Ζευς: Από το επίθετο «δίος» (λαμπρός, αίθριος) προήλθε το κύριο όνομα Διεύς (ο κύριος τής λαμπρότητας, τής αιθρίας, τής καλοκαιρίας), το οποίο μετατράπηκε σε Ζευς (παράβαλε: διάλευκος-ζάλευκος, διαβάλλω-ζαβάλλω και άλλα). Από την αιτιατική πτώση «τον Δία» προήλθε το νεοελληνικό όνομα τού Πατέρα των Θεών και των ανθρώπων, το οποίο στην ονομαστική σχηματίζεται ως «ο Δίας».
Ποσειδών: Το όνομα τού Θεού τής θάλασσας είναι σύνθετη λέξη και προέρχεται από τα ουσιαστικά «πόσις» (σύζυγος) και «δα» (γη), οπότε Ποσειδών είναι «ο σύζυγος τής γης». Κατά την κλασική ελληνική το όνομα κλίνεται «ο Ποσειδών, τού Ποσειδώνος», ενώ κατά την νέα ελληνική «ο Ποσειδώνας, τού Ποσειδώνα». Παράγωγό του είναι το επίθετο «ποσειδώνιος, ποσειδωνία, ποσειδώνιον», καθώς και τα κύρια ονόματα Ποσειδώνιος (αυτός που ανήκει στον Ποσειδώνα, που είναι τού Ποσειδώνα) και Ποσειδωνία (αυτή που ανήκει στον Ποσειδώνα, που είναι τού Ποσειδώνα).
Απόλλων: Το όνομα τού Θεού προέρχεται από το ρήμα «απόλλυμι», που σημαίνει «καταστρέφω, εξαφανίζω», άρα Απόλλων είναι «ο καταστροφέας, ο ολετήρας», όνομα που απηχεί την ιδιότητα τού Θεού ως τοξευτή και καταστροφέα των εχθρικών στρατευμάτων. Η λατρεία τού Απόλλωνα ως Θεού τού φυσικού και νοητού φωτός δεν αντικατοπτρίζεται σε αυτό το όνομα, αλλά στο Φοίβος, που σημαίνει «φωτεινός, διαυγής, λαμπρός» και προέρχεται από τον όρο «φάος», δηλαδή «φως».
Ερμής: Το όνομα τού Θεού προέρχεται από το ρήμα «ερμηνεύω», οπότε Ερμής είναι ο «ερμηνεύς», δηλαδή ο ερμηνευτής, και παραπέμπει στην ιδιότητα τού Θεού ως αγγελιαφόρου και ερμηνευτή τής βούλησης των Θεών τού Ολύμπου. Κατά την κλασική ελληνική το όνομα κλίνεται «ο Ερμής, τού Ερμού», ενώ κατά την νέα ελληνική «ο Ερμής, τού Ερμή».
Ήφαιστος: Από την ρίζα «αφ-» του δασυνόμενου ρήματος «άπτω», που σημαίνει «ανάβω, καίω», προέρχεται το επίσης δασυνόμενο όνομα τού Θεού τής φωτιάς, άρα Ήφαιστος είναι «αυτός που καίει, ο πύρινος». Παράγωγα κύρια ονόματα είναι τα Ηφαίστειος και Ηφαιστίων, που είναι συνώνυμα και σημαίνουν «αυτός που ανήκει στον Ήφαιστο, που είναι τού Ηφαίστου». Από το όνομα τού Θεού προέρχεται και ο όρος «ηφαίστειο».
Άρης: Το όνομα τού Θεού τού πολέμου ετυμολογείται κατά δύο τρόπους. (1) Είτε από την ρίζα «αρ-» τού ρήματος «αραρίσκω», που σημαίνει «προετοιμάζω», αλλά και «συνάπτω», και από την οποία προέρχονται, μεταξύ πολλών άλλων, και οι όροι «αρετή, άριστος, αρέσω, άρρην (αρσενικός), αρείων (καλύτερος, ισχυρότερος)», οπότε, κατ’ αυτή την εκδοχή, Άρης είναι «ο προετοιμασμένος, ο συγκροτημένος, ο αρσενικός, ο ισχυρός, ο ενάρετος», ιδιότητες που αρμόζουν σε έναν πολεμιστή, (2) είτε από την λέξη «αρά», που σημαίνει «επίκληση τής θεϊκής εκδίκησης, κατάρα, όλεθρος», οπότε Άρης είναι «ο φορέας τής θεϊκής εκδίκησης, ο ολετήρας», ιδιότητες που επίσης ταιριάζουν στον φιλοπόλεμο Θεό.
γράφει ο Αθανάσιος Τσακνάκης
http://www.24grammata.com/?p=9758
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου