Οι πτωχεύσεις στην Ελλαδα του 1827 – 28 και του 1842 - 43

Πριν καν προλάβουν οι Έλληνες να αποκτήσουν ανεξάρτητο κράτος, βρέθηκαν σε καθεστώς πτώχευσης: Μόλις στα 1828, ο Ιωάννης Καποδίστριας γνωστοποίησε στους δανειστές της χώρας ότι δεν είχε να πληρώσει μία για τα χρέη της Ελλάδας στο εξωτερικό. Και ήταν τα χρέη αυτά που «ευθύνονταν» για την πρεμούρα των Αγγλογάλλων να συμφωνήσουν με τους Ρώσους ότι έπρεπε η χώρα να αποκτήσει κρατική οντότητα.

Ήδη, από το 1823, όταν ακόμα οι επαναστάτες νικούσαν στα πεδία των μαχών, τα οικονομικά του κράτους έμπαζαν από παντού. Ο προϋπολογισμός για εκείνη τη χρονιά (1823) προέβλεπε έσοδα γύρω στα 13 (12,84 για την ακρίβεια) εκατομμύρια γρόσια και πάνω από 38,5 εκατομμύρια έξοδα (τα έξι για τη λειτουργία της διοίκησης και τα υπόλοιπα για τον στρατό και το ναυτικό). Κι από τα έσοδα, τα περίπου 7,4 εκατομμύρια προέρχονταν από την Κρήτη που, από το 1824, έπαψε να συνεισφέρει, καθώς ανακτήθηκε από τους Τούρκους. Για την επαναστατημένη Ελλάδα, τα έσοδα περιορίστηκαν στα 5,5 εκατομμύρια, χωρίς να μειωθούν τα έξοδα.

Αν τα λάφυρα των μαχών και τα κτήματα που οι Τούρκοι εγκατέλειπαν, τα διαχειριζόταν κάποια χρηστή διοίκηση, πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Όπως επίσης πρόβλημα δεν θα υπήρχε, αν λειτουργούσε στοιχειώδης κρατικός μηχανισμός. Όμως, «κτήματα και λάφυρα υπεβάλλοντο εις τακτικόν πλιατσικολόγημα», όπως σημειώνει ο καθηγητής Α. Ανδρεάδης.

Όπως και να έχει το ζήτημα, στα 1823 και με τους επαναστάτες στα πρόθυρα του εμφυλίου πολέμου, η κατάσταση ήταν τραγική. Το Βουλευτικό (η Βουλή) έφτασε να δανειστεί 1.500 γρόσια από μοναστήρι, ενώ στον «κρατικό αντιπρόσωπο» που πήγε στην Κεφαλονιά για να προσκαλέσει τον λόρδο Βύρωνα δεν καταβλήθηκαν τα 15 όλα κι όλα τάλιρα για τα έξοδά του. Για να συνεχιστεί ο αγώνας, χρειαζόταν επειγόντως η σύναψη δανείου. Και για τον σκοπό αυτό εργαζόταν ο Ηπειρώτης, Ανδρέας Λουριώτης. Σε αναζήτηση δανειστών, είχε μάταια περάσει από Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία και είχε καταλήξει στο Λονδίνο, όπου βρήκε πρόθυμους να δανείσουν την επανάσταση. Μόλις (28 Φεβρουαρίου 1823) είχε ιδρυθεί εκεί φιλελληνική εταιρεία που διευκόλυνε τα πράγματα. Ο Λουριώτης επέστρεψε στην Ελλάδα τέλη Μαρτίου (1823) και εξέθεσε την κατάσταση. Μετά από πολλές παλινωδίες και καθυστερήσεις, στις 2 Ιουνίου, αποφασίστηκε να σταλεί τριμελής επιτροπή με εξουσιοδότηση να συνάψει δάνειο («μέχρι τέσσερα εκατομμύρια ισπανικά τάλιρα»). Ξέσπασε τρομερή αντιδικία, αν η επιτροπή αυτή θα εκπροσωπούσε το Βουλευτικό (που επηρέαζαν οι Μαυροκορδάτος και Λ. Κουντουριώτης, οι οποίοι ανέμεναν πολιτικά οφέλη από την υπόθεση) ή το Εκτελεστικό (η κυβέρνηση). Με τα πολλά, η επιτροπή κατόρθωσε να φθάσει στο Λονδίνο στις 14 του επόμενου Ιανουαρίου (1824), ενώ ήδη από τον Δεκέμβριο βρισκόταν στο Μεσολόγγι ο λόρδος Βύρων με 20.000 τάλιρα «δανεικά κι αγύριστα».

Η επιτροπή κατόρθωσε να συνάψει το πρώτο δάνειο στις 9 Φεβρουαρίου 1824. Η ονομαστική του αξία ήταν 800.000 στερλίνες. Βαπτίστηκε «Δάνειο της Ανεξαρτησίας» αλλά για την παραλαβή του, μπήκαν υποθήκη «εθνικές γαίες και τα έσοδα των τελωνείων, αλυκών και ιχθυοτροφείων». Και βέβαια, από το αρχικό ποσό, έπρεπε να αφαιρεθούν «έξοδα φακέλου», προμήθειες, οι δόσεις ενός χρόνου, οι τόκοι δυο χρόνων και διάφορα άλλα. Από τις 800.000 που υποτίθεται ότι θα εισέπραττε η Ελλάδα, απέμειναν 250.000. Η δουλειά ήταν αρκετά επικερδής. Ενώ στον Μοριά και στη Ρούμελη είχε ξεσπάσει άγριος ο εμφύλιος ανάμεσα στους στρατιωτικούς (με επικεφαλής τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη) και τους πολιτικούς (με αρχηγό τον Μαυροκορδάτο), η επιτροπή έμεινε στην Αγγλία για να συνάψει και δεύτερο δάνειο. Το κατάφερε τον Ιανουάριο του 1825. Αυτή τη φορά, το «Δάνειο της Ανεξαρτησίας» ήταν 2.000.000 λίρες στερλίνες, που δεν θα καταβάλλονταν εφάπαξ αλλά σε δώδεκα δόσεις, με τόκο 5%. Και το φαγοπότι ήταν τρικούβερτο: Από το ποσό αυτό, στην Ελλάδα κατακυρώθηκαν 230.115 λίρες, ένα σελίνι και μία πέννα.

Τελικά, με το δεύτερο, κολοσσιαίο για την εποχή δάνειο, όχι μόνο ήταν δυνατή η τελική επικράτηση των Ελλήνων αλλά και μπορούσαν να αγοραστούν ατμόπλοια που θα εμπόδιζαν την απόβαση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο. Όμως, αντί του ισόποσου των εβδομήντα εκατομμυρίων χρυσών φράγκων για τα οποία δεσμεύτηκε η χώρα (τα δύο εκατομμύρια λίρες), εισπράχτηκαν 37 εκατομμύρια, από τα οποία τα δύο τρίτα έμειναν στην Αγγλία και «κατεσπαταλήθησαν κατά τον απαισιότερον τρόπον υπό των εκδοτών του δανείου και δήθεν φιλελλήνων τραπεζιτών», γράφει ο Α. Ανδρεάδης. Και προσθέτει: «Αλλά και τα περιελθόντα εις την Ελλάδα 13.500.000 φράγκα εχρησιμοποιήθησαν κυρίως εις τους απαισίους εμφυλίους πολέμους και όταν έφθασεν ο Ιμπραήμ (1826), το ταμείον ήτο όσον κενόν κατά τας παραμονάς της εισβολής του Δράμαλη».

Ο Ιμπραήμ κι ο Κιουταχής πήραν το Μεσολόγγι στις 10 Απριλίου 1826. Στη συνέχεια, ο Κιουταχής βάλθηκε να καταστείλει την επανάσταση στη Στερεά Ελλάδα κι, από το Μεσολόγγι, έφτασε ως την Αθήνα, ενώ ο Ιμπραήμ εισέβαλε στην Πελοπόννησο. Με όλα αυτά, το 1827 βρήκε την επανάσταση να καταρρέει. Οι δανειστές άρχισαν να ανησυχούν, τι θα γίνει με τα δανεικά. Αν οι Έλληνες υποδουλώνονταν πάλι στην Οθωμανική αυτοκρατορία, έχαναν και τις ελάχιστες πιθανότητες που είχαν, να εισπράξουν τα χρήματά τους. Ξεκίνησαν να πιέζουν τις κυβερνήσεις τους (της Αγγλίας, κυρίως) να κάνουν κάτι, προσθέτοντας τη φωνή τους στις υπογραφές με παγκόσμιο κύρος, όπως του Βίκτορα Ουγκώ (1802 - 1885), του Φραγκίσκου Ρενέ υποκόμη ντε Σατομπριάν (1768 - 1848) και του Πέτρου ντε Μπερανζέρ (Βερανζέρου, 1780 - 1857), που έμπαιναν στις εκκλήσεις για βοήθεια στους Έλληνες.

Κι ενώ η Γ’ Εθνοσυνέλευση ψήφιζε (2 Απριλίου) κυβερνήτη τον Καποδίστρια, ο νέος τσάρος Νικόλαος Α’ (1796 - 1855) υπέγραφε με την Αγγλία το πρωτόκολλο της Πετρούπολης (4 Απριλίου). Ήταν το πρώτο κείμενο, που ανέφερε τη λέξη Ελλάδα στη διεθνή διπλωματία. Τη θεωρούσε αυτοδιοικούμενη χώρα, κάτω από την επικυριαρχία του σουλτάνου. Κι ακόμα, στις στις 6 Ιουλίου (πάντα του 1827), υπογραφόταν η συνθήκη του Λονδίνου ανάμεσα στην Αγγλία, τη Γαλλία και τη Ρωσία. Αναγνώριζε αυτόνομη Ελλάδα από τη γραμμή Αμβρακικού - Παγασητικού και νότια, κάτω από την επικυριαρχία του σουλτάνου. Το κυριότερο όμως ήταν πως η συνθήκη περιλάμβανε μυστικά άρθρα, που προέβλεπαν την αποστολή τριεθνούς στόλου στην Πελοπόννησο, με εντολή την επιβολή των αποφάσεων. Εκτελεστές της συνθήκης ορίστηκαν οι ναύαρχοι Ερρίκος Δανιήλ Γκοτιέ κόμης Ντεριγνί (1782 - 1835) για τη Γαλλία, Εδουάρδος Κόδριγκτον (1770 - 1851) για την Αγγλία και Λογγίνος Χέιντεν (1772 - 1840) για τη Ρωσία. Οι δανειστές είχαν εξασφαλίσει πως, τουλάχιστον, θα υπήρχε ο οφειλέτης. Η ναυμαχία του Ναβαρίνου (8 Οκτωβρίου) επισημοποίησε την κατάσταση.

Όταν ο Ιωάννης Καποδίστριας έφτασε στο Ναύπλιο (8 Ιανουαρίου 1828), ο τουρκικός κίνδυνος είχε απομακρυνθεί. Έμενε να πληρωθούν τα δάνεια. Πλην όμως, «δεν υπήρχε σάλιο».

Έτσι κι αλλιώς, το ήξερε και από τις 31 Αυγούστου του 1827 είχε υποβάλει υπόμνημα στα ανακτοβούλια Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας, να του χορηγηθεί δάνειο 1.000.000 αγγλικών λιρών, για να τα βγάλει πέρα, ώσπου να φέρει σε μια ρέγουλα τα πράγματα. Η Γαλλία είχε συμφωνήσει (Ιανουάριος 1828) να δοθούν αυτά τα χρήματα αλλά η Αγγλία απέρριψε το αίτημα. Ήθελε να εισπραχθούν τα χρωστούμενα.

Ο Καποδίστριας απάντησε με το γνωστό «ουκ αν λάβετε παρά του μη έχοντος». Ήταν η πρώτη πτώχευση. Μόνο για την ανασύνταξη του στρατού, χρειαζόταν 500.000 γαλλικά φράγκα και συνολικά διέθετε 300.000 από δωρεές Ευρωπαίων «για την απελευθέρωση αιχμαλώτων». Επέβαλε στάση πληρωμών στην εξυπηρέτηση του εξωτερικού χρέους και προσέφυγε στους ναύαρχους του τριεθνούς στόλου να δώσουν ό,τι είχαν ευχαρίστηση. Ο Ρώσος πρόσφερε 100.000 τάλιρα συν 28.000 λίτρες παξιμάδι να φάνε οι εξαθλιωμένοι Έλληνες συν 10.000 λίτρες πυρίτιδα για τις στρατιωτικές ανάγκες. Ο Γάλλος πρόσφερε δώδεκα βαρέλια πυρίτιδα κι ο Άγγλος κάτι ψιλά.

Οι προσπάθειες του Καποδίστρια να αναστήσει τα οικονομικά της Ελλάδας έπεισαν τους Άγγλους δανειστές ότι τελικά δεν θα έχαναν τα λεφτά τους. Προσωρινά, σταμάτησαν τις πιέσεις. Κι ένα υπόμνημα του Άγγλου Κόδριγκτον προς την κυβέρνησή του, με μεσολάβηση του Καποδίστρια, έφτασε ως τη ρωσική αυλή. Ο τσάρος ενέκρινε και χορηγήθηκε στην Ελλάδα (από το 1828 ως το 1830) βοήθημα 3.500.000 ρούβλια, ενώ η Γαλλία πρόσφερε (για το ίδιο διάστημα) άλλα 6.600.000 φράγκα. Στα 1831, όταν πια η Γαλλία σταμάτησε την χρηματοδότηση, η Αγγλία πρόσφερε 500.000 φράγκα που όμως εκταμιεύτηκαν μετά τη δολοφονία του κυβερνήτη (27 Σεπτεμβρίου 1831).

Μέσα σε δυο χρόνια, χάθηκαν όλα όσα ο Καποδίστριας είχε νοικοκυρέψει. Οι τρεις μεγάλες δυνάμεις επέλεξαν τον Βαυαρό Όθωνα για βασιλιά της πια ανεξάρτητης Ελλάδας και εγγυήθηκαν την παροχή νέου δανείου 60.000.000 γαλλικών φράγκων. Ήταν αυτό που είχαν αρνηθεί στον Καποδίστρια. Έτσι, όταν ο Όθων κατέπλευσε στο Ναύπλιο, στις 18 Ιανουαρίου 1833, είχε μαζί του προίκα τη δυνατότητα να δανειστεί ένα διόλου ευκαταφρόνητο για την εποχή ποσό. Κατάφερε να ξοδέψει τα δύο τρίτα για να καλύψει τις τρύπες των προϋπολογισμών του 1833 και του 1834. Έτσι κι αλλιώς, μεσολάβησαν και πάλι μεσάζοντες και κάθε είδους αρπακτικά, με αποτέλεσμα τα χρήματα που πραγματικά διατέθηκαν στην Ελλάδα, να είναι πολύ λιγότερα από τα όσα η χώρα δανείστηκε. Και οι «εθνικές γαίες» εξακολούθησαν να είναι υποθηκευμένες.

Μέσα σε όλα αυτά, ο Βαυαρός ουσιαστικά πρωθυπουργός της Ελλάδας, Άρμανσπεργκ, ακολουθούσε αγγλόφιλη πολιτική, με αποτέλεσμα να βρεθούν απέναντί του η Γαλλία και η Ρωσία. Η τρίτη δόση του δανείου δεν καταβλήθηκε και οι προϋπολογισμοί του 1835 και του 1836 έκλεισαν με τεράστιο έλλειμμα. Ο Άρμανσπεργκ παρακαλούσε τους Άγγλους, να πάρει τουλάχιστον τα μισά (δέκα εκατομμύρια). Οι Άγγλοι μεσολάβησαν στους Γάλλους αλλά αυτοί συζητούσαν μόνο για «τα μισά των μισών». Ύστερα από μια σειρά διαβουλεύσεων, υπογράφτηκε στο Λονδίνο πρωτόκολλο με το οποίο οι τρεις δυνάμεις έδιναν την εγγύησή τους για δάνειο 2.420.000 φράγκων (δηλαδή κάτω από «τα μισά των μισών των… μισών»). Δόθηκαν στον Οίκο Ρότσχιλντ που διαχειριζόταν το δάνειο, για να εξοφλήσει τους τόκους του 1836.

Το 1837, χρονιά που ο Άρμανσπεργκ καθαιρέθηκε, τα πράγματα καλυτέρευσαν και το έλλειμμα περιορίστηκε αλλά είχε διακοπεί και η ροή των χρημάτων της τρίτης δόσης του δανείου. Ο Όθων στράφηκε στους χρηματιστές της Βαυαρίας και ξεκίνησε να δανείζεται ψιλοποσά, τα οποία εξοφλούσε με νέα δάνεια.

Όμως, από τα μέσα του 1842, η ελληνική οικονομία πήρε τον κατήφορο. Η καταστροφική πορεία της επιδεινώθηκε από την υπερπαραγωγή σταριού και καλαμποκιού, τη στιγμή που οι τιμές τους μειώνονταν δραματικά στις αγορές τής (ακόμα τουρκικής) Θεσσαλίας, της Αλεξάνδρειας και της Ρωσίας. Η πτώση των τιμών μετατράπηκε σε ντόμινο που έπληξε και τα υπόλοιπα αγροτικά προϊόντα. Κι έτυχε, τη χρονιά αυτή να κλείσουν και οι ξένες αγορές που απορροφούσαν ελληνική σταφίδα και σύκα. Οι αγρότες βρέθηκαν σε δεινή οικονομική θέση. Και αγρότες ήταν τότε το 64% των Ελλήνων. Και ήταν αυτοί που κατά κύριο λόγο μπόλιαζαν τον κρατικό κορβανά (φόρος της δεκάτης κ.ά.). Μια σειρά από ατυχείς χειρισμούς επιδείνωσε την κατάσταση. Και το 1843 πλησίαζε απειλητικό, καθώς τον Μάρτιο της χρονιάς αυτής έπρεπε να καταβληθούν μεγάλα ποσά για τόκους του δανείου των 60 εκατομμυρίων (παρ’ όλο που εκκρεμούσε η καταβολή της τρίτης δόσης). Μπροστά στον κίνδυνο να κηρυχθεί χρεοκοπία, μια και το ταμείο ήταν άδειο, οι εγκέφαλοι του οικονομικού επιτελείου κατέβασαν φαεινή ιδέα: Τον Ιανουάριο του 1843, έστειλαν στις τρεις μεγάλες δυνάμεις διακοίνωση με την οποία ζητούσαν να καταβάλουν αυτές τους τόκους του δανείου και να χρέωναν την Ελλάδα για είσπραξή τους «εν καιρώ».

Μια δυσάρεστη έκπληξη τους περίμενε. Γαλλία και Αγγλία ειδοποίησαν πως δεν επρόκειτο να ξαναδανείσουν την Ελλάδα. Και η επόμενη δόση έπρεπε να πληρωθεί «το αργότερο ως την Πρωτομαγιά». Η Ρωσία, που έδωσε χρήματα, τα ζήτησε ουσιαστικά αμέσως πίσω.

Για να τα βγάλει πέρα, ο Όθων προχώρησε σε δραστική μείωση των κρατικών δαπανών, περικοπή μισθών, κατάργηση θέσεων, διακοπή δημοσίων έργων και κλείσιμο διπλωματικών αποστολών στο εξωτερικό. Εκτός από το τελευταίο, όλα τα άλλα έπλητταν τους Έλληνες πολίτες. Κανένας Βαυαρός δεν απολύθηκε και κανενός δε μειώθηκε ο μισθός. Η δυσαρέσκεια ογκώθηκε. Πολλαπλασιάστηκαν οι συνωμοτικές κινήσεις για μια επανάσταση που θα υποχρέωνε τον Όθωνα να παραχωρήσει σύνταγμα. Οι Έλληνες πίστευαν πως η ψήφιση συντάγματος ήταν το φάρμακο στα δεινά τους, μια και θα περιόριζε τις αυθαιρεσίες των Βαυαρών.

Η αντίδραση του λαού κορυφώθηκε, όταν, με πρωτόκολλο (2 Σεπτεμβρίου 1843), οι μεγάλες δυνάμεις απαίτησαν η ελληνική κυβέρνηση, «μέσα σε 15 ημέρες», να προχωρήσει σε περικοπές τεσσάρων εκατομμυρίων δρχ. (όσο περίπου ήταν το ετήσιο έλλειμμα) και όρισαν δασμούς, χαρτόσημα και άλλους πόρους που θα πήγαιναν αποκλειστικά στην εξυπηρέτηση των δανείων. Απαντούσαν έτσι στην δεύτερη ελληνική πτώχευση και αυτή τη φορά υπαγόρευαν την ελληνική οικονομική πολιτική, προκειμένου να εξασφαλίσουν τα χρήματα του δανείου που οι ίδιες είχαν εγγυηθεί. Το ποτήρι είχε ξεχειλίσει. Την επομένη, ξέσπασε η επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου. Οι πρέσβεις των ξένων δυνάμεων, που παρακολουθούσαν από κοντά τα γεγονότα, είχαν την ελπίδα ότι θα απαλλαγούν από τον Όθωνα ο οποίος, όπως πίστευαν, θα προτιμούσε να παραιτηθεί παρά να παραχωρήσει σύνταγμα. Διαψεύστηκαν.

Η εθνοσυνέλευση άρχισε τις εργασίες της στις 8 Μαρτίου του 1844. Στις 18 του ίδιου μήνα, ο Όθων ορκιζόταν πίστη στο σύνταγμα: Ο ίδιος θα ασκούσε την εκτελεστική εξουσία. Τη νομοθετική αναλάμβαναν η βουλή και η γερουσία.

Το σύνταγμα που προέκυψε από την επανάσταση, δεν έλυσε τα πολιτικά και οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας. Ούτε τα κοινωνικά. Ο Όθων εξακολουθούσε ν’ ανακατεύεται στην πολιτική, ν’ ανεβάζει και να κατεβάζει κυβερνήσεις, ουσιαστικά, να κυβερνά. Και είχε προκύψει κι άλλος μπελάς: Στην εξουσία ανακατευόταν και η βασίλισσα Αμαλία. Και βέβαια, το σύνταγμα δεν έδινε ψωμί στους πεινασμένους ούτε αποκατέστησε τους αγωνιστές του 21.

Στα 1844, ο Ιωάννης Κωλέττης (1774 - 1847) γύρισε γαλλόφιλος από το Παρίσι, ίδρυσε το «γαλλικό», όπως ονομάστηκε, κόμμα, ανέτρεψε τον αρχηγό του «αγγλικού» κόμματος και πρωθυπουργό, Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο (1791 - 1865), και κυβέρνησε τρία χρόνια. Στα 1847, προχώρησε σε εκλογές, τις πήρε με μεγάλη πλειοψηφία αλλά πέθανε. Ακολούθησαν πάνω από δέκα ταραγμένα χρόνια.

Ο Μαυροκορδάτος ξανάγινε πρωθυπουργός το 1853, η κατάσταση πήγαινε από το κακό στο χειρότερο και οι εξεγέρσεις έγιναν συχνό φαινόμενο. Τα ίδια συνεχίστηκαν και με τον Δημήτριο Βούλγαρη (1801 - 1877), που έγινε πρωθυπουργός το 1855. Μέσα σε όλα, οι ξένες δυνάμεις επενέβαιναν ανοιχτά στα ελληνικά πολιτικά πράγματα κι έφτασαν, στον Κριμαϊκό πόλεμο (Αγγλογάλλοι και Τούρκοι εναντίον Ρώσων), να καταλάβουν Αθήνα και Πειραιά (Μάιος 1854 - Φεβρουάριος 1857) για να εμποδίσουν την Ελλάδα να πολεμήσει κατά της Τουρκίας. Στη διάρκεια της κατοχής, που έληξε με το τέλος του πολέμου, οι Αγγλογάλλοι διόριζαν του υπουργούς της Ελλάδας και ανεβοκατέβαζαν τις κυβερνήσεις της. Όταν Ρώσοι και Αγγλογάλλοι τα βρήκαν, συγκρότησαν (1857) την επιτροπή Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου που κύριο σκοπό είχε την εξεύρεση των πόρων εκείνων, με τους οποίους η Ελλάδα θα πλήρωνε τις δόσεις του δανείου του 1832: Έσοδα από κρατικά μονοπώλια, φόροι καπνού και τελωνειακοί δασμοί εκχωρήθηκαν για τις ανάγκες εξυπηρέτησης του δανείου.

Όλα αυτά τέλειωσαν με την γενικευμένη επανάσταση του 1862 που οδήγησε στην έξωση του Όθωνα.

(Ιστορία του Έθνους, 5.12.2010) (τελευταία επεξεργασία, 20.12.2010)

http://historyreport.gr/index. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Οι πτωχεύσεις στην Ελλαδα του 1827 – 28 και του 1842 - 43"

Το 1827 ο Γεώργιος Καραϊσκάκης νίκησε τον Κιουταχή στο Κερατσίνι

Σαν σήμερα το 1827 ο Γεώργιος Καραϊσκάκης νίκησε τον Κιουταχή στο Κερατσίνι
Στις 4 Μαρτίου 1827 ο Γεώργιος Καραϊσκάκης αποκρούει επίθεση του Κιουταχή στο Κερατσίνι, περιοχή βόρεια του Πειραιά, και του προξενεί βαρύτατες απώλειες. Η μάχη αυτή υπήρξε μία από τις λαμπρότερες νίκες του «γιου της καλογριάς».

Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Ακρόπολης από τους Τούρκους το 1827, ο Καραϊσκάκης, από την Ελευσίνα όπου βρισκόταν, θεώρησε αναγκαίο να καταλάβει το Κερατσίνι κι από ‘κει να ανοίξει δρόμο προς την Ακρόπολη διαμέσου του ελαιώνα της Αθήνας για να ενισχύσει τους πολιορκημένους.

Πίστευε ότι η διαδρομή αυτή θα του εξασφάλιζε την προστασία του στρατού του από το εχθρικό ιππικό, ενώ έχοντας ως ορμητήριο το παραθαλάσσιο Κερατσίνι θα μπορούσε να εφοδιάζονται ευκολότερα οι δυνάμεις του από τα πλοία.

Στις 3 Μαρτίου 1827 έφθασε με τον στρατό του εκεί και οργάνωσε το σχέδιό του. Ο επικεφαλής της πολιορκίας της Ακρόπολης, Κιουταχής, μόλις πληροφορήθηκε την άφιξη του Καραϊσκάκη στο Κερατσίνι, έσπευσε με 800 άνδρες του να κατασκοπεύσει τις κινήσεις τους. Κατέλαβε ένα λόφο στο νότιο ύψωμα του Κορυδαλλού, που τότε οι Αθηναίοι ονόμαζαν λόφο του Σαρδελά, κι έστησε δύο κανόνια. Την ίδια ημέρα ενεπλάκη σε αψιμαχίες με τους άνδρες του Καραϊσκάκη, χωρίς κάποιο αποτέλεσμα.
Την επομένη, 4 Μαρτίου, επανέλαβε την επίθεση με πολύ ισχυρότερη δύναμη, που την αποτελούσαν, σύμφωνα με ορισμένους απομνημονευματογράφους, 3.000 πεζοί και 400 ιππείς (άλλες πηγές αναφέρουν μεγαλύτερο αριθμό: 4.000 πεζούς και 2.000 ιππείς). Αρχικά στράφηκε σ’ ένα οχυρωμένο μετόχι, που το υπερασπίζονταν ο Τούσας Μπότσαρης, ο Γαρδικιώτης Γρίβας και ο Νικόλαος Κασομούλης, με τους λιγοστούς άνδρες τους. Αφού το κανονιοβόλησε, ετοιμάστηκε γύρω στο μεσημέρι για την τελική έφοδο.

Βλέποντας ο Καραϊσκάκης την κρισιμότητα της κατάστασης, επιχείρησε αντιπερισπασμό, τον οποίο όμως αντιλήφθηκε ο Κιουταχής και χώρισε τις δυνάμεις του στα δύο.

Η ηρωική αντίσταση των υπερασπιστών του μετοχίου καθήλωσε τους Τούρκους, οι οποίοι αργότερα αναγκάστηκαν να τραπούν σε φυγή, όταν εμφανίστηκε το ιππικό του Χατζημιχάλη Νταλιάνη, που τους προξένησε βαρύτατες απώλειες.

Λίγο αργότερα έφθασαν ενισχύσεις από την Καστέλα, ολοκληρώνοντας την ήττα του Κιουταχή.

Οι απώλειες των Τούρκων ήταν σημαντικές για τη δύναμη που παρέταξαν. Οι νεκροί ανήλθαν σε 300 και οι τραυματίες σε 500 άνδρες. Οι Έλληνες έχασαν 3 άνδρες, ενώ τραυματίστηκαν περί τους 25.

Ο Μακρυγιάννης αναφέρει στα «Απομνημονεύματά» του ότι οι υπερασπιστές της Ακρόπολης, βλέποντας από μακριά την εξέλιξη της μάχης, βγήκαν και χτυπήθηκαν με τους πολιορκητές. Η πληροφορία αυτή, σύμφωνα με τους ιστορικούς, φαίνεται υπερβολική, γιατί οι Αθηναίοι δεν ήταν δυνατό να έχουν ακριβή αντίληψη της μάχης στο Κερατσίνι. Ωστόσο, η αναφορά του Μακρυγιάννη απηχεί το κλίμα γενικής ευφορίας και του αναπτερωμένου ηθικού των Ελλήνων, μετά τη μεγάλη νίκη του Καραϊσκάκη στο Κερατσίνι.

Πηγή: sansimera.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Το 1827 ο Γεώργιος Καραϊσκάκης νίκησε τον Κιουταχή στο Κερατσίνι"

Η ομιλία του Κολοκοτρώνη στους Ελληνες.

Η ομιλία του Κολοκοτρώνη στην Πνύκα.-----Αποτελεί την πνευματική παρακαταθήκη του Γέρου του Μωριά προς τη νέα γενιά.--- Εκφωνήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 1838 στην Πνύκα και πρωτοδημοσιεύτηκε στις 13 Νοεμβρίου 1838 στην αθηναϊκή εφημερίδα «Αιών», που εξέδιδε ο ιστορικός Ιωάννης Φιλήμων.

Στις 7 Οκτωβρίου 1838 ο γηραιός στρατηγός και εν ενεργεία Σύμβουλος Επικρατείας Θεόδωρος Κολοκοτρώνης επισκέφθηκε το Βασιλικό Γυμνάσιο της Αθήνας (νυν 1ο Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθήνας) για να παρακολουθήσει τη διδασκαλία του γυμνασιάρχη Γεωργίου Γενναδίου (1784-1854) για τον Θουκυδίδη. Τόσο εντυπωσιάστηκε από την «παράδοσιν του πεπαιδευμένου γυμνασιάρχου και από την θέαν τοσούτων μαθητών», ώστε εξέφρασε την επιθυμία να μιλήσει και ο ίδιος προς τους μαθητές. Την πρότασή του απεδέχθη ο Γεννάδιος και λόγω της στενότητας του χώρου και του πλήθους των μαθητών η ομιλία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη ορίσθηκε για τις 10 το πρωί της 8ης Οκτωβρίου 1838 στην Πνύκα.

Το γεγονός μαθεύτηκε στη μικρά τότε Αθήνα και εκτός από τους μαθητές, πλήθος ανθρώπων «διαφόρων επαγγελμάτων και τάξεων» συνέρρευσε στην Πνύκα το πρωί της 8ης Οκτωβρίου για να ακούσει τον ηγέτη της Επανάστασης του '21. Ξαφνικά, στον χώρο της ομιλίας εμφανίσθηκε «σμήνος χωροφυλακής», αποφασισμένο να διαλύσει τη συγκέντρωση, επειδή προφανώς, ως βασιλικότερο του βασιλέως Όθωνα, τη θεώρησε αντικαθεστωτική. Όμως, μετά τη διαβεβαίωση του γυμνασιάρχη και των καθηγητών για το «αθώο της πράξεως», οι χωροφύλακες αποχώρησαν και η ομιλία έγινε κανονικά. Άλλωστε, ο Κολοκοτρώνης δεν αποτελούσε κίνδυνο για τη δυναστεία, αφού τα είχε βρει με τον Όθωνα και κατείχε μάλιστα το αξίωμα του Συμβούλου της Επικρατείας, δηλαδή του πολιτικού συμβούλου του βασιλιά. (Το Συμβούλιο της Επικρατείας εκείνης της εποχής, που ήταν πολιτικό σώμα, δεν πρέπει να συγχέεται με το σημερινό Συμβούλιο της Επικρατείας, που είναι δικαστικός σχηματισμός.)

Η oμιλία

Παιδιά μου!

Εις τον τόπο τούτο, οπού εγώ πατώ σήμερα, επατούσαν και εδημηγορούσαν τον παλαιό καιρό άνδρες σοφοί, και άνδρες με τους οποίους δεν είμαι άξιος να συγκριθώ και ούτε να φθάσω τα ίχνη των. Εγώ επιθυμούσα να σας ιδώ, παιδιά μου, εις την μεγάλη δόξα των προπατόρων μας, και έρχομαι να σας ειπώ, όσα εις τον καιρό του αγώνος και προ αυτού και ύστερα απ' αυτόν ο ίδιος επαρατήρησα, και απ' αυτά να κάμωμε συμπερασμούς και δια την μέλλουσαν ευτυχίαν σας, μολονότι ο Θεός μόνος ηξεύρει τα μέλλοντα. Και δια τους παλαιούς Έλληνας, οποίας γνώσεις είχαν και ποία δόξα και τιμήν έχαιραν κοντά εις τα άλλα έθνη του καιρού των, οποίους ήρωας, στρατηγούς, πολιτικούς είχαν, δια ταύτα σας λέγουν καθ' ημέραν οι διδάσκαλοί σας και οι πεπαιδευμένοι μας. Εγώ δεν είμαι αρκετός. Σας λέγω μόνον πως ήταν σοφοί, και από εδώ επήραν και εδανείσθησαν τα άλλα έθνη την σοφίαν των.
Εις τον τόπον, τον οποίον κατοικούμε, εκατοικούσαν οι παλαιοί Έλληνες, από τους οποίους και ημείς καταγόμεθα και ελάβαμε το όνομα τούτο. Αυτοί διέφεραν από ημάς εις την θρησκείαν, διότι επροσκυνούσαν τες πέτρες και τα ξύλα. Αφού ύστερα ήλθε στον κόσμο ο Χριστός, οι λαοί όλοι επίστευσαν εις το Ευαγγέλιό του, και έπαυσαν να λατρεύουν τα είδωλα. Δεν επήρε μαζί του ούτε σοφούς ούτε προκομμένους, αλλ' απλούς ανθρώπους, χωρικούς καί ψαράδες, και με τη βοήθεια του Αγίου Πνεύματος έμαθαν όλες τες γλώσσες του κόσμου, οι οποίοι, μολονότι όπου και αν έβρισκαν εναντιότητες και οι βασιλείς και οι τύραννοι τους κατέτρεχαν, δεν ημπόρεσε κανένας να τους κάμη τίποτα. Αυτοί εστερέωσαν την πίστιν.

Οι παλαιοί Έλληνες, οι πρόγονοί μας, έπεσαν εις την διχόνοια και ετρώγονταν μεταξύ τους, και έτσι έλαβαν καιρό πρώτα οι Ρωμαίοι, έπειτα άλλοι βάρβαροι καί τους υπόταξαν. Ύστερα ήλθαν οι Μουσουλμάνοι και έκαμαν ό,τι ημπορούσαν, δια να αλλάξη ο λαός την πίστιν του. Έκοψαν γλώσσες εις πολλούς ανθρώπους, αλλ' εστάθη αδύνατο να το κατορθώσουν. Τον ένα έκοπταν, ο άλλος το σταυρό του έκαμε. Σαν είδε τούτο ο σουλτάνος, διόρισε ένα βιτσερέ [αντιβασιλέα], έναν πατριάρχη, καί του έδωσε την εξουσία της εκκλησίας. Αυτός και ο λοιπός κλήρος έκαμαν ό,τι τους έλεγε ο σουλτάνος. Ύστερον έγιναν οι κοτζαμπάσηδες [προεστοί] εις όλα τα μέρη.

Η τρίτη τάξη, οι έμποροι και οι προκομμένοι, το καλύτερο μέρος των πολιτών, μην υποφέρνοντες τον ζυγό έφευγαν, και οι γραμματισμένοι επήραν και έφευγαν από την Ελλάδα, την πατρίδα των, και έτσι ο λαός, όστις στερημένος από τα μέσα της προκοπής, εκατήντησεν εις αθλίαν κατάσταση, και αυτή αύξαινε κάθε ήμερα χειρότερα· διότι, αν ευρίσκετο μεταξύ του λαού κανείς με ολίγην μάθηση, τον ελάμβανε ο κλήρος, όστις έχαιρε προνόμια, ή εσύρετο από τον έμπορο της Ευρώπης ως βοηθός του ή εγίνετο γραμματικός του προεστού. Και μερικοί μην υποφέροντες την τυραννίαν του Τούρκου και βλέποντας τες δόξες και τες ηδονές οπού ανελάμβαναν αυτοί, άφηναν την πίστη τους και εγίνοντο Μουσουλμάνοι. Καί τοιουτοτρόπως κάθε ήμερα ο λαός ελίγνευε καί επτώχαινε.

Εις αυτήν την δυστυχισμένη κατάσταση μερικοί από τους φυγάδες γραμματισμένους εμετάφραζαν και έστελναν εις την Ελλάδα βιβλία, και εις αυτούς πρέπει να χρωστούμε ευγνωμοσύνη, διότι ευθύς οπού κανένας άνθρωπος από το λαό εμάνθανε τα κοινά γράμματα, εδιάβαζεν αυτά τα βιβλία και έβλεπε ποίους είχαμε προγόνους, τι έκαμεν ο Θεμιστοκλής, ο Αριστείδης και άλλοι πολλοί παλαιοί μας, και εβλέπαμε και εις ποίαν κατάσταση ευρισκόμεθα τότε. Όθεν μας ήλθεν εις το νου να τους μιμηθούμε και να γίνουμε ευτυχέστεροι. Και έτσι έγινε και επροόδευσεν η Εταιρεία.

Όταν αποφασίσαμε να κάμωμε την Επανάσταση, δεν εσυλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα ούτε πως δεν έχομε άρματα ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε «πού πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα βατσέλα», αλλά ως μία βροχή έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας, και όλοι, και ο κλήρος μας και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση.

Εις τον πρώτο χρόνο της Επαναστάσεως είχαμε μεγάλη ομόνοια και όλοι ετρέχαμε σύμφωνοι. Ο ένας επήγεν εις τον πόλεμο, ο αδελφός του έφερνε ξύλα, η γυναίκα του εζύμωνε, το παιδί του εκουβαλούσε ψωμί και μπαρουτόβολα εις το στρατόπεδον και εάν αυτή η ομόνοια εβαστούσε ακόμη δύο χρόνους, ηθέλαμε κυριεύσει και την Θεσσαλία και την Μακεδονία, και ίσως εφθάναμε και έως την Κωνσταντινούπολη. Τόσον τρομάξαμε τους Τούρκους, οπού άκουγαν Έλληνα και έφευγαν χίλια μίλια μακρά. Εκατόν Έλληνες έβαζαν πέντε χιλιάδες εμπρός, και ένα καράβι μιαν άρμάδα. Άλλά δεν εβάσταξε!

Ήλθαν μερικοί και ηθέλησαν να γένουν μπαρμπέρηδες εις του κασίδη το κεφάλι. Μας πονούσε το μπαρμπέρισμά τους. Μα τι να κάμομε; Είχαμε και αυτουνών την ανάγκη. Από τότε ήρχισεν η διχόνοια και εχάθη η πρώτη προθυμία και ομόνοια. Και όταν έλεγες τον Κώστα να δώσει χρήματα διά τας ανάγκας του έθνους ή να υπάγει εις τον πόλεμο, τούτος επρόβαλλε τον Γιάννη. Και μ' αυτόν τον τρόπο κανείς δεν ήθελε ούτε να συνδράμει ούτε να πολεμήσει. Και τούτο εγίνετο, επειδή δεν είχαμε ένα αρχηγό και μίαν κεφαλή. Άλλά ένας έμπαινε πρόεδρος έξι μήνες, εσηκώνετο ο άλλος και τον έριχνε και εκάθετο αυτός άλλους τόσους, και έτσι ο ένας ήθελε τούτο και ο άλλος το άλλο. Ισως όλοι ηθέλαμε το καλό, πλην καθένας κατά την γνώμη του.

Όταν προστάζουνε πολλοί, ποτέ το σπίτι δεν χτίζεται ούτε τελειώνει. Ο ένας λέγει ότι η πόρτα πρέπει να βλέπει εις το ανατολικό μέρος, ο άλλος εις το αντικρινό και ο άλλος εις τον Βορέα, σαν να ήτον το σπίτι εις τον αραμπά και να γυρίζει, καθώς λέγει ο καθένας. Με τούτο τον τρόπο δεν κτίζεται ποτέ το σπίτι, αλλά πρέπει να είναι ένας αρχιτέκτων, οπού να προστάζει πως θα γενεί. Παρομοίως και ημείς εχρειαζόμεθα έναν αρχηγό και έναν αρχιτέκτονα, όστις να προστάζει και οι άλλοι να υπακούουν και να ακολουθούν. Αλλ' επειδή είμεθα εις τέτοια κατάσταση, εξ αιτίας της διχόνοιας, μας έπεσε η Τουρκιά επάνω μας και κοντέψαμε να χαθούμε, και εις τους στερνούς επτά χρόνους δεν κατορθώσαμε μεγάλα πράγματα.

Εις αυτή την κατάσταση έρχεται ο βασιλεύς, τα πράγματα ησυχάζουν και το εμπόριο και ή γεωργία και οι τέχνες αρχίζουν να προοδεύουν και μάλιστα ή παιδεία. Αυτή η μάθησις θα μας αυξήσει και θα μας ευτυχήσει. Αλλά διά να αυξήσομεν, χρειάζεται και η στερέωσις της πολιτείας μας, η όποία γίνεται με την καλλιέργεια και με την υποστήριξη του Θρόνου. Ο βασιλεύς μας είναι νέος και συμμορφώνεται με τον τόπο μας, δεν είναι προσωρινός, αλλ' η βασιλεία του είναι διαδοχική και θα περάσει εις τα παιδιά των παιδιών του, και με αυτόν κι εσείς και τα παιδιά σας θα ζήσετε. Πρέπει να φυλάξετε την πίστη σας και να την στερεώσετε, διότι, όταν επιάσαμε τα άρματα είπαμε πρώτα υπέρ πίστεως και έπειτα υπέρ πατρίδος. Όλα τα έθνη του κόσμου έχουν και φυλάττουν μια Θρησκεία. Και αυτοί, οι Εβραίοι, οι όποίοι κατατρέχοντο και μισούντο και από όλα τα έθνη, μένουν σταθεροί εις την πίστη τους.

Εγώ, παιδιά μου, κατά κακή μου τύχη, εξ αιτίας των περιστάσεων, έμεινα αγράμματος και δια τούτο σας ζητώ συγχώρηση, διότι δεν ομιλώ καθώς οι δάσκαλοι σας. Σας είπα όσα ο ίδιος είδα, ήκουσα και εγνώρισα, δια να ωφεληθήτε από τα απερασμένα και από τα κακά αποτελέσματα της διχονοίας, την οποίαν να αποστρέφεσθε, και να έχετε ομόνοια. Εμάς μη μας τηράτε πλέον. Το έργο μας και ο καιρός μας επέρασε. Και αι ημέραι της γενεάς, η οποία σας άνοιξε το δρόμο, θέλουν μετ' ολίγον περάσει. Την ημέρα της ζωής μας θέλει διαδεχθή η νύκτα του θανάτου μας, καθώς την ημέραν των Αγίων Ασωμάτων θέλει διαδεχθή η νύκτα και η αυριανή ήμερα. Εις εσάς μένει να ισάσετε και να στολίσετε τον τόπο, οπού ημείς ελευθερώσαμε· και, δια να γίνη τούτο, πρέπει να έχετε ως θεμέλια της πολιτείας την ομόνοια, την θρησκεία, την καλλιέργεια του Θρόνου και την φρόνιμον ελευθερία.

Τελειώνω το λόγο μου. Ζήτω ο Βασιλεύς μας Όθων! Ζήτω οι σοφοί διδάσκαλοι! Ζήτω η Ελληνική Νεολαία!



[Αναδημοσίευση από sansimera.gr]

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η ομιλία του Κολοκοτρώνη στους Ελληνες."

Η μεγαλύτερη ντροπή στα χρόνια τη ελληνικής δικαιοσύνης.

Η μεγαλύτερη ντροπή στα χρόνια τη ελληνικής δικαιοσύνης ήταν η δίκη του Κολοκοτρώνη------

 Θα συνεχίσουμεσήμερα την αναφορά μας στον μεγαλύτερο ήρωα του ΄21, τον Γέρο του Μοριά και στην πρωτοφανή περιπέτεια που είχε, όταν οι βαυαροί πραιτοριανοί και οι Έλληνες πράκτορες τους, έβαλαν στόχο να μην αφήσουν ρουθούνι ζωντανό ανάμεσα στους ελευθερωτές της Ελλάδας από τον οθωμανικό ζυγό. 

Στα προηγούμενα κείμενα μας περιγράψαμε τις πρωτοφανείς συνθήκες κάτω από τις οποίες ο Κολοκοτρώνης συνελήφθηκε και οδηγήθηκε, μαζί με τον εξάδελφο του Δημήτριο Πλαπούτα, στις φυλακές του Ίτς Καλέ. Σήμερα θα δούμε κάποιες σημαντικές λεπτομέρειες απ’ όσα τραγικά ακολούθησαν.

Σύμφωνα με το νόμο έπρεπε μέσα σε 24 ώρες από τη σύλληψη των Κολοκοτρώνη και του Πλαπούτα (που πραγματοποιήθηκε εν αγνοία των Ελλήνων υπουργών) να τους φανερώσουν την αιτία που τους πιάσανε. Ωστόσο οι δύο Αρχιστράτηγοι της επανάστασης περίμεναν τρεις ολόκληρους μήνες για να τη μάθουν! 
Η αλήθεια είναι ότι η δικαιοσύνη στην πατρίδα μας αμέσως μετά την απελευθέρωση (;) στεκόταν, ταιριαστή με τη δικαιοσύνη του γερμανού νομοδιδάσκαλου Μάουρερ και του εγγλέζου «ηθικοφιλόσοφου» Μάσσων (στην πορεία του χρόνου, και οι δυο τους αποδείχθηκαν βρομεροί ανθέλληνες). Τα γεγονότα απέδειξαν ότι η πραγματική αιτία της καθυστέρησης οφειλόταν στην προσπάθεια των βαυαρών να ανακαλύψουν ή επί το ακριβέστερο να δημιουργήσουν ψευδομάρτυρας, πότε φοβερίζοντας και άλλοτε λαδώνοντας, όπως παραδέχθηκε και ο πρεσβευτής της Πρωσίας στο Ναύπλιο, Λούτζι.

Ο Μάσσων ήταν ο πρώτος άνθρωπος που έβλεπε τον Κολοκοτρώνη (εκτός φυσικά από τους δεσμοφύλακες), ύστερα από τόσους μήνες που ήταν κλεισμένος στην φυλακή!

Μόλις κάθισε μαζί του άρχισε να παίζει την κωμωδία που είχε προμελετήσει. Ύστερα από τα τόσα τρομερά που παρουσιάστηκαν που τα δημιούργησαν οι βαυαροί και οι Έλληνες χαφιέδες τους, ο Κολοκοτρώνης αναρωτήθηκε ποια είναι αυτά τα φοβερά που ανακάλυψε η δοτή κυβέρνηση των βαυαρών! «Υπόσχομαι τιμίως» του είπε ο Μάσσων, «αν ομολογήσεις την αλήθεια, πως όχι μονάχα θα σε συγχωρέσει η κυβέρνησις αλλά θα σε στεφανώσει μ’ όσα αγαθά δε φαντάζεσαι».
 Όπως γράφει ο Φρανζής, «λαμπρότατα και στεφάνους εννοούσεν ο Μάσσων την προπαρασκευήν της λαιμητόμου (Γκιλοτίνα) υπό την οποίαν ήλπιζε να θέση τον Θοδωρή Κολοκοτρώνη, και άλλους».

Βλέποντας ο Μάσσων πως δεν είχε τίποτα να πετύχει από τον πεισματάρη Γέρο του Μοριά, έφυγε για να δει τί θα μπορούσε να ψαρέψει από τους άλλους φυλακισμένους, μεταξύ τους και ο Δημήτρης Πλαπούτας και άλλοι πολλοί.
 Ο Μάσσων δεν σταμάτησε ούτε στιγμή τις ανακρίσεις του, προσπαθώντας αδιάκοπα να ψάχνει για ψευδομάρτυρες κατηγορίας! Άμα λοιπόν άρχισε τις ανακρίσεις ο Μάσσων και «συνήλθε στο Ναύπλιο ένα μέρος ψευδομαρτύρων», με τα πολλά αποφασίστηκε να κριθούν ο Κολοκοτρώνης κι ο Πλαπούτας από το εγκληματικό δικαστήριο του Ναυπλίου, φροντίζοντας η σύνθεση του δικαστηρίου να ήταν ολότελα εχθρική στους κατηγορουμένους.
 Από τους δικαστές που απαρτίζανε το δικαστήριο η αντιβασιλεία λογάριαζε ως πιο φανατικούς εχθρούς των κατηγορουμένων τους Πολυζωίδη και Τερτσέτη! Τα γεγονότα απέδειξαν ότι έπεσαν πολύ έξω, αφού βασιλιάς γι΄ αυτούς τους τεράστιους δικαστές αναδείχτηκε η συνείδηση τους!!! Κολοκοτρώνης και Πλαπούτας νίκησαν τον τούρκο δυνάστη. Πολυζωίδης και Τερτσέτης νίκησαν την αδικία των ξένων που ήθελαν να μας κυβερνούν (όπως θέλουν και σήμερα) σαν δούλους ….

Με την έναρξη της δίκης Κολοκοτρώνης και Πλαπούτας ζητούν εξαίρεση των δικαστών Δημήτρη Βούλγαρη και Φωκά Φραγκούλη (ο άλλος ήταν ο Δημήτρης Σούτσος), επειδή πριν αρχίσει η δίκη και οι δύο τους εξέφρασαν γνώμη καταδικαστική! Τέσσερα ήταν τα «εγκλήματα» των Κολοκοτρώνη-Πλαπούτα, όπως διαβάζουμε στη σελ 166 στο βιβλίο του Δ, Φωτιάδη «Η Δίκη του Κολοκοτρώνη»: Γύρεψαν να «καταργήσουν το καθεστώς πολίτευμα του Έθνους», «παρεκίνησαν εις ληστείαν διαφόρους αρχιληστές» για να παραλύσουν τη βασική εξουσία και να ετοιμάσουν εμφύλιο πόλεμο, υπόγραψαν αναφορά σε ξένη δύναμη (τη Ρωσία) όπου μ’ αυτή γύρευαν την κατάργηση της αντιβασιλείας και ότι βοήθησαν τον κόντε Ρώμα στα σχέδια του να ζητήσουν οι Έλληνες από το βασιλιά της Βαυαρίας ν΄ ανακαλέσει τους δύο αντιβασιλείς δίνοντας στον τρίτο (Άρμανσπεργκ) όλη την εξουσία.

Επρόκειτο ασφαλώς για τεράστια ψέματα, αφού όπως είναι γνωστό ο Κολοκοτρώνης, ακόμα κι όταν στυγεροί εγκληματίες «αγωνιστές», δολοφόνησαν το 1824 τον γιο του Πάνο (εξαιρετικό πολεμιστή και μεγάλη ανιδιοτελής μορφή της επανάστασης), για το καλό της πατρίδας, δεν θέλησε να εκδικηθεί τους δολοφόνους του! 
Γιατί όπως χαρακτηριστικά έλεγε, δυο φορές βαφτίστηκε στη ζωή του: την μια με λάδι για να γίνει Χριστιανός και την άλλη με αίμα για τη λευτεριά της πατρίδας! Και για το καλό της πατρίδας θυσίαζε τα πάντα ο Κολοκοτρώνης!

Ο Γέρος του Μοριά, αμέσως μετά το τέλος του αγώνα ζούσε απογοητευμένος λίγο έξω από το Ναύπλιο σε ένα ταπεινό σπιτάκι στην Πρόνοια, κοντά στην εκκλησιά του Άη Θεόδωρου που ο ίδιος έκτισε. 
Εδώ αποτραβήχτηκε ο μπροστάρης της απελευθέρωσης όταν ήρθαν οι Βαυαροί και κατάλαβε πως δεν τον γούσταραν, χωρίς να έχει καμία σχέση με όλα τα τραγικά που συνέβαιναν καθημερινά! «Ό,τι μπορούσα έκανα», γράφει στην σελίδα 196 των απομνημονευμάτων του που υπαγόρευσε στον Τερτσέτη. «Έκαμα το χρέος μου προς την πατρίδα και εγώ και όλη η φαμελιά μου. Είδα την πατρίδα μου ελεύθερη, είδα εκείνο οπού ποθούσα και εγώ και ο πατέρας μου και ο πάππος μου και όλη η γενεά μου, καθώς και όλοι οι Έλληνες. Απεφάσισα να πάω εις ένα περιβόλι, οπού είχα έξω από τ’ Ανάπλι. Επήγα, εκάθισα και απερνούσα τον καιρό μου καλλιεργώντας, και ευχαριστούμην να βλέπω να προοδεύουν τα μικρά φυτά οπού εφύτευα».

Οι Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και Δημήτριος Πλαπούτας καταδικάζονται τελικά εις θάνατον ως ένοχοι εσχάτης προδοσίας!
 Την απόφαση υπογράφουν οι Δ. Βούλγαρης, Κ. Σούτσος Και Φ. Φραγκούλης. Στα «πρακτικά» της δίκης δεν θα βρεις ποτέ την απόφαση. Στο τέλος της όμως θα βρεις δύο λευκά μέρη που άφησαν οι συντάχτες για να μπουν οι υπογραφές του Πολυζωίδη και του Τερτσέτη που με τη βία τους κάθισαν στις έδρες τους. «Τα λευκά αυτά μέρη του χαρτιού», γράφει ο Δ. Φωτιάδης, «είναι ίσαμε και σήμερα η μεγαλύτερη δόξα της δικαιοσύνης της πατρίδας μας».

Τελικά η θανατική ποινή με απόφαση του Όθωνα (που φοβήθηκε τη θύελλα των ταραχών και των εξεγέρσεων που θα ακολουθούσαν των εκτελέσεων – Την ίδια ανησυχία εξέφρασαν και οι πρόξενοι της Αγγλίας, Ρωσίας και Βαυαρίας, ο καθένας για τους δικούς του λόγους και όχι γιατί αγαπούσαν την Ελλάδα), μετατράπηκε σε κάθειρξη 20 ετών. Όταν το άκουσε ο Κολοκοτρώνης είπε πάλιν τον ευτράπελο λόγο του: «θα τον γελάσω τον βασιλιά, δεν θα ζήσω τόσους χρόνους …». Την άλλη μέρα τους ανέβασαν στο Παλαμήδι. Εκεί όπου για ένδεκα μήνες έζησαν ένα πραγματικό κολαστήριο! Η δίκη και η καταδίκη των δύο από τους πιο γενναίους οπλαρχηγούς του ’21 θα αποτελεί, στους αιώνες των αιώνων, μια από τις μεγαλύτερες (αν όχι τη μεγαλύτερη) ντροπές της ελληνικής δικαιοσύνης.

Δρ. Αυγουστίνος (Ντίνος) Αυγουστή
Επίκουρος καθηγητής στο Τ.Ε.Ι. Λάρισας
Από το Μονάγρι Λεμεσού

a.avgoustis@hotmail.com

http://mignatiou.com/2016/09/i-megaliteri-ntropi-sta-chronia-ti-ellinikis-dikeosinis-itan-i-diki-tou-kolokotroni/

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η μεγαλύτερη ντροπή στα χρόνια τη ελληνικής δικαιοσύνης."

1821- 500 Έλληνες νίκησαν 6.000 Τούρκους

Αύγουστος 1821: Όταν 500 Έλληνες νίκησαν 6.000 Τούρκους-----

• Το χωριό Θεοδώριανα στα Τζουμέρκα (φωτ.: romiazirou.blogspot.gr)-------
• Στις 15 Μαΐου του 1821 μαζεύονται στο Μοναστήρι του Αϊ-Γιώργη στο χωριό Βουργαρέλι Άρτας οι οπλαρχηγοί Γ. Καραϊσκάκης, Γιαννάκης και Μήτρος Κουτελίδας, Γώγος Μπακόλας, Αντρέας Ίσκος, Γιαννάκης Ράγκος, Μάρκος Μπότσαρης, Κουτσονίκας και πολλοί άλλοι αγωνιστές και κηρύσσουν την επανάσταση στα Τζουμέρκα και στο Ραδοβύζι, υπό τις ευλογίες του ηγούμενου του μοναστηριού Χριστόφορου. Τα Θεοδώριανα, κεφαλοχώρι στα Τζουμέρκα Άρτας, καθώς ήταν απομακρυσμένα και προστατεύονταν από τα φυσικά οχυρά των απόκρημνων βουνών, πρόσφεραν μεγάλες υπηρεσίες στην Επανάσταση του 1821. Οι τσελιγκάδες ενισχύουν την προσπάθεια και οι Θεοδωριανίτες πυκνώνουν τις τάξεις των ενόπλων.

Ακολουθούν τους καπεταναίους και λαβαίνουν μέρος σε πολλές μάχες. Στόχος των Τούρκων η καταστολή της επανάστασης στην Πελοπόννησο. Τον Ιούλιο του 1821 ο Ισμαήλ πασάς με 2.000 Τουρκαλβανούς καταφτάνει στα Τζουμέρκα με σκοπό να ανοίξει δρόμο για τη Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο. Στόχος του ήταν να καταπνίξει την επανάσταση στην Πελοπόννησο. Αφού πυρπολούν το Συρράκο και τους Καλαρρύτες, τα Πράμαντα και τους Μελισσουργούς, φτάνουν στην περιοχή «Αυτί».

Ο «Σταυρός» του Κοσμά του Αιτωλού
Οι Έλληνες οπλαρχηγοί αποφασίζουν να δώσουν την αποφασιστική μάχη στο στενό πέρασμα στη ράχη του Σταυρού. Η περιοχή οφείλει το όνομά της στον πατέρα Κοσμά τον Αιτωλό. Στα 1777 είχε περάσει απ’ τα Θεοδώριανα Άρτας ο Πατροκοσμάς, όπου σε περίοπτη θέση ανάμεσα στο Αθαμάνιο και στα Θεοδώριανα έστησε ξύλινο σταυρό. Από τότε η περιοχή αυτή ονομάζεται «Σταυρός». Κήρυξε στην αυλή της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου και ίδρυσε το πρώτο σχολείο στα Θεοδώριανα στέλνοντας ο ίδιος τον πρώτο δάσκαλο από το Ζαγόρι.

Αρχηγός των Ελλήνων ορίζεται ο θείος του Καραϊσκάκη
Αρχηγός των Ελλήνων ορίζεται ο Γώγος Μπακόλας. Ο Γώγος Μπακόλας γεννήθηκε το 1751 στη Σκουληκαριά Άρτας και ήταν θείος του Καραϊσκάκη από τη μητέρα του. Το ’21 ήταν εβδομηντάρης περίπου. Ήταν σεβαστός από όλους για τη σύνεση, την παλικαριά του, αλλά και την εμπειρία της ηλικίας του. Στην πολιορκία της Άρτας το φθινόπωρο του 1821 διακρίθηκε για την τόλμη του...

Το σχέδιο του Μπακόλα
Ο Γώγος Μπακόλας γνωρίζοντας τη στρατηγική σημασία της θέσης «Σταυρός», σε υψόμετρο 1.250 μέτρων, βιάζεται να φτάσει και να οργανώσει την άμυνα. Φτάνει στο Σταυρό τη νύχτα της 2ας προς 3η Αυγούστου μαζί με άλλους καπεταναίους. Αρχικά φροντίζει να φυγαδέψει τον άμαχο πληθυσμό και να εκκενώσει το παρακείμενο χωριό των Θεοδώριανων. Έτσι, οι Τούρκοι φτάνουν στα έρημα Θεοδώριανα.

Η πρώτη μάχη στο Σταυρό αρχίζει στις 4 Αυγούστου 1821
Από τη μια μεριά 2.000 Τουρκαλβανοί και από την άλλη λιγοστοί Έλληνες που καταφέρνουν όμως να τους αντιμετωπίσουν. Το βράδυ καταφθάνουν ενισχύσεις και στα δύο αντίπαλα στρατόπεδα....

Δεύτερη επίθεση
Οι Τούρκοι είχαν υπεροπλία αλλά οπισθοχωρούν Την επόμενη μέρα ξεκινά η μεγάλη επίθεση. Οι Τούρκοι πλέον αριθμούν 6.000, ενώ οι Έλληνες είναι 500. Η μάχη κρατά όλη μέρα, αλλά οι Τούρκοι δεν καταφέρνουν να περάσουν το Σταυρό. Οι απώλειες των Τούρκων είναι μεγάλες και αναγκάζονται να οπισθοχωρήσουν και να επιστρέψουν στα Γιάννενα. Η νίκη στο Σταυρό είχε μεγάλη σημασία για την εξέλιξη της επανάστασης γιατί εμπόδισε τους Τούρκους να περάσουν προς τη Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο, δίνοντας χρόνο να εδραιωθεί η Επανάσταση.

«Όπου Γώγος εκεί και νίκη»
Στη μάχη πήραν μέρος και οι Κουτελιδαίοι, Ράγκος, Καραϊσκάκης, Τσαρακλής, γερο-Μπαλωμένος κ.ά. Μάλιστα ο Μακρυγιάννης που συμμετείχε στη μάχη εξαίρει την ανδρεία του Γώγου Μπακόλα:

Και ο χειρότερος Έλλην έκαμε με ανδρείαν το χρέος του, όμως προτιμάται και δοξάζεται ο Γώγος ο αθάνατος, δε στοχάζεται θάνατο ο αγνός πατριώτης….Ήταν πολλά άξιος και τυχερός ο Γώγος. [...] Ήταν τίμιος άνθρωπος και γενναίος πατριώτης κι’ αγαθός. Αρρώστησε σε κάμποσον καιρόν κι’ από την πίκρα του απέθανε. Η πατρίς χάριτες χρωστάγει εις αυτόν τον γενναίο άντρα. [...] Τέτοιους αξιωματικούς θέλει η Κυβέρνησή μας να λευτερώση την πατρίδα, νέους· τους παλιούς σκότωμα. Μπεζέρισαν ν’ ακούνε Γώγο με ογδοήντα ένα άνθρωπον να βαστάξη έξι χιλιάδες και να γιομίση ο τόπος σκοτωμένους. [...] Όπου Γώγος εκεί και νίκη.

Το μνημείο που έχει ανεγερθεί σε αυτή τη θέση τιμά τους πεσόντες, διαφυλάσσει την ιστορική μνήμη και προσφέρει στους ταξιδιώτες εκπληκτική θέα.

• Αναδημοσίευση από το mixanitouxronou.gr.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "1821- 500 Έλληνες νίκησαν 6.000 Τούρκους"

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Ενα «μνημόνιο» πυροδοτεί την Eπανάσταση του 1843 Στο σύνθημα «Zήτω το Σύνταγμα» δεν συμπυκνώνονται μόνο τα αιτήματα για ελευθερίες, αλλά και η έξοδος από την καθολική κρίση
Tο «μνημόνιο» μεταξύ Eλλάδας και των τριών προστάτιδων δυνάμεων (Aγγλία, Γαλλία, Pωσία),   υπογράφεται επισήμως στις 2 (12) Σεπτεμβρίου 1843. Aκριβώς την παραμονή της επανάστασης, που θα καταργήσει επισήμως τη μοναρχία του Oθωνα και τη βαυαροκρατία.
Tο δάνειο του 1832, το πρωτόκολλο του 1843 και η Eπανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου συνιστούν κρίκους της ίδιας αλυσίδας. Tο δημοσιονομικό αδιέξοδο, η φτώχεια και η πείνα, που έφερε η ανελέητη λιτότητα, και επιβλήθηκε διά ροπάλου, προκειμένου να πληρώνονται τα τοκοχρεολύσια, πυροδότησαν την έκρηξη της επανάστασης.
Δικαιώματα
Δεν ήταν μόνο η παλλαϊκή απαίτηση για ελευθερίες, δημοκρατικά δικαιώματα και απαλλαγή από την ξενοκρατία, που συμπυκνώνονταν στο σύνθημα «Zήτω το Σύνταγμα». H πολιτειακή μεταβολή ήταν η διέξοδος από την καθολική ελληνική κρίση. Σε ορισμένες οξυδερκείς αναλύσεις της εποχής (π.χ. στην εφημερίδα «Aιών» του Φιλήμονα) υποστηρίζεται διορατικά ότι στην οικονομική και δημοσιονομική κρίση δεν υπάρχει άλλη διέξοδος εκτός από την πολιτική λύση.
H μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος θα δημιουργήσει, προστίθεται, νέες δυνατότητες για την αντιμετώπιση της δραματικής κατάστασης. Όπως και έγινε... Πρόκειται για μια καθοριστική πτυχή, η οποία συχνά μένει στο σκοτάδι ή στις υποσημειώσεις της ιστορίας. H άμεση σύνδεση επανάστασης και συνεπειών από τα οικονομικά μέτρα αναδεικνύεται από τότε, που διαδραματίζονται τα γεγονότα. Iδού μερικές από τις πολλές συνδέσεις:
O γνωστός φιλέλληνας-τραπεζίτης Eϋνάρδος, απευθυνόμενος στον Λουδοβίκο της Bαυαρίας, πατέρα του Oθωνα, γράφει ότι «το δάνειο υπήρξε μια από τις σπουδαίες αιτίες της μεταπολίτευσης του 1843». Για την ακρίβεια μία από τις δύο (ως δεύτερη κρίνει την αβουλία του Oθωνα).
Kατηγορηματικοί είναι και οι πρεσβευτές των Mεγάλων Δυνάμεων για την πυροδότηση της Eπανάστασης.
1. O Aυστριακός Πρόκες Oστεν, απευθυνόμενος στον Mέτερνιχ, σημειώνει ότι «δεν πρόκειται για ζήτημα Συντάγματος, αλλά για συνωμοσία που γεννήθηκε από λάθη της κυβέρνησης και της Διάσκεψης του Λονδίνου (εννοεί το πρωτόκολλο που υπέγραψαν Aγγλία, Γαλλία και Pωσία τον Iούλιο, απαιτώντας τα τοκοχρεολύσια) της οποίας η απαίσια επιρροή έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο στη διόγκωση των δυσαρεσκειών και στην πλήρη αποδυνάμωση του βασιλιά και των οπαδών του».
2. O πρεσβευτής της Aγγλίας Λάιονς, έγραφε προς την κυβέρνησή του ότι «κάθε σκεπτόμενος άνθρωπος της χώρας, περιλαμβανομένων και των υπουργών του βασιλιά, βλέπουν την επερχόμενη καταστροφή και την αποδίδουν σε μια και μοναδική αιτία...»
3. O Γάλλος Πισκατόρι επισήμανε στους προϊσταμένους του: «Aφ’ ης ημέρας το αφιχθέν εκ Λονδίνου πρωτόκολλον και η επιδοθείσα παρά των Yπουργών των Tριών Aυλών διακοίνωσις εδημιούργησαν την εντύπωσιν ότι ο μεν Bασιλεύς ηδύνατο να μην ενδώση εις υποχωρήσεις (να κάνει δηλαδή κι άλλες περικοπές), το δε Eθνος δεν θα ετύγχανε βοηθείας παρ’ αυτού (δηλαδή έπαψε να είναι ο διαμεσολαβητής της βοήθειας των προστάτιδων δυνάμεων προς την Eλλάδα) κατέστη φανερόν ότι αργά ή γρήγορα θα ανελαμβάνετο απ’ ευθείας αγών μεταξύ του Bασιλέως και της χώρας (εννοεί του λαού)»
«Συνωμοσία»
Όλες οι βασιλικές πηγές της περιόδου συμπίπτουν, με τον ένα ή άλλο τρόπο, ότι η οικονομική συμφωνία που αναγκάστηκε να δεχθεί η οθωνική κυβέρνηση «ουκ ολίγον συνετέλεσεν ίνα εμψυχώση την συνωμοσίαν» (έτσι ονόμαζαν οι μοναρχικοί-βασιλικοί την επανάσταση). Περίπου μισό αιώνα μετά την επανάσταση ο Aρ. Oικονόμου, ένας από τους πρώτους νεοέλληνες οικονομικούς αναλυτές, θα διατυπώσει ένα ευφυές συμπέρασμα για το δάνειο του 1832 και την πορεία του.
Tο ονομάζει «βασιλοποιό», αφού έφερε τον Oθωνα στην Eλλάδα. Aλλά και «βασιλοφάγο», αφού πρώτα «έφαγε» το μονάρχη Oθωνα (1843) κι ύστερα το βασιλιά Oθωνα (1862). O ιστορικός Tζον Πετρόπουλος, στην κλασική μελέτη του για το ελληνικό βασίλειο στα χρόνια 1833-1843, συνοψίζοντας τις σχετικές πηγές καταλήγει στο συμπέρασμα: «H συλλογική ενέργεια των προστάτιδων δυνάμεων (για τα τοκοχρεολύσια) έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην έκρηξη της επανάστασης».
Tο οχτάμηνο που έκρινε τη μοναρχία
Iανουάριος 1843: H Eλλάδα πληροφορεί τις προστάτιδες δυνάμεις ότι αδυνατεί να καταβάλει την εξαμηνιαία εξυπηρέτηση των δανειακών υποχρεώσεών της. Zητά νέο δάνειο για ν΄ ανταποκριθεί, αλλά το αίτημα απορρίπτεται
Mάρτιος: H Pωσία, με διακοίνωσή της, απαιτεί την καταβολή των δόσεων, που προκατέβαλε ως εγγυήτρια του δανείου, υποδεικνύοντας ελάττωση των δημοσίων δαπανών. H κυβέρνηση αρχίζει τη δραστική περικοπή τους, αλλά τα σχετικά ποσά είναι αδύνατο να συγκεντρωθούν
Mάιος: Oι Tρεις Δυνάμεις συζητούν στο Λονδίνο για το ελληνικό χρέος. Kαταλήγουν στην απόφαση η Eλλάδα να καταβάλει ετησίως 3, 7 εκ. φράγκα. Tο ποσό είναι «αστρονομικό» για τα ελληνικά δεδομένα
Iούλιος: Oι πρεσβευτές των Tριών αναλαμβάνουν την εκτέλεση των αποφάσεως της συνδιάσκεψης του Λονδίνου. Aπαιτούν νέες περικοπές και καθορίζουν αποικιοκρατικού τύπου μέσα για την είσπραξη των τοκοχρεολυσίων
Aύγουστος: H συμφωνία «διαρρέει» και προκαλείται σάλος (μερικοί «βλέπουν» βρετανικό δάκτυλο για να δυσφημηστεί ακόμη περισσότερο και να υπονομευτεί ο Oθων και η κυβέρνησή του)
2 (11) Σεπτεμβρίου: H κυβέρνηση αναγκάζεται να υπογράψει το «μνημόνιο», που συντάσσουν οι τρεις πρεσβευτές, ως υπερκυβερνήτες, πια, και για τα οικονομικά του κράτους
3 (12) Σεπτεμβρίου: Eπανάσταση των αντιμοναρχικών δυνάμεων και ανατροπή των δεδομένων.
Πολιορκητικός κριός τα τοκο-χρεολύσια
Oι περισσότεροι ιστορικοί , που ασχολούνται αναλυτικά με το δάνειο του 1832 και την πορεία του ως το 1843, το συνδέουν άμεσα με την επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου. Άλλωστε το επίκεντρο της διπλωματικής κίνησης από τις αρχές της δεκαετίας είναι η εξυπηρέτηση του δανείου.
H πρώτη τεκμηρίωση της σχέσης πρωτοκόλλου-μνημονίου των Tριών Δυνάμεων και της επανάστασης γίνεται από τον ιστορικό της δημόσιας οικονομίας A. Aνδρεάδη (δεκαετία του 1910) στην περισπούδαστη μελέτη του για τα εθνικά δάνεια. Tα κατοπινά χρόνια μελετητές από το μαρξιστή Γ. Kορδάτο ως τον ανακτορικό Π. Πιπινέλη, που έχουν ασχοληθεί αναλυτικά μ΄ αυτή την πτυχή, αποτυπώνουν αυτή τη στενή σχέση. Tο ίδιο συμβαίνει και με τους περισσότερους ιστορικούς της οικονομίας και ,ειδικά, όσους έχουν ασχοληθεί με την οικονομική κρίση των ετών 1841-1843.

O Γ. Δερτιλής στην οικονομική ιστορία της Eλλάδα , διατρέχοντας τη σχετική βιβλιογραφία του παρελθόντος καταλήγει: « Όλες οι ενδείξεις προτρέπουν στο ίδιο ερμηνευτικό συμπέρασμα. H πολύπλοκη εξέλιξη της συγκυρίας του 1843 οδήγησε τις μεν Mεγάλες Δυνάμεις σε ένα κοινό μέτωπο, τις δε ελληνικές αντιμοναρχικές δυνάμεις σε έναν ισχυρό συνασπισμό. Kαι η καταλυτική αναδιάταξη των πολιτικών δυνάμεων επέτρεψε ή επέβαλε την επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου. Bεβαίως, η άμεση επίδραση της συμφωνίας αυτής δεν είναι αυταπόδεικτη, έστω κι αν υπάρχουν πολλές ενδείξεις και αποδείξεις ότι οι δυο αυτές εξελίξεις συσχετίστηκαν στενότατα...
Όλες οι Δυνάμεις, άλλωστε, δεν ενδιαφέρονταν τόσο για τα τοκοχρεολύσια, όσο για το μέγα πολιτικό όφελος που μπορούσε να τους αποφέρει η εκκρεμότητα αυτή...»
Παρά την ανατροπή του μνημονίου μετά την επανάσταση του 1843 και τη στάση πληρωμών, που κήρυξε το νέο καθεστώς, η εκκρεμότητα θ΄ ανασύρεται σε κρίσιμες περιόδους όταν από την ελληνική στάση θα διακυβεύονται στην ευρύτερη περιοχή μείζονα συμφέροντα των προστά6τιδων δυνάμεων...
http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=13774&subid=2&pubid=64737147

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ"

1821 ΚΑΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ

ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ ΣΕ ΟΣΟΥΣ ΠΙΣΤΕΥΟΥΝ ΟΤΙ H ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΣΤΙΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ.

H Ελληνική Επανάσταση εξερράγη υπό τους δυσμενέστερους οιωνούς: εφτά χρόνια μετά το Βατερλό, από την Ιβηρική Χερσόνησο ως την Ιταλία η Ευρώπη σείεται με εξεγέρσεις που απειλούν τα μοναρχικά καθεστώτα της.--

Όταν ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ - ΜΗΔΕΜΙΑΣ ΕΞΑΙΡΟΥΜΕΝΗΣ - ΦΡΟΝΤΙΣΑΝ ΝΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΟΥΝ ΜΕ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΣΦΟΔΡΟΤΗΤΑ.

Ήταν τότε που οι ηγέτες της Ιερής Συμμαχίας, της Αγγλίας και της Γαλλίας είχαν συγκεντρωθεί στο Λάιμπαχ με θέμα την αντιμετώπιση της ισπανικής επανάστασης, των επαναστάσεων του Πεδεμόντιου και της Νεάπολης καθώς και ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ. Ενώ η καταστολή αυτών των κινημάτων δεν έμοιαζε δύσκολη υπόθεση για τις πανίσχυρες ευρωπαϊκές απολυταρχίες, Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΙΣ ΓΕΜΙΖΕ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ γιατί απειλούσε την πολυπόθητη ισορροπία για την ευρωπαϊκή ήπειρο μετά τη συντριβή του Ναπολέοντα και απαιτούσε νέα στρατηγική και διπλωματία για τη διατήρηση της τάξης.

Ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, εθνικά συμφέροντα και περίπλοκοι διπλωματικοί υπολογισμοί, που κάθε ανακτοβούλιο και κυβέρνηση της Ευρώπης διατηρούσε για τον εαυτό της, ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΑΝ ΤΙΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ.
 Έπειτα υπήρχαν λόγοι στρατηγικού ενδιαφέροντος και αυτοί ήταν πάλι δύο: η προστασία των μεγάλων δρόμων που οδηγούσαν στην Ασία και, επιπλέον, η παρεμπόδιση της καθόδου των Ρώσων στη Μεσόγειο.

Το τελευταίο ενδεχόμενο ανησυχούσε ιδιαιτέρως την Αγγλία και τη Γαλλία που έβλεπαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία ως τη μόνη ικανή δύναμη περιορισμού της ρωσικής επιρροής και, φυσικά, κάθε ανάλογης απόπειρας εξόδου της Ρωσίας στις θερμές θάλασσες της Μεσογείου.

H υπόνοια μάλιστα ότι την Ελληνική Επανάσταση είχαν υποκινήσει οι Ρώσοι - υπουργός Εξωτερικών του τσάρου την ίδια εποχή ήταν ο Καποδίστριας - προκαλούσε ακόμη ισχυρότερα ανακλαστικά, ιδιαίτερα της Αγγλίας που έβλεπε ότι μια ανεξάρτητη και ελεύθερη Ελλάδα θα ήταν ανταγωνιστική ναυτική δύναμη για τα αγγλικά συμφέροντα.

Ετσι ακριβώς εξηγείται ο ΑΓΓΛΙΚΟΣ ΦΙΛΟΤΟΥΡΚΙΣΜΟΣ στις αρχές του Αγώνα. Ξένοι με τη θάλασσα οι Τούρκοι, ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΣΑΝ ΑΓΓΛΟΥΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΥΣ στα πληρώματα - αναφέρεται μάλιστα ότι πάνω από ογδόντα βρήκαν τον θάνατο τη στιγμή της πυρπόλησης της τουρκικής ναυαρχίδας στη Χίο από τον Κανάρη.

Γνωστή είναι άλλωστε και η βοήθεια που προσέφεραν στον ΑΝΕΦΟΔΙΑΣΜΟ των Τούρκων σε διάφορες πολιορκίες οι ΑΓΓΛΟΙ ΠΡΟΞΕΝΟΙ που μετατρέπονταν άλλοτε σε ΚΑΤΑΣΚΟΠΟΥΣ και άλλοτε σε αντιπροσώπους εμπορικών εταιρειών ΕΦΟΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕ ΑΓΑΘΑ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΤΗΝ ΥΨΗΛΗ ΠΥΛΗ.

Κατά τον ιστορικό C.W. Crawley οι ΑΓΓΛΟΙ ΥΠΗΡΞΑΝ ΕΠΙ ΤΡΕΙΣ ΓΕΝΕΕΣ ΦΙΛΟΤΟΥΡΚΟΙ απλώς και μόνο επειδή μισούσαν τους Ρώσους.

Την ίδια στιγμή φοβόντουσαν μήπως αναβιώσει ο γαλλικός κίνδυνος και επιδίδονταν σε περίπλοκους διπλωματικούς ελιγμούς προκειμένου να εξασφαλίσουν ρυθμιστικό ρόλο στη μεταβατική περίοδο που θα ακολουθούσε μια ενδεχόμενη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Ο γάλλος πρόξενος στη Θεσσαλονίκη Cousinιry το 1822 αναφέρει λεπτομερώς σε υπόμνημά του προς το γαλλικό υπουργείο των Εξωτερικών τους λόγους που οδήγησαν την Αγγλία στο να υιοθετήσει τη συγκεκριμένη και χωρίς προσχήματα εχθρική στάση απέναντι στην ελληνική εξέγερση.

ΣΤΟ ΑΝΑΓΕΝΝΩΜΕΝΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΘΝΟΣ Η ΑΓΓΛΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕ ΜΙΑ ΝΑΥΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ, ΕΝΑΝ ΑΝΤΙΠΑΛΟ ΠΟΥ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΠΝΙΓΕΙ ΣΤΟ ΛΙΚΝΟ ΤΟΥ.

Αλλά και η Γαλλία, καίτοι αντίπαλος της Αγγλίας, δεν κράτησε εξαρχής ευνοϊκή στάση απέναντι στους εξεγερμένους Ελληνες.

Από τη μια το κοινό της δέος με την Αγγλία σε ό,τι αφορούσε πιθανή κάθοδο των Ρώσων στη Μεσόγειο και από την άλλη η εμπορική της ανταγωνιστικότητα με το ελληνικό ναυτικό που έφερνε τους έλληνες εμπόρους σε κάθε γωνιά και αγορά της οθωμανικής Ανατολής, συνιστούσαν, αμφότεροι, ΙΣΧΥΡΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΝΤΙΠΑΘΕΙΑΣ ΣΕ ΚΑΘΕ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΓΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ.

Χώρια που ΟΙ ΓΑΛΛΟΙ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΕΝ ΤΟΝ ΕΙΔΑΝ ΩΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟ, ΑΛΛΑ ΩΣ ΜΙΑ ΑΝΤΑΡΣΙΑ, ΜΙΑ ΑΠΕΙΘΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΘΕΣΤΗΚΥΙΑΣ ΤΑΞΗΣ ΠΟΥ ΑΞΙΖΕ ΓΙ' ΑΥΤΟ ΝΑ ΤΙΜΩΡΗΘΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΘΕΙ ΕΝ ΤΗ ΓΕΝΕΣΕΙ ΤΗΣ. Εκείνη που πάντως δεν επρόκειτο να προκαλέσει έκπληξη με τη στάση της ήταν η Αυστρία.

Για την εσωτερική και εξωτερική πολιτική του καγκελαρίου Μέτερνιχ που επιθυμούσε να πνίξει κάθε ιδέα φιλελευθεροποίησης του καθεστώτος διακυβέρνησης της χώρας και καταδυνάστευσης των λαών, η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΠΟΤΕΛΟΥΣΕ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ γιατί μπορούσε να προκαλέσει την εξέγερση και άλλων υποδούλων, χωρίς να εξαιρούνται ακόμη και οι δικοί της.

H ωμή διατύπωση του ίδιου: «ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΜΑΣ ΣΥΝΟΡΑ ΤΡΙΑΚΟΣΙΕΣ Η ΤΕΤΡΑΚΟΣΙΕΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΚΡΕΜΑΣΜΕΝΟΙ, ΣΤΡΑΓΓΑΛΙΣΜΕΝΟΙ Η ΠΑΛΟΥΚΩΜΕΝΟΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΑ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΙΟ ΠΡΑΓΜΑ».

Και τώρα ερχόμαστε στην περίπτωση της Ρωσίας που, ως ομόθρησκη χώρα, ΦΑΙΝΟΤΑΝ Ο ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ. ΦΑΙΝΟΤΑΝ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΗΤΑΝ, ανεξάρτητα από τον ρόλο που της απέδωσαν και τη στάση τελικά που υιοθέτησε η ρωσική εξωτερική πολιτική κατά του σταθερού εχθρού της, των Τούρκων.

Οι τσάροι στην πραγματικότητα είχαν από τη μια να αντιμετωπίσουν μια εχθρική Τουρκία και από την άλλη έναν συνασπισμό αγγλογαλλικών συμφερόντων που απειλούσε να εισέλθει στη Βαλκανική μετά τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Βέβαια, η εξέλιξη των πραγμάτων στη συνέχεια προσέλαβε νέα δυναμική και παρά το ότι η ΡΩΣΙΑ, ΕΠΗΡΕΑΣΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΕΤΕΡΝΙΧ, ΑΠΟΚΗΡΥΞΕ ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ ΥΨΗΛΑΝΤΗ, ο απαγχονισμός του Πατριάρχη και οι σφαγές στην Πόλη μετέβαλαν τη ρωσική πολιτική, αν και όχι δραστικά στην αρχή.

Εκείνο πάντως το οποίο ως γεγονός αποτέλεσε σταθερό παράγοντα ενθάρρυνσης των βαλκανικών λαών ήταν η μόνιμη ρωσοτουρκική αντιδικία που, με την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης, παρέσυρε τη Ρωσία σε πόλεμο κατά της Τουρκίας ενώπιον μιας Ευρώπης έκπληκτης μπροστά στις απροσδόκητες, γι' αυτήν, εξελίξεις.

ΦΙΛΟΤΟΥΡΚΙΚΗ ΤΕΛΟΣ ΥΠΗΡΞΕ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ που, προσηλωμένη στο δόγμα Μονρόε, παρά τις επίσημες υπέρ της ελληνικής ανεξαρτησίας διακηρύξεις, προσδοκούσε, απαθής και αμέτοχη σε βοήθεια προς τους επαναστατημένους Ελληνες,
ΤΗΝ ΕΥΝΟΙΑ ΤΗΣ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΝΑ ΥΠΟΓΡΑΨΕΙ ΤΗΝ ΠΟΛΥΠΟΘΗΤΗ ΓΙ' ΑΥΤΗΝ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ και να εκτοπίσει έτσι τα αγγλικά συμφέροντα.

Βεβαίως αμερικανικός φιλελληνισμός υπήρξε και τεκμηριώνεται και από τις πηγές. Ωστόσο η αμερικανική συμπαράσταση είχε μόνο λαϊκή έκφραση και ΟΧΙ ΚΡΑΤΙΚΗ.H ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ "ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ":

Οι στρατιωτικές κινήσεις των εμπολέμων στην επαναστατημένη Ελλάδα τράβηξαν αμέσως το ενδιαφέρον των ξένων κυβερνήσεων που ΕΣΠΕΥΣΑΝ ΝΑ ΣΤΕΙΛΟΥΝ ΜΥΣΤΙΚΟΥΣ ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ. Οι Άγγλοι μάλιστα έστησαν στα Επτάνησα ως και ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ ΔΙΑΚΙΝΟΥΜΕΝΗΣ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑΣ που διηύθυνε στο Λονδίνο η αρμόδια υπηρεσία της Lombard Street.

Με τον τρόπο αυτόν Η ΑΓΓΛΙΑ ΗΤΑΝ Η ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΗ, και λόγω παράδοσης στην οργάνωση των μυστικών της υπηρεσιών, ευρωπαϊκή δύναμη, χωρίς φυσικά να σημαίνει ότι και η Γαλλία υστερούσε στον συγκεκριμένο τομέα.

Ο ανταγωνισμός μάλιστα μεταξύ των δύο ήταν τέτοιος που, ενώ επίσημα είχαν χαρακτηρίσει την Ελληνική Επανάσταση ως ανταρσία, έφθασαν ακόμη και να διευκολύνουν ταξιδιώτες και εθελοντές που ζητούσαν να φθάσουν στην Ελλάδα, επιλέγοντάς τους μάλιστα, προκειμένου να τους ελέγχουν και να πληροφορούνται για το τι συνέβαινε τόσα μίλια μακριά, στην επαναστατημένη χώρα.

ΕΤΣΙ, ΕΝΩ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΓΛΙΚΟ ΝΟΜΟ ΠΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΒΡΕΤΑΝΟΥ ΥΠΗΚΟΟΥ ΣΕ ΞΕΝΟ ΣΤΡΑΤΟ Ο GORDON ΚΑΙ Ο BYRON ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΣΥΛΛΗΦΘΟΥΝ, ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΔΕΝ ΕΚΡΑΤΗΘΗΣΑΝ, ΑΛΛΑ Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΒΡΕΘΗΚΕ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΝΑ ΦΙΛΟΞΕΝΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΓΛΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΦΙΞΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ.

H Γαλλία, πάλι, ενώ ΕΦΟΔΙΑΖΕ ΤΟΝ ΜΕΧΜΕΤ ΑΛΗ ΜΕ ΠΟΛΕΜΙΚΑ ΣΚΑΦΗ, την ίδια στιγμή άφηνε ανοιχτό το λιμάνι της Μασσαλίας για τις αποστολές εθελοντών πολεμικού υλικού ενώ δεν εμπόδιζε τη διεξαγωγή εράνων υπέρ του Ελληνικού Αγώνα.

Ωστόσο είχε στήσει ειδική υπηρεσία για την επιλογή εθελοντών στους οποίους δίνονταν αυστηρές συστάσεις και οδηγίες για το είδος των πληροφοριών που ενδιέφεραν τον γάλλο μονάρχη. Από αυτούς οι πιο δυσαρεστημένοι στέλνονταν στον Μέτερνιχ ως απόδειξη εκδούλευσης στους κοινούς στόχους της Ιεράς Συμμαχίας.

ΟΙ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΤΩΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΑΝ ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΝ ΣΙΓΑ ΣΙΓΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΠΟΛΥΤΑ ΕΧΘΡΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΤΟΥΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΜΕ ΜΙΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΠΡΟΣΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ ΚΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ. Η ΑΛΛΑΓΗ ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ ΕΜΦΑΝΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΜΕΤΑ ΤΟ 1823, ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟ 1824…

ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ: «Τους κατατρέξανε οι Ευρωοπαίγοι τους δυστυχείς Ελληνες. Εις τις πρώτες χρονιές εφόδιαζαν τα κάστρα των Τούρκων, τους κατάτρεχαν και τους κατατρέχουν ολοένα διά να μην υπάρξουν.

Η Αγγλία τους θέλει να τους κάμη Αγγλους με την δικαιοσύνην την αγγλική καθώς οι Μαλτέζοι ξυπόλυτους και νηστικούς, οι Γάλλοι Γάλλους, οι Ρούσοι Ρούσους κι ο Μέτερνικ της Αουστρίας Αουστριακούς - κι όποιος τους φάγη από τους τέσσερους. Και τους λευτερώνουν χερότερα κι από τους Τούρκους».-----------------------------------------------------------ΕΠΕΙΔΗ ΛΟΙΠΟΝ ΟΙ ΑΧΡΗΣΤΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΝΑ ΕΠΙΒΛΗΘΟΥΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΩΝ ΣΕ ΞΗΡΑ ΟΥΤΕ ΣΕ ΘΑΛΑΣΣΑ (ΚΥΡΙΩΣ!) ΜΕΣΑ ΣΕ 6 ΧΡΟΝΙΑ ΑΛΛΑ ΟΥΤΕ ΣΕ 66. ΠΡΩΤΑ Η ΑΓΓΛΙΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΙΧΕ ΤΑ ΕΠΤΑΝΗΣΑ ΑΛΛΑΞΕ ΣΙΓΑ ΣΙΓΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΕ ΤΑ ΔΑΝΕΙΑ ΚΛΠ ΚΑΙ ΑΡΧΙΖΕ ΝΑ ΔΙΕΚΔΙΚΕΙ ΕΠΙΡΡΟΗ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΚΤΟΡΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΤΗΣ.

Τελικά στις 6 Ιουλίου 1827 οι πληρεξούσιοι της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας υπέγραψαν στο Λονδίνο την ομώνυμη συνθήκη, με την οποία δεσμεύονταν να διευθετήσουν το ελληνικό ζήτημα και να επιφέρουν την ειρήνευση στην ανατολή.

Η οθωμανική κυβέρνηση αρνήθηκε να υποταχθεί στη Συνθήκη του Λονδίνου με αποτέλεσμα τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου στις 20.10.1827, όπου καταστράφηκε ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος.

Ο πανίβλακας Σουλτάνος τότε κύρηξε τον πόλεμο (14/27 Απριλίου 1828) στους Ρώσους που φτάσαν μέχρι την Ανδριανούπολη.
 ΟΙ ΝΙΚΗΤΕΣ ΡΩΣΟΙ ΣΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΑΝΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗΣ (2/14 ΤΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ 1829) ΤΟΥ ΕΠΕΒΑΛΑΝ ΝΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕΙ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ.ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ: «Ποιος έκρινε τον αγώνα όταν εξεγέρθηκαν οι Ελληνες; Οχι βέβαια οι συνωμοσίες και οι ξεσηκωμοί του Αλή Πασά στα Γιάννενα, όχι βέβαια η Ναυμαχία του Ναυαρίνου, όχι βέβαια η παρουσία γαλλικού στρατού στο Μοριά ούτε οι συνδιασκέψεις και τα πρωτόκολλα του Λονδίνου παρά ο Ντίμπιτς, που προέλασε με τον ρωσικό στρατό ίσαμε την κοιλάδα της Μαρίτσας περνώντας τον Αίμο».

ΑΥΤΑ ΛΟΙΠΟΝ. ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΣΗΜΕΙΩΘΕΙ ΟΤΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΑΪΤΗΣ ΥΠΗΡΞΕ Η ΠΡΩΤΗ ΧΩΡΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΠΟΥ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΩΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΟ 1827!!! ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΛΟΙΠΟΝ ΣΤΟΝ ΦΙΛΟ ΛΑΟ ΤΗΣ ΑΪΤΗΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΤΙΣ ΣΙΧΑΜΕΝΕΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΠΟΥ ΠΑΙΖΑΝ ΚΑΙ ΠΑΙΖΟΥΝ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΕΙΣ ΒΑΡΟΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΛΑΟΥ!!!------------------------------------------------

Είναι απόλυτα δικές μας οι ευθύνες για τα χάλια του κράτους μας, αλλά αν εξέλειπαν οι δικοί τους πράκτορες (Άγγλων κυρίως) Μαυροκορδάτος-Κουντουριώτης και οι "άξιοι" διάδοχοί τους μέχρι σήμερα θα είμαστε πολύ καλύτερα.

Θα είχε λήξει η υπόθεση ανεξαρτησία από το 1824 με τα ελληνικά όπλα. Αν και ακόμα και το 1827 μπορούσε να γίνει αυτό, τον αιγυπτιακό στόλο "παρά τρίχα" θα τον έκαιγε ο Κανάρης στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας.

Οι πράκτορές τους προκάλεσαν τους εμφύλιους το 21, αυτοί δολοφόνησαν τον Καποδίστρια, τον Ανδρούτσο, (ίσως και τον Καραϊσκάκη), αυτοί μας έκαναν "μπανανία" των Άγγλων. Όταν οι άλλοι πολεμούσαν το 21 αυτοί τι έκαναν;

Το είπε ο Γέρο Κολοκοτρώνης: «Βλέπω τὸν Μαυροκορδάτο, τὸν Δεσπότη Ἄρτης καὶ Σπετζῶτες καὶ Ὑδραίους (σ. ελέγχονταν απόλυτα από τους Κουντουριωταίους) καὶ πλέκουν ἕνα γαϊτάνι στοῦ Ἀναπλιοῦ τὴν πόρτα, μὰ τὸ τί γαϊτάνι εἶναι δὲν τὸ ἠξεύρω».

Και τους τύλιξαν όλους και ακόμα και σήμερα δεν έχουμε ξεμπλέξει από το σύστημά τους. Τι προσέφεραν οι Άγγλοι στην Ελλάδα πέρα από εκβιασμούς, εξευτελισμούς και προδοσίες;Τι να κάνουμε; Δεν μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε μία αυτοκρατορία που έλεγχε το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού;

Οι "προστάτιδες" δυνάμεις βομβάρδιζαν και απέκλειαν την ΑΘήνα όταν δεν είχαμε κυβέρνηση της αρεσκείας τους μέχρι να αποκτήσουμε. Το 1849-1850 ναυτικός αποκλεισμός, το 1854-1857 ωμή αγγλο-γαλλική στρατιωτική κατοχή της Αθήνας του Πειραιά και άλλων ελληνικών λιμανιών για να μην μπει η χώρα στον Κριμαϊκό Πόλεμο, το 1862 αλλάζουν βασιλιά, το 1917 τα ίδια, το 1944 φέρνουν βασιλιά, κλπ...

Πούλημα της χώρας σε κάθε ευκαιρία, στην Μ.Ασία και στην Κύπρο, χάρη στις αγγλόδουλες και αμερικανόδουλες "ηγεσίες" "μας".

http://lykawn.blogspot.com/
Πηγή (βασική): άρθρο απο τη κ. ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΟΜΑΗ, "ΤΟ ΒΗΜΑ", Σάββατο 25 Μαρτίου 2006

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "1821 ΚΑΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ"

Παπαρρηγόπουλος Ιωάννης

Για τον Ιωάννη Παπαρρηγόπουλο δεν έχουν γραφτεί πολλά, όχι τόσα όσα ίσως αρμόζουν σε έναν ήρωα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ισάξιο σε γενναιότητα, ευστροφία και πίστη στα υψηλά ιδανικά της ελευθερίας και εθνικής ανεξαρτησίας με ονόματα που όλοι λίγο ως πολύ γνωρίζουμε από τα σχολικά μας χρόνια. Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Δημήτριος Υψηλάντης, Ιωάννης Καποδίστριας, Φιλικοί… Ονόματα γνωστά από τα βιβλία της ιστορίας του δημοτικού, του γυμνασίου, του λυκείου, από τους λόγους που εκφωνούνται στις παρελάσεις και τις εθνικές επετείους. Τους ήξερε όλους και τον ήξεραν κι εκείνοι.

 Γνώριζαν την εντιμότητα, το ήθος και την καλοσύνη του.

 Ήξεραν ότι μπορούσαν να τον εμπιστευτούν απόλυτα με τη ζωή τους και δημιουργούσαν στενούς δεσμούς φιλίας μαζί του που κρατούσαν εφ’ όρου ζωής.

Δεσμοί φιλίας, ωστόσο, συνέδεαν τον Δαμαριωνίτη φιλικό και διπλωμάτη όχι μόνο με τους ομοεθνείς του Έλληνες, αλλά με όλους όσους είχαν την τύχη και την τιμή να τον γνωρίσουν, Δυτικοί, Ρώσοι και Οθωμανοί, όλοι εκ των οποίων ανεξαιρέτως είχαν να πουν τα καλύτερα για κείνον.

Το γεγονός ότι ο Παπαρρηγόπουλος είχε το χάρισμα να κερδίζει την εκτίμηση των συνανθρώπων του διαφαίνεται πολύ έντονα μέσα από τις λιγοστές, ομολογουμένως, πηγές που έχουν διασωθεί ως τις μέρες μας. Η σχετικά περιορισμένη φιλολογία, αν εξαιρέσει κανείς την ατυχή απώλεια σημαντικού μέρους της αλληλογραφίας του κατά την μεταφορά της από το νησί της Νάξου στην πρωτεύουσα με εντολή των απογόνων του, οφείλεται σε δύο κυρίως λόγους, δύο άξονες γύρω από τους οποίους περιστράφηκε ολόκληρη η ζωή και το έργο του σε καιρό πολέμου και σε καιρό ειρήνης:

α) τη φύση του επαγγέλματός του και

β) τη φύση του χαρακτήρα του.

Παρά τις λιγοστές πηγές, ωστόσο, όλες όσες υπάρχουν που να γίνεται αναφορά στο όνομά του σκιαγραφούν, όχι μόνο το ποιόν του χαρακτήρα του, αλλά τη σημασία του έργου του στην τελική έκβαση του αγώνα των Ελλήνων για την πολυπόθητη λευτεριά.

Αυτόν τον αγώνα έκανε στόχο ζωής ο Δαμαριωνίτης ήρωας από τα πιο άγουρα χρόνια της ζωής του πρώτα και την εδραίωση της εθνικής ανεξαρτησίας ως τα βαθιά του γεράματα στη συνέχεια. Οι επιλογές ζωής του είχαν όλες τους αφετηρία αυτή τη σπίθα, το όραμα να δει την πολύπαθη πατρίδα του ελεύθερη.

        Όμως, πώς θα μπορούσε ένα φτωχό παιδί από μια πολύτεκνη οικογένεια του χωριού που μετά βίας έβγαζε τα στοιχειώδη για να ζήσει, να βρει την χαραμάδα εκείνη που θα τον βοηθούσε να ανοίξει τα φτερά του και να υπερβεί τα προβλήματα και το τέλμα που είχε οδηγήσει τον τόπο η υποδούλωση στους Οθωμανούς επί τέσσερις ολόκληρους αιώνες; Πώς ένα μικρό αγόρι, ένας έφηβος θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά;

        Ερωτήματα καίρια που βασάνιζαν το μυαλό του μικρού «Τζωάννη» - όπως θα γινόταν γνωστός αργότερα- νύχτα μέρα, ώσπου η απάντηση ήρθε σαν θείο δώρο από ένα άτομο του πολύ προσωπικού του περιβάλλοντος με τον οποίο και διατήρησε αλληλογραφία για μεγάλο χρονικό διάστημα αφότου έφυγε από το νησί, τον Εμμανουήλ Κρητικοπούλη, που ήταν λόγιος, ιερέας και συγγενής της μητέρας του. Μια απάντηση που όσα χρόνια κι αν περάσουν, θα παραμένει πάντοτε η ίδια:

        Ο δρόμος του πεπρωμένου του έπρεπε να περάσει μέσα από τη μόρφωση.

        Βέβαια, το να μιλάμε για μόρφωση, ανώτατες σπουδές κτλ. εν μέσω Τουρκοκρατίας δεν ήταν κάτι το αυτονόητο, όπως θεωρητικά συμβαίνει σήμερα. Τότε, τίποτα δεν θεωρείτο αυτονόητο και τίποτα δεδομένο.

Το μικρό νησιωτόπουλο όμως είχε ήδη πάρει την απόφασή του. Έτσι, δοθείσης της ευκαιρίας, μια πρόσκληση από συγγενείς του πατέρα του να τον φιλοξενήσουν όσο εκείνο θα σπούδαζε, άφησε το νησί του και, με τις ευλογίες της οικογένειάς του, βρέθηκε προσφυγόπουλο στην πολιτεία που φύλαγε τα κλειδιά του μέλλοντός του, την Κωνσταντινούπολη.

        Για το πότε ακριβώς και υπό ποιες συνθήκες το ζεύγος Παπαρρηγόπουλου, ένα άτεκνο μεσοαστικό ζευγάρι μπήκε στη ζωή του νεαρού Ιωάννη, παραμένουν αδιευκρίνιστα. Αναπάντητα παραμένουν και άλλα ερωτήματα, όπως εάν υπάρχει συγγένεια μεταξύ της νέας του οικογένειας και του διακεκριμένου ιστορικού και καθηγητή ΚωνσταντίνουΠαπαρρηγόπουλου, ένα όνομα που υπάρχει σε όλα τα βιβλία ιστορίας και διδάσκεται σε όλες τις φιλολογικές σχολές του κόσμου, αφού είναι το πρόσωπο εκείνο που ενέταξε την Βυζαντινή ιστορία στην ιστορία της Ελλάδας αποκαθιστώντας την γέφυρα που έλειπε, έτσι ώστε να γίνει η σύνδεση των Ελλήνων του νεοσύστατου ελληνικού κράτους με το ένδοξο αρχαίο παρελθόν τους.

        Αυτό που γνωρίζουμε πάντως, είναι ότι μέσα σε λίγο διάστημα συνδέθηκαν με τον νεαρό Ιωάννη με δυνατούς συναισθηματικούς δεσμούς που επισφραγίστηκαν με την νόμιμη ένταξή του στην οικογένειά τους, υπό το καθεστώς της υιοθεσίας.

        Η οικογένεια Παπαρρηγόπουλου, πέρα από το όνομά της, έδωσε στο μικρό Δαμαριωνιτόπουλο όλη την υποστήριξη (οικογενειακή, συναισθηματική, ηθική και οικονομική) να ανοίξει τα φτερά του και να κυνηγήσει το πεπρωμένο του. Ο Ιωάννης Παπαρρηγόπουλος φοίτησε στα καλύτερα σχολεία της Κωνσταντινούπολης, συνεχίζοντας κατόπιν τις σπουδές του σε διαπρεπή πανεπιστήμια της Ιταλίας και της Οδησσού.

        Οι σπουδές του ολοκληρώθηκαν στη Μόσχα της Ρωσίας.

Εκεί άνοιξαν καινούργιοι δρόμοι που του εξασφάλισαν σημαντικές γνωριμίες και διασυνδέσεις με την αριστοκρατία της ρωσικής κοινωνίας.

       

        Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα έγινε άριστος γνώστης της ρωσικής γλώσσας. Η φαρέτρα γέμιζε σταθερά και δυναμικά.

Ο χαρακτήρας χτιζόταν και το όραμα θέριευε, περιμένοντας εκείνη τη στιγμή που η δική του ετοιμότητα θα συναντιόταν με την χρυσή στιγμή όπου θα έμπαινε σε τροχιά δράσης.

        Όταν η πολυπόθητη ευκαιρία ήρθε, οΠαπαρρηγόπουλος βρισκόταν σε ηλικία 27 χρονών. Η ευρυμάθειά του στις ξένες γλώσσες, οι ακαδημαϊκές σπουδές και το περιβάλλον στο οποίο βρισκόταν πλέον, στάθηκαν αρκετά ώστε να διοριστεί διερμηνέας του ρωσικού Αυτοκρατορικού στόλου στο Αιγαίο.

Χάρη στη θέση του αυτή γνώρισε από κοντά προσωπικότητες που θα πρωταγωνιστούσαν πολύ σύντομα στις ιστορικές εξελίξεις που ελόχευαν. 

Για τον ίδιο ήταν η αρχή μιας λαμπρής επαγγελματικής πορείας που θα του χάριζε διακρίσεις και παράσημα τιμής και ανδρείας. Παράλληλα όμως, ήταν η αρχή για κάτι πολύ μεγαλύτερο από αυτό, που δεν ήταν άλλο από την έμπρακτησυνεισφορά του στον Αγώνα.

Δύο παράλληλες πορείες, η μία γνωστή στους πάντες, η δεύτερη υπόγεια, σιωπηλή και αθέατη, σαν ένα υπόγειο ποτάμι που ρέει σταθερά αδιάκοπα κάτω από την επιφάνεια του επίγειου γίγνεσθαι, ορίζοντας τα όσα συμβαίνουν εκεί επάνω, στο φως του ήλιου, χωρίς κανείς να το καταλαβαίνει, παρά μόνο όταν είναι πλέον πολύ αργά.

        Αυτό ακριβώς συνέβη στην περίπτωση της ιδιοφυούς ενορχήστρωσης της σχέσης του με τον Αλή Πασά των Ιωαννίνων.

Η επαγγελματική του ιδιότητα τον έφερνε συχνά πυκνά σε επαφή μαζί του, αλλά και όταν κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε, προφασιζόταν λόγους προκειμένου να συμβεί. Χρειαζόταν την προσωπική επαφή με τον Αλή Πασά γιατί ήξερε πως η παρουσία του στην περιοχή ήταν επιζήμια για τον Ελληνισμό, και ως εκ τούτου, έπρεπε να βρει τρόπο ή να τον φέρει με το μέρος των υπόδουλων Ελλήνων ή να τον στρέψει εναντίον του Σουλτάνου.

        Επέλεξε το δεύτερο. Για να φέρει σε πέρας το σχέδιό του έπρεπε να κερδίσει την εμπιστοσύνη του, κάτι όχι ιδιαίτερα δύσκολο για κάποιον με την ήπια και ευγενική προσωπικότητα του Παπαρρηγόπουλου. Το γεγονός ότι στο πρόσωπό του ο Αλή Πασάς είδε τον διαμεσολαβητή που χρειαζόταν με τους Ρώσους προκειμένου να εξασφαλίσει την εύνοια του Τσάρου για τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους υπό την ηγεσία του, ήταν ένας ευσεβής πόθος που γύρισε τελικά προς όφελος της ελληνικής πλευράς χάρη στον Έλληνα διπλωμάτη, παρόλο που τη δεδομένη στιγμή ο Αλή Πασάς δεν ήταν σε θέση να το αντιληφθεί.

Δεν έβλεπε πως ο νέος του έμπιστος και στενός φίλος στον οποίο άνοιγε την καρδιά του, εκείνος που πάντα του έλεγε αυτό που ήθελε να ακούσει, τον καθησύχαζε κάθε που αμφισβητούσε τη διάθεση των Ρώσων να τον βοηθήσουν, είχε την δική του προσωπική ατζέντα.

Γιατί, αν υπήρξε κάτι που χαρακτήριζε τον Ιωάννη Παπαρρηγόπουλο ήταν η μεθοδικότητά του. Μεθοδικά και υπομονετικά, με μικρές κινήσεις, φαινομενικά αθώες, ο Ιωάννης Παπαρρηγόπουλος προετοίμαζε το έδαφος για την τελική ρήξη του Αλή Πασά με την Υψηλή Πύλη.

Η υπομονή βρήκε τελικά έναν αναπάντεχο σύμμαχοστο πρόσωπο του ίδιου του εχθρού, του Σουλτάνου, ο οποίος, μαθαίνοντας για τις οικονομικές ατασθαλίες, καθώς και τις διαθέσεις του Αλή Πασά να αποσκιρτήσει από την επιρροή της Υψηλής Πύλης, αποφασίζει να λάβει μέτρα για την απομάκρυνσή του από τη θέση του, κάτι που πανικοβάλει τον Αλή Πασά όταν το μαθαίνει. Καλεί απεγνωσμένα τον Παπαρρηγόπουλο, χρειάζεται τον φίλο του να τον συμβουλεύσει για το τι πρέπει να κάνει.

Δεν γνωρίζει όμως ότι ο φίλος του είναι ήδη μέλος μιας Εταιρείας που οι φήμες την θέλουν να δρα επαναστατικά, συσπειρώνοντας τους υπόδουλους Έλληνες εναντίον των Οθωμανών κατακτητών. Ούτε και γνωρίζει πως όταν ο φίλος αυτός του τάζει σίγουρη βοήθεια από τους Ρώσους και υποστήριξη από τον Καποδίστρια αν τα έβαζε με τον Σουλτάνο, ο ίδιος διαβλέπει μια χρυσή ευκαιρία να τον βγάλει από τη μέση προτού αρχίσει η Επανάσταση.

Ο Αλή Πασάς τον πίστεψε. Πίστεψε στην βοήθεια της Ρωσίας και στην υποστήριξη των Ελλήνων, αποστάτησε εναντίον του Σουλτάνου απασχολώντας πολλά τούρκικα στρατεύματα και δίνοντας, χωρίς να το καταλάβει, την ευκαιρία στους Έλληνες να ξεκινήσουν μια πρώτη σειρά από νίκες σε μεμονωμένο επίπεδο.

Το ξέσπασμα της Επανάστασης ήταν πολύ κοντά, ακόμη και τότε όμως, ο Αλή Πασάς, ο τουρκαλβανός αρχιληστής με την Ελληνίδα μάνα, την Ελληνίδα γυναίκα, την Ελληνίδα νύφη, και, φυσικά τους Έλληνες φίλους, όπως ο Παπαρρηγόπουλος ήταν πεπεισμένος ότι όλα έβαιναν προς δικό του όφελος, κυρίως χάρη στον τελευταίο, ο οποίος τον διαβεβαίωνε με πειθώ πως η ρωσική βοήθεια ήταν καθ’ οδόν και άρα μπορούσε να συνεχίσει την αντίσταση κατά του Σουλτάνου με ασφάλεια.

Για κείνον όμως το τέλος ήταν ήδη προδιαγεγραμμένο. Κλεισμένος μέσα στο φρούριό του, προδομένος από φίλους και γνωστούς, με τα ίδια του τα παιδιά να έχουν αποσκιρτήσει, βρίσκει τον θάνατο λίγο αφότου ξεσπά η Επανάσταση. Εκεί καταλαβαίνει τους πραγματικούς σκοπούς του Έλληνα φίλου του και ομολογεί: «Ανάθεμά σε Παπαρρηγόπουλε, με ηπάτησας.»

Ο Ιωάννης Παπαρρηγόπουλος, που πλέον υπηρετούσε με αυταπάρνηση τον ιερό σκοπό της Φιλικής Εταιρείας, φεύγει αμέσως για την Πετρούπολη, όπου συναντά τον Ιωάννη Καποδίστρια. Οι ζυμώσεις έχουν φτάσει στο αποκορύφωμα και οι στιγμές είναι κρίσιμες. Στο πολεμικό συμβούλιο που συστήνεται και,χάρη στις εκεί παρεμβάσεις του, δρομολογούνταιτελικά οι εξελίξεις που όλοι γνωρίζουμε, ακριβώς στην ώρα και στον τόπο που έπρεπε προκειμένου να πετύχουν.

Με το ξέσπασμα της Επανάστασης, ο Παπαρρηγόπουλοςμετατείθεται από την Πάτρα στη Σμύρνη. Εκεί, σαν από μηχανής θεός, μπόρεσε να επέμβει δραστικά στη διάσωση 400 ατόμων, στην πλειψηφία τους γυναικόπαιδα, τα οποία, ως ραγιάδες, ήταν τα επόμενα θύματα των εξαγριωμένων Οθωμανών που είχαν ήδη αρχίσει να απαντούν στο άκουσμα της Επανάστασης με βιαιοπραγίες και σκοτωμούς. Έσωσε τις ζωές τους, και κατόπιν  έσωσε άλλους 700 Έλληνες στη Σμύρνη με ρίσκο της δικής του ζωής, αλλά και της οικογένειάς του, αφού πίσω στην Πάτρα οι Οθωμανοί έκαψαν το σπίτι του και από θαύμα σώθηκαν οι δικοί του που διέφυγαν με πλοίο στη Βενετία την τελευταία στιγμή.

Λιγοψύχησε; Κάθε άλλο. Τους ακολούθησε στη Βενετία για να σιγουρευτεί για την ασφάλειά τους και, χάρη στην παρουσία του εκεί, φάνηκε για άλλη μια φορά χρήσιμος στον Αγώνα. Όταν ο πάπας εμπόδισε την ελληνική επιτροπή να φτάσει στη Βερόνα, την πόλη όπου θα διεξάγονταν η σύνοδος των ηγεμόνων της Ευρώπης, παρέλαβε τα έγγραφα και, λαμβάνοντας οδηγίες από τον Καποδίστρια, εκπροσώπησε ο ίδιος την ελληνική πλευρά και κατάφερε να θέσει Και το ελληνικό ζήτημα στην θεματική ατζέντα της Συνόδου.

Το διπλωματικό του έργο τον φέρνει πίσω στην Ελλάδα σε μια σελίδα στο βιβλίο της ιστορίας όπου θα καθοριζόταν η ίδια η έκβαση του Αγώνα, την τελική αναμέτρηση Ελλήνων και Τούρκων στον κόλπο τουΝαυαρίνου.Ήταν το διάστημα που ο Ιωάννης Παπαρρηγόπουλος υπηρετούσε ως διερμηνέας στη ναυαρχίδα Αζόφ της ρωσικής μοίρας και γνώριζε από πρώτο χέρι τις αδιάφορες διαθέσεις των Μεγάλων Δυνάμεων απέναντι στο ελληνικό ζήτημα, το οποίο δεν συμβάδιζε με τα δικά τους συμφέροντα. Για εκείνες, μια σύρραξη μεταξύ Ελλήνων και Τουρκοαιγυπτίων σε αυτή τη φάση δεν ήταν προς το συμφέρον και, προφασιζόμενοι την Συνθήκη του Λονδίνου που επέβαλε ειρηνικά μέσα για την επίλυση των διαφορών, οι 3 ναύαρχοι προχωρούσαν διαδικασίες για ανακωχή.

Αυτό βέβαια θα ήταν ολέθριο για την ελληνική πλευρά, που έβλεπε το όραμα για ανεξαρτησία να εξανεμίζεται, με τον Ιμπραήμ να έχει ήδη δώσει διαταγή στους Αιγυπτίους να κάψουν και να καταστρέψουν τα πάντα στο πέρασμά τους, απειλώντας με γενοκτονία (και όχι εθνοκάθαρση, όπως έχει γίνει μόδα να λέγεται στις μέρες μας) ολόκληρη την Πελοπόννησο. Ο Παπαρρηγόπουλος έβλεπε μπροστά στα μάτια του να γράφεται για την Ελλάδα το πιο ζοφερό σενάριο, ο ολικός αφανισμός της. Ένα σενάριο που θα έπαιρνε σάρκα και οστά με το που συναντιούνταν οι εκπρόσωποι των συμμαχικών δυνάμεων με τον Ιμπραήμ, κάτι που τελικά απετεύχθη χάρη στις άμεσες διπλωματικές ενέργειες του Τζοάννη.

Στη ναυμαχία του Ναυαρίνου, ο Παπαρρηγόπουλος πολέμησε με ανδρεία, σώζοντας ταυτόχρονα από καιόμενη τουρκική φρεγάτα 22 Έλληνες αιχμαλώτους την τελευταία στιγμή όπου κατάφερε να τους μεταφέρει ασφαλείς στην ρωσική ναυαρχίδα. Τραυματισμένος και ο ίδιος δύο φορές από σφαίρα - η δεύτερη μάλιστα θα του έπαιρνε τη ζωή αν δεν έβρισκε στην πλακέτα του ρολογιού του (το οποίο σήμερα είναι εκτεθειμένο στο Μπενάκειο μουσείο)– ζήτησε από τον Ρώσο ναύαρχο να στείλει μέρος του συμμαχικού στόλου στη Σμύρνη να παραλάβει τους εκεί Έλληνες, κάτι που έγινε – πάλι χάρη στην προσωπική του παρέμβαση και αυταπάρνηση, γλυτώνοντάς τους από βέβαιο θάνατο.

        Μετά τη ναυμαχία ο Παπαρρηγόπουλος προσανατολίζει την δραστηριότητά του στην απομάκρυνση των Τούρκων από τα διάφορα κάστρα της Πελοποννήσου. Υπό τη σκιά των γυπών – συμμαχικών δυνάμεων, που καιροφυλακτούσαν να αποκτήσουν οι ίδιοι τα ελληνικά εδάφη της Πελοποννήσου αλλά και της Στερεάς Ελλάδας που ελευθερώνονταν από τους Οθωμανούς, εμποδίζει περεταίρω αιματοχυσία πείθοντας τους Τούρκους για το μάταιο της αντίστασης και επιτυγχάνοντας την αναίμακτη παράδοση των κάστρων πρώτα της Μεθώνης και της Κορώνης και στη συνέχεια του Αντιρρίου, της Ναυπάκτου, του Μεσολλογίου και του Αιτωλικού, κάστρα σημαντικά, αφού αν τα καταλάμβαναν οι Έλληνες θα επεκτείνονταν τα όρια του ελληνικού κράτους πέρα από τον λαιμό της Πελοποννήσου, όπως προσχεδίαζαν οι συμμαχικές Δυνάμεις.

        Ο Παπαρρηγόπουλος ήταν εκείνος που έπεισε τον κυβερνήτη Καποδίστρια να προχωρήσουν τις διαδικασίες κατάληψης των επίμαχων φρουρίων δια της διπλωματικής οδού και όχι της πολιορκίας. Έτσι, ως πληρεξούσιος της Κυβέρνησης, επιτυγχάνει το ακατόρθωτο. Να πείσει τους Τούρκους να παραδοθούν αμαχητί! Σε αυτό βοήθησαν οι φιλικές σχέσεις του με ανθρώπους του αντίθετου στρατοπέδου, το ταλέντο του στις διπλωματικές διαπραγματεύσεις και, κυρίως, στον αγαπητό από τους πάντες χαρακτήρα του. Τον αγαπούσαν όλοι και τον εμπιστεύονταν σε ό,τι και αν τους έλεγε ή τους ζητούσε.

Η υπογραφή του ως πληρεξούσιος του Έλληνα Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια υπάρχει σε όλες τις συνθήκες παράδοσης των φρουρίων που προαναφέρθηκαν, ήταν ο ίδιος μάλιστα που επέβλεπε για την τήρηση των συμφωνηθέντων, μια πράξη που εκτιμήθηκε ιδιαίτερα από τους Τούρκους που παρέδιδαν ένα-ένα τα κατακτημένα εδάφητης Ελλάδας.

        Μετά από 400 χρόνια υποδούλωσης και 8 χρόνια πολέμου η

Ελλάδα ήταν πλέον ελεύθερη και ο Παπαρρηγόπουλος ήταν εκεί για να το ζήσει σε όλα τα στάδια αυτής της πορείας.Η Ελλάδα άρχισε δειλά-δειλά να ισορροπεί στα πόδια της, να γίνεται κράτος αυτόνομο, ανεξάρτητο, που δεν είχε τίποτα ναζηλέψει από τα υπόλοιπα νεοσύστατα κράτη της Ευρώπης που κατάφεραν να αποτινάξουν τους δικούς τους φεουδαρχικούς δυνάστες.

        Αυτή την Ελλάδα υπηρέτησε ο Ιωάννης Παπαρρηγόπουλος μέσα από τη θέση του Γενικού Πρόξενου της Ρωσίας αρχικά και

κατόπιν από εκείνης του Συμβούλου Επικρατείας στην Αθήνα, όπου έζησε τα υπόλοιπα χρόνια της ενεργής ζωής του.

        Με τα 500.000 γρόσια (κάπου 1.500.000 σε σημερινά ευρώ) που έλαβε ως χρηματική αποζημίωση από την ρωσική κυβέρνηση για τις υπηρεσίες που είχε προσφέρει – πέρα από τις 3 παρασημοφορήσεις του από τον ίδιο τον Τσάρο

αυτοκράτορα Νικόλαο – συνέχισε τον αγώνα του με δεδομένα ειρήνης αυτή τη φορά, αφού είχε εμφανιστεί ένα νέο πρόβλημα στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος. Οι μπέηδες με το πέρας της υποδούλωσης αρνούνταν να φύγουν από την Ελλάδα, αφού μετά από τόσα χρόνια κυριαρχίας είχαν αποκτήσει μεγάλες και προσοδοφόρες εκτάσεις γης που αρνούνταν να εγκαταλείψουν.

Αντιλαμβανόμενος την σοβαρότητα του προβλήματος, ο Παπαρρηγόπουλοςξεκίνησε να αγοράζειόσα περισσότερα κτήματα μπορούσε μόνον από Τούρκους γαιοκτήμονες, ώστε να φύγουν από την Ελλάδα οριστικά και αμετάκλητα.

        Γνωστά είναι τα κτήματα που παραχώρησε στην ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να φτιαχτεί ο Εθνικός – τότε Βασιλικός – Κήπος της νεοσύστατης πρωτεύουσας, καθώς και μια μεγάλη έκταση στην Κάρυστο Ευβοίας. Εκεί έφτιαξε την εξοχική του κατοικία όπου και αποσύρθηκε μόνιμα στη δύση της ζωής του.

        Εκτός από γη, ο Παπαρρηγόπουλος απόκτησεστην Αθήνα και ένα σπίτι, το οποίο υπάρχει μέχρι και σήμερα, ένα υπέροχο νεοκλασικό δίπατο κτήριο στην οδό Κυδαθηναίων αριθμός 27, στην Πλάκα.

        Εκεί έζησε ημέρες γαλήνης και μακροημέρευσης με την δεύτερη σύζυγό του (η πρώτη απεβίωσε νωρίς) και τα επτά παιδιά του, τα οποία όλα τους διέπρεψαν επαγγελματικά, κοινωνικά και προσωπικά και εξελίχθηκαν σε αξιοσήμαντα μέλη της αθηναϊκής κοινωνίας. Η οικία Παπαρρηγόπουλου πρωταγωνίστησε επί σειρά ετών στην κοσμική ζωή της Αθήνας, με σημαντικές προσωπικότητες της εγχώριας και διεθνούς πολιτικής και καλλιτεχνικής ζωής να παρελαύνουν από τις όμορφες σάλες του, αν και ο ίδιος απείχε συνειδητά από τα πολιτικά δρώμενα του τόπου.

       Προχωρώντας σιγά σιγά προς το κλείσιμο αυτής της παρουσίασης, θα ήθελα να μεταφέρω κάποια ενδεικτικά λόγια επιφανών για τον Παπαρρηγόπουλο, όπως τα συγκέντρωσε στο βιβλίο του ο Στυλιανός Δέτσης, χρήσιμος οδηγός για την έρευνά μου.

        Αλή πασάς:

        «Είδησις προς όλους τους κοσαμπάδες (κωμοπόλεις) και χωρία από τα Ιωάννινα και έως το Έμπαχτον (Ναύπακτος).

Απερνά ο αγαπητός μας κυρ ΤζοάννηςΠαπαρρηγόπουλος … ο οποίος, ό,που ήθελε γυρίσει και σταθή, να τον δεχτήτε με τιμή και με κονάκι και με περιποίησιν, οπου να μείνει ευχαριστημένος όθεν α περάσει…»

        Φιλικοί:

        «Αποστέλλομεν τον επιφέροντα το παρόν (συστατικό έγγραφο) ημέτερον Σιορ ΤζωάννηνΠαπαρρηγόπουλον, άνδρα φίλον και αδελφόν, τίμιον και πιστόν, προς ον ενεθέμεθα άπαντες τους στοχασμούς ημών.»

        Φιλότουρκη εφημερίδα της Σμύρνης:

        «Ο οκταετής πόλεμος μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων παρέχει δυστυχώς τόσον ολίγους άνδρας, δυννηθέντας να σεβασθώσι και βοηθήσωσι τους δυστυχήσαντας εχθρούς, ώστε θεωρούμεν καθήκον μας να δημοσιεύσωμεν τους επαίνους, ους οι αρχηγοί των εν τοις φρουρίοις Αντιρρίου και Ναυπάκτου Τούρκων εκφράζουσι δια την υπερ αυτών διαγωγήν ενός αρχηγού των Ελλήνων, του Ιωάννου Παπαρρηγόπουλου, διερμηνέως του ρωσικού στόλου. Η παρουσία του, διηγούνται οι Τούρκοι, μας ενεθάρρυνε να συνθηκολογήσουμεν. Εγιγνώσκαμεν τον έντιμο χαρακτήρα του και εδώσαμενπίστιν εις τους λόγους του. Άνευ αυτού η χύσις του αίματος ήτον αναπόφευκτος. Γενομένης δε της συνθήκης, ο Παπαρρηγόπουλος μας παρέσχε τροφάς και χρήματα. Μετεχειρίσθη δε άπαντας τους Τούρκους με πολλήνφιλανθρωπίαν.»

        Και πολλά πολλά άλλα που έχουν ειπωθεί από σημαίνοντα πρόσωπα ιστορικής βαρύτητας, όπως ο Καποδίστριας, ο Μιαούλης ο ναύαρχος Χέυδεν και άλλοι, όλα ενδεικτικά της επαγγελματικής τιμής και ακεραιότητας του χαρακτήρα του παιδιού του Δαμαριώνα που έμεινε πιστό στο όραμά του, ευεργετώντας την Ελλάδα όσο λίγοι.

  

Μέσα στα χρόνια έμαθα πως κάπου στις ανηφοριές του Δαμαριώνα υπάρχει ένα βουλημένο πέτρινο κτήριο που ήταν το σπίτι όπου γεννήθηκε. Προσπάθησα σε κάποια επίσκεψή μου στο χωριό να το αναζητήσω. Κανείς από όσους ρώτησα δεν ήξερε να με οδηγήσει ως εκεί.

Είχα ωστόσο την ευκαιρία να θαυμάσω από κοντά τη βρύση του Μερσινού που φτιάχτηκε από τον ίδιο, σε μια επίσκεψή του στο νησί προκειμένου να ξαναδεί τους γέροντες γονείς του.

        

     Νομίζω όμως ότι θα πρέπει να αισθάνεστε υπερήφανοι και για έναν ακόμη λόγο, που θα σας πω αμέσως έτσι όπως το αισθάνομαι, ως σύζυγος Δαμαριωνίτη, μοιραζόμενη μαζί σας κάτι προσωπικό.

Όσο έμπαινα μέσα στη βιβλιογραφία και τις διάφορες γραπτές πηγές προκειμένου να αποκτήσω μια άποψη για τον Παπαρρηγόπουλο, το εξής θαυμαστό συνέβαινε: Κάθε φορά που διάβαζα κάτι καινούργιο που είχε να κάνει με τον τρόπο που ενεργούσε, τον τρόπο που σκεφτόταν ή τον τρόπο που επικοινωνούσε με τους γύρω του, αισθανόμουν πως ήταν σα να τον γνωρίζω ήδη! Αυτός ο χαρακτήρας μου ήταν ήδη γνώριμος. 

Στην προσπάθειά μου να το εξηγήσω, διαπίστωσα έκπληκτη πως όλα αυτά τα γνωρίσματα που τον χαρακτήριζαν, μου ήταν ήδη γνωστά και οικεία από όλους εσάς, τους σημερινούς Δαμαριωνίτες που γνώρισα και αγάπησα όλα αυτά τα χρόνια.

        Εντιμότητα, βίος λιτός, εγκρατής και ήσυχος, εργατικότητα παραδειγματική, αίσθημα προσφοράς, αλληλεγγύης, φιλανθρωπίας, εγκαρδιότητα, αφοσίωση, αξιοπιστία, σεμνότις.  Όλα ζωντανά γύρω μου, ακόμα και μέσα στο ίδιο μου το σπίτι.

Να ζουν και να παραμένουν αναλλοίωτα με έναν τρόπο θαρείς μαγικό, υπερβατικό, σα να μην πέρασε μια μέρα.

Το ίδιο DNA έχει ταξιδέψει στα μονοπάτια της ιστορίας και έφτασε αναλλοίωτο σε εσάς, τους σημερινούς Δαμαριωνίτες, τους απογόνους μιας τόσο σημαντικής προσωπικότητας όσο ο Ιωάννης ΛινάρδοςΠαπαρρηγόπουλος, ενός ήρωα, ενός ανθρώπου με Α κεφαλαίο, που παραμένει ζωντανό, ακέραιο μέχρι και σήμερα, μέχρι και τώρα, αυτή τη στιγμή που έχουμε συγκεντρωθεί στον χώρο αυτό για να τον τιμήσουμε, μέσα από όλους εσάς.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΨΑΡΡΟΥ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Παπαρρηγόπουλος Ιωάννης"