Πριν από 12 δευτερόλεπτα
Τετάρτη 23 Ιουλίου 2014
Είναι η Ευρώπη που έχει ανάγκη τους Έλληνες.
 |
| Ο Βρετανός φιλόσοφος Σάιμον Κρίτσλεϊ, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στις 7 Ιουνίου, στο πλαίσιο του 3ου TEDxKalamata, στο θέατρο της Αρχαίας Μεσσήνης. Ήταν το πρώτο TEDx που φιλοξενήθηκε σε αρχαιολογικό χώρο. |
Το θέμα μας είναι τα όρια. Και συγκεντρωθήκαμε εδώ, σ’ αυτό το όριο της Ευρώπης, κοντά στη θάλασσα: την απέραντη, την απεριόριστη.
Υπάρχουν τα όρια της γνώσης - όταν αντιμετωπίζουμε στην απεραντοσύνη του κόσμου και το περιορισμένο μέγεθος του ανθρώπινου νου.
Υπάρχουν τα όρια της ζωής - όλοι θα πεθάνουμε, και ποιος θέλει να πεθάνει; Εγώ, όχι. Λεπτό το λεπτό, μέρα με τη μέρα, αντιμετωπίζουμε τρομακτικά οικολογικά όρια, τα όρια της ανθρώπινης ζωής πάνω στη Γη. Αντιμετωπίζουμε όρια στην κατανόηση, στην έννοια της ανθρώπινης κατανόησης, της συμπόνιας, της ανοχής.
Φαίνεται ότι στην Ευρώπη έχουμε φτάσει στα όρια της ανοχής, γιατί πλέον δεν γνωρίζουμε τι σημαίνει Ευρώπη. Το 2014 μοιάζει όλο και περισσότερο με το 1914, όταν η Ευρώπη βυθίστηκε σε έναν μακρόχρονο, αιματηρό και άσκοπο πόλεμο, έναν πόλεμο για τα όρια: για τα εθνικά σύνορα, τα χαρακώματα, τις ιδιοκτησίες. Αντιμετωπίζουμε μια νέα παγκόσμια αταξία.
Αυτός είναι ο λόγος που χρειαζόμαστε την Ελλάδα και που είμαι τόσο χαρούμενος που βρίσκομαι τούτο το απόγευμα στην Ελλάδα. Δεν είναι η Ελλάδα που έχει ανάγκη την Ευρώπη. Είναι η Ευρώπη που έχει ανάγκη τους Έλληνες. Όχι την αρχαία δόξα της Ελλάδας. Όχι τη χολιγουντιανή εκδοχή της αρχαίας Ελλάδας: λευκοί άνδρες με χλαμύδες. Όχι αυτό. Καθόλου. Αυτό είναι ιδεολογία, είναι ιδεολογική σαχλαμάρα. Να μας λείπει.
Όχι, εμένα μου φαίνεται ότι αυτό που χρειαζόμαστε τώρα είναι λίγη αρχαιοελληνική σοφία. Οχι κάποια εξιδανικευμένη εικόνα των Ελλήνων, όχι τον Μπραντ Πιτ σαν Αχιλλέα, αλλά τον ρεαλισμό των αρχαίων Ελλήνων, τον σκεπτικισμό τους, τον δροσιστικό και, για μένα, ζωογονητικό πεσιμισμό των αρχαίων Ελλήνων, των τραγικών Ελλήνων, των Ελλήνων που ο Νίτσε με το δίκιο του λάτρευε...
Τα φαντάσματα
Για να αντιμετωπίσουμε τα όρια που έχουμε μπροστά μας, είναι ανάγκη να βρεθούμε εδώ, σ’ αυτόν τον αρχαίο τόπο. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε τους αρχαίους, γι’ αυτό χρειαζόμαστε το θέατρο.
Πώς όμως μπορούμε να κάνουμε αυτές τις σιωπηλές πέτρες να μιλήσουν; Πώς μπορούμε να κάνουμε τους αρχαίους να μας μιλήσουν; Κάποιος κάποτε είπε, σοφά, ότι για να κάνουμε τους αρχαίους να μιλήσουν πρέπει να τους θρέψουμε με το ίδιο το αίμα μας. Είναι σαν τα βαμπίρ. Χρειάζονται το αίμα μας για να ζήσουν. Πρέπει να τους δώσουμε λίγο απ’ το αίμα μας για να κάνουμε τους αρχαίους Ελληνες να μιλήσουν.
Ετσι, απόψε, εδώ και τώρα, θέλω να κάνουμε μια μικρή θυσία αίματος, να καλέσουμε μερικά φαντάσματα. Μην ανησυχείτε όμως: δεν θα πονέσουμε. Αν αφουγκραστούμε προσεκτικά, θα μπορέσουμε ν’ ακούσουμε αυτά που οι αρχαίοι μας λένε σιγανά αλλά επίμονα. Και όταν τους ζωντανέψουμε, θα δούμε πως, όταν μιλούν, δεν μας λένε μόνο για τον εαυτό τους. Οχι. Μας μιλάνε για μας, για το τι σημαίνει να είμαστε εμείς, για τα όρια που αντιμετωπίζουμε σήμερα.
Τι είναι τούτος ο τόπος; Τι είναι τούτος ο μαγικός, αρχαίος τόπος; Είναι ένα θέατρο. Και τι είναι ένα θέατρο; Είναι ένα μέρος όπου ένα ακροατήριο, οι θεατές, οι «θεωροί» -ΕΣΕΙΣ- παρακολουθούν τη δράση να εκτυλίσσεται στη σκηνή. Τι βλέπουν όμως οι θεατές; Βλέπουν πράξη, βλέπουν τη «μίμηση πράξεως», όπως είπε ο Αριστοτέλης.
Εδώ, ακριβώς εδώ, υπήρχε θέατρο, το θαύμα του θεάτρου, μπροστά σε χιλιάδες πολίτες. Υπήρχε κωμωδία, σατιρικά έργα, πάνω απ’ όλα όμως υπήρχε τραγωδία. Και έτσι φτάνω στο ερώτημά μου: Γιατί γινόταν αυτό; Γιατί υπήρξε η τραγωδία;
Η Ανν Κάρσον, η Καναδή ποιήτρια, ρωτάει: «Γιατί υπάρχει η τραγωδία; Επειδή είσαι γεμάτος οργή. Γιατί είσαι γεμάτος οργή; Επειδή είσαι γεμάτος θλίψη». Αυτό είναι απόλυτα σωστό. Η Αντιγόνη είναι οργισμένη επειδή είναι γεμάτη θλίψη για τον αδελφό της, τον Πολυνίκη, που του αρνήθηκε τις ταφικές τιμές ο πολιτικός άρχοντας, ο Κρέων. Η Κλυταιμνήστρα είναι οργισμένη με τον Αγαμέμνονα εξαιτίας της θλίψης της για την κόρη της, την Ιφιγένεια, που εκείνος την έσφαξε σαν αρνί για να εξασφαλίσει ούριους ανέμους στα πανιά των ελληνικών πλοίων που κινούσαν για την Τροία.
Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε άλλο ένα ερώτημα στη λίστα της Ανν Κάρσον: Αν η τραγωδία είναι η οργή που ακολουθεί τη θλίψη, γιατί οι ήρωες στην τραγωδία είναι γεμάτοι θλίψη; Είναι θλιμμένοι εξαιτίας του πολέμου και των ανθρώπων που σκοτώθηκαν. Η τραγωδία θα μπορούσε να προσδιοριστεί ως μια πυροδοτημένη από τη θλίψη οργή που ξεπηδάει από τον πόλεμο. Αν αυτό μπορεί να φαίνεται απόμακρο και αφηρημένο, σκεφτείτε τότε απλώς την πολιτικοποίηση των κηδειών που αποτελεί ένα θλιβερά επαναλαμβανόμενο γεγονός της ζωής τα τελευταία χρόνια, από την αποκαλούμενη Αραβική Ανοιξη έως τις τρέχουσες αιματηρές συγκρούσεις στην Ουκρανία. Διαδηλωτές πυροβολούνται στις κηδείες διαδηλωτών που πυροβολήθηκαν επειδή διαμαρτύρονταν εναντίον του καθεστώτος.
Ζούμε σε έναν κόσμο που το πλαίσιό του είναι ο πόλεμος. Κάθε πλευρά πιστεύει ακράδαντα στην ορθότητα της θέσης της και στον παραλογισμό ή την «κακία» του αντιπάλου. Η πεποίθηση αυτή νομιμοποιεί τη βία, μια καταστροφική βία που πυροδοτεί τη βία της άλλης πλευράς σε απάντηση.
Πιστεύω ότι μια αντανάκλαση της αρχαίας τραγωδίας, εδώ και τώρα, σε τούτο το θέατρο, θα μπορούσε τουλάχιστον να φωτίσει τα προβλήματά μας και να μας πει κάτι για το παρόν μας και τα όριά του.
Επειδή η ιστορία της ελληνικής τραγωδίας είναι ιστορία πολέμων, από τον πόλεμο με τους Πέρσες τον 5ο αιώνα π.Χ μέχρι τον Πελοποννησιακό Πόλεμο που κράτησε έως το τέλος εκείνου του αιώνα, και από την ανάδυση της αθηναϊκής πολιτικής ηγεμονίας μέχρι τη διάλυσή της και την ταπείνωσή της στα χέρια της Σπάρτης.
Περιγραφή του αντιπάλου
Το παλαιότερο θεατρικό έργο που έχουμε, «Οι Πέρσες», από το 472 π.Χ., αναφέρεται στα επακόλουθα της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας το 480 π.Χ., που ο Αισχύλος φέρνει επί σκηνής οκτώ χρόνια αργότερα. Το πρώτο πράγμα που παρατηρεί κανείς στο θέατρο είναι ότι έχουμε μια περιγραφή του αντιπάλου όχι με εχθρότητα αλλά με συμπόνια. Συμπόνια για τον εχθρό. Στο τέλος του έργου εμφανίζεται ένα φάντασμα. Υπάρχουν πολλά φαντάσματα στο θέατρο. Υπάρχει φάντασμα στους Πέρσες, υπάρχει φάντασμα στον Αμλετ. Το πρόβλημα με τους νεκρούς είναι ότι δεν στέργουν να παραμείνουν νεκροί. Και το φάντασμα του Δαρείου του Μεγάλου εμφανίζεται και λέει στον γιο του, τον Ξέρξη: «Είσαι άχρηστος, έχασες τη μάχη, αλλά το χειρότερο ήταν ότι βεβήλωσες τα ιερά των Ελλήνων, και αυτό δεν έπρεπε να το κάνεις. Αυτό είναι Ύβρις». Κι ύστερα λέει στους Έλληνες: «Αν φερθείτε με τον ίδιο τρόπο, αν βεβηλώσετε ό,τι είναι ιερό, θα φτάσετε στην ίδια κατάντια».
Έτσι, αυτό το εκπληκτικό πράγμα, το θέατρο, που όλοι το παίρνουμε σαν δεδομένο, που εσείς όλοι το θεωρείτε δεδομένο γιατί είναι η κληρονομιά σας, αναδεικνύει κάτι εξαιρετικό: αναδεικνύει την κατανόηση του εχθρού. Μια κατανόηση του Ξένου, του «βαρβάρου» που προσεγγίζεται όχι με εχθρότητα, αλλά με πνεύμα ανοχής και κατανόησης και συμπόνιας. Και αυτό, νομίζω, είναι το πρώτο μάθημα που μπορεί η αρχαιότητα να μας προσφέρει σήμερα, στην κρίσιμη και επικίνδυνη κατάσταση που βρισκόμαστε.
* O κ. Simon Critchley διδάσκει φιλοσοφία στο New School της Νέας Υόρκης. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί το «Βιβλίο των νεκρών φιλοσόφων» από τις εκδόσεις Πατάκη.
Το κείμενο αποτελεί συντομευμένη εκδοχή από την ομιλία που έδωσε ο Σάιμον Κρίτσλεϊ στις 7 Ιουνίου, στο πλαίσιο του 3ου TEDxKalamata, στο θέατρο της Αρχαίας Μεσσήνης, το πρώτο TEDx που φιλοξενείται σε αρχαιολογικό χώρο.
Πηγή: S. Critchley, Καθημερινή
Διαβάστε περισσότερα Ἔρρωσο: Τι μάθημα μας προσφέρει η αρχαιότητα http://erroso.blogspot.com/2014/07/blog-post_22.html#ixzz38E8wMty9
Πόλεμος πατήρ πάντων,Ηράκλειτος ο Μέγας
Ο Ηράκλειτος,(540-475 π.κ.ε.) σε αντίθεση προς τους Ελεάτες φιλοσόφους που είχαν θεσπίσει την ακινησία του ΕΙΝΑΙ, κήρυξε το αεί γίγνεσθαι και μεταβάλλεσθαι και μη ουδέποτε το αυτό μένειν. Κάθε γέννηση, κατά τον Ηράκλειτο, είναι προϊόν των στοιχείων εκείνων της φύσεως που βρίσκονται σε συνεχή διαπάλη και αντίθεση. Από την πάλη των στοιχείων γεννιέται η αρμονία. Δίχως την «εναντιοδρομία» αυτή, όπως την λέγει, δε θα υπήρχε ζωή. Γι’ αυτό και εκθειάζει τον πόλεμο των στοιχείων ως πατέρα των πάντων, και ως κίνητρό τους το πυρ.
Περίσσεια θερμότητας σημαίνει περίσσεια κινήσεως και συνειδήσεως.
Περίσσεια ψυχρού, σημαίνει ακινησία και νέκρα
Περίσσεια ψυχρού, σημαίνει ακινησία και νέκρα
Όλα τα δόγματα και όλοι οι –ισμοί είναι περίσσεια ψυχρού, δηλ. είναι ακίνητα και άρα νεκρά. -ισμός είναι και η λογική. Μερικοί πολύ γνωστοί –ισμοί, που κρατούν νεκρό τον άνθρωπο, χριστιανισμός, ελληνισμός, πολιτισμός, λογισμός, πρωταθλητισμός, σκεπτικισμός, κρατισμός, υλισμός, νατουραλισμός, διαφωτισμός, μινιμαλισμός, φουτουρισμός, ιμπεριαλισμός, σουρεαλισμός, κυνισμός, μεταλλισμός, διαλογισμός, σαδισμός, ισλαμισμός, ταοϊσμός, βουδισμός, ρομαντισμός και δεκάδες παγωμένα (ψυχρά) και άρα νεκρά συστήματα αποτελούν την ταφόπλακα της ανθρώπινης ψυχής. Αυτοί που είπαν σκοτεινό τον Ηράκλειτο είναι οι παγωμένοι, γιατί είναι αδύνατο για τον πάγο να καταλάβει την ζεστασιά και την ροή της φωτιάς.
Ο Ηράκλειτος θεωρείται ως ένας από του πρωϊμότερους φιλοσόφους αναγνωρίζοντας την παγκοσμιότητα της αλλαγής και ανάπτυξης, διαμέσου εσωτερικών αντιφάσεων. Διαφώνησε με τους Θαλή, Αναξίμανδρο και Πυθαγόρα γύρω από τη φύση της τελικής ουσίας, αλλά αντί αυτής υποστήριζε ότι η φύση των πάντων αποτελεί την αλλαγή την ίδια. Χρησιμοποιεί το πυρ μεταφορικά παρά σαν λύση του υλικού μονισμού. Αυτό οδήγησε στη πεποίθηση ότι η αλλαγή είναι αληθής ενώ η σταθερότητα ψευδής.
Για τον Ηράκλειτο (και την σύγχρονη Κβαντική) τα πάντα βρίσκονται σε «ρευστότητα» όπως αφορίζει με το διάσημο «Τα Πάντα Ρεί»
Ο Ηράκλειτος έζησε στην Έφεσο, αθηναϊκή αποικία των παραλίων της Λυδίας στη Μικρά Ασία καταγόμενος από βασιλική οικογένεια. Φαίνεται ότι έζησε απόμακρη ζωή και έτρεφε βαθειά περιφρόνηση για τις μάζες και τους δημοκρατικούς θεσμούς του καιρού του, περιφρόνηση που συνοψίζεται στη φράση του
«εἷς ἐμοὶ μύριοι, εἰ ἄριστος ἦ » …ένας μόνον άνθρωπος αξίζει δέκα χιλιάδες εφ’ όσον είναι ο καλύτερος.
Οι ανατρεπτικές φιλοσοφικές του απόψεις και το δύσκολο του χαρακτήρα του δεν ευνόησαν βέβαια τη δημοτικότητά του. Αναφέρεται γι αυτόν ότι έγραφε τους αφορισμούς του σε λεπτά ελάσματα χρυσού πού διατηρούσε στα θησαυροφυλάκια του Ναού, σκέψεις πού θα γίνονταν γνωστές μόνον μετά το θάνατό του. Η φιλοσοφική σκέψη του Ηρακλείτου περιστρέφεται γύρω από τέσσερα θεμελιώδη σημεία.
Το γίγνεσθαι,
τον πόλεμο, την αντιπαράθεση μεταξύ των αντιθέσεων,
τον Λόγο,
και το πυρ – φωτιά σαν «στοιχείο», σαν φυσική ουσία ταυτόσημη με τη διαφορετικότητα των υπαρχόντων πραγμάτων.
1> Το γίγνεσθαι αποτελεί τη συνεχή μεταβολή όλων των πραγμάτων από μια κατάσταση στην άλλη. Όλος ο κόσμος αποτελεί μια συνεχή μεταβολή, τίποτα δεν παραμένει στην ίδια μορφή. (εκτός από τους –ισμούς) Η ίδια η ζωή αποτελεί μια συνεχή μεταβολή από μια κατάσταση στην άλλη.
τον πόλεμο, την αντιπαράθεση μεταξύ των αντιθέσεων,
τον Λόγο,
και το πυρ – φωτιά σαν «στοιχείο», σαν φυσική ουσία ταυτόσημη με τη διαφορετικότητα των υπαρχόντων πραγμάτων.
1> Το γίγνεσθαι αποτελεί τη συνεχή μεταβολή όλων των πραγμάτων από μια κατάσταση στην άλλη. Όλος ο κόσμος αποτελεί μια συνεχή μεταβολή, τίποτα δεν παραμένει στην ίδια μορφή. (εκτός από τους –ισμούς) Η ίδια η ζωή αποτελεί μια συνεχή μεταβολή από μια κατάσταση στην άλλη.
Τα Πάντα Ρεί, μηδέποτε κατά το αυτό μένειν τα πάντα ρέουν και όλα χάνονται, ακατάπαυστα και είναι αυτή η συνεχής μεταβολή πού συνθέτει την ίδια την έννοια του κόσμου, την θεμελιώδη αρχή του, την έσχατη σημασία του. Όπως λέει ο Ηράκλειτος
«Ποταμῷ γὰρ οὐκ ἔστιν ἐμβῆναι δὶς τῷ αὐτῷ καθ” Ἡράκλειτον οὐδὲ θνητῆς οὐσίας δὶς ἅψασθαι κατὰ ἕξιν (τῆς αὐτῆς)· ἀλλ” ὀξύτητι καὶ τάχει μεταβολῆς σκίδνησι καὶ πάλιν συνάγει (μᾶλλον δὲ οὐδὲ πάλιν οὐδ” ὕστερον, ἀλλ” ἅμα συνίσταται καὶ ἀπολείπει) καὶ πρόσεισι καὶ ἄπεισι».
…Δεν μπορούμε να μπούμε δυο φορές στο ίδιο ποτάμι, κατά τον Ηράκλειτο, ούτε ν” αγγίξουμε δυο φορές μια ουσία θνητή, γιατί σκορπίζεται και πάλι μαζεύεται με την οξύτητα και την ταχύτητα της μεταβολής, (και μάλιστα όχι πάλι, ούτε αργότερα, αλλά ταυτόχρονα εμφανίζεται και χάνεται) και πλησιάζει κι απομακρύνεται.
Το γίγνεσθαι για τον Ηράκλειτο συνιστά την αρχή στην οποία στηρίζεται ο κόσμος πού είναι η αρχή. Αυτή πού είναι ίδια και δεν μεταβάλλεται στο περιβάλλον των μεταβολών όλων των πραγμάτων, είναι η ίδια η μεταβολή. Κάθε πράγμα, πράγματι, βρίσκεται σε κάποιο σημείο της ύπαρξής του, σε μια κατάσταση η οποία αυτή είναι αντίθετη σε όλες τις άλλες, κάθε πράγμα όντας όλο, εκείνο πού δεν είναι το άλλο. Για να είναι κάτι, το κάθε πράγμα απαιτεί το πολλαπλό για να εξάγει την ιδιαιτερότητα του από την αντιπαράθεση με τα άλλα πράγματα.
Αλλά προτού το ερμηνεύσουμε σαν αντανάκλαση στο χρόνο, η μαρτυρία του Ηρακλείτου παράγει μια αίσθηση του γίγνεσθαι ξεκάθαρη. Το γίγνεσθαι, η μετατροπή των πραγμάτων, καθορίζεται από την ίδια την αντιπαράθεση μεταξύ των πραγμάτων, η μεταβολή συμφύεται (απαιτητικά δεσμευμένη) στην αντιπαράθεση των αντιθέτων πραγμάτων.
2> Ο Πόλεμος, η εναντίωση μεταξύ των αντιθέτων. Συνεπώς κάθε πράγμα είναι αυτό πού είναι, διότι κατέχει άλλα πράγματα πού οροθετούν την ουσία, για παράδειγμα ξέρουμε ότι είναι ημέρα γιατί γνωρίζουμε τη νύχτα. Συνεπώς ορίζουμε την ημέρα σαν εκείνο πού αντιτίθεται στη νύχτα, εάν δεν υπήρχε η νύχτα δεν θα μπορούσαμε να ξέρουμε τι είναι η ημέρα. Ο Ηράκλειτος δηλώνει ότι δεν θα υπήρχε φώς δίχως σκοτάδι, υγεία δίχως ασθένεια, χορτασμός δίχως πείνα, κάθε πράγμα προσεγγίζει τον ορισμό του από τη σύγκριση με τα άλλα.
«πόλεμος πατήρ πάντων» είναι ένα επίσης από τα γνωστά ρητά του συνδέεται στην ουσία με το «τα πάντα ρει» καθώς τα πάντα στον Κόσμο είναι σε συνεχή κίνηση και διεργασία = σε πόλεμο.Κάθε πράγμα για να υπάρχει και να ορισθεί απαιτεί την ύπαρξη και άλλων πραγμάτων κατά τρόπο πού να εκφράζει τη ταυτότητά του σε σύγκριση με τα άλλα. Αυτή η έννοια ορίζεται από τον Ηράκλειτο ως πόλεμος, ή αντίθεση μεταξύ των αντιθέτων, (φλόγα vs πάγος).
Τα πράγματα υπάρχουν και συνεχώς υπεισέρχονται στα άλλα (για παράδειγμα η ημέρα υπεισέρχεται στη νύχτα, το κρύο στη ζέστη, το υγρό στο ξηρό), και είναι αυτή η έριδα πού δημιουργεί εκείνη την απαραίτητη ισορροπία πού διαιωνίζει την ύπαρξη κάθε πράγματος. (σημ. Αν στην δημιουργία δεν υπάρχει πόλεμος, δεν υπάρχει δημιουργία).
3> Ο Λόγος. Ο ύψιστος νόμος πού κυβερνά τον κόσμο, αυτός πού εξισορροπεί τα αντίθετα επιτρέποντας την αρμονία στον κόσμο, ταυτίζεται με την ομιλία, τον λόγο. Σ’ αυτή τη λέξη μπορούν να αποδοθούν πολλαπλές έννοιες: διάλεξη, κρίση, ευφυΐα, νόμος, σκέψη, λογική, κανόνας θεμελιώδης των πάντων, όλες σημασίες πού εξομοιώνονται με την έννοια της κρίσεως πού αντικατοπτρίζει τη λειτουργία του κόσμου σε όλες του τις όψεις.
