Δευτέρα 7 Οκτωβρίου 2024
7 Οκτωβρίου 1571: Ναυμαχία της Ναυπάκτου
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 7 Οκτωβρίου 1571: Ναυμαχία της Ναυπάκτου, η μεγάλη ήττα των Οθωμανών
Επιπλέον, η Βενετία ήταν σε σοβαρή διάσταση με την Ισπανία για επιρροή στην ιταλική χερσόνησο και ήταν δύσκολο να πειστεί η μία να συνδράμει την άλλη, κατά του κινδύνου που φαινόταν τόσο μακρυνός. Κι ενώ η Βενετία αγωνιούσε για την Κύπρο, ο Φίλιππος της Ισπανίας ήγειρε αξιώσεις στην Τυνησία και στην Αλγερία ως ανταμοιβή για τη βοήθειά του.
Στο μεταξύ, οι Τούρκοι είχαν κυριαρχήσει στην ύπαιθρο της Κύπρου. Η Λευκωσία έπεσε στα χέρια τους το Σεπτέμβριο του 1570 και τα οθωμανικά στρατεύματα περιέσφιγγαν ήδη την Αμμόχωστο, την τελευταία μεγάλη πόλη και προπύργιο των Ενετών στο νησί. Τότε μόνο ο Πάπας κατόρθωσε να συνασπίσει τα απρόθυμα χριστιανικά βασίλεια και να κηρύξει την Ιερή Συμμαχία κατά των αλλοπίστων.
Αυτή οργανώθηκε την Άνοιξη του 1571, αλλά ο οθωμανικός στόλος είχε ήδη φτάσει στην Αδριατική. Ηγέτης ορίστηκε ο πρίγκηπας ντον Χουάν της Αυστρίας, ετεροθαλής αδελφός του Φιλίππου της Ισπανίας, με υποδιοικητή τον Ενετό στρατηγό Μαρκαντόνιο ντε Κολόνα. Ο συμμαχικός στόλος των ιταλικών πόλεων συγκεντρώθηκε στη Σικελία τον Αύγουστο του 1571 και απέπλευσαν μαζί με τον ισπανικό το Σεπτέμβριο για να συναντήσουν τον οθωμανικό στη Ναύπακτο.
Η ναυμαχία είναι μια από τις μεγαλύτερες συγκρούσεις σε αριθμούς πλοίων στην ιστορία, αφού συμμετείχαν 469 πολεμικά πλοία και 140.000 στρατιώτες, πληρώματα και κωπηλάτες, ενώ είναι η τελευταία σύγκρουση που συμμετείχαν αμιγώς γαλέρες.
Παρά την υπεροχή των Τούρκων σε αριθμούς, οι Χριστιανοί παρέτασαν περισσότερα πυροβόλα όπλα (1.815 έναντι 750 περίπου). Συνολικά διέθεταν 6 ενετικές γαλεάσσες (μεγάλα πλοία με 44 κανόνια), 207 κωπήλατες γαλέρες (105 ενετικές, 81 ισπανικές, 12 παπικές και μερικές από άλλες ιταλικές πόλεις) και αρκετά βοηθητικά πλοία. Οι Τούρκοι παρέτασσαν περισσότερα αλλά λιγότερο εξοπλισμένα πλοία, ενώ το ηθικό και η εκπαίδευση των πληρωμάτων δεν ήταν καλή.
Στο κέντρο του χριστιανικού στόλου επικεφαλής ήταν ο ίδιος ο ντον Χουάν, ο Ενετός Αγκοστίνο Μπαρμπαρίγο είχε το αριστερό και ο υπαρχηγός του ισπανικού στόλου, Ανδρέα Ντόρια το δεξί. Ο Ισπανός μαρκήσιος της Σάντα Κρουζ, Αλμπάρο ντε Μπαζάν, διοικούσε την εφεδρεία.
Οι Οθωμανοί ήταν σε διάταξη ημισελήνου αλλά βλέποντας την επιθετική διάταξη του αντιπάλου, οργανώθηκαν σε ανάλογη τάξη. Η σύγκρουση των δύο στόλων εξελίχθηκε σχεδόν σε προσωπική μονομαχία μεταξύ των ηγετικών πλοίων και πληρωμάτων με τις ναυαρχίδες του ντον Χουάν “Real” και του Αλί πασά, “Sultana” να εμπλέκονται σε εμβολισμό, που ακολουθήθηκε από επιβίβαση και μάχη καταστρωμάτων. Ανάλογη ήταν και η δράση στο αριστερό με τους Μπαρμπαρίγο και τον Αιγύπτιο Μωχαμέτ Σαουλάκ να εμπλέκονται άγρια.
Μετά από ώρες, ο Αλί πασάς σκοτώθηκε και το πλήρωμά του παραδόθηκε. Οι σύμμαχοι έχασαν τον Αγκοστίνο Μπαρμπαρίγο που δέχτηκε ένα βέλος στο μάτι και ο θάνατός του προκάλεσε μεγάλη οργή στους στρατιώτες του, που εκτέλεσαν τον Σαουλάκ και κατέβαλαν τους αντιπάλους τους. Προς στιγμήν, το οθωμανικό αριστερό υπό τον Αλγερινό Ουλούχ Αλί παρέσυρε τους χριστιανούς σε μια προσποιητή υποχώρηση που εξελίχθηκε σε κυκλωτικό ελιγμό, κατορθώνοντας να διασπάσει την συνοχή τους και να εισρεύσει στο κενό, αλλά η κατάρρευση και παράδοση του κέντρου και του δεξιού είχαν ήδη κρίνει το αποτέλεσμα.
Οι Οθωμανοί υπέστησαν συντριβή. Από τα 251 πλοία τους τα 187 βυθίστηκαν, καταστράφηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν και οι απώλειές τους ξεπέρασαν τους 20.000. Η χριστιανική νίκη αναχαίτισε τον Οθωμανικό επεκτατισμό στη Μεσόγειο. Ο Πάπας απέδωσε τη νίκη σε θαύμα της Παναγίας και καθιέρωσε την επέτειο της ναυμαχίας σε αργία υπέρ της Παναγίας της Νίκης (γιορτάζεται σήμερα ως Παναγία του Ροζαρίου “Madonna di Lepanto del Rozario”).
Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου 2024
Τα κύρια ονόματα των κατοίκων της Θράκης
Τα κύρια ονόματα των κατοίκων της Θράκης (Βόρειας, Ανατολικής και Δυτικής) μπορούν να χωριστούν σε τρεις κατηγορίες, δηλαδή:
Α) Σε αυτά που επικράτησαν στη βυζαντινή Θράκη από τους πρώτους μ. χ. αιώνες όταν και ολοκληρώθηκε ο εξελληνισμός της προερχόμενα μερικά από την Αρχαία και από την Ρωμαϊκή περίοδο
Τέτοια ονόματα είναι τα συνηθισμένα του Ελληνισμού όπως:
Γεώργιος-Γιώργης
Δημήτριος-Δημητρός-Μήτσος, Μητσούλιας
Ελένη-Λενιώ
Ιωάννης-Γιάννης –Γιωγάνης
Αθανάσιος-Θανασός-Θανάς
Πολυχρόνης, Παρασκευάς, Παναγιώτης, Ασημένια, Γαρουφαλιά, Διαλεκτή
Αριστείδης, Σοφοκλής Αντιγόνη, Αθηνά, Πηνελόπη κ.λ.π.
Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι, παρά την μακραίωνη σκλαβιά από τους Τούρκους και παρ’ ότι, τουλάχιστον στα παράλια της Ανατολικής Θράκης και της Βόρειας Θράκης επέδραμαν λαοί όπως οι Ενετοί και οι Γενουάτες, πολύ μικρή ήταν η επίδρασή τους στην ελληνικότατη Θράκη.
Αυτό που πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα είναι η μοναδικότητα των κυρίων ονομάτων που απαντώνται μόνο στους Θρακιώτες και πολύ λίγο ή καθόλου σε άλλες ελληνικές φυλές και πληθυσμιακές ομάδες.
Το σύνολο σχεδόν των Θρακιωτών είχαν τα οικογενειακά τους επίθετα-επώνυμα. Επί Τουρκοκρατίας όμως δεν τα χρησιμοποιούσαν επίσημα γιατί και η Τουρκική Πολιτεία δεν το ήθελε και επέμενε να τα αγνοεί. Στα μητρώα των σχολείων οι μαθητές γράφονταν με τα πατρικά τους ονόματα. λ.χ. Κωνσταντίνος Ιωάννου, Κυριάκος Παρασκευά κ.λ.π.
Εν τούτοις τα οικογενειακά επώνυμα διατηρούνταν από γενιά σε γενιά και από στόμα σε στόμα. Σιγά-σιγά άρχισαν να αναγνωρίζονται και να υπογράφουν με αυτά έως ότου η χρήση τους επιβλήθηκε επί ελληνικής διοικήσεως. Τα οικογενειακά επίθετα σχηματίζονταν από κοινά επίθετα και παντός είδους λέξεις που σήμαιναν επαγγέλματα, τόπο καταγωγής, σωματικά ή ηθικά χαρακτηριστικά κ.λ.π. μερικά, λίγα στη Θράκη, από την Τουρκική γλώσσα όπως και από την Σλάβικη γλώσσα, τα περισσότερα όμως είχαν ελληνική ρίζα και κατάληξη.
Η ύπαρξη στην ΑνατολικήΘράκη συμπαγών αλβανοφώνων πληθυσμών στην περιοχή του Μεγάλου Ζαλουφίου και του Ιμπρίκ-Τεπέ οι οποίοι διατήρησαν τη Γλώσσα τους διά μέσου των αιώνων.
Μερικές από τις συνήθης καταλήξεις των επιθέτων:
Κατάληξη –ης μη τονιζόμενη όπως π.χ. Τσάνταλης (καταγόμενος από την Τσαντώ),
Μαγκριώτης: Από το βαφτ. Μαγκριώτης, χρησιμοποιούμενο κυρίως στην Θράκη. Σύμφωνα με τον Ψάλτη, στα Θρακικά του, μετέπεσε σε κύριο όνομα από κάποια παλιότερη βυζαντινή επωνυμία, όπως συνέβη με άλλα όπως Παλαιολόγος, Βάρδας, Κομνηνός, Δούκας-Δούκισα, Ασάνης-Ασάνω κτλ. Πιθανό να προδίδει και καταγωγή από την Μαγκριώτισσα,
Αμδίτης- Επώνυμο εθνικό που δηλώνει καταγωγή από περιοχή που ονομάζεται Αμδί, συν την κατάλ. -ίτης. Οικισμό Αμδί δεν βρήκα πουθενά, αμδί πάντως στην διάλεκτο της ανατολικής Θράκης (Σαράντα Εκκλησιών), έλεγαν το αμμούδι, την άμμο.
Γιαβάσης- Από το τουρκ. yavas, μαλακός
Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται και τα εις –ιδης επώνυμα: Αηδονίδης, Δοϊτσίδης, Κλωναρίδης (από το μεσν./δημωδ. κλώνι, το κλωνάρι, το τρυφερό μικρό κλαδί, σαν χαρακτηρισμός ανθρώπου με την έννοια του παλληκαριού, του νέου)., Κούρτης (Ιταλ.), Παρδάλης (αρχαιοελληνικό).
Κατάληξη σε -ης τονιζόμενη π.χ.:Πασπαλτζής, Φαρφαρατζής, Γκαϊτατζής κ.λ.π.
Κατάληξη σε –ογλου-ογλους: Σε κάποιες περιοχές της Θράκης όπως στην Τσαντώ. Π.χ. Ιγνάτογλους (Το πραγματικό επώνυμο του Κωστή Τσάνταλη του πολέμαρχου της Θράκης)..
Κατάληξη σε –ας τονιζόμενη όπως: Κουτσουράς, Κροκιδάς, Ψωμάς κ.λ.π.
Κατάληξη σε –ας μη τονιζόμενη π.χ. Άτσαλας (επώνυμο από την Στενήμαχο), Τσότρας κ.λ.π.
Κατάληξη σε –ακης σε μερικές περιοχές της Θράκης όπως στα Μπογιαλίκια. (Άνω και Κάτω Μπογιαλίκι της Ανατολικής Ρωμυλίας): Τσιβλικάκης, Σμυδάκης , Θεοδωράκης, Γκαϊτερτζάκης κ.λ.π.
Κατάληξη εις –ουδης ιδιαίτερα σε περιοχές του Έβρου π.χ. Τσιφουντούδης, Δημούδης κ.λ.π.
Κατάληξη εις –ος μη τονιζόμενη π.χ. Τζάτζος, Ρέκλος (πιθανά από ιταλική ρίζα Ρέκλα-Ρεκλίτης, που σημαίνει χαλαρός) , Στρίκος (Επωνυμο προερχομενο απο τη σλαβικη λεξη strig που σημαίνει κουρά κυρίως προβάτων), Νέντος κ.λ.π.
Κατάληξη εις –ες (ελάχιστα) π.χ Ταρλατές.
Κατάληξη εις –αλης π.χ. Χατζηπασχάλης.
Κατάληξη εις –ανης π.χ. Δουμάνης
Κατάληξη εις –ουρας π.χ. Πατσούρας (Γκαγκαούζης).
Κατάληξη εις –αρης π.χ. Κοκονιάρης, Τσινάρης, Χαράρης,κ.λ.π.
Κατάληξη εις –ουρης π.χ. Μπιντούρης
Κατάληξη εις –ουρος π.χ. Λιούρος Δημ. (στην Αγ. Ελένη Σερρών στην καθημερινή επικοινωνία αποκαλούνταν Τρίκης ή το Τρικόπλο)
Κατάληξη σε –αδης π.χ. Ζαχαριάδης Δοξιάδης, Στεργιάδης
Κατάληξη εις –ινος π.χ Μπαντίνος, Γκουντίνος
Κατάληξη εις –οπουλος π.χ.Γκουδελόπουλος, Μποδιτσόπουλος
Για τα εις –ελης επώνυμα της Θράκης
Επώνυμα εις -έλης απαντώνται σε Μυτιλήνη , Αϊβαλί, Λήμνο, Ίμβρο, Έβρο, Έδεσσα. κτλ.(Ζαφειρέλης ,Κοκορέλης) αλλά και στην περιοχή της Θράκης και του Ελλησπόντου, όπου οι Λέσβιοι ίδρυσαν αρκετές αποικίες, όπως την Αίνο στην Ανατολική Θράκη και το Σίγειον στην περιοχή του Ελλησπόντου, για την κατοχή του οποίου πολέμησαν σκληρά με τους Αθηναίους. Το 1355 το νησί της Λέσβου θα παραχωρηθεί ως προίκα από τον Ιωάννη Ε’ Παλαιολόγο στον Φραγκίσκο Γατελούζο, γόνο της ομώνυμης αρχοντικής οικογένειας της Γένοβα. Κατά την περίοδο διακυβέρνησης του νησιού από τους Γατελούζους, οι οποίοι αναγνώριζαν την επικυριαρχία του Βυζαντινού αυτοκράτορα, η Λέσβος θα καταστεί κέντρο του διαμετακομιστικού εμπορίου του βορειοανατολικού Αιγαίου και θα γνωρίσει σημαντική οικονομική ακμή. . Τα μονόγραμμα των Παλαιολόγων και τα βυζαντινά εμβλήματα θα συνυπάρξουν με τους θυρεούς των Γατελούζων τόσο στην κτητορική επιγραφή του κάστρου της Μυτιλήνης, όσο και στα νομίσματά τους, σηματοδοτώντας μια κοινή αναπτυξιακή πορεία 100 περίπου ετών για Λέσβιους και Γενοβέζους.
Λέσβιοι και Γενοβέζοι έχουν παρουσία και στα παράλια της Προποντίδας, από την πλευρά της Ανατολικής Θράκης και της Μαύρης θάλασσας στη περιοχή της Βορειοανατολικής Θράκης
Υπάρχει η άποψη ότι η ύπαρξη επωνύμων εις –έλης στην περιοχή χωριών της περιοχής Βιζύης στην Αν. Θράκης (Αη Γιάννης, Αη Γιώργης, Πινακά), όπως Οργιανέλης, Τσιρέλης κ.λ.π και χωριών της περιοχής Αγαθούπολης (Μπροντίβο, Κωστί), όπως Μαρινέλης, Ντινέλης, Πινέλης, Γκουτζέλης, Ροδέλης, Καρέλης, Μπεδέλης κ.λ.π. σε αυτή ακριβώς την παρουσία των Λέσβιων οφείλεται και οι φέροντας αυτά είναι Λέσβιοι. Κατ΄ αρχήν δεν έχουμε οι φέροντας τα επίθετα αυτά πρόβλημα να θεωρούμαστε Λέσβιοι, Αιολείς δηλαδή κ.λ.π. όμως έχω επιφυλάξεις για αυτό και θα εξηγήσω γιατί:
1) Όπως είναι γνωστό, Θρακικά φύλλα αποίκησαν την βορειοδυτική Μ. Ασία και νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου. Οι Ζεϊμπέκοι για παράδειγμα είναι ιστορικά-εθνολογικά αποδεδειγμένο ότι ήταν Θράκες εξισλαμισθέντες. Αυτό το γεγονός πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη.
2) Τα χωριά της βορειοανατολικής Θράκης που αναφέραμε δεν είναι παραθαλάσσια. λογικά θα έπρεπε να υπάρχουν επώνυμα εις -ελης πρώτα στις παραθαλάσσιες κωμοπόλεις-χωριά της περιοχής αυτής όπως το Βασιλικό (σήμερα Τσάρεβο Βουλγαρίας), Αγαθούπολη (σήμερα Αχτόπολ Βουλγαρίας), αλλά και στην Μήδεια της Ανατολικής Θράκης που είναι επίνειο της Βυζώς. Από την απογραφή των προσφύγων που ήρθαν από αυτές τις πόλεις, δεν υπάρχουν επίθετα εις –ελης. Δεν μπορεί να βρέθηκαν σε συγκεκριμένα στεριανά χωριά και να μην υπάρχουν σε παραθαλάσσιες περιοχές αφού λογικά πρέπει να ήρθαν οι Λέσβιοι από την θάλασσα.
3) Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι δεν υπάρχουν μαρτυρίες από πατέρα σε γιο και από παππού σε εγγονό ότι υπάρχει τέτοια καταγωγή, από τη Λέσβο εννοώ σε καμία από τις οικογένειες με κατάληξη επωνύμου σε –ελης. Για παράδειγμα στην θαυμάσια εργασία του Γεωργίου Γκότσικα «Η διαδρομή της οικογένειας Γκότσικα», αναφέρεται ότι η οικογένεια ξεκίνησε γύρω στο 1650 από τα Σουλιοτοχώρια της Ηπείρου και μέσω της Χαλκιδικής πήγαν στο Αϊβαλί της Μ. Ασίας. Από εκεί, μετά από διάφορα γεγονότα έφυγαν και πήγαν στο Αϊβαλί της Θράκης. Για τη διαδρομή αυτή υπάρχει μαρτυρία από πατέρα σε γιο.
4)Η παρουσία των Γενοβέζων στα παράλια της βορειοανατολικής Θράκης (Αν. Θράκη, Αν. Ρωμυλία) ίσως επηρέασε αφού υπάρχουν λέξεις με λατινική-ιταλική ρίζα όπως η λέξη τζούντα που σημαίνει κορυφή δένδρου. Εξ άλλου και το δικό μου επώνυμο «Πινέλης» έχει προφανώς ιταλική ρίζα.
Εν πάσει περιπτώσει όπως και να είναι ακόμη και εάν είναι από μετανάστευση η παρουσία στη Θράκη, των εχόντων επώνυμα εις –ελης, μετά από πάνω από δύο αιώνες παρουσίας στη Θράκη, θεωρούνται και είναι Θρακιώτες.
Γράφει ο Κώστας Πινέλης.
https://www.inevros.gr/2018/10/18/ta-kyria-onomata-kai-epitheta-tis-thrakis/
Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2024
Απίστευτα ελληνικά επίθετα
Επώνυμα που μένουν
Κανένας δεν θα έπρεπε να φοβάται ή να ντρέπεται για το επίθετο που "κουβαλάει". Είναι κάποια επίθετα, όμως, που σίγουρα δεν λέγονται με τόση ευκολία!
Ας μάθουμε μερικά επίθετα που σίγουρα δεν τα ξεχνάς...
Κηπουρική υπόθεση
Σε αυτή την κατηγορία κατατάσσονται τα: Τριαντάφυλλος, Γαρύφαλλος, Κηπουρός, Δάφνης, Περιβολάρης, Κρεμμύδας, Πεπόνης, Καρπούζης, Καρύδης, Ραπανάκης, Τσουκνίδας, Νεράντζης, Βερυκοκκάκης, Λόλας, Πατάτας, Λουλούδης, Παπαρούνας, Πυπεργιάς.
Ξέρω τι δουλειά έκανε ο παππούς σου...
Πολλά από τα επώνυμα της κατηγορίας αυτής, που συνήθως προδίδει το επάγγελμα κάποιου προγόνου, μάλιστα έχουν απασχολήσει κατά διαστήματα έντονα την επικαιρότητα…Παπουτσής, Κορδόνης, Ράπτης, Αλευράς, Κουλούρης, Ψύχας, Πήττας, Βαμβακάς, Γανωτής, Γεμιτζής, Μπαλτάς, Μπαχάρης, Μποτάκης, Φούρναρης, Χαλβατζής, Σαμαράς.
Με μουσική νότα
Σε αυτή την κατηγορία συναντώνται ο κ. Κονσόλας αλλά και ο κ. Τρομπέτας.
Τα dangerous
Έχουν μια επικίνδυνη χροιά… Φυτίλης, Λεπίδας, Σπαθής, Πλαταράς, Αγκαθίδου, Δράκος, Καραμπίνας με αποκορύφωμα τον κ. Κόλυβα…
Επιστροφή στη φύση
Εδώ συναντάμε τον κ.Λαγό,τον κ. Βοσκό, τον κ. Κατσίκη, τον κ. Ποντίκη, τον κ. Μόσχο, τον κ. Γάτη, τον κ. Κουνέλη, τον κ. Λύκο αλλά και τον κ. Ακρίδα.
Τα αθυρόστομα
Ο κ. Τσούλος, ο κ. Πούλος, ο κ. Πίπας, ο κ. Τσιμπούκης, καθώς και ο κ. Τσιπουκάκης, και ο κ. Φλώρος. Επίσης εδώ θα μπορούσαν να προστεθούν και τα Κεφαλάς, αν παραποιούσαμε λίγο τον τόνο, και ίσως κι ο κ. Μπούρδας.
Πώς σε λένε;
Η κατηγορία αυτή αποτελείται απο ονόματα που απορείς πως μείναν στον χρόνο για να αποκαλούν έτσι ολόκληρες οικογένειες. Τέτοια ονόματα είναι ο κ. Ταράτσας, ο κ. Παρτικόλας, ο κ. Καμμένος, ο κ. Πέτσας και ο κ. Μπουγάτσας.
parapolitika.gr
Τετάρτη 25 Σεπτεμβρίου 2024
Τσιμέντο καλύτερο από το σημερινό στην αρχαία Ρόδο,ΑΔΙΑΠΕΡΑΣΤΟ ΣΤΗΝ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ
Ακόμη και κάποια διασωθέντα μνημεία της αρχαιότητας παρουσιάζουν ως προς την τεχνολογία τους και τις ιδιότητές τους εκπληκτικά επίπεδα γνώσεως, που είναι γνωστά σε λίγους ερευνητές σήμερα. Παράδειγμα αποτελούν οι αποδείξεις για την επιστήμη της Χημείας, ένα γνωστικό κλάδο του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού με τεχνολογικές εφαρμογές που δεν υπολείποντο σε τίποτε των σημερινών, κλάδο που εν τούτοις είναι λησμονημένος από το διεθνές ακαδημαϊκό κατεστημένο.
Ο Ιωάννης Τσαγκάρης, καθηγητής της Χημείας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, είναι απ’ τους ελάχιστους ερευνητές , που εδώ και χρόνια προσπαθεί να ανασύρει απ’ την ιστορία την θαμμένη γνώση των προγόνων μας. Ακολουθεί η συνέντευξη που παραχώρησε ο καθηγητής κ. Τσαγκάρης στο περιοδικό “Δαυλός” που φωτίζει άγνωστες πτυχές της Χημικής επιστήμης στην αρχαία Ελλάδα, καθώς και η συνέντευξη του κ. Ευσταθιάδη του μηχανικού που έκανε την μελέτη του αρχαίου σκυροδέματος.
Τσιμέντο καλύτερο από το σημερινό στην αρχαία Ρόδο
ΕΡΩΤΗΣΗ: Κύριε Τσαγκάρη, ελάχιστα γνωρίζουμε σήμερα για τις Χημικές γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων. Ποια είναι η κυρίαρχη άποψη που προβάλλεται σχετικά με την γέννηση αυτής της επιστήμης;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Οι περισσότεροι και σήμερα δέχονται, ότι η Χημεία έχει τις ρίζες της στην Αίγυπτο, που διέσωσαν οι Άραβες αλχημιστές και κατόπιν οι αλχημιστές του Μεσαίωνα. Η Ελληνική συμβολή δεν ήταν καθόλου γνωστή παλαιότερα, αλλά και σήμερα δεν προβάλλεται επαρκώς. Εκείνος που ανέδειξε την καταλυτική συνεισφορά των Ελλήνων στην γένεση αυτής της επιστήμης ήταν ο Γάλος χημικός Marcelin Berthelot γύρω στα 1888.
Ο Μπερτελώ μελέτησε αρχαία και μεσαιωνικά κείμενα καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι οι χημικές γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων ήταν μεγάλες και πέρασαν στην Αλεξάνδρεια της Ελληνιστικής εποχής. Στην Ελλάδα συνεχιστής των απόψεων του Μπερτελώ και πρωτεργάτης της ανάδειξης της Ελλάδος ήταν ο Μιχαήλ Στεφανίδης από την Λέσβο, καθηγητής της Ιστορίας των Φυσικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Πέρα από τις ιστορικές πηγές, που ερεύνησαν αυτοί οι δύο επιστήμονες, υπάρχουν αρχαιολογικά κατάλοιπα, που να καταδεικνύουν ένα μέρος της γνώσης αυτής;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Βεβαίως. Για παράδειγμα στην Ρόδο ήκμασε η πόλη Κάμιρος, απ’ τους Ομηρικούς χρόνους μέχρι το 400 π.Χ. , όταν ο μεγάλος αρχιτέκτονας και πολεοδόμος Ιππόδαμος έκτισε την πόλη της Ρόδου και η Κάμιρος παρήκμασε.
Στην ακρόπολη λοιπόν της Καμίρου σώζεται σήμερα κτίσμα μιας μεγάλης δεξαμενής από μπετόν, χωρητικότητας 600 κυβικών μέτρων που χρονολογείται γύρω στο 500 π.Χ. Είναι πράγματι από μπετόν με προδιαγραφές, σύσταση, ποιότητα, ποιοτική αντοχή και ελαστικότητα όμοια με τις σημερινές, σύμφωνα με εργασία του κ .Ευσταθιάδη.
Ο Ε. Ευσταθιάδης είναι ένας πολύ καλός μηχανικός – συνταξιούχος νομίζω τώρα – με μεγάλη πείρα στα μπετόν – μπετόν αρμέ, διευθυντής του Κέντρου Ερευνών Δημοσίων έργων του ΥΠΕΧΩΔΕ. Η αξιέπαινη αυτή εργασία του έγινε το 1978, η οποία δεν αμφισβητείται πειραματικώς και αποδεικνύει ότι το μπετόν της δεξαμενής της Καμίρου είναι όμοιο και ίσως καλύτερο από το σημερινό τύπου “πόρτλαντ”.
Το εύρημα αυτό, που έχει ασφαλώς τεράστιο επιστημονικό, ιστορικό και δημοσιογραφικό ενδιαφέρον, δυστυχώς δεν προεβλήθη απ’ το Ελληνικό κράτος.
Τσιμέντο του 1000 π.Χ. αδιαπέραστο από την ραδιενέργεια
ΕΡΩΤΗΣΗ : Είχατε αναφερθεί και στα μεταλλεία του Λαυρίου…
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : …να σας πω και για το Λαύριο. Το 1992 η Αμερικανίδα φυσικοχημικός Μάρθα Μπουντγουαίη έκανε μία ανακοίνωση σε συνέδριο στην Βοστώνη, στην οποία έλεγε ότι το κονίαμα της κατασκευής των επιχρίσεων των αρχαίων μεταλλευτικών δεξαμενών του Λαυρίου είναι αδιαπέραστο από την ραδιενέργεια. Πρόκειται για ένα είδος τσιμέντου που χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες 3000 χρόνια πρίν – τουλάχιστον. Μάλιστα η κυρία Μπουντγουαίη συνέστησε να χρησιμοποιηθεί το υλικό αυτό ως μέσο επιχρίσεως των δεξαμενών αποθήκευσης πυρηνικών αποβλήτων!
ΕΡΩΤΗΣΗ : Κύριε Τσαγκαράκη, μας αναφέρετε σπουδαία πράγματα, που όμως ελάχιστοι γνωρίζουν.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Σας είπα : Αν δεν ήταν ο Μπερτελώ και ο Στεφανίδης – θα προσθέσω και τον καθηγητή μου στο Πολυτεχνείο Προκόπη Ζαχαρία, ο οποίος και με δίδαξε τις γνώσεις αυτές – ίσως να μην γνωρίζαμε τίποτα σήμερα. Μάλιστα ο Στεφανίδης με σειρές βιβλίων του απεδείκνυε, ότι στην αρχαία Ελλάδα υπήρχαν οι “χυμευταί”, κάτι αντίστοιχο των σημερινών χημικών ή χημικών μηχανικών. Ο καθηγητής Ζαχαρίας υποστήριξε, ότι η Χημεία έπρεπε να γράφεται με υ και να αναφέρεται και ως “Χυμευτική”.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Πως το δικαιολογούσε αυτό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Οι αρχαίοι έλεγαν, πως, για να γίνει μία χημική πράξη, έπρεπε οι ουσίες να περάσουν από την κατάσταση του “χύματος”, που ήταν η λεπτή λειοτρίβηση της ύλης, πολύ λεπτή όπως το αλεύρι, για να αναμειχθεί με άλλο “χύμα” και με την διαδικασία της μεταλλοίωσης, της μεταβολής δηλαδή, θα δώσει ένα άλλο προϊόν. Η πράξη αυτή λεγόταν “χυμίζειν” ή ακριβέστερα “χυμεύειν” . Αυτοί που έκαναν την εργασία αυτή, που κατεύθυναν τους εργάτες, ονομάζονταν “χυμευταί”.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Μπορείτε να μας αναφέρετε κάποια ονόματα Ελλήνων χυμευτών που διασώθηκαν;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Είναι αρκετά. Σας αναφέρω τον Θεόδωρο τον Σάμιο (6ος π.Χ. αιών), τον Γλαύκο τον Χίο (6ος – 5ος π.Χ.), τον Αρχύτα τον Ταραντίνο, που ανακάλυψε, που ανακάλυψε και την πρώτη πετομηχανή (αεριωθούμενο) κ.λ.π.
Πως έγινε στάχτη η Ελληνική Επιστήμη
ΕΡΩΤΗΣΗ : Γιατί δεν υπάρχουν στα αρχαία κείμενα οι λέξεις χυμευτική και χυμευτής ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Διότι τα σχετικά βιβλία κάηκαν το 323 στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Στην Αίγυπτο την εποχή αυτή οι Ελληνομεμφίτες είχαν αποκτήσει τεράστιο πλούτο, λόγω της ικανότητάς τους να μετατρέπουν διάφορα ευγενή μέταλλα σε χρυσό, τα οποία πούλαγαν σε υψηλές τιμές, και έτσι αποτέλεσαν απειλή για την οικονομία της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Μπορούσαν δηλαδή να φτιάχνουν χρυσό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Όχι. Ουσιαστικά πρόκειται για επιχρυσώσεις. Τις γνώσεις αυτές τις είχαν πάρει από τους Έλληνες χυμευτάς, που με τον Μ. Αλέξανδρο έφτασαν εκεί. Έτσι ο Διοκλητιανός διατάζει, όλα τα βιβλία που περιείχαν τις λέξεις “Χυμεία” και “Χυμευτική” να καούν, όπως και έγινε. Τα έκαψαν και στο Σεράπειο και στην Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας.
Οι στρατιώτες έμπαιναν ακόμη και σε σπίτια, όπου είχαν πληροφορίες ότι υπήρχαν τέτοια βιβλία. Και ξέρετε πως σώθηκαν μερικά; Κάποιοι χυμευτές πέθαναν πριν τον διωγμό, ήταν Αιγύπτιοι με Ελληνική μόρφωση. Όπως ξέρετε μέσα στην μούμια έβαζαν και τα αγαπημένα αντικείμενα του νεκρού. Έτσι στις Θήβες της Αιγύπτου τον 19ο αιώνα βρέθηκαν δύο μούμιες, που περιείχαν χειρόγραφα Χυμευτικής, τα οποία μεταφέρθηκαν στο μουσείο Λέυντεν της Ολλανδίας, που αναφέρουν εκπληκτικά πράγματα :
Παρασκευή χρωμάτων, γυαλιών, τεχητών πολύτιμων λίθων, επιχρυσώσεις, όπως ακριβώς κάνουν σήμερα, και ονομασίες στοιχείων όπως π.χ. η σημερινή σόδα ήταν το “νίτρον” αρχαίων Ελλήνων. Αυτά διάβασε ο Μπερτελώ και πείσθηκε, πως η σημερινή επιστήμη της Χημείας προέρχεται απ’ τους αρχαίους Έλληνες. Το “λεξικό της Σούδας” - και όχι του “Σουΐδα”, όπως το λένε – αναφέρει, ότι σύμφωνα με το διάταγμα του Διοκλητιανού στην Αλεξάνδρεια, και πιθανώς και σε άλλες πόλεις της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, κατακάηκαν “ΤΑ ΠΕΡΙ ΧΥΜΕΙΑΣ ΚΑΙ ΧΡΥΣΟΥ ΤΟΙΣ ΠΑΛΑΙΟΙΣ ΑΥΤΩΝ ΓΕΓΡΑΜΜΕΝΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΡΟΣ ΜΗΚΕΤΙ ΠΛΟΥΤΕΙΝ ΑΙΓΥΠΤΙΟΙΣ ΕΤΙ ΤΟΙΑΥΤΗΣ ΠΕΡΙΓΙΓΝΕΣΘΑΙ ΤΕΧΝΗΣ, ΜΗΔΕ ΧΡΗΜΑΤΩΝ ΑΥΤΟΥΣ ΘΑΡΡΟΥΝΤΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΝ ΡΩΜΑΙΟΥΣ ΑΝΤΑΙΡΕΙΝ” [= τα περί χημείας και χρυσού βιβλία που είχαν γράψει οι αρχαίοι, για να μην πλουτίζουν πια οι Αιγύπτιοι ασχολούμενοι με την τέχνη αυτή και με τα χρήματα να αποκτούν θάρρος, για να επαναστατούν εναντίον των ρωμαίων].
ΕΡΩΤΗΣΗ : Ασφαλώς οι χημικές γνώσεις των Ελλήνων θα επηρέασαν τις φιλοσοφικές τους αντιλήψεις για την ουσία της ύλης;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Βεβαίως. Οι χυμευτές, αυτοί οι πρακτικοί φιλόσοφοι, ήταν κατά κάποιο τρόπο η πειραματική πλευρά και ταυτόχρονα η εφαρμογή της επιστημονικής θεωρίας.
Η απάτη του δόγματος “Εξ ανατολών το φως”
ΕΡΩΤΗΣΗ : παρ’ όλη αυτή την πληρότητα η κατεστημένη άποψη διεθνώς μιλά για την γέννηση του Πολιτισμού αλλού και όχι στην Ελλάδα.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Ακούστε, τα πράγματα είναι απλά. Η επιστημονική γνώση είναι καθαρή Ελληνική σκέψη. Από την ιστορική πλευρά υπάρχουν πολλά κείμενα αρχαίων συγγραφέων, ενώ αντίθετα κείμενα Περσών, Βαβυλωνίων, Χαλδαίων, Αιγυπτίων, Φοινίκων δεν υπάρχουν. Η παλαιά Διαθήκη είναι το μόνο κείμενο που αναφέρεται στην ύλη, όμως καθαρά θεοκρατικά. Οι Ελληνικές αντιλήψεις αντίθετα συμβαδίζουν με τις σημερινές κατακτήσεις της επιστήμης. Αυτά σκοπίμως αποκρύπτονται διεθνώς από ανθελληνικά κέντρα και από θεωρίες όπως του μπερνάλ ή του χάντινγκτον.
Καταλαβαίνετε πως αν δεν υπήρχε ο Μπερτελώ, δεν θα ξέραμε τίποτε για την συμβολή των Ελλήνων στην Χημεία. Αυτό ακριβώς συμβαίνει με όλες τις επιστήμες.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Υπάρχει σε κάποιο Ελληνικό πανεπιστήμιο έδρα Ιστορίας της Χημείας, ώστε να ανασκευαστούν οι κατασκευασμένες απόψεις;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Όχι. Υπήρχε όσο ζούσε ο Στεφανίδης και την κρατούσε γιατί ήταν ο Στεφανίδης. Προσπαθούμε σήμερα να την καθιερώσουμε και πάλι. Εγώ θέλω να κάνω το χρέος μου στην επιστήμη που υπηρετώ. Να καταδείξω δηλαδή την συμβολή των προγόνων μας. Αν ήμουν γιατρός θα το έκανα στην Ιατρική.
Στον λόφο όπου εντοπίζεται η ακρόπολη της αρχαίας Καμίρου στην Ρόδο, πλησίον του ναού της Αθηνάς Καμιράδος, βρίσκεται αρχαιότατη δεξαμενή χωρητικότητας 600 περίπου κυβικών μέτρων. Η δεξαμενή αυτή, το κτίσιμο της οποίας χρονολογείται κατά προσέγγιση στο 900 π.Χ., είναι κατασκευασμένη από ένα υλικό σκληρό και αδιάβροχο, η παρουσία του οποίου προέτρεψε προ πολλών ετών τον επίτιμο διευθυντή του τ. Υπουργείου Δημοσίων Έργων κ. Ευστάθιο Ευσταθιάδη, που βρισκόταν για επαγγελματικούς λόγους στην Ρόδο, να λάβει δείγματα του υλικού αυτού και να προχωρήσει σε χημική ανάλυσή τους.
Όπως τελικά διεπίστωσε, πρόκειται για ένα μείγμα αδρανούς υλικού, το οποίο συνιστά έναν τύπο σκυροδέρματος (τσιμέντου), που ελάχιστα διαφέρει από το εν χρήσει σημερινό (τύπου πόρτλαντ). Ο κ. Ευσταθιάδης συνέγραψε και ειδική μονογραφία για το θέμα με πληθώρα ιστορικών, τεχνικών και χημικών πληροφοριών.
Ακολουθεί η συνέντευξη που παραχώρησε ο κ. Ευσταθιάδης στο περιοδικό "ΔΑΥΛΟΣ"
ΕΡΩΤΗΣΗ : Θα ήθελα να μας πείτε, κ. Ευσταθιάδη, εάν υφίστανται διαφορές μεταξύ του σκυροδέματος που ανακαλύψατε στην Κάμιρο και του σημερινού εν χρήσει μπετόν.
ΠΑΝΩ: Το τεμάχιο αυτό του σκυροδέματος από την δεξαμενή της Καμίρου απεκόπη για περαιτέρω μελέτη από τον κ. Ευστ. Ευσταθιάδη και φυλάσσεται έως σήμερα επιμελώς από τον ίδιο (φωτ. Ε. Ευσταθιάδη δημοσίευση περιοδ. Δαυλός)
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Ουσιαστικά δεν έχουν καμία απολύτως διαφορά. Η τεχνολογία του σημερινού μπετόν, που χρησιμοποιείται στα οποιαδήποτε έργα, οικοδομές, λιμάνια, γέφυρες, αεροδρόμια κλπ, είναι ακριβώς ίδια με αυτήν του αρχαίου Ελληνικού μπετόν. Μία μικρή ωστόσο αλλά αξιοπρόσεκτη και σημαντική υπέρ του αρχαίου Ελληνικού σκυροδέματος διαφορά είναι, ότι οι αρχαίοι πρόσεξαν να δώσουν στην τσιμεντένια μεμβράνη, που παρεμβάλλεται μεταξύ όλων των κόκκων της συνθέσεως του μπετόν, λίγο μεγαλύτερο πάχος απ’ ότι βλέπει κανείς στο σημερινό μπετόν.
Αυτό αποτελεί μία από τις αποδείξεις της σοφίας των αρχαίων Ελλήνων μηχανικών.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Εκτός απ΄ το συγκεκριμένο δείγμα της Καμίρου, ενδέχεται το σκυρόδεμα να ήταν γνωστό και εν χρήσει και σε άλλα μέρη του Ελλαδικού χώρου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Είχα παρακαλέσει το Υπουργείο Πολιτισμού να μου υποδείξει θέσεις κι άλλων αρχαίων κατασκευών, κυρίως δεξαμενών. Πράγματι μου είχε στείλει ένα πίνακα με υπάρχουσες δεξαμενές και σε άλλα μέρη του Ελλαδικού χώρου. Η διατήρηση όμως της στεγανοποίησης των αυτών δεν ήταν τόσο καλή, όσο αυτή της προτύπου κατασκευής της Καμίρου.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Γνωρίζουμε, κ. Ευσταθιάδη ότι το τσιμέντο είναι εφεύρεση των τελευταίων εκατό ετών από τους Άγγλους. Πως συνέβαινε οι αρχαίοι Έλληνες να γνωρίζουν ένα πανομοιότυπο υλικό στην εποχή τους;
Ιζηματική διάταξη των στοιχείων του αρχαίου τσιμέντου της Καμίρου σε γυάλινο σωλήνα.
ΠΑΝΩ: Ιζηματική διάταξη των στοι- χείων του αρχαίου τσιμέντου της Κα- μίρου σε γυάλινο σωλήνα.
(φωτ. Ε. Ευσταθιάδη δημοσίευση περιοδ. Δαυλός)
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Οι τεχνικοί είχαν την σοφία, παράλληλα με όλες τις άλλες φιλοσοφικές τοποθετήσεις τους, να παρατηρήσουν ότι το χώμα της Σαντορίνης, που είχε βγει από το ηφαίστειο, έχει ιδιαίτερες ιδιότητες, που το κάνουν να διαφέρει από όλα τα γνωστά ανά τον Ελλαδικό χώρο εδάφη.
Πειραματίστηκαν επάνω σ’ αυτό, αφού τους κίνησε την περιέργεια, και κατέληξαν όχι μόνο να το χρησιμοποιούν αναμιγνύοντάς το με ασβέστη, ο οποίος τους ήταν ήδη από παλαιότερα γνωστός, αλλά και να παράγουν μία “λάσπη”, η οποία άντεχε περισσότερο στο νερό και μπορούσε να πήξει μέσα σε αυτό, σε αντίθεση με άλλα κοιτάσματα από φυσική άμμο και ασβέστη. Αλλά εν συνεχεία, αφού επεξέτειναν τις μελέτες τους, διεπίστωσαν ότι το λεπτότατο υλικό της “Θηραϊκής γης”, που υφίσταται σε πολύ μικρό ποσοστό, ίσως κάτω του 20%, είναι και το πλέον ουσιώδες.
Γι’ αυτό το λόγο επενόησαν κάποια γνωστή μόνο σ’ αυτούς μέθοδο την οποία εφήρμοσαν σε εκτεταμένη κλίμακα για την παραγωγή των γεωδών χρωστικών υλών, τις οποίες χρησιμοποιούσαν για την βαφή και ζωγραφική των αρχαίων Ελληνικών αγγείων. Κατασκεύαζαν έτσι αυτά τα απαράμιλλα έργα τέχνης, η αντοχή των οποίων ακόμα και μέσα στην θάλασσα με την πάροδο όχι μόνο των αιώνων αλλά και των χιλιετιών παραμένει αναλοίωτη.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Είναι γνωστό ότι η παρασκευή τσιμέντου σήμερα προϋποθέτει την καύση των συστατικών σε καμίνους. Αυτό συνέβαινε και τότε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Σε ότι αφορά την παραγωγή, η διαφορά με το σημερινό τσιμέντο είναι ότι σε όλη την υφήλιο παρασκευάζεται μέσα σε απλές καμίνους, στις οποίες προσθέτουν το μίγμα των πρώτων υλών, το οποίο ψήνεται εκεί, ενώ στην αρχαία Ελλάδα θεωρώ ότι χρησιμοποιούσαν διπλές καμίνους. Η μία εξ’ αυτών δεν ήταν άλλη από το ηφαίστειο, όπου στα έγκατα της γης ψηνόταν το φυσικό γεώδες υλικό, που κατόπιν χρησιμοποιούσαν ως πρώτη ύλη, για να παρασκευάσουν το τσιμέντο. Το δεύτερο καμίνι ήταν το τεχνητό, όπου έψηναν τον ασβεστόλιθο και έβγαζαν ασβέστη.
Σε συνδυασμό τώρα της μεθόδου της “υδαταιώρησης” του επεξεργασμένου υλικού του ηφαιστείου, της αναμίξεως δηλαδή της Θηραϊκής γης με νερό και της αφαιρέσεως του νερού μετά από εικοσιτετράωρη καθίζηση, πετύχαιναν την λήψη του ανωτάτου στρώματος της στάθμης, που αποτελεί και το ένα συστατικό του τσιμέντου. Το δεύτερο συστατικό, όπως είπαμε, ήταν ο ασβέστης που ψηνόταν σε δεύτερο καμίνι. Τα δύο αυτά υλικά σε ορισμένη αναλογία μεταξύ τους και με την προσθήκη νερού δίνουν ένα κράμα, που έχει τις ίδιες χημικές ιδιότητες με το σημερινό τσιμέντο “Portland”.
Επομένως η μόνη ουσιαστική διαφορά του αρχαίου τσιμέντου με το σημερινό τσιμέντο είναι, ότι το πρώτο παρήγετο με βάση την εμπνευσμένη τεχνολογία των αρχαίων Ελλήνων τεχνικών.
Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου 2024
ΤΟ ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΚΟ ΣΟΥ ΔΕΝΔΡΟ.
Η γενεαλογία είναι μόδα.----
Kάθε ημέρα, δεκάδες ιδιώτες, φορείς, οργανισμοί και εταιρείες διαθέτουν στο Ιντερνετ μεγάλο όγκο πληροφοριών για άτομα, γεγονότα και προϊόντα. Ανάμεσα σε αυτούς, σε πολλές χώρες έχει ξεκινήσει η ηλεκτρονική καταγραφή αρχείων και βιβλιοθηκών, με σκοπό να γίνονται προσβάσιμα τα στοιχεία στο μεγαλύτερο δυνατό αριθμό ενδιαφερομένων.
Μια απλή αναζήτηση, χρησιμοποιώντας τους όρους «genealogy», «ancestry» ή «pedigree files», θα φέρει τον ενδιαφερόμενο μπροστά σε χιλιάδες ιστοσελίδες, που όλες παρουσιάζονται ως... οι απόλυτα ειδικοί στο χώρο της γενεαλογίας. «Εκατομμύρια αρχεία στη διάθεσή σας με το πάτημα ενός πλήκτρου», «η παγκόσμια μόνη μηχανή αναζήτησης επωνύμων», «άμεση πρόσβαση σε δεδομένα που για πρώτη φορά παρουσιάζονται στο Ιντερνετ» και άλλα... ηχηρά θα είναι η πρώτη εικόνα.
Τα sites
Η πρώτη επαφή των περισσοτέρων, όμως, συνήθως δεν είναι οι εμπορικές ιστοσελίδες των εταιρειών που ασχολούνται με τη γενεαλογία, αλλά τα sites κρατικών φορέων και ιδρυμάτων.
Αντίστοιχα, δεκάδες δημόσιες υπηρεσίες από όλο τον κόσμο, αλλά και διάφορες υπηρεσίες, φορείς και εκκλησίες δημοσιοποιούν σταδιακά τα αρχεία τους στο Διαδίκτυο.
Σε αυτό το σημείο έρχονται οι εταιρείες. Τα αρχεία αυτά δεν είναι πάντοτε εύκολα προσβάσιμα, ή απαιτούν συνδρομή για να καλύψουν οι εταιρείες τα έξοδα ψηφιοποίησης των αρχείων τους.
Οι δελεαστικές προσφορές συνεχίζονται, καθώς ο ερασιτέχνης γενεαλόγος, που απλά ενδιαφέρεται να ανακαλύψει τις ρίζες της δικής του οικογένειας... ανακαλύπτει σταδιακά τα δεκάδες ελκυστικά προϊόντα: προγράμματα λογισμικού (software), προσφορές για δημιουργία ιστοσελίδας στο Ιντερνετ, όπου θα παρουσιάζεται το γενεαλογικό δένδρο της κάθε οικογένειας, βιβλία, περιοδικά, μπλουζάκια, προσφορές για την οργάνωση οικογενειακών επανασυνδέσεων και άλλα τέτοια ενδιαφέροντα.
Προσοχή, όμως.
Ψάχνοντας για τους δικούς μαςΟι ανάγκες του ελληνικού κοινού είναι, βέβαια, λίγο διαφορετικές. Kατ' αρχήν, είναι απίθανο να ανακαλύψεις στο Διαδίκτυο ανάλογα αρχεία από κάποιες χώρες (όπως η σημερινή Τουρκία, Ρωσία, Ρουμανία κ.ά.), όπου υπήρχαν ακμάζουσες ελληνικές κοινότητες.
Οι ιστοσελίδες αποκλειστικά για Ελληνες είναι λίγες• πρόκειται κυρίως για sites που απευθύνονται σε Ελληνοαμερικανούς, που ενδιαφέρονται να ανακαλύψουν τις χαμένες τους ρίζες στη «μητροπολιτική» Ελλάδα. Kαμία από αυτές δεν μπορεί να δώσει μια ολοκληρωμένη εικόνα της μετανάστευσης, έστω σε μια περιοχή. Πολλές, όμως, περιέχουν καταλόγους με επώνυμα, ενώ παραπέμπουν και σε ενδιαφέρουσες πηγές.
Ξεκινώντας
Το πιο απλό, αν δε σας λένε Παπαδόπουλο, Δημητρίου, Αντωνίου κ.λπ. (οπότε, ούτως ή άλλως θα έχετε σοβαρό πρόβλημα να ξεχωρίσετε τους προγόνους από τους συνονόματους), μπορείτε να κάνετε μια πολύ, πολύ απλή αρχή: πηγαίνετε σε κάποια από τις μεγάλες «μηχανές αναζήτησης» (π.χ. Yahoo, Altavista) και πληκτρολογήστε το επώνυμό σας. Σε λίγα δευτερόλεπτα θα έχετε μια ιδέα από τους... πιθανούς συγγενείς σας, με οποιαδήποτε παρουσία στο Ιντερνετ. Οσο πιο ασυνήθιστο είναι το επώνυμο, τόσο πιο αξιόπιστα τα αποτελέσματα. Δοκιμάστε διαφορετικές «εκδοχές» του επωνύμου, καθώς η «ηχητική» και η ορθογραφική απόδοσή του μπορεί να διαφέρουν.
Για όσους, επίσης, επιθυμούν να κάνουν μια πιο «επιστημονική» αναζήτηση, υπάρχουν δεκάδες sites που προσφέρουν δωρεάν οδηγίες για «πρωτάρηδες» στη δημιουργία γενεαλογικού δένδρου.
Επίσης, μην παραλείψετε να ασχοληθείτε με τις διάφορες mailing lists, που υπάρχουν σε όλες τις διευθύνσεις του είδους, όπου Ελληνοαμερικανοί ψάχνουν για κάποιον συγγενή ή κάποια πληροφορία σχετικά με την οικογένειά τους (γίνονται και θαύματα).
Οι πιο «προχωρημένοι» μπορούν να ανταλλάξουν εργασία με άλλους ερασιτέχνες γενεαλόγους από όλο τον κόσμο: πολλά sites (π.χ. genexchange.com) ειδικεύονται στο να «αντιστοιχούν» αναζητήσεις, να σας φέρουν δηλαδή σε επαφή με ανθρώπους από την περιοχή που ζητείτε, οι οποίοι θα μπορέσουν να ψάξουν για εσάς τοπικά αρχεία, αν εσείς αντίστοιχα τους εξυπηρετήσετε ανάλογα στην Ελλάδα (για τους συγγενείς που ψάχνουν αυτοί).
Ακούγονται όλα αυτά δύσκολα; Το ζήτημα είναι η εξοικείωση με το μέσο, υποστηρίζουν οι ειδικοί.
Πού οφείλεται η νέα μόδα
Γιατί, όμως, κάποιος να προσπαθεί ν' ανακαλύψει ποιοι ήταν οι πρόγονοί του, άνθρωποι που έζησαν και πέθαναν πολλές γενεές πριν από αυτόν;
«Η αναζήτηση αυτή πηγάζει από την εσωτερική ανάγκη να βρούμε τη θέση μας στο ιστορικό νήμα που έχουν υφάνει οι πρόγονοί μας, με απώτερο σκοπό να προσδιορίσουμε το νόημα της ύπαρξής μας», εξηγεί η κλινική ψυχολόγος Ελένη Kουλούτζου. «Ως άνθρωπος, δηλαδή, νιώθω μέρος ενός ευρύτερου συνόλου, το οποίο διερευνώ, με σκοπό να ανακαλύψω τον εαυτό μου. Προσπαθώ να ανακαλύψω χαρακτηριστικά, ταλέντα και ιδιαιτερότητες των προγόνων μου, για να βρω τα «πώς» και τα «γιατί» του παρόντος της δικής μου ζωής».
Η διερεύνηση του γενεαλογικού δένδρου χρησιμοποιείται μάλιστα και από τους επιστήμονες της ψυχανάλυσης. «Η μέθοδος αυτή ονομάζεται Γενεογραμματική και είναι μια μέθοδος διάγνωσης της δυναμικής μιας οικογένειας μέσα στις γενεές και της θέσης του ατόμου σε αυτήν.
Ομως, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην ανάλυσή της».
Αντίστοιχα, ψάχνοντας να βρούμε ποιοι είναι οι πρόγονοί μας, αναζητούμε ένα κομμάτι μας σε αυτούς. «Η διαδικασία αυτή είναι όμορφη, αλλά ενέχει έναν κίνδυνο», εξηγεί η κ. Kουλούτζου. «Να ασχοληθούμε ελαφρά, να αποδώσουμε τα πώς και τα γιατί του παρόντος σε μια αόριστη κληρονομικότητα, χωρίς να πάρουμε την ευθύνη της δικής μας συμπεριφοράς. Για παράδειγμα, να αποδώσουμε τη δική μας επιθετικότητα σε κάποιον πρόγονο, που εμφάνιζε ανάλογες συμπεριφορές».
Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου 2024
Τα πιο συνηθισμένα ελληνικά επώνυμα
Σημασία δεν έχει η πρώτη θέση, που όλοι ξέρουμε ποια είναι, αλλά η… γενική κατάταξη. Σε ποια θέση βρίσκεται π.χ. το «Παπαδάκης»; Είναι πιο πολλοί οι «Κωνσταντινίδηδες» ή οι «Ιωαννίδηδες»; Με αυτή την οπτική, έχει ενδιαφέρον, και πολύ μάλιστα, η έρευνα που δημοσιοποίησε το ΑΣΕΠ (Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού), η οποία δεν βασίζεται μόνο στα δικά του στοιχεία, αλλά και στα κατά τόπους δεδομένα των ληξιαρχείων.
Ένα άλλο δημοσιογραφικό κλισέ επιβάλλει οι λίστες να παρουσιάζονται με φθίνουσα σειρά, ώστε να διατηρείται το ενδιαφέρον. Ακριβώς, όμως, για το λόγο που αναφέραμε προηγουμένως, κι αυτό θα το καταπατήσουμε. Όλοι γνωρίζουν τον πρώτο, το ενδιαφέρον βρίσκεται πιο κάτω. Ιδού, λοιπόν, τα 20 πιο συνηθισμένα ελληνικά επώνυμα και λίγα λόγια για τη σημασία τους, αν και στα περισσότερα είναι κάτι παραπάνω από εμφανής.
1. Παπαδόπουλος: Ο γιος του παπά, το παπαδοπαίδι. Επικράτησε σχεδόν από την αρχή να γράφεται με ένα «π», ενώ η λέξη για τον ιερωμένο ακροβατούσε για δεκαετίες ανάμεσα στο «παπάς» και το «παππάς» πριν καθιερωθεί κι αυτή στα νεοελληνικά με ένα «π».
2. Παππάς: Σ’ αυτή την περίπτωση το επώνυμο κράτησε την πιο παλιά του μορφή, με δύο «π». Το επώνυμο προέρχεται, φυσικά, από την λέξη για τον ιερωμένο, η οποία φούσκωσε κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
3. Καραγιάννης: Σύνθετο επώνυμο, από το «Ιωάννης» και την τουρκική λέξη «καρά» που σημαίνει μαύρος. Εκτός από τα εξωτερικά χαρακτηριστικά (π.χ. πιο μελαψό δέρμα) συμβόλιζε και έννοιες όπως η ατυχία, η δυστυχία κτλ.
4. Βλάχος: Κυριολεκτικά είναι εθνωνυμικό επώνυμο (οι Βλάχοι υπήρξαν για αιώνες μια διακριτική εθνοτική ομάδα, με λατινογενή γλώσσα και δικά τους έθιμα), αλλά διαδόθηκε πέρα απ’ αυτούς για να αποδοθεί σχεδόν σε όλους τους κτηνοτρόφους. Και μέσω αυτής της διασποράς έφτασε να χρησιμοποιείται ως χαρακτηριστικό του άξεστου, του απολίτιστου.
5. Ιωαννίδης: Η δεύτερη «εγγραφή» στη λίστα ονόματος σχετικό με το Ιωάννης. Σύμφωνα με το σχετικό βιβλίο του Μανόλη Τριανταφυλλίδη, καταγράφονται πάνω από 1.400 παραλλαγές τέτοιων επωνύμων.
6. Οικονόμου: Μάλλον η πρώτη έκπληξη της λίστας, αλλά τελικά όχι τόσο μεγάλη. Ο οικονόμος εκτός από χαρακτηριστικό (αυτός που κάνει οικονομία) υπήρξε και εκκλησιαστικό αξίωμα (ο οικονομικός διαχειριστής των μητροπόλεων) από τον 4ο αιώνα, αλλά και ανώτερος υπάλληλος (προϊστάμενος προσωπικού) στα πλούσια σπίτια.
7. Παπαγεωργίου: Το περιμέναμε πιο ψηλά στη λίστα αυτό το επώνυμο, είναι αλήθεια, δεδομένου ότι εκτός από το «παπάς» εμπλέκει και μακράν το πιο συνηθισμένο ανδρικό όνομα.
8. Μακρής: Προφανώς δόθηκε για να χαρακτηρίσει κάποιον ψηλό άνθρωπο, αν και άλλαξε η ορθογραφία του, το «υ» του επιθέτου «μακρύς» έγινε «η».
9. Κωνσταντινίδης: Από το λατινικό «constant» που σημαίνει σταθερός το όνομα, η κατάληξη (όπως και στο Ιωαννίδης) υποδηλώνει ποντιακή καταγωγή και είναι πολύ πιο διαδεδομένη από τις άλλες παραλλαγές (Κωνσταντόπουλος, Κωνσταντίνου κτλ.).
10. Δημόπουλος: Ο γιος του Δημήτρη ή του Δημοσθένη. Η πιο απλή μορφή του, που ξεπερνάει π.χ. το Δημητρίου ή Δημητρόπουλος.
11. Γεωργιάδης: Δεύτερη συμμετοχή στη λίστα ονόματος σχετικό με το πολύ διαδεδομένο «Γεώργιος», η κατάληξη δείχνει κι εδώ ποντιακή καταγωγή.
12. Παπαδημητρίου: Αρκετά κάτω από το Παπαγεωργίου, αλλά εμφανώς πάνω από το Παπαϊωάννου.
13. Παπαδάκης: Ως παραλλαγή του Παπαδόπουλος, το συναντάμε όχι μόνο στην Κρήτη (όπου είναι χαρακτηριστική η κατάληξη –άκης) αλλά και σε πολλά νησιά του Αιγαίου.
14. Αντωνίου: Η πρώτη καταγραφή στη λίστα επωνύμου σχετικού με το όνομα «Αντώνης», και μάλιστα στην πιο απλή μορφή του.
15. Παπανικολάου: Επίσης μια πρωτιά επωνύμου, που σχετίζεται με το όνομα «Νικόλαος», αυτή τη φορά με την ιδιότητα του παπά.
16. Παναγιωτόπουλος: Η μοραΐτικη παραλλαγή για τον γιο του Παναγιώτη.
17. Βασιλείου: Επώνυμο σχετικό με το «Βασίλειος», το πρώτο στη λίστα. Ενδεχομένως προκαλεί εντύπωση ότι βρίσκεται κάτω από λιγότερο δημοφιλές μικρό όνομα, όπως το Αντωνίου.
18. Γιαννόπουλος: Ακόμα ένα επώνυμο που, ως σχετικό με το Ιωάννης, το περιμέναμε πιο ψηλά στη λίστα. Βεβαίως είναι η τρίτη έγγραφη που σχετίζεται μ’ αυτό το όνομα.
19. Νικολάου: Λίγο κάτω από το «Παπανικολάου», επώνυμο που το συναντάμε σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας.
20. Βασιλειάδης: Η λίστα κλείνει με ένα ακόμη επώνυμο που υποδηλώνει καταγωγή από τον Πόντο.
του Αργύρη Παγαρτάνη
https://www.newmoney.gr/fine-living/%CF%84%CE%B1-20-%CF%80%CE%B9%CE%BF-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B7%CE%B8%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CE%B5%CF%80%CF%8E%CE%BD%CF%85%CE%BC%CE%B1/
Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου 2024
Κερκυραίοι Σουλιώτικης καταγωγής
Με την έκδοση του βιβλίου Σ ο υ λ ι ω τ ώ ν Γ ε - ν ε α λ ο γ ί ε ς μας εξέπληξε η ακρίβεια των λόγων του στο Α΄ μέρος και η λεπτομέρεια στο κυρίως έργο του, που είναι το Β΄ μέρος και αφορά τις φάρες των Σουλιωτών, που εμπλούτισαν μετά το 1803 (ξεριζωμός απ’ το Σούλι) και ως σήμερα δημογραφικά την Κέρκυρα.....
Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου 2024
Αρχαία ελληνικά ονόματα που υπαρχουν εως σημερα
Και όμως αυτα είναι αρχαία ελληνικά ονόματα ---
Όμως, εγώ θα καταρρίψω αυτόν τον μύθο, αποδεικνύοντας ότι τα συγκεκριμένα ονόματα είναι Αρχαία Ελληνικά, ενώ δεν έχουν καμμία σχέση με την επικράτηση της νέας θρησκείας, διότι προϋπήρχαν.
Σε κάθε όνομα, θα παραθέτω σχετικό αρχαίο κείμενο καί αντίστοχη μετάφραση, ενώ το Αρχαίο Ελληνικό Κείμενο επειδή δεν διαθέτω πολυτονιστή, θα παρατίθεται στο μονοτονικό. Αν δεν παραθέτω μικρή αναφορά, θα παραθέτω ολόκληρο τον τίτλο του σχετικού συγγράμματος που είναι αφιερωμένο σε αυτό το πρόσωπο.
Τα συγκεκριμένα ονόματα θα παρατεθούν κατά απόλυτη αλφαβητική σειρά.
Καί τα συγκεκριμένα ονόματα είναι τα εξής πέντε:
1) Αντώνιος
2) Δημήτριος
3) Νικόλαος
4) Σάββας
5) Φώτιος
6) Χρήστος
Σε κάθε όνομα θα παραθέτω το αντίστοιχο χωρίο από την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία, στο οποίο θα αποδεικνύω ότι το συγκεκριμένο όνομα υπάρχει πριν την εμφάνιση του χριστιανισμού.
Νομίζω ότι θα τα θεωρήσετε ενδιαφέροντα, ώστε να μπορέσετε να διαπιστώσετε ότι ακόμα καί τα ονόματα δανείστηκε η χριστιανική θρησκεία. Αλλά είναι ώρα να παραθέσω τις πηγές.
Β) Πηγές
1) Αντώνιος
Αρχαίο κείμενο
ήν δέ καί λόγος παλαιός Ηρακλείδας είναι τούς Αντωνίους, απ’ Άντωνος παιδός Ηρακλέους γεγονότας.
Μετάφραση “Κάκτου”
Υπήρχε καί μία αρχαία παράδοση πως οι Αντώνιοι ήταν Ηρακλείδες, απόγονοι του Άντωνος, γιου του Ηρακλή.
Πηγή: Πλουτάρχου βίος Αντωνίου κεφάλαιο 4, εδάφιο 2, εκδόσεις “Κάκτος”, τόμος 167 της σειράς Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων “Οι Έλληνες”, Αθήνα Νοέμβριος 1.993μ.α.χ.χ.
2) Δημήτριος
Ο πρώτος Δημήτριος αναφερόμενος στην Παγκόσμια Ιστορία είναι ο Δημήτριος ο Πολιορκητής, ο οποίος γεννήθηκε το 337π.α.χ.χ., έγινε βασιλιάς της Μακεδονίας τα έτη 294 – 288π.α.χ.χ. καί πέθανε αιχμάλωτος στα χέρια του Σελεύκου το
283π.α.χ.χ.
Είναι στον ίδιο τόμο με τον Αντώνιο, δηλαδή στον τόμο 167 των εκδόσεων “Κάκτος”, της σειράς Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων “Οι Έλληνες”.
Άρα το γεγονός ότι ο Δημήτριος ο Πολιορκητής έζησε τα έτη 337 – 283π.α.χ.χ., σημαίνει ότι δεν ισχύει ο μύθος ότι τάχα το εν λόγω όνομα είναι χριστιανικό, διότι το συγκεκριμένο όνομα προϋπάρχει της χριστιανικής θρησκείας, αρκετούς αιώνες πριν.
3) Νικόλαος
Ο πρώτος Νικόλαος δεν είναι βεβαίως ο “άγιος Νικόλαος” των χριστιανών.
Αντιθέτως, από τα Αρχαία Ελληνικά κείμενα, γνωρίζουμε ότι το συγκεκριμένο κόνομα υπάρχει πολλούς αιώνες πριν την έλευση της συγκεκριμένης θρησκείας.
Αρχαίο κείμενο
Αχθομένων δέ καί συμφορή χρεωμένων Λακεδαιμονίων, αλίης τε πολλάκις συλλεγομένης καί κήρυγμα τοιόνδε ποιευμένων, εί τις βούλοιτο Λακεδαιμονίων πρό τής Σπάρτης αποθνήσκειν, Σπερθίης τε ο Ανηρίστου καί Βούλις ο Νικόλεω, άνδρες Σπαρτιήται φύσι τε γεγονότες εύ καί χρήμασι ανήκοντες ες τά πρώτα, εθελονταί υπέδυσαν ποινήν τείσειν Ξέρξη τών Δαρείου κηρύκων τών εν Σπάρτη απολομένων.
Μετάφραση “Κάκτου”
Αυτό το φαινόμενο τους ανησύχησε κι έκαναν τακτικά συμβούλια, στα οποία ο κήρυκας έθετε το ερώτημα: “Υπάρχει κανείς Σπαρτιάτης που να είναι πρόθυμος να πεθάνει για την πατρίδα του;”. Δύο άνδρες, ο Σπερθίας, γιος του Ανηρίστου, καί ο Βούλης, γιος του Νικολάου, που ανήκαν καί σε διακεκριμένες καί πλούσιες οικογένειες, πρόσφεραν εθελοντικά τη ζωή τους
στον Ξέρξη ως εξιλέωση για τους αγγελιοφόρους του Δαρείου που φονεύτηκαν στη Σπάρτη.
Πηγή: Ηροδότου Ιστορία, Ζ’ 134, 2, εκδόσεις “Κάκτος”, τόμος 50 της σειράς των Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφεών “Οι Έλληνες”, Αθήνα 1.992μ.α.χ.χ.
4) Σάββας
Αρχαίο κείμενο
Τών δέ Γυμνοσοφιστών τούς μάλιστα τόν Σάββαν αναπείσαντας αποστήναι καί κακά πλείστα τοίς Μακεδόσι παρασχόντας λαβών δέκα, δεινούς δκοκούντας είναι περί τάς αποκρίσεις καί βραχυλόγους, ερωτήματα προύθηκεν αυτοίς άπορα, φήσας αποκτενείν τόν μή ορθώς αποκρινάμενον πρώτον, είτ’ εφεξής ούτω τούς άλλους’ ένα δέ τόν πρεσβύτατον εκέλευσεν <επι>κρίνειν.
Μετάφραση «Κάκτου»
Συνέλαβε δέκα από τους Γυμνοσοφιστές, εκείνους κυρίως που έπεισαν τον Σάββα να αποστατήσει καί προκάλεσαν πάρα πολλές συμφορές στους Μακεδόνες, καί που είχαν φήμη πως ήταν φοβεροί στις απαντήσεις. Τους έθεσε δύσκολες ερωτήσεις, αφού είπε ότι θα σκοτώσει αυτόν που πρώτος δεν θα απαντήσει σωστά, καί στη συνέχεια τους άλλους. Κι έναν, τον πιο ηλικιωμένο, τον διέταξε να κρίνει.
Πηγή: Πλουτάρχου Βίος Αλεξάνδρου κεφάλαιο 64, εδάφιο 1, εκδόσεις «Κάκτος», τόμος 162 της σειράς Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων «Οι Έλληνες», Αθήνα Οκτώβριος 1.993μ.α.χ.χ.
5) Φώτιος
Παρακάτω παραθέτω ένα απόσπασμα από το δεύτερο βιβλίο της ιστορίας του Θουκυδίδη, κεφάλαιο 80, εδάφια 4-5. Η μετάφραση είναι των εκδόσεων «Κάκτος».
Ως μία εισαγωγή, οφείλω να σημειώσω ότι οι κάτοικοι της Αμβρακίας καί οι Χάονες, σύμμαχοί τους, προτείνουν στους Λακεδαιμονίους, να εκστρατεύσουν μαζί τους κατά της Ακαρνανίας για να την αποσπάσουν από την Αθηναϊκή συμμαχία. Οι Λακεδαιμόνιοι αποστέλλουν χιλίους οπλίτες με αρχηγό τον Κνήμο. Να τί γράφει ο Θουκυδίδης για τους συμμάχους του Κνήμου σε αυτήν την εκστρατεία.
Αρχαίο κείμενο
Κνήμος δέ καί οι μετ’ αυτού χίλιοι οπλίται επειδή επεραιώθησαν λαθόντες Φορμίωνα, ός ήρχε τών είκοσι νεών τών Αττικών αί περί Ναύπακτον εφρούρουν, ευθύς παρεσκευάζοντο τήν κατά γήν στρατείαν. Καί αυτώ παρήσαν Ελλήνων μέν Αμπρακιώται καί Λευκάδιοι καί Ανακτόριοι καί ούς αυτός έχων ήλθε χίλιοι Πελοποννησίων, βάρβαροι δέ Χάονες χίλιοι αβασίλευτοι, ών ηγούντο επετησίω προστατεία εκ τού αρχικού γένους Φώτιος καί Νικάνωρ. ξυνεστρατεύοντο δέ μετά Χαόνων καί Θεσπρωτοί αβασίλευτοι.
Μετάφραση Κάκτου
Ο Κνήμος, με τους χίλιους οπλίτες, κατόρθωσε να φτάσει στη Λευκάδα, χωρίς να τον πάρει είδηση ο Φορμίωνας –ο οποίος ήταν αρχηγός των είκοσι αθηναϊκών καραβιών που περιπολούσαν γύρω από τη Ναύπακτο-κι αμέσως άρχισε τις ετοιμασίες για την εκστρατεία από στεριά. Έλληνες είχε μαζί του τους Αμπρακιώτες, τους Λευκαδίους καί τους Ανακτορίους, κι επίσης τους χίλιους Πελοποννησίους που έφερε όταν ήρθε. βαρβάρους είχε χίλιους Χάονες, λαό χωρίς βασιλιά, με αρχηγούς το Φώτιο καί το Νικάνορα, από την ηγεμονική οικογένεια του τόπου, οι οποίοι ασκούσαν την εξουσία για ένα χρόνο. Μαζί με τους Χάονες εκστρατεύανε κι οι Θεσπρωτοί, χωρίς βασιλιά καί τούτοι.
Σχόλιο: Όπως συνάγεται από το ανωτέρω απόσπασμα, το όνομα Φώτιος είναι προχριστιανικό, όπως προχριστιανική εορτή είναι καί τα Θεοφάνεια.
Ωστόσο, οφείλω να σημειώσω ότι η θέση του Θουκυδίδη ότι οι Χάονες ήσαν βάρβαροι, δεν είναι λογική, αφού οι αρχηγοί τους έχουν Ελληνικά ονόματα. Εκτός αν θεωρήσουμε ότι ο Θουκυδίδης τους θεωρούσε βαρβάρους, επειδή ήσαν ακόμη σε χαμηλό πολιτιστικό επίπεδο σε σχέση με τους υπολοίπους Έλληνες.
Η έγκριτη εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, αναφέρει ότι οι Χάονες ονομάζονταν καί Χώνες, ενώ κυριάρχησαν σε όλη την Ήπειρο.
Λαός με το ίδιο όνομα αναφέρεται καί στην Ιταλία.
Ακόμη, η έγκριτη εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς, αναφέρει ότι η Χαονία, δηλαδή η χώρα των Χαόνων, εκτείνεται από τα Κεραύνια όρη μέχρι τον Θύαμι(=ποταμό Καλαμά), ενώ οι πόλεις των Χαόνων λέγονταν Πάνορμος, Όγχηστος, Ίλιον,
Βουθρωτό, Φοινίκη κ.λ.π.
Κατά την παράδοση, η Χαονία ονομάσθηκε έτσι από τον Χάονα, γιό του Πριάμου.
Αυτά τα αφιερώνω σε όλους όσους πιστεύουν ότι το όνομα Φώτιος καί η εορτή των Θεοφανείων είναι χριστιανικά.
Πηγή: Θουκυδίδη Ιστορία δεύτερο βιβλίο κεφάλαιο 80, εδάφια 4 – 5, εκδόσεις «Κάκτος», τόμος 17 της σειράς Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων «Οι Έλληνες», Αθήνα 1.991μ.α.χ.χ.
6) Χρήστος
Θα εκπλαγούν πολλοί, αλλά όμως θα αποδείξω με αρχαία Ελληνική πηγή ότι το όνομα Χρήστος είναι Ελληνικό, πριν την επικράτηση της χριστιανικής θρησκείας.
Εντυπωσιακότο μέν, αληθέστατο δέ.
Αλλά ήλθε η ώρα να παραθέσω την αρχαία Ελληνική πηγή.
Αρχαίο κείμενο
Τόν δέ Βυζάντιον σοφιστήν Χρήστον αδικεί η Ελλάς αμελούντες ανδρός, ός άριστα μέν Ελλήνων υπό Ηρώδου επαιδεύθη, πολλούς δέ επαίδευσε καί θαυμασίους άνδρας,
ών εγένετο Ιππόδρομός τε ο σοφιστής καί Φιλίσκος καί Ισαγόρας ο τής τραγωδίας ποιητής ρήτορές τε ευδόκιμοι Νικομήδης ο εκ τού Περγάμου καί Ακύλας ο εκ τής εώου Γαλατίας καί Αρισταίνετος ο Βυζάντιος καί τών ελλογίμως φιλοσοφησάντων Κάλλαισχρός τε ο Αθηναίος καί ο επί βωμώ Σώσπις καί πλείους έτεροι λόγου άξιοι.
Μετάφραση «Κάκτου»
Τον Βυζάντιο σοφιστή Χρήστο τον αδικούν οι Έλληνες καί δεν δίνουν την πρέπουσα σημασία σε άνδρα που μορφώθηκε από τον Ηρώδη καλλίτερα απ’ όλους τους άλλους Έλληνες, αλλά καί ο ίδιος μόρφωσε πολλούς καί αξιοθαύμαστους άνδρες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται ο σοφιστής Ιπποδρομος, ο Φιλίσκος, ο τραγικός ποιητής Ισαγόρας, ρήτορες ξακουστοί όπως ο Νικομήδης από την Πέργαμο, ο Ακύλας από την ανατολική Γαλατία καί ο Αρισταίνετος ο Βυζάντιος, ονομαστοί φιλόσοφοι, όπως ο Αθηναίος Κάλλαισχρος ο υπεύθυνος για τις θυσίες Σώσπις καί πολλοί άλλοι αξιόλογοι άνδρες.
Πηγή: Φιλοστράτου Άπαντα, τόμος τέταρτος, Βίοι Σοφιστών, Β΄ βιβλίο, σοφιστής ια΄, κεφάλαιο 591, σειρές 1 – 10, εκδόσεις «Κάκτος», τόμος 310 της σειράς Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων «Οι Έλληνες», Αθήνα 1.994μ.α.χ.χ.
Γ) Βιβλιογραφία
1) Θουκυδίδη Ιστορία δεύτερος τόμος, εκδόσεις «Κάκτος», τόμος 17 της σειράς Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων «Οι Έλληνες», Αθήνα 1.991μ.α.χ.χ.
2) Ηροδότου Ιστορία έβδομος τόμος, εκδόσεις «Κάκτος», τόμος 50 της σειράς Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων «Οι Έλληνες», Αθήνα 1.992μ.α.χ.χ.
3) Πλουτάρχου Βίοι Παράλληλοι Αλέξανδρος–Καίσαρ, εκδόσεις «Κάκτος», τόμος 162 της σειράς Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων «Οι Έλληνες», Αθήνα Οκτώβριος 1.993μ.α.χ.χ.
4) Πλουτάρχου Βίοι Παράλληλοι Δημήτριος–Αντώνιος, εκδόσεις «Κάκτος», τόμος 167 της σειράς Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων «Οι Έλληνες», Αθήνα Νοέμβριος 1.993μ.α.χ.χ.
5) Φιλοστράτου Άπαντα τόμος τέταρτος Βίοι Σοφιστών, εκδόσεις «Κάκτος», τόμος 310 της σειράς Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων «Οι Έλληνες», Αθήνα 1.994μ.α.χ.χ.
Γεώργιος – Χαράλαμπος Κατρακίλης, απόφοιτος του Τμήματος Ιστορίας καί Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού καί Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ιστορικός.
Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο επικοινωνίας: oath@ath.forthnet.gr, antiochusacharnensis@gmail.com, antiochusachanrnensis@hotmail.com