Διηνέκης ο Λακεδαιμόνιος

Ο Διηνέκης ήταν ένας από τους 300 Σπαρτιάτες που έλαβαν μέρος στη μάχη των Θερμοπυλών το 480 π.Χ. υπό τον βασιλιά Λεωνίδα.

Ο Διηνέκης έμεινε γνωστός εξαιτίας της απάντησης του «καλύτερα, θα πολεμήσουμε υπό σκιά», όταν κάποιος παρατήρησε ότι οι Πέρσες είναι τόσοι πολλοί ώστε τα βέλη τους θα σκέπαζαν τον ήλιο. Η φράση αυτή έμελλε να γίνει συνώνυμη της ανδρείας, της τόλμης και της περιφρόνησης του θανάτου, μιας και αυτός όταν έρχεται στο πεδίο της μάχης, τιμημένα, αποτελεί το ύψιστο ιδανικό κάποιου για τη χώρα - πόλη του.

Ο Ηρόδοτος μας πληροφορεί ότι την τρίτη και τελευταία μέρα της μάχης και αφού ο Λεωνίδας είχε πληγωθεί θανάσιμα, ο Διηνέκης μαζί με ορισμένους από τους συντρόφους του 4 φορές τράβηξαν το πτώμα του από τα χέρια των εχθρών μέχρις ότου πέθαναν όλοι τους από τον καταιγισμό βελών.

«Λακεδαιμονίων δὲ καὶ Θεσπιέων τοιούτων γενομένων ὅμως λέγεται ἀνὴρ ἄριστος γενέσθαι Σπαρτιήτης Διηνέκης· τὸν τόδε φασὶ εἰπεῖν τὸ ἔπος πρὶν ἢ συμμῖξαι σφέας τοῖσι Μήδοισι, πυθόμενον πρός τε τῶν Τρηχινίων ὡς ἐπεὰν οἱ βάρβαροι ἀπίωσι τὰ τοξεύματα, τὸν ἥλιον ὑπὸ τοῦ πλήθεος τῶν ὀιστῶν ἀποκρύπτουσι· τοσοῦτο πλῆθος αὐτῶν εἶναι. (2) τὸν δὲ οὐκ ἐκπλαγέντα τούτοισι εἰπεῖν ἐν ἀλογίῃ ποιεύμενον τὸ Μήδων πλῆθος, ὡς πάντα σφι ἀγαθὰ ὁ Τρηχίνιος ξεῖνος ἀγγέλλοι, εἰ ἀποκρυπτόντων τῶν Μήδων τὸν ἥλιον ὑπὸ σκιῇ ἔσοιτο πρὸς αὐτοὺς ἡ μάχη καὶ οὐκ ἐν ἡλίῳ».

(Ηροδότου Ιστορίαι, Βιβλίο 7, 226.)

Το παράδοξο με τον Διηνέκη ήταν πως κανονικά δεν είχε το δικαίωμα να πολεμήσει στην μάχη των Θερμοπυλών, διότι έπρεπε βάσει του σπαρτιατικού νόμου να έχει τουλάχιστον ένα γιο για να συνεχίσει την γενιά του.

Ο Διηνέκης αντίθετα είχε 4 κόρες, όμως μέσω της παρέμβασης μιας δούλης, που ισχυρίστηκε πως γέννησε το γιο του, του δόθηκε το δικαίωμα να λάβει μέρος στη μάχη.

Ήταν ένας από τους γενναιότερους και πιο διακεκριμένους Σπαρτιάτες, γνωστός για τη μεγάλη του εμπειρία, αφού είχε πολεμήσει σε πάρα πολλές μάχες. Ήταν αγαπητός στο Λεωνίδα και υπάρχουν αποσπάσματα που τους παρουσιάζουν να γευματίζουν μαζί.

Είναι σχετικά άσημο πρόσωπο, αφού δεν αναφέρεται σε πολλά βιβλία.

Παρ’ όλ' αυτά, είναι άξιος θαυμασμού για την ανδρεία του και την αποφασιστικότητα του: συμβολίζει τον μέσο Σπαρτιάτη που με την αυταπάρνησή του θυσιάζει τη ζωή του στο πεδίο της μάχης με σκοπό την αιώνια δόξα και την ελευθερία της πατρίδας του.

Σήμερα, το ευφυολόγημα εκείνο του Διηνέκη αποτελεί το λογότυπο του εμβλήματος της ΧΧ ΤΘΜ.