Ο Ηράκλειτος διαιρεί τους ανθρώπους σε κοιμώμενους και εγερμένους (οι τελευταίοι είναι οι σοφοί, οι λίγοι, οι φλογεροί, ενώ οι πρώτοι οι κοινοί άνθρωποι, η μάζα, οι πολλοί, οι παγωμένοι). Ο νόμος πού εκφράζεται από το λόγο, δηλαδή την κατανόηση των αληθών σχέσεων πού εγκαθίστανται μεταξύ των πραγμάτων, είναι στη διάθεση όλων, αλλά δεν είναι ίδιοι όλοι οι άνθρωποι, μερικοί θεωρούν αυτό το νόμο καλύτερον από άλλους δυνάμει των αντιστοίχων διανοητικών ικανοτήτων.
Όποιος θα είναι σε θέση να κατανοήσει το λόγο περισσότερο θα προσεγγίσει την αλήθεια και την αυθεντική σοφία. Για τον Ηράκλειτο δεν είναι σοφός εκείνος πού γνωρίζει έναν μεγάλο αριθμό πραγμάτων, αλλά εκείνος πού γνωρίζει να συλλέγει καλύτερα από άλλους, τη φύση των σχέσεων πού εγκαθίστανται μεταξύ των πραγμάτων.
Ο λόγος αντικατοπτρίζει και διασαφηνίζει, τη δομή όλων εκείνων των αντιθέσεων μεταξύ των πραγμάτων πού καθιστούν δυνατό το γίγνεσθαι και την ίδια τη ζωή στο σύμπαν, ο λόγος είναι η ίδια η δομή, ο νόμος πού εκφράζει το σύνολο των σχέσεων. Όλα τα πράγματα του κόσμου, όπως είδαμε, εξομοιούνται από την αντίθεση, δηλαδή από τις απαραίτητες σχέσεις πού εγκαθίστανται μεταξύ τους, ο λόγος αντιπροσωπεύει το σταθερό σύνολο αυτών των σχέσεων, τον ίδιο τους τον χάρτη.
Η σχέση των ανθρώπων με τον λόγο εκφράζει τη σχέση με την αλήθεια. Ο νόμος και η τάξη των Πάντων είναι μια αιώνια Ομιλία (λόγος) πού προσφέρεται στην ακοή όλων. Οι περισσότεροι την ακροάζονται, αλλά δεν ξέρουν να την ακούσουν. Κάθε ημέρα την ανταμώνουν και πάραυτα δεν την καταλαβαίνουν. Ζουν συνεπώς με το όνειρο, χωριστοί όπως είναι από εκείνο πού είναι «κοινό», δηλαδή το νόμο των Πάντων.
4> Το πυρ (φωτιά) ως «στοιχείον». Εάν η ενιαία αρχή πού εξομοιώνει όλα τα πράγματα του κόσμου είναι το γίγνεσθαι, για τον Ηράκλειτο το φυσικό στοιχείο από το οποίο όλα τα άλλα στοιχεία αποτελούνται, είναι το πυρ. Αυτό διότι το πυρ θεωρείται ως στοιχείο αποσταθερωτικό, σε θέση να προκαλέσει εκείνη την αλλαγή πού επιτρέπει στα πράγματα να μετατραπούν από τη μια κατάσταση στην άλλη. Μελέτησε την Θεωρία του Χάους.
Σύμφωνα με τον Ηράκλειτο, από το πυρ ελευθερώνονται αέρια, τα αέρια γίνονται νερό, το νερό μόλις εξατμιστεί, αφήνει υπολείμματα πού πηγαίνουν να συνθέσουν όλα τα στερεά. Αυτή η ιδέα της φωτιάς, ως στοιχείου καταστρεπτικού και δημιουργικού, θα συνεχιστεί αργότερα από τους στωϊκούς, μαζί με την έννοια του λόγου.
Όταν ο Σωκράτης διάβασε το έργο του Ηράκλειτου, είπε: «αυτά που κατάλαβα είναι σπουδαία, νομίζω όμως ότι είναι εξίσου σπουδαία και αυτά που δεν μπόρεσα να καταλάβω…Ωστόσο χρειάζεται να είσαι ένας δεινός κολυμβητής σαν αυτούς από τη Δήλο για να μην πνιγείς μέσα στο βιβλίο του».
Εκτός από το γνωστό, και αυτό κατά το ήμισυ, «Τα πάντα ρει, μηδέποτε κατά το αυτό μένειν» Υπάρχουν πολλά αξιοπρόσεκτα και πλούσια για τροφή της σκέψης ποιητικά λόγια του Ηράκλειτου, διάβασε και χρησιμοποίησε τα στην καθημερινότητα σου για να πάρεις μια στάλα από την σοφία του μεγάλου φιλόσοφου. Αυτό που προτείνω να βάλεις για τα καλά στην ζωή σου είναι τα τέσσερα θεμελιώδη σημεία της φιλοσοφίας του μεγάλου Ηράκλειτου. Αν μπορέσεις να τα κατανοήσεις, είσαι ήδη στο μονοπάτι της ελευθερίας.
Στοχασμοί Σοφίας του Μεγάλου Ηράκλειτου
> τους καθεύδοντας εργάτας είναι και συνεργούς των εν τωι κόσμωι γινομένων>
αυτοί που κοιμούνται είναι εργάτες και συνεργοί σε όσα γίνονται στον κόσμο
> πάντων, α φέρουσιν ώραι >
Όλα τα πράγματα έρχονται στην ώρα τους.
> όκωσπερ σάρμα είκη κεχυμένων ο κάλλιστος κόσμος >
Σαν σκουπίδια τυχαία χυμένα είναι ο ομορφότερος κόσμος.
> ψυχής έστι λόγος εωυτόν αύξων.>
Η ψυχή έχει κάθε λόγο να αυξάνει τον εαυτό της.
> ανθρώπους μένει αποθανόντας, άσσα ουκ έλπονται ουδέ δοκέουσιν >
Τους ανθρώπους όταν πεθάνουν τους περιμένουν πράγματα που δεν τα ελπίζουν και δεν τα υποθέτουν
> αξύνετοι ακούσαντες κωφοίσιν εοίκασι• φάτις αυτοίσιν μαρτυρεί παρεόντας απείναι. >
οι ανόητοι κι αν ακούσουν με κουφούς μοιάζουν , έχουν τη φήμη πως και παρόντες είναι απόντες
> ψυχής πείρατα ιών ουκ αν εξεύροιο πάσαν επιπορευόμενος οδόν• ούτω βαθύν λόγον έχει. >
Της ψυχής τα πέρατα δεν θα τα βρεις, όποιο δρόμο κι αν πορευθείς, τόσο βαθύ λόγο έχει
> παίδες τα αθύρματα άνδρες γενόμενοι απέρριψαν. >
Παιδικά παιχνίδια οι ανθρώπινες δοξασίες
> είς εμοί μύριοι, εάν άριστος ήι.>
Ο ένας για μένα αξίζει μυριάδες αν είναι άριστος
100 χρόνια μετά, η «τράπουλα» ξαναμοιράζεται
Να ανοίξουμε τα μάτια μας
----Σάββας Καλεντερίδης----
Το έχουμε αναφέρει αρκετές φορές από αυτήν εδώ τη στήλη και είμαστε υποχρεωμένοι να το επαναλάβουμε και σήμερα, γιατί δυστυχώς η εντύπωση που έχουμε είναι ότι η κυβέρνηση και οι κρατικοί φορείς, που εκ του καθήκοντός τους είναι επιφορτισμένοι με τη διαχείριση των ζητημάτων αυτών, δεν έχουν αντιληφθεί τι ακριβώς συμβαίνει στον περίγυρό μας.
Οι εξελίξεις στη Μεσοποταμία και τη Μέση Ανατολή είναι οι σοβαρότερες από τη δεύτερη δεκαετία του 20ού αιώνα, οπότε καθορίστηκαν τα σύνορα, οι γεωπολιτικοί συσχετισμοί και οι ισορροπίες στην ως άνω περιοχή, στην Ανατολική Μεσόγειο, στο Αιγαίο, στην Ελλάδα και τη Βαλκανική.
Δηλαδή, 100 χρόνια μετά, η «τράπουλα» ξαναμοιράζεται και μπαίνουν τα θεμέλια για τη νέα «αρχιτεκτονική» της περιοχής!
Τότε, 100 χρόνια πριν, όταν έμπαιναν τα θεμέλια που ξεθεμελιώνονται στις μέρες μας, η Ελλάδα δεν κατόρθωσε να διακρίνει τι ακριβώς πρόκειται να συμβεί, με αποτέλεσμα να μην έχουμε εθνικό στρατηγικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Αυτό είχε ως «φυσικό» επακόλουθο να ζήσουμε τον Εθνικό Διχασμό, να λειτουργήσουν δύο κυβερνήσεις, των Αθηνών και της Θεσσαλονίκης και να πάμε χωρίς στρατηγικό σχέδιο στη Μικρά Ασία για να βιώσουμε τη μεγαλύτερη καταστροφή στην ιστορία του Ελληνισμού, μια καταστροφή η οποία καθόρισε την εκφυλιστική και αποκαρδιωτική πορεία του Ελληνισμού ολόκληρο τον 20ό αιώνα, που κατέληξε στην τραγωδία την οποία βιώνουμε τα τελευταία 10 χρόνια.
Τότε, η γεωπολιτική μυωπία της άρχουσας τάξης και των λεγόμενων «ελίτ» δεν κατόρθωσε να προστατέψει τον εξωελλαδικό Ελληνισμό, που ήταν και η πραγματική δύναμη της Ελλάδας, και τον άφησε έρμαιο στις ορέξεις των Νεοτούρκων και των κάθε λογής συνεργατών και υποστηρικτών τους.
Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, πολύ πριν αποσταλούν στρατεύματα στη Σμύρνη, το ελληνικό κράτος και οι ελληνικές κυβερνήσεις ήταν απλοί θεατές στο έγκλημα της γενοκτονίας των Ελλήνων της Θράκης, του Πόντου και της Μικράς Ασίας.
Σήμερα η Ελλάδα -που αποτελεί το εθνικό κέντρο και ωσαύτως τον προστάτη και υποστηρικτή του «κολοβωμένου» Ελληνισμού-, και για λόγους εξιλέωσης απέναντι στα θύματα της ελλειμματικής πολιτικής της (και εννοούμε τους Ελληνες της Θράκης, του Πόντου, της Ανατολής και τους απογόνους τους), είναι υποχρεωμένη, αφού πρώτα μελετήσει και διδαχτεί από τα λάθη του 1914-1923, να παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις, αν όχι για να κερδίσουμε (που σαφώς υπάρχει τέτοια δυνατότητα), τουλάχιστον για να μη χάσουμε από αυτά που θα ακολουθήσουν τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Πολύ περιληπτικά, ας πούμε αυτά που έχουμε αναλύσει σε προηγούμενα άρθρα μας.
Το κεμαλικό κράτος, που στηριζόταν στο δόγμα «ένα κράτος, ένα έθνος, μία γλώσσα, μία θρησκεία», αποτελεί παρελθόν.
Το κουρδικό απελευθερωτικό κίνημα, προβλέποντας τις εξελίξεις που δυστυχώς δεν κατόρθωσε να προβλέψει η Ελλάδα, έπειτα από έναν σκληρό 30χρονο ένοπλο αγώνα, γκρέμισε το κεμαλικό κράτος και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια νέα Τουρκία, στην οποία θα έχουν ισότιμα δικαιώματα Τούρκοι, Κούρδοι, Αλεβίτες, Ελληνες, Αρμένιοι, Ασσύριοι και λοιπές εθνότητες και ομάδες.
Ο Κούρδος Σελαχατίν Ντεμιρτάς, υποψήφιος για την προεδρία της Δημοκρατίας στην Τουρκία, απευθυνόμενος σε εκπροσώπους των Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων, πριν από λίγες ημέρες στην Κωνσταντινούπολη, δήλωσε τα εξής:
«Θα ήθελα να δηλώσω ότι η Πολιτεία χρωστάει μια συγγνώμη σε αυτούς τους λαούς. Η Πολιτεία οφείλει να ζητήσει συγγνώμη από τους Αρμένιους, τους Ελληνες και τους Ασσύριους, που έπεσαν θύματα γενοκτονίας. Αν θέλουμε να ζήσουμε μαζί σ’ αυτή τη χώρα, θα πρέπει να μπορούμε να λέμε “η χώρα μας, η πατρίδα μας” και όχι “η χώρα μου, η πατρίδα μου”».
Ολοι αυτοί που εναγκαλίζονται τον Νταβούτογλου και τους συν αυτώ, πράττοντας ενίοτε αθλιότητες εις βάρος της πληγωμένης Κύπρου αλλά και των απογόνων των θυμάτων της γενοκτονίας, θα πρέπει να διαβάσουν με προσοχή τις ως άνω δηλώσεις αλλά και όλα όσα συμβαίνουν και εξελίσσονται γύρω από αυτό το θέμα, λαμβάνοντάς τα υπόψη στη χάραξη μιας εντελώς νέας εθνικής στρατηγικής, κάτω από το πρίσμα των γεωπολιτικών εξελίξεων που λαμβάνουν χώρα στην περιοχή.
Για να αποδείξουμε δε πόσο σοβαρά είναι τα πράγματα και να δείξουμε τι πρόκειται να ακολουθήσει, να υπογραμμίσουμε ότι οι απόγονοι της οικογένειας Κασαπιάν (που εμπορεύονταν το μαλλί της αίγας Αγκύρας, απ’ όπου το ύφασμα «ανκορά») έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία διεκδίκησης και απόδοσης της περιουσίας των προγόνων τους, από τους οποίους άλλοι εξολοθρεύτηκαν και άλλοι εκτοπίστηκαν, το 1915, όταν το τουρκικό κράτος διέπραξε τη Γενοκτονία των Αρμενίων.
Για όσους ετοιμάζονται να πουν «Ε, και;», τους ενημερώνουμε ότι η περιουσία τους είναι το ίδιο προεδρικό μέγαρο της Τουρκικής Δημοκρατίας στην Τσάνκαγια, που άρπαξε το 1915 κάποιος Μπουλγκουρτζούζαντε και το «παραχώρησε» το 1919 στον Μουσταφά Κεμάλ, ο οποίος το ορέχθηκε σε μια από τις περιηγήσεις του στη λεηλατημένη Αγκυρα.Καιρός να διδαχτούμε από τα παθήματα του παρελθόντος και να ανοίξουμε τα μάτια μας…
Σάββας Καλεντερίδης
πηγη
http://national-pride.org/2014/07/23/%ce%bd%ce%b1-%ce%b1%ce%bd%ce%bf%ce%af%ce%be%ce%bf%cf%85%ce%bc%ce%b5-%cf%84%ce%b1-%ce%bc%ce%ac%cf%84%ce%b9%ce%b1-%ce%bc%ce%b1%cf%82/
ΤΑ ΠΙΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΚΑΤ΄ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ Ααδαμοπούλου,Ααθανασόπουλος,Ααρών,Αβαβιάν,Αβαγιανέλη,Αβαγιάννης,Αβαγιάννος
ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΚΑΤ΄ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ
Ωνάσης,Ωνασιάδης,Ωνάσογλου,Ωραιόπουλος,Ωραιοπούλουδος,Ωρολογαδέλη,Ωρολογάς,Ωρολογίδης,Ωρολογόπουλος
ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ
Τα ελληνικα οικογενειακα ονοματα ειναι κατα κανονα τα μεγαλυτερα και πολυσυλλαβοτερα απο τα οικογενειακα στις γνωστες μας ξενες γλωσσες.
Υπαρχουν επτασυλλαβα Δακουμογιαννοπουλος,Κοντογιαννακοπουλος,Σταματογιαννοπουλος
Υπαρχουν ομως και οκτασυλλαβα τα οποια εχουν και το ρεκορ. Αναστασογιαννοπουλος,Βασιλογιαννακοπουλος,Παπαδημητρακοπουλος,ΠαπακωσταντινακοπουλοςΤΑ
ΤΑ ΜΙΚΡΟΤΕΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ.
Τα μονοσυλλαβα οικογενειακα ονοματα εινα σπανιωτατα.Γρες,Δρυς,Ζης,Κλης,Μπρης,Ντρες,
Ρες [ΧΙΟΣ]Τζεν,
Χλης [ΚΑΡΠΑΘΟΣ]
Τρίτη 22 Ιουλίου 2014
Εγκαινιάστηκε, στο Πέραμα, το Μουσείο Ναυτικής Παράδοσης
Σε έναν νέο χώρο στο Πέραμα επέστρεψε, έπειτα από τέσσερα χρόνια απουσίας, το Μουσείο Ναυτικής Παράδοσης το οποίο βρισκόταν στην Αποθήκη Ε2, στο λιμάνι του Πειραιά.
«Κάθε νέο Μουσείο δημιουργεί άλλη μια γέφυρα με το παρελθόν, είναι μια ακόμα εστία εκπαίδευσης και έρευνας, ένας ακόμη λόγος για τον επισκέπτη να γνωρίσει την ιστορία και τα επιτεύγματα αυτού του τόπου» είπε στη χθεσινή εκδήλωση εγκαινίων η υφυπουργός Πολιτισμού, Άντζελα Γκερέκου.
«Υπάρχει ένα ακόμη στοιχείο που καθιστά το εγχείρημα αυτό αξιέπαινο και παράδειγμα προς μίμηση: η δημιουργία και η συντήρηση του Μουσείου εξασφαλίστηκαν χωρίς κρατική χρηματοδότηση. Σε κάθε περίπτωση, το υπουργείο Πολιτισμού θα στέκεται αρωγός στις πρωτοβουλίες του Νέου Μουσείου. Ευχή μας είναι να ικανοποιήσει τις προσδοκίες των επισκεπτών του και να αποτελέσει για το Πέραμα, την ευρύτερη περιοχή του Πειραιά και - γιατί όχι - για όλη την Αττική ένα εργαστήρι γνώσης, έναν θύλακα Πολιτισμού» ανέφερε, μεταξύ άλλων, η κα Γκερέκου.
Ένα από τα μεγαλύτερα ναυτικά Μουσεία της χώρας
Το Μουσείο Ναυτικής Παράδοσης, είναι αστικός μη κερδοσκοπικός Οργανισμός, που λειτουργεί από το 1992. Από τους ιδρυτές του ήταν οι εφοπλιστικές οικογένειες Τυπάλδου και Ποταμιάνου (ο Ανδρέας Ποταμιάνος ήταν πρόεδρος του Μουσείου για αρκετά χρόνια).
Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα ναυτικά Μουσεία της χώρας, με χιλιάδες εκθέματα. Το Μουσείο δεν έχει επιχορηγηθεί, ούτε τακτικά ούτε έκτακτα από κανένα υπουργείο. Συντηρείται και αναπτύσσεται από ιδιωτικές χορηγίες.
Τα προηγούμενα χρόνια λειτουργούσε στην Πέτρινη Αποθήκη εντός του λιμανιού του Πειραιά (ΟΛΠ). Ωστόσο, ο πιο πρόσφατος σχεδιασμός του ΟΛΠ δεν συμπεριελάμβανε το Μουσείο στην Αποθήκη, με αποτέλεσμα το Μουσείο να αναγκαστεί να βρει νέα στέγη. Η στέγη βρέθηκε στο Πέραμα - με την εξαιρετική βοήθεια του Δημάρχου του, κ. Παντελή Ζουμπούλη -, το οποίο υλοποιούσε τα τελευταία χρόνια ένα κοινοτικό πρόγραμμα (URBAN) κατασκευής ναυτικού μουσειακού χώρου σε παραχωρημένο χώρο, κατά ένα μέρος, από το Πολεμικό Ναυτικό.
Ωστόσο, ο Δήμος Περάματος, δεν μπορούσε αντικειμενικά να δημιουργήσει εκ του μηδενός και να λειτουργήσει από μόνος του τον μουσειακό χώρο και έτσι ήρθε σε συμφωνία (με αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου) με το Μουσείο Ναυτικής Παράδοσης, ώστε από κοινού να λειτουργήσουν ένα σύγχρονο ναυτικό Μουσείο στο Πέραμα.
Σήμερα, μετά την ολοκλήρωση του κτηρίου και μετά την μετακόμιση του Μουσείου, ο χώρος είναι έτοιμος να υποδεχτεί τους επισκέπτες. Η λειτουργία του Μουσείου Ναυτικής Παράδοσης είναι ιδιαίτερα σημαντική για την περιοχή καθώς για πρώτη φορά το Πέραμα και γενικά όλη η υποβαθμισμένη περιοχή της λεγόμενης Β΄ Πειραιά αποκτά (και μάλιστα τέτοιου μεγέθους) Μουσείο, και σε επίπεδο κτηρίου και σε επίπεδο Πολιτιστικού Οργανισμού. Τα σχολεία της ευρύτερης περιοχής έχουν πλέον δίπλα τους έναν ουσιαστικό χώρο διατήρησης, προβολής και δημιουργίας πολιτισμού και ιστορίας.
Ανάσα ζωής
Επίσης, το Πέραμα είναι μακράν από τις πιο υποβαθμισμένες περιοχές της χώρας, με τεράστια πραγματικά προβλήματα ανεργίας και ανέχειας. Η λειτουργία ενός σύγχρονου πολιτιστικού φορέα, όπως είναι το Μουσείο Ναυτικής Παράδοσης, θα αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής και την εικόνα της πόλης και θα προσελκύσει επισκέπτες από άλλες περιοχές, δίνοντας μια ανάσα ζωής, σε τοπικές επιχειρήσεις του κλάδου της εστίασης και του εμπορίου του Περάματος.
Το Μουσείο ευελπιστεί τόσο η κοινωνία του Περάματος όσο και το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας και Πολιτείας να αγκαλιάσει αυτή την προσπάθεια, η οποία πραγματοποιείται σε πολύ δύσκολους καιρούς για την χώρα. Το Μουσείο Ναυτικής Παράδοσης στο βραχύβιο βίο του έχει καταφέρει να διαφέρει από τα υπόλοιπα ελληνικά Μουσεία γιατί εκτός του ότι στις αίθουσές του εκθέτονται σπουδαία ναυτικά κειμήλια από όλο τον ελλαδικό χώρο, οι πολιτιστικές δραστηριότητές του ξεφεύγουν από τις «κλασσικές» μουσειακές πρακτικές.
Πληροφορίες
Μουσείο Ναυτικής Παράδοσης, Τέρμα Αναπαύσεως, Δήμος Περάματος. Tηλ: 210 4284270, 6945550611.
Πηγή: Ναυτεμπορική
Διαβάστε περισσότερα Ἔρρωσο: Εγκαινιάστηκε, στο Πέραμα, το Μουσείο Ναυτικής Παράδοσης http://erroso.blogspot.com/2014/07/blog-post_20.html#ixzz388BLRnhr
Από ελληνικά χέρια ο θησαυρός των αρχαίων Σκυθών
Όπως έγινε γνωστό από τους φορείς της Ολλανδίας, ο χρυσός των αρχαίων Σκυθών θα επιστραφεί στην Ουκρανία και όχι στο Μουσείο της Κριμαίας.
Η ρωσική αρχαιολογική ιστοσελίδα με αφορμή αυτήν την εξέλιξη, αναφέρει ότι ο χρυσός των αρχαίων Σκυθών ανακαλύφθηκε από Ρώσους πριν από περίπου πενήντα χρόνια, στην περιοχή της Σταυρούπολης.
«Πρόκειται για χρυσά αριστουργήματα των Ελλήνων τα οποία φιλοτέχνησαν κατόπιν παραγγελίας των Σκυθών που ζούσαν στην περιοχή. Το βασίλειο των Σκυθών στην Κριμαία κράτησε μέχρι τον Γ΄ αιώνα μ.Χ., όταν καταστράφηκε από τους Γότθους. Μία από τις πλέον σημαντικές ανακαλύψεις για το λαό αυτόν, υπήρξε η ανακάλυψη των χρυσών σκευών και κοσμημάτων σε έναν συλημένο τάφο, που για άγνωστους λόγους δεν είχαν οι αρχαιοκάπηλοι εντοπίσει το θησαυρό αυτόν».
Τα ευρήματα τα οποία είχαν ανακαλυφθεί κατά την περίοδο της Σοβιετικής Ένωσης είναι σύμφωνα με τους ειδικούς μέρος των σκευών που χρησιμοποιούνταν σε τελετουργίες. Οι απεικονίσεις στα χρυσά σκεύη παραθέτουν έναν άλλο κόσμο, πιθανώς τον άλλο κόσμο, όπως πίστευαν οι Σκύθες.
Για τους Σκύθες έχουμε μαρτυρίες από τον Ηρόδοτο ότι ζούσαν στη νοτιοδυτική Ασία και ήταν λαός άγριος και μετακινούνταν με τις συζύγους τα παιδιά και τους σκλάβους από περιοχή σε περιοχή.
Ως φαίνεται τα χρυσά σκεύη και οι παραστάσεις έγιναν σε εργαστήριο της Αττικής, αυτό φαίνεται τόσο από την τεχνοτροπία της διακόσμησης, όσο και από το ‘δέσιμο’ τους και τη χημική ανάλυση στην οποία υποβλήθηκαν και είναι παρόμοια με άλλα σκεύη που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Θράκες, Μακεδόνες και οι Αθηναίοι, κατασκευασμένα σε ελληνικό εργαστήριο.
Ο σκύλος στην αρχαία Ελλάδα
Από την ελληνική μυθολογία βλέπουμε ότι πολλά τέρατα είχαν τη μορφή σκύλου, όπως η Σκύλλα και η Χάρυβδη, ο Κέρβερος κ.ά.. Αυτό ίσως να οφείλεται στο ότι την εποχή δημιουργίας της μυθολογίας ο σκύλος ήταν ακόμα άγριο και μη εξημερωμένο ζώο.
Με την πάροδο όμως του χρόνου, ο σκύλος εξημερώθηκε και αποτέλεσε πολύτιμο και χρήσιμο συνοδό σε αρκετές εργασίες.
Ένας από τους μύθους που αφορούν το σκύλο, αναφέρει ότι ο σκύλος είναι αναπαραγωγή του Κέρβερου, την οποία επέτυχε ο εγγονός του Αχιλλέα ονόματι Μολοσσός. Γι’ αυτόν το λόγο και η Εκάτη συντροφευόταν πάντα από μαύρα σκυλιά ονόματι «Μολοσσοί».
Η αρχαία ονομασία των κατοίκων της Ηπείρου είναι Μολοσσοί.
Άλλος μύθος αναφέρει ότι ο σκύλος είναι δημιούργημα του θεού Ηφαίστου, τον οποίο ο θεός Απόλλωνας εξημέρωσε και τον έκανε δώρο στην αδελφή του θεά Αρτέμιδα για να τη συντροφεύει στο κυνήγι της.
Ο σκύλος αποτέλεσε έμπνευση για την ίδρυση της φιλοσοφικής Σχολής του Κυνισμού και εκείνων που την ακολούθησαν, γνωστοί ως «κυνικοί φιλόσοφοι». Οι κυνικοί φιλόσοφοι γύριζαν στους δρόμους των Αθηνών ζώντας μιμούμενοι τη ζωή των σκύλων.
Σύμφωνα με το Σωκράτη, ο σκύλος είναι ένας «αληθινός φιλόσοφος».
Ο σκύλος τότε, όπως και σήμερα, χρησίμευε για τσοπανόσκυλο (ποιμενικός κύων), φύλακας (πυλωρός, θυρωρός, οικουρός ή δέσμιος κύων όταν ο φύλακας σκύλος ήταν δεμένος), κυνηγόσκυλο (θηρευτικός, αγρευτικός κύων) δίπλα στον Έλληνα κυνηγό. Αλλά και η ίδια η λέξη «κυνηγός» προέρχεται από την παρουσία του: Κυναγός > Κυνηγός = ο άγων τον κύνα, αυτός που οδηγεί το σκύλο).
Υπήρχαν επίσης οι πολεμισταί κύνες, οι άθλοι των οποίων αναφέρονται σε περιγραφές μαχών όπως του Μαραθώνα, της Μαντινείας κ.ά.. Ο ζωγράφος Μίκων τίμησε το σκύλο που συνόδευε τον Αθηναίο κύριό του στη μάχη του Μαραθώνα, απεικονίζοντάς τον μεταξύ των καλύτερων Ελλήνων πολεμιστών.
Υπήρχαν ακόμη οι μαχηταί κύνες, οι οποίοι πάλευαν με τα θηρία στο στίβο, παρέχοντας θέαμα, ιδιαίτερα στους Ρωμαίους. Υπήρχαν, τέλος, μικρόσωμα σκυλιά, όπως αυτά της Μάλτας, που συνόδευαν τις πλούσιες κυρίες τους στον περίπατο, στο φαγητό, ακόμη και στον ύπνο τους.Ο Μέγας Αλέξανδρος είχε τον ινδικό του σκύλο Περίττα, που «η γενιά του κρατούσε από λιοντάρι», και στη μνήμη του ίδρυσε πόλη. Τον είχε αγοράσει 100 μνες. Σε μια μάχη με τους στρατιώτες του Δαρείου του Γ΄, δεν είχε χρόνο να αντιμετωπίσει έναν ελέφαντα που τον πλησίαζε επιθετικά.
Ο Περίττας, τότε, έτρεξε και δάγκωσε τον ελέφαντα και με αυτόν τον τρόπο έσωσε τον Αλέξανδρο από βέβαιο θάνατο. Έναν άλλο σκύλο παιονικής καταγωγής, με το όνομα Τρίακος, είχε δωρίσει στον Αλέξανδρο ο σατράπης της Παιονίας. 65 φυλές αναφέρεται πως υπήρχαν στην αρχαία Ελλάδα… Πληροφορίες μάς παρέχουν: ο Ξενοφών στα «Κυνηγετικά», ο Ηρόδοτος στις περιηγήσεις του και ο Αριστοτέλης στο «Περί Ζώων Ιστορίαι».
Μετά το τραπέζι, ο ιδιοκτήτης σκούπιζε τα χέρια του με ένα κομμάτι ψωμί και το έδινε στο σκύλο του μαζί με μία ιδιαίτερη λιχουδιά, βοδινό συκώτι ψημένο στα κάρβουνα πασπαλισμένο με κριθάρι. Αν ο σκύλος του υπέφερε από παράσιτα στο έντερο, του έδινε το φλοιό από το σιτάρι.
Ο Ξενοφώντας, ο Έλληνας ιστορικός που έγραψε για τα κυνηγόσκυλα τον 4ο αιώνα π.X., υποστήριζε ότι τα πιο καλά ονόματα είναι τα σύντομα, μονοσύλλαβα ή δισύλλαβα, για να μπορεί κάποιος να τα προφέρει με ευκολία.
Η σημασία του ονόματος ήταν επίσης σημαντική για το ηθικό, τόσο του ιδιοκτήτη όσο και του σκύλου: ονόματα που είχαν σχέση με την ταχύτητα, τη γενναιότητα, τη δύναμη, την εμφάνιση και άλλες αρετές ήταν προτιμητέα. Ο Ξενοφώντας, για παράδειγμα, φώναζε το σκύλο του Ορμή.
Δύο εγχειρίδια κυνηγιού της αρχαίας Ελλάδας που σώζονται σήμερα, είναι γραμμένα από δύο Έλληνες ιστορικούς, τον Ξενοφώντα και τον Αρριανό, και έχουν αρκετές πληροφορίες και συμβουλές για τη σωστή ανατροφή των κυνηγόσκυλων.
Όλες οι πηγές αρχαίων κειμένων μας δείχνουν ότι ο «κύων» είχε εξαίσια θέση στην κοινωνική ζωή των προγόνων μας και καλό θα ήταν να του δώσουμε κι εμείς την ίδια στις ζωές μας!
ΠΗΓΗ
Αρχαίοι δρόμοι κάτω από τα πόδια μας
Δρόμοι γνωστοί που διέτρεχαν την αρχαία Αθήνα αλλά και άγνωστοι που είτε εμφανίζονται μόνον στις γραπτές πηγές είτε και καθόλου. Δρόμοι που ανακαλύπτονται σήμερα κάτω από τη σύγχρονη πόλη, καμιά φορά και σε συνάφεια με νέες αρτηρίες, διότι ανέκαθεν οι οδεύσεις ακολουθούσαν πλην της αναγκαιότητας, τη μορφολογία του εδάφους.
