Τεχνολογική εξέλιξη στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό την περίοδο 1821-1940 ----
Η νάρκη ΑΡΓΟΝΑΥΤΗΣ
(Μωραΐτης).
Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος.
ΦΩΤΟ: Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου, Περί Αλός perialos.blogspot.gr |
Εισαγωγή---
Οι ναυτικές επιχειρήσεις είχαν καθοριστική σημασία για την ελληνική Επανάσταση. Η τελευταία δεν θα μπορούσε να επικρατήσει χωρίς τη σύμπραξη του στόλου. Οι Έλληνες ναυτικοί μετέτρεψαν τα εμπορικά πλοία τους, τα «σιτοκάραβα» όπως τα αποκάλεσε χαρακτηριστικά ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, σε πολεμικά και επιτέλεσαν έναν άθλο που άφησε έκθαμβους τους Ευρωπαίους της εποχής. Ο ελληνικός στόλος κατόρθωσε, με αιχμή του δόρατος τα ένδοξα πυρπολικά του, να επικρατήσει στη θάλασσα από την αρχή του Αγώνα και να αποκρούσει τις διαδοχικές ναυτικές εκστρατείες των Τουρκοαιγυπτίων, προκαλώντας τους μεγάλες απώλειες.
Τα επόμενα χρόνια, παρά τη βαθμιαία κάμψη της δύναμής του και τις καταστροφές στρατηγικών νησιών, συνέχισε να αποτελεί έναν ιδιαίτερα επικίνδυνο αντίπαλο. Η ιστορία του στόλου του ελεύθερου Ελληνικού Κράτους αρχίζει επί Βασιλέως Όθωνα, υπό του οποίου διορίσθηκε και πρώτος υπουργός Ναυτικών ο Ναύαρχος Κωνσταντίνος Κανάρης.
Οι σημαντικές εξελίξεις στο χώρο της επιστήμης και της τεχνολογίας σφράγισαν τον 19ο αιώνα. Στον χώρο της ναυτικής επιστήμης σημαντικά ήταν τα τεχνολογικά επιτεύγματα που είχαν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των ναυτικών επιχειρήσεων. Στην εργασία θα γίνει μια επισκόπηση των κυριότερων τεχνολογικών επιτευγμάτων και της εφαρμογής τους στο ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό στην χρονική περίοδο 1821 -1940. Η παρουσίαση γίνεται σε ενότητες που αφορούν το σκάφος, την πρόωση, τα οπλικά και ηλεκτρονικά συστήματα. Τέλος θα γίνει αναφορά στο προσωπικό του Ελληνικού Ναυτικού, πως διαμορφώθηκε διαχρονικά η εκπαίδευσή του και πως επηρεάστηκε η εξειδίκευση του.
Σκάφος
Η χρήση του ξύλου στην κατασκευή πλοίων ήταν το κύριο υλικό στην διάρκεια της επανάστασης. Η χρήση του ξύλου για την κατασκευή μεγάλων πολεμικών πλοίων ήταν κοντά στο τέλος της περί το 1860, αν και διατηρήθηκε για αρκετά χρόνια ακόμα για μικρότερα πλοία λόγω της αβέβαιης συμπεριφοράς του σιδήρου στις βολές του πυροβολικού και λόγω της δυσκολίας πρόληψης της ρύπανσης στα σιδηρά σκάφη. Σταδιακά το ξύλο και ο σίδηρος αντικαταστάθηκαν από τον χάλυβα όταν έγινε διαθέσιμος ως αξιόπιστο υλικόμε σταθερά χαρακτηριστικά. Αρχικά ο χάλυβας είχε αντοχή 30% μεγαλύτερη από του σιδήρου αλλά είχε διπλάσιο κόστος από αυτόν.
Η χρήση του χάλυβα ως υλικού κατασκευής των πλοίων ξεκίνησε τις δεκαετίες του 1860 και 1870 αλλά ήταν προβληματική λόγω της αναξιοπιστίας της μεθόδου κατασκευής του χάλυβα. Όταν πλέον για την κατασκευή του χάλυβα άρχισε να χρησιμοποιείται η βελτιωμένη μέθοδος διεργασίας η ναυπήγηση πλοίων από χάλυβα καθιερώθηκε. Την δεκαετία του 1860 άρχισε να λαμβάνεται υπ’ όψιν και η κόπωση του πλοίου στο θαλάσσιο περιβάλλον και ξεκίνησε και ο υπολογισμός των διαστάσεων της μεταλλικής κατασκευής.
Το 1881 η Σερβία ένα εμπορικό ατμόπλοιο ήταν το πρώτο σκάφος κατασκευασμένο από χάλυβα που κατάφερε να διαπλεύσει τον Ατλαντικό σε 7 μέρες. Η εξέλιξη της ναυπηγικής από το σημείο εκείνο αναπτύχθηκε με εκθετικούς ρυθμούς έχοντας στις αρχές του 20ου αιώνα επιτύχει την κατασκευή θωρακισμένων ατμόπλοιων (ironclads), και θωρηκτών πλοίων pre-dreadnought καιdreadnought.
Σημείο εκκίνησης για την κατασκευή ενός πλοίου ήταν ο οπλισμός που έπρεπε να φέρει ενώ ξεκινούν πλέον να χρησιμοποιούνται συστηματικά οι υπολογισμοί ευστάθειας και να γίνεται απαραίτητη η στεγανή υποδιαίρεση των πολεμικών πλοίων. Στο Θ/Κ ΑΒΕΡΩΦ που ανήκει στην κατηγορία των pre-dreadnought έγιναν όλοι οι αντίστοιχοι ναυπηγικοί υπολογισμοί για την ευστάθεια του και τις
σχετικές ναυπηγικές καμπύλες. Σημαντική βελτίωση στις κατασκευές των πολεμικών πλοίων αποτέλεσε η έλικα. Ξεκινώντας από το πλοίο Αρχιμήδης (Archimedes) το 1840, τον Μάρτιο του 1845 έγινε η περίφημη «μονομαχία» μεταξύ του HMS Rattler που είχε έλικα και του HMS Alecto που είχε πλευρικούς πτερυγιοφόρους τροχούς (paddlewheels). Η δοκιμή αυτή ήταν μία πραγματική διελκυστίνδα μεταξύ των δύο πλοίων που είχε σαν αποτέλεσμα την περιφανή νίκη του HMS Rattler που κατάφερε να ρυμουλκήσει ανάποδα τοHMS Alecto με ταχύτητα 2 κόμβων, θέτοντας έτσι τέλος στη χρήση των πλευρικών πτερυγιοφόρων τροχών. Το 1888 το πλοίο Φιλαδέλφεια ήταν το πρώτο διπλέλικο ατμόπλοιο που κατασκευάστηκε στην Γλασκώβη.
Η μεγάλη επανάσταση στις ναυτικές επιχειρήσεις έγινε με την χρήση του υποβρυχίου. Από τον 15ο αιώνα είχαν γίνει πολλές απόπειρες για κατσκευή υποβρυχίων. Το 1776 χρησιμοποιήθηκε από τον Bushnell η περίφημη χελώνα εναντίον των Άγγλων στον απελευθερωτικό αγώνα της Αμερικής. Η υποβρύχια αυτή κατασκευή ήταν χειροκίνητη και έγινε στον ποταμό Houston η πρώτη υποβρυχιακή επίθεση χωρίς όμως να προξενήσει ζημιές. Το 1800 ο περίφημος Αμερικανός βελτίωσε την κατασκευή τουBushnell και δημιούργησε το πρώτο στην ιστορία υποβρύχιο κατασκευασμένο από ξύλο και καλυμμένο με φύλλα χαλκού τον περίφημο ‘Ναυτίλο’. Παρά το γεγονός της χρήσης του ατμού εκείνη την εποχή ο ναυτίλος λειτουργούσε με χειροκίνητη στρέψη του άξονα.
Κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου της Αμερικής εμφανίστηκε το υποβρύχιο τύπου Hunley, όπου η περιστροφή της έλικας γινόταν από περισσότερους άντρες και είχε στην πλώρη του ένα μακρύ άξονα με νάρκη. Το 1875 ο John Holland παρουσίασε το πρώτο ατμοκίνητο υποβρύχιο. Υπάρχουν αναφορές ότι και ένας έλληνας εφευρέτης στο Πειραιά ονόματι Γρυπάρης κατασκεύασε ένα υποβρύχιο σκάφος που είχε κίνηση με τροχαλίες.
Φθάνοντας χρονικά στο 1878 ο Nordenfeld κατασκεύασε ένα τελειότερο σύστημα πρόωσης χρησιμοποίησε τορπίλη με μηχανικό σωλήνα, είχε πλήρωμα 4 άνδρες και δεν χρησιμοποιούσε περισκόπιο.
Το πρώτο από αυτά τα υποβρύχια αγοράστηκε από την Ελλάδα το 1886 ενώ τα δύο επόμενα από την Τουρκία στα πλαίσια του ανταγωνισμού σε εξοπλισμούς εκείνη την εποχή. Δεν υπάρχουν πληροφορίες για κάποια πολεμική δράση των παραπάνω υποβρυχίων.
Τέλος το 1900 το Holland no 2 χρησιμοποιεί κίνηση με βενζινομηχανή και ηλεκτρική πρόωση εν καταδύσει. Την ίδια εποχή ξεκινάει και η χρήση μηχανής Diesel με συσσωρευτές.
Το Ελληνικό Ναυτικό πρωτοπορεί και παραγγέλλει το 1911 στην Γαλλία (που εθεωρείτο εκείνη την εποχή πρωτοπόρος στην κατασκευή υποβρυχίων) δύο υποβρύχια το ‘Δελφίνι’ και τον ‘Ξιφία’.
Το «Δελφίνι» μάλιστα συμμετείχε στις πολεμικές επιχειρήσεις του 1912 και έκανε την πρώτη τορπιλική επίθεση. Την περίοδο 1915 το Δελφίνι και ο Ξιφίας επιχείρησαν σαν Γαλλικά υποβρύχια από τον Οκτώβριο του 1916 έως τον Ιούλιο του 1917. Όταν η Ελλάδα εισήλθε στον πόλεμο στην πλευρά των Συμμάχων, τα υποβρύχια μαζί με τον λοιπό Στόλο, συγκεντρώθηκαν εκ νέου στο Ελληνικό Ναυτικό. Το 1920 παροπλίσθηκαν.
Περισκόπιο του Υ/Β «ΔΕΛΦΙΝ». Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος.
ΦΩΤΟ: Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου, Περί Αλός, perialos.blogspot.gr
|
Το 1927 η Ελλάδα άρχισε να αποκτά καινούργια υποβρύχια , για άλλη μια φορά από την Γαλλία. Το πρώτο ήταν το HSPAPANIKOLIS (Y-2), το οποίο το διαδέχτηκε το HSKATSONIS (Y-1) τον Ιανουάριο του 1928. Αργότερα, η Ελλάδα απόκτησε ακόμη τέσσερα Γαλλικά υποβρύχια, ελαφρώς πιο εξελιγμένου σχεδιασμού : τα HS PROTEUS (Y-3), HS NHREUS (Y-4), HS TRITON (Y-5) και το HS GLAYKOS(Y-6). Είναι γνωστή σε όλους η ηρωική συμμετοχή τωνΕλληνικών υποβρυχίων στην διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου.
Δεν θα πρέπει να παραβλεφθεί και η δημιουργία της Ναυτικής Αεροπορικής Υπηρεσίας από τις αρχές του 20ου αιώνα. Οι πρώτες αεροπορικές μονάδες των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων σχηματίστηκαν τον Ιούνιο του 1912. Στην διάρκεια των Bαλκανικών Πολέμων, το ΠΝ υπήρξε το πρώτο παγκοσμίως που χρησιμοποίησε αεροσκάφος για αναγνώριση και βομβαρδισμό του εχθρικού στόλου (1913). Η Ναυτική Αεροπορική Υπηρεσία ανασυγκροτήθηκε κατά τη διάρκεια του Ά Παγκοσμίου Πολέμου με τη συμβολή των συμμαχικών δυνάμεων και συμμετείχε σε αποστολές στο Μακεδονικό μέτωπο και στο Αιγαίο. Με τη λήξη και της Μικρασιατικής Εκστρατείας (1919-1922) ακολούθησε περίοδος ειρήνης όπου η ΝΑΥ ανασυγκροτήθηκε και αναβαθμίστηκε, ιδιαίτερα με τη δημιουργία του Κρατικού Εργοστασίου Αεροσκαφών.
Πρόωση
Στις αρχές του 19ου αιώνα ο ατμός αρχίζει να εκτοπίζει τα ιστία. Εμφανίζονται οι πρώτες παλινδρομικές μηχανές και τα πρώτα τροχήλατα πλοία, ατμόπλοια που αντί για έλικα, που δεν είχε επινοηθεί ακόμα, έφεραν στην αρχή ως μέσον πρόωσης δύο μεγάλους ατμοκίνητους τροχούς Η Καρτερία ήταν το πρώτο ατμοκίνητο πολεμικό πλοίο στην ιστορία, το οποίο χρησιμοποιήθηκε σε πολεμικές επιχειρήσεις. Κατασκευάστηκε το 1825 για λογαριασμό του επαναστατημένου κράτους. Στα πλοία αυτού του είδους υπήρχαν σημαντικά προβλήματα όσον αφορά τους διατοιχισμούς και τον χειρισμό τους κατά την διάρκεια της παραβολής.
Το 1819 το πλοίο Savannah κάνει τον διάπλου του Ατλαντικού. Το πλοίο ήταν Ιστιοφόρο με ατμομηχανές και πτερυγιοφόρους τροχούς. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι γύρισε πίσω χρησιμοποιώντας τα ιστία του. Το 1838 επετεύχθει ο Διάπλους του Ατλαντικού με χρήση ατμομηχανών (Great Western–Sirius). Θα πρέπει να αναφερθεί ότι στις παλινδρομικές ατμομηχανές απλής εκτόνωσης τα ιστία ήταν απαραίτητα ενώ στις διπλής εκτόνωσης τα ιστία χρησιμοποιούντο λόγω ανυπαρξίας ικανοποιητικού αριθμού σταθμών ανθράκευσης.
Στα χαρακτηριστικά των ατμομηχανών ήταν οι χαμηλές στροφές, η ευθεία ζεύξη με την έλικα, η απλότητα στον χειρισμό, ο χαμηλός βαθμός απόδοσης και ο περιορισμός στις δυνατότητες μεγίστης ισχύος. Έχοντας τα παραπάνω υπ’ οψη ο Charles Parsons, το 1897 επινόησε τον ατμοστρόβιλο με ταχύτητα περιστροφής 2000 RPM, απ’ ευθείας συνδεδεμένο με τις έλικες. Κατόρθωσε δε να πετύχει ταχύτητες μέχρι 34 knots. O Parsons στη συνέχεια είχε μεγάλη συνεισφορά στον σχεδιασμό του πρώτου ναυτικού μειωτήρα.
Ταυτόχρονα με τον ατμοστρόβιλο αναπτύσσονται και οι λέβητες για την παραγωγή ατμού διακρινόμενοι στους φλογαυλωτούς και υδραυλωτούς. Ταυτόχρονα το 1897 ο Rudolf Diesel ανακαλύπτει την μηχανή εσωτερικής καύσεως. Ο κινητήρας Diesel επικράτησε στα επόμενα χρόνια κυρίως λόγω της γρήγορης εξέλιξής του και του υψηλότερου βαθμού απόδοσης που τότε ήταν περίπου 26% σήμερα είναι 50%. Τέλος αρχίζει να εμφανίζεται πλέον και ηλεκτροπρόωση, αρχικά στα υποβρύχια και στην συνέχεια στα πλοία επιφανείας λόγω των σημαντικών πλεονεκτημάτων της στην ευελιξία χειρισμών και στη μείωση του βάρους της κατασκευής.
Οπλικά και ηλεκτρονικά συστήματα
Η χρήση των πυροβόλων αναφέρεται από το 1350. Στα πλοία αρχικά τα πυροβόλα ήταν σε ξύλινη βάση. Μετά την εφεύρεση της πυρίτιδας και την ανακάλυψη από τον στρατηγό του Ναπολέοντα Paixhans του Εκρηκτικού βλήματος έχουμε την χρήση των πρώτων εκρηκτικών βλημάτων στην Ναυμαχία του Ναβαρίνου (1927). Θα πρέπει δε να σημειωθεί ότι εκρηκτικά βλήματα υπήρχαν στον οπλισμό του Καρτερία. Το 1853 στον πόλεμο της Κριμαίας έγινε η καθιέρωση εκρηκτικού βλήματος. Στην συνέχεια έχουμε ένα συνεχή ανταγωνισμό μεταξύ δυνατοτήτων πυροβολικού και θωρακίσεως στην κατασκευή των πλοίων. Το 1865 στην Γαλλία εμφανίζονται τα ραβδωτά πυροβόλα με κλείστρο ακολουθούμενα από τις άκαπνες πυρίτιδες και το ταχυβόλο πυροβολικό.
Την περίοδο 1880 -1909 γίνεται αύξηση διατρητικής ικανότητος βλήματος εμφανίζεται καλύπτρα από μαλακό χάλυβα για καλύτερη διατρητικότητα.
Στο θέμα των βελτιώσεων παρατηρείται συνεχής αύξηση διαμετρημάτων για αποφυγή φθοράς. Έτσι απο διαμετρήματα 12 ιντσών (1906-1909 και στην συνέχεια 13,5 ιντσών εμφανίζονται διαμετρήματα 15 ιντσών, στα πλοία τύπου Queen Elisabeth το 1912 και τέλος οι Ιάπωνες φθάνουν τις 18 ίντσες.) Την περίοδο 1919–1939 έχουμε συνεχή βελτίωση του πυροβολικού και των περιστροφικών πύργων (υδραυλικοί / ηλεκτρικοί) πυροβολικού που έκαναν την εμφάνιση τους για πρώτη φορά το 1864.
Στα θέματα τορπιλών ο αμερικανός Fulton παρουσίασε την πρώτη απόπειρα τορπίλης με γόμωση στην πλευρά του σκάφους μέσα στο νερό. Το μεγάλο πρόβλημα ήταν η μεταφορά της.
Το 1860 ο Luppis και το αυστριακό ναυτικό παρουσίασε άκατο με διεύθυνση εξ αποστάσεως και ηλεκτρική πυροδότηση ακολουθούμενος από τον Whitehead (1866) που κατασκεύασε υποβρύχιο βλήμα αυτόνομο μετά την βολή. Βασικά προβλήματα που παρουσίαζαν οι τορπίλες εκείνη την εποχή ήταν η ρύθμιση βάθους και το πυροδοτικό μηχάνημα. Το 1880 η Ελλάς δέχεται το νέο όπλο και υπερνικάται η έλλειψη ταχύτητας με την χρήση αεροκινητήρος. Το 1897 εφαρμόζεται γυροσκόπιο από τονObry για την διεύθυνση τορπιλών και το 1930 δοκιμάστηκαν χωρίς αποτέλεσμα τορπίλες με υγρό οξυγόνο.
Ένα ακόμη βασικό πρόβλημα υπήρξε η ολίσθηση στη θάλασσα οπότε εφαρμόστηκαν οι τορπιλοσωλήνες. Πρωτοπορώντας για μια ακόμη φορά το 1912 ελληνικό τορπιλοβόλο βύθισε τουρκικό θωρακισμένο. Την περίοδο τέλος 1914-1918 αρχίζει η χρήση τορπιλών από γερμανικά υποβρύχια.
Ανακατασκευή σε πραγματικό μέγεθος της χελώνας
«Turtle» του Αμερικανού David Bushnell.
Royal Navy Submarine Museum, Gosport, UK.
|
Η πρώτη προσπάθεια για νάρκη έγινε το 1776 από τονBushenell με την περίφημη χελώνα που αναφέρθηκε προηγουμένως. Το 1848 ο Himmy εφαρμόζει νάρκη που πυροδοτείται από ξηρά στην διάρκεια του πολέμου μεταξύ Δανίας Γερμανίας. Κύριος επιχειρησιακός στόχος των ναρκών ήταν η Προστασία του Κιέλου. Οι νάρκες αποτελούσαν αμυντικό όπλο μέχρι το Ρωσσοτουρκικό πόλεμο του 1877, όταν βυθίστηκε τουρκικό πλοίο. Την περίοδο 1914- 1918 κάνουν την εμφάνιση τους νάρκες με άγκυρα και το 1918 οι Αμερικανοί παρουσιάζουν νάρκες με κεραία για μεγάλα βάθη.
Είναι γνωστό ότι ο 20ός αιώνας θεωρείται ο αιώνας της ηλεκτρονικής επανάστασης. Το 1901 ο Marconi ξεκινάει την επανάσταση στις τηλεπικοινωνίες στέλνοντας το πρώτο υπερατλαντικό μήνυμα. Είναι σε όλους γνωστά τα μηνύματα που έστελνε ο ναύαρχος Π. Κουντουριώτης επιβαίνων επί του Θ/Κ Αβέρωφ μέσω ασυρμάτου στο Γενικό Επιτελείο πληροφορώντας τους για την επιτυχή έκβαση των ναυμαχιών χρησιμοποιώντας τον ασύρματο του πλοίου. Στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο χρησιμοποιώντας την τεχνολογία των επικοινωνιών εμφανίζεται το ραδιογωνιόμετρο που η χρήση του δίνει την ακριβή θέση του πλοίου. Η εφεύρεση του γυροσκόπιου από τον Bohnenberg το 1810 έδωσε την ευκαιρία να παρουσιαστεί η πρώτη γυροπυξίδα από τον γερμανό μηχανικό Herman Anschutz. Ταυτόχρονα την περίοδο 1909 -1911 ο Sperry παρουσιάζει το πρώτο σύστημα αυτόματης πηδαλιούχησης με γυροσκόπια και εισάγει την νέα ναυτική γυροσκοπική πυξίδα. Το 1920 παρουσιάζεται η πρώτη λυχνία τύπου Magnetron για την ενίσχυση των μικροκυμάτων και το 1937 γίνεται η εγκατάσταση της πρώτης συσκευή radar σε πολεμικό πλοίο. Η συνέχεια είναι γνωστή όσον αφορά τα ηλεκτρονικά συστήματα, το radar και την συμβολή τους στις ναυτικές επιχειρήσεις του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Προσωπικό
Οι τεχνολογικές εξελίξεις για να εφαρμοστούν δεν χρειάζονται μόνο τα συστήματα αλλά και το προσωπικό που θα τα λειτουργήσει. Στα πλαίσια αυτά το Ελληνικό Ναυτικό ίδρυσε το 1845 τη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, αρχικά πάνω σε πλοία και στην συνέχεια στη θέση που βρίσκεται σήμερα, για να εκπαιδεύει τους Αξιωματικούς.
Το 1879 η ανάγκη επάνδρωσης των πλοίων με προσωπικό με επαγγελματικά προσόντα δημιούργησε την Σχολή Ναυτοπαίδων και στην συνέχεια το 1924 την σχολή Σχολή Δοκίμων Υπαξιωματικών. Η τεχνολογική επανάσταση και τα νέα συστήματα στα πολεμικά πλοία είχε σαν αποτέλεσμα το 1926 να εισέλθουν οι πρώτοι Μηχανικοί Ναυτικοί Δόκιμοι και να δημιουργηθεί το σώμα των Μηχανικών Αξιωματικών. Την ίδια εποχή αλλά και συνεχόμενα από τότε δημιουργούνται νέες ειδικότητες Υπαξιωματικών ακολουθώντας κυρίως τις εξελίξεις στα ηλεκτρονικά και οπλικά συστήματα.
Στο θέμα των υποδομών το 1828 ο Καποδίστριας ίδρυσε τον πρώτο Ελληνικό ναύσταθμο στον Πόρο και ακολούθησε το 1878 το Κεντρικό Προγυμναστήριο στον Πόρο. Το 1882 πραγματοποιήθηκε η μεταφορά του ναυστάθμου στην Σαλαμίνα, αρχικά στην Φανερωμένη και μετά στην θέση Αράπη όπου είναι μέχρι σήμερα.
Συμπεράσματα
Η τεχνολογική εξέλιξη της εποχής και η εφαρμογή των τεχνολογικών νεοτερισμών στην περίοδο 1821-1940 στο ελληνικό ναυτικό παρουσιάζεται πολύ συνοπτικά στην παρούσα εισήγηση. Από την όλη ιστορική διαδρομή προκύπτει ότι το Ελληνικό Ναυτικό υπήρξε πάντοτε μπροστά στην εφαρμογή των καινοτόμων τεχνολογιών γεγονός που συνεχίζεται και στις μέρες μας με τα πρωτοπόρα βήματα του ΠΝ στις νέες τεχνολογίες και την καινοτομία. ΠΗΓΗ: Περί Αλός http://perialos.blogspot.gr/2015/03/1821-1940.html
ΕΝΔΕΙΚΤ ΙΚH ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. A History of Naval Architecture, John Fincham, Esq., Whittaker and Co., 1851.
2. Shipbuilding in Iron and Steel: A Practical Treatise, E. J.
Reed, Chief Constructor of the Navy, John Murray,1869.
3. Our Iron-Clad Ships, E. J. Reed, Chief Constructor of the Navy, John Murray, 1869.
4. A Treatise on Naval Architecture and Ship-Building, Commander Richard W. Meade USN, J. B. Lippincott & Co., 1869.
5. The Monitor and the Navy under Steam, Frank M. Bennett, Houghton Mifflin and Company, 1900.
6. The Screw Propeller and Other Competing Instruments for Marine Propulsion, A. E. Seaton, M. Council, Charles Griffin & Company, Ltd., 1909.
7. The Modern Warship, Edward L. Attwood, Cambridge University Press, 1913.
8. Structural Design of Warships, William Hovgaard, E. & F. N. Spon, Ltd., 1915.
9. War-Ships - A Text-Book on the Construction, Protection, Stability, Turning, etc., of War Vessels, Edward L. Attwood, Longmans, Green and Co., 1917.
10. Steam Engines, E. M. Shealy, McGraw-Hill Book Company Inc., 1919.
11. Marine Propellers, S. W. Barnaby, E. & F. N. Spon, Ltd., 1921.
12. Τεχνική του Πλοίου, Τόμος Πρώτος, Ναυπηγία, Βασ. Ε. Φραγκούλη, 1966.
13. Τεχνική του Πλοίου, Τόμος Δεύτερος, Ναυτικαί Μηχαναί, Βασ. Ε. Φραγκούλη, 1967.
14. Τεχνική του Πλοίου, Τόμος Τρίτος, Λέβητες, Βασ. Ε. Φραγκούλη, 1968.
15. Conway’s All the World’s Fighting Ships 1860-1905, Conway Maritime Press Ltd., 1979.
16. Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906-1921, Conway Maritime Press Ltd., 1985.
17. Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922-1946, Conway Maritime Press Ltd., 1980.
18. Τα Σύγχρονα Ναυτικά Όπλα και Οπλικά Συστήματα, Μύρωνος Θ. Ματσάκη, 1982.
19. Submarine Design and Development, Norman Friedman, Naval Institute Press, 1984.
20. The Evolution of Engineering in the Royal Navy–Volume 1 : 1827-1939, Peter M. Rippon, Spellmount Ltd., 1988.
21. Submarine Warfare An Illustrated History, Antony Preston, Brown Books Ltd., 1998.
22. Τα Πλοία του Πολεμικού Ναυτικού 1829–1999, Αντιναυάρχου ε.α. Κ. Παΐζη–Παραδέλλη Π.Ν., Αστραία, 1999.
23. Shipbuilding and Ships in the Eastern Mediterranean during the 18th and 19th Centuries, Proceedings, Edited by Kostas A. Damianidis, 1999.
24. Warships–From the Galley to the Present Day, Angus Konstam, Leo Marriot, George Grant, Gramercy Books, 2001.
25. Birth of the Battleship–British Capital Ship Design 1870-1881, John Beeler, Caxton Editions, 2003.
26. Warrior to Dreadnought–Warship Development 1860-1905, D. K. Brown, Caxton Editions, 2003.
27. Ships and Science–The Birth of Naval Architecture in the Scientific Revolution 1600-1800, Larrie D. Ferreiro, The MIT Press, 2007.
Δρ. Νικήτας Νικητάκος
Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου,
Τμήμα Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Χίου
Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Περίπλους της Ναυτικής Ιστορίας»,
τεύχος 77, σελ. 11, ΟΚΤ.- ΔΕΚ. 2011, Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος.
Αναδημοσίευση στο Περί Αλός με την έγκριση του ΝΜΕ
Περί Αλός