ΗΤΑΝ ΑΛΗΘΙΝΟΣ Ο ΤΡΩΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ;

Είναι άξιον απορίας γιατί τα παρακάτω αρχαιολογικά ευρήματα δεν είναι γνωστά όχι μόνον στο ευρύ κοινό, αλλά ούτε καν σε πολλούς αρχαιολόγους. Μια γνωστή μου ιστορικός έλεγε πως "δεν υπάρχει τίποτα για το οποίο να μην είχαν μιλήσει ή ανακαλύψει πρώτοι οι αρχαίοι Έλληνες".
 Η συμβολή της αρχαίας Ελλάδος είναι τεράστια στην οικοδόμηση του δυτικού πολιτισμού και η έκφραση ελληνορωμαϊκός πολιτισμός μειώνει λίγο τη συμβολή του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού που οι Ρωμαίοι αντέγραψαν (κακέκτυπα).
Μην ξεχνάμε ότι και η κάτω Ιταλία και Σικελία αποικήθηκαν πρώτα από τους Έλληνες.
Στην αναγέννηση, αλλά και τον διαφωτισμό, τα αρχαία ελληνικά αγαθά αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης σε όλους τους τομείς του πολιτισμού, από την τέχνη (αναγέννηση) ως την φιλοσοφία, τις επιστήμες, τις τέχνες και τα γράμματα.
 Μήπως σήμερα υπάρχει φθόνος για τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό όπου αποτέλεσε την απαρχή της δημοκρατίας, του θεάτρου, της τέχνης, των επιστημών (ας θυμηθούμε τον Δημόκριτο που ανακάλυψε το άτομο!), της φιλοσοφίας, του αθλητισμού (ολυμπιακοί αγώνες) και γενικά όλων όσων σήμερα θεωρούμε δεδομένα. 
Άλλωστε η απόκρουση των Περσών (αλλά και των Τούρκων στη νεότερη ιστορία) έχει τεράστια σημασία και η Ευρώπη θα ήταν διαφορετική σήμερα αν δεν είχαν απωθηθεί οι Πέρσες (και οι Τούρκοι Οθωμανοί). Δεν είναι τυχαίο το έμβλημα της Ακρόπολης με τον Παρθενώνα της Αθήνας ως σύμβολο παγκόσμιας κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.

Το ότι σήμερα οι ξένοι μελετητές φτύνουν χολή λέγοντας ότι οι αρχαίοι Έλληνες ήταν ομοφυλόφιλοι προσβάλλει τους ίδιους γιατί καταρχάς οι αρχαίοι ήταν αμφιφυλόφιλοι (όπως και όλοι οι αρχαίοι λαοί), αλλά η αγαμία ήταν επονείδιστη.
Τονίζουν ότι ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν ομοφυλόφιλος, αν και τα ιστορικά στοιχεία είναι ελλιπή, άλλωστε είχε πολλές γυναίκες στο πλευρό του (όπως τη Ρωξάνη). Ομοίως λένε για τον Αχιλλέα με τον Πάτροκλο, αν και ήταν μυθικά πρόσωπα (ή μήπως όχι; Αυτό θα το δούμε παρακάτω).
Παράλληλα, υπάρχουν πολλές γενικεύσεις του στιλ ο Αλέξανδρος ήταν μακελάρης, αν και στην πραγματικότητα εκπολίτισε όλη την Νότιο-Δυτική Ασία και Αίγυπτο που αργότερα ο ισλαμισμός έφερε σε πρωτόγονα επίπεδα. Επίσης έσωσε την Ευρώπη από τους Πέρσες.
Παράλληλα, σε ντοκιμαντέρ του History Channel υπερτονίζεται η προσφορά των Ρωμαίων π.χ. σε πολεμικές τακτικές, όπλα και κατασκευές (αν και πράγματι επινόησαν το τσιμέντο), αλλά στην πραγματικότητα οι αρχαίοι Έλληνες ήταν αυτοί που πρώτοι ανέπτυξαν τις παραπάνω πολεμικές τακτικές (π.χ. ιερός λόχος της Θήβας, σάρισα των Μακεδόνων, πολιορκητικές μηχανές) και κατασκευές (από γέφυρες και υδραγωγεία ως πολυώροφα κτίρια και μάλιστα προϊστορικά όπως στη Σαντορίνη) και γενικά ανέπτυξαν όλες τις επιστήμες, τέχνες και γράμματα.
Παρά ταύτα, το ίδιο το χόλλυγουντ έχει ως θέμα συχνά την αρχαία Ελλάδα όπως στις πρόσφατες ταινίες Troy, Helen of Troy, Alexander, Argonauts, Hercules κτλ. Παράλληλα, τον Μάρτη του 2007 η Warner Brothers λανσάρει την ταινία "300" που αναφέρεται στους 300 Σπαρτιάτες του Λεωνίδα που πολέμησαν τους Πέρσες στις Θερμοπύλες.
 Η ταινία, γυρισμένη εξ ολοκλήρου στο στούντιο, παρουσιάζει αρκετά ηρωικά τους Σπαρτιάτες να πολεμούν σχεδόν γυμνοί, ξεφεύγοντας επιτέλους από τον ψευδοπουριτανισμό, αν και στην πραγματικότητα οι αρχαίοι είχαν πανοπλίες, περικνημίδες κτλ
 Η ταινία ίσως δεν είναι απλά ριμέικ της παλιάς ταινίας (που είχε γυριστεί στην Ελλάδα: στην λίμνη Βουλιαγμένης στο Λουτράκι), αλλά σχετίζεται με την επικείμενη επίθεση των ΗΠΑ στο Ιράν (Περσία). Αλλά και πάλι, τονίζεται η συμβολή των Ελλήνων στην απόκρουση των Περσών και την προστασία της Ευρώπης.
Πέρα από τους περσικούς πολέμους που περιγράφει πολύ ωραία ο Ηρόδοτος (ο πατέρας της ιστορίας) η αρχαιοελληνική γραμματεία έχει πολλά να επιδείξει. Πολύ γνωστός είναι ο τρωικός πόλεμος όπως περιγράφεται από την Ιλιάδα του Ομήρου. Το κείμενο αυτό έχει εμπνεύσει γενεές - γενεών και ακόμα και σήμερα έχουν γυριστεί ταινίες (πρόσφατα το "Troy"με τον Μπραντ Πιτ) με το θέμα αυτό. Βασίζεται όμως η ιστορία του τρωικού πολέμου σε πραγματικά γεγονότα;

Αναλύοντας στο κείμενο αυτό τις αρχαιολογικές αποδείξεις σχετικά με το αν ήταν αληθινός ο τρωικός πόλεμος ή όχι, θα ξεκινήσουμε από την γερμανική πρωτεύουσα. Στο Βερολίνο υπάρχουν γραπτές αναφορές για τον τρωικό πόλεμο. Υπάρχει αρχείο με επιστολές προς τον Αγαμέμνονα.
 Όπως αναφέρεται στην Ιλιάδα, ο Αγαμέμνονας, βασιλιάς της ελληνικής πόλης των Μυκηνών, τέθηκε επί κεφαλής μεγάλης εκστρατείας εναντίον της Τροίας (πόλης της Μ.Ασίας, κοντά στα Δαρδανέλια) που έπρεπε να τιμωρηθεί για την αρπαγή της Ελληνίδας βασίλισσας ωραίας Ελένης από τον Τρώα βασιλιά Πάρι. Ο Αγαμέμνων είχε συμμάχους από όλη την Ελλάδα και τα νησιά. Μετά από πολιορκία δέκα ετών η Τροία έπεσε. Μπορεί η παραπάνω ερωτική ιστορία να ήταν αιτία πολέμου μεταξύ υπερδυνάμεων της αρχαιότητας;
Τον 13ο αιώνα π.Χ. υπήρχαν μεγάλες αυτοκρατορίες στην εγγύς ανατολή: οι Βαβυλώνιοι (σε παρακμή πλέον), οι Ασσύριοι, οι Αιγύπτιοι και οι Χετταίοι στη σημερινή Τουρκία (Μ.Ασία) που η κυριαρχία τους έφτανε μέχρι το Αιγαίο. Την εποχή του χαλκού πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας των Χετταίων ήταν οι Χαττούσες (Hattusas).
Τον 13ο αιώνα π.Χ. ήταν από τις μεγαλύτερες πόλεις με ναούς (επικεφαλής θεός ήταν ο θεός της καταιγίδας), κατοικίες και ένα μεγάλο ανάκτορο. Στην περιοχή Boghazkou (200 μίλια ανατολικά της Άγκυρας) έγινε μια σημαντική ανακάλυψη: ένα διπλωματικό αρχείο γραμμένο πάνω σε πήλινες πινακίδες. Βρέθηκαν 7 αρχεία στο Boghazkou και το 1983 βρέθηκε ένα αρχείο ναού. Το τελευταίο φέρει ίχνη της φωτιάς που κατέστρεψε την περιοχή το 1180 π.Χ. Σημειώνεται ότι οι Χετταίοι κυριεύθηκαν από τους Ασσύριους.
Το 1906 Γερμανοί αρχαιολόγοι βρήκαν 2500 πήλινες πινακίδες με σφηνοειδή γραφή στο Boghazkou. Ήταν αρχεία του χετταϊκού υπουργείου εξωτερικών την περίοδο που έγινε ο τρωικός πόλεμος.
Οι πινακίδες μεταφέρθηκαν στο Βερολίνο και αποκωδικοποιήθηκαν μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στο μουσείο της Περγάμου ο Έμλιχ Φόρερ, ένας Ελβετός μελετητής, εργάστηκε στη μετάφραση των πινακίδων όπου ανακάλυψε ονόματα γνωστά από τον Όμηρο, με επαναλαμβανόμενες αναφορές στην Τροία, τον Ατρέα (πατέρα του Αγαμέμνονα), τον Αλέξανδρο (ομηρική ονομασία του Πάρι) κτλ. Οι πινακίδες αναγνώριζαν μάλλον την Ελλάδα ως σημαντικό κράτος.
Παράλληλα με τα βασίλεια της εγγύς ανατολής, που προαναφέρθησαν παραπάνω, υπήρχαν οι πολύχρυσες Μυκήνες του Σλίμαν που ήταν το πλουσιότερο βασίλειο της Ελλάδος. Στις Μυκήνες είχε κυβερνήσει ένας μεγάλος βασιλιάς, ο Αγαμέμνων, και αυτόν μάλλον ο Χετταίος αυτοκράτορας είχε αποκαλέσει σε επιστολή του "αδελφό" και "ίσο". Στην δεκαετία του 1930 η θεωρία του Φόρερ απορρίφθηκε από την ακαδημαϊκή κοινότητα. Όμως, οι Έλληνες βρίσκονταν σε χετταϊκά κείμενα και ο μύθος του τρωικού πολέμου βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα που κατέγραψε ο Χετταίος αυτοκράτορας Χαττούσιλις ο 3ος.
Μετά την αποκωδικοποίηση των κειμένων γραμμικής γραφής Β´ το 1952, γνωρίζουμε ότι οι Έλληνες την εποχή του χαλκού είχαν διπλωματικές σχέσεις με την Αίγυπτο. Στις Θήβες της Αιγύπτου (σημερινό Καρνάκ) υπήρχαν εμπορικές ανταλλαγές με Κρήτες και Έλληνες. Αιγύπτιοι διπλωμάτες, όπως έχει βρεθεί σε αιγυπτιακές επιγραφές, γνώριζαν τις ελληνικές πόλεις και ιδίως τις Μυκήνες.
Κατά τον Όμηρο, ο Αγαμέμνονας ήταν μεγάλος βασιλιάς της ηπειρωτικής Ελλάδος και νησιών όπως η Κρήτη και η Ρόδος. Αυτό (το ότι ήταν μεγάλος βασιλιάς) καταγράφηκε και από το χετταϊκό υπουργείο εξωτερικών. Ο Όμηρος αποκαλεί τους Έλληνες Αχαιούς.
Οι Χετταίοι, σε επιγραφές τους, αναφέρονται σε ένα ισχυρό βασίλειο στα Δυτικά τους: την Αχιάβα, εννοώντας προφανώς τους Αχαιούς (Έλληνες). Για το που βρισκόταν η Αχιάβα (στην οποία αναφέρονται οι χετταϊκές επιγραφές) υπάρχουν θεωρίες όπως ότι ήταν στην Θράκη ή Ανατολία ή Ρόδο ή ηπειρωτική Ελλάδα (με έδρα τις Μυκήνες). Η Αχιάβα, αναφέρουν οι χετταϊκές επιγραφές, ήταν θαλασσινό κράτος με ευρύτατες επαφές και σχέσεις με τους Χετταίους άλλοτε φιλικές και άλλοτε εχθρικές. Ο κυβερνήτης της Αχιάβα (Ελλάδας;) αναφέρεται ως "μεγάλος βασιλιάς" (Αγαμέμνων;).

Υπάρχει χετταϊκή επιγραφή που περιγράφει μια συνθήκη μεταξύ Χετταίων και του συριακού κράτους Αμούρου η οποία συντάχθηκε για τον αυτοκράτορα Τούντχαλις τον 4ο (υιός του Χαττούσιλις), μετά τον τρωικό πόλεμο (12ο αιώνα π.Χ.).

 Εκεί ο Τούντχαλις κατονομάζει τους βασιλείς που ήταν στην ίδια κατηγορία με αυτόν: τους βασιλείς της Αιγύπτου, της Βαβυλώνας, της Ασσυρίας και τέλος τον βασιλιά της Αχιάβα. Όμως στην επιγραφή η λέξη "Αχιάβα" ήταν διεγραμμένη και αυτό σημαίνει ότι ο βασιλιάς της Αχιάβα δεν ήταν πια στην ίδια κατηγορία με τους άλλους βασιλείς ή ότι οι όροι της συνθήκης δεν αναφέρονταν σε αυτόν. Παρά ταύτα, κάποιοι ερευνητές αποσυνδέουν τα ευρήματα αυτά από την Ελλάδα και τον Αγαμέμνονα.

Πάντως, υπάρχει ένα μεγάλο βασίλειο στα Δυτικά των Χετταίων που εμπλέκεται στρατιωτικά και διπλωματικά μαζί τους και διατηρεί εμπορικές σχέσεις με τη Συρία και άλλα κράτη. Και μάλιστα ονομάζεται Αχιάβα. Η περιγραφή ταιριάζει με τους Αχαιούς (Έλληνες), αν και υπάρχουν αρχαιολόγοι που αντιπαραβάλλουν το γεγονός ότι δεν υπήρχε μεγάλο μυκηναϊκό κράτος, αλλά πολλά μικρά που μάχονταν μεταξύ τους

 Άλλωστε η αρχαία Ελλάδα δεν ήταν ένα ενιαίο κράτος, αλλά ένα συνονθύλευμα από πόλεις - κράτη που συχνά μάχονταν μεταξύ τους, όμως ενώνονταν όταν είχαν να αντιμετωπίσουν κοινό εχθρό (Πέρσες).

Παρά ταύτα, οι παραπάνω αρχαιολόγοι δεν δικαιολογούν την αναφορά του Χετταίου αυτοκράτορα Χαττούσιλις του 3ου που αποκαλεί σε επιστολή του τον βασιλιά της Αχιάβα "αδελφό". Ήταν ο βασιλιάς της Αχιάβα ο Αγαμέμνων, ο βασιλιάς των Μυκηνών και αρχιστράτηγος των Αχαιών; Κάποιοι μελετητές αντιπαραθέτουν και πάλι ότι ακόμα και στην Ιλιάδα του Ομήρου ο Αγαμέμνων έπαιζε δευτερεύοντα ρόλο μπροστά στον Αχιλλέα, τον βασιλιά των Μυρμιδόνων.

Αρχαιολογικά στοιχεία επιβεβαιώνουν την παρουσία των Ελλήνων στη Μ.Ασία, στις παρυφές του κράτους των Χετταίων. Ελληνικά αγγεία βρέθηκαν σε 30 περιοχές. Σε πινακίδες της γραμμικής Β´ αναφέρονται 6 τοπωνύμια απ´ όπου οι Έλληνες πήραν Ασιάτισες δούλες, ενώ σε 3 μέρη της Νοτιοδυτικής Τουρκίας βρέθηκαν στοιχεία ότι κατοικούσαν Έλληνες με κυριότερη περιοχή τη Μίλητο (μιλάμε πάντα για την εποχή του χαλκού).
Τότε η Μίλητος είχε τείχος και ανάκτορο και σε νεκροταφείο της βρέθηκαν κτερίσματα εισαγόμενα από τις Μυκήνες. Η Μίλητος ήταν μυκηναϊκή αποικία ή μια περιοχή συνάντησης πολλών γειτονικών λαών. Σε πινακίδες γραμμικής γραφής Β´ αναφέρεται η Μίλητος ως περιοχή εισαγωγής Ασιάτισων δούλων από Έλληνες ηγεμόνες.

Όμως, κατά το χετταϊκό υπουργείο εξωτερικών, υπήρχε μια πόλη στην δυτική ακτή της Μ.Ασίας που ήταν υπό τον έλεγχο της Αχιάβα (Αχαιών - Ελλήνων;) και λεγόταν "Μιλαβάντα" και αργότερα "Μιλαβάτα". Υπήρχε μεγάλη διένεξη μεταξύ των Χετταίων και της Αχιάβα για την πόλη Μιλαβάντα. Ήταν η Μιλαβάντα η Μίλητος;

 Αν ναι, τότε η Αχιάβα είναι η ηπειρωτική Ελλάδα. Σε χετταϊκές πινακίδες περιγράφεται αντίγραφο της επιστολής του Χετταίου αυτοκράτορα Χαττούσιλις του 3ου προς τον βασιλιά της Αχιάβα, που δεν ονομάζει, γύρω στο 1250 π.Χ., την εποχή του τρωικού πολέμου.
 Είναι γνωστή ως επιστολή "Ταβακαλάβα" και αναφέρεται σε κάποιον αχρείο ονόματι Πιαμάραντο ο οποίος ήταν μάλλον τυχοδιώκτης βασιλικής καταγωγής με δράση στα ανοιχτά της Δυτικής Ανατολίας (στη Μ.Ασία) και που ήλθε σε σύγκρουση με την Αχιάβα (Ελλάδα;) και με τον αδελφό του: βασιλιά των Ελλήνων (αποκαλούμενο από τους Χετταίους ως) Ταβακαλάβα.

Ο Πιαμάραντος τρομοκρατούσε τους συμμάχους των Χετταίων στα δυτικά. Επίκεντρο της έριδας ήταν η πόλη Μιλαβάντα ή Μιλαβάτα στην δυτική ακτή της Μ.Ασίας που ήταν υπό τον έλεγχο των Αχιάβα (Ελλήνων;). Ο βασιλιάς των Χετταίων Χαττούσιλις ο 3ος, για να ξεκαθαρίσει τα πράγματα, έγραψε επιστολή στον βασιλιά της Αχιάβα όπου του αναφέρει τα μέρη που πέρασε ταξιδεύοντας δυτικά, από τα οποία αναγνωρίζουμε την πρωτεύουσα των Χετταίων: Χαττούσες (Hattusas).
Γύρω στο 1250 π.Χ. ο Χαττούσιλις, ξεκινώντας από τη πρωτεύουσα των Χετταίων Χαττούσες, εξεστράτευσε προς τα δυτικά.
Σε μια εβδομάδα έφθασε στην πόλη Sallaba (σημερινό Sivrihisar, 100 μίλια δυτικά της Άγκυρας στην Τουρκία;). Εκεί ο υιός του έφερε μήνυμα μη συμφιλίωσης με τον Πιαμάραντο. Μετά ο Χαττούσιλις έφθασε στο χετταϊκό φρούριο Hapanuba (Afion) και από εκεί συνέχισε προς την Τροία ή προς τη Σμύρνη ή στην ακτή απέναντι από την Κω.

Ο Χαττούσιλις ζήτησε βοήθεια από το λαό Λούκα, το λαό που κατοικούσε στην Λυκία της Μ.Ασίας (σημερινή Λυσία) και που έκανε επιδρομές σε διάφορες περιοχές, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος. Ο Χαττούσιλις μάλλον έστριψε νότια στην πόλη Vilivanda (Alabanda) και μάλλον συνέχισε φθάνοντας στο φρούριο Iyalanda όπου δέχθηκε επίθεση από επιθετικούς λαούς τους οποίους τελικά νίκησε. Στην ίδια πόλη (ως Alinda) υπάρχουν προγενέστερα οχυρωματικά έργα.
Εκεί ο Χαττούσιλις έστειλε επιστολή στον βασιλιά της Αχιάβα (Ελλάδα;) λέγοντας ότι: "ξεμείναμε από νερό και αφήσαμε φρουρούμενους τους 7000 αιχμαλώτους τους οποίους, όμως, πήρε ο Πιαμάραντος. Όταν ήλθε ο απεσταλμένος του αδελφού μου, δεν έφερε φιλικούς χαιρετισμούς και δώρο (όπως συνηθίζεται) από εσένα, αλλά ότι έδωσε εντολή στον κυβερνήτη της Μιλαβάντα να του παραδώσει τον Πιαμάραντο."

Ο Χαττούσιλις μάλλον πήρε πορεία βορειοδυτικά προς την θάλασσα, παράλληλα προς τη σημερινή λίμνη Μπάφα η οποία την εποχή του χαλκού σχημάτιζε κόλπο. Οι εκβολές του Μαιάνδρου ποταμού ήταν σε μεγάλο κόλπο όπου βρισκόταν η πόλη Μιλαβάντα (Μίλητος;). Ο Χαττούσιλις διαπίστωσε φθάνοντας στην Μιλαβάντα ότι ο Πιαμάραντος είχε φύγει και ότι ο μεγάλος βασιλιάς (Αγαμέμνων;) δεν του επέτρεπε να συλλάβει τον Πιαμάραντο.

Η κυριαρχία των Χετταίων στα δυτικά της Μ.Ασίας ήταν ασταθής. Η Τροία βρίσκεται στο στενό των Δαρδανελίων στην βορειοδυτική Τουρκία και εκεί έγιναν ανασκαφές αρχικά από τους Γερμανούς Σλίμαν και Ντέρκφελντ και τον Αμερικανό Μπλέγκεν. Ο Ντέρκφελντ ανακάλυψε την Τροία Νο 6 η οποία ήταν πρωτεύουσα ενός βασιλείου που είχε εμπορικές σχέσεις με τις Μυκήνες και καταστράφηκε την εποχή του Χαττούσιλις από σεισμό ή πόλεμο.

 Η Ομηρική Τροία ήταν ίσως η Τροία Νο 7 α. Ο Όμηρος αναφέρει την Τροία ως Ίλιον. Εκεί επιγραφές την αναφέρουν ως Taruisa και Wilusia. Την εποχή του τρωικού πολέμου, κατά τον Χετταίο αυτοκράτορα Χαττούσιλις τον 3ο, στην Wilusia οι Χετταίοι ήλθαν σε σύγκρουση με το στρατό της Αχιάβα (Έλληνες;). Ήταν τελικά η Wilusia η Τροία;

Στο βρετανικό Μουσείο φυλάσσεται συνθήκη μεταξύ του βασιλιά της Wilusia και του αδελφού του Χαττούσιλις, ίσως την εποχή του τρωικού πολέμου. Ο Χαττούσιλις ζητάει βοήθεια από τον δυτικό σύμμαχό του. Οι Αιγύπτιοι γνώριζαν ότι στους συμμάχους των Χετταίων ανήκε και ο λαός ονόματι Δάρδανοι, όνομα που δίνει ο όμηρος στους Τρώες!
Στη συνθήκη αναφέρεται ως πρίγκιπας της Wilusia ο Αλέξανδρος, όνομα που δίνει ο Όμηρος στον Πάρι, πρίγκιπα του Βιλίου της Τροίας και εραστή της Ελληνίδας βασίλισσας ωραίας Ελένης (συζύγου του βασιλιά της Σπάρτης Μενέλαου, αδελφού του Αγαμέμνονα) την οποία άρπαξε και αποτέλεσε την αφορμή της πολιορκίας της Τροίας από τους Έλληνες. Τελικά η Wilusia καταστράφηκε.

Ήταν η καταστροφή της Τροίας ή κάποιας άλλης πόλης; Ήταν ο Πάρις ο Χετταίος σύμμαχος;

Στο χετταϊκό αρχείο που σώζεται στο μουσείο του Βερολίνου καταλήγουμε ότι λίγο πριν την αναρρίχηση του Χαττούσιλη του 3ου στον θρόνο των Χετταίων το 1263 π.Χ. κάποιοι στα δυτικά προτεκτοράτα των Χετταίων έπαψαν να δηλώνουν υποταγή, στηριζόμενοι στο μεγάλο βασιλιά της Αχιάβα (Ελλάδας;). Η Wilusia (πιθανώς η Τροία) ήταν πιστή στους Χετταίους.
 Έτσι, δέχθηκε επίθεση από τους Έλληνες και καταστράφηκε. Το 1982 ανακαλύφθηκε κομμάτι επιγραφής που έδενε με την επιστολή του Τούντχαλις του 4ου, υιού του Χαττούσιλις. Αναφέρεται στο διάστημα 1220 - 1230 π.Χ. (μετά τον τρωικό πόλεμο) .
 Στην επιγραφή αναφέρεται ότι ο Αλέξανδρος (Πάρις;), ο πρίγκιπας της Wilusia (Τροία;), είχε πεθάνει και ότι στην θέση του οι Χετταίοι έβαλαν κάποιον φίλα προσκείμενο σε αυτούς ονόματι Βαλμού τον οποίον αργότερα τον εκθρονίσανε. Η περιοχή της Wilusia (Τροία;) δέχθηκε επίθεση και οι Χετταίοι στρατιώτες μεταφέρθηκαν δυτικά.