Επτά αρχαίους δρόμους αναφέρει η αρχαιολόγος κυρία Ελένη Μπάνου, προϊσταμένη της Γ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων, ότι ήρθαν στο φως κατά την τελευταία πενταετία στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας: Ψυρρή, Κολωνό, Πετράλωνα. Αλλοτε με ταφικούς περιβόλους _ όπως συνηθιζόταν στην αρχαιότητα_ άλλοτε με επάλληλα οδοστρώματα καθώς η διάρκεια της χρήσης τους ήταν μεγάλη και με τα ίχνη της ορατά ακόμη.
Μεγάλης οικιστικής πυκνότητας είναι σήμερα αυτές οι περιοχές αλλά και στην αρχαιότητα κάθε άλλο παρά ακατοίκητες ήταν ενώ μεγάλος αριθμός δρόμων τις διέτρεχαν συνδέοντας τα άκρα της εκτός των τειχών Αθήνας. Ετσι επί της Λεωκορίου 42 στου Ψυρή οι ανασκαφές αποκάλυψαν τμήμα του τείχους της κλασικής περιόδου (5ος έως και 3ο π. Χ. αιώνας) που σχετίζεται με την οδό των λεγομένων Ηρίων πυλών, που τοποθετούνται στην περιοχή.
Αρχαία οδός που αποκαλύφθηκε σε μήκος 17,30 μέτρων και πλάτος 3 μέτρων στην οδό Μυκάλης ταυτίζεται με την αμαξιτή – δευτερεύουσα οδό, η οποία έβαινε παράλληλα της οδού του Δημόσιου Σήματος.
Και οι δύο άλλωστε συνέδεαν το Αστυ (μέσω των Πυλών του τείχους στον Κεραμεικό) με την Ακαδήμεια. Η μεν κύρια οδός, αποκαλούμενη κατά την αρχαιότητα Δρόμος ή Μνήμα ή Σήμα, διερχόταν μέσω του Διπύλου, ενώ η αμαξιτή, δια της Ιεράς Πύλης. Να σημειωθεί μάλιστα ότι παραπλεύρως της οδού που εντοπίσθηκε στην οδό Μυκάλης βρέθηκε και ένας μαρμάρινος λέοντας από ταφικό περίβολο του 4ου Αι. π. Χ., ο οποίος περιελάμβανε σαρκοφάγους και μία πυρά.
Και οι δύο άλλωστε συνέδεαν το Αστυ (μέσω των Πυλών του τείχους στον Κεραμεικό) με την Ακαδήμεια. Η μεν κύρια οδός, αποκαλούμενη κατά την αρχαιότητα Δρόμος ή Μνήμα ή Σήμα, διερχόταν μέσω του Διπύλου, ενώ η αμαξιτή, δια της Ιεράς Πύλης. Να σημειωθεί μάλιστα ότι παραπλεύρως της οδού που εντοπίσθηκε στην οδό Μυκάλης βρέθηκε και ένας μαρμάρινος λέοντας από ταφικό περίβολο του 4ου Αι. π. Χ., ο οποίος περιελάμβανε σαρκοφάγους και μία πυρά.
Στη συμβολή των οδών Αγίων Ασωμάτων, Ψαρομηλίγκου και Καλογήρου Σαμουήλ και σε μικρή απόσταση από τον Κεραμεικό αποκαλύφθηκαν τμήματα δύο οδών, η μία από τις οποίες οδηγούσε στον Ίππιο Κολωνό μέσω των Ηρίων Πυλών. Κοντά στις οδούς βρέθηκε και τμήμα ενός παρόδιου νεκροταφείου με 38 ταφές, ταφικό περίβολο και βάθρο που χρονολογείται από τον πρώιμο 5ο έως τα μέσα του 2ου αιώνα. π.Χ.
Τμήμα της οδού που συνέδεε την αρχαία πόλη με την Ακαδημία, καθώς και συστάδα τάφων παρόδιου νεκροταφείου αποκαλύφθηκε εξάλλου σε οικόπεδο επί της οδού Μοναστηρίου, στην περιοχή του Κολωνού. Αυτή η αρχαία οδός ήρθε στο φως σε μήκος 12,80 μέτρων και με μέγιστο πλάτος 9,40 μέτρα. Οπως αποκάλυψε μάλιστα η ανασκαφή ο δρόμος είχε δύο επάλληλα, χωμάτινα οδοστρώματα, πάνω στα οποία διακρίνονταν και τα ίχνη των αμαξοτροχών (στο νεώτερο στρώμα, με πλάτος μεταξονίου 1μέτρο).
Και το πιο σημαντικό: Κατά μήκος της οδού και στο μέσον της υπήρχε ένας πρόχειρος τοίχος, ο οποίος όμως λειτουργούσε ως ένα είδος κρασπέδου που διαχώριζε τα δύο ρεύματα κίνησης! Αυτός ο δρόμος ήταν σε χρήση από το α΄μισό του 5ου π. Χ. έως το 2ο π. Χ. αιώνα ενώ στο ανατολικό του όριο ανασκάφηκαν και επτά τάφοι σχεδόν όλοι συλημένοι, εκτός από κάποια λιγοστά ευρήματα από την εξάρτηση νεκρικής κλίνης.
Και το πιο σημαντικό: Κατά μήκος της οδού και στο μέσον της υπήρχε ένας πρόχειρος τοίχος, ο οποίος όμως λειτουργούσε ως ένα είδος κρασπέδου που διαχώριζε τα δύο ρεύματα κίνησης! Αυτός ο δρόμος ήταν σε χρήση από το α΄μισό του 5ου π. Χ. έως το 2ο π. Χ. αιώνα ενώ στο ανατολικό του όριο ανασκάφηκαν και επτά τάφοι σχεδόν όλοι συλημένοι, εκτός από κάποια λιγοστά ευρήματα από την εξάρτηση νεκρικής κλίνης.
Στα Πετράλωνα, που σε όλη τη διάρκεια του 4ου αιώνα π. Χ. υπήρχαν εργαστηριακές εγκαταστάσεις _ η περιοχή άλλωστε ενδείκνυτο για το εμπόριο και τη μεταφορά αγγείων προς τον Πειραιά μέσω των Μακρών τειχών_ είναι γνωστή από παλιά η «δια Κοίλης οδός», η οποία διευκόλυνε την επικοινωνία του δήμου της Μελίτης με την εντός των τειχών περιοχή. Ενα τμήμα αυτής της οδού αποκαλύφθηκε πρόσφατα ενώ ένα άλλο τμήμα οδοστρώματος και αναλήμματος σώζεται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στο ισόγειο οικοδομής επί της οδού Δημοφώντος.
Την ίδια οδό συνάντησαν οι αρχαιολόγοι και σε άλλα σημεία και συγκεκριμένα σε οικόπεδα επί της οδού Δρυόπων 36 και Κυκλώπων 33, σε δύο κυρίως οδοστρώματα, πλάτους τουλάχιστον 5 μέτρων, που μπορεί να ήταν και μεγαλύτερο.
Την ίδια οδό συνάντησαν οι αρχαιολόγοι και σε άλλα σημεία και συγκεκριμένα σε οικόπεδα επί της οδού Δρυόπων 36 και Κυκλώπων 33, σε δύο κυρίως οδοστρώματα, πλάτους τουλάχιστον 5 μέτρων, που μπορεί να ήταν και μεγαλύτερο.
Στο πρώτο οικόπεδο ιδιαιτέρως αποκαλύφθηκε και τμήμα του βόρειου αναλημματικού τοίχου της οδού αλλά και παρόδιο νεκροταφείο των ύστερων Ελληνιστικών χρόνων (2ος-1ος αιώνας π. Χ.) με 13 τάφους πλούσια κτερισμένους, καθώς κάποιοι έφεραν και χρυσά κοσμήματα. Τέλος εντοπίσθηκε και μία ορθογώνια δεξαμενή, που ίσως σχετίζεται με εργαστηριακή λειτουργία πλησίον της οδού.
Με όλα αυτά η πολεοδομική εξέλιξη της πόλης των Αθηνών επικαιροποιείται στον ιστορικό χάρτη, όπως λέει η κυρία Μπάνου, κάτι που θα συνεχισθεί και στα επόμενα χρόνια καθώς πολλά μυστικά κρύβονται ακόμη θαμμένα στη γη.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
i.jpg)
Αναρτήσεις
