Όριο του μεγέθους των
ηδονών είναι η εξάλειψη κάθε πόνου. Όπου είναι παρούσα η ηδονή και για
όσο διάστημα είναι παρούσα, δεν υπάρχει τίποτε που να προξενεί πόνο ή
λύπη ή και τα δύο μαζί.
Ούτε όταν κάποιος
είναι νέος να αργοπορεί να φιλοσοφήσει, ούτε όταν είναι γέρος να
καταπονείται φιλοσοφώντας. [...] Πρέπει, λοιπόν, να φιλοσοφεί και ο νέος
και ο γέρος: ο ένας ώστε, καθώς γερνά, να παραμένει νέος μέσα στα αγαθά –
από ευγνωμοσύνη προς τα όσα έγιναν -, και ο άλλος, αν και νέος, να είναι
συνάμα και ώριμος, καθώς θα είναι απαλλαγμένος από το φόβο για όσα θα
γίνουν.
Για εκείνον που
κατανόησε πραγματικά ότι δεν υπάρχει τίποτε το φρικτό στο να μη ζει, δεν
υπάρχει τίποτε το φριχτό στο να ζει. Επομένως, είναι ανόητος όποιος λέει
ότι φοβάται το θάνατο, όχι επειδή θα υποφέρει όταν έρθει ο θάνατος, αλλά
επειδή υποφέρει στη σκέψη ότι θα έρθει.
Το πιο φοβερό από
τα κακά, ο θάνατος, δεν είναι τίποτε για εμάς – στον βαθμό που όσο
υπάρχουμε, δεν είναι παρών· κι όταν πάλι είναι παρών εκείνος, τότε δεν
υπάρχουμε εμείς. Άρα ο θάνατος δεν υπάρχει ούτε για τους ζωντανούς ούτε
για τους πεθαμένους – εφόσον για τους πρώτους δεν υπάρχει, ενώ οι άλλοι
δεν υπάρχουν πια.
Πρέπει να θυμόμαστε
ότι το μέλλον δεν είναι ούτε εντελώς δικό μας ούτε κι εντελώς ξένο μας,
ώστε ούτε να περιμένουμε με βεβαιότητα ότι θα έρθει, ούτε να απελπιζόμαστε
ότι σίγουρα δε θα έρθει.
Θεωρούμε ότι η
αυτάρκεια είναι μέγιστο αγαθό, όχι για να χρησιμοποιούμε πάντοτε τα λίγα,
αλλά για να μπορούμε, όταν δεν έχουμε πολλά, να αρκούμαστε στα λίγα,
πιστεύοντας στ’ αλήθεια ότι την πολυτέλεια την απολαμβάνουν ηδονικότερα
εκείνοι που την έχουν μικρότερη ανάγκη και ότι κάθε τι φυσικό το
αποκτούμε εύκολα, ενώ το μάταιο δύσκολα.
Γεννηθήκαμε μια φορά
και δεν γίνεται να γεννηθούμε και δεύτερη• και κατ’ ανάγκην δεν υπάρχει
πια κάτι αιώνια. Όμως εσύ, που δεν εξουσιάζεις το αύριο, αναβάλλεις την
ευτυχία σου: και η ζωή σπαταλιέται στις αναβολές κι ο καθένας μας
πεθαίνει γεμάτος ασχολίες.
Δεν πρέπει να
αποδεχόμαστε ούτε τους πολύ βιαστικούς στη φιλία ούτε τους πολύ
διστακτικούς∙ γιατί για χάρη της φιλίας χρειάζεται και να
διακινδυνεύουμε.
Φίλος δεν είναι ούτε
εκείνος που διαρκώς επιζητεί το χρήσιμο ούτε εκείνος που ποτέ δεν το
συνδιάζει με τη φιλία. Γιατί ο ένας, με πρόσχημα την ευεργεσία, εμπορεύεται
το αντάλλαγμα, ενώ ο άλλος σκοτώνει την καλή ελπίδα για το μέλλον.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου