Σελίδες

Κυριακή 10 Αυγούστου 2014

Ο ιδρυτής της Παντείου Σχολής...Γεώργιος Σωκράτη Φραγκούδης (1869-1939)


Ένα όνομα με βαρυσήμαντη ιστορία!
Γεώργιος Σωκράτη ΦραγκούδηςΠόσοι άραγε γνωρίζετε ότι ο ιδρυτής της Παντείου Σχολής, είναι Κύπριος; Και πόσοι γνωρίζουν το όνομά του; Πρόκειται για τον Γεώργιο Φραγκούδη, ένα λαμπρό επιστήμονα και γνήσιο πατριώτη! Αν και γεννήθηκε στη Λεμεσό, σταδιοδρόμησε στην Αθήνα, χωρίς ωστόσο να χάσει ποτέ τους δεσμούς του με την πατρίδα του, αλλά και να διαπρέψει και εδώ!
Γεννήθηκε το 1869 και καταγόταν από ιστορική οικογένεια της Λεμεσού. Ο πατέρας του Σωκράτης ήτανε γόνος της μεγάλης οικογενείας Φραγκούδη και η μητέρα του Ζωίτσα της επίσης μεγάλης οικογενείας Πηλαβάκη. Η καταγωγή τους ήταν Επτανησιακή.
Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και πολιτικές επιστήμες στο Παρίσι. Ήταν επιστήμονας, νομικός, πολιτικός, δημοσιονόμος, δημοσιογράφος, ερευνητής, εκπαιδευτικός, συγγραφέας, αγωνιστής, φυσιολάτρης, επαναστάτης, λάτρης της δημοκρατίας και αλλά πολλά ακόμη!
Παρόλα αυτά, η πολιτική δραστηριότητά του σημαδεύτηκε με διώξεις, φυλάκιση, ακόμη και με απόπειρα δολοφονίας. Τον Δεκέμβριο του 1923, ο Γεώργιος Φραγκούδης εξελέγη πληρεξούσιος Αθηνών – Πειραιώς, υπήρξε μέλος της επιτροπής για το Νέο Σύνταγμα και διετέλεσε κοσμήτωρ της Βουλής.
Εξέφραζε πάντα την άποψή, του είτε σε ομιλίες είτε δημοσιογραφώντας, μέσω των δύο εφημερίδων του, τη μία στην Κύπρο «Το Φως» και την άλλη στην Ελλάδα «Η Μεταρρύθμιση», με βιωσιμότητα μόλις δύο μήνες.
Το έργο του Γεώργιου Φραγκουδή
Ο Δήμος Καλλιθέας, ο Δήμος Λεμεσού και το Πάντειο Πανεπιστήμιο συνδέονται άμεσα με το όνομα του Γεώργιου Φραγκουδή. Κι αυτό διότι αν και ταξίδευε πολύ συχνά, πάντα ενημερωνόταν για τα συμβάντα που διαδραματίζονταν τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα, λαμβάνοντας πάντα ενεργό δράση στα κοινά. Συγκεκριμένα, το 1901 διοργάνωσε μια έκθεση για την Κύπρο στο Ζάππειο «με στόχο την προβολή της ελληνικής της ταυτότητας, της ιστορίας και της σύγχρονης ζωής και δημιουργίας στο νησί». Το 1935, ο Γεώργιος Φραγκούδης προσπάθησε χωρίς επιτυχία να προωθήσει μια λύση του κυπριακού ζητήματος, όχι με αίτημα την ένωση αν και θερμός υποστηρικτής της, αλλά καταδικάζοντας το κίνημα του 1931.
Ο Γεώργιος Φραγκούδης έκανε πολλές προσπάθειες, επίσης, να καλυτερεύσει τον Δήμο Καλλιθέας, όπως διαβεβαιώνει και ο δήμαρχος του δήμου και γι’ αυτό, το 2007, κατόπιν πρότασης της Πρεσβείας της Κυπριακής Δημοκρατίας, τοποθετήθηκε στην πλατεία Κύπρου του Δήμου Καλλιθέας, αναμνηστική πλάκα για την Επέτειο της Ανεξαρτησίας της μεγαλονήσου.
Ιδρυτής της Παντείου Σχολής Πολιτικών Επιστημών
Το Πάντειο Πανεπιστήμιο συμπληρώνει φέτος 87 χρόνια λειτουργίας από την ίδρυσή του. Η προσφορά του Γεώργιου Φραγκούδη στην ανωτάτη εκπαίδευση είναι μεγίστης αξίας, διότι πολέμησε με σθένος για να πραγματοποιήσει το όραμά του, την ίδρυση μιας σχολής, η οποία να προσφέρει τα εφόδια για σωστή πολιτική αντίληψη, σκέψη και δράση, την Πάντειο Ελευθέρα Σχολή Πολιτικών Επιστημών και Δημοσίων Υπαλλήλων, όπως αρχικά ονομάστηκε. Ένας από τους σκοπούς του ήταν η δημιουργία μιας σχολής που να προσφέρει την κατάλληλη παιδεία σε όσους θα εμπλέκονταν με τα κοινά. Για να επιτύχει τον στόχο του πήγε πρώτα στο Παρίσι, στο Λονδίνο και στην Αίγυπτο, όπου από τις εισφορές των εκεί δήμων αγοράστηκε το οικόπεδο, που βρίσκεται σήμερα το Πάντειο Πανεπιστήμιο. Έτσι, άρχισε η οικοδόμηση της Σχολής. Όταν γύρισε στην Αθήνα, το ποσό που είχε συγκεντρώσει από εράνους ελληνικών παροικιών ανερχόταν στα ενάμισι εκατομμύριο δραχμές. Πήρε ένα δάνειο από την Εθνική Τράπεζα και η κυβέρνηση χορήγησε άλλο ένα εκατομμύριο. Τέλος, το ποσό έφτασε τα τρία εκατομμύρια δραχμές. ΟΓεώργιος Φραγκούδης ήθελε η Σχολή που θα ίδρυε να είναι λαμπρή. Φρόντισε ακόμη ο ίδιος την επίπλωση και τη διακόσμηση του κτηρίου. Εν τέλει, το κόστος της Σχολής έφτασε τα εφτά εκατομμύρια δραχμές.
Τα μαθήματα άρχισαν επίσημα στις 18 Νοεμβρίου 1930. Πρωτοπορία για εκείνα τα χρόνια είναι και η εγγραφή γυναικών στη Σχολή έπειτα από επιθυμία του Φραγκούδη. Το 1937 ανακηρύσσεται σε Ανωτάτη Σχολή Πολιτικών Επιστημών και λειτουργεί ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου.
Η οικογένεια των Φραγκούδηδων
Ο Γεώργιος Φραγκούδης απέκτησε τρία παιδιά, τον Ερμή (17.1.1921), την Αθηναΐδα (7.4.1924) και τη Ζωή (2.11.1935). Εξ αυτών ο Ερμής απεβίωσε στις 10 Ιουνίου 1980, η μικρότερη κόρη του Ζωή απεβίωσε στις 26 Ιανουαρίου 2003. Ο Γεώργιος Σωκράτης Φραγκούδης έσβησε αθόρυβα στο γενικό νοσοκομείο Αθηνών «Ευαγγελισμός» την 7η Αυγούστου του 1939. Σύμφωνα με τα λεγόμενα πέθανε από καρκίνο στον λαιμό, ωστόσο κατά τον γιο του Ερμή από καφεδάκι, μιας και την εποχή εκείνη μέσα σε δύο μήνες χάθηκαν από καφεδάκι τουλάχιστον 40 πολιτικοί! Η κόρη του Αθηναΐς, σεβόμενη την τελευταία του επιθυμία μετέφερε τα οστά του το 1952 στον οικογενειακό τάφο των Φραγκούδηδων, όπου σήμερα αναπαύονται ο Ερμής και η μητέρα του Σοφία Φραγκούδη, η οποία απεβίωσε στις 16 Νοεμβρίου του 1976. Η Ζωή αναπαύεται στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών κατά την επιθυμία της στον οικογενειακό τάφο του αείμνηστου συζύγου της, Σπυρίδωνα Δελούκα.
