Κρητικά και ιδίως χανιώτικα επώνυμα στη Νάξο.

 Είναι ευρέως διαδεδομένη η πεποίθηση ότι η Κρήτη και η Νάξος είναι δύο νησιά που έχουν ιδιαιτέρως στενές μεταξύ τους ιστορικούς και πολιτισμικούς δεσμούς, αλλά και πιθανότατα δεσμούς αίματος.Υπάρχουν οικογενειακές αφηγήσεις ανθρώπων που ζουν κυρίως στο ορεινότερο τμήμα της Νάξου, οι οποίες κάνουν λόγο για απώτερη καταγωγή τους από την Κρήτη, είτε λόγω διωγμού τους από τους Τούρκους είτε λόγω κάποιας βεντέτας, ενώ διάχυτη είναι η γενικότερη αντίληψη του αγροτοποιμενικού, κατά κύριο λόγο, πληθυσμού του νησιού, ιδίως των κατοίκων ορισμένων ορεινών χωριών, ότι οι Κρητικοί είναι συγγενείς τους. Επιπροσθέτως, ο παρόμοιος ποιμενικός, τρόπος ζωής, οι παραπλήσιοι κώδικες συμπεριφοράς, το παρεμφερές αξιακό σύστημα, καθώς και ορισμένες παρόμοιες συνήθειες (π.χ. ζωοκλοπή, παραγωγή και εκτεταμένη κατανάλωση ρακής, γαμήλιες μπαλωθιές και συνήθης ονοματοδοσία βαπτιστικών που εντοπίζονται κατ’ εξοχήν στην Κρήτη, όπως Μανώλης,...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Κρητικά και ιδίως χανιώτικα επώνυμα στη Νάξο."

ΚΡΗΤΙΚΑ επώνυμα με ενετικές ρίζες

Aνωγειανά επώνυμα με ενετικές ρίζες--- Μετά την κατάκτηση της Κρήτης από τους Βενετούς το 1211, κατέφευγαν λόγω εποικισμού από την Βενετία στην Κρήτη πολλές οικογένειες ευγενείς, ηγετικές, για να τη διοικήσουν.-- Την ανώτατη κοινωνική βαθμίδα αποτελούσαν σι Βενετικοί ευγενείς και οι φεουδάρχες. Αριστοκράτες δεύτερης κατηγορίας ήταν οι Κρητικοί ευγενείς. Οι απλοί πολίτες των πόλεων λεγόταν αστοί, οι δε χωρικοί διακρινόταν σε “άγραφους”, σε “απελεύθερους”, σε “πάροικους” και δούλευαν στα κτήματα του Δημοσίου. Πολλοί από τους ευγενείς Βενετούς με την πάροδο των χρόνων εξελληνίστηκαν τέλεια και περισσότερο όσοι έμεναν στην ύπαιθρο. Ο Αγ. Ξηρουχάκης «Η Βενετοκρ. Ανατολή» αναφέρει ότι στην έκθεσή τους προς την Γερουσία οι σύνδικοί της Γρίτης και Γκαρτζόνης το 1584 λένε για τους ευγενείς αποίκους της Κρήτης και ιθαγενείς ότι...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΚΡΗΤΙΚΑ επώνυμα με ενετικές ρίζες"

ΕΠΙΘΕΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΦΑΚΙΑ.

ΑΛΛΑΓΕΣ ΕΠΙΘΕΤΩΝ ΣΤΑ ΣΦΑΚΙΑ ................ Τους περασμένους αιώνες που δεν υπήρχαν ληξιαρχεία και δεν τηρούνταν εύκολα γραπτά κείμενα, τα επίθετα άλλαζαν από γενιά σε γενιά. ---Οι λόγοι ήταν κυρίως δύο ο ένας για να ξεχωρίζει ο ένας από τον άλλο π.χ. ξάδελφο ή αδελφό, ο δεύτερος λόγος ήταν για την απόκρυψη κάποιου που είχε κακές σχέσεις με το κατακτητή. -----Το γεγονός της αλλαγής επιθέτων συνέβαινε και στα Σφακιά, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που κάθε γενιά της ίδιας οικογένειας έπαιρνε διαφορετικό επίθετο συνήθως σαν απόρροια ενός παρατσουκλιού(παρανόμι), βέβαια μέχρι ενός σημείου γνώριζαν και αναγνώριζαν την συγγένεια με ότι αυτό συνεπαγόταν. Πολλοί από τους συντοπίτες μας όταν κατέβηκαν στα πεδινά ή μετακινήθηκαν εκτός Κρήτης οι ντόπιοι τους αποκαλούσαν ως Σφακιώτης ή Σφακιανάκης και με το καιρό αυτό γινόταν το νέο επίθετο τους. Η κυριότερη οικογένεια των Σφακιών και με την οποία ξεκινώ ήταν οι Σκορδύλιδες...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΕΠΙΘΕΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΦΑΚΙΑ."

Κρητικά χανιώτικα επώνυμα στη Νάξο

Κρητικά και ιδίως χανιώτικα επώνυμα στη Νάξο κατάλοιπα κρητικών εποικισμών PrevNext Είναι ευρέως διαδεδομένη η πεποίθηση ότι η Κρήτη και η Νάξος είναι δύο νησιά που έχουν ιδιαιτέρως στενές μεταξύ τους ιστορικούς και πολιτισμικούς δεσμούς, αλλά και πιθανότατα δεσμούς αίματος. Υπάρχουν οικογενειακές αφηγήσεις ανθρώπων που ζουν κυρίως στο ορεινότερο τμήμα της Νάξου, οι οποίες κάνουν λόγο για απώτερη καταγωγή τους από την Κρήτη, είτε λόγω διωγμού τους από τους Τούρκους είτε λόγω κάποιας βεντέτας, ενώ διάχυτη είναι η γενικότερη αντίληψη του αγροτοποιμενικού, κατά κύριο λόγο, πληθυσμού του νησιού, ιδίως των κατοίκων ορισμένων ορεινών χωριών, ότι οι Κρητικοί είναι συγγενείς τους. Επιπροσθέτως, ο παρόμοιος ποιμενικός, τρόπος ζωής, οι παραπλήσιοι κώδικες συμπεριφοράς, το παρεμφερές αξιακό σύστημα, καθώς και ορισμένες...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Κρητικά χανιώτικα επώνυμα στη Νάξο"

ΜΑΝΙΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΚΡΗΤΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ

Πολλά μανιάτικα σημερινά ονόματα εξελίχθηκαν από το βυζαντινο –άκιος σε άκις, σε –άκης και μετά σε –άκος. Π.χ. Σταυράκιος – Σταυράκις - Σταυράκης - Σταυράκος Μεγάλα παλαιά μανιάτικα «τζάκια» όπως Τζανετάκης, Κουμουνδουράκης, Τζωρτζάκης, Βενετσανάκης, Δουράκης, Γρηγοράκης, Παπαδάκης (ο γιατρός) διατήρησαν τα επώνυμά τους λόγω «αξιωμάτων». Εάν ανατρέξουμε στην κατάσταση του γιατρού Παπαδάκη που αναφέρει επώνυμα Μανιατών μεταξύ των ετών 1715 και 1763 τότε θα δούμε ότι τα περισσότερα είναι σε –ακης, όπως: Αλαφάκης, Αλετουρανάκης, Αληφεράκης, Αμοραζάκης, Αμορατάκης, Βασιλάκης, Βαφεάκης, Βιζηράκης, Βλαχάκης, Βλασάκης, Βλαστάκης, Βλασταράκης, Βολάκης, Βορβολάκης, Βρετάκης, Βοηδονηκολάκης, Γαλητζάκης, Γαλιφάκης, Γαρδελάκης, Γηοργατζάκης, Γερακαράκης, Γεωργακάκης, Γηοργακάκης, Γηουλάκης, Γιανακάκης, Γιανουκάκης, Γιοργάκης, Γιοργουλάκης,...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΜΑΝΙΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΚΡΗΤΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ"

Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ -ΑΚΗΣ ΤΩΝ ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ

-ΑΚΗΣ .Η ΚΑΤΑΛΗΞΗ ΤΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΑΥΤΩΝ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΑΝΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ.--- Τα εις -άκης είναι τα παλαιότερα από τα επώνυμα με τις τυπικές μανιάτικες καταλήξεις. Τα συναντάμε ήδη σε διάφορα έγγραφα που έχουν φτάσει ως εμάς και χρονολογούνται απ' το 1600 και εξής. Τα ανωτέρω επώνυμα είχαν αρχικώς υποκοριστική σημασία, που αργότερα εξελίχθηκε σε πατρωνυμική. Ο σχηματισμός τους έπαψε, καθώς φαίνεται, οριστικά γύρω στα 1800, οπότε τα επώνυμα αυτά αντικαταστάθηκαν από εκείνα που έχουν καταλήξεις -έας και -άκος, τα γνωστά τυπικά μανιάτικα. Τα επώνυμα με τις καταλήξεις σε -άκης διατηρούνται μέχρι τελευταία στη μανιάτικη αποικία της Κορσικής, γιατί η ιστορική μοίρα των Μανιατών αυτών υπήρξε διαφορετική. Γνωρίζουμε βέβαια ότι τα επώνυμα σε -άκης επιχωριάζουν σήμερα κυρίως στην Κρήτη. Αυτός είναι ένας λόγος, που μερικοί Μανιάτες,...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ -ΑΚΗΣ ΤΩΝ ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ"

ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ [2]

ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΙΉΊΉ 151  Ώ ς προς τά ονόματα μέ ιταλική προέλευση. τά περισσότερα σχηματίζονται άπο αυτούσιο το τοπωνύμιο (61%). Στά ονόματα πού παραδίδονται μέ παραγωγικές καταλήξεις, ή πιο συνηθισμένη κατάληξη είναι -ανος (58%). Άν οί μετακινήσεις τών κατοίκων της Κρήτης μέσα στο ί'διο το νησί γίνονται σέ περιορισμένη γεωγραφική ακτίνα, δέν συμβαίνει το ίδιο μέ τά άτομα πού έρχονται άπα άλλα μέρη. "Ετσι, τά εθνικά ονόματα πού παραδίδονται άπο τίς πηγές μαρτυρούν τήν παρουσία εκεί ατόμων πού κατάγονται άπο τήν Ανατολή καί τή Δύση: άπο τήν Ίστρία1 καί το Αργυρόκαστρο ως τή Μικρά Ασία καί τήν Αίγυπτο. Ά ς σημειωθεί δτι άπο τά 29 εθνικά ονόματα μέ προέλευση ονομασίες διαφόρων άλλων περιοχών, τά μισά σχεδόν είναι βυζαντινής προέλευσης καί παραπέμπουν σέ καταγωγή άπο περιοχές της βυζαντινής αυτοκρατορίας, άπο οπού προήλθε το δνομα. Στις περιπτώσεις αυτές ό κάτοχος τοΰ ονόματος, πού βρίσκεται τον...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ [2]"

ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑ

(1.°>ος-17ος αι.)----- Για το σχηματισμό των Κρητικών οικογενειακών ονομάτων διαθέτουμε αρκετές εργασίες, άπα τίς όποιες δμως οι περισσότερες αναφέρονται στα επαγγελματικά επώνυμα και τα παρωνύμια1.  Ή εργασία αύτη, βασισμένη σε αρχειακό υλικό της περιόδου της βενετοκρατίας στην Κρήτη2, αποσκοπεί να συμβάλει στην έρευνα των εθνικών οικογενειακών ονομάτων3 στη μεγαλόνησο κα- 1. Την παλαιότερη βιβλιογραφία βλ. συγκεντρωμένη στην εργασία του Δ. Β α γ ι άκ α κ ο υ, Σχεδίασμα περί των τοπωνυμικών και άνΟρωπωννμικών σπουδών εν Ελλάδι, 1833-1962, 'Αθήνα 1964, σελ. 294-295. Οι μετά το 1962 μελέτες πού άφοροϋν τα κρητικά οικογενειακά ονόματα είναι οι ακόλουθες: Β α σ . Βλ. Σ φ υ ρ ό ε ρ α , Κρητικά επώνυμα είς τάς Κυκλάδας, Πεπραγμένα Β' Διεθνούς Κρητολογικοϋ Συνεδρίου, τόμ. Δ', Αθήνα 1969, σελ. 457-466.— Χ ρ υ σ ο ύ λ α ς Τ σ ι κ ρ ι τ σ ή, Κρητικά επώνυμα ί·ξ ονομάτων φυτών και ζώων, Κρ. Χρ. 23 (1971), σελ. 440-466.—...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑ"