογόνους > εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Ιώσηπος.



Καιάφας εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα < αραμαϊκή λέξη Kayphā = μάντης.



Κασσιανή εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Κασσιανή. Βυζαντινή ποιήτρια του 9ου μ.Χ., αιώνα που έγραψε το γνωστό τροπάριο που φέρει το όνομά της.



Λάζαρος εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα < Ελ-εάζαρ < εβραϊκό El’azar = ο Θεός έχει βοηθήσει.



Λουκάς εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα < λατινικό Lucas = Ο καταγόμενος από τη Λουκανία, τις δυτικές ακτές της Ν. Ιταλίας



Μαγδαληνή εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Μαγδαληνή < πόλη Μάγδαλα < εβρ. Magdal (= πύργος), κωμόπολη στη Δ. όχθη της Γαλιλαίας = Η καταγόμενη από την πόλη Μάγδαλα (τα).



Μάρθα < μτγν. Μάρθα < αραμ. Mārtā =κυρία, οικοδέσποινα.



Μαρία < μτγν. εξελλην. όν. Μαρία < εβρ. Marjam πιθ. «πικρή, ανυπότακτη».



Μάρκος < μτγν. Μάρκος < λατ. Marcus πιθ. < Μars - rtis ο θεός Άρης - εως των Ρωμαίων.



Ματθαίος < μτγν. Ματθαίος < εβρ. Mattith- yah < Matith (δώρο) + Jan (Κύριος) = δώρο του Κυρίου.



Μηνάς < μεσν. Μηνάς· = 1. πιθ. < ρ. μηνώ· ειδοποιώ, στέλνω μήνυμα· αυτός που στέλνει μηνύματα, ειδοποιεί»ή 2. < μηνάς (η) σελήνη = φωτεινός..



Μιχαήλ. εξελλ. τύπ. του εβραϊκ. ονομ. Micah-el ποιος είναι ίδιος με το Θεό; Όμοιος με το Θεό. Τρ. 17.



Ναθαναήλ < μτγν.εβρ. κύρ. όν. Ναθανα-ήλ = ο Ηλ, ο Θεός, έχει δώσει, έχει δωρίσει.



Ναούμ (ο) < μτγν. εβρ. όν.= παρηγορητής.



Παντελεήμων < μεσν. Παντελεήμων* - ονος < πας + ελεήμων < ρ. ελεώ· αυτός που ελεεί τους πάντες, χωρίς διάκριση· χαϊδευτ. Παντελής.



Παράσχος < μτγν. Παράσχος <εκκλ. φράση: «Παράσχου, Κύριε» < ρήμα παράσχου, προστακτ. αορίστ. του ρ. παρέχω/παρέχομαι (προσφέρω, δίνω) «Σε, παρακαλώ, δώσε μου, Κύριε...».







Σχόλιο. Κάθε ρήμα σε έγκλιση προστακτική αορίστου χρόνου της ενεργητικής ή μέσης φωνής των ρημάτων της αρχαίας ελληνικής: Παράσχου, ελέησον, ευλόγησον (Σε παρακαλώ να μου δώσεις…, Σε παρακαλώ να με ελεήσεις… Σε παρακαλώ να ειπείς ευσεβή λόγια (ευλογία) … εκφράζουν την παράκληση αυτού που τη χρησιμοποιεί, γιατί παρακαλεί κάποιος τη Θεότητα ή του αγίους, γατί δεν μπορεί να προστάξει κάποιος τη Θεότητα τους αγίους ή και κάποιον άνθρωπο να τον ελεήσει.



Όταν ο ιερουργών προτρέπει το εκκλησίασμα να προβεί σε κάποια ενέργεια πνευματική, όπως με τη φράση» άνω σχώμεν τας καρδίας» , "ας έχουμε τις καρδιές μας στραμμένες προς τα άνω, προς το Θεό» ή να κάμει το εκκλησίασμα καποια σωματική ενέργεια, όπως με τη φράση «τας κεφαλάς ημών των Κυρίω κλίνωμεν» »ας κλίνουμε, ας σκύψουμε τα κεφάλια μας με σεβασμό ως δούλοι του προς τον Κύριο». χρησιμοποιεί την αρχαία ελληνική υποτακτική προτρεπτική, γιατί μας προτρέπει







Παύλος* < εξελλην. ρωμαϊκό ψευδώνυμο Paulus < parvulus = μικρούτσικος < parvus =μικρός .



Πέτρος < αρχ. ουσ. πέτρα (= βράχος) // ακλόνητος. Σήμερα Πέτρα = λίθος



Πρόδρομος*



Ραφαήλ* < εξελλ. εβραϊκ. όνομ. Rafa-el =



Ραχήλ < μτγν. Ραχήλ < εβρ. Rāhēl προβατίνα // άκακη σαν προβατίνα.



Ρεβέκκα < εξελλην. εβρ. όνομ. < εβρ. Ribhqāh = παχουλή. σύζυγος του Ισαάκ και μητέρα των Ισαύ και Ιακώβ



Σαλώμη < εξελλ. εβραϊκ. όνομ. Šālōm· Ειρήνη. Χαιρετισμός του Κυρίου, όταν εμφανιζόταν μπροστά στους μαθητές τους ή σε λαϊκούς «Ειρήνη» (πάσι).



Σάββας < μτγν . όν. Σάββατον = τέλος της Δημιουργία και ημέρα αργία των Ισραηλινών// αναπαυμένος. Ημέρα αργίας των Μουσουλμάνων είναι η Τζούμα, η Παρασκευή



Σαμουήλ· εξελλ. τύπ. του εβραϊκ. ονόμ. Šēmū- ēl αυτός που εισακούστηκε από το Θεό.



Σαμψών· εξελλ. τύπ. του εβραϊκ. ονόμ.Šimŝōn < υποκ. του Semes ήλιος, «μικρός ήλιος».



Σωσσάνα (= κρίνος) = αγνή.



Σαούλ (ο) όν. εβραϊκ. = αυτός που ζητήθηκε. πρώτος βασιλιάς του Ισραήλ (περ. 1020- 1000 π.Χ.)



Σάρα· εξελλ. τύπ. του εβραϊκ. ονόμ. Sarah = διωγμένη // ικανοποιημένη // πριγκίπισσα.



Σατανάς < εβρ. Satan = αντίπαλος, κατήγορος, συκοφάντης (του Θεού), Διάβολος < αρχ. ελλ. ρ. διαβάλλω = συκοφαντώ.



Σαύλος εξελλην. εβραϊκ. όνομ. Σαούλ = αυτός που ποθεί με ορμή > λατιν. ψευδών. Παύλος (Paulus) = Μικρούλης. Το έλαβε ο απόστολος, για να υποδηλώνει με το νέο του όνομα Παύλος ότι έγινε ταπεινός χριστιανός.



Σεραφείμ < εξελλην. εβραϊκ. ονόμ. Seraphim < ενικ. αριθμ. seraph, το τάγμα, η «τάξις» των εξαπτέρυγων αγγέλων οι οποίοι εκπέμπουν φλόγες, ενώ τα «πολυόμματα Χερουβείμ», έχουν πολλούς οφθαλμούς, για ν’ ασκούν εποπτεία.



Σολομών* < Σολόμων < εξελλην. εβραϊκ. όνομ. Slomo· (965- 926 π.Χ.) «Ειρηνικός» = γιος και διάδοχος του Δαβίδ (965 - 926 π.Χ.) βασιλιάς του Ισραήλ.



Σπυρίδων - ωνος* = 1. πιθαν. < αρχ. ουσ. σπυρίς - ίδος (= σπείρα) = κυκλικό πλεχτό καλάθι κ. 2. ψαροκόφινο. Ο Άγ. Σπυρίδων καταγόταν από την Κύπρο και είναι προστάτης της Κέρκυρας και του Πειραιά.



Συμεών* < εξελλην. εβραϊκ. όνομ. Simon (= προσεχτικό άκουσμα από το Θεό).



Σωσσάνη* < εξελλην. εβραϊκ τύπ του Σωσάννα. (=κρίνο) και μτφ. = αγνή σαν τον κρίνο.



Ταξιάρχης όνομ. < μτγν. ταξιάρχης < αρχ. ταξιάρχης < τάξις – εως (τάγμα) + άρχω (διοικώ)· Μιχαήλ κ. Γαβριήλ.



Τίτος αβέβ. ετυμ.· πιθ. <σύντμ. του λατ. Titulus τίτλος = βραβευμένος, τιτλούχος.



Χερουβείμ < μτγν. εβρ. όν. Kerubim, πληθ. του Kerub = άγγελοι, πνεύματα πολυόμματα, που βρίσκονται κοντά στο Θεό και τον



.................................



Βιβλιογραφία- Λήμματα από το διαδίκτυο.



1. ΙΩΣΗΦ Μ. ΜΑΤΣΑ του καθηγητή «ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ ΣΤΑ ΓΙΑΝΝΙΝΑ» ΑΘΗΝΑΙ 1955).



2.. Ασέρ Ρ. Μωυσή: “Η Ονοματολογία των Εβραίων της Ελλάδος”

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Δ. ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

Μέσα Μαζικής Αποχαυνωσης.

Ο ρόλος των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.----


Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης


Η μεγάλη ανάπτυξη της τεχνολογίας τελειοποίησε τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Είναι γεγονός πλέον ότι μπήκαμε σε νέα φάση της ζωής και της λειτουργίας των μέσων μαζικής ενημέρωσης στον τόπο μας. Τεράστιες οι προοπτικές, οπωσδήποτε όμως και μεγάλοι οι κίνδυνοι, αν δεν υπάρξουν σοβαρές αντιμετωπίσεις και αντίστοιχες ρυθμίσεις.



Στις μέρες μας χρησιμοποιούνται τα τελειότερα μέσα, ώστε τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να επιφέρουν όλο και περισσότερο θετικές επιδράσεις στην κοινωνία. Έτσι, διερευνώντας το θέμα, θα δούμε πως οι θετικές επιδράσεις είναι πολλές.



Πρώτα πρώτα αναπτύσσουν το πολιτικό κριτήριο του λαού, διαμορφώνουν φιλελεύθερο το πολιτικό του ήθος. Έπειτα πληροφορούν τους πολίτες για τους νόμους και γνωστοποιούν τις θέσεις των κομμάτων. Τέλος ενισχύουν την εθνική συνείδηση και συμβάλουν στη διατήρηση της παράδοσης. Επίσης διευκολύνουν τη λειτουργία του κράτους και ευνοούν την πολυφωνία και το διάλογο.



Επιπλέον ασκούν δημόσιο έλεγχο. Συντελούν δηλαδή στην κατοχύρωση των ελευθερίων του λαού, στηλεύουν την παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, αποκαλύπτουν αδικίες και εγκλήματα, διαφθορές συνειδήσεων και άλλες ατασθαλίες της δημόσιας ζωής.



Εντούτοις με τις διαφημίσεις προβάλουν τα αγαθά και συντελούν στην κατανάλωση τους. Δημοσιεύουν στατιστικές, προκηρύξεις διαγωνισμών. Στο σημείο αυτό αξίζει να τονίσουμε ότι προωθούν τον τουρισμό, συμβάλλουν στο συντονισμό και στην αναζωογόνηση των οικονομικών δραστηριοτήτων με αποτέλεσμα την οικονομική ανάπτυξη. Εκτός από αυτά, ευαισθητοποιούν την κοινή γνώμη πάνω σε φλέγοντα σύγχρονα προβλήματα, όπως είναι το πρόβλημα της ειρήνης, του αφοπλισμού, η μόλυνση του περιβάλλοντος και η εξαθλίωση των φτωχών χωρών.



Ιδιαίτερα σημαντικό θεωρείται ότι φέρνουν σε επαφή τους λαούς και έτσι το άτομο γνωρίζει τα ήθη, έθιμα και τον πολιτισμό των άλλων λαών. Δεν πρέπει ωστόσο να αγνοήσουμε ότι προβάλλουν τις αρετές σπουδαίων προσωπικοτήτων. Συγκινούν τα ανθρωπιστικά αισθήματα των ανθρώπων, τους προτρέπουν σε έργα αγάπης και ανθρωπισμού. Και τέλος ψυχαγωγούν, μορφώνουν, εκλαϊκεύουν τις επιστημονικές γνώσεις και τις κάνουν προσιτές στους πολλούς. Επίσης μετριάζουν τον αναλφαβητισμό, συμβάλλουν στην ομοιομορφία της γλώσσας, διερευνούν τα ενδιαφέροντα των ανθρώπων και γενικότερα προωθούν τον πολιτισμό.



Οι θετικές επιδράσεις των μέσων μαζικής ενημέρωσης ασκούνται, όταν γίνεται με σεβασμό προς το κοινό, με τιμιότητα, χωρίς υπερβολές και ανήθικους υπαινιγμούς. Όπως όμως η σελήνη έχει μια φωτεινή και μια σκοτεινή πλευρά, έτσι και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν πολλές σκοτεινές πτυχές.



Πράγματι, όταν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεσμεύονται από πολιτικές ή άλλες σκοπιμότητες, παρέχουν μονόπλευρη ενημέρωση, εξυπηρετούν την προπαγάνδα ορισμένων κοινωνικών τάξεων, υποβάλλουν ιδέες στο λαό και έτσι τον παρασύρουν σε πολλά λάθη.



Ας σημειώσουμε ακόμη ότι οδηγούνται στον κιτρινισμό του τύπου όπως είναι η σκανδαλοθηρία, η χυδαιολογία, η ρυπαρογραφία, η λασπολογία, η πορνογραφία και η διασάλευση της ηθικής βάσης της κοινωνίας. Επιπλέον καλλιεργείται ο φανατισμός και η εμπάθεια ανάμεσα στο λαό.



Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης συχνά υποδαυλίζουν τα λαϊκά πάθη, αναμοχλεύουν το παρελθόν και διχάζουν το λαό, με αποτέλεσμα τη χαλάρωση της εθνικής συνείδησης. Ιδιαίτερα σημαντικό θεωρείται ότι αποπροσανατολίζουν την κοινή γνώμη, διαστρεβλώνουν την αλήθεια, και διαβρώνουν την πολιτική συνείδηση των πολιτών.



Ωστόσο με την πληθώρα των διαφημίσεων καλλιεργούν τον καταναλωτισμό και τροφοδοτούν την ξενομανία. Πολύ σημαντική επίδραση είναι η ηρωοποίηση εγκληματιών και δημοσίευση σχετικών κειμένων και ρεπορτάζ που διαβρώνουν την ηθική συνείδηση ιδιαίτερα των νέων. Επίσης τυποποιεί τη ζωή με την προβολή διαφόρων τρόπων ομιλίας και γενικότερης συμπεριφοράς.



Τέλος δεν πρέπει να αγνοήσουμε το γεγονός ότι η τηλεόραση ειδικότερα, αποξενώνει τις οικογενειακές σχέσεις, στερεί το διάλογο και την επικοινωνία των μελών της οικογένειας. Παρεμποδίζει σοβαρά μερικές φορές την ομαλή λειτουργία της, επίσης αποχαυνώνει και μετατρέπει τους τηλεθεατές σε παθητικούς δέκτες.



Οι προϋποθέσεις για τη σωστή λειτουργία των μέσων μαζικής ενημέρωσης είναι να υπάρχει δημοκρατικό πολίτευμα. Αυτό θα οδηγήσει στην ελευθερία έκφρασης και στην ελευθεροτυπία. Βέβαια απαιτείται και έλεγχος των παρεκτροπών τους από τις αρχές της δημοσιογραφικής δεοντολογίας. Ακόμη επιβάλλεται τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να βρίσκονται έξω από τις διαμάχες των κομμάτων.



Επίσης πρέπει να υπάρχει υπευθυνότητα των λειτουργών του τύπου ως προς τη σωστή μόρφωση, τη μετριοπάθεια, τη σύνεση, την ηθική συνείδηση, τη φιλαλήθεια, την ειλικρίνεια, το θάρρος, την αντικειμενικότητα και τον σεβασμό προς το κοινό. Επιπλέον να υπάρχουν οικονομικές διευκολύνσεις της πολιτείας στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, για να μην ελέγχονται από διάφορους που τα εξαρτούν με χρηματοδοτήσεις. Ωστόσο για την καλύτερη λειτουργία τους απαιτείται η δυσπιστία του κοινού προς κάθε εντυπωσιακή είδηση, κριτικός έλεγχος και προσπάθεια για διασταύρωση των πηγών ενημέρωσης και επαλήθευσης των πηγών. Και τέλος να υπάρχει μια αξιοκρατική επιλογή των λειτουργών του τύπου και ο έλεγχος της προσφοράς του. Πραγματικά είναι τρομακτική η δύναμη των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Λειτουργούν όμως εποικοδομητικά για την προαγωγή του κοινωνικού συνόλου, μόνο όταν οι άνθρωπο που τα ελέγχουν συνειδητοποιούν την τεράστια ευθύνη τους και μέσα από αυτά υπηρετούν την ελευθερία, τον ανθρωπισμό και τον πολιτισμό



Ηλίας Καλτσίδης









Συμβάλουν τα Mέσα Mαζικής Ενημέρωσης στην αλληλοκατανόηση και στην αλληλοβοήθεια;





Βασικός στόχος και επιδίωξη κάθε κοινωνίας είναι η αλληλοκατανόηση και μέσω αυτής η αλληλοβοήθεια. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης χρησιμοποιούνται σαν πηγές άντλησης πληροφοριών που αφορούν όχι μόνο σε τοπικά αλλά και σε διεθνή γεγονότα. Γνωστοποιούνται τα θετικά και τιμητικά για μια πολιτεία, χωρίς όμως να αποκρύπτονται τα σφάλματα και τα τυχόν προβλήματα της. Με την προβολη αυτων ευαισθητοποιούνται οι άλλοι λαοί, κατανοούν την κατάσταση στην οποία βρίσκεται κάποια η πάσχουσα κοινωνία. Στην πορεία, προθυμοποιούνται για να βοηθήσουν και δραστηριοποιούνται όλοι σαν ενιαίο και αδιάσπαστο, πολλές φορές, σύνολο και με πρωταρχικό μέσο την συνεργασία οδηγούνται στην επίλυση των προβλημάτων. Επιτυγχάνεται με λίγα λόγια η αλληλοβοήθεια προς την καλύτερη λειτουργία της τοπικής αλλά και της παγκόσμιας κοινότητας.



Θεοδώρα Σταμπουλή



Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης





Στην εποχή μας τα Μ.Μ.Ε έχουν παρουσιάσει σημαντική τεχνολογική ανάπτυξη. Τα Μ.Μ.Ε έχουν φτάσει σε σημείο όλοι να ασχολούνται μαζί τους με αποτέλεσμα να είναι μέσα στα εκπληκτικότερα επιτεύγματα. Πρέπει να ομολογήσουμε πως είναι ένας καθοριστικός παράγοντας στην ζωή του σύγχρονου ανθρώπου και αυτό γιατί τον βοηθάει κάποιες φορές στην διαμόρφωση της προσωπικότητας του.



Σήμερα είναι ένα σύνολο ειδησεογραφικών μέσων που απευθύνονται στην σύγχρονη κοινωνία και αυτό γιατί γνωστοποιούν στα ευρύτερα στρώματα όλα τα γεγονότα της δημόσιας ζωής.



Τα Μ.Μ.Ε είναι όργανα ενημέρωσης και πληροφόρησης των πολιτών, βοηθούν στη γνώση και την ενίσχυση του διαλόγου, την διάπλαση της προσωπικότητας και της υπευθυνότητας. Ακόμη έχουν την δυνατότητα να προωθούν πολιτισμούς και τέχνες άλλων λαών.



Δυστυχώς όμως, τα Μ.Μ.Ε έχουν και την αρνητική τους πλευρά, γιατί πολλές φορές λειτουργούν ως όργανα παραπληροφόρησης θέλοντας να παρασύρουν το κοινό σε έναν κόσμο που δημιούργησαν όπως αυτά ήθελαν. Ακόμα, σε περίπτωση πόλεμου λειτουργούν ως όργανα προπαγάνδας θέλοντας να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη.



Οι αιτίες που υπάρχουν αυτά, είναι κυρίως πολιτικά (εξαγορά εξουσίας) και οικονομικά( διαφημίσεις, ακροαματικότητα) συμφέροντα και η κύρια αιτία κατά την γνώμη μου είναι η ευνοϊκή διάθεση του κοινού για τέτοιου είδους θεάματα.



Ο μόνος τρόπος να αντιμετωπιστεί αυτός ο «βούρκος» που έχουν δημιουργήσει είναι να αποκτήσουν οικονομική και πολιτική ανεξαρτησία Ακόμη ένας τρόπος είναι η εφαρμογή των κανόνων λειτουργίας τους θα ήθελα πραγματικά να γίνει κάποια προσπάθεια για την αναβάθμιση τους, γιατί όπως είπαμε παραπάνω είναι σημαντικά.



Πρέπει να συμπληρώσω ότι η γνώση είναι δύναμη, άρα τα Μ.Μ.Ε. που διοχετεύουν πολύ γνώση έχουν μεγάλη δύναμη.



Δημήτρης Κυριακίδης









ΜΜΕ και πόλεμος





Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν υποχρέωση να ενημερώνουν το κοινό, λειτουργώντας αυτόνομα και χωρίς να εξυπηρετούν διάφορα συμφέροντα. Τι συμβαίνει, όμως, με το ρόλο τους αυτό κατά τη διάρκεια ενός πολέμου;



Σε μία μεγάλη κρίση, λοιπόν, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μετατρέπονται συνήθως σε όργανα προπαγάνδας, χαρακτηριστικό των κρατών με ολοκληρωτικά καθεστώτα. Παρόλα αυτά, στις μέρες μας ακόμη και οι δημοκρατικές κυβερνήσεις χρησιμοποιούν την προπαγάνδα με τη μορφή ‘δημόσιας πληροφόρησης’. Προσανατολίζουν δηλαδή την κοινή γνώμη ώστε να προωθήσουν ή να δυσφημίσουν ένα σκοπό ή ένα κίνημα. Ιδιαίτερα σε περιόδους εθνικής κρίσης, τα μέσα μπορεί να δεχτούν τη λογοκρισία του στρατού και της πολιτικής ηγεσίας για το «καλό» της εθνικής ασφάλειας. Επιπλέον οφείλουν να αντανακλούν τη γενικότερη άποψη της λαϊκής πλειοψηφίας. Με λίγα λόγια, τα μέσα δεν είναι δυνατό να μείνουν αδέκαστα μπροστά στον κίνδυνο ενός πολέμου. Έτσι, πολλές φορές θάβονται συμβάντα και εικόνες, οι οποίες είναι πιθανό να ξεσηκώσουν θύελλα αντιδράσεων από την κοινή γνώμη. Αντίθετα, υπερθεματίζονται οι βίαιες επιθέσεις από το αντίπαλο κράτος και οι άσχημες καταστάσεις που βιώνουν οι ίδιοι οι πολίτες.



Από όλα τα παραπάνω, αλλά και ανατρέχοντας σε σύγχρονα παραδείγματα πολέμου, συνειδητοποιούμε, λοιπόν, ότι το πρώτο θύμα σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η αλήθεια. Και την αλήθεια οφείλουμε όλοι μας να υπερασπιστούμε με κάθε δυνατό τρόπο.



Φωτεινή Μέρμηγκα



Προϋποθέσεις που θα εξασφαλίσουν λειτουργία των Μ.Μ.Ε. και στάση που θα πρέπει να διαμορφώνουν οι πολίτες ως πομποί και ως δέκτες στην καθημερινή πληροφόρηση.





Ο κυρίαρχος και αντικειμενικός ρόλος των Μ.Μ.Ε. είναι η πολιτική αγωγή, η δημοσιογραφική δεοντολογία, η προσφορά τρόπων ψυχαγωγίας, η καλλιέργεια του πνεύματος και ικανοποίηση της φιλομάθειας. Πολλές φορές όμως τα Μ.Μ.Ε. στην προσπάθειά τους να προκαλέσουν την εντυπωσιοθηρία με στόχο την αύξηση του ποσοστού τηλεθέασης ξεφεύγουν από τον αντικειμενικό ρόλο τους.



Προϋποθέσεις για την επίτευξη του ρόλου αυτού είναι οι εξής:



Καταρχήν σημαντικός παράγοντας που θα οδηγήσει στην ορθή λειτουργία των Μ.Μ.Ε. είναι η αποστασιοποιημένη στάση που θα πρέπει να διατηρήσουν τα μέσα αυτά απέναντι σε οποιαδήποτε πολιτικά και οικονομικά κέντρα εξουσίας. Με αυτόν τον τρόπο η λειτουργία των Μ.Μ.Ε. θα είναι ανεπηρέαστη καθώς τα ίδια δεν θα λειτουργούν ως μέσα για την εξυπηρέτηση συμφερόντων αλλά και πολιτικών σκοπιμοτήτων.



Παράλληλα αξίζει να σημειωθεί ιδιαίτερα πως σημαντική προϋπόθεση για την θετική λειτουργία των Μ.Μ.Ε. αποτελεί η άσκηση κοινωνικής πίεσης για την ποιοτική βελτίωση των τηλεοπτικών προβολών. Θα πρέπει δηλαδή να συντονιστούν οι αρμόδιοι φορείς με σκοπό τον έλεγχο γύρω από την λειτουργία των Μ.Μ.Ε.



Εκτός όμως από τα παραπάνω ιδιαίτερα σημαντικό παράγοντα αποτελεί η υπεύθυνη άσκηση του δημοσιογραφικού λειτουργήματος. Αυτό σημαίνει πως το δημοσιογραφικό σώμα θα πρέπει να απαρτίζεται από άτομα καταξιωμένα με ισχυρή μόρφωση και θέληση που στόχο θα έχουν μέσω της εργασίας τους να επιτελέσουν τον αντικειμενικό ρόλο των Μ.Μ.Ε. Επιπλέον τα άτομα αυτά θα πρέπει να είναι απαλλαγμένα από πολιτικά κέντρα εξουσίας ούτως ώστε να μην εξυπηρετούν ιδιωτικές επιχειρήσεις με κύριο σκοπό το κέρδος.



Από την άλλη μεριά οι πολίτες ως δέκτες θα πρέπει να διαμορφώνουν μια αμερόληπτη και ανεπηρέαστη στάση απέναντι σε οποιαδήποτε αρνητική πλευρά των Μ.Μ.Ε. , είτε αυτή αφορά τα λαθεμένα πρότυπα λόγου χάρη καταναλωτισμός, βία που συχνά προβάλλονται μέσω των Μ.Μ.Ε. είτε πολλές φορές την παραπληροφόρηση της κοινής γνώμης που πετυχαίνουν τα μέσα αυτά με τη διαστρέβλωση της αλήθειας.



Καθίσταται έτσι φανερό πως είναι απαραίτητη η ανάπτυξη κριτικής σκέψης και πνευματικών αντιστάσεων από το κοινό. Παράλληλα θα πρέπει ο κάθε πολίτης ως δέκτης να διαμορφώνει την προσωπική του πολιτική ιδεολογία ούτως ώστε να μην επηρεάζεται από μηνύματα , που πολλές φορές θέλουν να προβάλλουν τα Μ.Μ.Ε. τα οποία μπορούν να οδηγήσουν στην χειραγώγηση και στον αποπροσανοτολισμό του κοινού. Με λίγα λόγια ο καθένας μας μπορεί να αποτρέψει την αρνητική λειτουργία των Μ.Μ.Ε. αν στρέψει την πλάτη του απέναντι σε οποιαδήποτε είδηση η οποία μπορεί να τον εξαπατήσει. Θα πρέπει δηλαδή το κοινό να ελέγχει τις πληροφορίες που δέχεται και να τις αξιολογεί κατάλληλα.



Ωστόσο δεν πρέπει να αγνοήσουμε τη στάση που θα πρέπει να διαμορφώνουν οι πολίτες ως πομποί στην καθημερινή πληροφόρηση. Όσον αφορά τη στάση τους αυτή οι πολίτες πρέπει να επεξεργάζονται τα μηνύματα που δέχονται και να κρατούν μόνο τα πιο αξιόλογα από αυτά.



Με μία λέξη ή με άλλα λόγια η αξιολόγηση των πληροφοριών και των ειδήσεων που δέχεται ο πολίτης καθημερινά είναι ιδιαίτερης σημασίας. Επειδή με τις πληροφορίες που λαμβάνει κάποιος σε συνδυασμό με τις γνώσεις που διαθέτει μπορεί να σχηματίσει μια ολοκληρωμένη άποψη γύρω από διάφορα θέματα, είτε αυτά είναι πολιτικά, κοινωνικά, πολιτιστικά. Με αυτόν τον τρόπο ο καθένας μας θα μπορεί να λειτουργήσει ως υποστηρικτής του δημοκρατικού πολιτεύματος και θα φροντίσει για την διασφάλισή του από τα Μ.Μ.Ε.



Συνοψίζοντας έχει διαπιστωθεί ότι ο ρόλος των Μ.Μ.Ε. στην κοινωνία είναι ιδιαίτερα σημαντικός επειδή πρώτα και κύρια συμβάλλει στην θωράκιση των δημοκρατικών θεσμών. Γι΄ αυτό πρέπει ο καθένας μας να αποβλέπει στην επίτευξη της ορθής λειτουργίας των Μ.Μ.Ε.



Νατάσα Παπαελευθεριάδου







Τα Μ.Μ.Ε ασπίδα για το δημοκρατικό πολίτευμα







Τα Μ.Μ.Ε. στη σύγχρονη εποχή επιτελούν πολλές λειτουργίες, ενημερώνουν, καθοδηγούν, ψυχαγωγούν και επηρεάζουν το πλήθος των πολιτών. Είναι, όμως, ωφελιμότερο για τις σύγχρονες ανθρώπινες κοινωνίες το γεγονός ότι τα Μ. Μ. Ε εκτός των άλλων αποτελούν συγχρόνως ασπίδα για το δημοκρατικό πολίτευμα.



Αρχικά, αυτό επιτυγχάνεται με τη σωστή χρήση των Μ.Μ.Ε από τους δημοσιογράφους. Αυτή η σωστή χρήση περιλαμβάνει την αντικειμενική πληροφόρησης. Δηλαδή, οι ειδησεογράφοι οφείλουν να πληροφορούν το λαό χωρίς να τον επηρεάζουν με τη δική τους προσωπική άποψη, αλλά να καταγράφουν απλώς τα γεγονότα, όπως έχουν αυτά διαδραματιστεί στην πραγματικότητα. Αυτός ο τρόπος πληροφόρησης ωθεί τους πολίτες να αναλαμβάνουν πολιτική δράση βοηθώντας και στην ανάπτυξη της κοινωνικής τους συνείδησης.



Επιπλέον, ένας· ακόμη τρόπος με τον οποίο τα Μ.Μ.Ε προστατεύουν το δημοκρατικό πολίτευμα είναι το γεγονός ότι ασκούν πίεση στην εκάστοτε κυβέρνηση που κυβερνά το κράτος καθώς παρίστανται σε κάθε συνεδρίαση της Βουλής. Αυτό εξυπηρετεί στο να είναι πάντα άψογοι οι φορείς της εξουσίας και να μην ξεχνούν πως οφείλουν να απολογούνται στο λαό για οποιαδήποτε πράξη τους.



Συμπληρωματικά, τα Μ.Μ.Ε προστατεύουν τη δημοκρατία με έναν ακόμη τρόπο. Τα Μ.Μ.Ε είναι η φωνή του λαού που κρίνει, αγρυπνεί και ελέγχει τις αποφάσεις των κυβερνώντων της κάθε χώρας.



Ανακεφαλαιώνοντας, η δημοκρατία προστατεύεται από τον Τύπο με την αντικειμενική πληροφόρηση, την παρουσία του σε όλες τις συνεδριάσεις της Βουλής και τέλος με την ίδια την ύπαρξη του ως φωνή των πολιτών.







Μαρία Πανταζίδου



Η προσφορά των ΜΜΕ στη σύγχρονη ζωή





Η διαρκής τελειοποίηση της τεχνολογίας των μέσων πληροφόρησης από μόνη της αποτελεί μια ισχυρή πρόκληση για τη χρησιμοποίηση της στο μέσο άνθρωπο. Οι δυνατότητες που του παρέχει αποτελούσαν απλησίαστα οράματα μόλις πριν λίγες δεκαετίες. Η άμεση και συνεχής ενημέρωση, που αποκτά τόση ευρύτητα όση και μαζικότητα, μετουσιώνεται σε πρωταρχικό εφόδιο για κάθε άτομο που επιθυμεί να παραμείνει ενεργός μέτοχος στα γεγονότα, που θέλει ν'ακολουθεί τον παλμό και το ρυθμό της ζωής. Η συμμετοχή του στην κοινωνική και πολιτική ζωή διευκολύνεται μιας και είναι πλήρως ενημερωμένος. Επειδή όμως ο σύγχρονος πολιτισμός ανανεώνεται ταχύτατα σε όλα του τα επίπεδα, η ενημέρωση ξεπερνά τα καθιερωμένα της πεδία, αυτά της ενημέρωσης πάνω στα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα και αποκτά χαρακτήρα ευρύτερα επιστημονικό και μορφωτικό. Η εκπαιδευτική ραδιοτηλεόραση αποτελεί θεσμό πολλών χρόνων στα αναπτυγμένα κράτη. Για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού τα ΜΜΕ συνιστούν τη βασική μορφωτική πηγή μετά την υποχρεωτική εκπαίδευση, ενώ παράλληλα θα ήταν αδύνατο να στερούνται ψυχαγωγικού χαρακτήρα, αφού στοχεύουν στον ελεύθερο χρόνο. Είναι μάλιστα αυτός τόσο αναπτυγμένος και σημαντικός, ώστε να λειτουργεί ανταγωνιστικά προς άλλες μορφές ψυχαγωγίας, επικοινωνίας κι ενημέρωσης, όπως το θέατρο, ο κινηματογράφος και η ζωντανή ανθρώπινη παρουσία. Έτσι συντρίβουν την ανθρώπινη μοναξιά, απελευθερώνουν τον άνθρωπο από τα στενά πλαίσια του χώρου και της καθημερινότητας, ενώ συμβάλλουν αποφασιστικά και στην ποιοτική άνοδο της πολιτιστικής στάθμης ενός λαού, παρουσιάζοντας τη λογοτεχνία, το θέατρο ή τη μουσική και δίνοντας ερεθίσματα για βαθύτερη επαφή με την τέχνη. Αν σε όλα αυτά προστεθεί και η ιδιότυπη σχέση εξάρτησης που δημιουργείται μεταξύ των μέσων αυτών και του σύγχρονου πολιτισμού που δεν θα μπορούσε να υπάρξει στις διάφορες λειτουργίες και στην ποικιλομορφία του χωρίς αυτά, τότε ύστερα κι απ'όλες τις παραπάνω λειτουργίες που επιτελούν, είναι απόλυτα αιτιολογημένη η θέση τους στη σύγχρονη ζωή, όπου αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία της δραστηριότητας των κοινωνιών και τείνουν να γίνουν ολοκληρωτικοί κυρίαρχοι του ελεύθερου χρόνου κι ευρύτερα της αγωγής των ανθρώπων.



Κωνσταντινιά Μαζαρακίδου





Η παραπληροφόρηση των ΜΜΕ





Είναι κοινά παραδεκτό απ'όλους πως το φαινόμενο της παραπληροφόρησης μαστίζει κυριολεκτικά την εποχή μας. Το συμφέρον και η έντονα πολιτικοποιημένη κοινωνία μας έδωσε εύφορο κλίμα στην καλλιέργεια της παραπληροφόρησης.



Τα ΜΜΕ στο σύγχρονο κόσμο αποτελούν μέρος της τεχνολογίας. Αυτή για να δημιουργείται και να εξελίσσεται απαιτεί σημαντικά χρηματικά κεφάλαια. Επειδή όμως τα αναγκαία ποσά μπορούν να τα διαθέτουν μονάχα οι οικονομικά ισχυροί είναι τελικά αυτοί που ελέγχουν τα προγράμματα της ενημέρωσης.



Φυσικό επακόλουθο είναι το περιεχόμενο των ειδήσεων να προβάλλει τον τρόπο ζωής και τις αξίες των ισχυρών ομάδων. Έτσι η κάθε εξουσία είτε πρόκειται για την κρατική είτε για οποιαδήποτε άλλη ομάδα ιδιωτικών συμφερόντων με την υπερβολική δύναμη που ασκούν τα ΜΜΕ κατευθύνουν τη σκέψη και τη στάση με βάση την εξυπηρέτηση των συμφερόντων.



Ανεξάρτητα όμως από αυτά τα συμφέροντα δεν πρέπει να αγνοήσουμε το γεγονός ότι τα μέσα πληροφόρησης αποτελούν ανεξάρτητους οργανισμούς που υπόκεινται στο σκληρό ανταγωνισμό. Επιδιώκοντας την μεγάλη ακροαματικότητα που θα τους εξασφαλίσει την επιβίωση, ξεπέφτουν στο λαϊκισμό, στοιχεία που στον απλό άνθρωπο γίνονται αποδεκτά. Μέσα από το σκληρό ανταγωνισμό και το κυνήγι του ποιος θ'αποκαλύψει πρώτος την είδηση είναι απολύτως φυσικό να συμβαίνουν λάθη από έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης με αποτέλεσμα οι πολίτες να μην πληροφορούνται σωστά.



Τα ΜΜΕ αρχικά επιχειρούν την καθήλωση των πολιτών. Η φτηνή συναισθηματολογία λειτουργεί παθητικά για το δέκτη, ενώ ο εθισμός που δημιουργείται από την επανάληψη των ίδιων μηνυμάτων κάνει το δέκτη μαγεμένο δέσμιο της πληροφόρησης.



Έτσι ο άνθρωπος αρκείται στην ευκολία και αρνείται να αναζητήσει εναλλακτικές πηγές με αποτέλεσμα να γίνει ένα άτομο χωρίς γνώμη, αξίες και ιδεολογικό προσανατολισμό.



Κωνσταντινιά Μαζαρακίδου









Προϋποθέσεις για τη σωστή λειτουργία του τύπου







Ο τύπος, ένα από τα παλαιότερα και σημαντικότερα μέσα μαζικής ενημέρωσης, μπορεί να λειτουργήσει σωστά εάν πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις.



Μια από τις απαραίτητες αυτές προϋποθέσεις είναι η ύπαρξη του δημοκρατικού πολιτεύματος. Αν σε ένα κράτος δεν υπάρχει η δημοκρατία είναι αδύνατο να υπάρξει ελεύθερη έκφραση, επομένως είναι αδύνατη η σωστή λειτουργία του τύπου. Επιπλέον, ο τύπος πρέπει να είναι ανεξάρτητος από οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες, οι οποίοι, όπως είναι γνωστό, έχουν μεγάλη ισχύ και μπορούν να κατευθύνουν πολλά από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Απαραίτητο επίσης είναι και το δημοσιογραφικό ήθος, ώστε η ενημέρωση των πολιτών να είναι αντικειμενική και αναμειγμένη με προσωπικά σχόλιο των δημοσιογράφων. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται η έγκυρη αλλά και η έγκαιρη ενημέρωση. Για να γίνουν εφικτά τα παραπάνω το κράτος υποχρεούται να ενισχύσει οικονομικά τα μέσα, ώστε να ασκούν αδέσμευτα και απρόσκοπτα το έργο τους χωρίς να χειραγωγούνται από ανώτερους φορείς της εξουσίας.



Τέλος και η πολιτεία παίζει πρωταρχικό ρόλο στη σωστή λειτουργία του τύπου. Έτσι η ίδια θα πρέπει να φροντίζει ώστε να ελέγχει με τους αναγκαίους θεσμούς κάθε είδους υπερβολές των μέσων μαζικής ενημέρωσης, αλλά και η ίδια να αποφεύγει την υπερβολή με αποτέλεσμα ο έλεγχος να μην παραβιάζει την ελευθεροτυπία.



Αν, λοιπόν, δεν τηρούνται όλες αυτές οι προϋποθέσεις ο τύπος παρεκκλίνει από την αλήθεια, δεν έχει συναίσθηση του χρέους του, κατευθύνεται από μία πολιτική παράταξη και αποπροσανατολίζει την κοινή γνώμη προκαλώντας κοινωνικές αναταραχές. Με άλλα λόγια, ο τύπος που δεν λειτουργεί σωστά, μπορεί να συντελέσει στην κατάλυση του δημοκρατικού πολιτεύματος.



Ζωή Τυριτίδου







Τα ΜΜΕ στην εκπαίδευση





Αν και οι ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές αφορούν συχνότερα στην ψυχαγωγία, σε πολλές χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο ένα ποσοστό του χρόνου μετάδοσης αφιερώνεται σε εκπαιδευτικά προγράμματα. Τα προγράμματα μάθησης καλύπτουν το πλήρες φάσμα της εκπαίδευσης, από τις βασικές γνώσεις έως προχωρημένα πανεπιστημιακά μαθήματα. Σε κάποιες περιπτώσεις αποτελούν μέρος των σπουδών εξ αποστάσεως -διδασκαλία κατά την οποία ο καθηγητής και ο σπουδαστής βρίσκονται σε διαφορετικά μέρη. Σε άλλες περιπτώσεις έχουν συμπληρωματικό ρόλο στην παραδοσιακή διδασκαλία των τάξεων. Οι περισσότερες εκπαιδευτικές εκπομπές είναι προϊόν κρατικών πρωτοβουλιών. Στη Βρετανία, για παράδειγμα 90.000 σπουδαστές παρακολουθούν τα μαθήματα του Ανοιχτού Πανεπιστημίου μέσω της τηλεόρασης. Το Ιαπωνικό δίκτυο έχει το μεγαλύτερο ποσοστό εκπαιδευτικών προγραμμάτων παγκοσμίως, ενώ σε πολλές χώρες θρησκευτικές οργανώσεις πρωτοστατούν σε εκπαιδευτικές μεταδόσεις. Επίσης, το ραδιόφωνο, η δορυφορική και η συμβατική τηλεόραση παραμένουν σημαντικά μέσα για τις εκπαιδευτικές εκπομπές, καθώς μπορούν να φτάσουν σε απομακρυσμένες περιοχές.



Παρά το γεγονός ότι καθημερινά αποδεικνύεται η αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών προγραμμάτων δεν παύει να είναι εύλογο το ερώτημα αν η εξ αποστάσεως διδασκαλία είναι εξίσου ουσιαστική με την αλληλεπίδραση μαθητή και καθηγητή μέσα στην τάξη.



Φωτεινή Μέρμηγκα







Ο δεοντολογικός κώδικας των δημοσιογράφων





Σε καθε επαγγελματικό χώρο υφίσταται ενα σύνολο κανόνων που διέπει τον τρόπο λειτουργίας του. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στη δημοσιογραφία, όπου ο κώδικας δεοντολογίας ρυθμίζει πως οφείλουν να εργάζονται, να παρουσιάζουν τα θέματα τους οι δημοσιογράφοι. Τα τέσσερα σημαντικότερα σημεία του κώδικα αυτού είναι τα εξής:



1. Η κοινωνική ευθύνη και η αμεροληψία του δημοσιογράφου.



Χρέος καθε δημοσιογράφου είναι να εκτελεί το λειτούργημα του υπεύθυνα και χωρίς να λησμονεί την ευθύνη προς το κοινωνικό σύνολο. Δεν θα έπρεπε να αγνοούν τα προβλήματα που ταλαιπωρούν είτε ολόκληρη την κοινωνία, είτε ένα τμήμα αυτής. Επιπλέον κρίνεται απαραίτητος ο σεβασμός των νόμων και των θεσμών μιας κοινωνίας. Θα ήταν χρήσιμο να λαμβάνονται υπόψη όλα αυτά πριν από την κριτική πάνω σε ένα θέμα. ένα ακόμη καθήκον τους είναι η αποφυγή της προβολής ρατσιστικών μηνυμάτων, τα οποία ενδέχεται να διχάσουν την κοινή γνώμη.



Κάθε δημοσιογράφος οφείλει να στοχεύει στην έγκυρη, έγκαιρη και κυρίως στην αντικειμενική και αμερόληπτη ενημέρωση. Τα θέματα τα οποία πραγματεύονται θα πρέπει να προβάλλονται όπως είναι στην πραγματικότητα, απαλλαγμένα από κάθε είδους σχόλια και προσωπικές εκτιμήσεις και πίσω από αυτά να μην κρύβονται οικονομικά, πολιτικά ή ιδεολογικά συμφέροντα. Χαρακτηριστικό του σωστού και αδιάφθορου δημοσιογράφου είναι η εντιμότητα και η ειλικρίνεια.



2. Ο σεβασμός της ιδιωτικής ζωής και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου.



Είναι λανθασμένη και αντιδεοντολογική η νοοτροπία πολλών δημοσιογράφων να επιδιώκουν να αυξήσουν την θεαματικότητα/ ακροαματικότητα τους σκανδαλοθηρώντας και σπιλώνοντας κάποιους πολίτες. Αρκετές φορές η συκοφαντία και η δυσφήμιση αγγίζουν τα όρια της αδιακρισίας. Ο ανθρώπινος πόνος και η λύπη δεν είναι αντικείμενο εκμετάλλευσης. Εάν αυτό το δικαίωμα γίνει σεβαστό από όλους τότε ίσως βελτιωθεί η κατάσταση.



3. Ο σεβασμός του δημόσιου συμφέροντος



Μέσα από τις ειδήσεις θα ήταν σωστό να προβάλλεται το δημόσιο συμφέρον. Να γίνεται κατανοητό στους πολίτες πως το ιδιωτικό συμφέρον εξαρτάται και καθορίζεται από την πορεία και την εξέλιξη της κοινωνίας. Αυτός είναι και ο λόγος που πρέπει πρωταρχική μέριμνα όλων να γίνει στο εξής η ικανοποίηση του συλλογικού συμφέροντος. Σε ορισμένες περιπτώσεις θα ήταν χρήσιμο να “θαφτούνε” μερικά γεγονότα, τα οποία θα ήταν επιζήμια για την κοινωνία προκειμένου να περισωθεί το συμφέρον αυτής.



4. Η δυνατότητα του κοινού να έχει πρόσβαση και να συμμετάσχει στα μέσα μαζικής ενημέρωσης



Ανάμεσα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τους πολίτες θα ήταν δυνατό να δημιουργηθεί ένας διάλογος. Για να είναι αυτός εποικοδομητικός απαιτείται πέρα από την γνώμη του δημοσιογράφου να ακούγεται η άποψη, αλλά και η κριτική του δέκτη. Το σθένος του λόγου του καθενός πρέπει να είναι το ίδιο. Η αξία του λόγου, δηλαδή, να είναι ίση με αυτή του αντίλογου. Για την εδραίωση του δημοκρατικού θεσμού θεωρείται επιτακτική η ανάγκη συμμετοχής του πολίτη στους διάφορους θεσμούς και ιδιαίτερα στην πληροφόρηση μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης.



Νατάσα Παπαελευθεριάδου.







Εκπομπές ριάλιτι-σόου





Το ριάλιτι-σόου είναι ένα νέο είδος εκπομπών των Μ.Μ.Ε. που αποτελούν κατασταλτικό φαινόμενο για την σύγχρονη κοινωνία και το οποίο απασχολεί ολόκληρο τον κόσμο λόγω της αρνητικής τους επίδρασης στο τηλεοπτικό κοινό.



Αξίζει να σημειωθεί το γεγονός ότι καθημερινά παρατηρείται η ενίσχυση της προβολής τέτοιου είδους προγραμμάτων αλλά και η εμφάνιση συνεχώς νέων τα οποία προβάλλουν ως κύριο πρόσχημα την παρουσίαση θεάματος.



Το κυριότερο όμως είναι ότι οι συντελεστές τέτοιου είδους προγραμμάτων αλλά πολύ περισσότερο οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές ισχυρίζονται ότι προσφέρουν δια παιδαγώγηση και ψυχαγωγία , ενώ παράλληλα βοηθούν στην ανάπτυξη κλίματος επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ των ανθρώπων.



Ωστόσο οι πρωταγωνιστές χρησιμοποιούν ως πρόσχημα για την συμμετοχή τους σε τέτοιου είδους εκπομπές το χρηματικό έπαθλο που κερδίζει ο νικητής αγνοώντας τις συνέπειες που πρόκειται να προκληθούν στους ίδιους.



Καθίσταται φανερό ότι με την συμμετοχή των ανθρώπων σε τέτοιου είδους "ψυχαγωγικά" παιχνίδια δημιουργούνται πρώτα και κύρια άσχημες επιπτώσεις στην προσωπικότητά τους καθώς προσβάλλονται όλες οι απόκρυφες πτυχές της ιδιωτικής τους ζωής. Επικρατεί ένας περιορισμός όσον αφορά το δικαίωμα ελευθερίας κινήσεων αλλά και έκφρασης μέσα σε ένα τέτοιο παιχνίδι , καθώς υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες που ρυθμίζουν τον τρόπο λειτουργίας του. Οι πρωταγωνιστές χάνουν την αυθεντικότητα της προσωπικότητάς τους και κατά συνέπεια μέσα από την συμπεριφορά τους διαφαίνεται η έλλειψη ειλικρίνειας που τους χαρακτηρίζει. Παράλληλα παρατηρείται συχνά οι πρωταγωνιστές να υποβάλλονται σε κάποιες δοκιμασίες που μπορεί να αντιμετωπίζονται ως ψυχοφθόρες από τους ίδιους τους παίκτες. Υποβάλλονται δηλαδή στη διαδικασία να υιοθετήσουν ένα διαφορετικό τρόπο ζωής, γεγονός που εγκυμονεί πολλές φορές άσχημες συνέπειες για την μετέπειτα επανένταξή τους στην κοινωνία.



Εκείνο που προέχει όμως είναι η επίδραση των ριάλιτι παιχνιδιών στην συνείδηση του τηλεοπτικού κοινού που είναι δυνατόν να αποτελέσει σε κάποιες περιπτώσεις καταστρεπτικό παράγοντα.



Η παρακολούθηση τέτοιου είδους τηλεοπτικών προβολών εγκυμονεί κινδύνους για το σύνολο των ανθρώπων κυρίως όμως αυτών που χαρακτηρίζονται από έλλειψη ουσιαστικής κριτικής σκέψης , αλλά και εκείνων που δεν διαθέτουν στοιχειώδη μόρφωση προκειμένου να αξιολογήσουν σωστά τα θεάματα που τους παρέχονται από τα Μ.Μ.Ε. Έτσι μ΄ αυτόν τον τρόπο μπορεί να καταλήξουν έρμαια στην προβολή τέτοιου είδους θεαμάτων ενώ παράλληλα δεν διαμορφώνουν σωστά την συνείδησή τους καθώς ασχολούνται με ζητήματα ιδιωτικής φύσης. Δημιουργούνται ψευδείς και άχρηστες ανάγκες μέσα τους όπως αυτή του ενδιαφέροντος της προσωπικής ζωής ξένων γι΄ αυτούς ατόμων.



Επομένως η ενασχόληση με τέτοιου είδους προγράμματα έχει ως αποτέλεσμα πολλές φορές την δημιουργία μιας αποστασιοποιημένης στάσης του λαού από την συμμετοχή του στα πολιτικά δρώμενα της εποχής , την βαθμιαία εξασθένιση των δημοκρατικών θεσμών αλλά και την απόκλιση από κάθε μεγάλη ιδεολογία.



Συμπερασματικά έχει διαπιστωθεί ότι τα "ριάλιτι-τηλεπαιχνίδια" αποτελούν κοινωνικό πρόβλημα για το οποίο επιβάλλεται να ενεργοποιηθούν και να δραστηριοποιηθούν οι αρμόδιοι φορείς με σκοπό να λάβουν δραστικά μέτρα για την αντιμετώπισή του.



Επιπλέον η κοινωνία των ανθρώπων συνολικά και αποφασιστικά να στρέψει την πλάτη της στα φαινόμενα αυτά και να αντιδράσει με απάθεια μέχρι και εχθρότητα για την απομάκρυνση και εξαφάνισή τους από την τηλεοπτική οθόνη καθώς δεν έχει να ωφεληθεί ούτε στο ελάχιστο.



Νατάσα Παπαελευθεριάδου.







Internet και Μ.Μ.Ε.





Όσο τα Μ.Μ.Ε., τόσο και το διαδίκτυο, καταλαμβάνουν όλο και μεγαλύτερο έδαφος στην ψυχαγωγία, την ενημέρωση και την επικοινωνία όλων των ανθρώπων.



Στα Μ.Μ.Ε., η σχέση πομπού-δέκτη είναι μονόδρομη. Ο πομπός, βομβαρδίζει με έντεχνους τρόπους το μυαλό των ανθρώπων, οι οποίοι γίνονται παθητικοί δέκτες μηνυμάτων, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα για άμεση παρέμβαση και διάλογο.



Αντίθετα, στην επικοινωνία μέσω διαδικτύου, η σχέση αυτή γίνεται αμφίδρομη. Η παθητικότητα του αναγνώστη, θεατή, ή ακροατή, μετατρέπεται σε ενεργητική συμμετοχή. Οποιοσδήποτε χρήστης του δικτύου, μπορεί να γίνει δημοσιογράφος, συντάκτης, διευθυντής και εκδότης, αφού μπορεί να μεταδίδει ειδήσεις και απόψεις σε εκατομμύρια ανθρώπους. Με την βοήθεια του διαδικτύου, οι μαθητές επικοινωνούν με βιβλιοθήκες, πανεπιστημιακές σχολές, μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους. Αυτό είναι κάτι που το συναντάμε πολύ σπάνια-και όχι όποτε εμείς το επιθυμούμε-στα Μ.Μ.Ε.



Πέρα όμως από πλεονεκτήματα, το διαδίκτυο έχει και σοβαρά μειονεκτήματα. Για την επικοινωνία των ανθρώπων, χρησιμοποιείται ένας συνθηματικός λόγος, χωρίς λεξιλογικό πλούτο και σύνθετες συντακτικές δομές. Έτσι ο λόγος συρρικνώνεται. Επίσης, μειώνεται η προσπάθεια του ανθρώπου για προσωπική μελέτη, η οποία προϋποθέτει χρόνο και μόχθο, αφού η πληροφορία διατίθεται έτοιμη στο διαδίκτυο.



Η απαίτηση όμως αυτή του ανθρώπου, να κατακτήσει τη γνώση χωρίς προσπάθεια, είναι μια αυταπάτη.







Αθηνά Παπαδοπούλου





©2008-9 Γυμνάσιο & Γεν.Λύκειο Καμπάνη, Κιλκίς, Δδ. Γαλλικού

Ποιος ήταν ο «μέγας δολοφόνος» «αιμοσταγής σουλτάνος»;

170 χρόνια από την γέννησή του Αβδούλ Χαμίντ Β΄ οι απόγονοι του σουλτάνου διεκδικούν ακίνητα αξίας 18 δισ. δολλαρίων από το τουρκικό κράτος...

Και θυμήθηκαν και τα ακίνητά του σε Ελλάδα και Αίγυπτο!

Στo φύλλo της 18ης Σεπτεμβρίου 2012

της εφημερίδος «ΧΡΟΝΟΣ» Κομοτηνής

δημοσιεύθηκε το παραπάνω άρθρο

του Γιώργου Λεκάκη,

μέλους της Εταιρείας Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας (ΕΜΑΕΜ) και της Επιτροπής Ενημερώσεως επί των Εθνικών Θεμάτων.

Το άρθρο αυτό – μαζί με άλλα - μπορείτε να τα διαβάσετε,

να τα αποθηκεύσετε

ή να τα εκτυπώσετε

στην παρακάτω ηλεκτρονική διεύθυνση:

http://www.lekakis.com/index.php?option=com_content&view=article&id=95&Itemid=116

Η Ελλάδα μετατράπηκε σε μία σύγχρονη «αποικία» των δανειστών της…

Βιβλίο Π.Ρουμελιώτη για το παρασκήνιο των μνημονίων!------Ο πρώην εκπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ, λίγες εβδομάδες μετά την πολυσυζητημένη δήλωσή του στους New York Times –που προκάλεσε και την παρέμβαση του οικονομικού εισαγγελέα- επανέρχεται, αυτή τη φορά με ένα ολόκληρο συγγραφικό πόνημα!




Το βιβλίο του Παναγιώτη Ρουμελιώτη, το οποίο κυκλοφορεί σήμερα, έχει τίτλο «Το άγνωστο παρασκήνιο της προσφυγής στο ΔΝΤ» και αποκαλύπτει πως η χώρα οδηγήθηκε στο Μνημόνιο χωρίς να επιδιώξει εξ αρχής αναδιάρθρωση του χρέους με αποτέλεσμα να καταρρεύσει η οικονομία



Στην περίληψη του βιβλίου μάλιστα ο εκδότης σημειώνει:



«Ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης με αυτό το βιβλίο του, που αποτελεί μία προσωπική μαρτυρία λόγω της θέσης του στο ΔΝΤ την κρίσιμη για τη χώρα περίοδο από το Μάρτιο του 2010 έως το Δεκέμβριο του 2011, προχωρά σε μία αντικειμενική καταγραφή των γεγονότων που οδήγησαν τη χώρα μας στο μνημόνιο. Αποδεχόμενη τους όρους που έθεσαν οι Ευρωπαίοι εταίροι και το ΔΝΤ, η Ελλάδα παραχώρησε σε μεγάλο βαθμό τη δημοσιονομική, και όχι μόνο, κυριαρχία της στους δανειστές της. Προκειμένου να αποφύγει την πτώχευση και να εξασφαλίσει την παραμονή της στην Ευρωζώνη, μία μικρή χώρα, όπως η Ελλάδα, εξαναγκάστηκε να αποδεχθεί τους όρους του πρώτου και του δεύτερου μνημονίου που της επέβαλαν οι εταίροι της, με αποκορύφωμα το «νεο-αποικιακό» ειδικό λογαριασμό, στον οποίο θα δεσμεύονται οι φορολογικοί πόροι της χώρας μας ώστε να αποπληρώνει κατά προτεραιότητα τους δανειστές της. Έτσι, η Ελλάδα μετατράπηκε σε μία σύγχρονη «αποικία» των δανειστών της…»



Ο κ. Ρουμελιώτης στο βιβλίο του καταλογίζει ευθύνες στον Γιώργο Παπανδρέου τον οποίο κατηγορεί πως δεν επέμεινε στην αναδιάρθρωση του χρέους παρότι του το πρότειναν οικονομολόγοι όπως ο Στρος Καν και ο Κώστας Σημίτης.



Σύμφωνα με την εφημερίδα Δημοκρατία, καταλογίζει ευθύνες στον Λουκά Παπαδήμο τον οποίο εμφανίζει ως πολέμιο της αναδιάρθρωσης. Όπως σημειώνει αν η αναδιάρθρωση του χρέους είχε γίνει το 2010 τότε με κούρεμα 30% θα είχαν διαγραφεί 81 από τα 190,7 δισ. που χρωστούσαμε και το χρέος θα έπεφτε στο 80% του τότε ΑΕΠ. Αντίθετα ελήφθησαν σκληρά μέτρα που οδήγησαν σε εντεινόμενη ύφεση, με μείωση του ΑΕΠ και εκτόξευση του χρέους.



Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

Η Αμερικανικη βιομηχανία της ανώτατης εκπαίδευσης.

Το μυστικό της επιτυχίας του Χάρβαρντ.------Καμία άλλη χώρα στο κόσμο δεν κυριαρχεί πάνω σε μια βιομηχανία με τον τρόπο που οι ΗΠΑ κυριαρχούν πάνω στη βιομηχανία της ανώτατης εκπαίδευσης. Σύμφωνα με τη λεγόμενη «Λίστα της Σανγκάης» από το πανεπιστήμιο Σιάο Τονγκ, στον κατάλογο με τα 500 καλύτερα πανεπιστήμια για το 2012, τα 17 από τα 20 κορυφαία είναι αμερικανικά.

Η παραδοσιακή εξήγηση γι' αυτό το φαινόμενο (ο πλούτος των ΗΠΑ, ο μεγάλος πληθυσμός της χώρας, οι γενναίες επιχορηγήσεις και η ικανότητα των πανεπιστημίων να προσελκύουν διάσημους καθηγητές απ' όλο το κόσμο) δεν είναι επαρκής γιατί λείπει ένα βασικό κομμάτι από το παζλ: το καινοτομικό αμερικανικό μοντέλο διοίκησης των ακαδημαϊκών αυτών ιδρυμάτων
Το Χάρβαρντ είναι το παλαιότερο πανεπιστήμιο των ΗΠΑ: ιδρύθηκε το 1636 με το όνομα New College (Νέο Κολέγιο). Η πρώτη επίσημη αναφορά του Χάρβαρντ ως πανεπιστημίου και όχι ως κολεγίου έγινε στο νέο Σύνταγμα της πολιτείας της Μασαχουσέτης το 1780.



Όταν διάφοροι απόφοιτοι του Χάρβαρντ έγιναν κατόπιν νομοθέτες της πολιτείας της Μασαχουσέτης, τότε το πανεπιστήμιο έλαβε μεγάλες οικονομικές επιχορηγήσεις. Όμως το μεταναστευτικό κύμα των Ιρλανδών που εισέρευσε στη πόλη τη δεκαετία του 1840, λόγω του λιμού στην Ιρλανδία, άλλαξε τις ισορροπίες και πολλοί απλοί, λαϊκοί άνθρωποι κατέλαβαν κομβικές θέσεις στη νομοθετική εξουσία. Σε απάντηση, η τότε διοίκηση του Χάρβαρντ απαίτησε να φύγει το ίδρυμα από τα χέρια πολιτικών προσώπων και να δοθεί στους αποφοίτους του. Πράγματι, στις 29 Απριλίου του 1865 ψηφίστηκε η ριζοσπαστική απόφαση και έκτοτε το πανεπιστήμιο διαθέτει ένα «Συμβούλιο Εποπτών» (Board of Overseers) που αποτελείται αποκλειστικά από αποφοίτους.





Το συγκεκριμένο μοντέλο διοίκησης (ένα «γνήσιο αμερικανικό μοντέλο», όπως το χαρακτήρισε κάποτε ο Τσαρλς Γουίλιαμ Έλιοτ, ο μακροβιότερος πρόεδρος του Χάρβαρντ), επεκτάθηκε και σε άλλα πανεπιστήμια, όπως το φημισμένο Γέιλ. Σήμερα, τα 19 από τα 20 κορυφαία πανεπιστήμια των ΗΠΑ ελέγχονται από ένα συμβούλιο αποτελούμενο κατά πλειοψηφία άνω του 50% από αποφοίτους τους, ενώ απόφοιτοι είναι επικεφαλής μέχρι και σε δημόσια πανεπιστήμια της χώρας, όπως το Πέρντιου ή το πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.





Όπως προκύπτει, όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό αποφοίτων στα διοικητικά συμβούλια των ιδρυμάτων αυτών, τόσο πιο υψηλή θεση καταλαμβάνουν αυτά στους πίνακες αξιολόγησης -κάτι φυσιολογικό, αφού κανείς δεν ενδιαφέρεται περισσότερο για ένα πανεπιστήμιο, απ' ότι οι ίδιοι του οι απόφοιτοι. Επίσης, οι απόφοιτοι είναι αυτοί που κάνουν τις μεγαλύτερες χορηγίες, ενώ μπορούν και διοικούν το ίδρυμα με αποτελεσματικό τρόπο.





Όλα τα κορυφαία πανεπιστήμια είναι μη κερδοσκοπικά ιδρύματα με στόχο την παροχή ανώτατης εκπαίδευσης από την οποία επωφελείται όλη η κοινωνία. Όμως τα πανεπιστήμια των ΗΠΑ εχουν καταφέρει και εχουν ενσωματώσει τις ωφέλειες του ανταγωνισμού στο ευρωπαϊκό πρότυπο των μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων. Και η χρησιμοποίηση των αποφοίτων των πανεπιστημίων αυτών για την μετατροπή των ιδρυμάτων από ανταγωνιστικά σε μη κερδοσκοπικά αποτελεί λαμπρό και ιδιοφυές παράδειγμα της αμερικανικής προσαρμοστικότητας. Τα κράτη που θέλουν να ανταγωνιστούν τις ΗΠΑ σε ακαδημαϊκό επίπεδο θα πρέπει να παίρνουν μαθήματα απ' αυτό.

..................





[Του Σαϊλέντρα Μέχτα, καθηγητή στο Ινδικό Ινστιτούτο Μάνατζμεντ του Αχμενταμπάντ και ακαδημαϊκού διευθυντή στο Duke Corporate Education του ομώνυμου αμερικανικού πανεπιστημίου - Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ\ΤΗΕ PROJECT SYNDICATE]



Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr



 ]

Το ναπάλμ του Βυζαντίου.

Άγνωστη παραμένει ακόμα και σήμερα η ακριβής σύσταση που είχε το «υγρόν πυρ».
Ηταν ένα από τα πιο τρομερά όπλα που φτιάχτηκαν ποτέ. Ωστόσο τα μυστικά συστατικά και η τεχνολογία που απαιτείτο για να παρασκευαστεί το «υγρόν πυρ» έχουν νικήσει πολλά επιστημονικά μυαλά από τον 12ο αιώνα ως σήμερα.

Το υγρόν πυρ ήταν ένα πύρινο μείγμα που εκτοξευόταν από τα πλοία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας από τον 7ο αιώνα. Η φωτιά «κολλούσε» στη σάρκα και δεν μπορούσε να σβηστεί με νερό. Το θανατηφόρο αυτό παρασκεύασμα είχε δημιουργηθεί από μια οικογένεια χημικών και μηχανικών από την Κωνσταντινούπολη και η μυστική συνταγή πέθανε μαζί τους. Ο Τζον Χάλντον του Πανεπιστημίου του Πρίνστον έχει ωστόσο μια ιδέα:
υποπτεύεται ότι επρόκειτο για κάποιο υγρό με βάση το πετρέλαιο το οποίο είχε τροποποιηθεί ώστε να έχει ενισχυμένη δράση. Πιστεύει ότι τα βασικά συστατικά του ήταν ένα εξαιρετικά εύφλεκτο ελαφρύ αργό πετρέλαιο γνωστό ως νάφθα και η ρητίνη πεύκου, η οποία είναι κολλώδης και θα πρέπει να έκανε το μείγμα να καίει περισσότερο και για πιο πολλή ώρα.

Το μυστήριο του υγρού πυρός δεν περιοριζόταν όμως μόνο στα συστατικά του. «Οταν οι εχθροί κατάφερναν να πάρουν στα χέρια τους κάποια τμήματα του εξοπλισμού, απλώς δεν μπορούσαν να βρουν πώς έπρεπε να τα χρησιμοποιήσουν για να αναπαραγάγουν τα ίδια αποτελέσματα» εξηγεί ο κ. Χάλντον. Οι ιστορικοί έχουν το ίδιο πρόβλημα, συμπεραίνουν όμως ότι μια χάλκινη αντλία ίσως ρύθμιζε την πίεση του καυτού πετρελαίου το οποίο στη συνέχεια εκτοξευόταν από ένα στόμιο και αναφλεγόταν. Το 2002 μια εκπομπή του τηλεοπτικού καναλιού National Geographic έκανε μια αναπαραγωγή χρησιμοποιώντας ένα μείγμα ελαφρού αργού πετρελαίου και ρητίνης πεύκου. Η φλόγα τους κατέστρεψε ένα πλοίο μέσα σε μερικά λεπτά.
Οι αβεβαιότητες παραμένουν, εφόσον το μυστικό δεν γράφτηκε ποτέ και πουθενά, όμως η ισχύς του υγρού πυρός είναι πέραν πάσης αμφιβολίας. «Ηταν οπωσδήποτε ένα αποτελεσματικό όπλο τρομοκρατίας» λέει ο κ. Χάλντον.

Condiffe Jamie Βήμα

Το "Υγρό Πύρ" (7ος αιώνας μ.Χ.)

Απεικόνιση χρήσης του υγρού πυρός, στο χειρόγραφο Σκυλίτζη.

Το υγρό πυρ (λεγόμενο επίσης πυρ θαλάσσιον, μηδικόν πυρ, πολεμικόν πυρ, πυρ λαμπρόν, πυρ ρωμαϊκόν ή πυρ σκευαστόν) και γνωστό στους Δυτικούς ως ελληνικό πυρ (Λατ. ignis graecus, αγγλ. Greek fire) ήταν ένα εμπρηστικό όπλο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, που εφευρέθηκε τον ύστερο 7ο αιώνα μ.Χ. απο τον Έλληνα εφευρέτη Καλλίνικο. Εκτοξευόμενο από καταπέλτες, αλλά κυρίως από πεπιεσμένους σίφωνες, το υγρό πυρ είχε την ιδιότητα να μην σβήνει στο νερό. Ως εκ τούτου, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην απόκρουση των αραβικών πολιορκιών της Κωνσταντινούπολης, και σε αρκετές ναυτικές συμπλοκές με τους Άραβες και τους Ρως. Περιβαλλόταν με άκρα μυστικότητα, με αποτέλεσμα να αγνοούμε σήμερα την ακριβή σύστασή του. Το βυζαντινό υγρό πυρ δεν πρέπει να συγχέεται με παρόμοιες εμπρηστικές ουσίες που χρησιμοποίησαν οι Άραβες και άλλα κράτη, και που στη διεθνή βιβλιογραφία συνήθως αναφέρονται συλλογικά ως «ελληνικό πυρ».

Εμπρηστικές ουσίες, βασιζόμενες σε θειάφι, πίσσα ή πετρέλαιο, χρησιμοποιήθηκαν για πολεμικούς σκοπούς αιώνες πριν την εφεύρεση του υγρού πυρός. Η χρήση εμπρηστικών βελών και δοχείων με εύφλεκτες ουσίες ανάγεται στους Ασσυρίους τον 9ο αιώνα π.Χ., και ήταν ευρέως διαδεδομένη και στον ελληνορωμαϊκό κόσμο.
Ο Θουκυδίδης αναφέρει ακόμα και τη χρήση πρωτόλειων φλογοβόλων κατά την πολιορκία του Δηλίου το 424 π.Χ. Στη θάλασσα, επί Αναστασίου Α΄ ο βυζαντινός στόλος φέρεται να χρησιμοποίησε μια θειούχα ουσία, που εφήυρε ο Αθηναίος φιλόσοφος Πρόκλος, για να νικήσει το στόλο του στασιαστή στρατηγού Βιταλιανού το 515 μ.Χ.

Σύμφωνα με την αφήγηση του χρονογράφου Θεοφάνη του Ομολογητή, το υγρό πυρ εφευρέθηκε περί το 672 μ.Χ., από έναν μηχανικό από την Ηλιόπολη της Συρίας (σημ. Μπάαλμπεκ) ονόματι Καλλίνικο, ο οποίος κατέφυγε στη βυζαντινή πρωτεύουσα από την αραβοκρατούμενη πατρίδα του. Η αυθεντικότητα και ακρίβεια της αφήγησης είναι αμφίβολες, καθώς ο Θεοφάνης αναφέρει τη χρήση πυρφόρων και σιφονοφώρων πλοίων μερικά χρόνια πριν την υποτιθέμενη άφιξη του Καλλίνικου στη Κωνσταντινούπολη. Εάν δεν οφείλεται σε απλή χρονολογική σύγχυση, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ο Καλλίνικος απλώς εισήγαγε μια βελτιωμένη έκδοση ενός ήδη υπάρχοντος όπλου. Ο ιστορικός Τζέημς Πάρτινγκτον (James R. Partington) επίσης πιστεύει ότι η ανακάλυψη του υγρού πυρός δεν ήταν το έργο ενός ανθρώπου, αλλά μιας ομάδας «χημικών στη Κωνσταντινούπολη οι οποίοι είχαν κληρονομήσει τις ανακαλύψεις της Αλεξανδρινής χημικής σχολής».

Ο ιστορικός του 11ου αιώνα Γεώργιος Κεδρηνός όντως αναφέρει ότι ο Καλλίνικος καταγόταν απο την Ηλιόπολη της Αιγύπτου, και όχι της Συρίας, αλλά οι περισσότεροι σύγχρονοι ερευνητές απορρίπτουν την πληροφορία αυτή ως λανθασμένη. Ο Κεδρηνός επίσης αναφέρει ότι οι απόγονοι του Καλλίνικου, ονομαζόμενοι «Λαμπροί», κατείχαν το μυστικό της παραγωγής του υγρού πυρός και συνέχιζαν να το κατέχουν επί των ημερών του. Και αυτή η ιστορία θεωρείται μάλλον απίθανη από τους ιστορικούς, σχετιζόμενη μάλλον με τη ονομασία «πυρ λαμπρόν» που δινόταν συχνά στο υγρό πυρ.

Η εφεύρεση του υγρού πυρός ήρθε σε μια κρίσιμη για το Βυζάντιο στιγμή. Εξασθενημένοι από δεκαετίες πολέμων με τους Σασσανίδες, οι Βυζαντινοί στάθηκαν ανίκανοι να αναχαιτίσουν την επέλαση των νεοφώτιστων αράβων πολεμιστών του Ισλάμ. Εντός μιας γενιάς, η Συρία, η Αίγυπτος και η Μεσοποταμία έπεσαν στα χέρια των Αράβων, που περί το 672 εξαπέλυσαν την πρώτη τους μεγάλη επίθεση κατά της ίδιας της Κωνσταντινούπολης. Εκεί το υγρό πυρ χρησιμοποιήθηλε για πρώτη φορά με εξαιρετικά αποτελέσματα ενάντια στον αραβικό στόλο. Η χρήση του συνέβαλε τα μέγιστα στην απόκρουση των δύο αραβικών πολιορκιών της πρωτεύουσας. Οι αναφορές στη χρήση του σε ναυμαχίες κατά των Αράβων αργότερα είναι σποραδικές, αλλά συνέβαλε σε αρκετές βυζαντινές νίκες, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της επανακατάκτησης τους 9ο και 10ο αιώνες. Η ουσία χρησιμοποιήθηκε και στις εμφύλιες συγκρούσεις της περιόδου, κυρίως κατά τη θεματική εξέγερση του 727 και την εξέγερση του Θωμά του Σλάβου το 821–823. Και στις δύο περιπτώσεις, οι στόλοι των στασιαστών ηττήθηκαν από τον κεντρικό στόλο της Κωνσταντινούπολης με τη χρήση του υγρού πυρός. Εξέχουσα θέση κατέχει το υγρό πυρ και στις συγκρούσεις με τους Ρως και τις επιδρομές τους κατά της Αυτοκρατορίας.

Η σημασία του υγρού πυρός κατά τον αγώνα του Βυζαντίου με τους Άραβες οδήγησε στη δημιουργία ενός μύθου που του απέδιδε θεϊκή προέλευση. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος (945–959) στο έργο του Προς τον ίδιον Υιόν Ρωμανόν (De Administrando Imperio), προειδοποιεί το γιο και διάδοχό του, Ρωμανό Β΄, να μην αποκαλύψει ποτέ το μυστικό της παρασκευής του στους ξένους, λέγοντας ότι «καὶ αὐτὸ απὸ τοῦ Θεοῦ δι' ἀγγέλου τῷ μεγάλῳ καὶ πρώτῳ βασιλεῖ Χριστιανῷ, ἁγίῳ Κωνσταντίνῳ ἐφανερώθη καὶ ἐδιδάχθη» και ότι ο άγγελος του παρήγγειλε όπως «ἐν μόνοις τοῖς Χριστιανοῖς καὶ τῇ ὑπ' αὐτῶν βασιλευομένῃ πόλει κατασκευάζηται, ἀλλαχοῦ δε μηδαμῶς, μήτε εἰς ἔτερον ἕθνος τὸ οἱονδήποτε παραπέμπηται, μήτε διδάσκηται» (13.73–84). Προσθέτει δε ότι μια φορά, ένας στρατηγός που δωροδωκήθηκε ώστε να παραδώσει την ουσία σε εχθρικά χέρια, κάηκε από ουράνιο πυρ καθώς έμπαινε σε μια εκκλησία. Όπως καταδεικνύει και το τελευταίο περιστατικό, οι Βυζαντινοί δεν μπόρεσαν να αποφύγουν περιστατικά όπου το μυστικό τους όπλο έπεσε στα χέρια των εχθρών τους: οι πηγές καταγράφουν τουλάχιστον μία αιχμαλωσία πυρφόρου πλοίου από τους Άραβες το 827, και οι Βούλγαροι κυρίεψαν αρκετούς σίφωνες και την ίδια την ουσία το 812/814. Καθώς όμως τα μυστικά της παρασκευής και χρήσης του παρέμεναν ανέπαφα, δεν μπόρεσαν να αντιγράψουν το πλήρες σύστημα. Οι Άραβες όντως αργότερα χρησιμοποίησαν ουσίες παρόμοιες με το υγρό πυρ, αλλά δεν ποτέ δεν χρησιμοποίησαν σίφωνες, παρά μόνο καταπέλτες και χειροβομβίδες.

Το υγρό πυρ συνέχισε να αναφέρεται στις πηγές έως και τον 12ο αιώνα. Η Άννα Κομνηνή δίνει μια ζωντανή περιγραφή μια ναυμαχίας – πιθανώς φανταστικής – μεταξύ των Βυζαντινών και των Πιζανών το 1099. Κατά τις πολιορκίες της Κωνσταντινούπολης από την Δ΄ Σταυροφορία το 1203/1204 όμως, παρά την παρουσία πρόχειρων πυρπολικών, καμία πηγή δεν αναφέρει τη χρήση υγρού πυρός. Φαίνεται ότι είχε πλέον εγκαταληφθεί, είτε επειδή το μυστικό της σύστασής του είχε χαθεί, είτε επειδή το Βυζάντιο είχε χάσει την επαφή του με τις περιοχές – τον Καύκασο και τις ανατολικές ακτές του Εύξεινου – από όπου αντλούσε τις πρώτες ύλες για την παρασκευή του.


Γενικά χαρακτηριστικά

Εικόνα: Χειροβομβίδες που γεμίζονταν με υγρό πυρ. Φρούριο των Χανίων, 10ος και 12ος αι. Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα

Όπως δείχνουν και οι προειδοποιήσεις του Κωνσταντίνου Πορφυρογέννητου, τα συστατικά και η διαδικασίες παραγωγής αλλά και εξαπόλυσης του υγρού πυρός ήταν άκρως απόρρητα μυστικά. Η μυστικότητα που το περιέβαλλε ήταν τόση, που η σύνθεση του υγρού πυρός χάθηκε, και έκτοτε αποτελεί αντικείμενο διαφόρων εικασιών. Ανά τους αιώνες, η αναζήτηση της χαμένης αυτής φόρμουλας έχει μονοπολήσει σχεδόν την έρευνα γύρω από το υγρό πυρ. Εντούτοις, το υγρό πυρ πρέπει να γίνει αντιληπτό ως ένα ολοκληρωμένο οπλικό σύστημα αποτελούμενο από διάφορα επιμέρους κομμάτια, τα οποία ήταν όλα απαραίτητα για την αποτελεσματική του δράση. Πέραν της φόρμουλας της εμπρηστικής ουσίας καθ' εαυτής, το σύστημα περιλάμβανε τους πυρφόρους δρόμονες, τη συσκευή που θέρμαινε και έθετε υπό πίεση την ουσία, το σίφωνα που την εξαπέλυε, και την ειδική εκπαίδευση των χειριστών του συστήματως, των λεγόμενων σιφωναρίων. Οι διάφοροι χειριστές και τεχνίτες του συστήματος είχαν κατά πάσα πιθανότητα γνώση μόνο ενός επιμέρους εξαρτήματος, εξασφαλίζοντας ότι κανένας εχθρός δεν θα μπορούσε με μιας να αποκτήσει πλήρη γνώση του.
Έτσι εξηγείται πως όταν το 814 οι Βούλγαροι πήραν τις πόλεις Μεσημβρία και Δεβελτό και βρήκαν εκεί 36 σίφωνες και ποσότητες της εμπρηστικής ουσίας, στάθηκαν ανίκανοι να τα χρησιμοποιήσουν.

Οι πληροφορίες για το υγρό πυρ είναι αποκλειστικά έμμεσες, βασιζόμενες σε διάφορες αναφορές στα βυζαντινά στρατιωτικά εγχειρίδια και σε ιστορικά έργα όπως την Αλεξιάδα και δυτικοευρωπαϊκά χρονικά, που όμως συχνά είναι ανακριβή. Στην Αλεξιάδα, η Άννα Κομνηνή παρέχει (XIII.3.6) μια συνταγή για μια εμπρηστική ύλη, που η βυζαντινή φρουρά του Δυρραχίου χρησιμοποίησε το 1108 κατά των Νορμανδών. Συχνά έχει ερμηνευθεί ως μια, μερική έστω, συνταγή για το υγρό πυρ:
Τοῦτο δὲ τὸ πῦρ ἀπὸ τοιούτων μηχανημάτων αὐτοῖς διεσκεύαστο. Ἀπὸ τῆς πεύκης καὶ ἄλλων τινῶν τοιούτων δένδρων ἀειθαλῶν συνάγεται δάκρυον εὔκαυστον. Τοῦτο μετὰ θείου τριβόμενον ἐμβάλλεταί τε εἰς αὐλίσκους καλάμων καὶ ἐμφυσᾶται παρὰ τοῦ παίζοντος λάβρῳ καὶ συνεχεῖ πνεύματι, κᾆθ' οὕτως ὁμιλεῖ τῷ πρὸς ἄκραν πυρὶ καὶ ἐξάπτεται καὶ ὥσπερ πρηστὴρ ἐμπίπτει ταῖς ἀντιπρόσωπον ὄψεσι.

Δυτικές αναφορές στο περίφημο ignis graecus είναι επίσης γενικά αναξιόπιστες, καθώς αποδίδουν την ονομασία αυτή αδιακρίτως σε κάθε είδους εμπρηστικές ουσίες. Οι μόνες βέβαιες πληροφορίες που περιγράφουν το υγρό πυρ και τη συμπεριφορά του είναι:

• Η ουσία συνέχιζε να καίει στο νερό, και, σύμφωνα με ορισμένες ερμηνείες, αναφλεγόταν στην επαφή του με τον νερό. Επιπλέον, όπως αναφέρεται σε αρκετές πηγές, μπορούσε να σβηστεί μόνο από ορισμένες ουσίες όπως άμμο, που του στερούσε οξυγόνο, δυνατό ξύδι, και ούρα, προφανώς μέσω κάποιας χημικής αντίδρασης.
• Όπως φαίνεται και από το όνομά του αλλά και από περιγραφές, ήταν υγρό και όχι κάποιας μορφής βλήμα.
• Στη θάλασσα, συνήθως εκτοξευόταν από σίφωνες, αν και κεραμικά δοχεία και βομβίδες γεμισμένες με υγρό πυρ ή παρόμοιες ουσίες επίσης χρησιμοποιούνταν.
• Η εκτόξευση του υγρού πυρός συνοδευόταν από πολύ θόρυβο («βροντή») και καπνό.

Θεωρίες περί σύστασης

Η πρώτη, και για πολύ καιρό πιο διαδεδομένη, θεωρία σχετικά με τη σύσταση της εμπρηστικής ύλης ήταν ότι το κύριο συστατικό ήταν νιτρικό κάλιο, ουσιαστικά δηλαδή ότι το υγρό πυρ ήταν μια πρώιμη μορφή πυρίτιδας. Η θεωρία αυτή προήλθε από την περιγραφή έντονου θορύβου και καπνού κατά την εκτόξευση, καθώς και από την απόσταση στην οποία μπορούσε να εκτοξευθεί το όπλο, που ερμηνεύτηκαν ως προϊόντα εκρηκτικής αντίδρασης. Από την εποχή του ολλανδού ιστοριοδίφη Ισαάκ Βόσσιους, πολλοί ερευνητές υποστήριξαν τη θέση αυτή, και πρωτίστως η λεγόμενη "Γαλλική Σχολή" το 19ο αιώνα, που περιελάμβανε το διάσημο χημικό Μαρσελέν Μπερτελό. Έκτοτε η θεωρία αυτή έχει απορριφθεί, καθώς το νιτρικό κάλιο δεν φαίνεται να χρησιμοποιήθηκε για πολεμικούς σκοπούς στην Ευρώπη ή τη Μέση Ανατολή πριν τον 13ο αιώνα, και απουσιάζει πλήρως από τα έργα των Αράβων, των πλέον εξεχόντων χημικών του μεσογειακού κόσμου, πριν από την περίοδο αυτή. Επιπλέον, η φύση του προτεινόμενου μίγματος δεν συμβαδίζει με τα χαρακτηριστικά της δια σίφωνος εκτοξευόμενης ουσίας των βυζαντινών πηγών.
Μια δεύτερη άποψη, βασιζόμενη στο γεγονός ότι το υγρό πυρ δεν έσβηνε στο νερό – σύμφωνα δε με ορισμένες πηγές το νερό την έκανε να καίει πιο έντονα – θεώρησε ότι η εμπρηστική ουσία βασιζόταν σε ένα μίγμα με βάση τη μη εσβεσμένη άσβεστο. Αν και ο άσβεστος ήταν γνωστός στους Βυζαντινούς και στους Άραβες, η θεωρία αυτή καταρρίπτεται από λογοτεχνικά και εμπειρικά στοιχεία. Ένα μίγμα βασισμένο στην άσβεστο θα πρέπει να έρθει σε επαφή με νερό για να αναφλεγεί, ενώ τα Τακτικά του αυτοκράτορος Λέοντα Στ΄ καταγράφουν ότι η ουσία συχνά χυνόταν απευθείας στο κατάστρωμα εχθρικών πλοίων. Ομοίως, ο αυτοκράτορας αναφέρει τη χρήση βομβίδων, πράγμα που ενισχύει την άποψη ότι η επαφή με νερό δεν ήταν απαραίτητη για να ανάψει η ουσία του υγρού πυρός. 

Επιπλέον, ο C. Zenghelis διεξήγαγε μια σειρά πειραμάτων που απέδειξαν ότι τα αποτελέσματα της αντίδρασης ασβέστου-νερού θα ήταν αμελητέα υπό πραγματικές συνθήκες στη θάλασσα. Μια άλλη παρόμοια θεωρία πρότεινε την πιθανότητα ο Καλλίνικος να είχε ανακαλύψει το φωσφορούχο ασβέστιο, το οποίο όταν έλθει σε επαφή με νερό παράγει την εξαιρετικά εύφλεκτη φωσφίνη, η οποία αναφλέγεται αυτόματα. Και εδώ όμως εκτεταμένα πειράματα απέτυχαν να προσεγγίσουν την περιγραφόμενη ένταση του υγρού πυρός.

Αν και η παρουσία ασβέστου ή/και νιτρικού καλίου στο μίγμα δεν μπορεί να αποκλειστεί, είναι φανερό πως δεν αποτελούσαν το κύριο συστατικό. Οι περισσότεροι σύγχρονοι ερευνητές συμφωνούν ότι το υγρό πυρ βασιζόταν στο πετρέλαιο, κατεργασμένο ή μη. Οι Βυζαντινοί είχαν εύκολη πρόσβαση σε ακατέργαστο πετρέλαιο από τις φυσικές πηγές στην ανατολική ακτή του Εύξεινου Πόντου (λ.χ. οι πηγές γύρω από το Τμουτορακάν που αναφέρονται και από τον Κωνσταντίνο Πορφυρογέννητο) ή σε διάφορες άλλες περιοχές στη Μέση Ανατολή. Είναι ενδεικτικό ότι μια από τις ονομασίες του υγρού πυρός ήταν «μηδικό πυρ», και ότι ο ιστορικός Προκόπιος ο Καισαρεύς καταγράφει ότι το ακατέργαστο πετρέλαιο ήταν γνωστό ως «νάφθα» ή «μηδικό έλαιο».

Υπάρχει επίσης και ένα λατινικό χειρόγραφο του 9ου αιώνα, φυλασσόμενο στο Βόλφενμπυττελ (Wolfenbüttel) της Γερμανίας, που αναφέρει τα συστατικά μιας ουσίας που μοιάζει να είναι το υγρό πυρ, καθώς και τη λειτουργία των σιφώνων για την εκτόξευσή του. Αν και το κείμενο περιέχει διάφορες ανακρίβειες, αναφέρει ξεκάθαρα τη νάφθα ως το κύριο συστατικό. Διάφορες ρητίνες πιθανότατα προστίθενταν ως πηκτικό (η Στρατηγική έκθεσις και σύνταξις του Νικηφόρου Φωκά αναφέρει το υγρό πυρ ως «πυρ κολλητικόν») και για να αυξήσουν τη διάρκεια και ένταση της καύσης.

Την ελληνική ιδιωματική φράση πήραν τα μυαλά του αέρα την λέμε και στις μέρες μας. Εκείνη την εποχή όμως αυτό σήμαινε κάτι άλλο. Το υγρό πυρ εξαπολυόταν με διαφόρους μηχανισμούς. Στην πλώρη των πλοίων των βυζαντινών υπήρχε ένα μπρούτζινο λιοντάρι μέσα από το ανοιχτό στόμα του οποίου εξακοντίζονταν μακριά το φονικό υγρό. Για να γίνει αυτό δυνατό, στο κεφάλι του λιονταριού κατέληγαν δύο σωλήνες, ο ένας εξόδου του υγρού πυρός και ο άλλος εισόδου του αέρα όπου με χειροκίνητη αντλία γινόταν κατάθλιψη αυτού. Επομένως, για να εξακοντιστεί μακριά το υγρό πυρ, έπρεπε προηγουμένως τα "μυαλά" (κεφάλι) του λιονταριού να πάρουν αέρα...

ellinikoarxeio.com