Ίασις. Υγεία, Νόσος, Θεραπεία από τον Όμηρο στον Γαληνό

Φρόντιζαν τη διατροφή και το σώμα τους στην αρχαία Ελλάδα; Πώς αντιμετώπιζαν το ζήτημα της δημόσιας υγείας; Τι έκανε ένας αθλητής εάν τραυματιζόταν 2.500 χρόνια πριν; Υπήρχαν χειρουργικά εργαλεία; Πώς χρησιμοποιούσαν το όπιο και άλλες φαρμακευτικές ουσίες και βότανα; 

Απαντήσεις στα παραπάνω και άλλα ερωτήματα θα επιχειρήσει να δώσει η έκθεση «Ίασις. Υγεία, Νόσος, Θεραπεία από τον Όμηρο στον Γαληνό», που προγραμματίζει το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στις 20 Νοεμβρίου.

Μέσα από μια επισκόπηση της εξέλιξης των αρχαίων θεραπευτικών πρακτικών, η έκθεση «Ιασις» εξετάζει στις τρεις ενότητές της, τη μετάβαση από τη μαγικο-θρησκευτική θεραπεία στην ορθολογική, την επιστημονική ιατρική, καλύπτοντας το χρονικό διάστημα περίπου από το 1200 π.Χ. έως τον 3ο αιώνα μ.Χ. και παρουσιάζει σχεδόν 300 αρχαία αντικείμενα από 41 μουσεία της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Πρόκειται για τη δεύτερη αρχαιολογική έκθεση της τριλογίας, που άνοιξε το 2009 με την έκθεση «Έρως» στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, συνεχίζει με την «Ιασις» (20/11/2014 -31/5/2015 ) και ολοκληρώνεται με την έκθεση «Ο Θάνατος και η Ζωή μετά στην αρχαία Ελλάδα» (11/12). Και οι τρεις πραγματεύονται τον τρόπο που προσεγγίζονται πανανθρώπινα θέματα από την αρχαιότητα έως σήμερα, συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν.

Στην έκθεση για τον «Θάνατο και τη Ζωή μετά» ή αλλιώς «Επέκεινα», διερευνάται μέσα από 120 αντικείμενα από 21 μουσεία της Ελλάδας και του εξωτερικού, ένα από τα σημαντικότερα μυστήρια που απασχόλησε και εξακολουθεί να απασχολεί τον άνθρωπο: η τύχη της αθάνατης ψυχής μετά τον θάνατο του φθαρτού σώματος. 

Ως αφετηρία επιλέχθηκαν οι επικές περιγραφές για τον Κάτω Κόσμο, όπως αποτυπώθηκαν στα αρχαία έργα διαφορετικών περιόδων. Ως κατακλείδα, οι πλατωνικές αντιλήψεις που σηματοδοτούν τη μεταστροφή της αντίληψης για το θείο στοιχείο συνιστώντας εξέλιξη και αντίποδα της ομηρικής σκέψης. 

Η έκθεση θα χωρίζεται στις εξής πέντε ενότητες: Η Στιγμή του Θανάτου, Έθιμα Ταφής, Ομηρικός 'Αδης, Βακχικός-Ορφικός 'Αδης και Πλατωνικός 'Αδης. Μετά την αθηναϊκή της παρουσίαση (λήγει στις 8/2/2015) η έκθεση σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ωνάση και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, θα μεταφερθεί τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο στην έδρα του ιδρύματος Ωνάση, στη Νέα Υόρκη.

Επίσης στη Νέα Υόρκη θα παρουσιαστεί -στο πλαίσιο του Έτους Γκρέκο- και ένα μικρό αφιέρωμα στο έργο του μεγάλου ζωγράφου, με τίτλο «Ο θάνατος στο έργο του Γκρέκο», επικεντρωμένο στον πίνακα του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου «Η Ταφή του Χριστού» της Εθνικής Πινακοθήκης της Αθήνας. 

Το έργο θα πλαισιωθεί από δύο Πιετά (Θρήνος) του Γκρέκο, η μία από τη συλλογή της Hispanic Society of America και η άλλη από ιδιωτική συλλογή. Και τα δύο έργα θα εκτεθούν ψηφιακά σε φυσικό σχεδόν μέγεθος.

Η ταυτόχρονη παρουσίαση των έργων του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου με την αρχαιολογική έκθεση «Επέκεινα» θα δώσει την ευκαιρία στους επισκέπτες να δουν από κοντά μοναδικά έργα της παγκόσμιας κληρονομιάς που αφορούν σε ένα πανανθρώπινο θέμα: τον θάνατο και την αθανασία της ψυχής, και μάλιστα ιδωμένα μέσα από διαφορετικά πρίσματα, όχι μόνο χρονικά αλλά και θρησκευτικά και κοινωνικά.

Πηγή: Real, Το Βήμα