Οι Πέρσες ήθελαν να κυριαρχήσουν στις χώρες γύρω από το Αιγαίο Πέλαγος, για να εκμεταλλεύονται τα κέρδη από το εμπόριο. Γι' αυτό το λόγο ήρθαν σε σύγκρουση με τους Έλληνες. Η πολεμική αυτή σύγκρουση Ελλήνων και Περσών έχει μείνει γνωστή με το όνομα "Περσικοί πόλεμοι".
Η πρώτη εκστρατεία των Περσών κατά των Ελλήνων - Η Ιονική Επανάσταση
Οι ελληνικές πόλεις της Μ. Ασίας δεν μπορούσαν να υποφέρουν τη βαριά φορολογία και επαναστάτησαν κατά των Περσών το 499 π.Χ. Από την υπόλοιπη Ελλάδα έστειλαν βοήθεια η Αθήνα και η Ερέτρια. Αρχικά η επανάσταση είχε επιτυχίες, στο τέλος όμως οι Πέρσες νίκησαν τους επαναστάτες και κατέστρεψαν τη Μίλητο που ήταν η κυριότερη από τις Ιωνικές πόλεις.
Η βοήθεια που έστειλαν οι Αθήνα και η Ερέτρια εξόργισε το Δαρείο και έστειλε στρατό για να τις τιμωρήσει με αρχηγό τον Μαρδόνιο. Η εκστρατεία του Μαρδόνιου απέτυχε, γιατί στα παράλια του Άθω, στη Χαλκιδική, καταστράφηκε ο περσικός στόλος από τρικυμία. Έτσι ο Μαρδόνιος γύρισε άπρακτος στην Περσία. Αυτή όμως ήταν η πρώτη επίθεση των Περσών κατά των Ελλήνων το 492 π.Χ.
Οι Πέρσες έκαναν νέα εκστρατεία το 490 π.Χ. με αρχηγούς το Δάτη και Αρταφέρνη. Ο Περσικός στόλος αποβίβασε πολύ στρατό στην Ερέτρια και την κατέστρεψε τελείως.
Αργότερα, οι Πέρσες πήγαν στο Μαραθώνα της Αττικής. Οι Αθηναίοι έστειλαν τότε ένα δρομέα να ζητήσει βοήθεια από τη Σπάρτη. Οι Σπαρτιάτες όμως δεν έστειλαν έγκαιρα στρατό. Είπαν ότι είχαν κάποια θρησκευτική γιορτή, στην οποία έπρεπε να παρευρίσκονται όλοι. Μόνο η μικρή πόλη Πλαταιές της Βοιωτίας έστειλε βοήθεια, κερδίζοντας έτσι την ευγνωμοσύνη τους.
Οι δύο στρατοί παρατάχτηκαν για να δώσουν μάχη και οι περισσότεροι Πέρσες στρατιώτες συγκεντρώθηκαν στο κέντρο. Αντίθετα, ο Μιλτιάδης, ο στρατηγός των Αθηναίων, ενίσχυσε τα άκρα και άφησε το κέντρο ασθενές. Οι Αθηναίοι επιτέθηκαν με ορμή. Ξαφνιάστηκαν οι Πέρσες και έτσι δεν μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν τα τόξα τους. Η μάχη έγινε σώμα με σώμα. Οι Αθηναίοι εξοπλισμένοι κατάλληλα για τέτοιο αγώνα, έτρεψαν γρήγορα σε φυγή τα αδύνατα άκρα της περσικής παράταξης. Οι Πέρσες βρέθηκαν κυκλωμένοι και αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Τότε άρχισε μια τρομερή εξόντωση. Πολλοί Πέρσες έχασαν τον προσανατολισμό τους και έπεφταν στο έλος που υπήρχε εκεί κοντά. Μερικοί έτρεξαν προς τα καράβια. Οι Έλληνες τους έφτασαν προσπαθούσαν να τους σταματήσουν πριν φύγουν. Οι απώλειες των Περσών ήταν μεγάλες. Ο Κυναίγειρος, αδελφός του ποιητή Αισχύλου, προσπάθησε να κρατήσει με το χέρι του ένα καράβι και οι Πέρσες του έκοψαν το χέρι με τσεκούρι και στο τέλος τον σκότωσαν. Με τόση γενναιότητα πολέμησαν οι Έλληνες.
Οι Πέρσες τότε σκέφτηκαν να επιτεθούν στους Αθηναίους από τη θάλασσα. Όμως οι Αθηναίοι κατάλαβαν το σχέδιο των Περσών και πριν αυτοί φτάσουν στο Φάληρο είχαν παραταχθεί ήδη για μάχη. Οι Πέρσες τότε γύρισαν πίσω στη χώρα τους άπρακτοι.
Η μάχη στο Μαραθώνα ενθουσίασε όλους τους Έλληνες γιατί φάνηκε ότι οι Πέρσες δεν είναι ανίκητοι. Η νίκη των Αθηναίων στο Μαραθώνα είχε ανυπολόγιστες συνέπειες για την ιστορία όλης της Ευρώπης.
Δέκα χρόνια μετά την ήττα στο Μαραθώνα, οι Πέρσες πραγματοποίησαν το 480π.Χ. νέα, μεγαλύτερη εκστρατεία κατά των Ελλήνων. Αρχηγός της εκστρατείας αυτή τη φορά ήταν ο ίδιος ο βασιλιάς των Περσών, ο Ξέρξης γιος του Δαρείου.
Ο μεγάλος κίνδυνος έκανε τους Έλληνες να κάνουν πέρα τις διαφορές τους και να ενωθούν. Ο ελληνικός στρατός με αρχηγό το βασιλιά της ΣπάρτηςΛεωνίδα, συγκεντρώθηκε στις Θερμοπύλες, που ήταν ο μοναδικός δρόμος που οδηγούσε στην Κεντρική Ελλάδα και δεν ξεπερνούσε τα πενήντα μέτρα πλάτος.
Όταν έφτασε εκεί ο Ξέρξης, ζήτησε από τους Έλληνες να παραδωθούν. Η απάντηση του Λεωνίδα ήταν "Μολών λαβέ" (έλα να τα πάρεις). Κι άρχισε η επίθεση. Κάθε φορά που προσπαθούσαν οι Πέρσες να περάσουν αποκρούονταν από τους γενναίους υπερασπιστές αφήνοντας πίσω τους πολλούς νεκρούς. Επί δύο μέρες η μάχη συνεχιζόταν ασταμάτητα. Η σύγκρουση ήταν συγκλονιστική.
Τον Ξέρξη τον έβγαλε από τη δύσκολη θέση ο Εφιάλτης, ο οποίος οδήγησε ένα περσικό τμήμα σε ένα μονοπάτι πίσω από τους Έλληνες. Ο Λεωνίδας, όταν αντιλήφθηκε ότι κινδύνευε να κυκλωθεί, έδωσε εντολή στους άλλους Έλληνες να φύγουν. Αυτός και οι 300 Σπαρτιάτες, πιστοί τους νόμους της πατρίδας τους, θα έμεναν ως το τέλος. Με τη θέλησή τους έμειναν μαζί τους 700 Θεσπιείς. Στην άνιση μάχη που ακολούθησε σκοτώθηκαν όλοι οι Έλληνες, αλλά το παράδειγμα της φιλοπατρίας τους έμεινε αιώνιο στην Ιστορία.
Ο περσικός στρατός, μετά τη μάχη των Θερμοπυλών, βάδισε προς τα νότια. Οι Αθηναίοι, βλέποντας ότι ήταν ο επόμενος στόχος του Ξέρξη, ζήτησαν χρησμό από το μαντείο των Δελφών. Ο χρησμός έλεγε ότι θα τους έζωσαν τα "ξύλινα τείχη". Τότε μερικοί έφτιαξαν ξύλινα τείχη γύρω από την Ακρόπολη και έμειναν εκεί. Οι περισσότεροι όμως άκουσαν το Θεμιστοκλή που τους είπε ότι ο χρησμός εννοούσε τα πολεμικά καράβια. Στο μεταξύ ο Ξέρξης έφτασε στην Αθήνα, νίκησε τος λίγους υπερασπιστές της Ακρόπολης και έκαψε όλη την πόλη.
