Ο πρώτος Ελληνας Καμικάζι

Ο ήρωας Γρηγόρης Βαλκανάς

Παράλληλα με τον εορτασμό της Πολεμική Αεροπορία 6-7-8 Νοεμβρίου η Ηγεσία προβλέπει κάθε χρόνο την πραγματοποίηση επιμνημόσυνων στους γνωστούς και αγνώστους Ήρωας Αεροπόρους μας.
Με την ευκαιρία αυτή θ' αναφερθώ σ' έναν άγνωστο Ήρωα Αεροπόρο τον Σμηνία Βαλκανά Γρηγόρη Χειριστή ενός Ελληνικού P.Z.L. της 23ης Μοίρας, που στις 18 Νοεμβρίου 1940 έδωσε το πρώτο μάθημα Παγκοσμίως πιλότου "Καμικάζι", που όλοι οι θαυμαστές της Αεροπορίας γνωρίζουν μόνο τους Ιάπωνες "Καμικάζι" του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Σύμφωνα με το γενικό σχέδιο επιστράτευσης τον Οκτώβριο 1940, το Ελληνικό Κέντρο Διώξεως περιελάμβανε 28 -30 διαθέσιμα καταδιωκτικά και διασπάστηκε σε δύο Μοίρες Διώξεως. Η 22η Μοίρα Διώξεως με έδρα το Σέδες, ανέλαβε την προστασία της Θεσσαλονίκης και άλλες αποστολές μετώπου, ενώ η 23η Μ.Δ. με έδρα την Λάρισα, ανέλαβε την προστασία της ευρύτερης περιοχής Λάρισας - Βόλου καθώς και την υποστήριξη των μονάδων του Τμήματος Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας. Διοικητής Μοίρας ο Σμηναγός Θεοδωρόπουλος Γρηγόριος Χειριστής.
Τα αεροπλάνα P.Z.L. εξοπλισμένα με δύο πυροβόλα Herlicon Ελβετικής προέλευσης ,και δύο πολυβόλα Scoda Τσεχοσλαβικής κατασκευής. Η Μοίρα διάθετε 11 αεροπλάνα P.Z.L. αριθμός ανεπαρκέστατος καθώς η φύση των αποστολών που αναλάμβανε, απαιτούσε, σύμφωνα με την γνώμη των Αξιωματικών τουλάχιστον 15, παρά ταύτα απετέλεσαν το φόβητρο των Ιταλικών α/φών. Η σύνθεση του προσωπικού Μοίρας περιελάμβανε 7 Ιπτάμενους Αξιωματικούς, 9 Χειριστές Υπαξ/κούς, 7 Αξιωματικούς Εδάφους, 19 Υπαξιωματικούς Τεχνικούς και 120 περίπου Σμηνίτες.
Την Ιστορία της Μοίρας ελάμπρυνε με το Ηρωϊκό θάνατό του και ο Σμηνίας (Ιπτ.) Γρηγόρης Βαλκάνας που γεννήθηκε το 1916 στους Χράνους Αρκαδίας τον Αύγουστο του 1936, κατατάχθηκε στη Σχολή Αεροπορίας (Τμήμα Υπαξιωματικών ) και αποφοίτησε τον Σεπτέμβριο του 1938 με τον βαθμό του Σμηνία και ειδικότητα Χειριστή.
Στις 18 Νοεμβρίου 1940, κατά την εκτέλεση διατεταγμένης αποστολής περιπολίας με α/φ P.Z.L. της Μοίρας Διώξεως, ενεπλάκη σε αερομαχία με ιταλικά αεροπλάνα διώξεως στην περιοχή Ιβάν Αλβανίας, Β.Α της Κορυτσάς.
Ως γνωστόν η Πολεμική μας Αεροπορία συνολικά διέθετε τότε 78 περίπου επιχειρησιακά, ετοιμοπόλεμα να αντιμετωπίσουν περίπου 468 και πλέον α/φ της Ιταλικής Regia aeronautica.
Η μεγάλη αυτή διαφορά και η υπεροχή σε μέσα σμίκρυνε και αντιστάθμιζε ο ηρωισμός, η αυταπάρνηση και η αυτοθυσία των Ελλήνων Αεροπόρων.
Ο Σμηνίας Γρηγόρης Βαλκανάς συμμετείχε σε Αερομαχία στην οποία ενεπλάκησαν πέντε ελληνικά P.Z.L. των 22 Μ.Δ. και 23 Μ.Δ. με ιταλικά καταδιωκτικά και βομβαρδιστικά αεροπλάνα, όπου όταν εξηντλήθησαν τα πυρομαχικά του, εξετέλεσε επίθεση αυτοκτονίας.....
Δανείζομαι από τον Τρίτο Τόμο της Ιστορίας της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας Εκδ. 1990. Σχετική αναφορά στον Ηρωικό θάνατο του Γρηγόρη.

Λαϊκό έργο για τις μάχες και τις αερομαχίες του 1940

Χειριστής ενός από τα ελληνικά P.Z.L.ήταν ο Σμηνίας Βαλκανάς Γρηγόριος, ο μόνος από τους χειριστές της 23ης Μοίρας που δεν είχε ακόμα στο ενεργητικό του κατάρριψη εχθρικού αεροσκάφους. Την αερομαχία πάνω από τη Μόροβα τη θεώρησε σαν την ευκαιρία που ζητούσε και που δεν του είχε παρουσιαστεί ως τότε. Όταν, μετά από συνεχή ανταλλαγή πυρών, εξαντλήθηκαν όλα τα πυρομαχικά του, χωρίς ακόμα να έχει πετύχει τον αντικειμενικό σκοπό του, αποφασισμένος να μην επιστρέψει άπρακτος στη βάση του, έκανε επίθεση αυτοκτονίας, πέφτοντας με το αεροσκάφος του πάνω σε ένα ιταλικό καταδιωκτικό. Η σύγκρουση ήταν μοιραία.
Τα δύο αεροπλάνα έπεσαν φλεγόμενα στο έδαφος και τα πληρώματα τους απανθρακώθηκαν".
Ομως, η ηρωική αυτή πράξη αυτοθυσίας το" Σμηνία Γρηγόρη Βαλκανά είναι σχεδόν άγνωστη στην αεροπορική μας οικογένεια και στο ευρύτερο ελληνικό κοινό.
Ποτέ σε κανένα κείμενο ( με εξαίρεση την ιστορία της Πολεμική Αεροπορία έκδοση ΓΕΑ), ιστορικό πολυσέλιδο ή έκθεση για τα γεγονότα του '40, δεν έχει αναφερθεί η αυτοθυσία-αυτοκτονία του Γρηγόρη Βαλκανά .
Αντίθετα , αναμφισβήτητο και εξίσου ηρωικό κατόρθωμα του Υπγου Μητραλέξη είναι σε όλους γνωστό, περιλαμβάνεται με λεπτομέρειες σε όλα τα σχετικά ιστορικά για τα γεγονότα του '40, βιβλία κ.τλ., πίνακες ζωγραφικής έχουν φιλοτεχνηθεί και ωραιότατο σχετικό διόραμα υπάρχει στο Πολεμικό Μουσείο.
Ο ήρωας Σμηνίας Γρηγόρης Βαλκανάς (και όχι μόνο αυτός), ο Έλληνας πρόγονος των Καμικάζι, αυτός που φρουρώντας τις εναέριες Θερμοπύλες θυσίασε ό,τι πολυτιμότερο είχε, τη ζωή του, για να κρατήσει ελεύθερους -μαζί με τους συμπολεμιστές του -τους ελληνικούς ουρανούς, παραμένει άγνωστος μαζί με το ανεπανάληπτο μέχρι σήμερα κατόρθωμά του.
Σήμερα που τα πάντα έχουν ισοπεδωθεί, και οι ηθικές αξίες είναι είδος προς εξαφάνιση, από καιρό εις καιρό είναι αναγκαία η επίκληση "Ηρώων" όπως του Βαλκάνου, από το πάνθεο των Ηρώων της Πολεμική Αεροπορία για παραδειγματισμό των νέων μας.
Να γιατί ο πόλεμος το '40 ήταν "ξεχωριστός".

http://www.kairatos.com.gr/balkanas.htm

Tου Γιώργου Ορφανάκη, Σμηνάρχου ε.α.