Οι ξεκάθαρες φεμινιστικές θέσεις της Πολυξένη Λοϊζιάς
Δύο κεφάλαια από το συγγραφικό της έργο: «Περί τινών διατάξεων του νέου περί παιδείας νόμου εν Κύπρω εφαρμοσθέντος τω 1923-24» και «Μελέτη περί της θέσεως της γυναικός ως Εστιάδος και ως πολίτιδος», δίνουν μια πληρέστερη εικόνα για τις φεμινιστικές θέσεις της Πολυξένη Λοϊζιάς. «Περί τινών διατάξεων του νέου περί παιδείας νόμου εν Κύπρω εφαρμοσθέντος τω 1923-24», Κυπριακόν Λεύκωμα (Λεμεσός 1924, σσ.131-136). Πρόκειται για τον νόμο του 1923, επί Αρμοστείας Στήβενσον, με τον οποίο στην πραγματικότητα άρχιζε και η κατάλυση των δικαιωμάτων του λαού στην Παιδεία. Αφαιρέθηκε από τις σχολικές Εφορείες το δικαίωμα διορισμού των δασκάλων και ανατέθηκε στο Εκπαιδευτικό Συμβούλιο του οποίου μέλη ήσαν και βουλευτές. Μία από τις πρόνοιες του νόμου έλεγε: «Οι διδάσκαλοι αποσύρονται της υπηρεσίας εις το 60ον έτος και αι διδασκάλισσαι εις το 55ον. Ουδεμία έγγαμος διδασκάλισσα δύναται του λοιπού να εργασθεί».
«Οι Αγώνες μου» – Αθήναι 1939 (Απόσπασμα από το βιβλίο του)
Το απόσπασμα που ακολουθεί είναι από το αυτοβιογραφικό σημείωμά του «Οι Αγώνες μου», που περιλαμβάνεται στο βιβλίο του «Ιστορία και Γενεαλογία της μεγάλης οικογένειας Φραγκούδη και των συγγενικών οικογενειών».
«Δεν φρονώ ότι πέρασα κακά τη ζωή μου. Υπήρξα ο μεγαλύτερος Έλλην ταξιδιώτης, πεζοπόρος και περιηγητής. Η ζωή μού έδωκε όλες τις χαρές της. Χάρηκα τη δόξα του λόγου και του πλήθους τον θαυμασμόν. Στους αγώνες μου υπήρξα πάντα αισιόδοξος με στιγμές απαισιοδοξίας, και καταπτώσεως. Πολλές φορές μου ήρθε να τα πετάξω όλα και να ησυχάσω σε μια γωνιά της πατρίδας, μα η λιποψυχία λίγες φορές με κατανίκησε. Βασανίζομαι όλη τη νύκτα μεταξύ ελπίδας και απελπισίας, μα το πρωί πάντα χαιρετίζω τον ήλιο που ανατέλλει γεμάτος ενθουσιασμό. Μου αρκεί λίγη μουσική, η ανάγνωσις ενός καλού βιβλίου, ή από τον βίον ενός μεγάλου ανδρός για ν’ αναπτερώσει τις δυνάμεις μου και να μου δώσει θάρρος στον αγώνα της ζωής. Μπορεί η ζωή να είναι μάταιη, ο σκοπός της ζωής βρίσκεται στον αγώνα και στον προορισμό που τάσσει κάθε άνθρωπος στον εαυτό του, ή όπου η φύσις τον τάσσει.
Ποια υπήρξε η κύρια γραμμή και η ιδέα που οδηγού-σε τη ζωή μου; Η θυσία μου για το καλό του Έθνους, η προσπάθειά μου για την Μεγάλην Ελλάδα. Εις όλους τους λόγους, εις όλα τα γραφόμενά μου η αυτή βασιλεύει ιδέα, πώς θα συντελούσα με το κήρυγμά μου στην αναγέννηση της φυλής, στην οργάνωση της Ελλάδος σε Πολιτείαν ευνομουμένην.
Αν αποτυχία μου είναι πως δεν κατόρθωσα να επιβάλω το πρόσωπο και τις αρχές μου, αυτό μπορεί να μην είναι δική μου αποτυχία, αλλά του έθνους μου. Και αυτή είναι η συμφορά. Δεν υπήρξα μικροφιλόδοξος. Η φιλοδοξία μου υπήρξεν απέραντη, αντίθετη προς την αντίληψη που έχουν οι Ρωμιοί για τη δόξα. Αν έχω τώρα τη φιλοδοξία της υστεροφημίας, αυτό το θέλω για το Έθνος μου, για να μη πουν πως δεν υπήρξε ούτε ένας Ρωμιός που να μη τα σκέφθηκε και που να μη τα ’γραψε και που να μη τα είπε, αυτά που έγραψα και σκέφθηκα εγώ για όλα τα εθνικά μας πράγματα. Αν και ξέρω πολλά και από όλα, ένα πράγμα ξέρω καλύτερα απ’ όλα, ότι δεν ξέρω τίποτα. Σ’ ότι θέλω να κάμω, ακούω και ρωτώ όλους και η ικανότητά μου είναι ότι κατόπιν ξέρω να δίνω την καλύτερη λύση».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου