Του Νίκου Λυγερού
Όταν όλη η κοινωνία εξετάζει συνεχώς τα σχολικά βιβλία, δεν ξέρει ότι μόνο ένα μέρος τους θα είναι στην ύλη του προγράμματος των παιδιών, γιατί πάντα υπάρχει κάποιος που θα κρίνει ότι μερικά στοιχεία δεν είναι απαραίτητα για την εκπαίδευση. Και για αυτό το λόγο αυτή η εκπαίδευση δεν έχει σχεδόν καμία σχέση με την παιδεία. Αν μελετήσουμε γενικότερα αυτό το φαινόμενο μπορούμε να καταλάβουμε ότι η ύλη σχετίζεται με την κοινωνία και μάλιστα αποκλειστικά. Επίσης βλέπουμε ότι θέλει να δώσει έμφαση στο παρόν και δεν δίνει σημασία στο παρελθόν μέσω της ιστορίας, ούτε στο μέλλον μέσω της στρατηγικής. Με άλλα λόγια εξασφαλίζεται ότι η έννοια της Ανθρωπότητας είναι εκτός ύλης. Αν αυτό μπορεί να ερμηνευτεί αρνητικά από τους στοχαστές, πρέπει να ομολογήσουμε ότι είναι απόλυτα αναμενόμενο. Μάλιστα γι’ αυτό το λόγο αφήνει αδιάφορους τους Δασκάλους που δεν περιορίζονται από το θεσμικό πλαίσιο, διότι ξέρουν ότι μόνο η ενέργεια παράγει έργο που θα διαμορφώσει την πραγματικότητα που οι περισσότεροι θεωρούν ότι είναι δεδομένη. Αυτό έγινε με τους Δασκάλους του Γένους και είναι βέβαια ακόμα πιο θεμελιακό για τους Δασκάλους της Ανθρωπότητας που δεν μπορούν να εγκλωβιστούν μέσα στην ύλη. Έτσι η Ανθρωπότητα μπορεί να λειτουργήσει κι ως κριτήριο για να διαφοροποιήσει την παιδεία από την εκπαίδευση. Κι όσοι έχουν παρακολουθήσει μόνο τη δεύτερη, μπορούν να αναρωτηθούν όχι πόσες φορές άκουσαν για την Ανθρωπότητα, αλλά πότε άκουσαν στο πρόγραμμα για αυτήν. Έτσι λειτουργούν τα άτομα με το κενό τους, ενώ οι άνθρωποι ως συνάνθρωποι κατανοούν την αξία της κενότητας. Για να μην υπάρξει όμως παρεξήγηση με την έννοια του Camus, η Ανθρωπότητα ξεπέρασε αυτό το πρόβλημα της ύλης που απαιτεί κάθε κοινωνία που εξαφανίζεται ως μόδα.