Ήταν η πόλη Wilusia, που παρέμεινε πιστή στους Χετταίους, η Τροία; Οι Χετταίοι θα αναγνώριζαν ότι η περιοχή Μιλαβάντα (Μίλητος;) ήταν υπό την σφαίρα επιρροής της Αχιάβα (Ελλήνων;). Όμως τα βασίλεια της Wilusia και της Αρζάβας ήταν στη σφαίρα επιρροής των Χετταίων

. Η κρίση πιθανώς κορυφώθηκε μεταξύ των 2 υπερδυνάμεων της εποχής. Ήταν η Τροία Νο 6 - με τα ωραία τείχη (που έχουν ανηφορική κλίση την οποία περιγράφει και ο Όμηρος) - ή η Τροία Νο 7α - με τα παραπήγματά της - η ομηρική Τροία;

Τελικά η Τροία έπεσε από τους Έλληνες ή από τους Χετταίους;

 Και ποια Τροία; 

http://www.globalusers.org/globaluser_gr/index.htm

JAMES MANOS

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΗΤΑΝ ΑΛΗΘΙΝΟΣ Ο ΤΡΩΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ;"

Η ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

 Η ελληνική μυθολογία αναφέρει ότι πριν από χιλιετίες η ανθρώπινη φυλή είχε φτάσει σε τέτοιο σημείο ύβρεως όπως και σήμερα που ο βασιλιάς των θεών, Δίας, αποφάσισε να την αφανίσει. Έτσι, έστειλε κατακλυσμό στη γη που σκότωσε τους ανθρώπους.
Σώθηκε, όμως, ο Δευκαλίωνας και η Πύρρα. Η Πύρρα ήταν κόρη του Επιμηθέα (υιός του Τιτάνα Ιαπετού και της Ωκεανίδας Κλυμένης, συμβόλιζε την απερισκεψία) και της Πανδώρας. Η Πανδώρα ήταν η πρώτη θνητή γυναίκα την οποία έπλασε από πηλό ο θεός Ήφαιστος.
Η Πανδώρα άνοιξε, παρά την απαγόρευση των θεών, το σφραγισμένο πιθάρι που περιείχε όλα τα δεινά τα οποία σκορπίστηκαν ανάμεσα στους ανθρώπους. Παρατηρείται εδώ ομοιότητα με τους πρωτόπλαστους της Βίβλου που έπλασε ο Θεός!!!
Τον ρόλο του κουτιού της Πανδώρας στην Βίβλο έχει το απαγορευμένο μήλο που και αυτό ανάγεται στα χρυσά μήλα των Εσπερίδων της αρχαιοελληνικής μυθολογίας που ήταν γαμήλιο δώρο της Γαίας (Γης) προς την σύζυγο του Δία, Ήρα και τα οποία φύλαγαν οι νύμφες Εσπερίδες (κόρες της Νύκτας και του Έσπερου)!!!
Ο Δευκαλίωνας ήταν υιός του Τιτάνα Προμηθέα ο οποίος ήταν υιός του Ιαπετού (υιός του Ουρανού και της Γης) και αδελφός του Άτλαντα (ο Τιτάνας που κρατούσε τον ουρανό), του Επιμηθέα και του Μενοίτιου (ο πατέρας του Πατρόκλου). Επί τη ευκαιρία, ο Προμηθέας θεωρείτο μεγάλος ευεργέτης της ανθρώπινης φυλής, γιατί έκλεψε την φωτιά από τους θεούς (τον θεό Ήφαιστο) και την έδωσε στους ανθρώπους.
Για την κλοπή αυτή τιμωρήθηκε από τον Δία που τον έδεσε σε έναν βράχο του Καυκάσου (οι αρχαίοι Έλληνες είχαν φτάσει ακόμα και εκεί) όπου ένας αετός ερχόταν κάθε μέρα και του έτρωγε το συκώτι το οποίο αναγεννιόταν. Τελικά, ο ημίθεος Ηρακλής τον απελευθέρωσε.
Οι αρχαίοι Έλληνες με τον μύθο αυτό δείχνουν, πέρα από το γεγονός ότι είχαν φθάσει στον Καύκασο, ότι γνώριζαν πως το συκώτι έχει αναγεννητική ικανότητα, κατί που έχει αποδείξει η σύγχρονη ιατρική!
Επιστρέφοντας στον Δευκαλίωνα, αυτός σώθηκε από τον μεγάλο κατακλυσμό, γιατί κατά την διάρκειά του είχε κλειστεί μαζί με την σύζυγό του Πύρρα σε ένα κιβώτιο, στην κορυφή του όρους Παρνασσός. Έτσι, το ανθρώπινο γένος δεν εξαφανίστηκε ολοκληρωτικά.
 Έπειτα από συμβουλή του Δία, ο Δευκαλίωνας και η Πύρρα έριχναν μια πέτρα προς τα πίσω τους καθώς περπατούσαν. Κάθε πέτρα που έριχνε ο Δευκαλίωνας γινόταν άνδρας και κάθε πέτρα που έριχνε η Πύρρα γινόταν γυναίκα (το σημείο με τις πέτρες θυμίζει τους στρατιώτες που φύονταν από το έδαφος, στον μύθο του Ιάσονα).
Ο Δευκαλίωνας έγινε βασιλιάς της Φθίας στην Θεσσαλία και απέκτησε με την γυναίκα του τρία παιδιά, τον Αμφικτύονα, την Πρωτογένεια (το όνομα δεν είναι τυχαίο όπως και τα περισσότερα αρχαιοελληνικά ονόματα) και τον Έλληνα!
Από τον Έλληνα δημιουργήθηκε η ελληνική φυλή!!!
Στον μύθο αυτό φαίνεται και το γεγονός του κατακλυσμού που προφανώς είναι ο ίδιος με τον κατακλυσμό του Νώε που περιγράφει η Καινή διαθήκη!!! Σημειώνεται ότι αναφορές για μεγάλο κατακλυσμό υπάρχουν και σε άλλα αρχαία κείμενα.
 Το γεγονός ότι ο Δευκαλίωνας με την Πύρρα κλείστηκαν σε ένα κιβώτιο, θυμίζει την κιβωτό στην οποία κλείστηκε ο Νώε όπως αναφέρεται στην Βίβλο!!! Ο κατακλυσμός αυτός θεωρείται ότι ήταν πραγματικό γεγονός και έχει βρεθεί στην Ασία και η υποτιθέμενη κιβωτός!
Στην πραγματικότητα ο κατακλυσμός ίσως να σχετίζεται με την τήξη των πάγων στο τέλος της περιόδου των παγετώνων.
 Άρα, αυτό επιβεβαιώνει την προϊστορική ύπαρξη των Ελλήνων που αποτύπωσαν στον μύθο το γεγονός του κατακλυσμού. Έρευνες επιστημόνων έδειξαν πως στις περιοχές γύρω από τη Μαύρη Θάλασσα συνέβη κατακλυσμός κάπου το 5600 π.Χ.
Επίσης συνέβη κατακλυσμός και πριν από 75000 έτη, όταν τεράστιοι όγκοι ύδατος (ισοδύναμοι με 400 φορές τον όγκο των καταρρακτών του Νιαγάρα) ξεχύθηκαν από τα στενά του Βοσπόρου. Η ελληνική φυλή υπήρχε από τους προϊστορικούς χρόνους.

Αξίζει να αναφερθεί πως η ελληνική μυθολογία δίνει πολλά στοιχεία για την μετάδοση του ελληνικού πολιτισμού. Οι μύθοι του Ηρακλή τον αναφέρουν να ταξιδεύει σε διάφορες χώρες εκτός της Ελλάδος όπως στον Καύκασο (βλ. πριν που έσωσε τον Προμηθέα δεσμώτη), στην Αίγυπτο (εκεί σκότωσε τον βασιλιά Βούσιρη), στη Λιβύη όπου σκότωσε τον γίγαντα Ανταίο και συνάντησε τους Πυγμαίους (!), στην Ισπανία (πήρε τα βόδια του βασιλιά Γηρυόνη) και στο Γιβραλτάρ ή ``ηράκλειες στήλες΄΄ όπως τις έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες. Εκεί χώρισε στη μέση τα δύο βουνά που ένωναν την Ευρώπη με την Αφρική.
 Επίσης, πήγε και στο όρος Αβεντίνο της Ιταλίας όπου σκότωσε τον ληστή Κάκο, υιό του Ηφαίστου. Σημειώνεται ότι το όρος Αβεντίνο είναι ένας από τους 7 λόφους της Ρώμης. Άρα, πρώτοι οι αρχαίοι Έλληνες ίδρυσαν την Ρώμη!!!
Ο ήρωας των αρχαίων Ελλήνων Ιάσων ταξίδεψε με τους Αργοναύτες στην Κολχίδα για να πάρει το χρυσόμαλλο δέρας. Η Κολχίδα ήταν περιοχή στα νοτιοανατολικά παράλια της Μαύρης Θάλασσας στη σημερινή Γεωργία!
Στο ταξίδι του από τη μυθολογία φαίνεται ότι οι αρχαίοι Έλληνες ήταν θαλασσοπόροι και είχαν φθάσει παντού. Ο Ιάσων επισκέφτηκε και την πόλη Κύζικο στον Ελλήσποντο (Δαρδανέλια). Για την Κύζικο σημειώνεται ότι ήταν αποικία της Μιλήτου (η Μίλητος ήταν ελληνική αποικία στην Μ. Ασία) από τον 7ο αιώνα π.Χ. Η αργοναυτική εκστρατεία του Ιάσονα μάλλον έγινε στα τέλη του 13ου αιώνα π.Χ. Ο Ερατοσθένης αναφέρει ότι έγινε το έτος 1225 π.Χ. και ο Καλλίμαχος το 1169 π.Χ.
 Η μυθολογία προφανώς αναφέρεται στα πρώτα θαλάσσια ταξίδια των αρχαίων Ελλήνων σε άγνωστες περιοχές στις οποίες συναντούσαν συχνά επιθετικούς λαούς. Εκεί ίδρυσαν και τις πρώτες τους αποικίες. Είναι εμφανές ότι στα παραπάνω μέρη είχαν ταξιδέψει οι αρχαίοι Έλληνες.
http://www.globalusers.com/main/chap9.php

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ"

ΜΥΡΜΙΔΩΝΕΣ

Ο Μυρμιδών ήταν γιός του Δία και της Ευριμέδουσας.Οι Μυρμιδόνες που αναφέρονται από τον Όμηρο ήταν κάτοικοι της Θεσσαλίας.

Κατά την μυθολογία, η καταγωγή τους ήταν από την Αίγινα (!) και γενάρχης τους ήταν ο Πηλέας που ήταν υιός του Αιακού, του βασιλιά της Αίγινας.

Ο αδελφός του Πηλέα, Τελαμώνας, έγινε βασιλιάς της Σαλαμίνας.

Ο Τελαμών ήταν ο πατέρας του Αίαντα του Τελαμώνιου που πήρε μέρος στον τρωικό πόλεμο και του Τεύκρου που ίδρυσε την αποικία Σαλαμίνα στην Κύπρο.

Ο ήρωας Αχιλλέας ήταν υιός του Πηλέα και της Θέτιδος και ήταν βασιλιάς των Μυρμιδόνων με τους οποίους εξεστράτευσε στον τρωικό πόλεμο. Η μητέρα του Θέτις ήταν - κατά τη μυθολογία - Νηρηίδα.

Οι Νηρηίδες, θεότητες της ήρεμης θάλασσας, ήταν κόρες του Νηρέα (υιός της Γης και του Πόντου) και της Δωρίδος (κόρη του Ωκεανού).

Εδώ παρατηρείται αντιστοιχία του Δώρου και της Δωρίδος και συσχέτισή τους με τους Δωριείς που κατέβηκαν τον 11ο αιώνα π.Χ. στην Ελλάδα.

Ο Πηλέας ήταν υιός του βασιλιά της Αίγινας, Αιακού. Ο Πηλέας ήταν βασιλιάς της Φθίας στην Θεσσαλία την οποία βασίλεψε και ο Δευκαλίωνας!!!

Ο καρδιακός φίλος του Αχιλλέα, Πάτροκλος, ήταν υιός του Μενοίτιου και ήταν από την Οπούντα της Λοκρίδος (περιοχή από τις Θερμοπύλες μέχρι την Κωπαΐδα).

Ο υιός του Προμηθέα ήταν ο Δευκαλίωνας, ο γενάρχης του ανθρωπίνου γένους!!!

Σχετικά με τον Αχιλλέα, καταγόταν από το βασιλικό γένος των Μολοσσών.

Η περιοχή της αρχαίας Ελλάδας "Μολοσσίς" βρισκόταν στην περιοχή που καταλαμβάνει η σημερινή Ήπειρος και η νότιος Αλβανία που ήταν η ελληνική βόρεια Ήπειρος.

Αρχικά στην βόρεια Ήπειρο κατοικούσε η ελληνική φυλή των Παροναέων. Η περιοχή Μολοσσίς ονομάστηκε έτσι από τον μυθικό βασιλιά Μολοσσό που ήταν υιός του Νεοπτόλεμου και της Ανδρομάχης.

Το βασίλειο της Ηπείρου το ίδρυσε ο Νεοπτόλεμος. .

AXILLEAS

Καταγόταν απο το γένος του Δία. Γεννήθηκε στη Φθία της Θεσσαλίας Πατέρας του ήταν ο Πηλέας και μητέρα του η θέτιδα.

Επειδή η μητέρα του ήθελε να τον κάνει αθάνατο συμφωνα με τη παράδοση τον φούρνιζε κάθε φορά που ζύμωνε ψωμί. < το πως ακριβώς ηταν και θα είναι ένα μυστήριο αυτό είναι εκλαικεθμένη εκδοχή της αθανασίας κατά τη γνώμη μου > ενώ τον κρατούσε από τη φτέρνα. Στο δέυτερο στάδιο τον έλουζε στα φονικά νερά της Στυγός για να τον σκληραγωγήσει είχε το προσωνύμιο πυρίσων επειδή δεν πάθενε τπτ με τη φωτιά.

Ο Αχιλλέας μεγάλωσε κοντά στο κένταυρο Χείρωνα που ζούσε στο Πήλιο.

Η γυναίκα του κεντάυρου Φίλυρα και η μητέρα του Χαρεικλώ τον φρόντιζαν ενώ ο ίδιος ο κένταυρος τον μύισε στισ τέχνες και τα γράμματα και στις πολεμικές τέχνες , ο κένταυρος τον ονόμασε Αχιλλέα επειδή έλυε τα άγχη.

Μεγάλωσε ο Αχιλλέας και έγινε πάρα πολύ όμορφος περιγραφες για θεική ομορφία με μπάσα επιβλιτική καθαρή φωνή μάτια που έλαμπαν και μαλλιά κατάξανθα.

H ανδρεία του έγινε γνωστή σε όλο το τότε κόσμο μάλιστα λέγετε ότι ρωτήθηκε ο Μενέλαος αν θα μπορουσε να νικήσει το πόλεμο και πήρε την εξής απάντηση"Είναι αδύνατος η άλωσις της Τροίας ανευ του Αχιλλέως "η μητέρα του η θέτιδα προαισθάνθηκε το χαμό του στον επικείμενο πόλεμο και τον έντυσε κορίτσι και τον έστειλε σε παρθεναγωγείο όπου εκεί απέκτησε ένα γιο που τον ονόμασε Πύρρο, ο πανέξυπνος Οδυσσέας τον ανακάλυψε όμως αυτή είναι η μία εκδοχή η αλλή είναι ότι τον βρήκαν στη θεσσαλία και αφου συζήτησε με τη μητέρα του ότι αν θα παει στη Τροία θα δοξαστεί στους αιώνες αλλα θα ζήσει λίγο ενώ αν μείνει στη θεσσαλία θ α ζήσει πολύ αλλα θα πεθάνει άδοξα.

Οταν οι Έλληνες έπλευσαν για την Τροία, κατά λάθος σταμάτησαν στη Μυσία, με βασιλιά τον Τήλεφο. Στη μάχη, ο Αχιλλέας τραυμάτισε τον Τήλεφο. Η πληγή δεν έκλεινε κι έτσι ο Τήλεφος ρώτησε ένα μαντείο το οποίο δήλωσε ότι "αυτός που πλήγωσε θα θεραπεύσει".

Η Ιλιάδα έχει ως βασικό θέμα της την οργή του Αχιλλέα και την άρνησή του να πολεμήσει στο πλευρό των Αχαιών.

Η αφήγηση κινείται σε δύο άξονες, τον ουράνιο - των θεών - και το γήινο - των ανθρώπων. Ασχολείται κυρίως με το δέκατος έτος του πολέμου της Τροίας και όχι με τα όσα συνέβησαν προηγουμένως. Οι θεοί παίρνουν ενεργό μέρος σε αυτό τον πόλεμο και χωρίζονται σε δύο στρατόπεδα.

Είτε πολεμούν οι ίδιοι μεταμφιεσμένοι σε ανθρώπους (έτσι τραυματίζονται η Αφροδίτη και ο Αρης), είτε βοηθούν κάποιο πολεμιστή να νικήσει. Η Ιλιάδα δεν αποτελεί βιογραφία του Αχιλλέα. Μετά τον Όμηρο γράφτηκαν πολλά έπη με τον τίτλο Αχιλληίς ή Ιλίου πέρσις (Αλωση της Τροίας) αλλά και τραγωδίες με θέμα τους ομηρικούς ήρωες (Αίας, Φιλοκτήτης, Αχιλληίς, Αγαμέμνων, Ανδρομάχη, Τρωάδες, Εκάβη, Ελένη).

Η Ιλιάδα δεν τελειώνει με το θάνατο του Αχιλλέα, αλλά με την ταφή του Έκτορα.

Πού μαθαίνουμε λοιπόν για το θάνατό του, αλλά και για το Δούρειο Ίππο; ο Αχιλλέας συνδέεται με το νησί. Γιος του Πηλέα, βασιλιά των Μυρμιδόνων, και της Θέτιδας.

Οι μάντεις είχαν προφητέψει πως αν ο Αχιλλέας έπαιρνε μέρος στην εκστρατεία της Τροίας θα δοξαζόταν πολύ αλλά θα πέθαινε. Αν έμενε στην πατρίδα του θα ζούσε πολλά χρόνια εκεί αλλά χωρίς δόξα.

Η Θέτις για να γλιτώσει το γιο της τον έντυσε με ρούχα γυναικεία του έδωσε το κοριτσίστικο όνομα Πύρρα, που σημαίνει πυρόξανθη και τον έστειλε στο Λυκομήδη, το Βασιλιά της Σκύρου, να ζήσει εκεί με τα κορίτσια του.

Αγάπησε τη βασιλοπούλα Διηδάμεια και απέκτησαν ένα γιο τον Νεοπτόλεμο. Υπήρχε όμως και μια άλλη προφητεία. Ο μάντης Κάλχας φανέρωσε στους Έλληνες ότι δεν θα κυριευόταν ποτέ η Τροία χωρίς τον Αχιλλέα.

Ο Οδυσσέας ανέλαβε να τον βρει και μεταμφιεσμένος λοιπόν σε έμπορο, με όπλα ανάμεσα στις πραμάτειες του έφτασε στην αυλή του βασιλιά Λυκομήδη. Και ενώ τα κορίτσια, οι βασιλοπούλες, άρχισαν να κοιτάζουν με περιέργεια τα γυναικεία ρούχα, ο Αχιλλέας με την πρώτη ματιά ρίχτηκε στα όπλα. Με αυτόν τον τρόπο τον ανακάλυψε ο Οδυσσέας και τον οδήγησε στην Τροία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΜΥΡΜΙΔΩΝΕΣ"

Ο σκύλος στην Αρχαια Ελλαδα

Ο σκύλος στην ελληνική μυθολογία και ιστορία

Οι αναφορές που υπάρχουν για τον σκύλο στη ζωή των αρχαίων Ελλήνων είναι πραγματικά αμέτρητες.------Ο σκύλος απεικονίστηκε σε αγγεία και σε γλυπτά, αναφέρθηκε σε κωμωδία του Αριστοφάνη και σε εγχειρίδια κυνηγιού, υπήρξε έμπνευση για τη δημιουργία φιλοσοφικής σχολής, χρησιμοποιήθηκε ως σύντροφος, πολεμιστής, για κυνήγι, συνδαιτυμόνας στα γεύματα ενώ πολλές φορές ακολούθησε το κύριο του ακόμα και στο θάνατο. Αναρίθμητες είναι και οι αναφορές του, στους μύθους των προγόνων μας.

• Ο Αριστοτέλης απαριθμεί φυλές σκύλων, σύμφωνα με τον τόπο καταγωγής τους, όπως ο της Ηπείρου, της Λακωνίας κ.λπ. Επίσης στο έργο του «Περί ζώων ιστορία» μιλά για Μολοττικούς κύνες και Ινδικούς κύνες που τους περιγράφει ως «βραχυκέφαλους». Περιγράφει, επίσης, λαγωνικά σκυλιά, με πιο «αθλητικό» σώμα που όμως πολλές φορές αναμιγνύονταν με Μολοττικούς και χρησιμοποιούνταν σε κυνήγι μεγάλων θηραμάτων ή σαν πολεμικά σκυλιά.
• Ο Ξενοφώντας στα «Κυνηγετικά», υποστήριζε ότι τα πιο καλά ονόματα είναι τα σύντομα, μονοσύλλαβα ή δισύλλαβα, για να μπορεί κάποιος να τα προφέρει με ευκολία. Κανείς σκύλος δεν θα μπορούσε να έχει για παράδειγμα το όνομα Θρασύβουλος ή Θουκυδίδης! Η σημασία του ονόματος ήταν επίσης σημαντική για το ηθικό τόσο του ιδιοκτήτη όσο και του σκύλου: ονόματα που είχαν σχέση με την ταχύτητα, τη γενναιότητα, τη δύναμη, την εμφάνιση και άλλες αρετές ήταν προτιμητέα. Ο Ξενοφώντας για παράδειγμα φώναζε το σκύλο του Ορμή. Η πιο μεγάλη λίστα με κατάλληλα ονόματα σκύλων σώζεται στο έργο του Ξενοφώντα, 46 στο σύνολο.
• Ο Πλάτωνας αναφέρει ότι ο ποιμενικός σκύλος της Ηπείρου είναι γνωστός από τα ομηρικά έτη και ήταν ονομαστός για τα καταπληκτικά του χαρίσματα.
• Ο Αριστοφάνης στις Σφήκες παραδίδει μια διασκεδαστική περιγραφή του σκύλου του Λάβητου τον οποίον υποπτευόταν να έχει κλέψει ένα κομμάτι τυρί.
• Κατά τον Πυθαγόρα «τα ζώα έχουν το προνόμιο να μοιράζονται μαζί μας το δικαίωμα στη ψυχή».
• Χαρακτηριστική αναπαράσταση μολοσσών υπάρχει στη σκηνή της Τιτανομαχίας στον αναστηλωμένο Βωμό του Διός στο “Μουσείο της Περγάμου” στο Βερολίνο.
• Οι τιμές της αγοράς σκύλων στην Αρχαία Ελλάδα διαμορφώνονταν ανάλογα. Ο Αλκιβιάδης είχε αγοράσει τον περίφημο σκύλο του, που του είχε μάλιστα ακρωτηριάσει την ουρά, στην τιμή των “ἑβδομήκοντα μνῶν”, ποσό σημαντικό για την εποχή εκείνη (Πλούταρχος “Αλκιβιάδης” 9.1).
• Γνωστή ήταν η πρακτική θυσίας σκύλων αλλά και κάποιες τελετές όπως ο λεγόμενος περισκυλακισμός ήταν αρχαία ελληνική ιερή τελετή κατά την οποία γινόταν θυσία κουταβιού και περιφορά αυτού προς τιμή της αρχαίας θεότητας Εκάτης της Σελήνης της οποίας ο σκύλαξ ήταν ιερό ζώο, εξ ου και η επίκληση «Εκάτη Σκυλοφύλαξ» ή «Εκάτη Σκυλοκίτις» που πολλές φορές παρίστατο με τη μορφή σκύλου. Κατά τον περισκυλακισμό γίνονταν καθαρμός των οικιών και καύση όλων των απορριμμάτων προ του ειδώλου της θεάς. Ανάλογη θυσία γίνονταν και στη Ρώμη κατά τα γενόμενα Λουπερκάλια, τα Ρουβεργάλια και τη λεγόμενη «κυνοσκοπία» (augurium canarium).
• Αναφέρονται 65 φυλές σκύλων στην αρχαία Ελλάδα.
• Ο Μέγας Αλέξανδρος στις εκστρατείες του χρησιμοποιούσε ποιμενικούς σκύλους της Ηπείρου.
• Ο βασιλιάς της Ηπείρου Πύρρος χρησιμοποιούσε τους ποιμενικούς ως πολεμικούς σκύλους.
• Ιεροί σκύλοι φυλάσσονταν στο ιερό του Ασκληπιού στην Επίδαυρο γιατί πίστευαν ότι θεράπευαν τους ασθενείς γλύφοντας τους. Και ο Ασκληπιός παριστάνονταν καμιά φορά με σκύλο.
• Οι γεωργοί έπρεπε να περάσουν τον σκύλο τους μέσα από το καπνό μιας φωτιάς, μια ενέργεια που πίστευαν ότι βοηθάει στον εξαγνισμό και στη προστασία από τις αρρώστιες.
• Ο επικός ποιητής Οππιανός (2ος π. Χ. αι.) στην «Κυνολογία» περιγράφει τον ελληνικό ποιμενικό ως τόσο ρωμαλέο που δεν δίσταζε να επιτεθεί σε ταύρους, σε αγριόχοιρους, ακόμη και σε λιοντάρια.
• Κυνηγητικοί σκύλοι παριστάνονται σε σικελικά νομίσματα.
• Ο Ρωμαίος ποιητής Οβίδιος δίνει τα Ελληνικά ονόματα για τα 36 σκυλιά που ανήκαν στον Ακταίωνα, αυτόν τον άτυχο κυνηγό της Ελληνικής μυθολογίας που κατασπαράχθηκε από τους ίδιους τους τετράποδους φίλους του: μερικά από αυτά τα ονόματα είναι Τίγρης, Λαίλαψ και Αρκάς.
• Ο γνωστός κυνικός φιλόσοφος Διογένης περιφερόταν μεσημέρι στο κέντρο των Αθηνών κρατώντας ένα φανάρι και έχοντας συντροφιά ένα σκύλο, φωνάζοντας «άνθρωπο ζητώ», υπονοώντας τη φιλοσοφική έννοια της λέξης «άνθρωπος».
• Σύμφωνα με το Σωκράτη, ο σκύλος είναι ένας «αληθινός φιλόσοφος».
• Ο σκύλος αποτέλεσε έμπνευση για την ίδρυση της φιλοσοφικής σχολής του Κυνισμού και εκείνων που την ακολούθησαν, γνωστοί ως «κυνικοί φιλόσοφοι». Οι κυνικοί φιλόσοφοι γύριζαν στους δρόμους των Αθηνών ζώντας μιμούμενοι τη ζωή των σκύλων.
• Οι αρχαίοι Έλληνες ξεχώριζαν τους σκύλους σε κυνηγετικούς και ποιμενικούς. Οι ποιμενικοί ονομάζονταν «Μολοσσικοί» ή «Μολοσσίδες» από την περιοχή καταγωγής τους, που ήταν η αρχαία ελληνική Μολοσσία (Ήπειρος). Ο Μολοσσός της Ηπείρου, όπως μας έχει παραδοθεί από την ιστορία, απεικονίζεται στον «ανδριάντα της Ολυμπιάδος» (που βρίσκεται στη Φλωρεντία) καθώς επίσης και στο επιτύμβιο του Κεραμεικού (4ος π.Χ αιώνας). Και στα δύο αυτά γλυπτά ο Μολοσσός της Ηπείρου εμφανίζεται λυκοειδής και με όρθια αυτιά, με κοντό τρίχωμα και μακρύτερο γύρω από το λαιμό, σαν χαίτη.
• Ο σκύλος χρησίμευε για τσοπανόσκυλο (ποιμενικός κύων), φύλακας (πυλωρός, θυρωρός, οικουρός ή δέσμιος κύων όταν ο φύλακας σκύλος ήταν δεμένος), κυνηγόσκυλο (θηρευτικός, αγρευτικός κύων) δίπλα στον Έλληνα κυνηγό. Αλλά και η ίδια η λέξη «κυνηγός» προέρχεται από την παρουσία του: Κυναγός > Κυνηγός = ο άγων τον κύνα, αυτός που οδηγεί το σκύλο).
• Υπήρχαν επίσης οι πολεμισταί κύνες, οι άθλοι των οποίων αναφέρονται σε περιγραφές μαχών όπως του Μαραθώνα, της Μαντινείας κ.ά.. Ο ζωγράφος Μίκων τίμησε το σκύλο που συνόδευε τον Αθηναίο κύριό του στη μάχη του Μαραθώνα, απεικονίζοντάς τον μεταξύ των καλύτερων Ελλήνων πολεμιστών.
• Υπήρχαν ακόμη οι μαχηταί κύνες, οι οποίοι πάλευαν με τα θηρία στο στίβο, παρέχοντας θέαμα, ιδιαίτερα στους Ρωμαίους.
• Υπήρχαν, τέλος, μικρόσωμα σκυλιά, όπως αυτά της Μάλτας, που συνόδευαν τις πλούσιες κυρίες τους στον περίπατο, στο φαγητό, ακόμη και στον ύπνο τους.
• Δύο εγχειρίδια κυνηγιού της αρχαίας Ελλάδας που σώζονται σήμερα, είναι γραμμένα από δύο Έλληνες ιστορικούς, τον Ξενοφώντα και τον Αρριανό, και έχουν αρκετές πληροφορίες και συμβουλές για τη σωστή ανατροφή των κυνηγόσκυλων. Ο Αρριανός, που έγραψε και τη βιογραφία του Μ. Αλεξάνδρου, αναφέρει ότι ένας πρέπει να χαϊδεύει το σκύλο του, ιδιαίτερα στο κεφάλι, να τραβάει προς τα πίσω μαλακά τα αυτιά του και να αναφέρει το όνομά του μαζί με μία-δύο εγκάρδιες κουβέντες “Μπράβο σου! Καλό κορίτσι” για να το ενθαρρύνουν. Έτσι και αλλιώς σημειώνει ο Αρριανός «και στα σκυλιά αρέσουν οι έπαινοι, όπως και στους ανθρώπους ευγενικής καταγωγής.»
• Οι σκύλοι συνόδευαν τους αρχαίους Έλληνες όχι μόνο στο κυνήγι, αλλά και στο τραπέζι που ετοίμαζαν μετά. Εκεί μοιράζονταν με τους τετράποδους φίλους τους κομμάτια από τα θηράματα όπως κουνέλια, ελάφια και αγριογούρουνα. Μετά το τραπέζι, ο ιδιοκτήτης σκούπιζε τα χέρια του με ένα κομμάτι ψωμί και το έδινε στο σκύλο του μαζί με μία ιδιαίτερη λιχουδιά, βοδινό συκώτι ψημένο στα κάρβουνα πασπαλισμένο με κριθάρι. Αν ο σκύλος του υπέφερε από παράσιτα στο έντερο, του έδινε το φλοιό από το σιτάρι.
• Στην (αρχαία χώρα της Μακεδονίας) Παιονία υπήρχαν οι «Παίονες κύνες» τους οποίους ζευγάρωναν με τους (λακωνικούς) σκύλους της Κρήτης.
• Λόγος γίνεται πως ακόμα και οι Ινδικοί κύνες και οι Υρκάνιοι, Μηδικοί, Κάρης, Ελυμαίοι, Καρμάνιοι κ.α. είχαν ελληνικές «ρίζες».
• Στην Ελλάδα υπάρχει και αναφορά για «λεοντογενή» φυλή, τους «Αρκάδες κύνες» με μεγαλοπρεπές ανάστημα, μεγάλη δύναμη και ήπιο χαρακτήρα. Σε αυτούς αποδίδεται και η προέλευση των Ινδικών.
• Πληροφορίες επίσης μας παρέχει και ο Ηρόδοτος στις περιηγήσεις του.

Μύθοι και ξακουστοί σκύλοι 

Σύμφωνα με ένα μύθο της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, ο σκύλος εξημερώθηκε από τον Απόλλωνα, που τον δώρισε στην αδελφή του την Άρτεμη για να τη συντροφεύει στο κυνήγι (κυνήγι= κύναν άγω).
Ο ποιητής Νίκανδρος (3ος αι. π.Χ.) αναφέρει ότι οι ηπειρωτικοί σκύλοι, μεγαλόσωμοι και δυνατοί, πλάστηκαν από το θεό της φωτιάς, τον Ήφαιστο. Ένας από τους μύθους που αφορούν το σκύλο, αναφέρει ότι ο σκύλος είναι αναπαραγωγή του Κέρβερου, την οποία επέτυχε ο εγγονός του Αχιλλέα ονόματι Μολοσσός. Γι’ αυτόν το λόγο και η Εκάτη συντροφευόταν πάντα από μαύρα σκυλιά ονόματι «Μολοσσοί». Η αρχαία ονομασία των κατοίκων της Ηπείρου είναι Μολοσσοί.
Άλλος μύθος αναφέρει ότι ο σκύλος είναι δημιούργημα του θεού Ηφαίστου, τον οποίο ο θεός Απόλλωνας εξημέρωσε και τον έκανε δώρο στην αδελφή του θεά Αρτέμιδα για να τη συντροφεύει στο κυνήγι της.
Η μυθική κυνηγός Αταλάντη φώναζε το σκύλο της Αύρα. Σε ένα αρχαίο Ελληνικό αγγείο του 560 π.Χ. απεικονίζεται η Αταλάντη και άλλοι ήρωες μαζί με τα κυνηγόσκυλά τους κυνηγώντας τον περίφημο Καλυδώνιο Κάπρο. Πάνω στο αγγείο ο αγγειογράφος κατέγραψε τα ονόματα επτά σκύλων: Ορμένος, Μεθέπων, Εγέρτης, Κόραξ, Μάρψας, Λάβρος και Εύβολος.

Λαίλαπας, ο υπέρ-κυνηγός

Οι αρχαίοι Έλληνες αγαπούσαν το κυνήγι και μάλιστα το κυνήγι με σκύλους. Υπάρχουν αρκετές ιστορίες με κυνηγόσκυλα, αλλά αυτή που ξεχωρίζει είναι αυτή του Λαίλαπα, που πάντα έπιανε ότι κυνηγούσε.
Ο Λαίλαπας ήταν δημιούργημα του Ήφαιστου και άνηκε στον Δία. Αυτός το χάρισε στην ερωμένη του Ευρώπη που με την σειρά της τον χάρισε στο βασιλιά της Κρήτης.
Κάποτε, πήγε στην Κρήτη η Προκρίδα, κόρη του βασιλιά Ερεχθέα της Αθήνας. Η Προκρίδα ήταν σύζυγος του Κέφαλου και το ζευγάρι αγαπούσε πάρα πολύ το κυνήγι. Ο Κέφαλος, κάποια στιγμή, έστησε μια παγίδα στην Προκρίδα για να δει αν του ήταν πιστή, αλλά εκείνη ετοιμάστηκε να τον απατήσει και μόλις ανακαλύφθηκε από τον Κέφαλο έφυγε ντροπιασμένη για την Κρήτη όπου φιλοξενήθηκε από τον Μίνωα, που ήταν άτεκνος.
Τον θεράπευσε με ένα μαγικό βότανο, την “κιρκαία ρίζα” και ο Μίνωας της δώρισε ένα δόρυ που δεν λάθευε και με τον Λαίλαπα που έπιανε ότι κυνηγούσε.
Η Προκρίδα επέστρεψε στην Αθήνα και έστησε με την σειρά της μια παγίδα στον Κέφαλο. Μέσα από τις δολοπλοκίες και τις ίντριγκες, το ζευγάρι έλυσε τις παρεξηγήσεις του και η Προκρίδα δώρισε το ακόντιο και τον Λαίλαπα στον Κέφαλο. Από λάθος, ο Κέφαλος σκότωσε την σύζυγο του με το δόρυ και εξορίστηκε από την Αττική. Αυτό τον έφερε στην Θήβα και στον βασιλιά Αμφιτρύωνα που ήθελε να απαλλαγεί από μια αλεπού που κανείς δεν μπορούσε να σκοτώσει.
Ο Αμφιτρύωνας έβαλε τον Λαίλαπα να κυνηγήσει την αλεπού, αλλά δεν μπορούσε να την φτάσει. Την κυνηγούσε συνέχεια στα δάση του Τευμησσού, αλλά ποτέ δεν την έπιανε. Ο Δίας από οίκτο πέτρωσε και τα δύο ζώα. Για πολλούς είναι η Λαίλαπα, θηλυκού γένους σκύλος.

Κέρβερος, ο ατρόμητος φύλακας

Ο Κέρβερος ήταν το σκυλί του Άδη, του Θεού του κάτω κόσμου, που δεν επέτρεπε στις ψυχές των νεκρών να φύγουν, ούτε άφηνε τους θνητούς να περάσουν τις πύλες του κόσμου του θανάτου και να διαταράξουν την νεκρική γαλήνη.
Δεν ήταν όμως ένας απλό σκύλος φύλακας. Μπορεί να είχε την μορφή, μέχρι ένα σημείο και την αφοσίωση ενός σκύλου, ήταν όμως ένα φοβερό τέρας.
Κάποιες πηγές τον περιγράφουν σαν τσοπανόσκυλο που χαρωπά καλόπιανε τους νεκρούς ώστε να περάσουν τις πύλες του Άδη. Μετά όμως τους κατασπάραζε αν προσπαθούσαν να φύγουν. Άλλοτε τον παρίσταναν με τρία κεφάλια και με φίδια για ουρά.
Σαν αδέρφια του Κέρβερου εικάζονται ο Όρθος, η Λερναία Ύδρα, η Χίμαιρα, η Σκύλλα και το Λιοντάρι της Νεμαίας.
Ο ανίκητος Κέρβερος νικήθηκε μόνο μια φορά, από τον Ηρακλή που τον έφερε στον βασιλιά Ευρυσθέα σαν έναν από τους άθλους του. Η όψη του Κέρβερου όμως φόβισε τον βασιλιά που διέταξε τον Ηρακλή να τον πάει πίσω, στον Άδη.

Ο μύθος του Ακταίωνα

Η τραγική ιστορία του μεγάλου κυνηγού Ακταίωνα είχε εμπνεύσει τους ποιητές Φρύνινο, Ισφώντα και Κλεοφώντα, που έγραψαν τραγωδίες με τίτλο «Ακταίων».  Είναι πολύ πιθανό να είχαν υποθέσει το μύθο του παλικαριού αυτού και οι «Τοξοτίδες» του Αισχύλου. Ακόμη η τιμωρία του από την Άρτεμη είχε εμπνεύσει πολλούς Έλληνες και Ρωμαίους καλλιτέχνες. Ο Ακταίων ήταν γιος της κόρης του Κάδμου, Αυτονόης και του Αρισταίου. Τον ανάθρεφε στη σπηλιά του ο Κένταυρος Χείρων, που τον δίδαξε την τέχνη του κυνηγού. Ο Ακταίων είχε 50 λαγωνικά που αγαπούσε πολύ. Τους είχε δώσει και ονόματα: Χάρων, Άρπνια, Παμφάγος, Τίγρης, Νεβροφόνος, Κόραξ κλπ. Έγινε τόσο σπουδαίος κυνηγός, που συντρόφευε την ίδια την Άρτεμη, τη θεά του κυνηγιού, στις εξορμήσεις της.
Κάποια μέρα ο Ακταίων πήρε τα σκυλιά του σε μια πηγή του Κιθαιρώνα για να τα ποτίσει. Για κακή του τύχη εκεί λουζόταν η θεά και άθελά του ο νέος την είδε γυμνή.
Η θεά εξοργίστηκε και τον μεταμόρφωσε σε ελάφι. Αγρίεψε και τα σκυλιά του, που όρμησαν πάνω του και τον κατασπάραξαν. Όταν τα πιστά ζώα συνήλθαν, άρχισαν να αναζητούν τον αφέντη τους, ώσπου έφτασαν στη σπηλιά του Χείρωνα.
Εκείνος, βλέποντας τον πόνο τους, έφτιαξε ένα ομοίωμα του Ακταίωνα για να τον βλέπουν τα σκυλιά και να παρηγοριούνται.
Ο Ακταίων έγινε φάντασμα και τρομοκρατούσε τους κατοίκους της χώρας των Ορχομενίων. Μετά από συμβουλή του Μαντείου των Δελφών, οι Ορχομένιοι βρήκαν τα κόκαλα του παλικαριού και τα έθαψαν. Έφτιαξαν και μια εικόνα από χαλκό που έμοιαζε με το φάντασμα και την κάρφωσαν σ’ ένα βράχο μ’ ένα σιδερένιο καρφί.
Υπάρχουν πληροφορίες ότι μέχρι τουλάχιστον το 2ο αιώνα μ.Χ., οι Ορχομένιοι, καθώς και κάτοικοι άλλων περιοχών πρόσφεραν ηρωικές τιμές στον Ακταίωνα.

Ο θάνατος της Εκάβης

Οι Έλληνες για να τιμωρήσουν την Εκάβη αποφάσισαν να τη λιθοβολήσουν. Ως προς τον θάνατό της υπάρχουν παραλλαγές, όλες όμως έχουν ως κοινό στοιχείο τη μεταμόρφωση σε σκύλο. Ο Ευριπίδης στην ομώνυμη τραγωδία του αναφέρει ότι η Εκάβη, αφού πρώτα είδε όλα τα παιδιά της νεκρά ή αρπαγμένα, μεταμορφώθηκε από τους θεούς, που τη λυπήθηκαν, σε σκυλί. Μία παραλλαγή λέει ότι η Εκάβη μεταμορφώθηκε σε σκύλο όταν την κατεδίωξαν για εκδίκηση οι σύντροφοι του Πολυμήστορα. Τρίτη εκδοχή είναι ότι η Εκάβη μεταμορφώθηκε σε σκύλο μέσα στο πλοίο που την οδηγούσε δούλη στην Ελλάδα. Τέλος, στην εκδοχή του λιθοβολισμού, η Εκάβη λιθοβολήθηκε πράγματι από τους Έλληνες, που όμως όταν πήγαν να την τραβήξουν κάτω από τις πέτρες βρήκαν, αντί για το πτώμα της, ένα σκυλί με πύρινα μάτια. Φαίνεται ότι η Εκάβη λατρεύτηκε σαν θεά με ιερό ζώο το σκυλί.

Ο βασιλιάς Αλκίνοος

Άλλος ένα Ελληνικός μύθος της αρχαιότητας έκανε αναφορά σε μηχανικούς σκύλους που είχαν σταλεί να προστατέψουν το παλάτι του Αλκίνοου. Οι Θεοί ήταν ιδιαίτερα ευχαριστημένοι με τον βασιλιά Αλκίνοο και μέσω της τέχνης του Ήφαιστου, του χάρισαν χρυσούς και ασημένιους, αθάνατους και πανίσχυρους μηχανικούς σκύλους για την προστασία του παλατιού του.

Άργος ο σκύλος του Οδυσσέα

Ο Όμηρος στην Οδύσσεια (ραψωδία ρ΄290-327), περιγράφει το γνωστό και συγκινητικό περιστατικό του θανάτου του σκύλου του Οδυσσέα που ονομαζόταν Άργος τη στιγμή που αναγνωρίζει τον αφέντη του ντυμένο ζητιάνο, που γύρισε μετά από 20 έτη απουσίας. 

Kι ενώ εκείνοι συναλλάσσοντας τα λόγια τους μιλούσαν,
ένα σκυλί που ζάρωνε, σήκωσε ξαφνικά τ’ αυτιά και το κεφάλι του –
ο Άργος του καρτερικού Οδυσσέα! Tον είχε ο ίδιος
μεγαλώσει, όμως δεν πρόλαβε να τον χαρεί· πρωτύτερα
αναχώρησε να πάει στην άγια Tροία.
Tα πρώτα χρόνια οι νιούτσικοι τον έβγαζαν κυνήγι,
και κυνηγούσε αγριοκάτσικα, ζαρκάδια και λαγούς.
Mετά τον παραμέλησαν, αφότου ο κύρης του ταξίδεψε μακριά,
και σέρνονταν στην κοπριά, χυμένη σε σωρούς από τις μούλες
και τα βόδια στην αυλόθυρα μπροστά, απ’ όπου
του Οδυσσέα οι δούλοι σήκωναν κάθε τόσο να κοπρίσουν
το μέγα τέμενός του.
Εκεί τώρα σερνόταν το σκυλί, μ’ αμέτρητα τσιμπούρια ο Άργος.
Kι όμως, αναγνωρίζοντας τον Οδυσσέα στο πλάι του,
σάλεψε την ουρά του και κατέβασε πάλι τ’ αυτιά του,
όμως τη δύναμη δεν βρήκε να φτάσει πιο κοντά στον κύρη του.
Τον είδε εκείνος, και γυρίζοντας αλλού το βλέμμα του,
σκούπισε ένα δάκρυ – από τον Eύμαιο κρυφά,
για να τον ξεγελάσει. Ύστερα μίλησε ρωτώντας:
«Eύμαιε, τι παράξενο· τέτοιο σκυλί μες στις κοπριές να σέρνεται.
Φαίνεται η καλή του ράτσα. Δεν ξέρω ωστόσο και γι’ αυτό
ρωτώ· εξόν από την ομορφιά, ήταν και γρήγορο στο τρέξιμο;
ή μήπως έτσι, σαν τους άλλους σκύλους που τριγυρίζουν
στα τραπέζια των αντρών, και τους κρατούν οι άρχοντες
μόνο για το καμάρι τους;»
Kαι τότε, Eύμαιε χοιροβοσκέ, πήρες ξανά τον λόγο κι αποκρίθηκες:
«Ω ναι, ετούτο το σκυλί σ’ αυτόν ανήκει που αφανίστηκε
πέρα στα ξένα. Aν είχε ακόμη το σκαρί, αν είχε και την αντοχή,
όπως ο Οδυσσέας το άφησε, μισεύοντας στην Tροία,
βλέποντας θα το θαύμαζες και για τη γρηγοράδα
και για την αλκή του· που κυνηγώντας, δεν του ξέφευγε
κανένα αγρίμι, βαθιά χωμένο στο δάσος το βαθύ –
ξεχώριζε πατώντας πάνω στα πατήματά του.
Tώρα το πλάκωσε η μιζέρια, αφότου χάθηκε το αφεντικό του
μακριά από την πατρίδα του, κι αδιάφορες οι δούλες
αφρόντιστο το αφήνουν.
Ξέρεις, οι δούλοι, σαν τους λείψει το κουμάντο των αρχόντων,
δεν θέλουν πια να κάνουν τη στρωτή δουλειά τους.
Γιατί κι ο Δίας, που το μάτι του βλέπει παντού, κόβει του ανθρώπου
τη μισή αρετή, απ’ τη στιγμή που θα τον βρεί
η μέρα της σκλαβιάς.»
Mιλώντας πια προχώρησε στα ωραία δώματα,
και πέρασε στην αίθουσα με τους περήφανους μνηστήρες.
Αυτοστιγμεί τον Άργο σκέπασε η μαύρη μοίρα του θανάτου,
αφού τα μάτια του είδαν ξανά, είκοσι χρόνια
περασμένα, τον Οδυσσέα.

Οδύσσεια, ρ 290-327, σε μετάφραση Δ. Ν. Μαρωνίτη

Άργος: Tο όνομα του σκύλου από το αρχαίο επίθετο αργός (> εν-αργής > ενάργεια* | άργυρος), που έχει δύο σημασίες: γρήγορος και λαμπερός (καθώς η γρήγορη κίνηση παράγει αστραφτερή λάμψη)· αργοί κύνες: ταχύποδα σκυλιά (τα κυνηγόσκυλα). Tο νεότερο επίθετο αργός < άεργος: ο μη εργαζόμενος, οκνηρός, νωθρός· ενώ άνεργος: αυτός που δεν έχει δουλειά.

Ο σκύλος του Ξάνθιππου 

Το 480 π.Χ. όταν ηττήθηκαν οι Έλληνες στις Θερμοπύλες, ο δρόμος για την Αθήνα ήταν πλέον ανοιχτός για τους Πέρσες.
Ο Θεμιστοκλής νωρίτερα, ακολουθώντας το ένστικτό του, είχε πείσει με τη ρητορική του δεινότητα και διάφορα τεχνάσματα τους Αθηναίους να επενδύσουν σε «ξύλινα τείχη», κατασκευάζοντας το μεγαλύτερο στόλο στον Ελλαδικό χώρο.
Με τον ίδιο τρόπο, έπεισε τους περισσότερους να εκκενώσουν την πόλη τους, αφήνοντάς την βορά στους μαινόμενους Πέρσες, οι οποίοι ανέλαβαν όσους δεν πείστηκαν και κλείστηκαν πίσω από ξύλινα τείχη στην Ακρόπολη.
Μέσα σε αυτούς που πείστηκαν όμως, ήταν και ο πατέρας του νεαρού τότε Περικλή, ο Ξάνθιππος. Εύπορος αριστοκράτης, γνωστός πολιτικός και γενναίος στρατιωτικός, ο μύθος θέλει τον Ξάνθιππο να παίρνει στον Πειραιά -ώστε να μεταφερθούν με άλλους Αθηναίους στη Σαλαμίνα- μαζί με την οικογένειά του και τον αγαπημένο του σκύλο.

Εκεί όμως, επειδή οι άνθρωποι ήταν πολλοί και ο χώρος λίγος, είτε κάποιος πέταξε από την τριήρη το σκύλο, είτε τον άφησαν από την αρχή στη στεριά. Ο σκύλος βλέποντας τον κηδεμόνα του να απομακρύνεται πλέοντας στην απέναντι ακτή, μη αντέχοντας την ιδέα του αποχωρισμού, βούτηξε στο νερό και άρχισε να κολυμπά δίπλα στην τριήρη («τη τριήρει παρανηχόμενος»). Όταν έφτασε πια στη Σαλαμίνα, σωριάστηκε εξαντλημένος στην άμμο.  Κάποιοι τότε, εντυπωσιασμένοι από το κατόρθωμα και την αφοσίωσή του, φώναξαν τον Ξάνθιππο και αυτός έτρεξε κοντά στον πιστό του σκύλο. Το μόνο όμως που πρόλαβε το άτυχο ζώο να κάνει, ήταν να του κουνήσει για λίγο την ουρά και να αφήσει την τελευταία του πνοή στην αγκαλιά του κηδεμόνα του.

Συγκινημένος τότε ο Ξάνθιππος, έθαψε τον αγαπημένο του σκύλο σε εκείνο ακριβώς το σημείο, το οποίο έγινε γνωστό ως «Κυνός Σήμα». Το ίδιο σημείο που θάφτηκαν λίγες εβδομάδες μετά, οι ήρωες Σαλαμινομάχοι.

Οι σκύλοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου 

Υπάρχουν ενδείξεις πως ο Μ. Αλέξανδρος όσο ζούσε στην Πέλλα ήταν κάτοχος μιας θηλυκής σκυλίτσας (Μολοττικός κύων). Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του αγόρασε για 100 μνες τον ινδικό του σκύλο Περίτα, που «η γενιά του κρατούσε από λιοντάρι». Το όνομα Περίτας φαίνεται να προέρχεται από την μακεδονική  λέξη για τον Ιανουάριο. Από άλλους λέγεται ότι  το όνομα το έδωσε ο Αλέξανδρος από την λέξη περιττός = εξαιρετικός. Σε μια μάχη με τους στρατιώτες του Δαρείου του Γ΄, δεν είχε χρόνο να αντιμετωπίσει έναν ελέφαντα που τον πλησίαζε επιθετικά. Ο Περίτας, τότε, έτρεξε και δάγκωσε τον ελέφαντα και με αυτόν τον τρόπο έσωσε τον Αλέξανδρο από βέβαιο θάνατο. Στη μνήμη του ο Αλέξανδρος ίδρυσε πόλη στην Πενταποταμία της βορειοδυτικής Ινδίας (σημ. Punjab). Έναν άλλο σκύλο παιονικής καταγωγής, με το όνομα Τρίακος, είχε δωρίσει στον Αλέξανδρο ο σατράπης της Παιονίας. Τέλος ο Αλέξανδρος θέσπισε και νόμο για την προστασία των ζώων.

Θαμμένοι με τους σκύλους τους

Στη νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας στην Ελεύθερνα της Κρήτης βρέθηκε δίπλα σε ένα πιθάρι που περιείχε τον σκελετό ενός αγοριού 15 ίσως ετών, ο σκελετό ενός σκύλου. Ο σκελετός είναι ακέραιος χωρίς ίχνη βίαιου θανάτου. Δεν έχουμε δηλαδή δείγματα ότι τον θυσίασαν. Είναι απλώς ένας κρητικός ιχνηλάτης σκύλος. Έτσι η πιθανότερη εξήγηση είναι ότι ίσως πέθανε από τη λύπη του, πράγμα που ανήκει βέβαια στον χώρο των υποθέσεων καθώς δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί ανασκαφικά. Υπάρχουν όμως περιγραφές αυτού του είδους που έφθασαν στις μέρες μας από αρχαίους ιστορικούς» καταλήγει ο κ. Σταμπολίδης υπεύθυνος της ανασκαφής.
Μια άλλη ταφή με σκελετούς σκύλων είχε βρει πριν από μερικά χρόνια στο Καβούσι της ανατολικής Κρήτης η αρχαιολόγος Leslie Day  και δημοσίευσε το εύρημά της στο Αmerican Journal of Αrchaeology, ενώ και η αρχαιολόγος κυρία Ελπίδα Σκέρλου εντόπισε πρόσφατα ταφή σκύλου στην Κω. Από την πλευρά των αρχαίων μαρτυριών τόσο ο Αιλιανός όσο και ο Πολυδεύκης στο Ονομαστικό του αναφέρουν παραδείγματα για ταφές σκύλων ή για σκύλους που ακολούθησαν το αφεντικό τους στον θάνατο αρνούμενοι τον αποχωρισμό.

Μια άλλη μαρτυρία προέρχεται από τον Αιλιανό και αναφέρεται στον Εύπολη ο οποίος πέθανε στην Αίγινα και επάνω στον τάφο του πέθανε ο πιστός του σκύλος. Η θέση ονομάστηκε Κυνός Σήμα.
Μια λίγο διαφορετική περίπτωση απόδοσης τιμής σε σκύλο έχουμε στην Αθήνα των ρωμαϊκών χρόνων. Εδώ δεν υπάρχει ένδειξη αφεντικού. Κατά τη διάρκεια λοιπόν των ανασκαφών για το μετρό, βρέθηκε στην πλατεία Συντάγματος ο τάφος ενός σκύλου. Δεν γνωρίζουμε ούτε πώς λεγόταν ούτε σε ποιον ανήκε. Τα χάλκινα όμως διακοσμητικά καρφιά που σώθηκαν από το δερμάτινο κολάρο γύρω από τον λαιμό του, αλλά και τα κτερίσματα των μυροδοχείων που βρέθηκαν δίπλα του υπαινίσσονται ότι θα πρέπει να ανήκε σε κάποιον εύπορο ευγενή, ή να έκανε κάποια ηρωική πράξη στη ζωή του. Το εύρημα παρουσιάστηκε στην έκθεση «Η Πόλη κάτω από την Πόλη» που έγινε πριν από λίγα χρόνια και πάλι στο Κυκλαδικό Μουσείο.

Τι έτρωγαν οι σκύλοι στην αρχαία Ελλάδα;

Τα συνηθισμένα κουτάβια τρέφονταν με κριθαρένιο ψωμί που είχε μαλακώσει μέσα σε αγελαδινό γάλα ή ορό γάλακτος. Τα κουτάβια, όμως, που ήταν πιο ιδιαίτερα έτρωγαν το ψωμί τους μαλακωμένο μέσα κατσικίσιο ή προβατίσιο γάλα. Συνήθως πρόσθεταν και λίγο από το αίμα του ζώου εκείνου που ήθελαν να εκπαιδεύσουν το κουτάβι να κυνηγήσει. Στη διάρκεια του δείπνου, ο ιδιοκτήτης έκοβε μεγάλα κομμάτια από την ψίχα του ψωμιού για να σκουπίσει τα δάκτυλά του και μετά τα έδινε στο σκύλο του μαζί με κόκαλα και άλλα αποφάγια από τα πιάτα, ίσως μαζί και με ένα πιατάκι από ζωμό κρέατος. Μετά από μία θυσία ή ένα τραπέζι, ετοίμαζαν μια ιδιαίτερη λιχουδιά: ένα κομμάτι από βοδινό συκώτι πασπαλισμένο με κριθάρι και ψημένο στα κάρβουνα. Ήταν ακόμα φυσικό, ότι σαν δείγμα ευγνωμοσύνης μοιράζονταν μαζί με τους πιστούς τετράποδους φίλους κομμάτια από τα θηράματα, όπως κουνέλια, ελάφια ή αγριογούρουνα.
Ήταν αυτή η κατάλληλη διατροφή για έναν σκύλο; Η άποψη ότι στην ημερήσια διατροφή του σκύλου πρέπει να συμπεριλαμβάνεται κόκκινο, ωμό κρέας είναι μία διαδεδομένη, αλλά λανθασμένη ιδέα. Έξω στη φύση, οι σκύλοι κυνηγούν καρποφάγα και φυτοφάγα ζώα. Όταν τα σκοτώνουν, πρώτα τρώνε το στομάχι τους που είναι γεμάτο με χορτάρι (που έχει ήδη περάσει το πρώτο στάδιο της πέψης) και δημητριακά, μετά τα όργανά τους και τέλος προτιμούν να τραφούν με την σάρκα τους. Συχνά, ροκανίζουν τα οστά και έτσι ισορροπούν το γεύμα τους παίρνοντας τις βιταμίνες και τα άλατα που χρειάζονται.
Αν ο σκύλος υπέφερε από σκουλήκια στο έντερο, τότε του έδιναν να φάει τα μουστάκια από το στάρι. Μία πιο αποτελεσματική θεραπεία ήταν η Αρτεμισία, γνωστό σαν το φυτό αψιθιά, ένα βότανο με την ιδιότητα να απομακρύνει τα σκουλήκια του εντέρου. Το γεγονός ότι οι Ελληνικοί σκύλοι έχαιραν άκρας υγείας με το να διατρέφονται με σιτηρά και κρέας το επιβεβαιώνει και ο Αριστοτέλης, ο οποίος σημειώνει σε ένα από τα έργα του ότι τα λακωνικά κυνηγόσκυλα ζούσαν έως 10 με 12 χρόνια, ενώ άλλες ράτσες έφθαναν έως και τα 14 με 15 χρόνια. Σήμερα, ένα σκυλί περίπου 25 κιλών έχει το ίδιο προσδόκιμο ζωής.

Επίλογος

Όλα τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι ο σκύλος αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα της καθημερινότητας των αρχαίων ελλήνων. Οι οποίοι, τον τίμησαν τοποθετώντας τον ακόμα και στο σύμπαν (αστερισμός του κυνός), εκφράζοντας έτσι τον σεβασμό τους για το ζώο.
Στη σύγχρονη εποχή αν και ο σκύλος παραμένει γύρω μας, τα περιστατικά κακοποίησης και εγκατάλειψης του είναι καθημερινό φαινόμενο.  Από τη μεριά μας θα πρέπει όχι απλά να εναντιωθούμε θεωρητικά σε τέτοια φαινόμενα αλλά να αντιδράσουμε δραστικά, εφαρμόζοντας και τηρώντας τους νόμους περί φιλοζωίας και ενημερώνοντας καθημερινά τους συμπολίτες μας για τις αρετές και τη πρέπουσα αντιμετώπιση του καλύτερου φίλου του ανθρώπου. Του σκύλου.

Ανάγλυφο που απεικονίζει την συνάντηση του Αλέξανδρου με τον Διογένη. Δεξιά απο το άλογο του Αλέξανδρου διακρίνεται ένας σκύλος, πιθανόν του ιδίου. – Μουσείο Λούβρου.

Διογένης (412-323 π.Χ). Πίνακας του Jean-Léon Gérôme, με τίτλο «Ο Σκύλος» – 1860, Walters Art Museum, USA

1,2. Η πιθοταφή του εφήβου και δίπλα ο σκύλος του όπως βρέθηκαν στη νεκρόπολη της Ελεύθερνας στην Κρήτη.Πρωτοαρχαϊκή περίοδος 3. Εξαιρετικά περιποιημένη η ταφή ενός σκύλου στην Αθήνα των ρωμαϊκών χρόνων. Βρέθηκαν το περιλαίμιό του και μυροδοχεία.

πηγή

Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ο σκύλος στην Αρχαια Ελλαδα"

Η αρχαιότερη πόλη της Ελλάδας

Ποια είναι η αρχαιότερη πόλη της Ελλάδας;-----Πέρασε καιρός και η γη άρχισε να κατοικείται από ανθρώπους, αφού οι μεγαλύτερες και οι μικρότερες θεότητες, οι δυνάμεις και οι μορφές του σύμπαντος, οι αρχέγονες παρουσίες της ζωής ένιωθαν αδιάκοπα το κίνητρο του έρωτα και της αναπαραγωγής.---

Αλλά η επιλογή κάποιου μεταξύ των αθανάτων είχε γίνει αυστηρά επιλεκτική. Σύμφωνα με τον Παυσανία (2, 15,5), οι τοπικοί μύθοι ανέφεραν ότι ο πρώτος άνθρωπος που κατοίκησε την Αργολίδα ήταν ο Φορωνέας, γιος του θεού-ποταμού Ίναχου και της νύμφης Μελίας.

Ο Ίναχος είχε επιλεγεί ως κριτής στη διαμάχη μεταξύ της Ήρας και του Ποσειδώνα για την κατοχή της περιοχής και προφανώς, εκτιμώντας τους συναισθηματικούς δεσμούς της θεάς με τη γη που είχε φιλοξενήσει το πρώτο αγκάλιασμα με τον άντρα της, αποφάσισε υπέρ της.

Από τότε η Ήρα τύγχανε ιδιαίτερης λατρείας στο Άργος. Ο Ποσειδώνας όμως πήρε πολύ άσχημα την αποτυχία που ματαίωνε τις φιλοδοξίες του να κατακτήσει ένα ζωτικό χώρο στη στεριά. Μια ανάλογη ήττα υπέστη και αλλού, όπως μαρτυρεί το πρώτο επεισόδιο της αθηναϊκής μυθολογίας.

Εκμεταλλευόμενος την ιδιότητά του ως βασιλιά της θάλασσας και όλων των υδάτων, ξέρανε τον Ίναχο και τον κατάντησε ένα χείμαρρο που γεμίζει νερό μόνο την εποχή των βροχών” και η τιμωρία επεκτάθηκε σ” ολόκληρη την περιοχή του Άργους, το οποίο η lλιάδα (Δ, στ. 171) περιγράφει με το επίθετο «πολυδίψιον».

Στο ίδιο εδάφιο, ο Παυσανίας αναφέρει ότι ο Φορωνέας «ο γιος του Ινάχου, συγκέντρωσε πρώτος τους ανθρώπους σε κοινωνικό σύνολο. Πριν οι οικογένειες ζούσαν σποραδικά και μόνες.

Ο τόπος όπου για πρώτη φορά συγκεντρώθηκαν ονομάστηκε Φορωνικόν. Αυτή η ένδοξη πρωτιά συνδυάζεται, στα πλαίσια της γενιάς του, με μια άλλη, εξίσου τιμητική.

Ο Φορωνέας απόκτησε μια κόρη με το όνομα Νιόβη, την οποία δεν πρέπει να συγχέουμε με την ομώνυμη και κακότυχη ηρωίδα που μεταμορφώθηκε σε πέτρα από τον πόνο για το θάνατο των παιδιών της, όπως διαβάσαμε στη μυθολογία της Θήβας.

Η Νιόβη της Αργολίδας δοξάστηκε, όπως αναγνωρίζουν ομόφωνα οι μυθογράφοι, όντας η πρώτη θνητή γυναίκα με την οποία ενώθηκε ερωτικά ο Δίας, αφού η μοίρα ήθελε εκείνη η γη να αποτελέσει για την Ήρα την αρχή του καλού και του κακού που έχουν ως αιτία, και για τους θεούς όπως και για τους ανθρώπους, την ηδονή του έρωτα.

Από τη λαμπρή ένωση γεννήθηκε ο ήρωας Άργος. Δεν είναι σαφές αν αυτός έδωσε το όνομά του στην πόλη του Φορωνέα ή αν σ” αυτόν οφείλεται η ίδρυση μιας νέας πόλης. Σε κάθε περίπτωση, οι Έλληνες θεωρούσαν το Άργος την αρχαιότερη πόλη της χώρας τους.

Κόσμησαν αυτό τον ασύγκριτο τίτλο ευγενείας μ” ένα στέμμα από θαυμάσιους μύθους, οι οποίοι αφήνουν να διαφανούν τα γεγονότα που έδωσαν μορφή στον ελληνικό πολιτισμό μέσω των σχέσεων με τους άλλους πολιτισμούς της ανατολικής Μεσογείου.

Στην lλιάδα οι πολεμιστές της Ελληνικής στρατιάς αποκαλούνται Αχαιοί, αλλά και Αργείοι και Δαναοί, ένα άλλο όνομα το οποίο, όπως θα δούμε, ανήκει στη μυθολογική παράδοση του Άργους.

Έχουν προταθεί διάφορες ερμηνείες γι” αυτό το γεγονός. Ίσως όμως θα πρέπει να αναγνωρίσουμε και σ” αυτό τα ίχνη της πανάρχαιης παράδοσης που συνέδεε το Άργος με τις πρώτες εκδηλώσεις της οργανωμένης κοινωνικής συμβίωσης στην Ελληνική Γη.

Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr  

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η αρχαιότερη πόλη της Ελλάδας"

Οι Κένταυροι

Η ΚΕΝΤΑΥΡΟΜΑΧΙΑ ΣΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΣΜΟ

Υβριδικές μορφές ανθρώπου και κτήνους υπάρχουν στους μύθους διαφόρων λαών και πολιτισμών ανά τους ανά τους αιώνες αλλά το υβρίδιο ανθρώπου και ίππου παρά την υιοθέτησή του από του Ρωμαίους και τους Τούρκους(!) παρέμεινε ένα στοιχείο που διαχρονικά παραπέμπει στην Ελληνική Μυθολογία. Ο Ελληνικός Μύθος κάνει διάκριση ανάμεσα στον ευγενή και με θεϊκή καταγωγή κένταυρο Χείρωνα που υπήρξε δάσκαλος των ηρώων της Αρχαιότητας και το σύνολο των κτηνωδών ανθρωπό-ιππων υβριδίων που τα θεωρούσε κατάλληλα
μόνο για να συντριβούν από τους λαμπρούς ήρωες της Αρχαίας Ελλάδος.

Θησεύς κενταυροκτόνος. Πηγή:-www.madelinemiller.com

Σύμφωνα με το περίφημο γαλλικό λεξικό “PetitLarousse” (εκδ. 1920) η λέξη Hybride: ουσ. αρσ. και επίθ. (από το ελληνικό “ύβρις”, προσβολή) χρησιμοποιείται για λέξεις προερχόμενες από δύο γλώσσες, όπως cholera-morbus, bureaucratie αλλά και για φυτά, ή ζώα προερχόμενα από δύο διαφορετικά είδη, όπως ο ημίονος. μουλάρι) Τα υβρίδια είναι σπανίως γόνιμα. Η λέξη “Ύβρις” λοιπόν σημαίνει: “Αυθάδης βία πηγάζουσα εξ υπερβολικής συναισθήσεως δυνάμεως ή εκ πάθους, αυθάδεια, αλαζονεία αυθάδης, προπέτεια, συχν. εν τη Οδυσσεία ως επί το πλείστον επί των μνηστήρων.” (“Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης Liddell-Scott“) και η εγκυκλοπαίδεια “Πάπυρος – Larousse” (εκδ. 1963) προχωρά ακόμη πιο πολύ λέγοντας: Υβρίδιο: (από το ελληνικό “ύβρις”, ασέλγεια) Ζώον ή φυτό προερχόμενο από δύο υποκείμενα διαφορετικού είδους. Πιο συγκεκριμένα στη βιολογία, ο όρος υβρίδιο χρησιμοποιείται και για κάθε βιολογική δομή, κύτταρο, γονίδιο, ένζυμο, DNA, που προέρχεται από δύο αντίστοιχες δομές, πχ. δύο κύτταρα που περιέχουν διαφορετικό γενετικό υλικό.“(Εγκυκλοπαίδεια “Μαλλιάρης-Παιδεία”) Και όπως θα δούμε παρακάτω η ασέλγεια είναι συνυφασμένη με το μύθο των κενταύρων.

Αγάλματα της Γεωμετρικής Περιόδου που δείχνουν τη διαφορά του Χείρωνα από τους άλλους κενταύρους Μουσ. Νεας Υόρκης (αριστερά) Μουσ. Ερέτριας (δεξιά)

Οι Αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι ο Χείρωνας γεννήθηκε από την ένωση του Κρόνου και της νύμφης Φιλύρας.(Απολλόδωρος.1.2.4) Δεν ήταν λοιπόν ημίθεος αλλά είχε πλήρη θεϊκή καταγωγή. Ατυχώς γεννήθηκε δύσμορφος κι εγκαταλείφθηκε από τη μητέρα του αλλά έλαβε ανατροφή θεού καθώς υιοθετήθηκε από τον Απόλλωνα και την Αρτεμη. Σωστά λοιπόν μεγαλωμένος ανέλαβε την εκπαίδευση των ηρώων της Αρχαιότητας. Έγινε «παράπλευρη απώλεια» ενός βέλους του Ηρακλή εξαιτίας της φαυλότητας των άλλων Κενταύρων και εγκατέλειψε με τη θέλησή του την αθανασία για να μην υποφέρει. Ήδη από την Γεωμετρική περίοδο οι Έλληνες υπογράμμιζαν τη διαφορετικότητα του Χείρωνα παριστάνοντας τον ως άνθρωπο με προσκολλημένο σώμα ίππου παρά ως ίππο με ανθρώπινη προέκταση όπως τους άλλους Κενταύρους. Αυτή η απεικόνιση του Χείρωνα συνεχίστηκε έως την Ελληνιστική Περίοδο.

Ο Πηλέας παραδίδει τον Αχιλλέα στον Χείρωνα (Louvre G 186)

Αν και αρχικά ξενίζει η εμπιστοσύνη που έδειχναν οι πατέρες των Ηρώων της Αρχαιότητας σε μία υβριδική μορφή, ο Φλωρεντινός πολιτικός φιλόσοφος Νικολό Μακιαβέλι εξήγησε αυτό το παράδοξο λέγοντας: «Υπάρχουν δύο τρόποι να μάχεσαι, μέσω του νόμου και μέσω της δύναμης. Ο πρώτος τρόπος ταιριάζει στον άνθρωπο και ο δεύτερος στα θηρία. Αφού, όμως, ο πρώτος τρόπος είναι ανεπαρκής, πολύ συχνά γίνεται αναγκαίο να καταφύγει κανείς στον δεύτερο. Για αυτό ο πρίγκηπας χρειάζεται να γνωρίζει να χρησιμοποιεί και τους δύο τρόπους και τον ανθρώπινο και τον θηριώδη. Οι συγγραφείς της αρχαιότητας δίδασκαν τούτο το μάθημα αλληγορικά, όταν αφηγούνταν πώς ο Αχιλλέας και πολλοί άλλοι αρχαίοι πρίγκιπες στέλνονταν για διδασκαλία στον Χείρωνα τον κένταυρο. Έχοντας για δάσκαλο ένα πλάσμα μισό ανθρώπινο και μισό θηρίο σημαίνει ότι μαθαίνει κανείς πώς να χρησιμοποιεί τη μία και την άλλη φύση, και ότι η μία δίχως την άλλη δεν μπορεί να διαρκέσει».

Οι μύθοι σχετικά με τους άλλους Κενταύρους αν εξεταστούν προσεκτικά δείχνουν την απόλυτη διαφορά της φύσης τους με αυτή του Χείρωνα. Πρόγονος των κενταύρων ήταν ο Ιξίων, άρχοντας των Λαπιθών. Παντρεύτηκε την κόρη του Ηιονέα κι επειδή δεν μπορούσε να δώσει τα προικώα απαλλάχτηκε από το πρόβλημα δολοφονώντας τον πεθερό του. Καθώς ήταν λένε ο πρώτος που δολοφόνησε συγγενή, κανείς θνητός δεν δεχόταν να τον εξαγνίσει από το άγος και έτσι ζούσε απόβλητος από την κοινωνία. Ο Δίας τον λυπήθηκε και τον κάλεσε στον Όλυμπο για να τον απαλλάξει από το άγος. Ο δε Ιξίων από την πολλή… ευγνωμοσύνη (sic) προσπάθησε να αποπλανήσει την Ήρα! Ο θεός που τον αντιλήφθηκε έφτιαξε ένα σύννεφο με τη μορφή της Ήρας και ο Ιξίων καυχιόνταν μετά ότι συνευρέθη με τη σύζυγο του Δία. Έξαλλος ο άρχων του Ολύμπου τον καταδίκασε να περιστρέφεται αιώνια καρφωμένος σε ένα τροχό. (Πινδάρου, Ωδές 2.20)

Η τιμωρία του Ιξίωνα. Πηγή: athenasweb.com

Το σύννεφο με τη μορφή της Ήρας πού ονομάστηκε Νεφέλη, γέννησε από τον Ιξίωνα ένα αποκρουστικό τέκνο, τον Κένταυρο που ζούσε επίσης ως κοινωνικά απόβλητος. Έτσι όταν μεγάλωσε, ζευγάρωσε με φοράδες της Μαγνησίας και από αυτή την κτηνοβασία γεννήθηκαν οι ιππο-κένταυροι που ξέρουμε από τον μύθο και την τέχνη. (Απολλόδωρος.5.1.20)

Ο ελληνικός Μύθος δεν αναφέρει τίποτε θετικό για τα ανθρωπό-ιππα υβρίδια. Ήταν ύπουλοι δολοφόνοι όπως αναφέρεται στον μύθο του Πηλέα που τον έσωσε ο Χείρωνας (Απολλόδωρος 3.13.3) και ακόμη πιο μεγάλοι μεθύστακες. Η μανία τους για το ανέρωτο κρασί – «άκρατος οίνος» – τους έφερε σε σύγκρουση με τον Ηρακλή (Απολλόδωρος-5.1.20) και έγινε αιτία του θανάτου του σοφού Χείρωνα (Απολλόδωρος 2.5.4 , Παυσανίας 5.19.9). Εξαιτίας της ακατάσχετης οινοποσίας ενώ ήταν καλεσμένοι στο γάμο του βασιλιά των Λαπιθών Πειρίθου επιχείρησαν να βιάσουν τη νύφη. (Απολλόδωρος 2.3.1)

Μελανόμορφο αγγείο από την Εύβοια με παράσταση Κενταυρομαχίας

Έξαλλοι από την παράβαση των νόμων της φιλοξενίας οι καλεσμένοι συγκρούστηκαν μαζί τους , σκότωσαν τους περισσότερους κι εξόρισαν όσους επιβίωσαν (Απολλόδωρος 5.1.20-21, Παυσανίας 1.17.2, 1.28.2, 5.10.8). Αν και αποτυχημένοι ως βιαστές όπως και στην περίπτωση του Νέσσου που πήγε να επιτεθεί στη Διηάνειρα ήτα πιο επιτυχημένου σαν δηλητηριαστές. Ο χιτώνας του Ηρακλή με το μολυσμένο αίμα του κένταυρου (Απολλόδωρος.2.7.6) έγινε η αιτία απώλειας του μεγίστου των ηρώων της Ελλάδος.

Ο Νέσσος προσπαθεί ν’ αρπάξει τη Δηιάνειρα. Λεπτομέρεια από ερυθρόμορφο αττικό αγγείο.

Είναι πιθανό ότι ακόμα και στην αρχαιότητα οι σκεπτόμενοι άνθρωποι δεν πίστευαν στην φυσική ύπαρξη τέτοιων υβριδίων (Ξενοφών «Κύρου Παιδεία». 4.3.17 ) θεωρώντας πηγή του μύθου ίσως τα εξαμβλώματα εκφυλισμένων κτηνοβατών. Οι κένταυροι εμφανίζονται στην αρχαϊκή τέχνη ως σύμβολα πρωτογονισμού, καθώς σε αντιδιαστολή με τους ήρωες που φέρουν ανθρώπινα όπλα αυτοί επιτίθενται με κορμούς δέντρων και βράχους. Το αυτό υποστηρίζουν και οι γραπτές πηγές (Απολλόδωρος.2.3.1).

Ανάγλυφο με παράσταση Κενταυρομαχιας απο τη Ν. μετώπη του Παρθενώνα. Βρετανικό Μουσείο

Ο αγώνας των ανθρώπων κατά των υβριδικών μορφών ζωής γίνεται εξαιρετικά δημοφιλής στη γλυπτική τέχνη της κλασσικής περιόδου όπως αποδεικνύουν τα θαυμαστής πλαστικότητας έργα στα αετώματα του Παρθενώνα και του ναού το Απόλλωνα στις Βάσσες της Αρκαδίας. Είναι φυσικό καθώς απεικονίζουν συμβολικά την επικράτηση των Ελλήνων οπλιτών έναντι των Ασιατών ιπποτοξοτών.

Ερυθρόμορφο αγγείο από το Λούβρο που απεικονίζει τη γνώμη των Αρχαίων Ελλήνων για τους Κενταύρους

Αττικός μελανόμορφος λήκυθος Οι προσπάθειες του κενταύρου Νέσσου  να απαγάγει την  Δηιάνειρα. Στα αριστερά ο  Ηρακλής τρέχει για να σώσει τη γυναίκα του - 550-525 π. Χ. 

Κένταυροι με ανθρώπινα όπλα εμφανίζονται στα ρωμαϊκά νομίσματα του Αυτοκράτορα Γαλιηνού, όταν ήδη οι Ρωμαίοι είχαν αναπτύξει ιππείς τοξότες (equitessagittarii). Επηρεασμένοι από τη ρωμαϊκή εικονογραφία, οι κατοπινοί Ευρωπαίοι καλλιτέχνες παρουσιάζουν το Χείρωνα ως έφιππο τοξότη αλλά και δημιουργούν γλυπτά με λογχοφόρους ή σπαθοφόρους Κενταύρους.

 Η ρωμαϊκή εικονογραφία επηρεάζει επίσης και τους Ανατολίτες καθώς ο Κένταυρος ως τοξότης εμφανίζεται και στα νομίσματα της τουρκικής δυναστείας των Αρτακιδών της Μεσοποταμίας στο Μεσαίωνα και αν κρίνουμε από την ιστορία τους έδειξαν όλα τα αρνητικά χαρακτηριστικά που ήθελαν να συμβολίσουν οι Έλληνες με το μύθο των απογόνων του Ιξίωνα.

Ο κένταυρος Χείρων διδάσκει τον νεαρό Αχιλλέα Ζωγραφική Ρωμαϊκής εποχής.

Κατά μία περίεργη ειρωνεία της τύχης μια «Κενταυρομαχία» διεξήχθη στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 όταν στοιχεία της 131ης ιταλικής τεθωρακισμένης μεραρχίας Centauro, με έμβλημα τον κένταυρο, προσπάθησαν να διαρρήξουν την ελληνική αμυντική γραμμή στο Καλπάκι. Σε ρόλο σύγχρονων Λαπήθων οι πυροβολητές της αντιαρματικής πυροβολαρχίας των 37 χιλ. υπό τον λοχαγό Χαϊλή συνέτριψαν την επίθεση. Για άλλη μια φορά μετά από 2000 χρόνια οι απόγονοι του Ηρακλή είχαν συντρίψει τους  «απογόνους»  του Ιξίωνα

Το αποτέλεσμα των επιτυχημένων βολών της Α/Τ πυρ/χιας Χαϊλή

ΤΕΛΟΣ

Πηγές:

Harvey Nash: The Centaur’s Origin: A Psychological PerspectiveAuthor(s) The Classical World, Vol. 77, No. 5 (May – Jun., 1984), pp. 273-291

Frank B. Tarbell:Centauromachy and Amazonomachy in Greek Art: The Reasons for Their Popularity. American Journal of Archaeology. (Jul. – Sep., 1920), pp. 226-231

David Castriota: Myth, Ethos, and Actuality – Official Art in Fifth-century B.C. Athens Univ of Wisconsin Press (1992) pp. 151-155

Mark Stansbury-O’Donnel Looking at Greek Art Cambridge University Press (2011) p. 79

Biers, William. The Archaeology of Greece. United States: Cornell University Press, 1980.

Κωνσταντίνος Τσοπάνης: Περιοδικό Crypto, τεύχος 1, Φεβ. 2005 άρθρο «Κένταυροι, υπήρξαν πραγματικά;»

Αλεξ. Εδιπίδου, Αντιστρατήγου «Ιστορία του Ελληνοϊταλικού και Ελληνογερμανικού Πολέμου» Αθήνα 1953

http://stefanosskarmintzos.wordpress.com/  Ψήγματα Ιστορίας

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Οι Κένταυροι"