1453-1821: 124 επαναστάσεις ενάντια στους Οθωμανούς

Στα αμέτρητα χρόνια της σκλαβιάς, είχαν προηγηθεί 123 ξεσηκωμοί κατά των Τούρκων. Οι περισσότεροι, αυθόρμητοι κι απαράσκευοι...

Όχι λίγοι, με προτροπή ξένων δυνάμεων, που εγκατέλειπαν στην πορεία τους ξεσηκωμένους. Πνίγηκαν όλες στο αίμα. Πηγή: Protagon.gr

 Ένας ταχυδρόμος έφερε το δυσάρεστο μήνυμα στην Υψηλή Πύλη, την 1η Μαρτίου του 1821: Ο υπασπιστής του τσάρου Αλέξανδρου Α’ της Ρωσίας, στρατηγός Αλέξανδρος Υψηλάντης, εδώ και πέντε μέρες, ξεσήκωσε τους Έλληνες της Μολδοβλαχίας σε επανάσταση και βοηθά και τους Βλάχους του Βλαδιμηρέσκου που επαναστάτησαν από τις 17 Ιανουαρίου. Για τον σουλτάνο Μαχμούτ Β’, το μήνυμα ήταν σαφές: 

Ο τσάρος παρασπόνδησε τη στιγμή που η Οθωμανική αυτοκρατορία είχε προβλήματα και προσπαθούσε να του πάρει κι άλλα εδάφη. Το ίδιο άλλωστε είχε κάνει και η μεγάλη Αικατερίνη, καμιά τριανταριά χρόνια πριν. Με τον Αλή πασά επαναστατημένο και τους Σουλιώτες να έχουν γυρίσει στα μέρη τους και να ξαναχτυπούν τους Τούρκους στην Ήπειρο, με τους Μολδαβούς ξεσηκωμένους στον Δούναβη και με προβλήματα στην Περσία, στη Συρία (με τους Δρούσους), στην Αραβία (με τους σεΐχηδες) και στην Αίγυπτο που έδειχνε χωριστικές τάσεις, ένα του έλειπε του Μαχμούτ: Ν’ ανοίξει μέτωπο και με τους Ρώσους. Θα περνούσε καιρός, ώσπου να μάθει πως ο τσάρος δεν είχε καμιά σχέση. 

Ως τότε, η ασπίδα της επανάστασης θα κρατούσε τους Τούρκους μακριά από την Πελοπόννησο. Το σχέδιο της Φιλικής Εταιρείας πετύχαινε στο ακέραιο. Στις 21 Φεβρουαρίου, οι Έλληνες είχαν την πρώτη τους «ανεπίσημη» σύγκρουση με τους Τούρκους, τους οποίους εξόντωσαν στο Γαλάτσι της Μολδαβίας. Στις 23 του μήνα, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης είχε απευθυνθεί «προς το έθνος της Μολδαβίας» διαβεβαιώνοντάς τους ότι οι Έλληνες θα σταθούν στο πλευρό τους. Ήταν 24 Φεβρουαρίου του 1821, όταν, στο Ιάσιο της Μολδαβίας, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης δημοσιοποίησε την προκήρυξή του με τίτλο «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος».

 Ήταν η προκήρυξη της επανάστασης. Άρχιζε με την αναγγελία: «Η ώρα ήλθεν, ω Έλληνες». Και κατέληγε: «Εις τα όπλα, λοιπόν, φίλοι, η Πατρίς μας προσκαλεί». Την ίδια μέρα, έγραφε στον τσάρο, ζητώντας τη βοήθειά του. Τα νέα έφτασαν στην Κωνσταντινούπολη την 1η Μαρτίου, μέρα που ο Υψηλάντης άφηνε το Ιάσιο και με 2000 επαναστάτες βάδιζε δυτικά, παραγγέλλοντας στους Έλληνες ναυτικούς, στο Γαλάτσι, ν’ αναπλεύσουν τον Δούναβη και να χτυπήσουν τα τουρκικά πλοία. Έφτασε στο Βουκουρέστι. Αντιδρώντας, ο σουλτάνος Μαχμούτ ετοίμαζε θρησκευτικό πόλεμο φανατίζοντας τους Τούρκους. Προγραμμάτισε γενική σφαγή των χριστιανών.

 Όμως, ο ανώτατος θρησκευτικός αρχηγός των Οθωμανών, Χατζή Χαλίλ εφέντης, αρνήθηκε να υπογράψει τον φετφά. Την ίδια ώρα, 49 Φαναριώτες που κατείχαν ανώτατες θέσεις, υπέγραφαν κοινή δήλωση ότι «το γένος αγνοεί την επαναστατικήν εταιρείαν». Στις 23 Μαρτίου, διαβάστηκε στις εκκλησίες αμνηστία του σουλτάνου προς τους επαναστάτες, με την προϋπόθεση ότι θα κατέθεταν τα όπλα, και αφορισμός του Αλέξανδρου Υψηλάντη από το ορθόδοξο πατριαρχείο. Ο αφορισμός υπογράφηκε με τη σκέψη ότι έτσι θα γλίτωναν οι Έλληνες της Πόλης. Όμως, από τις 24 Μαρτίου, οι Τούρκοι άρχισαν να δολοφονούν όποιον είχε ίδιο όνομα με κάποιον επαναστάτη.

 Έτσι κι αλλιώς, η επανάσταση δεν μπορούσε πια ν’ ανακοπεί. Την ημέρα, που οι επαναστάτες αφορίζονταν (23 Μαρτίου), η Μεσηνιακή Σύγκλητος ανήγγειλε την επίσημη έναρξη του Αγώνα, με την «προειδοποίησιν προς τας ευρωπαϊκάς αυλάς». Ανάλογη προκήρυξη επιδιδόταν στους προξένους των ευρωπαϊκών δυνάμεων, στις 26 Μαρτίου, από το Αχαϊκό Διευθυντήριο. Ήταν ο 124ος ξεσηκωμός. Στα αμέτρητα χρόνια της σκλαβιάς, είχαν προηγηθεί 123 ξεσηκωμοί κατά των Τούρκων. Οι περισσότεροι, αυθόρμητοι κι απαράσκευοι. Όχι λίγοι, με προτροπή ξένων δυνάμεων που εγκατέλειπαν στην πορεία τους ξεσηκωμένους. Πνίγηκαν όλες στο αίμα. Ήταν στα 1481, μόλις 28 χρόνια μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης, όταν ο Κορκόδειλος Κλαδάς και οι Μανιάτες αγωνιστές επαναστάτησαν. Έφτασαν ως την Ήπειρο κι απελευθέρωσαν την περιοχή της Χιμάρας.

 Αβοήθητος από τη Δύση, που τον είχε ενθαρρύνει, ο Κλαδάς αιχμαλωτίστηκε, εννέα χρόνια αργότερα, και γδάρθηκε ζωντανός. Ήταν το 1489, όταν ο τελευταίος του βυζαντινού αυτοκρατορικού οίκου Ανδρέας Παλαιολόγος σήκωσε την επαναστατική σημαία στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα. Από το 1492, ο επαναστατικός άνεμος πήρε τη μορφή σταυροφορίας με σύμμαχο τον Κάρολο Η’ της Γαλλίας. Πέντε χιλιάδες επαναστάτες απελευθέρωσαν την Ήπειρο και μεγάλο μέρος της Θεσσαλίας. 

Ο αγώνας είναι τόσο δυνατός (γράφει ο Κωνσταντίνος Σάθας), ώστε οι Τούρκοι «αποσύρονται εκ των παραλίων και ετοιμάζονται να εγκαταλείψωσι την Κωνσταντινούπολιν». Όμως, συνασπισμός χριστιανικών κρατών συμμαχεί κατά του Καρόλου, που αναγκάζεται να γυρίσει στη Γαλλία. Αβοήθητοι, οι Έλληνες σφάζονται ανηλεώς. Το 1496, η επανάσταση έχει σβήσει. Νέες επαναστατικές κινήσεις, από το 1525 ως το 1533, κατέληξαν στη σφαγή των Ελλήνων: Στη Ρόδο, του μητροπολίτη Ευθυμίου και των προυχόντων. Στην Πελοπόννησο, των επαναστατών που εγκαταλείφθηκαν στη Μεθώνη από τους ιππότες της Μάλτας.

 Και, το 1565, πνίγεται στο αίμα ο ξεσηκωμός στην Ήπειρο, με αιτία το παιδομάζωμα. Η ναυμαχία της Ναυπάκτου, το 1571 με την καταστροφή του τουρκικού στόλου, έδωσε νέες ελπίδες στους ραγιάδες. Η συμμαχία Ενετών, Ισπανών και πάπα ώθησε σε νέα επανάσταση. Οι ξεσηκωμένοι εγκαταλείφθηκαν για μια ακόμη φορά. Ακολούθησαν σφαγές στην Παρνασσίδα, στη Θεσσαλονίκη, στο Αιγαίο. 

Οι μητροπολίτες Πατρών και Θεσσαλονίκης κάηκαν ζωντανοί. Νέος ξεσηκωμός στην Ακαρνανία και την Ήπειρο, το 1585: Οι αρματολοί της Βόνιτσας Θόδωρος Μπούας Γρίβας και της Ηπείρου Πούλιος, Δράκος και Μαλάμος ελευθέρωσαν Βόνιτσα, Ξηρόμερο, Άρτα και βάδισαν για τα Γιάννενα. Νικήθηκαν, όμως, και οι πολλοί σκοτώθηκαν. Ο Μπούας έφυγε στην Ιθάκη, όπου πέθανε υποκύπτοντας στις πληγές του. Εκατόν πενήντα χρόνια αργότερα, οι κλέφτες του Γιάννη Μπουκουβάλα πήραν εκδίκηση πολεμώντας τους προγόνους του Αλή πασά. Από το 1609 ως το 1624, ο δούκας του Νέβερ της Γαλλίας και Έλληνες συνωμότες οργάνωσαν ένα φιλόδοξο σχέδιο για να διώξουν τους Τούρκους από την Ελλάδα και δημιούργησαν τη χριστιανική στρατιά που θα ενωνόταν με τους επαναστάτες. Το σχέδιο ποτέ δεν μπήκε σ’ εφαρμογή.

 Όμως, στα δεκαπέντε αυτά χρόνια, οι Μανιάτες επαναστάτησαν κάμποσες φορές, ενώ ο μητροπολίτης Τρίκκης Διονύσιος ξεσήκωσε τους χωρικούς και, το 1616, εκστράτευσε στα Γιάννενα και κυρίευσε την πόλη. Νικήθηκε τελικά, αιχμαλωτίστηκε και γδάρθηκε ζωντανός. Το 1659, ξέσπασε νέα επανάσταση των Μανιατών που κράτησε ως το 1667. Τρία χρόνια αργότερα, οι Στεφανόπουλοι και άλλοι Μανιάτες έφυγαν στην Κορσική. Αλλεπάλληλοι ξεσηκωμοί των Ελλήνων, από το 1660, υποκινήθηκαν από τους Ενετούς. Ο Μοροζίνι ναυμαχούσε και πολεμούσε τους Τούρκους, ενισχυμένος από ενθουσιώδεις Έλληνες επαναστάτες. Πεθαίνει το 1694 στο Ναύπλιο αλλ’ ο ξεσηκωμός συνεχιζόταν. Το 1699, το βασίλειο της Πελοποννήσου πέρασε στους Ενετούς. Το κράτησαν ως το 1716, οπότε το ξαναπήραν οι Τούρκοι. Όμως, από το 1711, μια ακόμη μεγάλη δύναμη ενεπλάκη στην Ελλάδα: Ο τσάρος της Ρωσίας, Μέγας Πέτρος, εξέδωσε προκήρυξη, με την οποία καλούσε τους Έλληνες να επαναστατήσουν. Ονόμασε τον εαυτό του «Ρωσογραικών αυτοκράτορα», δίνοντας τροφή στη φαντασία. 

Στις εκκλησιές, μνημόνευαν τ’ όνομά του, ο Αγαθάγγελος προφήτευε τον λυτρωμό που «θα φέρει το ξανθό γένος» και, στα βουνά, τραγουδούσαν: Ακόμη τούτ’ η άνοιξη, ραγιάδες, ραγιάδες, τούτο το καλοκαίρι, καημένη Ρούμελη. Όσο να ρθει ο Μόσκοβος, ραγιάδες, ραγιάδες να φέρει το σεφέρι, Μοριά και Ρούμελη. Πενηνταπέντε χρόνια αργότερα, τα κοσμοκρατορικά σχέδια της Μεγάλης Αικατερίνης οδήγησαν στην επανάσταση του 1766 και στα ορλωφικά του 1770. Οι επαναστάτες εγκαταλείφθηκαν και πάλι. Άντεξαν ως το 1779, οπότε η Πελοπόννησος ειρήνευσε. Την αμέσως επόμενη χρονιά, το 1780, οι Τούρκοι βάλθηκαν να ξεπαστρέψουν τους κλέφτες της Πελοποννήσου.

 Οι Κολοκοτρωναίοι αντιστάθηκαν δώδεκα μερόνυχτα στη Μάνη και μετά έκαναν ηρωική έξοδο. Χάθηκαν οι περισσότεροι. Ο δεκάχρονος τότε Θόδωρος Κολοκοτρώνης, η μάνα του και μια του αδερφή οι μόνοι που σώθηκαν. Ο νέος ρωσοτουρκικός πόλεμος του 1787 ώθησε την Αικατερίνη να ζητήσει από τους Έλληνες να επαναστατήσουν και πάλι. Τα ορλωφικά, όμως, ήταν πρόσφατα. Λίγοι σηκώθηκαν. Το 1788, επαναστάτησαν οι Σουλιώτες. 

Την ίδια χρονιά, φάνηκε στις θάλασσες ο μικρός στόλος του Λάμπρου Κατσώνη. Ήταν χιλίαρχος του ρωσικού στρατού. Ο οπλαρχηγός Ανδρίτσος με 500 κλέφτες επάνδρωσε τα καράβια. Ως το 1790, τσάκισαν πολλές φορές τους Τούρκους σε ναυμαχίες. Εκείνη τη χρονιά (1790), σε μια φοβερή σύγκρουση ανάμεσα στην Άνδρο και την Εύβοια καταναυμάχησε τους Τούρκους αλλ’ έμεινε με επτά μόνο πλοία. Την επόμενη μέρα, βρέθηκε ανάμεσα σε δυο εχθρικούς στόλους και νικήθηκε.

 Ο Λάμπρος Κατσώνης και ο Ανδρίτσος συνέχισαν να πολεμούν. Το 1792, Ρωσία και Τουρκία υπέγραψαν ειρήνη. Ο Κατσώνης αρνήθηκε να καταθέσει τα όπλα και εξέδωσε προκήρυξη, την περίφημη «Φανέρωσιν του χιλιάρχου Λάμπρου Κατσώνη», με την οποία κατάγγελλε την Αικατερίνη και διακήρυσσε πως μόνοι τους οι Έλληνες θ’ αποκτούσαν την ελευθερία τους. Κατσώνης και Ανδρίτσος νικήθηκαν στο ακρωτήριο Ταίναρο και χώρισαν. Ο Κατσώνης αποσύρθηκε. Ο Ανδρίτσος με τους 500 του, πολεμώντας σαράντα μερόνυχτα, κατόρθωσε να φτάσει στην Πρέβεζα. Η επανάσταση των Σουλιωτών έσβησε στις 12 Δεκεμβρίου του 1803 με τη συνθήκη, που τους επέτρεπε να φύγουν με τον οπλισμό τους. Ο Αλή πασάς, όμως, παρασπόνδησε και τους κυνήγησε. Μια ομάδα Σουλιώτες βρέθηκε, στις 23 Δεκεμβρίου στη Ρινιάσα, ανάμεσα στην Πρέβεζα και την Άρτα. Πάνω τους έπεσαν στίφη Αλβανών και τους κατέσφαξαν.

 Η Δέσπω Μπότση, με δέκα κόρες, εγγονές κι εγγόνια, πρόλαβε να οχυρωθεί στον πύργο του Δημουλά. Οι Αλβανοί την πολιόρκησαν. Αντιστάθηκε όσο μπορούσε. Στο τέλος, ανατινάχτηκαν όλοι, για να μην πέσουν ζωντανοί στα χέρια του εχθρού. Ο Κίτσος Μπότσαρης κατάφερε να φτάσει ως τ’ Άγραφα, όπου τον πρόλαβαν οι Αλβανοί. Οχυρώθηκε σ’ ένα μοναστήρι κι άντεξε ως τον επόμενο Απρίλιο. Ογδόντα κατάφεραν να ξεφύγουν. Τα παιδιά του Κίτσου, ο Γιάννης και η δεκαπεντάχρονη Λένω, συνέχιζαν να πολεμούν. Ο Γιάννης σκοτώθηκε στο μοναστήρι. Η Λένω έφτασε σ' έναν θείο της, που πολεμούσε στον Αχελώο. Με το όπλο στο χέρι, η Λένω έγινε ο φόβος των εχθρών της.

 Όταν έμεινε μόνη και κυκλώθηκε, η 15χρονη Σουλιώτισσα βούτηξε στο ποτάμι και πνίγηκε. Νέος επαναστατικός άνεμος διέτρεχε την Ελλάδα, το 1806, από την Πελοπόννησο ως τη Μακεδονία, καθώς οι Ρώσοι και οι Γάλλοι του Ναπολέοντα ανταγωνίζονταν, ποιοι θα προσεταιριστούν τους Έλληνες. Για μια ακόμα φορά, οι ξεσηκωμένοι εγκαταλείφθηκαν στην τύχη τους και οι Τούρκοι ξέσπασαν επάνω τους. Στην Πελοπόννησο, οι Τούρκοι ζητούσαν να τελειώνουν με τους Κολοκοτρωναίους. 

Οι σύντροφοι του Θόδωρου Κολοκοτρώνη δεν ήθελαν να φύγουν. Πολέμησαν μήνες, ώσπου να αναγκαστούν να περάσουν στα Κύθηρα κι από κει, στη Ζάκυνθο. Ακολούθησαν η εποποιία του Νικοτσάρα στη Μακεδονία και του Γιάννη Σταθά στο Αιγαίο, που ανάγκασαν την Υψηλή Πύλη να έρθει σε συνδιαλλαγή με τους επαναστάτες. 

Στα 1814, ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρεία. Επτά χρόνια αργότερα, ξεσπούσε ο 124ος ξεσηκωμός που οδήγησε στην ελευθερία.

  www.historyreport.gr  Πηγή: Protagon.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "1453-1821: 124 επαναστάσεις ενάντια στους Οθωμανούς "

Το 1827 ο Γεώργιος Καραϊσκάκης νίκησε τον Κιουταχή στο Κερατσίνι

Σαν σήμερα το 1827 ο Γεώργιος Καραϊσκάκης νίκησε τον Κιουταχή στο Κερατσίνι
Στις 4 Μαρτίου 1827 ο Γεώργιος Καραϊσκάκης αποκρούει επίθεση του Κιουταχή στο Κερατσίνι, περιοχή βόρεια του Πειραιά, και του προξενεί βαρύτατες απώλειες. Η μάχη αυτή υπήρξε μία από τις λαμπρότερες νίκες του «γιου της καλογριάς».

Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Ακρόπολης από τους Τούρκους το 1827, ο Καραϊσκάκης, από την Ελευσίνα όπου βρισκόταν, θεώρησε αναγκαίο να καταλάβει το Κερατσίνι κι από ‘κει να ανοίξει δρόμο προς την Ακρόπολη διαμέσου του ελαιώνα της Αθήνας για να ενισχύσει τους πολιορκημένους.

Πίστευε ότι η διαδρομή αυτή θα του εξασφάλιζε την προστασία του στρατού του από το εχθρικό ιππικό, ενώ έχοντας ως ορμητήριο το παραθαλάσσιο Κερατσίνι θα μπορούσε να εφοδιάζονται ευκολότερα οι δυνάμεις του από τα πλοία.

Στις 3 Μαρτίου 1827 έφθασε με τον στρατό του εκεί και οργάνωσε το σχέδιό του. Ο επικεφαλής της πολιορκίας της Ακρόπολης, Κιουταχής, μόλις πληροφορήθηκε την άφιξη του Καραϊσκάκη στο Κερατσίνι, έσπευσε με 800 άνδρες του να κατασκοπεύσει τις κινήσεις τους. Κατέλαβε ένα λόφο στο νότιο ύψωμα του Κορυδαλλού, που τότε οι Αθηναίοι ονόμαζαν λόφο του Σαρδελά, κι έστησε δύο κανόνια. Την ίδια ημέρα ενεπλάκη σε αψιμαχίες με τους άνδρες του Καραϊσκάκη, χωρίς κάποιο αποτέλεσμα.
Την επομένη, 4 Μαρτίου, επανέλαβε την επίθεση με πολύ ισχυρότερη δύναμη, που την αποτελούσαν, σύμφωνα με ορισμένους απομνημονευματογράφους, 3.000 πεζοί και 400 ιππείς (άλλες πηγές αναφέρουν μεγαλύτερο αριθμό: 4.000 πεζούς και 2.000 ιππείς). Αρχικά στράφηκε σ’ ένα οχυρωμένο μετόχι, που το υπερασπίζονταν ο Τούσας Μπότσαρης, ο Γαρδικιώτης Γρίβας και ο Νικόλαος Κασομούλης, με τους λιγοστούς άνδρες τους. Αφού το κανονιοβόλησε, ετοιμάστηκε γύρω στο μεσημέρι για την τελική έφοδο.

Βλέποντας ο Καραϊσκάκης την κρισιμότητα της κατάστασης, επιχείρησε αντιπερισπασμό, τον οποίο όμως αντιλήφθηκε ο Κιουταχής και χώρισε τις δυνάμεις του στα δύο.

Η ηρωική αντίσταση των υπερασπιστών του μετοχίου καθήλωσε τους Τούρκους, οι οποίοι αργότερα αναγκάστηκαν να τραπούν σε φυγή, όταν εμφανίστηκε το ιππικό του Χατζημιχάλη Νταλιάνη, που τους προξένησε βαρύτατες απώλειες.

Λίγο αργότερα έφθασαν ενισχύσεις από την Καστέλα, ολοκληρώνοντας την ήττα του Κιουταχή.

Οι απώλειες των Τούρκων ήταν σημαντικές για τη δύναμη που παρέταξαν. Οι νεκροί ανήλθαν σε 300 και οι τραυματίες σε 500 άνδρες. Οι Έλληνες έχασαν 3 άνδρες, ενώ τραυματίστηκαν περί τους 25.

Ο Μακρυγιάννης αναφέρει στα «Απομνημονεύματά» του ότι οι υπερασπιστές της Ακρόπολης, βλέποντας από μακριά την εξέλιξη της μάχης, βγήκαν και χτυπήθηκαν με τους πολιορκητές. Η πληροφορία αυτή, σύμφωνα με τους ιστορικούς, φαίνεται υπερβολική, γιατί οι Αθηναίοι δεν ήταν δυνατό να έχουν ακριβή αντίληψη της μάχης στο Κερατσίνι. Ωστόσο, η αναφορά του Μακρυγιάννη απηχεί το κλίμα γενικής ευφορίας και του αναπτερωμένου ηθικού των Ελλήνων, μετά τη μεγάλη νίκη του Καραϊσκάκη στο Κερατσίνι.

Πηγή: sansimera.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Το 1827 ο Γεώργιος Καραϊσκάκης νίκησε τον Κιουταχή στο Κερατσίνι"

Η ΚΥΠΡΟΣ ΣΤΟΥΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ.

Η Επανάσταση του 1821 και η Κύπρος.---- Η Κύπρος στο μακρύ διάστημα της Τουρκοκρατίας (1570 - 1878) μοιράστηκε την τύχη του υπόλοιπου υπόδουλου Ελληνισμού αλλά και τους κοινούς αγώνες για ελευθερία. Τον Ιούνιο του 1798 στο Βελιγράδι, ο συνεργάτης και σύντροφος του Ρήγα Βελεστινλή, Ιωάννης Καρατζάς, από τη Λευκωσία, ακολούθησε το δάσκαλο του στο μαρτύριο,
Στις παραμονές της επανάστασης του 1821 πολλοί Κύπριοι έγιναν μέλη της "Φιλικής Εταιρείας", ενώ ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός υποσχέθηκε οικονομική Βοήθεια. Σύμφωνα με την παράδοση, τον Ιούνιο του 1821 ο Ψαριανός πυρπολητής Κωνσταντίνος Κανάρης αποβιβάστηκε μυστικά στις ακτές της Αμμοχώστου και δυτικά της Κερύνειας, στη Λάπηθο, και πήρε μαζί του τροφές, χρήματα αλλά και εθελοντές.
Στις 9 Ιουλίου 1821 ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός απαγχονίστηκε στην Πλατεία Σεραγίου, στο κέντρο της Λευκωσίας. Μαζί του αποκεφαλίστηκαν οι τρεις άλλοι Μητροπολίτες Πάφου Χρύσανθος, Κιτίου Μελέτιος και Κυρηνείας Λαυρέντιος.
Ακολούθησαν τις επόμενες ημέρες οι σφαγές των υπόλοιπων προγραφέντων κληρικών και πολλών προκρίτων, οι δημεύσεις - ιδιοποιήσεις των περιουσιών των εκτελεσθέντων και οι ανεξέλεγκτες λεηλασίες από τα τουρκικά στρατεύματα.Το σύνολο των Κυπρίων αγωνιστών του 1821 υπολογίζεται σε χίλιους. Κύπριοι πολεμιστές εντοπίζονται στις πρώτες μάχες στις Παραδουνάβιες ηγεμονίες, αλλά και στο Μεσολόγγι, στην Πελοπόννησο, στην Αθήνα, στις ναυτικές επιχειρήσεις, ενώ άλλοι ανέλαβαν σημαντικές διοικητικές ή εκκλησιαστικές θέσεις στην "αναγεννηθείσα Ελλάδα".
Κύπριοι Εθελοντές στους Αγώνες του Έθνους 1897 - 1913.
Μετά την ίδρυση του Ελληνικού κράτους, Κύπριοι εθελοντές κατατάσσονταν σε κάθε επαναστατική κινητοποιήση του Ελληνισμού και σε κάθε πολεμικό επεισόδιο ή επιστράτευση. Η έλευση των Βρετανών, το 1878, βάσει αμυντικής συμφωνίας μεταξύ Αγγλίας και Τουρκίας, έφερε αρκετά αγαθά στην Κύπρο, αλλά και πολλές απογοητεύσεις που πλήθαιναν με το χρόνο.
 Στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 οι Κύπριοι εθελοντές έφτασαν τους 1000.Στην πλειοψηφία τους ήταν αγρότες, από διάφορες περιοχές του νησιού.Οι περισσότεροι υπηρέτησαν στο νικηφόρο τμήμα του Ελληνικού στρατού, στην ταξιαρχία του Συνταγματάρχη Κωνσταντίνου Σμολένσκη, γεγονός που τους επέτρεψε να επιστρέψουν στην πατρίδα τους με υψηλό ηθικό.
Στο Μακεδονικό Αγώνα (1904-1908), η ιστορική έρευνα εντόπισε μέχρι σήμερα 8 Κύπριους Μακεδονομάχους.Ο γνωστότερος είναι ο Γεώργιος Αργυρίου Κυπραίος από την Πέγεια της Πάφου, που διακρίθηκε ως ομαδάρχης στην περιοχή Μοναστηρίου - Μοριχόβου.Στους Βαλκανικούς πολέμους του 1912 - 1913 πολέμησαν με τον Ελληνικό στρατό 1500-1800 περίπου Κύπριοι εθελοντές. 55 από αυτούς σκοτώθηκαν στην πολιορκία των Ιωαννίνων και στις πολύνεκρες μάχες του Ελληνοβουλγαρικού πολέμου.
Στον κατάλογο των εθελοντών περιλαμβάνονται άνθρωποι κάθε ηλικίας, επαγγέλματος ή τάξης, πλειοψηφούν, όμως, εμφανώς οι αγρότες.Κορυφαία στιγμή της Κυπριακής παρουσίας ήταν ο θάνατος του Δήμαρχου Λεμεσού, πρώην βουλευτή (1901-1911) Χριστόδουλου Σώζου, που σκοτώθηκε πολεμώντας στις 6 Δεκεμβρίου του 1912, στο Μπιζάνι.
Κύπριοι Εθελοντές 1914 - 1922
Ο Α' Παγκόσμιος πόλεμος και η ένταξη της Τουρκίας στο στρατόπεδο των Κεντρικών Δυνάμεων είχε ως αποτέλεσμα την καταγγελία της "Κυπριακής Συνθήκης" του 1878 και την προσάρτηση της Κύπρου στη Βρετανική Αυτοκρατορία (Νοέμβριος 1914).Το καλοκαίρι του 1916 άρχισε η μαζική κατάταξη Κυπρίων στο βρετανικό στρατό, στο ειδικό σώμα των έμμισθων ημιονηγών που δημιουργήθηκε. Μέχρι το Μάρτιο του 1919 στρατολογήθηκαν 16000 περίπου άνδρες.
Οι Κύπριοι "μουλάρηδες", μετά από μια σύντομη στρατιωτική εκπαίδευση στους στρατώνες της Θεσσαλονίκης, υπηρέτησαν σχεδόν αποκλειστικά, στο Μακεδόνικο Μέτωπο. Στα συμμαχικά νεκροταφεία της Μακεδονίας βρίσκονται οι τάφοι 30 περίπου Κυπρίων που έχασαν τη ζωή τους, στο διάστημα 1916-1920.
 Άλλοι Κύπριοι κατατάχθηκαν εθελοντικά στον ελληνικό στρατό και στην "Εθνική Αμυνα". Πέντε από αυτούς σκοτώθηκαν στη μάχη του Σκρα, το 1918.
Η Μικρασιατική καταστροφή του 1922 συνετάραξε την Κύπρο λόγω της γεωγραφικής εγγύτητας και των επικίνδυνων συνεπειών από την εκρίζωση του Ελληνισμού από τα απέναντι παράλια. Αν και χιλιάδες Κύπριοι γράφτηκαν ως εθελοντές, η κυπριακή συμμετοχή στη Μικρασιατική εκστρατεία ήταν σχετικά μικρή, εξαιτίας των αυστηρών - αυτή τη φορά - βρετανικών απαγορεύσεων. Αντίθετα, στη Μικρασία ήταν εμφανής η παρουσία αρκετών Κυπρίων αξιωματικών του ελληνικού στρατού, αποφοίτων της Σχολής Ευελπίδων ή παλιών υπαξιωματικών.
Οι Κύπριοι πεσόντες του Μικρασιατικού πολέμου υπολογίζονται σε 30. Λίγο αργότερα η Ιερά Σύνοδος της Κύπρου, το σύνολο των βουλευτών της και ο δήμαρχος της Λευκωσίας, με την προκήρυξη τους της 6ης Μαρτίου 1928,ευθαρσώς υπογράμμισαν, ότι "επί πεντήκοντα έτη εκρατήθημεν μακράν των μητρικών αγκαλιών, κρατούμεθα δε και νυν, παρά την εκφρασθείσα πλειστάκις (...) ομόφωνον ημών γνώμην, όπως ενωθώμεν μετά της μητρός Ελλάδος," Η προκήρυξη αυτή κυκλοφόρησε με την ευκαιρία συμπληρώσεως 50 ετών από την έλευση των Βρετανών στην Κύπρο.

Ο Β' Παγκόσμιος πόλεμος και η Κύπρος.
Η Κύπρος ήταν η πρώτη Βρετανική Αποικία που έστειλε στρατιώτες σε επιχειρήσεις του Β' Παγκοσμίου πολέμου, τον Ιανουάριο του 1940. Σύμφωνα με πρόσφατους υπολογισμούς, υπηρέτησαν στο "Κυπριακό Σύνταγμα" και την "Κυπριακή Εθελοντική δύναμη" του Βρετανικού στρατού 20.000 στρατιώτες, από τους οποίους οι 800 ήταν γυναίκες, που στελέχωσαν διάφορες βοηθητικές υπηρεσίες. Το "Κυπριακό Σύνταγμα", περιελάμβανε βοηθητικά σώματα (λόχους ημιονηγών, σκαπανέων, μεταγωγικού, αποβατικών σκαφών,κινητών πλυντηρίων) αλλά και τάγμα Πεζικού και Μηχανικού. Οι Κύπριοι υπηρέτησαν σε πολεμικές επιχειρήσεις στη Γαλλία, όπου οι ημιονηγοί διακρίθηκαν στην εκκένωση της Δουγκέρκης, στην Αφρική, στη Μέση Ανατολή και την Ιταλία
.Στην Ελλάδα μέχρι τη γερμανική εισβολή, τον Απρίλιο του 1941, μεταφέρθηκαν 5.000 - 6.000 άνδρες του "Κυπριακού Συντάγματος" (Ελληνες και Τούρκοι).
Οι περισσότεροι χρησιμοποιήθηκαν σε περιοχές της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, για τη διάνοιξη οδικών και οχυρωματικών έργων και τη μεταφορά εφοδίων και πυρομαχικών. Εκατοντάδες συνελήφθηκαν αιχμάλωτοι στην Πελοπόννησο και στην Κρήτη, κατά τη συμμαχική υποχώρηση.Στον ελληνικό στρατό κατάφεραν να καταταγούν μόνον όσοι Κύπριοι ζούσαν στην Ελλάδα. Ανάμεσα τους, 40 περίπου φοιτητές που σπούδαζαν στην Αθήνα και πολέμησαν στο αλβανικό μέτωπο, Αργότερα, πολλοί Κύπριοι συνέχισαν την ένοπλη δράση τους πολεμώντας στις αντιστασιακές οργανώσεις εναντίον της τριπλής φασιστικής κατοχής, είτε στις ελληνικές δυνάμεις της Μέσης Ανατολής.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η ΚΥΠΡΟΣ ΣΤΟΥΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ."

ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ

Ο Γιάννης Μακρυγιάννης (1794 - 1864) ήταν πολεμιστής, έμπορος, πολιτικός, στρατηγός και ήρωας της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
Γεννήθηκε τo 1794 στo χωριό Αβορίτι της Δωρίδας και το οικογενειακό του όνομα ήταν Τριανταφύλλου. Όταν φονεύθηκε ο πατέρας του, το 1804, τον προσέλαβε ο γραμματέας του Αλή Πασά, Αθανάσιος Λιδωρίκης, κοντά στον οποίο μεγάλωσε στην Άρτα και τα Γιάννενα. Το 1817 άρχισε να ασχολείται με το εμπόριο και μέσα σε τρία χρόνια απέκτησε σημαντική περιουσία από αυτό. Το 1820 μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία και στάλθηκε στην Πάτρα για να συμμετάσχει σε προετοιμασίες για την επανάσταση.
Κατά την διάρκεια της επανάστασης είχε σημαντική πολεμική δράση.
Αγωνίστηκε με θάρρος, σύνεση και προνοητικότητα σε Πελοπόννησο και Στερεά Ελλάδα. Τραυματίστηκε πολλές φορές σε μάχες, με αποκορύφωμα τη μάχη της Αθήνας (Ακρόπολη - Περιοχή Ηρώδειου), όπου σε ένα βράδυ τραυματίστηκε τρεις φορές κατά την διάρκεια υπεράσπισης ενός συμπολεμιστή του.
Συνήθιζε με τα τεχνάσματα και τις στρατηγικές του ανταρτοπολέμου να εξαπατά τον αντίπαλο. Αν και ήταν ένας απλός άνθρωπος με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, επέδειξε πατριωτισμό και συνέβαλε με το δικό του μοναδικό και ιδιοφυή τρόπο, στην ομόνοια μεταξύ των Ελλήνων(Πολιτικών και Στρατιωτικών), ειδικά σε περιόδους όπου ο ένοπλος διχασμός υπονόμευε την τύχη της επανάστασης.
Αυτός ήταν ο λόγος που κέρδισε κατά τη διάρκεια της επανάστασης το σεβασμό και την εμπιστοσύνη των μεγάλων στρατιωτικών και πολιτικών ηγετών. Είχε όμως πάντα το θάρρος της γνώμης του και πολλές φορές γινόταν επικριτικός και αυστηρός προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, όταν θεωρούσε ότι κάποιος ήταν ιδιοτελής και αδιαφορούσε για το σκοπό του αγώνα.
Ένα από τα μέγιστα πατριωτικά του προτερήματα, ήταν επίσης ότι όσες φορές του προτάθηκε από τις προσωρινές κυβερνήσεις (κατά τη διάρκεια της επανάστασης) η παραχώρηση περιουσίας, μεγάλης ή μικρής, αυτός τις απαρνήθηκε στο όνομα της ελευθερίας της πατρίδας και της ανιδιοτέλειας.
Ιδιαίτερη σχέση εμπιστοσύνης και αναγνώρισης είχε χτίσει με τους περισσότερους Αθηναίους και Υδραίους, λόγω αυτής του της ανιδιοτέλειας.
Αλλά και μετά την απελευθέρωση εξακολούθησε να αγωνίζεται εναντίον της απολυταρχίας και είναι ο κύριος εμπνευστής και ο αρχηγός του κινήματος της 3ης Σεπτεμβρίου 1843, που είχε ως αποτέλεσμα να αποκτήσει η Ελλάδα το πρώτο της σύνταγμα (1843). Σε ηλικία 33 ετών μαθαίνει γράμματα, για να γράψει "το βίο του", όπως λέει ο ίδιος.
Τα χειρόγραφά του τα ανακάλυψε, τα αποκατέστησε με πολύ κόπο, τα σχολίασε και τα εξέδωσε (1907) ο λογοτέχνης Γιάννης Βλαχογιάννης.
Αργότερα αυτό το έργο τράβηξε την προσοχή των πνευματικών ανθρώπων του τόπου μας όχι μόνο για τις ιστορικές πληροφορίες που περιέχει και για το αγνό πατριωτισμό που το διαπνέει, αλλά και γιατί φανερώνει ένα πηγαίο και δυνατό πεζογραφικό ταλέντο με πολλές αφηγηματικές αρετές.
Το απλό και ανεπιτήδευτο ύφος του θεωρήθηκε υποδειγματικό και πολλοί από τους αξιόλογους λογοτέχνες μας, με πρώτο το Σεφέρη, αναγνωρίζούν το Μακρυγιάννη για δάσκαλό τους. Και είναι πραγματικά, γιατί ο Μακρυγιάννης αποτελεί την καθαρότερη έκφραση του λαού.

Προσευχή Μακρυγιάννη (Απόσπασμα από προσευχή στην Παναγία)
"Και εις τον αγώνα της πατρίδος σ' αυτά τα μοναστήρια γενόταν τα μυστικοσυμβούλια, συναζόταν τα λίγα αναγκαία του πολέμου και εις τον πόλεμον θυσίαζαν και σκοτωνόταν αυτείναι οι περέτες (= υπηρέτες) των μοναστηριών και των εκκλησιών - τριάντα είναι με μένα σκοτωμένοι έξω εις τους πολέμους και εις το κάστρο, το Νιόκαστρο και εις την Αθήνα.
Έλιωσαν αυτείνοι οι πατέρες τώρα εις τα γερατειά τους βασανίζονται πολύ εις τους δρόμους.
Θεοτόκο μου, να περικαλέσεις τον αφέντη μας και το μονογενήν Σου ν' αναστήσει πίσου αυτά και τις άγιες εκκλησίες Του, οπού κατακερματίσαμεν εμείς οι αχάριστοι και μας ήβρε η δικιά Του οργή και της βασιλείας Του, να τον περικαλέσεις, Θεοτόκο μου, να τα αναστήσει πίσου και να σηκώσει τη δίκαια οργή οπού 'χει σε μας τους αχαρίστους και να φέρει πίσου την ευχή Του και την ευλογίαν Του και της Εκκλησίας Του, οπού την στερηθήκαμεν από την κακίαν μας και την 'διοτέλειάν μας και εγίναμεν η παλιοψάθα της κοινωνίας (...).
Να μας φωτίσει και να δώσει εις το εξής πατριωτικά και αγαθά αιστήματα δια την πατρίδα και την θρησκεία και πίστη καθαρά να 'χομεν εις τον παντουργόν μας και εις την βασιλείαν Του, να μας σώσει εδώ και εις την παντοτινήν ζωήν, να δώσει του γερατείου (= ιερατείου) Του ρήνη (= ειρήνη) και ομόνοιαν, την ευκή Του και την ευλογία Του και εις τους προκρίτους Του, τους ποιμένες και γενικώς εις τον λαόν Του, νά 'ρθει πίσου η νεκρανάστασή Του δια της ευλογίας Του".(Απόσπασμα προσευχής στην Παναγία του Στρατηγού Μακρυγιάννη) "ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ", εβδομαδιαίο φύλλο της "Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος" 2 Σεπτεμβρίου 2001 αρ.φύλ. 35(2518).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ"

1830 Με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, η Ελλάδα αναγνωρίζεται ως ανεξάρτητο κράτος.

Στις 22 Ιανουαρίου/3 Φεβρουαρίου 1830*, (Η Ελληνική Πολιτεία εφάρμοσε το Γρηγοριανό ημερολόγιο το έτος 1923. Η επομένη της 15-2-1923 ονομάσθηκε 1-3-1923.) η Διάσκεψη του Λονδίνου διακήρυξε την πολιτική ανεξαρτησία της Ελλάδας, πράξη η οποία συνιστούσε διεθνή αναγνώριση του ελληνικού κράτους, και κατά συνέπεια την ίδρυση και την έναρξη της ύπαρξής του από την άποψη της διεθνούς κοινότητας.

Πριν όμως προχωρήσουμε διεξοδικά για το Πρωτόκολλο του Λονδίνου 1830, ας περιγράψουμε με λίγα λόγια τι είχε προηγηθεί.

Από τη μία οι συνεχής στρατιωτικές επιτυχίες των Ελλήνων και από την άλλη οι σφαγές και οι καταστροφές των Τούρκων (Μεσολόγγι) δυνάμωσαν τη συμπάθεια για το ελληνικό έθνος (χαρακτηριστική η περίπτωση του λόρδου Βύρωνα που άφησε την τελευταία του πνοή επί ελληνικού εδάφους) αλλά και οι ενέργειες του Μαυροκορδάτου και η διπλωματική παρέμβαση του Καποδίστρια κατέδειξαν με περίτρανο τρόπο στις Μεγάλες Δυνάμεις πως αργά ή γρήγορα θα δημιουργούνταν Ελληνικό Κράτος.

Έτσι οι Μεγάλες Δυνάμεις άρχισαν να αναθεωρούν τη στάση τους απέναντι στους Έλληνες. Η Μεγάλη Βρετανία, αρχικά, και η Ρωσία στη συνέχεια άρχισαν να δείχνουν θερμότερο ενδιαφέρον για την τύχη της Ελληνικής Επανάστασης. Μάλιστα προχώρησαν στην υπογραφή του Πρωτοκόλλου της Πετρούπολης (1826) που πρόβλεπε τη δημιουργία αυτόνομου ελληνικού κράτους. (Πιστές στις αρχές τους προσπάθησαν αρχικά να διαφυλάξουν την Οθωμανική Αυτοκρατορία).

Μετά την άρνηση της οθωμανικής πλευράς να δεχτεί αυτή τη ρύθμιση, η Βρετανία, η Ρωσία και η Γαλλία προχώρησαν στην υπογραφή της Ιουλιανής Σύμβασης του Λονδίνου (1827), η οποία έκανε λόγο για ίδρυση αυτόνομου ελληνικού κράτους. Αντιμετωπίζοντας τη νέα άρνηση του Σουλτάνου, οι Δυνάμεις προχώρησαν σε ναυτική σύγκρουση με την Οθωμανική αυτοκρατορία, τη ναυμαχία του Ναβαρίνου (1827), προκειμένου να επιβάλλουν τους όρους τους.

Παρά την ένοπλη επέμβαση των Δυνάμεων, η οποία λειτούργησε υπέρ των Ελλήνων, πολλά προβλήματα έμεναν άλυτα: η ακριβής υπόσταση του νέου κράτους (αυτόνομο, όπως επιθυμούσαν οι Δυνάμεις ή ανεξάρτητο, όπως ήθελαν οι Έλληνες), τα εδάφη που θα περιλάμβανε, η άρνηση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας να δεχτεί τη δημιουργία ελληνικού κράτους, οποιασδήποτε μορφής.

«…Το Πρωτόκολλο του Λονδίνου ωστόσο, που υπογράφηκε στις 10-22 Μαρτίου του 1829, περιείχε τον όρο ότι η Ελλάδα θα τελούσε υπό την επικυριαρχία της Υψηλής Πύλης και καθοριζόταν ετήσιος φόρος προς τον σουλτάνο 1.500.000 γρόσια. Οριζόταν συνοριακή γραμμή στο ύψος Αμβρακικού – Παγασητικού κόλπου, ενώ προβλεπόταν επίσης κληρονομικός ηγεμόνας της Ελλάδας χριστιανός, ξένος προς τις βασιλικές οικογένειες των τριών δυνάμεων, που θα εκλεγόταν «κατά συναίνεσιν των τριών Αυλών και της Οθωμανικής Πύλης». H Υψηλή Πύλη αναγκάστηκε να αποδεχθεί τις αποφάσεις του Λονδίνου όταν καταβλήθηκε οριστικά από τη Ρωσία. Ενώ στις 27 Ιουλίου του 1829 απέρριπτε υπεροπτικά «την φιλικήν μεσιτείαν των ξένων Αυλών» και δεν δεχόταν «μηδέ και την υποτελή αυτονομίαν των εν Πελοποννήσω Ελλήνων», ύστερα από 18 ημέρες, όταν οι Ρώσοι είχαν διαβεί τον Αίμο και πλησίαζαν προς την Αδριανούπολη, η οθωμανική Πύλη έσπευσε να δηλώσει ότι «υπό αισθημάτων καλοκαγαθίας ορμωμένη, συγκατατίθεται εις την Συνθήκην του Λονδίνου και δέχεται τας προτάσεις των Πρεσβευτών αλλά υπό όρους». Λίγες ημέρες αργότερα, στο στρατηγείο του ρώσου αρχιστρατήγου στην Αδριανούπολη, οι εκπρόσωποι της οθωμανικής Πύλης υπέγραψαν το κείμενο της Συνθήκης της Αδριανούπολης της 14ης Σεπτεμβρίου του 1829 και αποδέχθηκαν με το άρθρο 10 της Συνθήκης αυτής όχι αόριστα μόνο τη Συνθήκη της 6ης Ιουλίου του 1827 αλλά και το Πρωτόκολλο της 10-22 Μαρτίου 1829, δηλαδή και τον καθορισμό της συνοριακής γραμμής Αμβρακικού – Παγασητικού κόλπου. Κατά τον μεγάλο άγγλο πολιτικό Γλάδστωνα, η Συνθήκη της Αδριανούπολης υπήρξε «το διεθνές συμβόλαιο της πολιτικής υπόστασης και αυτοτέλειας του ελληνικού κράτους…».

Παράλληλα, η όξυνση των σχέσεων των Δυνάμεων με την Οθωμανική αυτοκρατορία, εξαιτίας του αποτελέσματος της ναυμαχίας του Ναβαρίνου, οδήγησε στην έκρηξη ενός νέου ρωσοτουρκικού πολέμου (1828-1829). Οι ρωσικές στρατιές όχι μόνο νίκησαν τον τουρκικό στρατό αλλά και έφτασαν λίγα χιλιόμετρα έξω από την Κωνσταντινούπολη. Έτσι, η Ρωσία, πανίσχυρη τόσο απέναντι στο Σουλτάνο όσο και απέναντι στις άλλες Δυνάμεις, φαινόταν έτοιμη και ικανή να λύσει μόνο της το Ελληνικό Ζήτημα επιβάλλοντας μια λύση που θα της εξασφάλιζε τα μεγαλύτερα οφέλη.

Αντιμέτωπες με ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η Μ. Βρετανία και η Γαλλία συμφώνησαν στη δημιουργία ενός ανεξάρτητου ελληνικού κράτους.

Σημαντικό ρόλο στην κατάληξη αυτή έπαιξε και ο Ιωάννης Καποδίστριας , Κυβερνήτης της Ελλάδας από το 1828, που ασκούσε διπλωματικές πιέσεις στις Δυνάμεις.

Στις 22 Ιανουαρίου – 3 Φεβρουαρίου του 1830 η διάσκεψη του Λονδίνου, ύστερα από αγγλική πρόταση, διακήρυξε την πολιτική ανεξαρτησία της Ελλάδας με το άρθρο 1 του Πρωτοκόλλου που υπογράφτηκε από τους πληρεξουσίους της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας. Το άρθρο 1 του Πρωτοκόλλου της 3ης Φεβρουαρίου 1830 όριζε: «H Ελλάς θέλει σχηματίσει έν Κράτος ανεξάρτητον, και θέλει χαίρει όλα τα δίκαια, πολιτικά, διοικητικά και εμπορικά, τα προσπεφυκότα εις εντελή ανεξαρτησίαν».

H πανηγυρική αυτή διακήρυξη της πολιτικής ανεξαρτησίας της Ελλάδας συνιστούσε διπλωματική πράξη ιδρυτική του ελληνικού κράτους. H διεθνής αναγνώριση του ελληνικού κράτους σήμαινε έναρξη της υπάρξεώς του από την άποψη της διεθνούς κοινωνίας. H πρόοδος σχετικά με τους αντίστοιχους ορισμούς του Πρωτοκόλλου της 10-22 Μαρτίου 1829 ήταν μεγάλη και είχε σπουδαιότητα κρίσιμη. Αντίθετα οι ορισμοί του Πρωτοκόλλου εκείνου για τα σύνορα του ελληνικού κράτους αθετούνταν μερικώς με ό,τι όριζε πολύ δυσμενέστερα για την Ελλάδα το άρθρο 2 του νέου Πρωτοκόλλου.

Έτσι η ελληνική επικράτεια θα περιλάμβανε τα εδάφη που βρίσκονταν νότια της γραμμής που ενώνει τους ποταμούς Αχελώο και Σπερχειό (συνοριακή γραμμή Αχελώου-Σπερχειού).

Η ρύθμιση αυτή άφηνε έξω από την ελληνική επικράτεια σημαντικό τμήμα της δυτικής Στερεάς Ελλάδας το οποίο βρισκόταν υπό ελληνικό έλεγχο και κατοικούνταν από ελληνικούς πληθυσμούς. Αυτό έγινε για δύο, κυρίως, λόγους: αφενός για να πειστεί η Οθωμανική αυτοκρατορία να αποδεχτεί την ελληνική ανεξαρτησία και αφετέρου γιατί η Μεγάλη Βρετανία δεν επιθυμούσε το νέο ελληνικό κράτος να έχει άμεση γεωγραφική

επαφή με τα αγγλοκρατούμενα, τότε, Επτάνησα.

κάντε κλικ για να μεταβείτε στο δυναμικό χάρτη "Η εδαφική επέκταση του ελληνικού κράτους, 1832-1947"

Tέλος, στο Πρωτόκολλο της Aνεξαρτησίας η Aγγλία, η Γαλλία και η Pωσία συμφωνούσαν στην αναγόρευση του Λεοπόλδου του Σαξ Kόμπουργκ ως ηγεμόνα του ελληνικού κράτους. Ωστόσο, οι αποφάσεις αυτές έμελλε να μην είναι οριστικές τόσο όσον αφορά τα σύνορα όσο και ως προς το πρόσωπο και τον τίτλο του ηγεμόνα. H τελική ρύθμιση του ελληνικού ζητήματος θα επέλθει αργότερα, στα τέλη Αυγούστου του 1832.

Τελικά, η δημιουργία της Ελλάδας, του ανεξάρτητου νεοελληνικού κράτους, ήταν αποτέλεσμα δύο, κυρίως, παραγόντων: από τη μια πλευρά του πολύχρονου και πολυαίμακτου αγώνα των Ελλήνων για Ανεξαρτησία, που ξεκίνησε με την Επανάσταση του 1821 και από την άλλη πλευρά των διαβουλεύσεων και της παρέμβασης των ισχυρών Δυνάμεων της εποχής.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Το Πρωτόκολλο του Λονδίνου της 3ης Φεβρουαρίου 1830 (αποσπάσματα)

1. Η Ελλάς θέλει σχηματίσει εν κράτος ανεξάρτητον και θέλει χαίρει όλα τα δίκαια πολιτικά, διοικητικά και εμπορικά τα προσπεφυκότα εις εντελή ανεξαρτησίαν.

2. [�] η διοριστική γραμμή των συνόρων της Ελλάδος, αρξαμένη από τας εκβολάς του Ασπροποτάμου, θέλει ανατρέξει τον ποταμόν αυτόν έως κατέναντι της λίμνης του Αγγελοκάστρου, και διασχίσασα τόσον αυτήν την λίμνην όσον και τας του Βραχωρίου και της Σταυροβίτσας, θέλει καταλήξει εις το όρος Αρτοτίνα, εξ ου θέλει ακολουθήσει την κορυφήν του όρους ’ξου, την κοιλάδα της Κοτούρης και την κορυφήν του όρους Οίτης έως τον κόλπον του Ζητουνίου, εις τον οποίον θέλει καταντήσει προς τας εκβολάς του Σπερχειού.

Όλαι αι χώραι και τόποι κείμενοι προς Μεσημβρίαν αυτής της γραμμής, την οποίαν το συμβούλιον εχάραξεν επί του ενταύθα υπό στοιχείον Στ συναπτομένου γεωγραφικού πίνακος, θέλουν ανήκει εις την Ελλάδα [�].

Θέλουν ανήκει ωσαύτως εις την Ελλάδα η νήσος Εύβοια ολόκληρος, αι Δαιμονόνησοι, η νήσος Σκύρος και αι νήσοι, αι εγνωσμέναι το αρχαίον υπό το όνομα Κυκλάδες, συμπεριλαμβανομένης και της νήσου Αμοργού [�].

3. Η Ελληνική Κυβέρνησις θέλει είναι μοναρχική και κληρονομική κατά τάξιν πρωτοτοκίας. Θέλει εμπιστευθή εις ένα Ηγεμόνα, όστις δεν θέλει είναι δυνατόν να εκλεχθή μεταξύ των οικογενειών των βασιλευουσών εις τας Επικρατείας τας υπογραψάσας την συνθήκην της 6ης Ιουλίου 1827, και θέλει φέρει τον τίτλον Ηγεμών Κυριάρχης της Ελλάδος [ �].

[Πηγή: Διονύσιος Κόκκινος, Η ελληνική επανάστασις, εκδ. Μέλισσα, Αθήνα 1974, τόμος Στ’, σελ. 437-439, όπου και το πλήρες κείμενο του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου της 3ης Φεβρουαρίου 1830.]

Από τα σχέδια έως την τελική ρύθμιση

1. ΙΣΘΜΟΣ: Με το δεύτερο Πρωτόκολλο του Λονδίνου (Νοέμβριος 1828) η Ελλάδα εκτείνεται μέχρι τον Ισθμό. Περιλαμβάνονται στα σύνορά της «η Πελοπόννησος, αι παρακείμεναι νήσοι και αι κοινώς καλούμεναι Κυκλάδες». Προορίζεται να είναι αυτόνομη υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου.

2. ΒΟΛΟΣ-ΑΡΤΑ: Το τρίτο Πρωτόκολλο του Λονδίνου (Μάρτιος 1829) προβλέπει τα ελληνο-οθωμανικά σύνορα στη γραμμή Αμβρακικού-Παγασητικού. Περιλαμβάνουν τη Στερεά Ελλάδα, την Εύβοια και τις Κυκλάδες. Το νέο κράτος προβλέπεται να βρίσκεται υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου.

3. ΑΧΕΛΩΟΣ-ΣΠΕΡΧΕΙΟΣ: Με το τέταρτο Πρωτόκολλο του Λονδίνου (Φεβρουάριος 1830) τα σύνορα ορίζονται από τη γραμμή των ποταμών Αχελώου (Ασπροπόταμου) και Σπερχειού. Περιλαμβάνεται η «Νήσος Εύβοια ολόκληρος, αι Δαιμονόνησοι (Σποράδες), η νήσος Σκύρος και αι νήσοι αι εγνωσμέναι το αρχαίον υπό το όνομα Κυκλάδες, συμπεριλαμβανομένης και της νήσου Αμοργού».

4. ΒΕΛΤΙΩΣΗ: Με το πέμπτο Πρωτόκολλο του Λονδίνου (Σεπτέμβριος 1831) αίρονται οι εδαφικοί περιορισμοί του προηγούμενου Πρωτοκόλλου. Αποφασίζεται η «βελτίωση των ορίων της Ελλάδας διά διαπραγματεύσεων με την Οθωμανικήν Πύλην».

5. ΠΑΓΑΣΗΤΙΚΟΣ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΣ: Μετά εξάμηνες διαπραγματεύσεις υπογράφτηκε ο Διακανονισμός της Κωνσταντινουπόλεως (Ιούλιος 1832). Η Οθωμανική Αυτοκρατορία υπογράφει μαζί με τις τρεις Δυνάμεις αποδεχόμενη τα ελληνο-οθωμανικά σύνορα στη γραμμή Αμβρακικού-Παγασητικού. Την ακριβή χάραξη αναλάμβανε επιτροπή οροθετών.

6. Η ΛΑΜΙΑ: Με το έκτο και τελευταίο Πρωτόκολλο του Λονδίνου (Αύγουστος 1832) η αμφισβητούμενη μέχρι τότε από την Πύλη περιοχή της Λαμίας (Ζητούνι) επιδικάζεται στην Ελλάδα. Διακήρυξη των αντιπροσώπων των Μεγάλων Δυνάμεων για την «αποπεράτωση» του ελληνικού ζητήματος.

7. ΕΚΤΑΣΗ-ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Επιτροπή οροθετών από εκπροσώπους των τριών Δυνάμεων, της Ελλάδας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Σεπτέμβριος – Νοέμβριος 1832) χαράσσει τα τελικά σύνορα. Η συνοριακή γραμμή αναγνωρίζεται από Οθωμανούς (Δεκέμβριος 1832) και Ελληνες (Φεβρουάριος 1833). Το τελευταίο γίνεται αμέσως μετά την έλευση του Οθωνα και την ανακοίνωση για την κατάληψη Αττικής, Φθιώτιδας και Εύβοιας. Η ανεξάρτητη Ελλάδα έχει έκταση 47.516 τετραγωνικά χιλιόμετρα και 750.000 κατοίκους.

- See more at: http://www.cityofnafplio.com/2011/02/02/protocol-independence-of-the-greek-state/#sthash.aF00FtZe.dpuf

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "1830 Με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, η Ελλάδα αναγνωρίζεται ως ανεξάρτητο κράτος."

ΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΘΝΟΣ

Η ΓΕΝΝΗΣΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ

«Tο Eλληνικό Eθνος, γένεση και διαμόρφωση του νέου ελληνισμού»,
 του Νίκου Γ. Σβορώνου
Βασική προσπάθεια του γνωστού ιστορικού είναι να διερευνήσει τις προϋποθέσεις δημιουργίας της ελληνικής εθνικής συνείδησης.
Αυτές είναι μέσα στον ιστορικό χρόνο, από την αρχαιότητα ακόμα, με πολιτιστικές συνισταμένες που καθορίζουν την ύπαρξη μιας ελληνικής εθνότητας, ενός ελληνικού λαού.Πιο συγκεκριμένα ξεκινά από τη διαπίστωση της αδυναμίας να οριστεί με σαφήνεια η έννοια του έθνους.
Ωστόσο η ύπαρξη κοινότητας με διαμορφωμένη αυτού που λέμε εθνικη συνείδηση κάνει αναγκαία την επιστημονική ιστορική εξήγηση της σε αντίθεση με άλλες μεταφυσικές ερμηνείες.

Σ’ όλη την πορεία των χρόνων από τη αρχαιότητα ο «ελληνισμός», ως εθνότητα, διατήρησε πολιτισμικά χαρακτηριστικά που λειτουργούσαν ενοποιητικά.Ήταν η συναίσθηση της κοινής καταγωγής των αρχαίων, η ιδιαίτερη πολιτιστική φυσιογνωμία των ελληνιστικών χρόνων και ακολούθως οι ενίσχυση των υλικών δεσμών και ο εξελληνισμός στην ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία που βαθαίνει ως πολιτική ενότητα.
Παράλληλα καθοριστικός είναι ο ρόλος του Χριστιανισμού που θα διχάσει αρχικά όσους νιώθουν Έλληνες. Ίσως είναι η σημαντικότερη εξασθένηση του αισθήματος της συνέχειας.
Ως τον 11ο αιώνα η σημασία των λέξεων Έλληνας και ελληνικός ταυτίζεται με το ειδωλολάτρης, παγανιστής.
Βέβαια το Βυζάντιο είναι μια συνέχεια των ελληνιστικών βασιλείων, κάτι που φαίνεται στη γλώσσα και στη νομοθεσία. Θα χρειαστούν οι αναγεννητικές προσπάθειες που ξεκινούν μετά την εικονομαχία και εκδηλώνονται σαφέστερα με την αναγεννητική κίνηση του 11ο αι. για να φτάσουμε στο σημείο να θεωρηθεί το Βυζάντιο εκχριστιανισμένο ρωμαϊκό κράτος του ελληνικού έθνους.
Οι εθνολογικές εξελίξεις είναι αναμφισβήτητες με Γαλάτες, Γότθους, Άραβες, Σλάβους, Βούλγαρους, Αλβανούς, Φράγκους να εισχωρούν ή και εγκαθίστανται στα εδάφη των βυζαντινών.
Η πολιτιστική ελληνική βάση που υπάρχει στη νότια βαλκανική λειτουργεί πολλές φορές αφομοιωτικά, έτσι ώστε δεν έχουμε ουσιώδη σημάδια αυτών των εθνολογικών εξελίξεων, εκτός ίσως από κάποια τοπωνύμια που καθιερώθηκαν.
Έτσι εξελληνίζονται οι περισσότεροι, ακόμα και αν διατηρούν το γλωσσικό τους ιδίωμα, όπως συμβαίνει με Αλβανούς και Βλάχους.
Άλλες φορές κυρίως στη βόρεια βαλκανική έχουμε συγκρότηση νέων εθνοτήτων, όπως οι Βούλγαροι. Όλα αυτά επιφέρουν εθνολογικές μεταβολές κυρίως στις περιοχές Θράκης, Μακεδονίας, Ηπείρου και Θεσσαλίας. Έτσι δίνεται η λαβή στη θεωρία του Fallmerayer που ισχυρίζεται ότι ο λαός που δημιούργησε τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό δεν υπάρχει πλέον, θεωρία που εξυπηρετεί τις αντιδραστικές πολιτικές δυνάμεις της Ευρώπης.Ωστόσο, η ελληνική γλώσσα παραμένει το κοινό όργανο συνεννόησης διαφορετικών πληθυσμών και η εναργέστερη ένδειξη της συνέχειας του ελληνισμού ως λαού.
Κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ 11ου και 19ου αι. θα έχουμε την ανάπτυξη της ελληνικής εθνικής ιδέας.
Καθοριστικά θα είναι τα γεγονότα που συμβαίνουν στο Μάτζικερτ το 1071 όπου το Βυζάντιο χάνει μέρος της Μ. Ασίας και συρρικνώνεται, το 1078 με το οριστικό σχίσμα το Βυζάντιο αποκόπτεται από τη Δύση και το 1204 με την ουσιαστική διάλυση της αυτοκρατορίας από τους Φράγκους. Μετά από αυτά είναι το ελληνικό στοιχείο που απομένει στο Βυζάντιο και προβάλλεται η ελληνική ιδέα και παιδεία.

Η λέξη Έλληνας ξαναπαίρνει σιγά – σιγά το εθνολογικό και πολιτιστικό περιεχόμενό της. Παράλληλα γεφυρώνεται το χάσμα επίσημου και λαϊκού πολιτισμού και επιτυγχάνεται συμβιβασμός μεταξύ αρχαιότητας και χριστιανισμού.

Η απόσχιση των μη-ελληνικών λαών όπως οι Σέρβοι και η δημιουργία νέων κέντρων όπως η Θεσσαλονίκη, τα Γιάννενα, η Άρτα, ο Μυστράς, η δημιουργία μέσης τάξης που μαζί με το λαό αμφισβητούν την αριστοκρατία, όλα αυτά θα δημιουργήσουν το υπόβαθρο για ενιαίο εθνικό ελληνικό κράτος. Η ιδέα της συνέχειας του ελληνισμού θα παρουσιαστεί με το Χαλκοκονδύλη, μαθητή του Γεμιστού.Η οθωμανική κατάκτηση θα καθορίσει νέους δυναμικούς παράγοντες. Η εκκλησία που θα έχει και πολιτικό ρόλο, οι Φαναριώτες και οι πρόκριτοι.
Η ανάπτυξη της εθνικής ιδέας θα γίνει, παρά την αντίφαση ότι οι τρεις νέοι παράγοντες είναι ταυτόχρονα συνεργάτες των Οθωμανών και ηγέτες του έθνους.
Το βάθεμα της εθνικής συνείδησης θα γίνει με τους κλέφτες και τους αρματολούς.
Έτσι θα φτάσουμε στο 18ο αι. και με το νεοελληνικό διαφωτισμό θα διαμορφωθεί η εθνικοαπελευθερωτική ιδεολογία. Η πιο δυναμική μερίδα της αστικής τάξης, που βρίσκεται σε επαφή και με τις διεργασίες στη δυτική Ευρώπη θα αναλάβει την πρωτοβουλία.
Το ελληνικό έθνος είναι πλέον συντελεσμένο και οι ιστορικές εξελίξεις θα οδηγήσουν στην επανάσταση του 1821.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΘΝΟΣ"

30 ΜΑΡΤΙΟΥ 1822 : ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΗΣ ΑΙΩΝΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΣΤΗΝ ΣΦΑΓΗ ΤΗΣ ΧΙΟΥ

Το 1818 ο Παντιάς Ροδοκανάκης και ο Νικόλαος Μυλωνάς αποτάθηκαν στο Δημήτριο Υψηλάντη για την απελευθέρωση του νησιού από τους Τούρκους. Ζήτησαν έτσι ναυτική βοήθεια από τις Σπέτσες , την Ύδρα και τα Ψαρά, που συμφώνησαν με την ιδέα απελευθέρωσης του νησιού. Μεγάλη μερίδα όμως Χιωτών διαφωνούσαν με την ιδέα του ξεσηκωμού, λόγω των προνομίων που κατείχαν στο νησί.
Στις 27 Απριλίου 1821 ο Υδραίος Ιάκωβος Τομπάζης φτάνει στη Χίο με 25 πλοία με σκοπό να παρακινήσει τους Χιώτες να εξεγερθούν κατά των Τούρκων. Στέλνει κάποιον ψαριανό να μεταφέρει το μήνυμα της επανάστασης στην ύπαιθρο και στα χωριά , γιατί γνώριζε την αντίθετη στάση των προκρίτων και των κατοίκων της πόλης. Τρεις Δημογέροντες πήγαν «στου πασά τη βρύση» και επικοινώνησαν μαζί του κρυφά. Εξήγησαν τους λόγους που δεν μπορούσαν να δώσουν βοήθεια, επειδή ο περισσότερος πληθυσμός ήταν άοπλος , άπειρος και απροετοίμαστος. Επίσης του εξήγησαν ότι οι επιπτώσεις στον πληθυσμό των Ελλήνων κατοίκων της Χίου , όπως και των άλλων Χιωτών που είχαν εγκατασταθεί εκτός του νησιού(Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη), θα ήταν τραγικές. Έτσι παρακάλεσαν τον Τομπάζη να φύγει από το νησί. Μετά από 3 μέρες ο στόλος εγκατέλειψε άπρακτος το νησί.
Οι Τούρκοι πληροφορήθηκαν το γεγονός της άφιξης των ελληνικών πλοίων έξω από το νησί, κάλεσαν τους Δημογέροντες (Μικές Βλαστός, Ιωάννης Πατρικούσης και Χατζή Πολυχρόνης Διοματάρης), για να τους πάρουν πληροφορίες. Οι Δημογέροντες αρνήθηκαν ότι γνωρίζουν κάτι σχετικά και οι Τούρκοι τους ζήτησαν να καλέσουν και άλλους πρόκριτους. Στη συνέχεια ήρθαν 10 πρόκριτοι και ο μητροπολίτης Πλάτων με το διάκονό του Μακάριο Γαρρή. Οι Τούρκοι τους φυλάκισαν στη σκοτεινή φυλακή του κάστρου. Επιπλέον οι Τούρκοι ζήτησαν από τους Χιώτες να παραδώσουν ό,τι όπλα είχαν και να μην κυκλοφορούν τις βραδινές ώρες.
Τον Οκτώβρη του 1821 οι Τούρκοι ζήτησαν στρατιωτική βοήθεια από το σουλτάνο. Πράγματι ήρθαν 1000 στρατιώτες από την Κωνσταντινούπολη και 200 από την Κρήτη. Το Γενάρη του 1822 τρεις Χιώτες πρόκριτοι, οι Θ. Ράλλης, Ι. Σκυλίτζης και Π. Ροδοκανάκης φτάνουν στην Κωνσταντινούπολη ως ενέχυρα και ρίχνονται στη φυλακή.
Το Σάββατο 11 Μαρτίου του 1822 ο Αρχηγός της επανάστασης στη Σάμο , Λυκούργος Λογοθέτης, φτάνει στη Χίο με το Χιώτη Μπουρνιά και με 2500-4500 άνδρες(ο στόλος ήταν 8 μπρίκια και 30 βοηθητικά πλοία). Η απόβαση του Λογοθέτη έγινε ταυτόχρονα στον κόλπο της Αγίας Ελένης και στην Αγκάλη. Στο εντωμεταξύ είχαν ειδοποιηθεί αρκετοί Χιώτες , οι οποίοι έσπευσαν να ενωθούν με τους άνδρες του Λογοθέτη. Ο Βαχήτ Πασάς στέλνει δύο τμήματα στρατού , ένα για να εμποδίσει την απόβαση και ένα άλλο στον Κάμπο, για να πλευροκοπήσει την αποβατική δύναμη του Λογοθέτη. Αρχικά οι μάχες γέρνουν προς την πλευρά των Ελλήνων. Οι Τούρκοι αναγκάζονται να κλειστούν στο κάστρο. Ο Μπουρνιάς με τους στρατιώτες του χτυπούν τους Τούρκους από το Παλαιόκαστρο(σημερινά σχολεία Βουνακίου). Στο ύψωμα της Παναγίας Τουρλωτής μια ομάδα από Σαμιώτες κανονιοβολούν την πόλη. Άλλοι επαναστάτες οχυρώνονται στο «Ψωμί»(Μπέλλα Βίστα), στο λόφο «Ασωμάτων»(Ευαγγελίστρια) και στον κάτω Γιαλό.
Η απελευθέρωση της Χίου έγινε δεκτή από τους Χιώτες με ένα αίσθημα φόβου σχετικά με την έκβαση της επανάστασης. Μάλιστα πολλοί Χιώτες πλούσιοι φεύγουν από το νησί.
Μόλις οι Τούρκοι στην Κωνσταντινούπολη μαθαίνουν το γεγονός της επανάστασης της Χίου, στέλνουν τον Τουρκικό στόλο με ναύαρχο τον Καρά Αλή. Στις 30 Μαρτίου 1822 ο Τουρκικός στόλος (46 πλοία και 7000 στρατιώτες) φτάνει στο βόρειο τμήμα του νησιού. Λίγες ώρες μετά ενώνονται με άλλους ομοεθνείς τους που βγήκαν από το κάστρο και ξεκινούν τη σφαγή , τις λεηλασίες και το κάψιμο της πόλης. Ο Λογοθέτης και ο Μπουρνιάς αποχώρησαν προς το εσωτερικό του νησιού , λέγοντας το σύνθημα « ο σώζων εαυτό σωθήτω».
Τη Μεγάλη Παρασκευή, 31 Μαρτίου 1822, καίγεται ο ναός της Τουρλωτής και δίνεται το σύνθημα στους Τούρκους για γενική αιματοχυσία και αποτέφρωση της πόλης. Από εκείνη τη μέρα και για 4 μήνες φτάνουν Τούρκοι κατάδικοι από τις απέναντι Τουρκικές ακτές με σκοπό το φόνο, τη λεηλασία και τα λάφυρα. Υπολογίζεται ότι κατέφθασαν 40.000 Τούρκοι άτακτοι αυτήν την περίοδο. Ταυτόχρονα ο Βαχήτ Πασάς αναγγέλλει τη διαταγή του σουλτάνου να θανατώνονται βρέφη έως 3 ετών , αγόρια και άνδρες άνω των 12 ετών , γυναίκες άνω των 40 ετών , να αιχμαλωτίζονται κορίτσια και γυναίκες από 3 έως 40 ετών και αγόρια από 3 έως 12 ετών. Γλίτωναν μόνο όσοι ασπάζονταν το μωαμεθανισμό.
Οι περισσότεροι Χιώτες άρχισαν να μετακινούνται προς το εσωτερικό του νησιού για να σωθούν από το μένος των Τούρκων. Τα καταφύγιά τους ήταν αρχικά οι Καρυές, το Αίπος, η Νέα Μονή, το μοναστήρι του Αγίου Μηνά και ο Άγιος Γεώργιος ο Συκούσης.
Το Μεγάλο Σάββατο, 1η Απριλίου 1822 καίγεται η Σχολή της Χίου, σφαγιάζονται σχεδόν όλοι, ακόμα και οι λεπροί. Ο Βαχήτ Πασάς είχε εκδώσει διαταγή ότι όσες γλώσσες και αυτιά του πήγαιναν , τόσα περισσότερα κέρδη θα είχαν.
Στις 2 Απριλίου 1822(Πάσχα) μπαίνουν οι Τούρκοι(15000 άνδρες) στο μοναστήρι του Αγίου Μηνά από ένα μικρό άνοιγμα που υπήρχε στον περίβολο και σφαγιάζουν τους 3000 Χιώτες που είχαν κρυφτεί. Στη συνέχεια πυρπολούν το μοναστήρι. Την ίδια μέρα το ίδιο γεγονός γίνεται και στη Νέα Μονή. Η κατάσταση γενικεύεται και σε άλλα χωριά της Χίου. Οι Σαμιώτες εγκατέλειψαν τη Χίο και έπλευσαν προς τα Ψαρά.
Την Τετάρτη 5 Απριλίου του 1822 βγάζει ανακοίνωση ο Καρά Αλής , πως όσοι Χιώτες παραδώσουν τα όπλα τους και επιστρέψουν στην πόλη , θα αφεθούν ελεύθεροι(αμνηστία). Μάλιστα εξασφάλισαν οι Τούρκοι και επιστολή του φυλακισμένου Μητροπολίτη και των Δημογερόντων , η οποία ανέφερε τις ειλικρινές προθέσεις των Τούρκων. Οι πρόξενοι της Αγγλίας , της Αυστρίας και της Γαλλίας ανέλαβαν να μεταφέρουν την πρόταση στους Χιώτες και να τους πείσουν. Οι Χιώτες εμπιστεύθηκαν τους πρόξενους και άρχισαν να επιστρέφουν και να παραδίδουν τα όπλα τους. Βέβαια, όπως ήταν αναμενόμενο, οι Τούρκοι αθέτησαν το λόγο τους και άρχισαν να σφάζουν όσους κατέβαιναν στην πόλη. Η μεγάλη σφαγή συνεχίστηκε και στην κεντρική Χίο(Βροντάδο , Πιτυός, Θυμιανά και μετά Βορειόχωρα). Στο ακρωτήρι του Κάβο Μελανιός, απέναντι από τα Ψαρά βρήκαν καταφύγιο περίπου 10.000 Χιώτες και περίμεναν τα ψαριανά πλοία να τους μεταφέρουν στα Ψαρά. Δυστυχώς όμως η μεγάλη θαλασσοταραχή τους στάθηκε εμπόδιο και σφαγιάσθηκαν σχεδόν όλοι από τους Τούρκους με απερίγραπτη λύσσα. Ήταν τόσο πολύ το αίμα των αθώων, που η θάλασσα «μελάνιασε» γύρω από τον κάβο και την παραλία.
Στις 18 Απριλίου στην Κωνσταντινούπολη σφαγιάζονται 3 Χιώτες όμηροι (Ράλλης, Σκυλίτζης , Ροδοκανάκης) και άλλοι 60 Χιώτες επιφανείς. Στις 23 Απριλίου του 1822 απαγχονίζονται στην τάφρο του κάστρου της πόλης ο μητροπολίτης Πλάτων , ο διάκονός του Γαρρής και 9 πρόκριτοι. Στη συνέχεια θανατώνονται με τον ίδιο τρόπο και οι δημογέροντες που ήταν φυλακισμένοι ανά δέκα. Τα σκοτωμένα σώματά τους χλευάζονται από τους Τούρκους , οι οποίοι τα ρίχνουν μετά στη θάλασσα.
Λίγες μέρες μετά την καταστροφή , σχεδιάστηκε ναυτική επίθεση του στόλου των τριών ναυτικών νησιών εναντίον του Τουρκικού στόλου στο στενό του Τσεσμέ. Στις 18 Μαΐου πραγματοποιήθηκε η πρώτη επίθεση . Οι έλληνες έκαναν αρκετές ζημιές στον Τούρκικό στόλο , αλλά απέτυχαν να πυρπολήσουν τη ναυαρχίδα του Καρά Αλή. Την 1η Ιουνίου του 1822 ο Κωνσταντίνος Κανάρης μαζί με τον Ανδρέα Πιπίνο και 40 ψαριανούς ξεκίνησαν από τα Ψαρά με 2 πυρπολικά και 4 περιπολικά πλοία και αφού μετάλαβαν των Αχράντων Μυστηρίων , μπήκαν στο στενό της Χίου με βόρειο άνεμο. Κρύφτηκαν και περίμεναν να βραδιάσει. Τέλειωνε τότε το ραμαζάνι των Τούρκων και ξεκινούσε η γιορτή του μπαϊραμιού. Στην τουρκική ναυαρχίδα επικρατούσε χαρά και κέφι με πολλούς καλεσμένους και κάποιες δυστυχισμένες αιχμάλωτες, περίπου 2000 άτομα. Τότε τα δύο πυρπολικά κατάφεραν να μπουν ανάμεσα στα τουρκικά πλοία. Ο Κανάρης κατευθύνθηκε κατά την ναυαρχίδας του Καρά Αλή , ενώ ο Πιπίνος κατά της υποναυαρχίδας. Ο Κανάρης τα κατάφερε να πυρπολήσει την ναυαρχίδα , ενώ ο Πιπίνος δεν τα κατάφερε , γιατί βιάστηκε και έγινε αντιληπτός από τους Τούρκους. Η ναυαρχίδα όμως τυλίχθηκε στις φλόγες και μετά ανατινάχθηκε , σκοτώνοντας και τον Καρά Αλή. Στις 7 Ιουνίου εξαπολύεται και τρίτο γιουρούσι των μαινόμενων Τούρκων στα Μαστιχοχώρια και ολοκληρώνεται η καταστροφή του νησιού.
Το νησί ερημώθηκε. Οι Τούρκοι έφεραν από τον Τσεσμέ άλλους 600 Χριστιανούς για να μαζέψουν τη μαστίχα. Αυτοί όμως αγνοούσαν την καλλιέργειά της και οι Τούρκοι αναγκάστηκαν να αφήσουν ελεύθερους αρκετούς Μαστιχοχωρίτες για να καλλιεργήσουν τους σχίνους.
Μετά την καταστροφή, από τους 117.000 Χριστιανούς που ήταν ο τότε πληθυσμός της Χίου , έμειναν περίπου 1800 -2000 άνθρωποι. 21.000 ήταν οι φυγάδες(κατέφυγαν στα Ψαρά, Τήνο, Σύρο, Άνδρο, Αγκώνα, Τεργέστη, Μασσαλία, Οδησσό, Μάλτα, Λονδίνο) και 52.000 οι αιχμάλωτοι. Υπολογίζουμε δηλαδή ότι σφαγιάσθηκαν περίπου 52.000 Χιώτες.
Η καταστροφή της Χίου συγκλόνισε όχι μόνο τον Ελληνισμό , αλλά και όλη την Ευρώπη. Οι εφημερίδες έγραφαν άρθρα εκφράζοντας τον αποτροπιασμό τους για τη μεγάλη σφαγή. Βιβλία κυκλοφορούσαν στην Αγγλία, Γαλλία , Γερμανία και οι φιλέλληνες προσπαθούσαν να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη για να βοηθήσουν τα θύματα. Από τη μεγάλη σφαγή της Χίου εμπνεύστηκε ο μεγάλος Γάλλος ζωγράφος Ντελακρουά και ο Βίκτωρ Ουγκώ στο ποίημά του «Το Ελληνόπαιδο».

http://www।chioshistory.gr/gr/itx/itx25.html
http://aioniaellinikipisti.blogspot.com/

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "30 ΜΑΡΤΙΟΥ 1822 : ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΗΣ ΑΙΩΝΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΣΤΗΝ ΣΦΑΓΗ ΤΗΣ ΧΙΟΥ"

ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 21 : ΣΟΥΛΙ ΤΟ ΑΠΟΡΘΗΤΟ ΚΑΣΤΡΟ

Oι Σουλιώτες, πολλά χρόνια πριν ακουσθεί το εγερτήριο σάλπισμα του Ρήγα, πολέμησαν για να φυλάξουν αμόλυντη την ιδέα της ελεύθερης ζωής. Στα απρόσιτα κορφοβούνια οργάνωσαν την πρωτοποριακή για όλες τις εποχές "ΣOYΛIΩTIKH ΣYMΠOΛITEIA", που αριθμούσε συνολικά 122 (εκατόν εικοσι δυο) χωριά. H "ΣOYΛIΩTIKH ΣYMΠOΛITEIA", άντεξε δυο αιώνες λεύτερη. Xωρίς υποστήριξη από κανέναν. Πολεμώντας τους Oσμανλήδες του Σουλτάνου και τους Tουρκαλβανούς του Aλή Πασά. Mε το αίμα των παιδιών της έγραψε την ενδοξότερη ιστορία του νεότερου Eλληνισμού.

O μεγάλος ποιητής Aνδρέας Kάλβος, που έγραψε ωδή με τριάντα στροφές αφιερωμένη "EIΣ ΣOYΛI", ονομάζει την περιοχή "Σελλαΐδα" και πιστεύει ότι οι Σουλιώτες είναι απόγονοι των Σελλών. H ερμηνεία αυτή του ποιητή, σύμφωνα με τον ιστορικό Kων/νο Πανταζή, στηρίζεται στην ιστορική πραγματικότητα. Aπό το 800 π.X. η περιοχή αυτή κατοικήθηκε από τους πρώτους Έλληνες και ονομάστηκε Θεσπρωτία. Aπό χωριά της Θεσπρωτίας, ανέβηκαν γύρω στο 1600 στα βράχια της Mούργκας και έχτισαν το Tετραχώρι μεμονωμένες οικογένειες που δεν ανέχθηκαν το ραγιαδισμό.

Aυτές οι μεμονωμένες οικογένειες εκπροσωπούσαν ολόκληρη την περιοχή Σελλαΐδος και ορθά, κατά τον Kων/νο Πανταζή, ο ποιητής Kάλβος "τους θεωρεί απογόνους των Σελλών, εξ ου και το όνομα Σούλι". Eίναι αβάσιμη, ενδεχομένως και κακόβουλη, η θεωρία που υποστηρίζουν λίγοι συγγραφείς. Ότι, δηλαδή, οι πρώτοι κάτοικοι του Σουλίου ήταν Aλβανόφωνοι και πως η λέξη Σούλι είναι αλβανική και μεταφράζεται δοκάρι. Tη διοίκηση στο Σούλι ασκούσαν η Γερουσία, το Συμβούλιο των Kαπεταναίων και η εκκλησία του Δήμου.

Στη Γερουσία ανήκε η πολιτική και δικαστική εξουσία. Aυτή αποφάσιζε για πόλεμο ή ειρήνη. Tο Συμβούλιο των Kαπεταναίων ήταν υπεύθυνο για την πολεμική προετοιμασία και για την διεξαγωγή πολέμου. Aυτό διόριζε τον Aρχιστράτηγο, ο οποίος αποκαλούνταν Πολέμαρχος. Για τη θέση του Aρχιστράτηγου επιλέγονταν ο ικανότερος, ο γενναιότερος και ο εμπειρότερος από τους Kαπεταναίους. H Eκκλησία του Δήμου επικύρωνε ή απέρριπτε τις αποφάσεις της Γερουσίας και της Eκκλησίας του Δήμου. Oι νόμοι των Σουλιωτών δεν ήταν γραφτοί, αλλά άγραφτοι. Nόμοι τους ήταν τα ελληνικά ήθη και έθιμα, καθώς και οι πατροπαράδοτες συνήθειες του τόπου.

Tακτικοί πόλεμοι των Tούρκων κατά του Σουλίου

H πρώτη αποτυχημένη εκστρατεία έγινε το 1721 από το Xατζή Πασά των Iωαννίνων.

O δεύτερος πόλεμος έγινε το 1760 από το Mουσταφά Πασά των Iωαννίνων. Aφορμή στάθηκε η απελευθέρωση από τον Γιώργο Mπότσαρη του ξακουστού αρματωλού των Aγράφων Λάπα, που είχε πέσει στα χέρια των Tούρκων και σκόπευαν να τον κρεμάσουν. O Mουσταφά Πασά γύρισε στα Γιάννινα ταπεινωμένος.

O τρίτος πόλεμος έγινε το 1761 από τον Πασά του Δελβίνου Δόσμπεη. Kαι αυτός απέτυχε, αφού οι Σουλιώτες τον απέκρουσαν και τον ανάγκασαν να γυρίσει άπραχτος στη βάση του.

O τέταρτος πόλεμος έγινε το 1762 από το Mαξούτ Aγά, βοεβόδα της ?ρτας. Eίχε την ίδια κατάληξη με τους προηγούμενους. O πέμπτος πόλεμος έγινε το 1772 από τον Aγά της Tσαμουργιάς Σουλεϊμάν Tσαπάρη.

O πέμπτος αυτός πόλεμος, που παρασκευάσθηκε με επιμέλεια και εκτελέσθηκε με πολύ περισσότερες και καλύτερα οργανωμένες δυνάμεις σε σχέση με τους άλλους τέσσερις, έληξε με περηφανή νίκη των Σουλιωτών. Aκολούθησαν μέχρι το 1790 άλλοι τρεις πόλεμοι, που απέτυχαν και αυτοί.

O έκτος από τον Mουσταφά Kόκαν με τέσσερις χιλιάδες Tουρκαλβανούς, ο έβδομος από τον Mπεκήρ Πασά με πέντε χιλιάδες Tουρκαλβανούς και ο όγδοος από τον Xασάν Mπαϊράμ Aγά.

Aλλά οι σκληρότεροι, αιματηρότεροι και πλέον αποφασιστικοί ήταν οι δυο τελευταίοι πόλεμοι.

O ένατος (1792) και ο δέκατος (1800-1803) πόλεμος.

Tους έκανε ο Aλή Πασάς των Iωαννίνων, "το λιοντάρι της Hπείρου".

Tο Δεκέμβριο του 1803 το περήφανο Σούλι δεν άντεξε άλλο την πολιορκία τριών ετών. Tο κατέλαβαν οι Aρβανίτες. Oι πολιορκημένοι Σουλιώτες τις τελευταίες ημέρες ζούσαν με αγριόχορτα μόνο. Tους έλειπε και το νερό ακόμη. O Aλή εκμεταλλεύθηκε τις δυσκολίες των Σουλιωτών και τους ανάγκασε στις 12 Δεκεμβρίου του 1803 να συνθηκολογήσουν. O καλόγηρος, όμως, Σαμουήλ δεν δέχθηκε την συνθηκολόγηση. Έμεινε στο Kούγκι μαζί με άλλους πέντε Σουλιώτες. Tο δημοτικό τραγούδι λέει για την άρνησή του να δεχθεί την συνθήκη:

"Kαλόγηρε τι καρτερείς κλεισμένος μες το Kούγκι,
πέντε νομάτοι σου 'μειναν κι κείνοι πληγωμένοι".

Tο τι καρτερούσε το έδειξε. Έβαλε φωτιά στο μπαρούτι και ανατινάχθηκαν στον αέρα αυτός, οι πέντε σύντροφοί του και όσοι Aρβανίτες πήγαν να παραλάβουν το πολεμικό υλικό. O Σαμουήλ και τα παλικάρια του δεν έφυγαν από την πατρίδα τους όπως προέβλεπε η συνθήκη, αλλά επέλεξαν να ταφούν μέσα στα συντρίμμια από την έκρηξη της πυριτιδαποθήκης.

O Σαμουήλ, μπορεί να μη νίκησε ως πολεμιστής, νίκησε όμως ως ιδεολόγος. Mετά την υπογραφή της συνθήκης, οι Σουλιώτες άφησαν τα βουνά που είχαν ποτισθεί και δοξασθεί με το αίμα τους. Ξεκίνησαν για την προσφυγιά σε τρεις φάλαγγες. Tα δάκρυα έτρεχαν στα σκελετωμένα πρόσωπά τους.

Mια από τις φάλαγγες που σχημάτισαν οι Σουλιώτες και την οποία αποτελούσαν οι Mποτσαραίοι, οι Tζωρτζαίοι, οι Kαραμπιναίοι, οι Φωτομαραίοι, οι Mπουμπαίοι, οι Mαλαμαίοι, οι Kουτσονικαίοι και άλλες μικρότερες φυλές, τράβηξαν για το Zάλογγο, μικρό χωριουδάκι σε βουνό που και αυτό λέγεται Zάλογγο. Eκεί έφθασαν στις 15 Δεκεμβρίου του 1803 και για ασφάλεια την νύχτα αποσύρθηκαν στο Mοναστήρι πάνω στο βουνό του Zαλόγγου.

Tο πρωί ισχυρό σώμα Aλβανών, με επικεφαλής τον Mπεκήρ Tζογαδώρο έπεσε μανιασμένο επάνω τους με ντουφέκια και σπαθιά. Αντεξαν όλη την ημέρα, αλλά τα πυρομαχικά τους κόντευαν να τελειώσουν. Γι' αυτό, μόλις σουρούπωσε, προτίμησαν να επιχειρήσουν έξοδο χωρίς να τους αντιληφθούν οι Aρβανίτες. Aλλά οι εχθροί τούς κατάλαβαν και τους αφάνισαν. Oι λίγοι που γλίτωσαν κατευθύνθηκαν πεινασμένοι, παγωμένοι και απογοητευμένοι προς το Bουλγαρέλι.

Πενήντα έξι γυναίκες, όμως, δεν συμμετείχαν στην έξοδο. Παρέμειναν στο Mοναστήρι. Όταν τις πλησίασαν οι Aρβανίτες, έστησαν αυθόρμητα χορό και μια-μια έπεφτε στο βάραθρο τραγουδώντας:

"Έχε γεια καημένε κόσμε,
έχε γεια γλυκιά ζωή
και συ δύστυχη πατρίδα,
έχε γεια παντοτινή.

Στη στεριά δε ζει το ψάρι,
ουδ' ανθός στην αμμουδιά
και οι Σουλιώτισσες δεν ζούνε
δίχως την ελευθεριά".

Aυτό το τραγικό τέλος έδωσαν στη ζωή τους οι πενήντα έξι ανώνυμες ηρωίδες, που συμβολίζει την υψηλότερη έκφραση του ψυχικού μεγαλείου των ανθρώπων με ελεύθερο φρόνημα. Tο χορό του θανάτου παρακολούθησαν με κατάπληξη οι Tουρκαλβανοί. Tόση μεγάλη ήταν η κατάπληξή τους, που τους έκανε να φωνάξουν μ' ένα στόμα: Aλλάχ, Aλλάχ γιαζίκ (Θεέ, Θεέ, κρίμα)

Oι Σουλιώτες αναδείχθηκαν κορυφαίοι εκπρόσωποι της ελληνικής λεβεντιάς -σ' όλη της την πληρότητα- χάρη στην έμφυτη πολεμική αρετή τους και στο αγωνιστικό πνεύμα τους. H φήμη για τις ηρωικές πράξεις τους και τους μεγαλειώδεις άθλους τους, ξεπέρασε τον ελληνικό χώρο και ταξίδεψε στα πέρατα της Oικουμένης. Συγγραφείς, ιστορικοί, λογογράφοι και ποιητές Eυρωπαϊκών χωρών τους θαύμασαν και τους εξύμνησαν.

http://www।epirusnews.gr/history/souli/index.html
http://aioniaellinikipisti.blogspot.com/

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 21 : ΣΟΥΛΙ ΤΟ ΑΠΟΡΘΗΤΟ ΚΑΣΤΡΟ"

Πυρίτιδα, Μολύβι και ψωμί

Ο Χορός του Ζαλόγγου

Της Δέσπως

Αχός βαρύς ακούγεται πολλά ντουφέκια πέφτουν.

Μήνα σε γάμο ρίχνονται, μήνα σε χαροκόπι;

Μηδέ σε γάμο ρίχνονται, μηδέ σε χαροκόπι.

Η Δέσπω κάνει πόλεμο με νύφες και μ’ αγγόνια.

Αρβανιτιά την πλάκωσε στου Δημουλά τον πύργο.

- Γιώργαινα ρίξε τ’ άρματα, δεν είν’ εδώ το Σούλι

εδώ είσαι σκλάβα του πασά, σκλάβα των Αρβανίτων.

- Το Σούλι κι αν προσκύνησε κι αν τούρκεψεν η Κιάφα

η Δέσπω αφέντες Λιάπηδες δεν έκανε δεν κάνει.

Δαυλί στο χέρι άρπαξε, κόρες και νύφες κράζει:

Σκλάβες Τούρκων μη ζήσετε, παιδιά μαζί μου ελάτε.

Και τα φουσέκια ανάψανε κι όλοι φωτιά γενήκαν.

Μόνο «Πυρίτιδα, Μολύβι και ψωμί», ζήτησαν οι Σουλιώτες, μετά από 4 ολόκληρα χρόνια σκληρής και αδυσώπητης πολιορκίας από τον Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Οι πολιορκημένοι ζούσαν με αγριόχορτα μόνο. Ακόμα και το νερό τους έλειπε. Ωστόσο δεν θα λάβουν καμία βοήθεια και όταν οι Ρώσοι αποφασίσουν να τους συνδράμουν, θα είναι πλέον πολύ αργά.
Έτσι στις 12 Δεκεμβρίου του 1803 θα αναγκαστούν να συνθηκολογήσουν. Δύο χιλιάδες Σουλιώτες θα κατευθυνθούν προς την Πάργα και άλλοι περίπου χίλιοι προς το Ζάλογγο. Και ενώ η πρώτη κολόνα φτάνει στην Πάργα, η δεύτερη με αρχηγό τον Κίτσο Μπότσαρη θα χτυπηθεί στα στενά του Ζαλόγγου.
Στις 17 Δεκεμβρίου του 1803, έπεσαν στον βράχο του Ζαλόγγου εξήντα γυναίκες, αφού πρώτα έριξαν στο βάραθρο τα ίδια τα παιδιά τους, προτιμώντας τον θάνατο παρά της ατίμωση. Η Αγία Παρασκευή και το Κούγκι, ανατινάζονται από τον καλόγερο Σαμουήλ, για να μην παραδώσει στον Βελή πασά την πυρίτιδα που είχε απομείνει. Η τραγωδία των Σουλιωτών συνεχίζεται στη Ρινιάσσα στις 23 Δεκεμβρίου 1803, όπου θα γραφεί μια άλλη ηρωική σελίδα αυτή της Δεσπως Σέχου Μπότση που αυτοπυρπολήθηκε σαν άλλος Σαμουήλ με όλο της το σόϊ και κορυφώνεται στο Σέλτσο, όπου είχαν καταφύγει οι Μποτσαραίοι…
Στις 23 Απριλίου του 1804 θα ολοκληρωθεί η καταστροφή και θα χαθεί το άνθος του Σουλίου, όπως αναφέρει ο Δημήτρης Νότη Μπότσαρη.

Και ενώ ο ίδιος ο Χρόνος υποκλίνεται στις Μεγάλους Ώρες Του, θα βρεθούν «ιστορικοί» που δεν θα διστάσουν να υβρίσουν, να αποκρύψουν γεγονότα, να χαλκέψουν στοιχεία και τέλος, αφού ξεμπερδέψουν με τα ιστορικά γεγονότα, να ειρωνευτούν αυτές τις εξαίρετες εκφάνσεις του Ανθρώπου, που Τον υψώνουν πάνω από τον βούρκο της χυδαιότητας και της καθημερινότητας.


Τι ήταν ο χορός του Ζαλόγγου;
Μύθος ή ιστορία;


Ρίχτηκαν οι Σουλιώτισσες στο γκρεμό του Ζαλόγγου, αφού πρώτα είχαν ρίξει τα βλαστάρια τους – για να μην πέσουν αιχμάλωτοι στα χέρια του Πασά – ή δεν ρίχτηκαν;
Στριμώχτηκαν λέει η «ιστορικός» Ψιμούλη, βαδίζοντας στο δρόμο που χάραξε η άλλη «ιστορικός» η Ρεπούση. Συνωστίστηκαν στην άκρη του γκρεμού και …………………. πέσανε! Τι γυναικεία συμπαράσταση μα την αλήθεια. Είμαι σίγουρη ότι αυτή η κυρά κάποιο λόγο σε κάποια συγκέντρωση περί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα έχει εκφωνήσει, για την γυναικεία καταπίεση. Και ωστόσο δεν θα φειστεί να ειρωνευτεί αυτές τις γυναίκες που απέδειξαν με τον δραματικότερο τρόπο την παλληκαριά τους, αλλά και την ισότητα τους με τους συντρόφους τους!
Μετά τον συνωστισμό της Σμύρνης έρχεται ο συνωστισμός του Σουλίου. Τελικά όλη η ιστορία κατάντησε ένας ατέλειωτος συνωστισμός. Θα μπορούσαμε να περιμένουμε να διαβάσουμε ότι και οι Εβραίοι συνωστίστηκαν στα κρεματόρια, αλλά προς το παρόν ο αντισημιτισμός είναι η ιδεολογία της φασιστικής δεξιάς και δεν έχει πέραση, ενώ οι άλλοι συνωστισμοί είναι της φασιστικής αριστεράς, που έχει ανοιχτή λεωφόρο!
Το τελευταίο βιβλίο του Γιώργου Καραμπελιά, «Συνωστισμένες στο Ζάλογγο» αναφέρεται στην ιστορία του Σουλίου και την κακοποίηση που έχει υποστεί από τον κάθε δήθεν ιστορικό ή ψυχολόγο. Στην μικρή αυτή μελέτη ο Γιώργος Καραμπελιάς αποδεικνύει βήμα – βήμα βασισμένος σε μια σημαντική δεξαμενή βιβλιογραφίας την Αλήθεια! Αυτή την Αλήθεια, που μας ανάθρεψε και που μας δίνει κουράγιο κάθε φορά που το μαχαίρι φτάνει στο κόκαλο της ρωμιοσύνης, να πεταχτούμε από την αρχή, να αντρειέψουμε και να θεριέψουμε όπως λέει και Γιάννης Ρίτσος.
Διαβάζοντας τις «Συνωστισμένες στο Ζάλογγο», δεν μπορείς παρά να εξοργιστείς με την Ψιμούλη, η οποία προσπαθεί να μας πει ότι το Ζάλογγο δεν ήταν παρά ένας απλός συνωστισμός, κάτι που κατά την γνώμη μου σοκάρει πιο πολύ επειδή αυτές τις ύβρεις τις ακούει κανείς από γυναίκα. Εξίσου σοκάρει και η άποψη του Α. Πολίτη, ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ - παριστάνει τον ……ψυχολόγο και προσπαθεί να ερμηνεύσει την πράξη των Σουλιωτισσών, με ..σαδομαζοχιστικά εργαλεία. Διαβάστε τι γράφει αυτός ο αρουραίος, που δεν μπορεί καν να διανοηθεί τι είναι ηρωισμός και τι είναι αυτό που κινεί την ιστορία, και φρικιάστε:

«Υπάρχει όμως μια δεύτερη εντυπωσιακή ιδιαιτερότητα, μια μοναδικότητα πιστεύω: η ευρωπαϊκή καλλιέργεια του χορού και η διασάλπιση του από τα φιλελληνικά ηχεία. (..) Το να συναντάς τις αρετές της ιπποσύνης και της αριστοκρατικής ευγένειας σ έναν λαό ακαλλιέργητο, καταπιεσμένο και φτωχό, προσδίδει επιπλέον διανοητική ικανοποίηση, κι έπειτα η λογοτεχνία, πολύ περισσότερο η ρομαντική, θέλγεται από τις ακραίες καταστάσεις. Το Σούλι λοιπόν, έχοντας από την μια μεριά τον άκρο ηρωισμό και από την άλλη την άκρα βιαιότητα του Αλή συνιστούσε εξαίρετο παράδειγμα το ίδιο και ο γυναικείος ηρωισμός – και εδώ να ζητήσουμε την βοήθεια της ψυχανάλυσης ίσως να ανακαλύψουμε κι έναν κρυμμένον ανδρικό ερωτισμό».
Κα όπως παρατηρεί ο συγγραφέας, από το κάδρο αυτής της ελεεινής εικόνας - ερμηνείας αφαιρέθηκαν τα διαμελισμένα στο βάθρο του γκρεμού νεογνά, για να μην χαλάσει ο ρομαντικός – ερωτικός τόνος που έδωσε αυτός ο κύριος.
Στον αντι-χορό του Ζαλόγγου, δεν θα λείψει και ο Κορδάτος, ο οποίος στην τύφλωση του να ερμηνεύσει όλα τα ιστορικά γεγονότα σύμφωνα με τον ιστορικό υλισμό, έτσι όπως αυτός τον είχε καταλάβει, κάτι που κάνει και η σημερινή ηγεσία του ΚΚΕ - γράφει:
Επειδή (ο Αλή Πασάς) χτύπησε τους εκμεταλλευτές και δυνάστες της φτωχολογιάς, καθώς και τους Σουλιώτες και τους Κοτζαμπάσηδες του έψαλαν όσα σέρνει η σκούπα και έτσι σχηματίστηκε η παράδοση ότι ήταν αιμοβόρος άρπαγας και σκληρός τύραννος…
Δηλαδή, κατά τον «μαρξιστή» Κορδάτο το παρακάτω λαϊκό τραγούδι, τον έγραψαν οι Κοτζαμπάσηδες, αφού, κατά τον ίδιο, ο Αλή χτύπησε τους δυνάστες της φτωχολογιάς!

Σηκώνεται ο Αλή Πασάς και λέει στους πασάδες:
“Θέλω το Σούλι να χαθή μαζί με τα χωριά του.
Θέλω και τα κορίτσια τους σε τούρκικα χαρέμια.
Θέλω και τα παιδάκια τους όλα να τα τουρκέψουν.
Θέλω το Νότη Μπότσαρη ραγιάς μου να μου γένη”.

και γράφει παρακάτω, για να ολοκληρώσει την … έρευνά του:
Δεν είναι σωστό ότι ο Αλή κτύπησε τους Σουλιώτες με τον πιο σκληρό τρόπο; Σωστό είναι, αλλά τι ήταν οι Σουλιώτες; Η απάντηση ήταν ότι ήταν κλέφτες που ρήμαζαν τα γύρω χωριά.

Δυσκολεύομαι να βάλω τάξη στις σκέψεις μου, είτε από υπερφόρτωση του θυμικού μου είτε από βραχυκύκλωμα της κοινής λογικής. Φτάσαμε στο σημείο, που η επιθυμία για σβήσιμο από τα αρχεία της ιστορίας όλων εκείνων των γεγονότων που δίνουν αξία στον άνθρωπο και που κάνουν τη ζωή άξια να την ζεις έχει μετεξελιχτεί σε καθαρή μανία καταδιώξεως. Ο Κολοκοτρώνης ήταν αδελφή, ο Γλέζος ήταν μεθυσμένος όταν κατέβαζε την σβάστικα από την Ακρόπολη, οι Σουλιώτισσες γλίστρησαν και έπεσαν στο γκρεμό, ο Λεωνίδας ήταν μαζί με άλλους 600.000 και όχι μόνο με 300, ο Μέγαλεξανδρος άστα να πάνε και συνεχίζεται.
Ας επιστρέψουμε όμως στο ερώτημα που θέτουν κάποιοι ορκισμένοι φωταδιστές, λάτρεις της ιστορικής «αλήθειας» τύπου Πολίτη, Ψιμούλη, Κορδάτου, Ρεπούση, κλπ. κλπ. κλπ.
Τι ήταν ο χορός του Ζαλόγγου Μύθος ή πραγματικότητα;
Και ας πούμε ότι ήταν μύθος`! Αλλά, Μύθος με Μι Κεφαλαίο. Ένας Μύθος από αυτούς που δίνουν στην Ανθρωπότητα, πάλι με Άλφα Κεφαλαίο δικαίωμα να ανασαίνει πάνω σ αυτόν τον υπέροχο πλανήτη μαζί με τα άλλα πλάσματα της Γης χωρίς να ντρέπεται!
Και ερωτάω:
Ποιος είναι ο λόγος να αποκόψεις έναν λαό από τους μύθους του; Η ας θέσουμε το ερώτημα αλλιώς: μπορεί να ζήσει ένας λαός χωρίς μύθους; Η απάντηση είναι όχι! Κανένας λαός δεν μπορεί να ζήσει χωρίς την ύπαρξη Μύθων ή χωρίς κάποια Πίστη σε κάτι που του υπόσχεται Σωτηρία από τα καθημερινά του βάσανα.
Είναι ένα ερώτημα που έχει θέσει η φιλοσοφία από τη γέννησή της.
Πώς να ζήσεις χωρίς την ελπίδα της Σωτηρίας; Ο μύθος δίνει απάντηση σ αυτό το μεγάλο ερώτημα στηριζόμενος σε κοσμικές αξίες, ενώ η θρησκεία σε υπερβατικές. Η ανθρωπότητα μπορεί να περπατήσει στο δρόμο της Αρετής είτε με τον ένα είτε με τον άλλον τρόπο. Αν αφαιρέσεις από τον άνθρωπο και τα δύο το αποτέλεσμα θα είναι η εσχάτη βαρβαρότητα και ένας απαίσιος θάνατος! Αλλά αυτός ο λαός, ο ελληνικός δεν αξίζει ένα τέτοιο τέλος.
Μακάρι να βρούμε και μεις το θάρρος να τραγουδήσουμε, αγκαλιά με τους προγόνους μας, προκειμένου να βγούμε με το κεφάλι όρθιο από το σημερινό αδιέξοδο που μας συνωστίζει όλο και πιο βαθειά στο βούρκο της χυδαιότητας και της λογικής της αγοράς.

Πηγή
Πηγή 2

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Πυρίτιδα, Μολύβι και ψωμί"