Ο Περσικός στόλος κατευθυνόταν προς τον Ισθμό της Κορίνθου . Οι πιο πολλοί Έλληνες πίστευαν ότι έπρεπε να ναυμαχήσουν στην ανοικτή θάλασσα, δίπλα στον Ισθμό, για να μπορέσουν να επιστρέψουν αμέσως στις πόλεις τους και να τις υπερασπιστούν, αν νικούσαν οι Πέρσες. Την ίδια γνώμη είχε και ο Σπαρτιάτης ναύαρχος του στόλου, ο Ευρυβιάδης. Ο Θεμιστοκλής όμως κατάλαβε ότι θα είχαν περισσότερες πιθανότητες να νικήσουν τους Πέρσες, αν η ναυμαχία γινόταν σε στενό πέρασμα, όπως ήταν ο χώρος ανάμεσα στη Σαλαμίνα και την Αττική. Εκεί τα βαριά και ογκώδη περσικά πλοία δε θα μπορούσαν να κινούνται εύκολα. Τελικά επικράτησε η γνώμη του Θεμιστοκλή.
Όπως είχε προβλέψει ο Θεμιστοκλής, τα ευκίνητα και ελαφρά ελληνικά πλοία, οι τριήρεις προξένησαν μεγάλες ζημιές στα περσικά και η ναυμαχία έληξε στη Σαλαμίνα με πανωλεθρία των Περσών (480 π.Χ.). Τότε ο Ξέρξης γύρισε απογοητευμένος στην Περσία, αφού άφησε ένα μέρος του στρατού του να συνεχίσει τον πόλεμο κάτω από τις διαταγές του Μαρδόνιου.
Η μάχη των Πλαταιών
Την επόμενη χρονιά, το 479π.Χ., ο Μαρδόνιος προσπάθησε να συμμαχήσει με τους Αθηναίους. Αυτοί όμως αρνήθηκαν. Τότε οι Πέρσες έκαψαν ξανά την Αθήνα. Οι Έλληνες όμως δεν άφησαν το Μαρδόνιο να συνεχίσει τις καταστροφές και ενωμένοι τον αντιμετώπισαν στις Πλαταιές.
Το μέρος που επιλέχθηκε, από τον αρχηγό του ελληνικού στρατού Παυσανία, να δοθεί η μάχη δεν ήταν επίπεδο. Έτσι δυσκολευόταν το ιππικό των Περσών. Την πρώτη επίθεση την έκαναν οι Πέρσες. Πλησίασαν τους Σπαρτιάτες και αφού έστησαν στη γη τις πελώριες ασπίδες τους, άρχισαν να ρίχνουν βροχή τα βέλη τους. Οι Σπαρτιάτες προφυλαγμένοι με τις ασπίδες και τις πανοπλίες τους, περίμεναν. Όταν δόθηκε το σύνθημα, όρμησαν με μεγάλη ένταση και ανέτρεψαν το τείχος που είχαν φτιάξει οι Πέρσες με τις ασπίδες τους. Μάλιστα ένας Σπαρτιάτης σκότωσε τον αρχηγό των Περσών Μαρδόνιο.
Στο μεταξύ οι Αθηναίοι νίκησαν τους συμμάχους των Περσών που ήταν παρατεταγμένοι απέναντί τους και εν συνεχεία όλοι οι Έλληνες μαζί επιτέθηκαν στο στρατόπεδο των Περσών. Γρήγορα σκαρφάλωσαν στα τείχη και ανάγκασαν τους Πέρσες να το εγκαταλείψουν και να φύγουν τελικά από την Ελλάδα.
Λίγο αργότερα οι Πέρσες νικήθηκαν και στη θάλασσα της Μυκάλης. Έτσι έπαψαν να αποτελούν κίνδυνο για την Ελλάδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου