Πέμπτη 26 Μαρτίου 2009
Δεσποτάτο του ΜΩΡΕΩΣ Όροι:
Τετάρτη 25 Μαρτίου 2009
RECYCLING NOW
Για ένα καθαρό περιβάλλον χρειάζονται πολλές, επίπονες και συνεχείς προσπάθειες από κυβέρνηση, τοπική αυτοδιοίκηση, συλλόγους, σχολεία, βιομηχανίες, ειδικές οργανώσεις αλλά και κάθε πολίτη.
Η μόλυνση απειλεί τον ίδιο τον άνθρωπο που την προκαλεί, απειλεί κάθε ζωή πάνω στη γη και η αδιαφορία για το χώρο που ζούμε είναι εγκληματική πράξη όσο και η διαπίστωση αυτή είναι δύσκολο να γίνει άμεσα κατανοητή.
Πώς θα συντηρηθεί ο άνθρωπος όταν από δικές του αλόγιστες ενέργειες καταστρέφει το περιβάλλον, όταν κατακερματίζεται το δάσος που αποτελεί τη σπονδυλική στήλη της ισορροπίας του περιβάλλοντος (κάθε λεmό ένα εκτάριο δήλαδή 10.000 τετραγωνικά μέτρα δασικής έκτασης καταστρέφεται), όταν τα αποθέματα πρώτων υλών συνεχώς ελαπώνονται. Ιδιαίτερα σημα- νnκή προσπάθεια για καθαρό περιβάλλον είναι η ανακύκλωση υλικών. Ονομάζουμε ανακύκλωση τη δυνατότητα να ξαναχρησιμοποιούμε υλικά που ενώ μοιάζουν άχρηστα και καταλήγουν στα σκουπίδια, διατηρούν σημαντικό μέρος της αξίας τους.
Η ανακύκλωση είναι μια εύκολη δουλειά που όλοι μας μπορούμε να κάνουμε ασχέτως ηλικίας, αρκεί να αγαπάμε το περιβάλλον που ζούμε.
Τα υλικά που ανακυκλώνουμε είναι: Το χαρτί, το μέταλλο, αλουμίνιο και το γιαλί.
Σ' όλα δε τα νοικοκυριά υπάρχει δυνατότητα ανακύκλωσης.
Ανακυκλώνοντας τα παραπάνω υλικά έχουμε λιγότερα σκουπίδια, λιγότερες χωματερές, λιγότερα δρομολόγια απορριμματοφόρων, λιγότερο νέφος, σώζουμε τα δένδρα, προστατεύουμε τη φύση και έχουμε λιγότερα απόβλητα.
Παράλληλα εξοικονομούμε μεγαλύτερες ποσότητες γυαλιού, χαρτιού και μετάλλου και αποφεύγουμε την εισαγωγή πρώτων υλών.
Πουλώντας αυτά κερδίζουμε χρήματα. Δημιουργούμε νέες θέσεις δουλειάς στις βιομηχανίες και βοηθάμε την οικονομία της πατρίδας μας.
Αν λάβουμε υπόψη μας ότι για να γίνουν χίλια κιλά αλουμίνιο απαιτούνται τέσσερις χιλιάδες κιλά βωξίτη και για χίλια κιλά γιαλιού, είναι αναγκαία χίλια εκατό κιλά ακατέργαστων υλικών (άμμος, ασβέστη, σόδα) εύκολα καταλαβαίνουμε τη σημ ασία της ανακύκλωσης για εξοικονόμιση πρώτων υλών, ενέργειας κλπ.
Πρέπει να γνωρίζουμε ότι με την ηλεκτρική ενέργεια που χρειάζεται να γίνει ένα κουτί από αλουμίνιο μπορούμε να δούμε τηλεόραση για τρεις ώρες, να ανάβει μια λάμπα 60 κερίων για πέντε ώρες, να λειτουργεί ένα ψυγείο για τρεις ώρες ή να ακούμε ραδιόφωνο για τέσσεριες ώρες.
Ακόμα είναι αξιοσημείωτο ότι χίλια κιλά ανακυκλωμένου χαρτιού εξοικονομούν 130-170 κιλά πετρέλαιο.Γι' αυτό ας αφυπνιστούμε, να στηρίξουμε την ανακύκλωση υλικών από τα απορρίμματα.
Τα στοιχεία για την παρουσίασης της ανακύκλωσης ελήφθησαν από σχετικές εκδόσεις των Υπουργείων Παιδείας και Περιβάλλοντος καθώς και την Ένωση Αλουμινίου.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΜΕ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΡΙΖΑ
Γιαβάσης : τ yavas= ηπιας, αργός----
Γιαβης : π yave= μωρολογία----
Γιαβρης : τ yavru =μωρό----
Γιαγιας : τ yaya =πεζός, πεζοπόρος----
Γιαγκίνας : τ yangin =πυρκαϊά, φωτιά----
Γιαγκλίσης : τ yanlis =λάθος----
Γιαγλης : τ yagli =λιπαρός---
Γιαγμούρης : " βροχή =τ y~mur-----
Γιαγτζης :" . γραφέας= τ y~cl----
Γιαιμανης : τ yaymak= άπλώνω-----
Γιάκαλης : τ yakali =ό εχων περιλαίμια-----
Γιακας: τ yaka= περιλαίμια----
Γιακας: τ yak =σατανας----
Γιαλαμπούκης :τ yalabik =όμορφος----
Γιαλάφας : τ yalaf= φλόγα----
Γιαλέλης: α yalelli= αραβικό τραγούδι----
Γιαλίνης : τ yalin =γυμνός----
Γιαμάκης :τ yamak= βοηθός τέχνίτη-----
Γιαμαλάκης: τ yamali =μπαλωμένος-----
Γιαμας: τ yama =μπάλωμα-----
Γιαμούρης : li βροχή =τ y~mur----
Γιαμπανας : τ yaban= αγριότοπος----
Γιαμπάνης : τ yabaηi= κακότροπος, αγριας-----
Γιανακλης : τ yanak= μάγουλο----
Γιανίρης : τ yanirmak= εχθρεύομαι-----
Γιανίσης : τ yanlis =λάθος----
Γιανουράκος : τ gyaηirmak= εχθρεύομαι-----
Γιαντζης : li . βουτυρας, λαδας =τ y~Cl-----
Γιαντίρης : τ yadirmak =ανάβω----
Γιαουντης : α yahkdi =ιουδαίος-----
Γιαουρτζης : τ yogurt= οξύγαλα-----
Γιαπαλάκης: τ yapalak= μπούφος (πουλί)----
Γιαπιτζης : τ yapici =οικοδόμος----
Γιαπρακας: τ yaprak= φύλλο----
Γιαρένης: τ yaren =φίλος----
Γιάρης : τ yari =τό μισό---
Γιαρμης : τ yarim =μισός----
Γιασεμης : τ yasemin =ϊασμος----
Τρίτη 24 Μαρτίου 2009
«Η απίστευτη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον» έχει τις ρίζες της στην αρχαία ελληνική μυθολογία
· Η ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΜΕΡΟΠΩΝ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ
· ΕΤΡΩΓΑΝ ΚΑΡΠΟΥΣ ΕΝΟΣ ΔΕΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΜΙΚΡΑΙΝΑΝ, ΕΩΣ ΠΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΝ ΒΡΕΦΗ ΚΑΙ ΕΞΑΦΑΝΙΖΟΝΤΑΝ!..
Το άρθρο μπορείτε να το διαβάσετε,
να το αποθηκεύσετε
ή να το εκτυπώσετε
από την στήλη ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ
της παρακάτω ηλεκτρονικής διευθύνσεως:
ΑΝΑΛΥΣΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ
Καντζούκης, Καντζιάς, Καντζέλης, Καντζίδης, Καντζόγλου: Επώνυμο προερχόμενο από την τουρκική λέξη kanca = γάντζος
Παπουτσής, Παπουτσάς, Παπουτσιδάκης, Παπουτσάκης, Τσαγκάρης, Τσαρούχας: Επώνυμο προερχόμενο από επαγγελματική δραστηριότητα, συγκεκριμένα του υποδηματοποιού.
Βοριάς, Βορεάς, Βοργίδης: Επώνυμο προερχόμενο από παρατσούκλι που εκφράζει τον καιρό. Με την κατάληξη –ιδης προσδιορίζει την ποντιακή καταγωγή.
Κόλιας: Επώνυμο αρβανίτικης καταγωγής προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Νικόλαος, Νικόλας.
Αλαγκιοζίδης: Επώνυμο σύνθετο προερχόμενο από δύο τουρκικές λέξεις: ala=χρωματιστός + goz=μάτι.
Αγατσάς, Αγατσίδης, Αγατσιώτης, Αγατζιώτης, Αγατζόγλου: Επώνυμα προερχόμενα από την από την τουρκική λέξη agac=δέντρο, ξύλο, με την κατάληξη –ας που προσδιορίζει επάγγελμα (Ασβεστάς, Ξυλάς, Κουλουράς).
Αμιρίδης, Αμιράς, Αμιράκης, Αμιραδάκης, Αμιρόγλου: Επώνυμα προερχόμενα από την τουρκική λέξη amir= εμίρης, προϊστάμενος.
Αρώνης: Επώνυμο ξενικό προερχόμενο από το ισραηλινό όνομα Ααρών. Συνήθως τα ονόματα αυτά ανήκουν σε Ισραηλίτες που ήλθαν στην Ελλάδα περίπου το 1300.
Δευτέρα 23 Μαρτίου 2009
Μισο - Αστεία, Μισο - Σοβαρά...
Ένα άρθρο "διαμάντι" δημοσιεύτηκε στο Forum του Capital.gr από τον χρήστη grobok με τίτλο "Πρόοδος! Πόσο έχουμε αλλάξει... προς το χειρότερο!" το οποίο εκτιμούμε ότι αξίζει να το διαβάσετε.
"Σχεδόν κάθε φορά που αναπολώ τις γιορτές στα παιδικά μου χρόνια, θυμάμαι ότι στις ευχές των μεγαλυτέρων μου, υπήρχε πάντα η φράση πασπαρτού: «καλή πρόοδος!» Γενέθλια; Να τα εκατοστίσεις και καλή πρόοδος! Ονομαστική εορτή; Χρόνια πολλά και καλή πρόοδος! Χριστούγεννα; Καλά Χριστούγεννα και καλή πρόοδος! 25η Μαρτίου; Ζήτω το έθνος και καλή πρόοδος!
Για να είμαι ειλικρινής, ως νεαρό, αθώο και γνήσιο τέκνο της ελληνικής επαρχίας, εξελάμβανα την ευχή ως αυτή καθʼ αυτή κατά την έννοιά της, δηλαδή: «καλά τα πανηγύρια, αλλά άνοιξε κανένα βιβλίο να ξεστραβωθείς, μη μείνεις κούτσουρο σαν τον ξάδερφό σου το Μιχάλη, που ζήτημα είναι αν θα βγάλει το Γυμνάσιο και δε θα μπορεί ούτε υδραυλικός να γίνει...».
Μεγαλώνοντας, συνειδητοποίησα ότι η λέξη «πρόοδος» έχει σαφώς ευρύτερη έννοια. Καλή είναι η πρόοδος στο σχολείο, αλλά άμα πάρω «Άριστα 10» σε όλα τα μαθήματα, τελειώσω το Δημοτικό, το Γυμνάσιο, το Λύκειο, το Πανεπιστήμιο, το Μεταπτυχιακό και διδάξω στην Οξφόρδη, ολοκλήρωσα με την πρόοδο; Μπα, που τέτοια τύχη…Η πρόοδος σε ακολουθεί παντού. Στη δουλειά, στο σπίτι, στο εστιατόριο, στις διακοπές, στο supermarket... Είναι η μεγαλύτερη ευχή και κατάρα που μου (μας) έχουν δώσει!
Πριν καμιά 30αριά χρόνια, στην Ελλάδα ξεκίνησε ο θεσμός του Νηπιαγωγείου. Έτσι λοιπόν έγινε ένα νηπιαγωγείο και στο διπλανό χωριό από το δικό μου, κάπου στα δύο χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι. Εμένα και το γείτονά μου το Γιωργάκη μας έγραψαν από τους πρώτους. Όμως ο μπαμπάς το πρωί δούλευε, η μαμά δεν οδηγούσε και δύο 5χρονα έπρεπε κάθε μέρα στις 8π.μ. να είναι στο σχολείο. Η λύση ήταν απλή. Με το ΚΤΕΛ, μόνα τους! Η μαμά επιβιβάζει τα νήπια στο λεωφορείο, πληρώνει το αντίτιμο στον εισπράκτορα και του ζητά να τα αφήσει έξω από το νηπιαγωγείο! Επί καθημερινής βάσης! Χωρίς δισταγμό και χωρίς ανησυχία!
Ανεύθυνοι γονείς; Σκληροί και άκαρδοι; Τίποτα απʼ όλα αυτά… Απλώς άλλες εποχές, αγνές, ακίνδυνες και κυρίως οπισθοδρομικές!
Υπάρχουν φορές που αναλογίζομαι τι κόστος έχουμε όλοι μας αναλάβει για να πετύχουμε αυτή την πολυπόθητη «πρόοδο» και ανατριχιάζω... Θυμάμαι πως κάποτε υπήρχε επί καθημερινής βάσης το «μεσημεριανό τραπέζι» (σ.σ. για τους νεότερους: μεσημεριανό τραπέζι είναι ένα γεύμα στο οποίο συμμετείχαν καθημερινά όλα τα μέλη της οικογένειας και συνήθως σερβίροταν περί τις 13:30 έως και 14:30 και περιλάμβανε αποκλειστικά σπιτικό φαγητό). Επίσης θυμάμαι ότι μετά το φαγητό ακολουθούσε «μεσημεριανός ύπνος» (σ.σ. για εργαζόμενους για πρώτη φορά μετά το 1995, πρόκειται για ύπνο συνήθως δίωρης διάρκειας, που λάμβανε χώρα περίπου 30 λεπτά μετά το πέρας του μεσημεριανού τραπεζιού).
Θυμάμαι ακόμα ότι υπήρχαν γειτονιές και αλάνες, ομαδικά παιχνίδια, σήμερα υπό εξαφάνιση και άγνωστα πλέον στα σύγχρονα παιδιά, ξεκλείδωτες πόρτες και κλειδιά στη γλάστρα και κάτω από το χαλάκι. Τα έσοδα ήταν λίγα, αλλά τα έξοδα ήταν λιγότερα.
Οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί την τελευταία 20ετία είναι συγκλονιστικές. Ένα παιδί 10 ετών δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί ότι πριν 30 χρόνια η tv ξεκινούσε πρόγραμμα στις 6 το απόγευμα και έκλεινε στις 12 το βράδυ με τον εθνικό ύμνο…Ότι δεν υπήρχαν ATMs και κινητά τηλέφωνα. Ότι ένα αυτοκίνητο ήταν full extra, όταν είχε από την αντιπροσωπεία αναλογικό ραδιόφωνο και αυτοκόλλητο «μπαμπά μην τρέχεις». Ότι το τηλέφωνο ήταν μόνο σταθερό και για να μιλήσεις στο διπλανό δωμάτιο έπρεπε να έχει 10 μέτρα καλώδιο. Ότι δεν υπήρχε μετρό και Αττική οδός. Ότι τα μισά γήπεδα της Α΄ Εθνικής ήταν ξερά (σ.σ. για τους νεότερους της παρέας: Ξερό γήπεδο είναι ένα γήπεδο ποδοσφαίρου χωρίς γκαζόν, χωμάτινο). Ότι κλείναμε το φως κάθε φορά που βγαίναμε από το δωμάτιο για να μην αυξηθεί ο λογαριασμός της ΔΕΗ. Ότι ο ταχυδρόμος έφερνε μόνο τις κάρτες της θείας από τον Καναδά και όχι τους λογαριασμούς των πιστωτικών και των δανείων. Ότι η μαμά ήταν στο σπίτι και οι παππούδες κάπου εκεί κοντά.
Σήμερα όλα αυτά έχουν αλλάξει. Η πρόοδος είναι γεγονός.
Έχουμε αυτοκίνητο με 8 αερόσακους, abs και esp, αλλά δυστυχώς περισσότερους νεκρούς από τροχαία. Έχουμε σύγχρονες εθνικές οδούς, αλλά δυστυχώς όχι αρκετά μεγάλες για να χωρέσουν τα πάμπολλα αυτοκίνητα. Έχουμε και δεύτερο αυτοκίνητο, αλλά δεν έχουμε πάρκινγκ για να το σταθμεύσουμε...
Έχουμε Play Station 3 με hi-tech κονσόλα, αλλά δεν έχουμε φίλους. Η διπλανή αλάνα έγινε 8όροφη πολυκατοικία, αλλά δεν πειράζει, παίζουμε football manager και fifa2009 στο pc. Υπάρχουν βέβαια και οι παιδότοποι με κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης (τύφλα να ʽχει ο Κορυδαλλός) και ειδικό αφρώδες πλαστικό στα χερούλια της πόρτας στην τουαλέτα προς αποφυγήν ατυχημάτων. Βέβαια έξω από την πολυκατοικία μας υπάρχει τάφρος 1,5 μέτρο για τα έργα της ΕΥΔΑΠ, ακάλυπτη, αλλά δεν πειράζει…
Έχουμε καλωδιακή τηλεόραση με τέλεια εικόνα, σημαντικές ενημερωτικές εκπομπές με online ενημέρωση για τους χωρισμούς στο χώρο της Showbiz, εκ-πληκτικές σαπουνόπερες, στημένα τηλεπαιχνίδια και εκτεταμένα δελτία ειδήσεων, με ενδιαφέρουσες παρουσιάστριες του καιρού και πλήρη μεσάνυχτα για το τι πραγματικά συμβαίνει γύρω μας.
Έχουμε προχωρημένα συστήματα συναγερμού, υπηρεσίες Security, πόρτες ασφαλείας αλλά και υψηλό αίσθημα ανασφάλειας, κλοπές, ληστείες και αδίστακτους κακοποιούς.
Έχουμε κινητά τελευταίας τεχνολογίας, με κάμερα και βιντεοκλήση, κάρτα μνήμης, mp3 player, αλλά δεν έχουμε την ησυχία μας.
Έχουμε σύμβουλους γάμου, ψυχολόγους, παιδοψυχολόγους και συναφείς επιστήμονες, αλλά δεν έχουμε οικογενειακή ευτυχία, ευτυχισμένα παιδιά, ευτυχισμένα ζευγάρια.
Έχουμε χειραφετημένες γυναίκες, οι οποίες μετά από αγώνες δεκαετιών και έντονων διεκδικήσεων κατάφεραν να εισχωρήσουν δυναμικά στην αγορά εργασίας και να ξεφύγουν από την αποπνικτική ρουτίνα του σπιτιού αλλά δεν κατάφεραν να σταματήσουν να είναι μητέρες και νοικοκυρές και όποτε αυτό συνέβη, ο μισθός τους σχεδόν εξανεμιζόταν για την πληρωμή κάποιας αλλοδαπής νταντάς και νοικοκυράς, με μέτριες έως και υποτυπώδεις υπηρεσίες.
Κυρίως όμως , έχουμε γεμίσει τη ζωή μας με υλικά «αγαθά», άχρηστα ως επί το πλείστον, που θεωρητικά κάνουν τη ζωή μας πιο άνετη, πιο βολική, πιο διασκεδαστική... Στην πραγματικότητα όμως για να αποκτήσουμε όλη αυτή τη σαβούρα, έχουμε θυσιάσει το χρόνο μας και τις ανθρώπινες σχέσεις μας. Κι αυτές οι αξίες δεν αναπληρώνονται, γιατί είναι απλώς ανεκτίμητες..."
Κυριακή 22 Μαρτίου 2009
WHAT GREEK SURNAME IS?
Τα επώνυμα διακρίνονται σε πατρωνυμικά ,μητρωνυμικά , ανδρωνυμικά , εθνικά ,επαγγελματικά , παρωνύμια .
Τα πατρωνυμικα
Στην αρχαία Ελληνική τα πατρωνυμικά σχηματίζονται είτε απλούστερα με την γενική του ονόματος του πατέρα (Περικλής Ξανθίππου ) είτε με διάφορα παραγωγικά επιθέματα που προσαρτώνται στο όνομα του πατέρα (Κρον-ίδης,Νεστορίδης , Πριαμίδης Κρον-ίων , Ασκληπ-ιάδης ,Λαερτιάδης ,κλπ.) η του γενάρχη (Αιακίδαι , Αλκμαιωνίδαι.)
Στην νέα Ελληνική η πατρωνυμική σχέση εκφράστηκε αρχικά με την γενική του ονόματος του πατέρα ύστερα από τον προσδιορισμό γιος , κόρη κ.λ.π. ο Μιχάλης ο γιος του Μελέτη και έπειτα ο Μιχάλης του Μελέτη.
Η πατρογονική γενική διαφυλάχτηκε σε ορισμένα επώνυμα (Γεώργιος Ιωάννου , Νικόλαος Αντωνίου), στα περισσότερα όμως που κράτησαν τον λαϊκό τους Χαρακτήρα μετατράπηκε σε ονομαστική Αποστόλης (αντί Αποστόλου) ,Αργύρης, Λουκάς κλπ.
Σπανιότερα είναι τα πατρωνυμικά που βασίζονται σε σύνθεση Κωστοσήφης (ο Κώστας του Σήφη) , Πολογιώργης (ο Γιώργος Πολάκης).
Ο κύριος όγκος των πατρωνυμικών ειναι ένα βαπτιστικό όνομα (αλλά δευτερευόντως και οποιαδήποτε άλλη βάση) στο οποίο προστίθενται παραγωγικά επιθήματα (Γεώργιος) Γεωργάκης , Γεωργακάκης , Γεωργακόπουλος , Γεωργαλάς , Γεωργαράκης , Γεωργάς , Γεωργάτος , Γεωργάτσος , Γεωργέλης Γεωργής , Γεωργιάδης , Γεωργιλάς ,Γεωργίου , Γεωργιτσέας , Γεωργίτσης , κλπ ,(Βάγια τα =η γιορτή) Βαγιανός , Βαϊνέλης , (Λαμπρή) Λαμπρινός , Λάμπρος , Λαμπράκης.(Κανάκι , το =χάδι) Κανάκης.
Ορισμένα νεοελληνικά πατρωνυμικά βασίζονται σε βαπτιστικά ξένων γλωσσών από τις οποίες ήρθε σε επαφή η γλώσσα μας :τούρκικα (Μουράτογλου , Μουρατίδης) , αρβανίτικα: (Γκίνης =Γιάννης,Γκιόκας =Γιώργος), βλάχικα : (Ζιάνας =Γιάννης ,Μίσιος και Μίσιας =Μιχάλης ,Σόκος=Θανάσης , Τσέλιος=Στέριος), σλαβικά: (Κόλιας=Νικόλαος , Φίλτσος=Φίλιπος) κλπ.
Μητρωνυμικά
Είναι τα επίθετα που βασίζονται στο όνομα της μητέρας :Κώστας Ελένης , δηλ ο Κώστας της Ελένης. Τα μητρωνυμικά ήταν πολύ σπάνια στην αρχαία Ελλάδα.
Ο Απόλλωνας από την μητέρα του Λητώ ονομαζόταν Λητοϊδης , Λητογενής , Λητόϊτος ενώ Μαιάδας ονομάζονταν ο Ερμής ως γιος της Μαίας.
Τα μητρωνύμια εμφανίζονται σε κοινωνίες που μητροκρατούνται , π.χ. οι Λύκιοι της Μικράς Ασίας όπως μας πληροφορεί ο Ηρόδοτος (1,73) ,και ο Ηρακλείδης ο Ποντικός (C.MULLER , FRAGM. HIST. GRAEK . 2, 217, XV).
Το μητριαρχικό δίκαιο των Λυκίων φαίνεται να συνεχίζεται και στα μεσαιωνικά χρόνια , γιατί ο Νικόλαος Δαμασκηνός (C.MULLER , ό.π. 3,461, CXXIX) αναφέρει ότι (Λύκιοι τάς γυναίκας μάλλον η τους άνδρας τιμώσι και καλούνται μητρόθεν , τας τε κληρονομίας ταίς λείπουσι , ου τοίς υιοίς).
Ως υπολείμματα των Λυκείων θεωρεί ο Σ. Λάμπρος νεοελληνικά μητρωνυμικά που συγκέντρωσε στο Λιβίτσι της Λυκίας και στο Καστελόριζο και πιστεύει ότι τα μητρωνυμικά αυτά μαρτυρούν τη επίδραση του αρχαίου μητριαρχικού δικαίου των Λυκίων στους Έλληνες της Λυκίας .
Οι λόγοι για τους οποίους επιβάλλεται το μητρωνυμικό αντί του πατρωνυμικού είναι πολλοί και ποικίλοι αυτό συμβαίνει π.χ. όταν η μητέρα στην κοινωνία λόγω της δραστηριότητας και της προσωπικότητάς της, της καταγωγής της , λόγω μακρόχρονου ξενιτεμού του πατέρα η χηρεία της μητέρας κλπ.
Επίσης ένας καταπιεσμένος σώγαμπρος μπορεί να πάρει το όνομα της γυναίκας του Μάρως (Μάρως η Μαρόπουλος) η της πεθεράς του Λαφαρούς (Γιωρτς τη Λαφαρούς , Πόντος ).
Μητρωνυμικά συναντάμε σε όλες τις περιοχές της Ελλάδος .
Αλλά και στην βυζαντινή περίοδο συναντάμε μητρωνυμικά ονόματα π.χ. Λεόντειος ο Παυλίνης , Ιωάννης ο Βαλεριανής κλπ . Σε βυζαντινά έγραφα συναντούμε επώνυμα , όπως Ιωάννης της Ράπτισας , Λέων της Μαρίας , Δημήτριος της Καλογραίας , Παπά Δημήτριος της Ευδοξίας κλπ.
Στα μητρωνυμικά έχουμε τις εξής κατηγορίες:
1. Μητρωνυμικά που βασίζονται στο βαπτιστικό της μητέρας
:Αγγελίνας , Άννας , Ασημίνας , Βερονίκης, Γαρουφαλιάς , Γερακίνης , Ελένης , Ζαμπέλας , Ζαμπέτας , Κατίνας , Λελούδας , Μυρσίνης , Νικολίτσας , Παγώνας , Σμαραγδής , Σουμέλας , Σπεράντζας ,Τασούλας , Χάϊδος , κλπ.
2. Μητρωνυμικά που βασίζονται στο ανδρωνυμικό της μητέρας ,
που με την σειρά του μπορεί να βασίζεται. α) στο βαπτιστικό του άντρα της:Αλέξαινας , Βασίλαινας , Γιώργαινας κλπ. β) στο παρωνύμιο του άντρα της: Γλαβίνας , Ζωγραφίνας, Καρατζίνας , Παπαδίτσας κλπ.
3. Μητρωνυμικά που βασίζονται στο επάγγελμα της μητέρας η του άντρα της
:Γιατρούδενας , Καλογραίας , Μακαρονούς , Μαμμής , Παπαδιάς , Τσαγκαρίνας , Τσιγαρούς κλπ.
4. Μητρωνυμικά που δηλώνουν την καταγωγή της μητερας
:Αμουργιανής ,Αραπίνης ,Βλάχας , Γυφτούδας , Γύφτσας , Λιάπαινας κλπ.
5. Μητρωνυμικά που δηλώνουν ελάττωμα της μητέρας :Βουβής , Καμπούρας ,Χοντρολένης κλπ.
6. Μητρωνυμικά που δηλώνουν βαθμό συγκενείας :Βάβους , Γιαγιάς , Μαννάκας , Νυφούδης κλπ.
Ανδρωνυμικά
Πρόκειται για ονόματα γυναικών που βασίζονται στο βαπτιστικό , επώνυμο η παρωνύμιο κλπ. Του ονόματος των αντρών τους και αποτελούν μία πρόσθετη επωνυμία κοντά στο βαπτιστικό όνομα.
Από τη βυζαντινή περίοδο είναι γνωστά ορισμένα ανδρωνυμικά σε -εα (Κουβικουλαρέα , Σπαθαρέα , Ανδρονικέα ) και
-ινα (Μαρία Αγγελίνα ), Δούκαινα Παλαιολογίνα κλπ.)
Τα νεοελληνικά ανδρωνυμικά σχηματίζονται με την γενική του ονόματος του συζύγου (η Αγγέλλω του Κακριδά) και με διάφορα παραγωγικά επίθετα , π.χ.-αινα (Κώσταινα , Γιάνναινα , Τζαβέλαινα ) ,-ινα (Θοδωρίνα , Περικλήνα , Λασκαρίνα , Μπουμπουλίνα ) –ου (Νικολού , Παυλού , Μιχαλού , Πεταλού ) , -ισσα (γιάτρισσα , μαστόρισσα = η γυναίκα του γιατρού ,του μάστορα ) κλπ.
Εθνικά
Σύμφωνα με τον Διόνυσο τον Θράκα, (εκδ.G Uhling) (εθνικόν έστιν το έθνους δηλωτικόν, ως Φρύξ , Γαλάτης) τα ονόματα αυτά που σχηματίζονται από ονόματα χωρών πόλεων κλπ. Από τα κλασικά χρόνια και αργότερα μεγάλη χρήση των εθνικών ονομάτων:Εκαταίος ο Μιλήσιος , Απολλώνιος ο Τυανεύς Κόιντος ο Σμυρναίος κλπ.
Τα βυζαντινά παρωνύμια που προϋποθέτουν εθνικό όνομα συγκαταλέγονται ανάμεσα σε άλλα και τα εξής: Αρμενιάκος , Βούλγαρος , Καππαδόκης , Φράγκος , Καλυβίτης ( Τα νεοελληνικά εθνικά επώνυμα σχηματίζονται συνήθως με αρχαιοελληνικά η αρχαιότερης καταγωγής επιθήματα και σπανιότερα με ξένα:
Αθηναίος , Θηβαίος , Κερκυραίος , Μυτιληναίος. -ανός/ιανός Αμοργιανός (Αμοργός) , Καλαματιανός , Κουταλιανός ( Βενετσιάνικα η ιταλικά είναι τα επιθέματα -άνος/-ιάνος και -έζος:Βενετσιάνος , Πρεβεζάνος , Σισιλιάνος ,Γενοβέζος . Σλαβικό είναι το -ιάνος στα Βοστιτσιάνος , Ζαβιτσ(ι)άνος , λατινικό στο Σακαριτσιάνος (Σακαρέτσι Βάλτου)κλπ.
Τούρκικο είναι το επίθεμα -λής /λης:Βελεστινλής , Κοκοσλής (Κοκόσι =Κιλκίς) Δράμαλης , Κόνιαλης (Κόνια =το Ικόνιο) , Μπρούσαλης και Προύσαλης (Προύσα).
Ορισμένα από τα εθνικά πού προσδιορίζουν ξένους λαούς που ήλθαν σε επαφή με τους Έλληνες μπορεί να ήταν αρχικά παρατσούκλια :Αλαμάνος (Αλαμανούς του Βυζαντίου , Γεφύρι της Αλαμάνας κλπ) , Αμερικάνος , (Έλληνας μετανάστης από την Αμερική) , Ατζέμης (Πέρσης) , Βούλγαρος / Βούλγαρης (μεσαιωνικό Βούλγαρης «βυρσοδέψης , επεξεργαστής η πωλητής δέρματος» που δήλωσε και το έθνος των Βουλγάρων ως παραγωγών και εξαγωγέων δέρματος ) , Γερμανός (σημαίνει και ξανθός) , Εγγλέζος/Ιγγλέζης , Ζείμπέκος (τουρκικό φύλο στα περίχωρα της Σμύρνης) , Καραγκούνης (κάτοικος του θεσσαλικού κάμπου) , Καρακατσάνης ,-ος (Σαρακατσάνος).
Εθνικό ως επώνυμο μπορεί να προκύψει με την προσθήκη ενός -ς σ ένα τοπωνύμιο Αϊδίνης ,Βαλαώρας , Γκούρας (Γκούρα Φθιώτιδος) , Γρανίτσας (Γρανίτσα Ιωαννίνων) κλπ. Επαγγελματικά
Δήλωναν αρχικά επάγγελμα η αξίωμα , αλλά γρήγορα καθιερώθηκαν ως επώνυμα , καθώς διευκόλυναν τη διάκριση ατόμων με το ίδιο όνομα σε κλειστές ιδίως κοινωνίες. Εκφέρονται κανονικά στην ονομαστική (Αμπελάς ,Γούναρης ) και σπάνια στη γενική (Ιατρού ,Οικονόμου).
Τα επαγγελματικά ονόματα εμφανίζονται ήδη από τα αρχαία χρόνια (Αιπολός , Βουκόλος , Ακέστωρ <γιατρός> , Ναυπηγός , και πολλαπλασιάζεται στα βυζαντινά χρόνια :Αμπελάς , Λαχανάς ,Ζωναράς ,Καμπανάρης , Γραμματικός ,Παλαιολόγος <που ασχολείται με τα παλιά>.
Μια μεγάλη κατηγορία βυζαντινών επαγγελματικών ονομάτων περιλαμβάνει ονόματα κοσμικών και εκκλησιαστικών αξιωμάτων :
Δομέστικος ,Δούκας , Λογοθέτης , Νοταράς , Σχολάριος <σωματοφύλακας του αυτοκράτορα>.Αρκετά από τα βυζαντινά επαγγελματικά που προσδιορίζουν εκκλησιαστικά αξιώματα διατηρήθηκαν έως σήμερα είτε ως αξιώματα είτε ως επώνυμα χάρη στην εκκλησιαστική παράδοση :Δομέστιχος ,Έξαρχος ,-άκος , -ίδης , -όπουλος , Ευταξίας (ο επί <της ευταξίας> της εκκλησίας).
Τα πιο συνηθισμένα παραγωγικά επιθήματα για τον σχηματισμό των νεοελληνικών επαγγελματικών είναι τα -άρης και ας. -άρης:Αρκουδάρης ,Γελαδάρης. -ας Ασβεστάς, Βαγενάς (βαρελάς).
Τα περισσότερα από τα ξένα επαγγελματικά που πέρασαν στη γλώσσα μας έχουν τούρκικη καταγωγή:
Αλμπάνης -οπουλος και Ναλμπάνης (nalbant πεταλωτής) .Ορισμένα από τα επαγγελματικά τουρκικής προέλευσης δηλώνουν αξίωμα:Βεζίρης , Δερβέναγας , Ζαΐμης , Κεχαγιάς .
Το παραγωγικό επίθημα των επαγγελματικών τουρκικής αρχής είναι το -τζής /-τσής (-ξής ) ,Αλτιντζής -όγλου ,(altinci χρυσοχόος), Πεσμαζόγλου (pestamalci κατασκευαστής και πωλητής πετσετών μπάνιου).
Από τα ξένα επιθέματα επαγγελμάτων εκπροσωπούνται με περιορισμένα παραδείγματα τα ιταλικά -iere (Καροτσιέρης ,Κασιέρης , Μπαρμπέρης.κλπ) και -oro (Σπαγγαδόρος).
Παρονυμια-Παρατσουκλια
Αποτελούν το κύριο όγκο των επωνύμων και προέρχονται από χαρακτηρισμούς των παρονομαζομένων που βασίζονται , σε σωματικές , πνευματικές , ηθικές και άλλες ιδιότητες . Ο Μ.Τριανταφυλλίδης χρησιμοποιεί τον όρο παρατσούκλι.
Την λέξη Παρωνύμιο την συναντάμε και σαν πινόμι , πινομή ,παραγκώμι , προσονείδιν (ποντιακό) , Περιγέλιο ,σουσούμι κλπ.
Οι βυζαντινοί χρησιμοποιούσαν τις εκφράσεις :την κλήσιν , την επίκ-λησιν , το επίκλην , τουπίκλην , την επωνυμία ,το επώνυμον , την προσηγορία , τούνομα έχων παρωνύμιο φέρων κλπ.
Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούν για το παρωνύμιο τον όρο επίθετον.
Το παρωνύμιο ορίζεται από τον Διονύσιο τον Θράκα ως εξής :<παρώνυμον Δε έστι το παρ’ όνομα ποιηθέν , οίον θέων>Τα αρχαία παρωνύμια αναφέρονται σε σωματικές ιδιότητες (Γάστρων ,Γνάθων ,Δόναξ ,Κεφάλων ,Μέτωπος.)Σε ψυχικές ιδιότητες :(Δέξιος , Μαργίτης ,Βίαιος ,Πράος κ.α.) σε παρομοιώσεις με ζώα :(Αμνός , Γρύλος , Δράκων , Ιέραξ , Μέλισσος κ.α.) και φυτά :(Άλατος ,Καρδάμα ,Κρόκος ,κ.α.) στην ημέρα της γέννησης (Ανθεστήριος , Λήναιος , Πανιώνιος , Σωτήριος κ.α.)
Στα βυζαντινά χρόνια και ιδιαίτερα από τον 9ον αιώνα και εξής δημιουργούνται πολλά παρωνύμια που χρησιμοποιούνται ως βυζαντινά και νεοελληνικά οικογενειακά ονόματα :Γρηγόριος ο Πτερωτός ,Βάρδας ο Πλατυπόδης , Βασίλειος ο Πετεινός κ.α.Πολύ γνωστά βυζαντινά παρωνύμια είναι λ.χ. τα :Βαρβάτος , Μυστάκων , Μουρζουφλός .
Η κατάταξη των παρωνυμίων γίνεται με τα εξής κριτήρια:
1. Σωματικές ιδιότητες :Βεργής , Βραχνός ,Ζερβός ,Καμπούρης κ.α.
2. Ψυχικές , πνευματικές ,ηθικές ,και άλλες ιδιότητες : Αγέλαστος , Βιαστικός ,Θλιμμένος , Κοιμήσης , Λεβέντης ,Τεμπέλης , Κατεργαράκος , Νταής , Νυστάζος κ.α.
3.Παρομοιώσεις με ζωα
:Αλεπουδέλης ,Γάτος ,Ζυγούρης ,Λύκος ,Ποντίκης ,Τσάκαλος ,Γκιόνης,Κίρκος κ.α.
4. Παρομοιώσει με φυτά : Βλιτάς ,Γαρούφαλος , Καρπουζάς , Πιπέρης , Ρεβίθης κ.α.
5. Αντικείμενα καθημερινού βίου .Βελέντζας , Δακτυίδης , Κουλούρας , Λαγάνας , Ταγάρης κ.α.
6. Καιρός και χρόνος: Βοριάς ,Γρέκος , Σορόκος ,Κατσιφάρας , Χιόνης κ.α.
7. Συγγένεια και ηλικία :Αφεντάκης , Εγγονόπουλος , Κανακάρης , Ορφανός ,Παπούλιας , Πατέρας –άκης .
8. Φράσεις (που συνήθιζε ο παρονομαζόμενος ,Καλλιώρας ,Καλώστος , Καληνύχτας , Σιαπέρας κ.α.
Ονόματα από τις διάφορες ελληνικές διαλέκτους.
Αμαντος =(Χίος,άμαντος=μαμμόθρεφτος),Βώκος (ποντιακό βώκος =ηλίθιος),Ζυβρακάκης (Κρήτη ζυμπραγός < αρχ.πάταικος), Ροίδης (ρόγι δοχείο με στενό άνοιγμα),Σαχτούρης (μεσν. σακτούρα –είσος καϊκιού), Συγγρός (διαλ.τσιγρός-αδύνατος ,αρρωστιάρης), Τσουδερός (Κρήτη ,τσουρίζω=τσουτσουρίζω, Χουρμούζης (χουρμούζη=είδος μαργαριταριού από το νησί Χορμούζ στην είσοδο του Περσικού κόλπου. Τούρκικα.Ασλάνης,-ιδης,-ογλου
Βλάχικα Γκίζας =μυζήθρα ,Δάλας= ξινόγαλο, Μπίμπας =πάπια, Πίσας=γάτα, Σούρδος =κουφός- βλάκας,Τσάρας=γη
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΑΠΟ ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ
Μπακιρτζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. bakirci=χαλκιάς
Μπαλτατζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. baltaci=ξυλοκόπος
Μπασματζής, Μπασματζόγλου, Βασματζίδης. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. basmaci=πιεστής, εκείνος που πουλάει μμπασμάδες, τσίτια ή: συσκευασία ιδιαίτερη φύλλων καπνού- τ. basmakci= τσαγκάρης
Μποσταντζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. bostanci=περιβολάρης
Μπρισιμιτζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. ibrisimci=μεταξάς (ibrisim=μεταξοκλωστή)
Πεστεμαλτζής, Πεσματζής, Πεσματζόγλου. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. pestamalci=εκείνος που πουλάει πεσκίρια για το λουτρό (πεσταμάλια pestamal) ή ο λουτράρης που τα φέρνει στο λουζόμενο για να τυλίξει τη μέση του
Ρακιτζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. rakici=που κατασκευάζει ρακί
Σαμαρτζής, Σεμερτζής, Σεμερτζίδης, Σαμαρτσίδης. Επώνυμο που προέρχεται από το τ. semerci=που πουλάει σαμάρια
Σαπουντζής, Σαπουντζάκης. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. sabuncu=σαπωνοποιός και σαπουνάς
Σεπετζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. sepetci=κοφινοπώλης (sepet=κοφίνι)
Σιλκιτζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. silgi=πετσέτα, αυτός που πουλάει πετσέτες
Σιμιτζής, Σιμιτσής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. simitci=κουλουροπώλης, κουλουράς, κουλουρτζής
Ταμπουρατζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. tamburaci=καθαριστής, που παίζει τον ταμπουρά
Ταχμιτζής, Ταχμιντζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. tahmisci=που καβουρντίζει και αλέθει τον καφέ (τ. tahminci=εκτιμητής)
Τερετζής, Τερεζάκης. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. tereci=ο πωλητής του κάρδαμου (τ. tare)
Τουτουντζής, Τουτουντζάκης. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. tutuncu=καπνάς, καπνοπαραγωγός ή καπνοπώλης
Τεσμετζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. cesme=κρήνη
Τσοχατζής. Επώνυμο προερχόμενο από το τ. cuhaci < τ. σλαβ. cuha=τσόχα
Σάββατο 21 Μαρτίου 2009
ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ
Δέξου λοιπόν το πικρό κύπελλο με ένα χαμόγελο,
γιατί δεν υπάρχει η τέλεια ευτυχία πάνω στη γή!
(Orazio) Αγάπα τη ζωή, μην τη μισείς!
Αυτήν που ζείς, ζήσε την καλά
και άσε τον ουρανό να την κάνει μακρά ή σύντομη.
(John Milton)
Παρασκευή 20 Μαρτίου 2009
Η ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΑΡΜΕΝΙΩΝ
* ΨΗΦΙΣΤΕ ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΠΡΟΗΓΟΥΝΤΑΙ*
*Το MSNBC πραγματοποιεί μία έρευνα για το αν η Γενοκτονία των Αρμενίων θα πρέπει να αναγνωριστεί από τις ΗΠΑ ή όχι. Μόλις λίγα λεπτά πριν τα αποτελέσματα είχαν ως εξής: "Ναι" 20%, "Όχι" 80% !
Οι Τούρκοι έχουν κινητοποιήσει μία παγκόσμια εκστρατεία για την μηαναγνώριση της Γενοκτονίας (να ψηφίσουν "Όχι" στην έρευνα) αλλά εμείς δεν θα πρέπει να τους το επιτρέψουμε.
Η Γενοκτονία των Αρμενίων αποτελεί ένα ιστορικό γεγονός, μεταξύ άλλων από τους Τούρκους ενάντια στην Ανθρωπότητα,και θα πρέπει οπωσδήποτε να αναγνωριστεί.
Παρακαλώ πολύ ψηφίστε "ΝΑΙ" (YES) στην ακόλουθη σελίδα και προωθήστε αυτό το μήνυμα σε όποιον γνωρίζετε.
**http://www.msnbc.msn.com/id/21253084** *
The meaning of Ancient Greek Woman’s Names
Ερμηνεία Αρχαίων Γυναικείων Ονομάτων
Αγαθόκλεια (αγαθή+κλέος) η έχουσα καλή φήμη
· Αγαθονίκη (αγαθή+νίκη) η νικήτρια ένδοξης νίκης
· Άλκηστις (αλκή+εστία) η χάρη της οικογενείας
· Αλκμήνη (αλκή+μήνη:σελήνη) η ακτινοβολούσα
· Ανδρομάχη (ανήρ+μάχομαι) η πρόμαχος
· Αριάδνη (άρι:πολύ+αγνή) η αγνότατη
· Αρσινόη (άρσις < αίρω+νους) η υψηλόφρων
· Αφροδίτη (αφρός+αναδύω) η αφρογενής, η ωραιοτάτη
· Δηϊδάμεια (δήϊος:εχθρός+δαμάζω) η νικήτρια των εχθρών
· Διώνη (εκ του Διός) η θεϊκή
· Ερατώ (ερώ:αγαπώ) η αξιολάτρευτη, Μούσα
· Εριφύλη (έρι:πολύ+φύλον) η έξοχη των γυναικών
· Ευδοξία (ευ+δόξα) η έχουσα καλή φήμη
· Ευνομία (ευ+νέμω:διανέμω) η δίκαιη χορηγός των αγαθών
· Ευρυδίκη (ευρύς+δίκη) η πολύ δίκαιη
· Ευρύκλεια (ευρύς+κλέος) η πολυένδοξη
· Ευτέρπη (ευ+τέρπω) η πολύ ευχάριστη, Μούσα
· Ήβη (ήβη:ακμή) η πάντοτε θαλερή, νέα
· Ηλέκτρα (ηλέκτωρ:ο ακτινοβολών ήλιος) η ακτινοβολούσα από χάρη
· Ηρώ (Ήρα) η προσωποποίηση της Θεάς Ήρας
· Θάλεια (θάλλω) η δροσερή, η ωραία, Μούσα
· Θέμις (τίθημι>θεσμός) η θεά του Δικαίου, η άκρως δίκαιη
· Ιοκάστη (ίον+κάζω:στολίζω) η ωραία ως μενεξές
· Ιππολύτη (ίππος+λύω) η αρματιλάτις
· Ίρις (είρω:αγγέλω) η αγγελιοφόρος των θεών
· Ιφιγένεια (ίφι:ισχυρά+γίγνομαι) η πολύ ισχυρή
· Καλλιόπη (κάλλος+ωψ:οφθαλμός) η έχουσα ωραία μάτια
· Καλλιρρόη ( καλώς+ρέω) η δροσερή ως καθαρό νερό
· Κλειώ (κλέος) Η ένδοξη, Μούσα
· Κλεονίκη (κλέος+νίκη) η ένδοξη νικήτρια
· Κλεοπάτρα (κλέος+πάτρη) η δόξα της πατρίδος
· Λητώ (λανθάνω) η μυστηριώδης
· Μελπομένη (μέλπω) η ευφραίνουσα με το άσμα της
· Μυρτώ (μύρτον) η ευχάριστη ως μυρτιά
Ναυσικά (ναυς+καίνυμαι:υμνούμαι) η υμνούμενη από τους ναυτικούς
· Νεφέλη (νέφω:χύνω ύδωρ) η προσφέρουσα ζωογόνον ύδωρ
· Ξανθίππη η ξανθή ιππεύτρια
· Πηνελόπη (πήνη:υφάδι+λέπω:εκτυλίσσω) η καλλιτέχνις υφάντρια
· Πολυξένη (πολύ+ξενία) η πολύ φιλόξενη
· Πολύμνια (πολύς+ύμνος) η θεία τραγουδίστρια, Μούσα
· Τερψιχόρη (τέρπω+χορός) η τέρπουσα με το χορό της, Μούσα
· Φαίδρα (φαιδρός < φως) η φωτεινή, η λάμπουσα από χάρη
· Φερενίκη (φέρω+νίκη) η νικηφόρος
· Φιλομήλα (φιλώ+μέλος) η φιλόμουσος, η φίλη της αρμονίας
Χρυσηϊς (χρυσός) η πολύτιμη, η χρυσαφένεια
Πέμπτη 19 Μαρτίου 2009
ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΦΙΛΩΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ
Κουλουρης, Κουλουρας, Κουλουριας. Επωνυμο επωνυμο προερχομενο απο παρατσουκλι που εχει σχεση με φαγωσιμα δηλαδη το κουλουρι. Αλλα παρομοια Καρβελης, Καφες, Λαγανας, Μακαρονης, Ξυδης, Παξιμαδης.
Κουρης. Επωνυμο πρερχομενο απο την τουρκικη λεξη kuru=ξερος
Παντος. Επωνυμο το οποιο ανηκει στην κατηγορια των πατρωνυμικων προερχομενο απο το βαπτηστικο ονομα Παντελης. Συνανταται στην Θεσσαλια αλλα και βορειοτερα.
Χαριζανος. Επωνυμο προερχομενο απο τη τουρκικη λεξη harizan
Ζεππος, Τζεπος, Τζουζεπος. Επωνυμο το οποιο ανηκει στην κατηγορια των πατρωνυμικων προερχομενο απο το ξενο και ιταλικο βαπτηστικο ονομα Giuseppe (Ιωσηφ).
WOMEN in ANCIENΤ GREECE
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ
Α: Αβροτέλεια του Αβροτέλη Πυθαγόρεια φιλόσοφος από τον Τάραντα.
Β: Βαβέλυκα η Αργεία Πυθαγόρεια φιλόσοφος
Γ: Γαλήνη η Σμυρναία γραμματικός-συγγραφέας
Δ: Δαμοφύλη η σοφή ποιήτρια ερωτικών καί ύμνων
Ε: Εστιαία η Αλεξανδρινή συγγραφέας- έγραψε για το πεδίο της μάχης στον Τρωϊκό πόλεμο.
Ζ: Ζηνοβία- βασίλισσα του κράτους της Παλμύρας καί αντίπαλος των Ρωμαίων για επτά(7)
έτη(263-270μ.α.χ.χ.). Νικήθηκε από τον Κλαύδιο; Γοτθικό καί αιχμαλωτίσθηκε.
Κατά μία εκδοχή αυτοκτόνησε, κατά μία άλλη πέθανε στην αιχμαλωσία καί την εξορία.
Η: Ήριννα από την Τέω ή την Τήνο ή την Λέσβο ή την Τήλο ποιήτρια-εποποιός
(4ος προχριστιανικός αιώνας)
Θ: Θεανώ;εδώ έχουμε τις εξής γυναίκες με αυτό το όνομα:
α) Θεανώ ή ιέρεια κόρη του Μένωνα από την Άγραυλο
β) Θεανώ από τον Κρότωνα, κόρη του Βροντίνου, σύζυγος του Πυθαγόρα καί μητέρα του
Τηλαύγη, η οποία έγραψε καί κάποια βιβλία για την διδασκαλία του Πυθαγόρα
γ) Θεανώ η Λοκρή λυρική ποιήτρια
δ) Θεανώ η Μεταποντίνη(από το Μεταπόντιο) ή Θουρία( από τους Θουρίους της Νότιας
Ιταλίας), κόρη του Λεώφρονα Πυθαγόρεια συγγραφέας
ε) Θεανώ η συγγραφέας
Ι: Ιππαρχία η Μαρωνείτης(όχι κύριε Μαρωνίτη δεν έχει σχέση με εσάς, από την Μαρώνεια
καταγόταν), αδελφή του Μητροκλή, σύζυγος του Κράτη,
κυνική φιλόσοφος(4οςπροχριστιανικός αιώνας)
Κ: Κλέα η ιέρεια των Δελφών- για αυτήν έγραψε ο Πλούταρχος το βιβλίο των
Ηθικών«ΓυναικώνΑρεταί»
Κλεαίχμα η Πυθαγόρεια φιλόσοφος
Μ: Μαντώ η μάντιδα κόρη του Τειρεσία
Μοιρώ η Βυζαντία ποιήτρια περί το 300π.α.χ.χ.
Ν: Νισθεάδουσα η Λάκαινα Πυθαγόρεια φιλόσοφος
Ξ: Ξενόκλεια η προμάντιδα των Δελφών
Ο: Ολυμπιάδα ( η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου)
Π: Περικτιόνη η Πυθαγόρεια φιλόσοφος, μητέρα του Πλάτωνα.
Σ: Σαπφώ από την Ερεσσό της Λέσβου λυρική ποιήτρια(7ος-6ος προχριστιανικός αιώνας)
Τ: Τελέσιλλα η Αργεία ποιήτρια
Υ: Υπατία η Αλεξανδρινή φιλόσοφος, κόρη του γεωμέτρη Θέωνα
Φ: Φαεννίδα η μάντιδα στην Δωδώνη
Φίντυς του Καλλικράτη Πυθαγόρεια φιλόσοφος
Χ: Χειλωνίδα του Χείλωνα Λάκαινα Πυθαγόρεια φιλόσοφος
Τετάρτη 18 Μαρτίου 2009
ΟΝΤΩΣ ΕΙΣΑΙ ΚΟΡΟΙΔΟ.
Είμαι κορόιδο γιατί. δέχομαι να πληρώνω το μικρό μπουκάλι νερό 50 λεπτά (τόσο κάνει και το μισό λίτρο βενζίνη) ενώ αγοράζεται 5-7 λεπτά (περίπου 1000% αισχροκέρδεια). Από 50 δραχμές (17 λεπτά) αυξήθηκε στις 170 δραχμές (50 λεπτά) με την αλλαγή του νομίσματος από δραχμή σε ευρώ και δεν πήρα χαμπάρι.
Είμαι κορόιδο γιατί. ενώ οι χώροι άθλησης θα έπρεπε να μου παρέχονται δωρεάν από το δήμο, δέχομαι να πληρώνω από 6 έως 12 ευρώ για να παίξω μία ώρα ποδόσφαιρο (από 80 έως 120 ευρώ ανά ώρα) στα περίφημα 5Χ5 όπου δεν υπάρχει χώρος και χρόνος για προθέρμανση και η κατάσταση του τάπητα είναι κατά κανόνα άθλια. Τουλάχιστον τα 5Χ5 έχουν κάνει πλούσιους και τους φυσιοθεραπευτές καθώς οι μισοί και πλέον πελάτες τους προέρχονται από εκεί (διαστρέμματα, ρήξη χιαστού, κάκωση μηνίσκου κλπ, εξαιτίας της ακαταλληλότητα ς του χλοοτάπητα).
Είμαι κορόιδο γιατί. δέχομαι να πληρώνω τον καφέ 3 και 4 ευρώ ενώ το κόστος του δεν υπερβαίνει τα 20 λεπτά (αισχροκέρδεια μέχρι και 2000 %). Κόβεται περίπου μία απόδειξη ανά τρεις καφέδες και σχεδόν πάντα οι υπάλληλοι κακοπληρώνονται και είναι ανασφάλιστοι. Μάλιστα οι ιδιοκτήτες και οι υπάλληλοι θεωρούν αυτονόητη τη συναίνεσή μας στη μη παροχή αποδείξεων σαν να κερδίζουμε κι εμείς από αυτή την ιστορία.
Είμαι κορόιδο γιατί. δέχομαι να πληρώνω το ποτό 6, 7, 8 ευρώ και βάλε, όσο περίπου κάνει το μπουκάλι στη χονδρική (1 μπουκάλι = 10-12 ποτά, αισχροκέρδεια από 500 % και πάνω). Και φυσικά πολύ συχνά τα ποτά είναι μπόμπες, σχεδόν ποτέ δεν κόβονται αποδείξεις και σχεδόν πάντα οι υπάλληλοι κακοπληρώνονται και είναι ανασφάλιστοι. Σε όλη την Ευρώπη η μπύρα κοστίζει 1 με 1,5 ευρώ και το ποτό 3 με 4. Εδώ το σαπουνόνερο που μας πουλάνε για μπύρα κοστίζει 5 με 6 ευρώ και η μπόμπα 7 με 8 (στα 8 ευρώ πωλείται συνήθως η σπέσιαλ μπόμπα). Και τα ενοίκια; Και η προστασία; Τα πρόστιμα; Αν δεν έβγαζε τέτοιο υπερκέρδος δε θα ήταν τόσο ψηλά τα ενοίκια, δε θα έρχονταν οι μπράβοι για προστασία, δε θα τους έριχναν απανωτά πρόστιμα από τους δήμους για να πάρουν κι αυτοί τη μίζα τους. Αλλά εγώ το κορόιδο φταίω που τα πληρώνω...
Είμαι κορόιδο γιατί. με έχουν πείσει ότι έτσι είναι τα πράγματα και τι να κάνουμε. (Ποιον βολεύει άραγε αυτή η νοοτροπία? ).
Είμαι κορόιδο γιατί. δικαιούμαι δωρεάν παιδεία αλλά μετά το σχολείο αν δεν πάω στο φροντιστήριο δεν έχω ελπίδα να περάσω στο πανεπιστήμιο. Κοινώς, είμαι όλη την ημέρα στις αίθουσες για να μου διδάξουν αυτά που θα 'πρεπε να μου διδάσκουν σε μισή μέρα. Φυσικά με το αζημίωτο.Είμαι κορόιδο γιατί. δέχομαι να πληρώνω διόδια για δρόμους που ευθύνονται για χιλιάδες ατυχήματα και εκατοντάδες νεκρούς.
Είμαι κορόιδο γιατί. δέχομαι να με βομβαρδίζουν με παραπλανητικά γκάλοπ του τύπου: Ποιον θεωρείτε καταλληλότερο πρωθυπουργό τον τάδε ή τον τάδε... Δηλαδή αν μας ρωτούσαν "Ποιον θεωρείτε καταλληλότερο πρωθυπουργό τον Χίτλερ ή τον Μάο;", τα αποτελέσματα θα έδειχναν ότι οι μισοί Έλληνες είναι ναζιστές και οι άλλοι μισοί μαοϊστές.
Είμαι κορόιδο γιατί. δέχομαι την πλύση εγκεφάλου από διάφορους βαλτούς (όπως Τρ, Πρετ, Χατζην και λοιποί πανελίστες) οι οποίοι δήθεν παίρνουν το μέρος του κόσμου αλλά τελικά με τον έναν ή τον άλλο τρόπο υπονομεύουν πάντα κάθε συλλογική κίνηση αντίδρασης (οι διαδηλωτές που κλείνουν τους δρόμους και ταλαιπωρούν τον κόσμο, οι σκουπιδιάρηδες που παίζουν με την υγεία μας, οι υπάλληλοι της ΔΕΗ που θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές μας, κ.ο.κ.) και οι οποίοι σε όλα τα σκάνδαλα που γίνονται τόσα χρόνια είναι οι πρώτοι που βγαίνουν και λένε ότι "δε θα βγάλουμε άκρη". Αυτή είναι η δουλειά τους και την κάνουν πολύ καλά και όταν στήνουν φαγοπότια όλοι μαζί και γλεντάνε, μας χλευάζουν και μας αποκαλούν κορόιδα. Και έχουν δίκιο...
Είμαι κορόιδο γιατί. ενώ τόσα χρόνια το πρόβλημα με τα βιβλία του δημοτικού είναι ότι έχουν αντικατασταθεί με κακογραμμένα χαμηλότερου επιπέδου βιβλία, με παραπλανούσαν τόσο καιρό προκαλώντας σάλο με το βιβλίο ιστορίας της έκτης δημοτικού για να συγκαλύψουν την οργανωμένη υποβάθμιση της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Είμαι κορόιδο γιατί. στο σκάνδαλο Ζαχόπουλου (όπου το σκάνδαλο ήταν ότι ο εκλεκτός του πρωθυπουργού και της γυναίκας του ήταν διεφθαρμένος) με έπεισαν ότι το σκάνδαλο ήταν τι ανωμαλία έκρυβε το περιβόητο DVD.
Είμαι κορόιδο γιατί. με έπεισαν ότι για να γίνει το παιδί μου καλύτερος μαθητής πρέπει να δίνει περισσότερες εξετάσεις στο γυμνάσιο και στο λύκειο. Φορτώνοντας με άγχος, πίεση και άσκοπη αποστήθιση τους μαθητές εναρμονίζουμε το σχολικό μας σύστημα με αυτό των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας όπου τα παιδιά όταν τελειώνουν το σχολείο δεν ξέρουν πού τους πάνε τα τέσσερα. (Στις ΗΠΑ μάλιστα αυξάνεται η τάση να μη στέλνουν οι γονείς τα παιδιά στο σχολείο και να τους κάνουν οι ίδιοι μάθημα στο σπίτι γιατί θεωρούν ότι το επίπεδο στα σχολεία είναι πολύ χαμηλό).
Είμαι κορόιδο γιατί. δίνω εξετάσεις στο Γυμνάσιο για να πάω στο Λύκειο (φροντιστήρια), στο Λύκειο για να περάσω στο Πανεπιστήμιο (εκεί να δεις φροντιστήρια), στο Πανεπιστήμιο για να πάρω πτυχίο (μέχρι πρότινος δωρεάν, με τον νόμο πλαίσιο θα τα σκάμε χοντρά), μετά δίνω εξετάσεις στον ΑΣΕΠ για να διοριστώ (άντε πάλι φροντιστήριο). Κοινώς προσπαθώ συνέχεια να αποδείξω στους δασκάλους μου κατά πόσον αυτοί είναι καλοί δάσκαλοι.
Είμαι κορόιδο γιατί. με έχουν πείσει ότι οι αιώνιοι φοιτητές επιβαρύνουν τα πανεπιστήμια ενώ στην πραγματικότητα αυτοί χάνουν όλα τους τα προνόμια μετά από περίπου 6 χρόνια φοίτησης (δηλαδή δωρεάν σίτιση, στέγαση, συγγράμματα και πάσο) και δεν είναι παρά ένας αριθμός σε έναν κατάλογο. Στην ουσία θέλουν μελλοντικά να έχουν τη δυνατότητα να αποβάλλουν από τις σχολές φοιτητές που δεν είναι αρκετά υπάκουοι, που αντιδρούν απέναντι σε συμφέροντα, που ανήκουν σε παρατάξεις που δρουν αντίθετα προς τις βλέψεις καθηγητών κλπ, δηλαδή να καταργήσουν το πολιτικό και ιδεολογικό άσυλο των σπουδαστών και το δικαίωμά τους να εκφράζονται και να πολιτεύονται ελεύθερα. Κοινώς θέλουν να καταλύσουν το φοιτητικό κίνημα που στην Ελλάδα και παγκοσμίως φαίνεται να είναι το μοναδικό κίνημα ικανό να ανατρέψει δικτατορικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα.
Είμαι κορόιδο γιατί. δέχομαι να πληρώνω πανάκριβα το Ίντερνετ τη στιγμή που εδώ και χρόνια σε όλη την Ευρώπη (ακόμη και σε χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ) το Ίντερνετ είναι δωρεάν για όλους και χρεώνονται μόνο οι συνδέσεις πολύ υψηλών ταχυτήτων.
Είμαι κορόιδο γιατί. με έχουν πείσει ότι υπάρχει συναίνεση του κόσμου για την παρούσα κατάσταση. Κανείς δε μου λέει ότι γίνονται τουλάχιστον τρεις με τέσσερις διαδηλώσεις την εβδομάδα στο κέντρο της Αθήνας και όταν γίνονται απεργίες κανείς σχεδόν δεν αναφέρει τις διεκδικήσεις των απεργών παρά μόνο την ταλαιπωρία που θα προκαλέσει η απεργία. Η αποσιώπηση των διαδηλώσεων και η συγκάλυψη των αιτημάτων των απεργών αποκαλύπτει τον ρόλο ΟΛΩΝ των ΜΜΕ στο πολιτικό παιχνίδι και το μερίδιο της ευθύνης τους για τα προβλήματα του κόσμου σε αυτό τον τόπο.
Είμαι κορόιδο γιατί.δέχομαι αδιαμαρτύρητα να αισχροκερδούν οι βενζινοπώλες και το κράτος εις βάρος μου. Όλο το 2008 που ανέβαινε η τιμή του πετρελαίου παγκοσμίως η Ευρωπαϊκή Ένωση ρύθμιζε το ευρώ ώστε να μην επηρεάζεται από την κρίση και η τιμή του πετρελαίου στα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη παρέμενε σταθερή. Μόνο στην Ελλάδα αυξανόταν η τιμή του ενώ συνεχίζουμε να πληρώνουμε χρυσάφι το πετρέλαιο ακόμα και τώρα που η τιμή του βαρελιού έχει πέσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα (κι εμείς εξακολουθούμε να πληρώνουμε τη βενζίνη 1 ευρώ το λίτρο).
Είμαι κορόιδο γιατί. όταν καιγόταν όλη η Ελλάδα από τους συνήθεις θερινούς εμπρησμούς των καταπατητών δασικών εκτάσεων με έπεισαν ότι τις φωτιές τις έβαλαν κάποιοι άρρωστοι πυρομανείς, κάποιος ασύμμετρος εχθρός, μέχρι και οι γνωστοί-άγνωστοι των Εξαρχείων.. Ούτε ένα χρόνο μετά γίνεται καταπάτηση των καμένων εκτάσεων τόσο στην Πελοπόννησο όσο και στην Πάρνηθα από αυτούς που όλοι υποψιαζόμασταν ότι κρύβονται πίσω από τους εμπρησμούς. (Τουριστικές εγκαταστάσεις στην Πελοπόννησο, το εξ αρχής παράνομο καζίνο στην Πάρνηθα επεκτείνεται, βίλες κτίζονται στην Πάρνηθα στη μέση του δάσους). Οι επιτροπές κατοίκων για την προστασία της Πάρνηθας που ανέβηκαν να διανυκτερεύσουν για να εμποδίσουν τις εργασίες σε εργοτάξια που χτίζουν βίλες σε προστατευμένες περιοχές βρήκαν απέναντί τους κλούβες των ΜΑΤ... Ποιος να 'στειλε άραγε τα ΜΑΤ; Ο άρρωστος πυρομανής, η ασύμμετρη απειλή, ή κάποιος μπαχαλάκιας των Εξαρχείων;
Εγώ αν και κορόιδο θα υποθέσω ότι τους έστειλε ο ιδιοκτήτης της βίλας.Είμαι κορόιδο γιατί. νομίζω ότι αυτοί που μετακινούνται με ελικόπτερα και ιδιωτικά τζετ νοιάζονται για την κατάσταση που επικρατεί στους ελληνικούς δρόμους...
Είμαι κορόιδο γιατί. νομίζω ότι αυτοί που στέλνουν τα δικά τους παιδιά στα ιδιωτικά νοιάζονται για την κατάντια των δημόσιων σχολείων.Είμαι κορόιδο γιατί. πιστεύω ότι θα τιμωρηθούν οι ένοχοι για τα ολιγοπώλια (καρτέλ) που μαστίζουν την οικονομία μας και πλήττουν κυρίως τα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας. Καρτέλ στο γάλα, καρτέλ στη βενζίνη, καρτέλ στα φρούτα, καρτέλ παντού. Τα αρχικά πρόστιμα μειώνονται συνήθως, οι τιμές παραμένουν υψηλές, ενώ στην πράξη δεν επιστρέφονται στους καταναλωτές τα χρήματα που έχουν χάσει (π.χ. με μια παρατεταμένη μείωση της τιμής του προϊόντος ώστε να αντισταθμιστού ν οι απώλειες που προκλήθηκαν).
Και ο κατάλογος αυτός μπορεί να συνεχίζεται για πάντα...άστε ΟΝΤΩΣ είμαι κορόιδο γιατί.Μ0Υ ΑΞΙΖΕΙ?!?
«Των Αβών η πύλη»
Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού
«Ελληνικό Πανόραμα»
που κυκλοφορεί στα περίπτερα,
υπάρχει άρθρο του Γιώργου Λεκάκη
με τον παραπάνω τίτλο,
στην στήλη του «Ελληνικές Λεπτομέρειες».
Αναφέρεται σε μια αρχαία πόλη της Φωκίδος
απ’ αυτές που λογίζονταν γενέτειρες του Απόλλωνος!
Το άρθρο μπορείτε να το διαβάσετε,
να το αποθηκεύσετε
ή να το εκτυπώσετε
από την στήλη ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ
της παρακάτω ηλεκτρονικής διευθύνσεως:
ANALYSIS SURNAMES OF READER FRIEDS
Γαβαλας. α) Επωνυμο που ανηκει στη κατηγορια των ξενικων. Ιταλικο που απανταται ιδιαιτερα στην Νισηρο.
β) Επωνυμο βυζαντινο που ανηκει στην κατηγορια των εθνικων προερχομενο απο τα Γαβαλα Συριας.
Καζακωνη, Καζακος, Καζακιδης, Καζακοπουλος. Επωνυμο προερχομενο απο την τουρκικη λεξη καζακ=κοζακος
Καλκανης, Καλκανιδης, Καλκατζης, Καλκατζακος. Επωνυμο προερχομενο απο τη τουρκικη λεξη kalkan=ασπιδα
Μπουγιουκας. Επωνυμο εξελληνισμενο προερχομενο απο το βουγιουκας το οποιο προερχεται απο την τουρκικη λεξη boyuk=μεγαλος
Τσιγκας. Επωνυμο που προερχεται α) απο την αραβικη λεξη cike=πουλακι, σπαθι, λιγο
β)απο τον τσιγκο=μεταλλο
ΤΣΟΥΡΟΣ. ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ ΤΟ ΕΠΩΝΥΜΟ ΣΤΗΝ ΧΙΟ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ TOYRKIKO SURIS=ΤΑΡΑΧΗ,ΑΝΗΣΥΧΙΑ,ΑΤΑΞΙΑ,ΣΤΑ ΑΡΑΒΙΚΑ SURI=ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ,ΦΑΙΝΟΜΕΝΙΚΟΣ. ΑΛΛΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΣΟΥΡΗΣ,ΤΣΟΥΡΗΣ
ΤΣΟΥΡΩ ΣΤΑ ΚΡΗΤΙΚΑ=ΓΛΥΣΤΡΩ ΣΕ ΓΚΡΕΜΟ
ΣΤΑ ΣΛΑΒΙΚΑ CRN=ΜΑΥΡΟΣ.ΕΧΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΕΛΑΧΡΙΝΟ?
Δευτέρα 16 Μαρτίου 2009
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΟΣΜΟ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ
T.H. Huxley
Ζούμε στην αυγή της νέας χιλιετίας, όπου το παλαιό θα δώσει την θέση του στο καινούργιο, προκλητικό και ταυτόχρονα αβέβαιο. Ζούμε στον κόσμο της αόρατης και όμως πανταχού παρούσας νέας τάξης πραγμάτων, στον κόσμο της ραγδαίας τεχνολογικής εξέλιξης και του υπερκαταναλωτισμού, όπου ο άνθρωπος αναζητεί την προσωπική του ευτυχία στο κυνήγι υλικών αγαθών, χωρίς να μένει χρόνος για να ασχοληθεί με τον «εσωτερικό» του εαυτό και τις πνευματικές του ανάγκες. Επιτυγχάνεται όμως έτσι η ευτυχία; Ολοκληρώνεται κατά αυτόν τον τρόπο ο άνθρωπος; O Ηράκλειτος απαντάει καυστικά :
«Αν η ευτυχία βρισκόταν στις σωματικές απολαύσεις, θα λέγαμε ευτυχισμένα τα βόδια όταν βρίσκουν μπιζέλια για να φάνε».
Ο άνθρωπος σήμερα έχει την τάση να θεωρεί την Γη το κέντρο του κόσμου, θεωρώντας τον εαυτό του σαν κάτι το ιδιαίτερο, μίας και τον συγκρίνει με τα υπόλοιπα όντα πάνω στα οποία έχει κυριαρχήσει. Όταν ο άνθρωπος όμως στρέψει το βλέμμα του στον ουρανό τότε συνειδητοποιεί ότι η δική του παρουσία στο άπειρο σύμπαν είναι αμελητέα, νοιώθει δέος, και γίνεται πιο ταπεινός. Η πλειοψηφία της σύγχρονης επιστήμης αντιλαμβάνεται το σύμπαν σαν μία καλοκουρδισμένη μηχανή που λειτουργεί με βάση κάποιους κανόνες, σαν ένα συνονθύλευμα από άψυχα βασικά δομικά στοιχεία. Η τεχνολογία έχει σαν στόχο μόνο τον άνθρωπο αδιαφορώντας για το κόστος, με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να βρεθούμε μπροστά στις δυνάμεις που απερίσκεπτα εξαπολύσαμε. Ίσως μέσω της κλωνοποίησης να επαναλάβουμε την δημιουργία ενός νέου Αδάμ. Σε ένα τέτοιο κόσμο όμως δεν θα χωράει ο Θεός. Θεός θα είναι ο ίδιος ο άνθρωπος, σε ένα κόσμο που δεν φτιάχτηκε από αυτόν, αλλά που εγωιστικά θα θεωρεί ότι του ανήκει. O Αινστάιν, ο επιστήμονας που επηρέασε όσο κανείς άλλος τον σύγχρονο τρόπο σκέψης παραδέχεται:
«Ένα ανθρώπινο ον είναι μέρος του όλου, που καλείται από εμάς σύμπαν, ένα μέρος περιορισμένο στον χώρο και στον χρόνο. Αυτό συλλαμβάνει τον εαυτό του, τις σκέψεις του και τα συναισθήματά του ξεχωριστά από το υπόλοιπο… ένα είδος οπτικής ψευδαίσθησης της συνείδησής του. Αυτή η ψευδαίσθηση είναι ένα είδος φυλακής για εμάς, που μας περιορίζει στις προσωπικές μας επιθυμίες και στην έλξη μόνο λίγων ανθρώπων που είναι κοντά μας. Η αποστολή μας πρέπει να είναι να απελευθερώσουμε τους εαυτούς μας από αυτήν την φυλακή διευρύνοντας τον κύκλο της συμπόνιας μας για να αγκαλιάσουμε όλα τα ζωντανά πλάσματα και ολόκληρη την φύση μέσα στην ομορφιά της».
Aυτό που μας συμβαίνει σήμερα μας εξηγεί ο Ν. Λώρενς, είναι ότι αιμορραγούμε από τις ρίζες, γιατί έχουμε αποκοπεί από την Γη, τον Ήλιο, και τα αστέρια, και η αγάπη είναι υποκρισία, γιατί άμοιρο μπουμπούκι, την ξεριζώσαμε από τον μίσχο της στο δένδρο της ζωής και περιμένουμε να εξακολουθήσει να ανθίζει στο πολιτισμένο βάζο μας.
Για τους αρχαίους πολιτισμούς ο κόσμος και η Γη ήταν ένας ζωντανός οργανισμός, που είχε εκτός της υλικής και πνευματική υπόσταση. Όπως στο ανθρώπινο σώμα οι κινήσεις προέρχονται από την ψυχή που σκέπτεται και ενεργεί, έτσι και για την αρχαία επιστήμη η ορατή τάξη του σύμπαντος ήταν η αντανάκλαση αόρατων ιεραρχικά δομημένων πνευματικών δυνάμεων, που με τις ενέργειες τους προκαλούσαν την εξέλίξη της ζωής τόσο στον μακρόκοσμο όσο και στον μικρόκοσμο (με τον ίδιο τρόπο που πίσω από έναν ζωγραφικό πίνακα βρίσκεται η σκέψη και η δράση του καλλιτέχνη). Μία τέτοια κοσμογονική θεώρηση προχωρούσε κατά κύκλους ομόκεντρους από το παγκόσμιο στο επιμέρους, από το αόρατο στο ορατό, από το καθαρό πνεύμα στην οργανωμένη υπόσταση, από τον Θεό στον άνθρωπο.
Σε κάθε αρχαίο πολιτισμό υπήρχε ένα εσωτερικό σύστημα γνώσης του κόσμου των φυσικών δυνάμεων, αλλά και της ανθρώπινης φύσης που ονομαζόταν Σοφία. Οι άνθρωποι που ασχολούνταν με την κατάκτηση της ονομάζονταν Σοφοί, και αργότερα από τον Πυθαγόρα Φιλό-σοφοι. Ο Πυθαγόρας ονόμαζε φιλόσοφο, αυτόν που γνώριζε τις λειτουργίες τόσο της υλικής όσο και της πνευματικής φύσεως, και δίδασκε στους μαθητές του να γνωρίζουν πραγματικά τις αλήθειες αυτές. Η Φιλοσοφία δεν ήταν -και δεν είναι- μια θεωρητική προσέγγιση του κόσμου, αλλά και ένας τρόπος ζωής.
Οι Αρχαίοι ημών πρόγονοι δεν ήταν οι μόνοι που στοχάστηκαν πάνω σε θέματα κοσμογονίας θεολογίας και φυσιολογίας, αλλά αντιθέτως επηρεάστηκαν από διάφορους λαούς και κουλτούρες.
«Σε ολόκληρη την ιστορία, τίποτε δεν είναι πιο εκπληκτικό ή τόσο δύσκολο να περιγραφεί όσο η αιφνίδια άνοδος του πολιτισμού στη Ελλάδα. Πολλά απ' όσα δημιουργούν τον πολιτισμό υπήρχαν ήδη επί χιλιάδες χρόνια στην Αίγυπτο και στη Μεσοποταμία, και είχαν απλωθεί από εκεί στις γειτονικές χώρες. Αλλά ορισμένα στοιχεία έλειπαν, ωσότου τα προμήθευσαν οι Έλληνες. Το τι απετέλεσαν στην τέχνη και τη λογοτεχνία είναι γνωστό στον καθένα, αλλά ό,τι έχουν πραγματοποιήσει στον καθαρά διανοητικό τομέα είναι ακόμη εξαιρετικότερο» (Bertrand Russel, Ιστορία της Δυτικής Φιλοσοφίας) .
Οι Έλληνες εξερεύνησαν το άγνωστο σύμπαν με απροκαταληψία, και με μία φοβερή συνδυαστική ικανότητα, που αφορούσε όλα τα βασικά ζητήματα της Φιλοσοφίας, και τα έθεσαν με χαρακτηριστική για το Ελληνικό πνεύμα καθαρότητα. Δημιούργησαν τις βασικές έννοιες της φιλοσοφίας και της φυσικής επιστήμης και έτσι επηρέασαν καταλυτικά όλη την κατοπινή Ευρωπαϊκή και παγκόσμια επιστήμη. Ταυτόχρονα όμως πρόβαλαν ως υπέρτατο αγαθό την απόκτηση της γνώσης, χωρίς να είναι αυτή προνόμιο μόνο της ιερατικής τάξης.. Η αποκάλυψη της γνώσης βέβαια σύμφωνα με τον Πλάτων δεν είναι εύκολη. Πρέπει πρώτα να γνωρίσουμε τον εαυτό μας. (ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ, η επιγραφή του μαντείου των Δελφών). Η γνώση του εαυτού μας και της σχέσης μας με το κόσμο που μας περιβάλλει σύμφωνα με τον Σωκράτη, αποτελεί την ευτυχία της ζωής και την αφετηρία της Φιλοσοφίας. Η γνώση αυτή μας λέει ο Πλάτων,
«δεν είναι κάτι που μπορεί να περιγραφεί με λόγια όπως οι άλλες επιστήμες. Χρειάζεται μακρά μελέτη του θέματος και διάπλαση του εαυτού με αυτήν. Τότε, είναι σαν μία σπίθα να ξεπηδά και να ανάβει ένα φως που από εκεί και μετά είναι ικανό να αυτοσυντηρείται».
Στον Φαίδων εξάλλου μας αποκαλύπτει, ότι το μονοπάτι της κατακτήσεως της αλήθειας οδηγεί τόσο στον δρόμο της αγάπης, όσο και στον δρόμο του θανάτου:
«Είναι πιθανόν λέει ,οι άνθρωποι να μην αντιλαμβάνονται ότι όλοι όσοι προσφεύγουν στην ενασχόληση με την φιλοσοφία, εκπαιδεύονται για ένα πράγμα μόνο – τον θάνατο».
Εννοεί βέβαια τον θάνατο της αμάθειας και του εγωισμού, και την αναγέννηση ενός νέου πνευματικού ανθρώπου, όπως δήλωνε κατόπιν και ο Απ. Παύλος:
«όσοι εβαπτίσθημεν εις Χριστόν Ιησούν, εις θάνατον αυτού εβαπτίστημεν»,
ο άνθρωπος συμβολικά πεθαίνει μέσα από το βάπτισμα και ξαναγεννιέται εξαγνισμένος.
Η γνώση της αλήθειας είναι το υπέρτατο αγαθό. Η λέξη Αλήθεια (άνευ –Λήθης) σημαίνει να μην ξεχνούμε. Η Λήθη αυτή σχετίζεται με την άγνοια της θείας μας προελεύσεως και του τελικού μας σκοπού, που είναι η επάνοδος στην θεϊκή μονάδα. Η κατανόηση του θείου πεδίου με το οποίο ο κάθε ένας από εμάς συνδέεται, είναι ο αληθινός τελικός σκοπός της ενσαρκώσεως μας. Σοφία είναι να νικήσουμε τον εαυτό μας, ενώ άγνοια να νικηθούμε από αυτόν μας λέει ο Σωκράτης. Για τον φιλόσοφο ο σκοπός της ζωής είναι η απόκτηση πείρας, μια συνεχή τελειοποίηση του πνεύματος.
Όλες οι επιστήμες, η γλώσσα μας, το πολίτευμα μας, τα πάντα που εμείς απολαμβάνουμε σήμερα προέρχονται από την Αρχαία Ελλάδα. Η ιστορία της επιστήμης ξεκινάει με τους προσωκρατικούς φιλοσόφους, σε μία εποχή που η επιστήμη (επί –ίσταμαι-, στέκομαι από πάνω), και η φιλοσοφία δεν αποτελούσαν ξεχωριστά αντικείμενα όπως σήμερα. Όταν οι Προσωκρατικοί φιλόσοφοι ξεκινούν, ο δρόμος της επιστήμης δεν είχε ακόμα χαραχθεί, έπρεπε να τον ανοίξουν οι ίδιοι. Στην εποχή τους κυριαρχούσε η μυθολογική κοσμογονία και το μόνο δεδομένο είναι η εμπειρική παρατήρηση των φυσικών φαινομένων. Η ορθολογιστική βάση δεδομένων έλειπε, τα όργανα παρατήρησης δεν υπήρχαν ενώ και το κύρος της γνώσης που δεν βασιζόταν στις γνώσεις του ιερατείου ή της μύησης στα μυστηρία ήταν ανύπαρκτο. Έτσι οι πρωτοπόροι της φιλοσοφίας έπρεπε μαζί με τις θεωρίες που αναπτύξαν να «εφεύρουν» και την ορολογία της επιστήμης και της φιλοσοφίας.
Η ανατροπή αυτή συνέβη τον 6ο αιώνα π.Χ. . Τότε ο Έλληνας θα αφήσει πίσω του την επική μυθολογική ποίηση, η σκέψη του θα εμβαθίνει, και θα τον χαρακτηρίσει μία πιο κριτική στάση απέναντι στη ζωή. Αυτό θα επιτευχθεί με την ναυτιλία και το εμπόριο και τις αποικιές. Η δίψα για γνώση ξεκίνησε από φιλοσοφικά ερωτήματα σχετικά με την φύση του ανθρώπου και του κόσμου. Έτσι σε θεολογικό επίπεδο προχωρόντας πέρα από τις μυθολογικές προσσεγίσεις του Θείου και της δημιουργίας του αρχάιου κόσμου οι Έλληνες Σοφοί διάμεσο της πολλαπλότητας και μεταβλητότητας των φαινομένων προσσέγισαν το Θείο και αναζήτησαν το Εν, την θεία Ουσία του Κόσμου, το Όντως Ον (Παρμενίδης), τον Νου (Αναξαγόρας), το Αγαθόν (Πλάτων), το Αείζωον Πυρ και τον Λόγο (Ηράκλειτος).
Πιο συγκεκριμένα ο Θαλής ο Μιλήσιος ένας από τους 7 σοφούς της αρχαιότητας θεωρούσε ως αρχή των πάντων το «Υδωρ» και «έβλεπε» έναν θεό μέσα σε καθετί.
Ο Αναξίμανδρος ταύτισε το «Θείο» με το «Aπειρο», στο οποίο απέφυγε να δώσει ανθρωπομορφικά χαρακτηριστικά.
Ο Ξενοφάνης ανέπτυξε πιο ξεκάθαρα την ιδέα του «Ενός Θεού» που ξεχωρίζει από «τους υπόλοιπους θεούς και τους ανθρώπους».
Ο Παρμενίδης τον 6ο αιώνα π.Χ. χρησιμοποίησε τον όρο «Ένα» για να ονομάζει την υπέρτατη Θεότητα.
Φανερά επηρεασμένος από αυτόν τον ο Πλάτωνας ( τον 4ο αιώνα π.Χ.) στο έργο του «Τίμαιος», παρουσιάσε έναν Δημιουργό, ο οποίος δίνει μορφή στην αδρανή ύλη μέσων των «νοητικών μορφών» (Αρχετύπων).
Ως πιο ορθολογιστής ο μαθητής του Αριστοτέλης, απέρριψε την ιδέα των «αρχετύπων» και μίλησε για έναν κυκλικό χρόνο που βρίσκεται σε κίνηση, δίχως αρχή και τέλος, αλλά και για το «Πρωταρχικό Κινούν». Αυτός είναι ο «Θεός» του Αριστοτέλη, που παρουσιάζεται σαν μια Αρχή και όχι προσωποποιημένος.
Τον 3ο αιώνα μ.Χ., ο Νεοπλατωνιστής Πλωτίνος περιγράφει το «Ένα», ως μια μη υλική, απρόσωπη δύναμη σαν το Υπέρτατο Ον. Ο Πλωτίνος διέκρινε μια Απόλυτη Θεότητα ως πρώτη αρχή, που ήταν απλά «νοητικής φύσης» και μια δημιουργική Θεία Διάνοια που γεννάει τις μορφές.
Σε επιστημονικό επίπεδο, πρώτος ο Πυθαγόρας αναφέρθηκε στην σφαιρικότητα της Γης, και αργότερα ο Έκφαντος και ο Ικέτας δίδαξαν την περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονα της.
Το 235 π.χ ο Ερατοσθένης, υπολόγισε την περίμετρο της Γης μετρώντας την σκιά ενός ραβδιού, και την βρήκε 40.000 χλμ, σχεδόν όσο την υπολογίζουμε και σήμερα, ενώ ο Ίππαρχος 190 π.χ είναι ο πρώτος που διαιρεί τον κύκλο σε 360 μοίρες, και ανακαλύπτει το φαινόμενο της μετάπτωσης των ισημεριών, η οποία ξανάγινε γνωστή στην Ευρώπη τον 16ο αιώνα απ’ τον Νικόλαο Κοπέρνικο.
Όσον αφορά το σύμπαν και την θέση της γης σε αυτό, πρώτος ο Αρίσταρχος ο Σάμιος (310-230 π.Χ.) υποστήριξε ότι, η Γη δεν ήταν το κέντρο του κόσμου όπως μέχρι τότε πιστευόταν, αλλά μια σφαίρα που περιφερόταν γύρω από τον Ήλιο. Η ηλιοκεντρική αυτή θεωρία επανήλθε στο προσκήνιο 1.800 χρόνια αργότερα από τον Κοπέρνικο.. Αξιοσημείωτο είναι ότι σε χειρόγραφα του Κοπέρνικου που βρέθηκαν, ίδιος γράφει ότι είχε μελετήσει τον Αρίσταρχο τον Σάμιο, κάτι που δεν συμπεριλήφθηκε στην έκδοση του βιβλίου του. Οι υπολογισμοί του Κέπλερ απέδειξαν ότι η Γη και οι πλανήτες κινούνταν σε ελλειπτικές τροχιές γύρω από τον Ήλιο. Οι γενικές του Κέπλερ ήταν βασισμένες στον Πυθαγορισμό.
Για τον Αριστοτέλη (384-323/2 π.Χ.) ο κόσμος ήταν σαν ένα «κρεμμύδι» που αποτελούταν από ομόκεντρες σφαίρες, στο κέντρο των οποίων βρισκόταν η Γη. Το γεωκεντρικό σύστημα του Αριστοτέλη επικράτησε στην Δύση έως τον 16ο αιώνα μ.Χ. Σημαντική και στην Φυσική είναι η συνεισφορά του Αριστοτέλη, ο οποίος έθεσε τις βάσεις της Μηχανικής κίνησης των σωμάτων παρόμοιας με αυτήν του Νεύτωνα (17ος αι. μ.Χ.). Υποστήριζε ότι η ύπαρξη συνεχούς κίνησης προϋποθέτει την ύπαρξη μιας συνεχούς αιτίας, μιας δύναμης δηλαδή που θα επιδρά πάνω στο κινούμενο σώμα.
Ο Ηρόδοτος το (4ο αιώνα π.χ) θεωρείται ο πατέρας της Ιστορίας, ενώ ο Θουκυδίδης ήταν ο θεμελιωτής της αντικειμενικής ιστορικής έρευνας. και ο πρώτος ιστορικός που ξεχώρισε τον μύθο από την ιστορία.
Ο Ιπποκράτης (4ο αιώνα π.χ) ήταν ο θεμελιωτής της επιστημονικής Ιατρικής, ¶ς μην λησμονούμε ότι έως και σήμερα οι γιατροί παίρνουν τον «Ορκο του Ιπποκράτη» για να ασκήσουν το επάγγελμα τους.
Στις θετκές επιστήμες ο Ευκλείδης (3ο αιώνα π.Χ.) έθεσε τις βάσεις των μαθηματικών και της γεωμετρίας, οι οποίες αποτελούν έως και σήμερα την θεμέλιο λίθο όχι μόνο των μαθηματικών, αλλά και της τεχνολογικής επιστήμης. Ο Αρχιμήδης (2ο αιώνα π..Χ) ανακάλυψε τις πρώτες αρχές της υδροστατικής. Εφεύρεσε τις τροχαλίες, τους οδοντωτούς τροχούς, κατασκεύασε αστρονομικά όργανα και τελειοποίησε το ελληνικό αριθμητικό σύστημα.
Ο Ηρόφιλος απ’ την Χαλκηδόνα της Βιθυνίας (3ος αιώνα π.Χ.),στο έργο του «Ανατομία», δίνει για πρώτη φορά ανατομικές περιγραφές ανθρωπίνων οργάνων. Ο Ηρόφιλος αναγνώρισε την αληθινή φύση του νευρικού συστήματος και θεώρησε κέντρο του τον εγκέφαλο. Χώρισε τα νεύρα σε «αισθητικά» και «προαιρετικά», και μετρούσε τους σφυγμούς των ασθενών για να κάνει διαγνώσεις.
Αλλά και όσον αναφορά την δημιουργία του κόσμου, οι απόψεις των Προσωκρατικών Θαλή, Αναξίμανδρου και Αναξιμένη είναι κοντά σε αυτά που υποστηρίζει η σύγχρονη Φυσική, όπως θα εξετάσουμε σε επόμενο κεφάλαιο.
Ο Δημόκριτος το 460 π.Χ. υποστήριζε ότι τα άτομα έχουν διαφορετικό μέγεθος μεταξύ τους, και ότι η κίνηση τους προέρχεται από κάποια πηγή. (Αυτό που σήμερα οι επιστήμονες ονομάζουν ορμή ή κρούση).
Ο Λεύκιππος το 500 π.χ διατύπωσε για πρώτη φορά την ατομική θεωρία την οποία εξέλιξε ο μαθητής του Δημόκριτος. Όσον αφορά την γένεση της ζωής στη Γη, ο Αναξίμανδρος θεωρούσε ότι η ζωή δημιουργήθηκε από τη λάσπη και ότι τα πρώτα ζώα ήταν ψάρια με αγκαθωτό δέρμα. Τα υπόλοιπα ζώα σύμφωνα με την θεωρία του, αποτελούσαν χερσαίους απόγονους των ψαριών. Την ίδια άποψη για την προέλευση της ζωής διατύπωσε κι ο Αναξιμένης, με τη διαφορά ότι θεωρούσε καταλυτική την παρουσία του αέρα και της θερμότητας του Ήλιου.
Η νοοτροπία του σημερινού πολιτισμού βασίζεται στο Αριστοτέλειο ορθολογιστικό μοντέλο σκέψης, το οποίο επικράτησε στα χρόνια της Αναγέννησης έναντι του Πλατωνικού μεταφυσικού μοντέλου. Στην εποχή μας είναι γεγονός ότι η φιλοσοφία δεν είναι απαραίτητη στην επιστήμη (τεχνολογία). Ο λόγος είναι ότι η εξειδίκευση είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για την καλύτερη απόδοση των υπαλλήλων στις σύγχρονες κοινωνίες.
Το ερώτημα όμως είναι, αυτή η μονόπλευρη ανάπτυξη του πνεύματος είναι αρκετή; Ίσως το ζητούμενο στην νέα εποχή να είναι ακριβώς αυτό, η παθητικότητα των κοινωνιών, η δημιουργία συνεχών καταναλωτικών αναγκών κλπ. Η γνώση ήταν και είναι δύναμη, και όπως είναι γνωστό η εξουσία θέλει να ελέγχει την δύναμη. Το πνευματικό σκόρπισμα που επέφερε η πολυδιάσπαση της επιστήμης, η και εξειδίκευση των επιστημών μίκρυνε τους πνευματικούς ορίζοντες του ανθρώπου. Η γνώση που λαμβάνει σήμερα ο άνθρωπος περιορίζεται στο γνωστικό του αντικείμενο.
Η φιλοσοφία διευρύνει το πνεύμα γιατί παρατηρεί και προσπαθεί να εξηγήσει την φύση και τους νόμους που την διέπουν, εξασφαλίζοντας έτσι μια συνολικότερη εικόνα για τον κόσμο. Ταυτόχρονα όμως η φιλοσοφία προχωρά πέρα από την ορατή πλευρά των πραγμάτων.
Ο Πλάτων το περιγράφει περίφημα στον μύθο της σπηλιάς, όπου με λίγα λόγια περιγράφει αλυσοδεμένη την ανθρωπότητα να ζει σε μία σκοτεινή σπηλιά, στο μέσο της οποίας καίει μία φωτιά. Οι άνθρωποι είναι αλυσοδεμένοι με τέτοιο τρόπο, ώστε το μόνο που μπορούν να δουν είναι οι σκιές των πραγμάτων στους τοίχους της σπηλιάς. Εάν κάποιος μπορούσε να σκαρφαλώσει στην σπηλιά και να αντικρίσει το αληθινό φως του ήλιου, αφενός τα μάτια του δεν θα άντεχαν το φως, και αφετέρου εάν επέστρεφε πίσω στην σπηλιά και περιέγραφε στους υπολοίπους ότι ο κόσμος των σκιών δεν είναι ο πραγματικός κόσμος θα κινδύνευε να χλευαστεί. Η άνοδος από την υλιστική κατάσταση των σκιών είναι δύσκολη έως ότου δούμε το αληθινό φως. Στις μεταφυσικές του ανησυχίες ο άνθρωπος, αρχικά δίνει απλές απαντήσεις, ενώ λατρεύει και φοβάται ό,τι δεν κατανοεί και δεν είναι σε θέση να ελέγξει. Μεταφυσική ότι δεν μπορεί να παρατηρήσει το ανθρώπινο μάτι, και δεν μπορεί να ακούσει το ανθρώπινο αυτί. Είναι ο χώρος που βρίσκεται πέρα από την ανθρώπινη αντίληψη, και περιέχει όσα μεσολαβούν ανάμεσα στον άνθρωπο και στην πηγή που τον δημιούργησε.