Ἡ Κρήτη καί ἡ καταγωγή τῶν Κρητῶν

α. Ο Ανθρωπολόγος Πουλιανός
Το 1965, νέος τότε και φοιτητής της Παντείου, έλαβα μια πρόσκληση από τον Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός» για μια διάλεξη που θα γινόταν από τον Ανθρωπολόγο Άρη Πουλιανό με θέμα: «ΚΡΗΤΕΣ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΑΥΤΩΝ». Από τη διάλεξη αυτή είχα κρατήσει ένα γεγονός που μου είχε κάνει εντύπωση, ότι δηλαδή οι Σφακιανοί και οι Μαυροβούνιοι ήσαν κατά μέσον όρο υψηλότεροι άνδρες της Ευρώπης.
Από τότε είχε φυτευθεί μέσα μου το ενδιαφέρον και η περιέργεια για να μάθω ποιοι είμαστε εμείς οι Κρητικοί, πώς βρεθήκαμε στο Νησί και ποιοι είναι οι πρόγονοί μας.
Γράφοντας πρόσφατα το βιβλίο μου «Η ΑΡΧΑΙΑ ΛΑΠΠΑ» βρήκα αρκετά στοιχεία για τον παραπάνω προβληματισμό μου, όμως υπήρχαν και περισσότερα, τα οποία θα κατέγραφα εάν καθυστερούσα την έκδοση του βιβλίου κατά ένα χρόνο.
Έπρεπε να περάσουν 45 χρόνια από τη διάλεξη αυτή του Άρη Πουλιανού για να απαντηθούν τα ερωτήματα που με βασάνιζαν. Πρόσφατα βρέθηκα στην Χαλκιδική στο σπήλαιο των Αρχανθρώπων, στα Πετράλωνα.
Η έκπληξή μου έγινε μεγάλη όταν η ξεναγός του σπηλαίου μας παρουσίασε πριν από την είσοδό μας, τον πρωτομάστορα της εξερεύνησης, τον Άρη Πουλιανό!!!
Στα 87 χρόνια του με ξάφνιασε η ζωντάνια και το βλέμμα του και όταν τον πλησίασα και του ανέφερα ότι ήμουν παρών στην αίθουσα του «Παρνασσού» το 1965 στη διάλεξή του για την καταγωγή των Κρητών, χαμογέλασε και μου λέει: «Πρέπει να είσαι Κρητικός».
Με τράβηξε λίγο παραπέρα από το γκρουπ και μου ψιθυρίζει σιγά: «Μάλλον με είχες για πεθαμένο» και γέλασε. «Άκου λοιπόν Γιάννη», συνέχισε ο Πουλιανός, «μια και όπως μου λες ασχολείσαι με την ιστορία του τόπου σου που και εγώ ασχολήθηκα, σου λέω τούτο: Το φιλότιμο και η φιλοξενία των Κρητικών, τη λεβεντιά και τη ντομπροσύνη τους δεν τη συνάντησα πουθενά και έχω γυρίσει όλη την Ευρώπη, τη Ρωσία, την Ιαπωνία και έχω ασχοληθεί και συναναστραφεί με όλους τους ανθρώπους αυτών των χωρών και κατά μεγάλα χρονικά διαστήματα. Λίγο σας μοιάζουν οι Καυκάσιοι».
Δεν είχαμε χρόνο να πούμε περισσότερα παρά το ενδιαφέρον που είχαμε και οι δυο. Αυτός για να ρωτήσει για την Κρήτη και για τους ανθρώπους της και εγώ για την έρευνά μου.
Βγάλαμε μια φωτογραφία και με παρακάλεσε να του στείλω και εκείνου μια και να γράψω για τη συνάντησή μας αυτή γιατί: τον γέμισα με αναμνήσεις και νοσταλγία και αναβίωσαν μέσα του πολλές μνήμες!!!
Αγκαλιαστήκαμε λες και γνωριζόμασταν από χρόνια και μου έδωσε το βιβλίο του που γράφει για την «Καταγωγή των Κρητών», το οποίο έχει αφιερώσει «στο λαό της Κρήτης».
Διαβάζοντας και αυτό το βιβλίο έμαθα όσα είχα επιθυμήσει να μάθω τώρα και 50 χρόνια. Δεν γράφονται βέβαια σε δυο-τρεις σελίδες, όμως οι επισημάνσεις αξίζουν τον κόπο να γραφούν και να διαβαστούν, γιατί πιστεύω ότι οι Κρητικοί πρέπει να ξέρουν για την καταγωγή τους.
β. Εμφάνιση των πρώτων ανθρώπων στην Κρήτη
Τεκμηριωμένα πάντως οι Κρητικοί είναι αυτόχθονες και την περίοδο του ανωτέρου Μειοκαίνου (11-13 εκατομ. χρόνια) εμφανίζεται ο όρθιος Άνθρωπος όπως δείχνουν τα λίθινα εργαλεία που πρωτοβρήκαν τα μέλη της Ανθρωπολογικής Εταιρείας Ελλάδας στην περιοχή της Φαιστού στο Βιγλοτόπι και στην περιοχή του Αιγαίου, άρα η Κρήτη συμπεριλαμβάνεται και αυτή στο Ανθρωπογενές της γης μας (δηλ. 10 εκατομ. χρόνια).
Σε ένα σημείο του βιβλίου του ο Άρης Πουλιανός αναφέρει ότι κατά την Κατοχή οι Ιταλοί πήραν από την Κρήτη ένα ανθρώπινο κρανίο 50.000 χρόνων που σήμερα ευρίσκεται στο Πανεπιστήμιο τα Μπολόνια και πρέπει κάποιος αρμόδιος φορέας να ζητήσει τον επαναπατρισμό του, για την μελέτη του.
Αυτά ως προς την εμφάνιση των πρώτων ανθρώπων στην Κρήτη. Τα ανθρωπολογικά γνωρίσματα των Κρητικών αναγράφονται με λεπτομέρειες στο βιβλίο, δηλαδή το ανάστημα, το μήκος και το πλάτος της κεφαλής, ο κεφαλικός δείκτης, το φυσιογνωμικό και μορφολογικό ύψος του προσώπου, το χρώμα των ματιών και του δέρματος, τα χείλη, το μέτωπο, τα αυτιά, τα δόντια και πολλά άλλα, μάλιστα και κατά τα διαμερίσματα της Κρήτης.

γ. Εμφάνιση της Κρήτης και των κατοίκων της σε μεγάλο αριθμό

 Με την ωκεανογραφική και παλαιογραφική μελέτη του Αιγαίου, η Κρήτη διατηρεί περίπου το ίδιο σχήμα με το σημερινό από την περίοδο του Κατώτερου Πλειοστόκαινου, δηλαδή πριν ένα εκατομμύριο χρόνια. Όμως η ύπαρξή της φθάνει στην περίοδο του Αν. Μειοκαίνου, όπως αναφέρω παραπάνω αλλά απλώς δεν γνωρίζουμε τότε το σχήμα της.
Όταν σχηματίσθηκε νησί δεν υπήρχε βέβαια ο άνθρωπος, ούτε ο πρόγονος του Παλαιοάνθρωπου, ή Άνθρωπος του Νεάντερταλ, αλλά ήλθε στην Κρήτη απ’ έξω δηλαδή από τη θάλασσα. Πότε όμως φθάνει στη θάλασσα του Αιγαίου από την Ηπειρωτική Ελλάδα είναι δύσκολο να διαπιστωθεί.
Στο Αιγαίο οι άνθρωποι ταξίδευαν και πριν από το 10.000 π.Χ, δηλαδή στη Μεσολιθική εποχή, άρα ταξίδευαν και στην Κρήτη.
Στη Νεολιθική εποχή βρέθηκαν σκελετοί της τέταρτης χιλιετίδας στο Κουμαρόσπηλο του Νομού Χανίων, αλλά και στη Γρα-Λυγιά δυτικά της Ιεράπετρας. Ο πληθυσμός της Κρήτης σύμφωνα πάντοτε με τα διάφορα ευρήματα, αυξάνεται κατά πολύ την Τρίτη χιλιετίδα π.Χ.
Στην εποχή του Χαλκού την τρίτη έως την δεύτερη χιλιετίδα, τα ευρήματα πολλαπλασιάζονται μέχρι και την Υστερομινωική εποχή, δηλαδή των Τρωικό πόλεμο. Το 2000 π.Χ. στη Μεσομινωική περίοδο, η διαμόρφωση του ανθρωπολογικού τύπου, ολοκληρώνεται, τύπο που συναντάμε μέχρι σήμερα στην Κρήτη.
Στην Υστερομινωική περίοδο εξετάζονται τα κρανία που έχουν βρεθεί και συναντάμε την μεγαλύτερη βραχυκρανία, άρα αυτή δεν ήλθε από τους Δωριείς. Στη Μεσο-Υστερο-μινωική περίοδο δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία, όμως με βεβαιότητα μπορούμε να πούμε ότι δεν έλαβε χώρα μαζική μετανάστευση ανθρώπων διαφορετικού ανθρωπολογικού τύπου στην Κρήτη, γιατί ο λαός της δεν άλλαξε ανθρωπολογικά.
Τους Αχαιούς, Δωριείς, Αιολείς τους γνωρίζουμε μόνο ιστορικά σαν Ελληνικά φύλα.

δ. Ο τύπος των Κρητικών. Αυτόχθονες

 Ο Αιγαικός τύπος που χαρακτηρίζει τους Κρητικούς, έχει τις ρίζες του στη Προνεολιθιή εποχή και από τότε μέχρι σήμερα με μικρές διακυμάνσεις παρέμεινε σχεδόν αναλλοίωτος.
Έρχονται Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Άραβες, Λατίνοι, Τούρκοι μα η Κρήτη ζει με τα ήθη και τα έθιμά της, με τις παραδόσεις της και δεν «εκπολιτίζεται» από κανέναν απ’ αυτούς. Αυτό υποστηρίζουν και ο Άγγλος Χωνς και ο Γερμανός Λουσσάν ότι δηλαδή η επίδραση των παραπάνω κατακτητών στον πληθυσμό της Κρήτης ήταν μικρή.
Τόσο ο Άγγλος Χωνς που ασχολήθηκε πρώτος όσο και οι επόμενοι υποστηρίζουν ότι όλοι που πέρασαν από την Κρήτη αφομοιώθηκαν. Μπορεί από χωριό σε χωριό και από επαρχία σε επαρχία να υπήρχαν παραλλαγές στα ήθη και έθιμα, όμως δεν χωρεί αμφιβολία ότι όλο το νησί αποτελεί μια Εθνογραφική ενότητα, γεγονός που υποστηρίζει με πείσμα και ο Ανθρωπολόγος Άρης Πουλιανός.
Η ανθρωπολογία που συγκρίνει τα στοιχεία της Παλαιοανθρωπολογίας, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι Κρητικοί είναι αυτόχθονες της λεκάνης του Αιγαίου, τουλάχιστον από την Μεσολιθική εποχή.
Οι Κρητικοί πριν από την Πρωτομινωική και Μεσομινωική εποχή δεν άλλαξαν καθόλου σ’ ένα διάστημα δηλαδή που πλησιάζει τουλάχιστον τα έξι χιλιάδες χρόνια και σύμφωνα με τα ανθρωπολογικά δεδομένα υποστηρίζεται ότι οι Μινωίτες μίλαγαν Ελληνικά και ότι η δυναστεία τους ήταν και αυτή αυτόχθονης καταγωγής.
Τελειώνοντας, αν λάβουμε υπ’ όψιν μας, ότι οι πρώτοι Βασιλείς της Κρήτης δεν ήσαν Μινωίτες¹, τότε η Ελληνική γλώσσα ήταν γνωστή ακόμα 500-600 χρόνια πριν τους Μίνωες.
Σημείωση.
Ο Άρης Πουλιανός γεννήθηκε στην Ικαρία το 1924. Σπούδασε Βιολογία στις Η.Π.Α. και Ανθρωπολογία στην Σ. Ένωση. Για τη διατριβή του: «Η Προέλευση των Ελλήνων» του απενεμήθη ο τίτλος του διδάκτορα από το Πανεπιστήμιο της Μόσχας. Διετέλεσε αρχηγός αποστολών της Ανθρωπολογίας στην Βουλγαρία, Ρουμανία, Γιουγκοσλαβία, Γεωργία, Αρμενία, στον Καύκασο, στο Καζακστάν, Τουρκμενιστάν, Ουζμπεκιστάν, Ιαπωνία, κ.λπ.
Το 1965 έγινε αντιπρόεδρος της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας. Είναι ιδρυτής της Ανθρωπολογικής Εταιρείας Ελλάδος (1971) και της Ειδικής Υπηρεσίας Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας του υπ. Πολιτισμού (1977). Το 1987 έγινε ενεργό μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Ν. Υόρκης.
  Πηγές.
(«ΑΡΧΑΙΑ ΛΑΠΠΑ»: Γιάννη Κασωτάκη, σελ. 34-35)  
http://filonohpontou.wordpress.com/2011/09/06/%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%AE-%CE%BA%CF%81%CE%B7%CF%84%E1%BF%B6%CE%BD/

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ἡ Κρήτη καί ἡ καταγωγή τῶν Κρητῶν"

Η Κοσμολογία του Δημόκριτου

Αν και όλοι σήμερα θεωρούν τον Δημόκριτο μαζί με τον Λεύκιππο πατέρες της Ατομικής θεωρίας, δεν είναι πολλοί αυτοί οι οποίοι γνωρίζουν ότι οι δύο ατομικοί φιλόσοφοι είναι οι προπάτορες μιας κοσμολογικής πρότασης η οποία δεν έχει αναλυθεί, ως θα όφειλε, σε βάθος, ούτε έχει τεθεί υπό την κρίση της σύγχρονης επιστημονικής γνώσης, όπως έγινε για τις απόψεις τους περί ατόμου.

Ας δούμε τι αναφέρει ο Διογένης ο Λαέρτιος για τις απόψεις του Λεύκιππου οι οποίες είχαν γίνει αποδεκτές και από τον Δημόκριτο.

[Διογένης IX 30 (Λευκ. Α1)]...Ο Λεύκιππος πίστευε ότι...οι κόσμοι δημιουργούνται όταν πέφτουν σώματα σε κάποιο κενό και συμπλέκονται μεταξύ τους, από δε την κίνηση και τη συσσώρευση τους σχηματίζεται η φύση των άστρων... (31) Οι δε κόσμοι δημιουργούνται με τον ακόλουθο τρόπο. Πολλά σώματα, με κάθε είδους αγήματα, αποσπώνται από το άπειρο και φέρονται σε ένα μεγάλο κενό όπου συσσωρευόμενα σχηματίζουν μία δίνη. Εξ αιτίας αυτής συγκρουόμενα και στροβιλιζόμενα ακανόνιστα, διαχωρίζονται τα όμοια προς τα όμοια. Όταν ισορροπήσουν λόγω του πλήθους και δεν μπορούν πλέον να περιστρέφονται, τα λεπτά (σώματα) προχωρούν στο εξωτερικό κενό, σαν να εκτοξεύονται, τα υπόλοιπα δε παραμένουν ενωμένα και συμπλεκόμενα πλησιάζουν μεταξύ τους και σχηματίζουν αρχικά ένα σφαιροειδές σύστημα. (32) Από αυτό αποσπάται ένας υμένας, που περιέχει μέσα του διάφορα σώματα. Καθώς στριφογυρίζουν εξ αιτίας της φυγόκεντρης δύναμης, ο υμένας γίνεται λεπτός, διότι συρρέουν πάντοτε (προς το κέντρο) τα στοιχεία που βρίσκονται κοντά εμπλεκόμενα στη δίνη. Ώτσι δημιουργείται η γη (η αισθητή ύλη), όταν ενώθηκαν όσα συσσωρεύτηκαν στο κέντρο. Αυτός πάλι ο εξωτερικός υμένας αυξήθηκε με τη συρροή σωμάτων που έρχονται από έξω διότι καθώς παρασύρεται από τη δίνη, ενσωματώνει τα σώματα με τα οποία έρχεται σε επαφή. Από αυτά, μερικά συμπλεκόμενα σχηματίζουν αρχικά ένα σύστημα πολύ υγρό και λασπώδες. Αφού ξηρανθούν και ακολουθήσουν τη γενική δίνη κατόπιν πυρακτώνονται και αποτελούν τη φύση των αστέρων... Βάσει της προηγούμενης περικοπής, τα κύρια βήματα της κοσμικής δημιουργίας, σύμφωνα με τις απόψεις του Λεύκιππου και του Δημόκριτου ήταν τα επόμενα:

1 Στην αρχή υπήρχε το πλήρες και το κενό. Πριν από τα γεγονότα τα οποία περιγράφει η προηγούμενη περικοπή, όπως ήδη αναφέρθηκε αρχικά υπήρχε η συνολική συμπαντική δημιουργία (μη ον=κενό =άπειρο), μέσα στην οποία έπλεαν τα άτομα (ον). Το σύστημα (ον +μη ον) βρισκόταν έξω από τις δυνατότητες των ανθρώπινων αισθήσεων, εφ' όσον, όπως ήδη αναφέρθηκε, οι ατομικοί φιλόσοφοι δέχονταν ότι "το πλήρες και το κενόν δηλαδή τα άτομα και ο χώρος είναι αληθινές και αντικειμενικές πραγματικότητες που βρίσκονται έξω από το πεδίο των ανθρώπινων αισθήσεων". Όπως μπορούμε να δούμε με το ενιαίο σύστημα πλήρες +κενό (= άτομα + χώρος), ο Δημόκριτος αντικαθιστά ένα προγενέστερο σύστημα, αυτό του Ορφικού Χάους και του Ερέβους, χωρίς βέβαια να υπαινίσσεται την αντίστοιχη ταύτιση των επιμέρους συνιστωσών του συστήματος.

2. Δημιουργία των "μεγάλων κενών". [Διογένης Λαέρτιος IX, 31 (ΔΚ67 α1)]... Οι κόσμοι δημιουργούνται με τον εξής τρόπο. Πολλά σώματα, μετακινούνται προς το "μεγάλο κενό" ξεκόβοντας από το άπειρο (το κενό).

Στη φάση αυτή, στα πλαίσια του συνολικού αρχικού συμπαντικού χώρου (μη ον=κενό=άπειρο) δημιουργούνται πολλά επιμέρους "μεγάλα κενά", δηλαδή μικροί υποχώροι του συνολικού συμπαντικού χώρου. Αυτό θα μπορούσε να εκφραστεί με τη σημερινή επιστημονική ορολογία ως σχηματισμός, μέσα στον συνολικό συμπαντικό μη αισθητό και μη Ευκλείδειο χώρο του Σύμπαντος, επιμέρους περιοχών, διαφοροποιημένης πυκνότητας άρα και καμπυλότητας, γεγονός που διαφοροποιούσε και τη γεωμετρία των δημιουργούμενων υποχώρων.

Η κοσμολογική αυτή διαδικασία η οποία περιγράφεται από τον Δημόκριτο, όπως θα δούμε στη συνέχεια, αποτελεί το βασικό στοιχείο της κβαντικής κοσμολογικής θεωρίας του Α. Λίντε, η οποία προβλέπει και προσπαθεί να ερμηνεύσει την δημιουργία αυτών των κενών, τα οποία ονομάζει φυσαλίδες, μέσω του πεδίου πληθωρισμού.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ο Δημόκριτος φαίνεται να ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για το "αίτιο" (τα μεγάλα κενά), που, όπως θα δούμε στη συνέχεια, ανάγκασε τα άτομα να συσσωρευτούν σε μικρές περιοχές, και όχι για το αίτιο που δημιούργησε το "μεγάλο κενό". Για τον λόγο αυτό επινοεί την έννοια των επιμέρους κενών (χώρων) σαν αίτιο της μελλοντικής συσσώρευσης των ατόμων, χωρίς όμως να δικαιολογεί τη φυσική διαδικασία σχηματισμού τους.

3. Τοπική κατάρρευση των "ατόμων" στα "μεγάλα κενά", σχηματισμός της "δίνης". Στη φάση αυτή, μη αισθητά κομμάτια του όντος (άτομα), προερχόμενα από τη συνολική μη αισθητή συμπαντική δημιουργία (άπειρο+άτομα=κενό+πλήρες=μη ον+ον), τείνουν να καταλάβουν τα σχηματισθέντα "μεγάλα κενά" δημιουργώντας, για κάθε ένα από αυτά και μία αντίστοιχη "δίνη" (10). Με την είσοδο ατόμων μέσα στους υποχώρους των "μεγάλων κενών", δημιουργούνται οι αισθητοί "κόσμοι", οι οποίοι περιέχονται μέσα στο συνολικό και μη αισθητό σύνολο, "ον+μη ον" (άτομα+κενό=Σύμπαν), και μπορεί να είναι άπειροι.

Η κοσμολογική δίνη

Μια πρώτη αναφορά στην έννοια της δίνης γίνεται στην Ορφική Κοσμολογία. Το αρχικό κοσμολογικό αυγό, του οποίου τη φυσική δημιουργία και σύσταση, με θαυμαστό επιστημονικά τρόπο περιγράφει ο Δημόκριτος (βλέπε επόμενα), γεννά έναν ανεμοστρόβιλο, τον οποίο οι ατομικοί φιλόσοφοι περιγράφουν σαν δευτερεύουσα δίνη, και τα Ορφικά κείμενα ονομάζουν Έρωτα. [Αριστοφάνης Όρνιθες 693]... η μαυροφτέρουγη Νύχτα γεννάει πρώτα ένα ανεμοδαρμένο αυγό, από όπου, σαν ήρθε η ώρα, βγήκε ο φλογερός ο Έρωτας, με χρυσά φτερά να αστράφτουν στη ράχη του, όμοιος με ανεμοστρόβιλο...

Την έννοια της δίνης και του στροβίλου συναντάμε και ως κοσμολογική άποψη του Εμπεδοκλή:

[Σιμπλίκιος, Περί Ουρανού 529, 1 (στίχοι 1-15), εις Φυσικά 32, 13 (στίχοι 3-17)].. Σαν έφτασε η φιλονεικία στα τρίσβαθα της δίνης κι ήρθε η αγάπη στη μέση του στροβίλου, όλα τούτα άρχισαν να συνάζονται και να γίνονται ένα μόνο....

[Αριστοτέλης, Περί Ουρανού Β 13, 259α 29]... Εξάλλου είναι περίεργο που δεν αντιλήφθηκε (ο Εμπεδοκλής) ότι, αν πρωτύτερα τα μόρια της γης συνέκλιναν προς το κέντρο λόγω της δίνης, έπρεπε να εξηγήσει για ποια αιτία όλα όσα έχουν βάρος παρασύρονται τώρα προς το κέντρο. Γιατί δεν μπορεί να είναι η δίνη αυτό που τα φέρνει κοντά μας....

[Αέτιος II, 6, 3 (ΔΚ 31α 49)]...Ο Εμπεδοκλής υποστηρίζει ότι πρώτος ξεχώρισε ο αιθέρας, δεύτερη η φωτιά και κατόπιν η γη (ύλη). Από τη γη καθώς περισφιγγόταν έντονα από τη δύναμη της περιστροφής ανάβλυσε το νερό...

Στην έννοια όμως της "δίνης" δίνεται ένα συγκεκριμένο φυσικό νόημα από τον Δημόκριτο, που παρουσιάζει σήμερα ένα ιδιαίτερο κοσμολογικό ενδιαφέρον. Αρχικά η "δίνη" του Δημόκριτου σχηματίζεται στα πλαίσια του αρχικού μη αισθητού συστήματος, "κενού"+"μη κενού" (όντος+μη όντος=άτομα+χώρος=συμπαντικός χώρος Ρείμαν). Όπως περιγράφει ο Διογένης ο Λαέρτιος:

[Διογένης IX 30 (Λεύκ Α1)]... Οι δε κόσμοι δημιουργούνται με τον ακόλουθο τρόπο. Πολλά σώματα, με κάθε είδους σχήματα, αποσπώνται από το άπειρο και φέρονται σε ένα μεγάλο κενό..

Σε μια δεύτερη φάση η "δίνη" εξελίσσεται μέσα σε μια μικρή περιοχή των "μεγάλων κενών" (Ευκλείδειοι υποχώροι). [Διογένης IX 30 (Λεύκ Α1)]. Φέρονται σε ένα μεγάλο κενό σχηματίζοντας μία δίνη...

Το ότι η δίνη καταλαμβάνει αρχικά ένα μικρό μέρος του μεγάλου κενού φαίνεται από το γεγονός ότι:

[Διογένης IX 30 (Λεύκ Α1)]...Όταν ισορροπήσουν (τα σώματα) λόγω του πλήθους και δεν μπορούν πλέον να περιστρέφονται, τα λεπτά (σώματα) προχωρούν στο εξωτερικό κενό, σαν να εκτοξεύονται, τα υπόλοιπα δε παραμένουν ενωμένα και συμπλεκόμενα πλησιάζουν μεταξύ τους και σχηματίζουν αρχικά ένα σφαιροειδές σύστημα... Αυτό σημαίνει ότι η δίνη, για να προχωρήσει προς το εξωτερικό του μεγάλου κενού, αρχικά κατείχε ένα μικρό μέρος του.

Επανερχόμενοι όμως στην έννοια της δίνης, όπως αυτή περιγράφεται από τον Λεύκιππο και τον Δημόκριτο, τίθεται το ερώτημα για το πως αυτή εξελίσσεται. Πού τοποθετείται η χοάνη της και πού ο λώρος της. Το πρόβλημα είναι δύσκολο να απαντηθεί διότι οι προσωκρατικοί γνώριζαν δύο περιπτώσεις δινών. Η πρώτη εμφανιζόταν στα υγρά, π.χ. των ποταμών, των λιμνών και των θαλασσών, όταν μέσω δινών αυτά χάνονταν σε υπόγειες καταβόθρες. Στην περίπτωση αυτή το υλικό που πέφτει μέσα στη δίνη οδηγείται από τη χοάνη προς τον λώρο (ρουφήχτρες). Στη δεύτερη περίπτωση, π.χ. στο φαινόμενο του ανεμοστρόβιλου, υλικά από την επιφάνεια της γης στην οποία βρίσκεται η βάση της δίνης, οδηγούνται μέσω του λώρου προς την χοάνη της δίνης ανυψούμενα από τη γη.

Στην περίπτωση της Κοσμολογίας του Δημόκριτου όμως το υλικό πρέπει να οδηγείται από τη χοάνη προς την άκρη του λώρου, εφ' όσον όπως θα δούμε, στη συνέχεια η τελική κατάληξη της δίνης είναι μια περιορισμένη ως προς τις διαστάσεις σφαίρα.

Όλα τα προηγούμενα, όπως και στην Κοσμολογία του Αλκμάνα (ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ -4-), μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι αν θέλουμε να περιγράψουμε με σύγχρονη επιστημονική ορολογία τις απόψεις του Λεύκιππου και του Δημόκριτου, όσον αφορά το τι υπήρχε πριν την δημιουργία του αισθητού σε εμάς Σύμπαντος και το πώς οδηγηθήκαμε μέχρι την αρχή της κοσμικής δημιουργίας, θα καταλήγαμε στο συμπέρασμα ότι οι ατομικοί φιλόσοφοι, όπως και ο Αλκμάνας, περιγράφουν τη γέννηση του Σύμπαντος μέσω μιας λευκής οπής. Η διαφορά μεταξύ των δύο κοσμολογικών συστημάτων του Αλκμάνα και των Λεύκιππου και Δημόκριτου είναι ότι οι ατομικοί φιλόσοφοι, ως άριστοι γνώστες των επιστημονικών δεδομένων της εποχής τους, εκθέτουν με μεγαλύτερη λεπτομέρεια τις απόψεις τους δίνοντας τους μια σειρά επιστημονικών (για την εποχή τους ) εξηγήσεων. Ιδιαίτερα η έννοια της δίνης κάνει πιο κατανοητό το λώρο του Αλκμάνα, ενώ η σφαιρική συμπύκνωση "μη λεπτών" υλικών συγκεκριμενοποιεί την έννοια του Αλκμάνιου "τέκμορα".

Η σύμπτωση των απόψεων του Λεύκιππου και του Δημόκριτου, περί δημιουργίας του Σύμπαντος, με αυτές του Αλκμάνα οδηγούν σε ερωτήματα, όπως για το αν οι ατομικοί φιλόσοφοι γνώριζαν την Κοσμολογία του Αλκμάνα και ακόμα για το αν οι απόψεις αυτές αποτελούν τη χαμένη ή κατεστραμμένη συνέχεια του κειμένου του Αλκμάνα στην οποία συνέχιζε την εξιστόρηση της κοσμολογικής του πρότασης.

Οι άπειροι κόσμοι και τα "μεγάλα κενά"

Στα πλαίσια όμως της Κοσμολογίας του Δημόκριτου εμφανίζεται, με μια φυσική τεκμηρίωση, η ιδέα περί ύπαρξης πολλών αισθητών κόσμων σαν τον δικό μας στα πλαίσια των δημιουργούμενων "μεγάλων κενών". Η ιδέα περί υπάρξεως πολλών "κόσμων" μέσα σε επάλληλους "ουρανούς" αποτελεί μια παλαιότερη προσωκρατική άποψη. Όπως αναφέρουν οι Σιμπλίκιος, και Άγιος Αυγουστίνος ο Αναξίμανδρος διατύπωνε την αυτή άποψη:

[Σιμπλίκιος, εις Φυσ. 24, 17]... (ο Αναξιμένης πίστευε ότι) κάποια άλλη ουσία είναι το άπειρο, από την οποία έγιναν όλοι οι ουρανοί και οι κόσμοι που υπάρχουν σ' αυτούς.....

[Αυγουστίνος, de civ. Dei VIII, 2]... (Ο Αναξίμανδρος) πίστευε ότι αυτές οι αρχές των επιμέρους πραγμάτων είναι άπειρες, και ότι παράγουν αναρίθμητους κόσμους καθώς και όλα όσα εμφανίζονται μέσα σ' αυτούς, και αυτοί οι κόσμοι, όπως πίστευε, πότε διαλύονται και πότε ξαναγεννιούνται....

Όμως και οι ιδέες του Αναξαγόρα ήταν παραπλήσιες:

[Σιμπλίκιος, εις Φυσικά 157, 9]...Το ότι υπαινίσσεται (ο Αναξαγόρας) έναν άλλο κόσμο πλάι στο δικό μας φαίνεται από τη φράση "όπως ακριβώς εμείς", που τη χρησιμοποιεί επανειλημμένα. Και ότι δεν θεωρεί αυτόν τον άλλο κόσμο έναν αισθητό κόσμο που προηγήθηκε χρονικά από το δικό μας φαίνεται από τα λόγια "από τα οποία μαζεύουν τα καλύτερα στα σπίτια τους και τα χρησιμοποιούν". Γιατί δεν είπε χρησιμοποιούσαν, αλλά χρησιμοποιούν.....

Η πλήρης όμως φυσική τεκμηρίωση και περιγραφή ενός Σύμπαντος το οποίο περιλαμβάνει και περικλείει έναν άπειρο αριθμό αισθητών κόσμων έγινε από τους ατομικούς φιλοσόφους και ιδιαίτερα από τον Δημόκριτο.

Γι' αυτή τη δομή του Σύμπαντος του Δημόκριτου γράφει ο Δ. Μακρυγιάννης στο βραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών βιβλίο του "Κοσμολογία και Ηθική του Δημοκρίτου":

"...Αφού υπάρχουν άπειροι κόσμοι, άρα υπάρχουν άπειροι κενοί χώροι. Μπορούμε λοιπόν να παρομοιάσουμε το Δημοκρίτειο σύμπαν με ένα σφουγγάρι. Η ύλη του σφουγγαριού αντιστοιχεί στη συμπαγή κατά το μάλλον και ήττον συγκρότηση ατόμων, που αποτελούν το περιέχον, τα δε σφαιροειδή κενά μέσα στον όγκο του σφουγγαριού είναι οι χώροι όπου δημιουργούνται και εξελίσσονται οι κόσμοι. Το κοσμολογικό μοντέλο του σφουγγαριού δεν είναι στατικό, ούτε ως προς την δομή του περιέχοντος, ούτε ως προς το σχήμα και το μέγεθος των κενών. Όπως εντός των κενών λαμβάνουν χώρα συνεχείς διεργασίες μεταξύ των ατόμων, έτσι και το συνολικό περιέχον υφίσταται συνεχείς μεταλλάξεις, η κυριότερη των οποίων είναι να απορρέουν εξ αυτού παντοία σώματα εντός των κενών και να απορροφά πάλι τα σώματα που προκύπτουν από την καταστροφή των κόσμων".

Κατ' αυτόν τον τρόπο αυτό ο Δημόκριτος, με μεγάλη φυσικότητα τεκμηριώνει λογικά την δυνατότητα ταυτόχρονης ύπαρξης πολλών αισθητών κόσμων, οι οποίοι όμως μπορούν να μην είναι αισθητοί από εμάς, αφού παρεμβάλλεται μεταξύ αυτών και του κόσμου μας το μη αισθητό ενιαίο σύστημα "όντος"+"μη όντος" (άτομα+κενό) (ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ -9-).

Όπως αναφέρει ο Ιππόλυτος: [Ελ. Ι, 13, 2 (ΔΚ 68α 40)]...Ο Δημόκριτος υποστηρίζει τα ίδια με τον Λεύκιππος, ότι υπάρχουν άπειροι κόσμοι με διαφορετικά μεγέθη. Σε μερικούς από αυτούς δεν υπάρχει ούτε Ήλιος ούτε Σελήνη, σε άλλους τα δύο αυτά ουράνια αντικείμενα είναι μεγαλύτερα από όσο στον δικό μας κόσμο, και σε άλλους περισσότερα. Τα διαστήματα μεταξύ των κόσμων είναι άνισα, σε μερικά μέρη υπάρχουν περισσότεροι κόσμοι, σε άλλα λιγότεροι, μερικοί αναπτύσσονται, μερικοί είναι στο αποκορύφωμα της ανάπτυξης τους και μερικοί παρακμάζουν. Αλλού οι κόσμοι γίνονται και αλλού αποσυντίθενται. Η καταστροφή τους οφείλεται στην αμοιβαία τους σύγκρουση.

Στην περικοπή αυτή, αλλά και σε πολλές προηγούμενες μπορούμε να διακρίνουμε σαφέστατα την άποψη ότι οι φυσικοί νόμοι στα πλαίσια των διαφόρων κόσμων μπορούν να είναι διαφορετικοί και ως εκ τούτου να δημιουργούνται εντελώς διαφορετικά συμπαντικά γεγονότα. Και μετά τον Δημόκριτο όμως επαναλαμβάνεται η αυτή ιδέα περί πολλών κόσμων από τον Διογένη τον Απολλωνιάτη:

[Ψευδοπλούταρχος, Στρωματείς 12]...Ο Διογένης ο Απολλωνιάτης υποθέτει ότι ο αέρας είναι το στοιχείο και ότι όλα κινούνται και οι κόσμοι είναι άπειροι.....

Ας δούμε όμως τι διατυπώνουν οι σύγχρονες κοσμολογικές θεωρίες για την ύπαρξη πολλών κόσμων (ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ -9-). Σύμφωνα με τη κβαντική κοσμολογική πρόταση του Λίντε, στο αρχικό μη Ευκλείδειο, άρα και μη αισθητό Σύμπαν μας, υπήρχαν δύο γνωστά βαθμωτά πεδία, το "πεδίο πληθωρισμού" και το "πεδίο Χιγκς". Το πεδίο πληθωρισμού και τα φαινόμενα τα οποία δημιουργεί είναι το αίτιο της διαστολής του χώρου (κενό=μη ον), ενώ στο πεδίο Χίγκς οφείλεται το είδος των φυσικών νόμων που δημιουργούνται μέσα στον διαστελλόμενο χώρο. Τα δύο αυτά πεδία, όπως έχει αποδειχθεί, υπάρχουν παντού μέσα στο Σύμπαν και η παρουσία τους γίνεται αισθητή λόγω της επίδρασης τους πάνω στα στοιχειώδη σωμάτια.

Τα βαθμωτά όμως πεδία δεν είναι σταθερά και όπως αποδεικνύει η κβαντική Φυσική, υφίστανται απρόβλεπτες διακυμάνσεις και μεταβολές. Αν οι διακυμάνσεις αυτές προκαλέσουν μια μεγάλη αύξηση του μεγέθους του πεδίου πληθωρισμού, τότε στο σημείο αυτό το Σύμπαν θ' αρχίσει να διαστέλλεται πολύ γρήγορα δημιουργώντας μια φυσαλίδα (δημιουργία μεγάλου κενού). Το φαινόμενο αυτό μπορεί να δημιουργείται συνεχώς σε διαφορετικές περιοχές του αρχικού μη αισθητού Σύμπαντος (δημιουργία απείρων μεγάλων κενών).

Αυτό σημαίνει ότι αν σχεδιάσουμε το Σύμπαν σαν μια ομοιογενή φυσαλίδα, η δημιουργία κάθε νέας διαταραχής σ' αυτήν θα δημιουργήσει μια νέα συμπαντική φυσαλίδα (μεγάλο κενό). Με τον προηγούμενο τρόπο ο Α. Λίντε απάντησε στο αναπάντητο ερώτημα από τον Λεύκιππο και τον Δημόκριτο για το πώς δημιουργούνται τα μεγάλα κενά (11).

Οι χώροι φυσαλίδες περιορίζονται αρχικά από ακανόνιστα όρια που συνεχώς εξομαλύνονται και έχουν την τάση να επεκτείνονται με ταχύτητες που πλησιάζουν την ταχύτητα του φωτός. Αργότερα τα όρια των φυσαλίδων αυτών είναι δυνατόν να συρρικνωθούν με πολύ μικρότερες ταχύτητες. Με βάση τα προηγούμενα η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης περιγράφει απλώς τη δημιουργία μιας μόνο φυσαλίδας μέσα στην οποία υπάρχουμε και όχι του εν γένει Σύμπαντος των απείρων φυσαλίδων.

Θα πρέπει να σημειωθεί είναι ότι αν θεωρήσουμε πως στο αρχικό μη αισθητό Σύμπαν, υπήρχε ένα σύστημα συγκεκριμένων φυσικών νόμων, το πεδίο Χιγκ το μεταβάλλει στις επιμέρους αναπαραγόμενες φυσαλίδες (μεγάλα κενά). Αυτό σημαίνει ότι κάθε φυσαλίδα (μεγάλο κενό) τελικά θα έχει το δικό του σύστημα φυσικών νόμων, αυτό δηλαδή ακριβώς που ήδη είχαν πει οι Λεύκιππος και Δημόκριτος.

Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι το προηγούμενο μοντέλο του Α. Λίντε αποτελεί μια επεξεργασία της πληθωριστικής θεωρίας του Α.Η. Guth η οποία προέβλεπε την ύπαρξη ενός Σύμπαντος πολλών συμπαντικών φυσαλίδων στον χωρόχρονο που διέπονταν ίσως από διαφορετικούς φυσικούς νόμους. Το 1982 οι Αμερικανοί ερευνητές Albrecht και Steinhsardt ανεκοίνωσαν παρόμοια συμπεράσματα.

Ολόκληρο το κοσμολογικό μοντέλο του Α. Λίντε, πιστεύουμε ότι δεν χρειάζεται περαιτέρω σχολιασμό προκειμένου να ταυτιστεί με τις απόψεις των ατομικών φιλοσόφων Λεύκιππου και Δημόκριτου. Όπως γίνεται φανερό οι σκέψεις των φιλοσόφων του παρελθόντος πιθανότατα μπορούν να γίνουν πηγή έμπνευσης για τη διατύπωση σύγχρονων φυσικών θεωριών (ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ -9-).

4. Σχηματισμός σφαιροειδούς συστήματος αισθητής ύλης με σύγχρονη εκτόξευση υλικού στο εξωτερικό κενό

Λόγω της περιστρεφόμενης "δίνης" διαχωρίζονται πρώτα τα "όμοια" από τα "ανόμοια". Στη συνέχεια παύει η περιστροφή και δημιουργείται ένα σύστημα αποτελούμενο από "λεπτά σώματα" (όχι μικρά στις διαστάσεις σώματα, ούτε άτομα) τα οποία προχωρούν προς το εξωτερικό κενό (χώρο) σαν να εκτοξεύονται, ενώ τα υπόλοιπα, τα "μη λεπτά" (χονδρά = αδρά) παραμένουν ενωμένα και συμπλεκόμενα πλησιάζουν μεταξύ τους και σχηματίζουν αρχικά ένα σφαιροειδές σύστημα.

Ενδιαφέρον είναι να τονιστεί ότι χρησιμοποιείται ο νέος όρος "λεπτά σώματα", προκειμένου να αντιδιαστείλει τα σώματα αυτά από όλα τα άλλα τα οποία έχουν ήδη αναφερθεί.

Με μια επιπόλαια ανάγνωση του αντίστοιχου κειμένου θα μπορούσαμε να βρούμε επιφανειακές συμπτώσεις μεταξύ των θέσεων των ατομικών φιλοσόφων και της σύγχρονης κοσμολογικής θεωρίας της Μεγάλης Έκρηξης. Η σφαιρική συμπύκνωση θα μπορούσε επιπόλαια να θεωρηθεί σαν το πρωταρχικό άτομο του Λεμέτρ και η περιγραφόμενη έκρηξη το big bang. Τα πράγματα όμως δεν είναι τόσο απλά. Η εκτόξευση και η διαστολή του "λεπτού" υλικού, κατά τους Λεύκιππο και Δημόκριτο, δεν είναι αποτέλεσμα της έκρηξης του σφαιροειδούς συστήματος που σχηματίζουν τα "μη λεπτά" υλικά, αλλά δημιουργούνται μαζί με τη δημιουργία της σφαιρικής συμπύκνωσης, ως το αποτέλεσμα γεγονότων που συμβαίνουν στο άκρο της "δίνης", αφού εκεί έχουν διαχωριστεί και ισορροπήσει τα "όμοια" από τα "ανόμοια" και τα σώματα δεν μπορούν να περιστρέφονται.

Με λίγα λόγια ο Λεύκιππος και ο Δημόκριτος υποστηρίζουν ότι από ένα μίγμα "λεπτών" και "μη λεπτών" το οποίο ισορροπεί και δεν περιστρέφεται, η εκτόξευση των λεπτών προς τα έξω, δημιουργεί μια αντίθετη κίνηση -συστολή- των "μη λεπτών" τα οποία τείνουν να σχηματίσουν μια μικρή σε διαστάσεις, αλλά πυκνή, σφαιροειδή συγκρότηση ύλης.

Όπως γίνεται εμφανές από την αντίστοιχη περικοπή, στο τέλος της δίνης όταν αυτή εμφανιστεί μέσα στο μεγάλο κενό, υπάρχει μια περιορισμένη σε χώρο ισορροπούσα και μη περιστρεφόμενη, προς στιγμήν, σφαιρική συμπύκνωση "μη λεπτού" (όχι μικρών διαστάσεων, ούτε άτομα) υλικού. Η σφαίρα κατέχει πολύ μικρό χώρο του "μεγάλου κενού", διότι πώς αλλιώς θα μπορούσε το περιγραφόμενο "λεπτό" υλικό σαν έκρηξη να προχωρήσει επεκτεινόμενο στον εξωτερικό χώρο, αν ο χώρος αυτό ήταν κατειλημμένος από την αρχική σφαίρα.

Ενδιαφέρον είναι ότι στα όρια της δίνης, προς την περιοχή του "μεγάλου κενού", πριν τη δημιουργία της σφαιρικής συμπύκνωσης, το υλικό του μη αισθητού Σύμπαντος (χώρος+άτομα) αποτελείται από ένα "εξωτικό" για τις αισθήσεις υλικό, μη δυνάμενο να περιγραφεί από τους ατομικούς φιλόσοφους, το οποίο στη συνέχεια χωρίζεται σε δύο συστατικά, τα "λεπτά" και τα "μη λεπτά" (χονδρά=αδρά), τα οποία σε μια μεταγενέστερη φάση έμελλαν, σύμφωνα με τις απόψεις των ατομικών φιλοσόφων, να σχηματίσουν, τη γνωστή σήμερα στις αισθήσεις μας "ύλη".

Σε σχέση με τα προηγούμενα θα πρέπει να αναφερθεί ότι σύμφωνα με τις σύγχρονες κοσμολογικές απόψεις μπορούμε να διακρίνουμε δύο κοσμολογικές περιόδους, την εποχή του Πλανκ και την εποχή της πληθωριστικής διόγκωσης, οι οποίες προηγούνται της υποθετικής δημιουργίας της αρχικής σφαιροειδούς συμπύκνωσης ύλης του πρωτοατόμου του Λεμέτρ από το οποίο ξεκίνησε η Μεγάλη Έκρηξη. Η ύλη κάτω από τις ακραίες συνθήκες που επικρατούσαν τις περιόδους αυτές ήταν πραγματικά "εξωτική" για τη σύγχρονη επιστημονική πραγματικότητα. Ειδικότερα κατά τη διάρκεια της πληθωριστικής διόγκωσης οι συνθήκες ήταν τέτοιες που ευνόησαν τη δημιουργία επάλληλων συμπαντικών φυσαλίδων (μεγάλων κενών) και πιθανότατα τη δημιουργία "εξωτικών" σωματιδίων Ηiggs (μποζόνιο Ηίggs) που αποτελούν το υποθετικό μέσο προκειμένου να αποκτήσουν την ιδιότητα της μάζας τα σώματα, μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

Ομοίως μετά την στιγμή της Μεγάλης Έκρηξης, η σύγχρονη Κοσμολογία δέχεται ότι υπήρξαν δύο φάσεις κατά την διάρκεια των οποίων δημιουργήθηκαν αντίστοιχα δύο είδη υπατομικών σωματιδίων, τα "αδρόνια" (χοντροκομμένα, μη λεπτά) και τα "λεπτόνια" (λεπτά). Ως "αδρόνια" αναφέρονται τα πρωτόνια, τα νετρόνια τα υπερόνια και τα μεσόνια. Τα "λεπτόνια" περιλαμβάνουν τα ηλεκτρόνια και τα νετρίνα. Οι αντίστοιχες κοσμολογικές φάσεις δημιουργίας πήραν το όνομα των δημιουργούμενων σωματιδίων.

Η αντιστοιχία των ονομάτων των προηγούμενων στοιχειωδών σωματιδίων με την ορολογία των ατομικών φιλοσόφων είναι χαρακτηριστική.

Σχηματισμός λεπτού υμένα. Δημιουργία περιστροφικής συμπαντικής κίνησης

Κατά τη φάση αυτή από την κεντρική σφαιροειδή συμπύκνωση "μη λεπτού" υλικού, αποσπάται ένας υμένας υλικού. Ένα λεπτό δηλαδή κέλυφος "μη λεπτής" ύλης, Ο υμένας αυτός αρχίζει να περιστρέφεται, ενώ υλικό από αυτόν οδηγείται προς την κεντρική σφαιρική συμπύκνωση "λόγω της δίνης". Ποιάς δίνης όμως; Η αρχική "δίνη", οδηγούσε υλικό από το μη αισθητό Σύμπαν του (όντος)+(μη όντος) προς τον κόσμο του "μεγάλου κενού", προς τη σφαιρική δηλαδή συσσώρευση "μη λεπτού" υλικού που προαναφέραμε. Αντίθετα η δίνη, που αναφέρεται στο σημείο αυτό, οδηγεί από τον "κόσμο" του "μεγάλου κενού" προς την αρχική σφαιρική συσσώρευση των "μη λεπτών". Αυτό σημαίνει ότι η αναφερόμενη εδώ δίνη, είναι αντίθετης κατεύθυνσης από την πρώτη. Οι ατομικοί φιλόσοφοι δηλαδή προτείνουν ένα κοσμολογικό σύστημα δύο, αντίθετης πολικότητας, δινών (+ και -), εκ των οποίων η πρώτη εξελίσσεται εκτός του κόσμου του "μεγάλου κενού" και η άλλη εντός. Και οι δύο όμως οδηγούν σε μια κοινή περιοχή, η οποία αποτελεί την αρχή και το τέλος του κόσμου του "Μεγάλου κενού".


Ε. Δανέζης, Ε. Θεοδοσίου, Θ. Γραμμένος, Μ. Σταθοπούλου
Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Φυσικής, Τομέας Αστροφυσικής - Αστρονομίας - Μηχανικής

Πηγή: http://www.ellinikoarxeio.com/2011/09/democritus-cosmology.html#ixzz1X9g6TTea

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η Κοσμολογία του Δημόκριτου"

google-site-verification: google4b4064c00059302f.html

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ " "

Το δρόμο για τη θεραπεία νευρολογικών διαταραχών ανοίγουν Έλληνες ερευνητές

Την κατανόηση των αιτιών μίας σειράς δυσλειτουργιών των μιτοχονδρίων, των μικροσκοπικών αυτών εργοστασίων παραγωγής ενέργειας των κυττάρων του ανθρώπινου οργανισμού, που προκαλούν νευρολογικές διαταραχές στις κοινές ασθένειες, όπως το Αλτσχάιμερ, το Πάρκινσον και τη νόσο του Χάντινγκτον, πέτυχαν Έλληνες ερευνητές από το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, με τη βοήθεια μαθηματικών μοντέλων Βιοπληροφορικής, ανοίγοντας ουσιαστικά το δρόμο για το σχεδιασμό νέων αποτελεσματικότερων φαρμάκων ή και εναλλακτικών θεραπειών κατά των νευρολογικών διαταραχών. Το ερευνητικό έργο της ελληνικής επιστημονικής ομάδας του Ιονίου Πανεπιστημίου ξεκίνησε πριν από έξι χρόνια και στο διάστημα αυτό κατάφερε να μοντελοποιήσει τις λειτουργίες ενός αρχικού μιτοχονδρίου και να τις προσομοιώσει στον υπολογιστή, παρακολουθώντας το μηχανισμό των μικροσκοπικών αυτών σωματιδίων του κυττάρου. Αντίθετα με τις μέχρι σήμερα εργαστηριακές μελέτες, που οδηγούσαν στην εξάντληση των συμπτωμάτων της «ασθένειας» των μιτοχονδρίων, η ερευνητική ομάδα προσπάθησε να εξηγήσει τους λόγους που προκαλούν τις δυσλειτουργίες τους. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επίκουρος καθηγητής του τμήματος Πληροφορικής του Ιόνιου Πανεπιστημίου Παναγιώτης Βλάμος, η «ηλεκτρική θρόμβωση» αποτελεί τη βασική αιτιολόγηση των δυσλειτουργιών των μιτοχονδρίων, καθώς απ' αυτήν προκαλούνται ηλεκτρικά σύμπλοκα και δυσμορφίες στο εσωτερικό της μεμβράνης τους. Για την ικανοποίηση των αναγκών του κυττάρου σε ενέργεια, ο αριθμός των μιτοχονδρίων μεταβάλλεται και προσαρμόζεται, μέσω τεσσάρων σημαντικών λειτουργιών: τη συγχώνευση, το διαχωρισμό, την κινητικότητα και την μιτοφάγωση, που δίνουν τη δυνατότητα στα σωματίδια αυτά να ανανεώνουν το υλικό τους, απομονώνοντας τυχόν κατεστραμμένα συστατικά και βοηθώντας στη διαδικασία της ίσης κατανομής τους κατά τη διαίρεση του κυττάρου.
«Όταν η διαδικασία της συγχώνευσης και της διάσπασης γίνονται με λανθασμένο τρόπο, επέρχεται ηλεκτρική θρόμβωση, που οδηγεί στα ηλεκτρικά σύμπλοκα στην εσωτερική μεμβράνη του μιτοχονδρίου. Μ' αυτό τον τρόπο, η ‘υπεραγωγιμότητα’ της μεμβράνης διακόπτεται, οδηγώντας με τη σειρά της στη μείωση της παραγωγής ενέργειας», εξήγησε.
Επιστημονικές έρευνες ετών υπέδειξαν τη συσχέτιση των μιτοχονδριακών δυσλειτουργιών και των νευρολογικών διαταραχών, όπως Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον και Χάντινγκτον. Ειδικά στην περίπτωση του Αλτσχάιμερ, ο πληθυσμός των υγιών μιτοχονδρίων διαπιστώθηκε ότι μειώνεται κατά πολύ, οδηγώντας σε νευρωνική οξειδωτική βλάβη.
Καθώς το Αλτσχάιμερ φαίνεται ότι είναι αποτέλεσμα τόσο γενετικών όσο και περιβαλλοντικών παραγόντων, κατηγοριοποιείται σε δύο κύριες μορφές: τη γενετική ή κληρονομική (5%) και τη σποραδική (95%). Για την περίπτωση της σποραδικής μορφής, οι επιστήμονες υποστηρίζουν τη συσχέτισή της με τη δραστική μείωση της λειτουργίας των μιτοχονδρίων κατά τη γήρανση.
Η ερευνητική ομάδα, στην οποία συμμετέχουν επίσης ο υποψήφιος διδάκτορας Βιοπληροφορικής Αθανάσιος Αλεξίου και ο ερευνητής φυσικών επιστημών Ιωάννης Ρέκκας, στοχεύει να αποκωδικοποιήσει και να καταγράψει πλήρως τις συνθήκες που επικρατούν στην εσωτερική μιτοχονδριακή μεμβράνη, έτσι ώστε να δημιουργηθούν μοντέλα κατάλληλα για το σχεδιασμό νέων φαρμάκων. «Ουσιαστικά, τα μαθηματικά μας επέτρεψαν να κατανοήσουμε το μηχανισμό λειτουργίας αυτών των κυτταρικών οργανιδίων, κάτι που δεν μπορούσε να επιτευχθεί στις εργαστηριακές μελέτες», κατέληξε ο κ. Βλάμος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η εργασία των τριών ερευνητών βρίσκεται το τελευταίο διάστημα στα 20 πρώτα και περισσότερο αναγνωσμένα άρθρα- μεταξύ 4.500 άλλων εργασιών- με θέμα τις μιτοχονδριακές ασθένειες, όπως φαίνεται από τις μετρήσεις της μεγαλύτερης διεθνώς και εγκυρότερης ιατρικής βάσης δεδομένων, MEDWORM.
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ - Ειρήνη Ρακιτζή
http://www.sofiatimes.com/index.php?option=com_content&task=view&id=20780&Itemid=98

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Το δρόμο για τη θεραπεία νευρολογικών διαταραχών ανοίγουν Έλληνες ερευνητές"

ΕΛΛΗΝΩΝ ΜΑΧΕΣ : ΚΙΛΚΙΣ-ΛΑΓΚΑΔΑ-ΔΟΙΡΑΝΗ

Η σπουδαιότητα της μάχης Κιλκίς - Λαχανά (19-21 Ιουνίου 1913) είναι πολύ μεγάλη. Επέτρεψε τήν ενσωμάτωση στόν εθνικό κορμό, των Ελλήνων της Μακεδονίας καί της Θράκης, έπειτα από έξι αιώνες βαρβαρικής κατοχής. Παράλληλα καθιέρωσε τήν Ελλάδα ως έναν από τούς κυριότερους ρυθμιστικούς παράγοντες των βαλκανικών πραγμάτων καί αναίρεσε τήν βουλγαρική άποψη, πού ήταν ιδιαιτέρως προβεβλημένη στήν Ευρώπη καί παρουσίαζε τή Βουλγαρία ως τό ισχυρότερο κράτος της περιοχής καί κύριο μέτοχο των επιτυχιών του βαλκανικού συνασπισμού εναντίον της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

"Ο μόλις ανελθών εις τόν θρόνον βασιλεύς Κωνσταντίνος αναχωρήσας τάχιστα εις Μακεδονίαν εξέδωσε διάγγελμα πρός τόν ελληνικόν λαόν καί ήρξατο της επιθέσεως. Φοβερά υπήρξεν η ορμή του προελαύνοντος νύν εν τη χώρα ταύτη ελληνικού στρατού. Τό κυριότατον όργανον του πολέμου απετέλουν ουχί πλέον πυροβόλα βαρέα καί εκ παρατάξεως μάχαι, αλλ' αι διά λογχών, ως κατά τούς χρόνους του Μαραθώνος καί των Πλαταιών, σώμα πρός σώμα μεταξύ των εκατέρωθεν στρατών αιχμητικαί μάχαι, ο δέ ελληνικός στρατός διά των λογχών αυτού επετέλεσε θαύματα ανδρείας."
ΠΑΥΛΟΣ ΚΑΡΟΛΙΔΗΣ

Τίς παραμονές της μάχης ο ελληνικός στρατός είχε παραταχθεί από τήν Μποέμιτσα (Αξιούπολη) μέχρι τόν Στρυμονικό κόλπο, σχηματίζοντας ένα τεράστιο τόξο 90 χιλιομέτρων. Στό μέσο της παράταξης είχαν τοποθετηθεί η 2η, 4η, 5η καί 3η μεραρχία, πού θά ενεργούσαν επίθεση στόν τομέα του Κιλκίς (αρχαία Κιρκίνη), ενώ ανατολικότερα η 6η καί 1η μεραρχία θά κινούνταν πρός τόν τομέα του Λαχανά. Η 7η μεραρχία, στό δεξιό άκρο, θά προήλαυνε πρός τή Νιγρίτα, ενω η 10η μεραρχία, στό αριστερό άκρο, θά περνούσε τόν Αξιό καί θά επιτίθονταν στά υψώματα τού Καλλινόβου.

Τό πρωί της 19ης Ιουνίου άρχισε γενική προέλαση του ελληνικού στρατού, σύμφωνα μέ τίς διαταγές, πού είχαν δοθεί την προηγουμένη. Κατά τή διάρκεια της πρώτης αυτής ημέρας της μάχης οι 4 κεντρικές μεραρχίες πολεμώντας πεισματικά κέρδισαν βήμα πρός βήμα όλη τήν περιοχή νοτίως του Κιλκίς καί εκατέρωθεν της σιδηροδρομικής γραμμής καί του ποταμού Γαλλικού, φτάνοντας σέ απόσταση 5 χιλιομέτρων από τήν πόλη. Ειδικότερα, η 2η μεραρχία προχώρησε, όπως είχε διαταχθεί, πρός βορρά, μέχρι τή στιγμή πού τό πρώτο της σύνταγμα δέχθηκε πυρά από βουλγαρικές δυνάμεις, πού κατείχαν τά υψώματα γύρω από τό χωριό Μάνδρες. Τελικά, μέ τήν ενίσχυση καί του 7ου συντάγματος επιτέθηκε μέ τή λόγχη καί απώθησε τόν εχθρό στίς 3:30 τό απόγευμα. Παράλληλα, η 4η καί η 5η μεραρχία προχώρησαν δεχόμενες τά ισχυρά πυρά του εχθρικού πυροβολικού, τό οποίο ηταν ταγμένο στά υψώματα βορείως της Ξυλοκερατιάς. Γιά πολλή ώρα καθηλώθηκαν στό ύψος της σιδηροδρομικής γραμμής, μέ αποτέλεσμα νά υποστούν βαρύτατες απώλειες, μέχρι νά καταληφθούν μέ τή λόγχη τά πρώτα βουλγαρικά χαρακώματα. Εν τω μεταξύ η 3η μεραρχία επιτέθηκε εναντίον των Βουλγάρων, πού κατείχαν τά υψώματα Ανω Αποστόλων καί Γυναικοκάστρου καί τούς έτρεψε σέ φυγή, καταλαμβάνοντας τό χωριό Πέρινθος καί Ξυλοκερατιά. Τέλος, η 10η μεραρχία διέβη τόν Αξιό στό ύψος της Αξιούπολης καί, μετά απο σκληρή μάχη στήν αριστερή όχθη, απώθησε τόν εχθρό. Τό τέλος της πρώτης αυτής ημέρας βρήκε τόν εχθρό συρρικνωμένο στά υψώματα γύρω από τό Κιλκίς.

Τό γεγονός ότι οι ελληνικές μεραρχίες του κέντρου του μετώπου ήρθαν τόσο σύντομα σέ επαφή μέ τά εχθρικά στρατεύματα δηλώνει τήν πρόθεση των Βουλγάρων γιά αιφνιδιαστική επίθεση εναντίον της Θεσσαλονίκης, πρόθεση που επιβεβαιώθηκε καί από πληροφορία Βούλγαρου αιχμαλώτου. Η μάχη συνεχίστηκε σφοδρή καί τήν επομένη, 20 Ιουνίου 1913. Συγκεκριμένα, η 2η μεραρχία προχώρησε καί έφτασε σέ θέση εξορμήσεως πρός τήν πόλη του Κιλκίς, στά υψώματα νότια της Ποταμιάς, χωρίς νά συναντήσει ιδιαίτερη αντίσταση. Η 4η μεραρχία, πού ήταν πιό προωθημένη από τίς άλλες, ξεκίνησε στίς 9:30 τό πρωί καί μέχρι τό μεσημέρι είχε καταλάβει τά υψώματα ανατολικά του Σαρηγκιόλ (Κρήστωνα), αλλά κατά τίς 5:00 τό απόγευμα ακινητοποιήθηκε μπροστά από τό Κιλκίς σέ απόσταση 1000 μέτρων από τά πρώτα εχθρικά χαρακώματα. Ανατολικότερα, η 5η μεραρχία προήλασε πρός τό σιδηροδρομικό σταθμό του Σαρηγκιόλ, όπου όμως κατά τίς 3:00 τό απόγευμα καθηλώθηκε από τά εχθρικά πυρά, παρά τήν κάλυψη του ελληνικού πυροβολικού. Τέλος, έφτασε, καταδιώκοντας μεμονωμένα βουλγαρικά τμήματα στά υψώματα Αρμουτζή, όπου καί διανυκτέρευσε.

Όπως αποδείχθηκε καί εκ των υστέρων, οι Βούλγαροι είχαν οχυρώσει τήν κύρια αμυντική τους γραμμή μπροστά από τό Κιλκίς μέ ένα πραγματικό δάσος ορυγμάτων, ενισχυμένων από πολυβολεία, πού στό κεντρικό τμήμα έφταναν σέ βάθος μέχρι καί 6 χιλιόμετρα. Ετσι, προκειμένου νά επιτευχθεί η κατάληψη της γραμμής αυτής μέ όσο τό δυνατόν λιγότερες απώλειες, αποφασίστηκε νά εκτελέσει η 2η μεραρχία πλευρικό νυχτερινό αιφνιδιασμό. Σύμφωνα μέ αυτό τό σχέδιο, τό 1ο καί 7ο σύνταγμα της 2ης μεραρχίας πέρασαν τό Γαλλικό ποταμό καί στίς 3:30 πλησίαζαν τά εχθρικά χαρακώματα. Οι κινήσεις τους έγιναν αντιληπτές από τούς Βουλγάρους, πού νόμισαν ότι πρόκειται γιά γενική νυχτερινή επίθεση. Ακολούθησε ανταλλαγή πυρων του πυροβολικού γιά μία ώρα περίπου. Στό μεταξύ, στίς 4:10 περίπου τά δύο συντάγματα κατέλαβαν τήν πρώτη εχθρική γραμμή, στίς 5:00 τή δεύτερη καί έπειτα από σκληρή, σώμα μέ σώμα, μάχη κατέλαβαν, κατά τίς 10:00 τό πρωΐ τήν τρίτη καί πιό ισχυρή θέση.

Μέ τήν ανατολή της τρίτης καί τελευταίας ημέρας της μάχης, επιτέθηκαν καί οι υπόλοιπες μεραρχίες (4η, 5η καί 3η) εναντίον των απέναντί τους εχθρών. Μέ αυτοθυσία καί μεγάλες απώλειες προχώρησαν καταλαμβάνοντας τά εχθρικά χαρακώματα καί φτάνοντας στίς 11:00 στίς παρυφές του Κιλκίς. Τήν ίδια ώρα περίπου οι Βούλγαροι υποχώρησαν σέ όλο τό μήκος του μετώπου καί, έπειτα από διαταγή του Κωνσταντίνου, ο ελληνικός στρατός εκτέλεσε καταδίωξη. Παράλληλα, η 10η μεραρχία στό αριστερό άκρο της παράταξης διέθεσε όλες τίς δυνάμεις της γιά τήν κατάληψη του Καλλινόβου, στόχος πού επιτεύχθηκε τίς πρώτες απογευματινές ώρες. Οι συνολικές απώλειες των τεσσάρων μεραρχιών στήν τριήμερη μάχη ανήλθαν σέ 5.662 νεκρούς καί τραυματίες.

"Αγαπημένη μου γυναικούλα,

Εις την εναντίον των Τούρκων εκστρατείαν σου έγραφα από Τουρκικά χωριά. Τώρα εις την εναντίον των Βουλγάρων σου γράφω από Βουλγαρικά. Σου έγραψα και προχθές αγάπη μου αμέσως μετά την μάχην του Κιλκίς μετά τον θρίαμβον αυτόν. Το Κιλκίς ήτο φωλέα και η ιερά πόλις των Βουλγάρων και των Κομιτατζήδων. Πατρίς δε και του Δάνεφ. Μετά την μάχην την επυρπόλησαν. το θέαμα ήτο μεγαλοπρεπέστατον, έκαιε επί δύο ημέρας.

Οι κάτοικοι όλοι Βούλγαροι είχον φύγει από πριν. Ο στρατός μας, αγάπη μου προελαύνει διαρκώς en gallopant, καταδιώκων τους θρασυδείλους Βουλγάρους οι οποίοι φεύγουν σαν λαγοί οι αχρείοι. δεν μπορούμε να τους φθάσωμε στα πόδια αλλά πού θα πάνε; Κάπου θα σταματήσουν.

Σε έχω διαρκώς κοντά μου μαζή με τα αγαπημένα μας παιδάκια. Σε ποθώ, αλλά η νίκη με παρηγορεί και με ανακουφίζει διότι συντομεύει και τον χρόνον του χωρισμού μας. Υποθέτω να μη διαρκέση ο πόλεμος περισσότερον από 15 ημέρας."

Επιστολή του Ιπποκράτη Παπαβασιλείου στη σύζυγό του, Αλεξάνδρα

Στό ανατολικό θέατρο των επιχειρήσεων στήν περιοχή Λαχανά, οι μάχες διεξήχθησαν σώμα μέ σώμα. Τό βράδυ της 19ης Ιουνίου η 6η μεραρχία έφθασε στό ύψωμα Γερμανικό καί η 1η μεραρχία στό χωριό Όσσα. Τό επόμενο πρωΐ άρχισε γενική επίθεση των ελληνικών τμημάτων. Οι απώλειες από τά φονικά πυρά των Βουλγάρων ήταν μεγάλες καί οι Ελληνες στρατιώτες καθηλώθηκαν στίς θέσεις τους. Στίς 21 Ιουνίου όμως όταν αναγγέλθηκε η νίκη στό Κιλκίς, οι Βούλγαροι υποχώρησαν άτακτα, αφήνοντας στό πεδίο της μάχης 16 πυροβόλα. Οι Ελληνες τούς καταδίωξαν μέ τή λόγχη καί συνέλαβαν 500 αιχμαλώτους. Οι συνολικές απώλειες των δύο μεραρχιών στήν μάχη του Λαχανά ανήλθαν σέ 2.701 νεκρούς καί τραυματίες.

Στήν πόλη του Κιλκίς (Κουκούς στά βουλγαρικά) έμεναν μόνο Βούλγαροι καί ο ελληνικός στρατός κατηγορείται ότι αφού έδιωξε όλους τούς κατοίκους τήν έκαψε ολοσχερώς. Επίσης, οι Βούλγαροι κατηγορούν τούς Ελληνες στρατιώτες γιά βιαιότητες καί εγκλήματα σέ βουλγαρικά χωριά. Στό μεταξύ η 7η μεραρχία, στό δεξιό άκρο του μετώπου, κατελάμβανε τή Νιγρίτα (20-6-1913) πού είχε πυρποληθεί από τούς κομιτατζήδες. Όσοι από τούς αμάχους είχαν μείνει στήν πόλη είχαν κατακρεουργηθεί. 

Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΔΟΪΡΑΝΗΣ  (22 ΚΑΙ 23 ΙΟΥΝΙΟΥ 1913)

Η βουλγαρική στρατιά υποχωρώντας από τό Κιλκίς κατέφυγε στήν περιοχή Δοϊράνης - Γευγελής καί οργάνωσε αμυντική τοποθεσία στά υψώματα νότια από τή Δοϊράνη πάνω από τό χωριό Βλαντάγια. Τό ελληνικό Γενικό Στρατηγείο, μετά τή διπλή νίκη της 21ης Ιουνίου, έθεσε σάν άμεσο σκοπό τήν όσο τό δυνατό ταχύτερη εκκαθάριση όλης της περιοχής δυτικά του Στρυμόνα καί νότια του Μπέλες από τίς εχθρικές δυνάμεις καί τήν απώθησή τους πρός τά βορειοανατολικά, ώστε νά επιτευχθεί επαφή μέ τούς Σέρβους.

Στό αριστερό του ελληνικού στρατού βάδιζαν η 6η καί η 10η μεραρχία μέ κατεύθυνση τή Δοϊράνη. Τό πρωΐ της 22ας Ιουνίου οι εμπροσθοφυλακές τους έφθασαν αντίστοιχα στή Χέρσοβα καί τό Γενήκιοϊ (Ελευθεροχώρι) καί δέχτηκαν εχθρικά πυρά από τά υψώματα της λίμνης. Τό 4ο σύνταγμα ευζώνων της 10ης μεραρχίας επιτέθηκε τό μεσημέρι καί απώθησε τίς εχθρικές προφυλακές από τό χωριό Βλαντάγια, ενώ η υπόλοιπη μεραρχία καλύφτηκε κοντά στό σιδηροδρομικό σταθμό Καλινδρίας.

Τό πρωΐ της 23ης Ιουνίου ο ελληνικός στρατός ξεκίνησε συντονισμένη επίθεση μέ όλες του τίς δυνάμεις. Οι εύζωνοι κατέλαβαν μέ τή λόγχη τόν σιδηροδρομικό σταθμό της Δοϊράνης. Οι Βούλγαροι αντιλήφθηκαν τήν υπερφαλάγγιση στό αριστερό τους καί εγκατέλειψαν τίς θέσεις πάνω στά υψώματα, υποχωρώντας πρός τά βόρεια, αφού απήγαγαν ως ομήρους τόν Μητροπολίτη καί 30 προκρίτους της πόλης. Η μάχη της Δοϊράνης κόστισε στίς δύο μεραρχίες περίπου 1000 νεκρούς καί τραυματίες.  

Πηγές
http://www.agiasofia.com/1922/1922b.html

http://aioniaellinikipisti.blogspot.com/

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΕΛΛΗΝΩΝ ΜΑΧΕΣ : ΚΙΛΚΙΣ-ΛΑΓΚΑΔΑ-ΔΟΙΡΑΝΗ"

Ελληνικές λέξεις που ξενιτεύτηκαν και επέστρεψαν αγνώριστες

Λεξιλογικοί «Νόστοι»

 Ελληνικές λέξεις που ξενιτεύτηκαν και επέστρεψαν αγνώριστες, όπως : πόζα, ταξί, μπουάτ, μαρμελάδα, γκλάμουρ, πέναλτι, πιάτσα, τζίρος, λαζάνια, κρετίνος, κουπόνι, κρετίνος, λαζάνια, μπαλλέτο, γόνδολα και πολλές πολλές άλλες
γράφει ο καθηγητής Γιώργος Μπαμπινιώτης (βιογραφικό, εργογραφία)
Ο «νόστος», η επιστροφή στην πατρίδα (από το ρήμα νέομαι «επιστρέφω»), δεν χαρακτήρισε μόνο «τη γλυκιά προσμονή τής επιστροφής στην πατρίδα» που κατέληξε στο νόστιμος, αλλά έδωσε και «τον ψυχικό πόνο που γεννάει αυτή η προσμονή», τη νοσταλγία. Και ήταν μάλιστα οι Γάλλοι που κατέφυγαν στις ελληνικές λεξιλογικές πηγές, πλάσσοντας πρώτοι αυτοί το άλγος τού νόστου, το nostalgie. Ετσι, από άλλο δρόμο, η λέξη επέστρεψε στη «λεξιλογική πατρίδα» της.

Η επιστροφή μιας λέξης ως δανείου στη γλώσσα από την οποία ξεκίνησε χαρακτηρίζεται ως αντι-δάνειο, ως επιστροφή δανείου, ως επιστροφή μιας λέξης στη γλώσσα στην οποία γεννήθηκε. Από τις πιο αποκαλυπτικές διαδικασίες λειτουργίας τής γλώσσας στο πεδίο συνάντησης των λαών και των πολιτισμών είναι τα αντιδάνεια. Συνιστούν μαρτυρίες τής περιπέτειας στη ζωή των λέξεων και μαζί παραδείγματα τού πόσο αυτά τα κατεξοχήν πνευματικά δημιουργήματα, που είναι οι λέξεις, εξελίσσονται εννοιολογικά περνώντας από γλώσσα σε γλώσσα, από λαό σε λαό, για να ξαναγυρίσουν συχνά στον τόπο καταγωγής τους πραγματοποιώντας έτσι τον «λεξιλογικό νόστο» τους.

Ποιος περίμενε λ.χ. ότι η σχολαστικότατη έννοια που δηλώνει η αρχαία ελληνική λέξη γραμματική θα επέστρεφε μετά από αιώνες στη σημερινή ελληνική γλώσσα ως γκλάμουρ! Με συνήθη γέφυρα τη λατινική γλώσσα η λέξη πέρασε από τα Ελληνικά στα παλαιά Γαλλικά κι από κει στην παλαιά Αγγλική, όπου η αρχική σημασία «γραμματική», ως γνώση των ολίγων μορφωμένων, πήρε τον χαρακτήρα «τής απόκρυφης γνώσης» και, κατ΄ επέκταση, «τής μαγείας», για να εξελιχθεί μέσω τής Σκωτικής (glammar) στη σημασία «μαγική ομορφιά» (19ος αι.) και κατόπιν- με τη μορφή glamour- σε «γοητεία, αίγλη» με την οποία και επανήλθε στην Ελληνική.

Μια άλλη ενδιαφέρουσα εξέλιξη είχε η αρχαία ελληνική λέξη ποινή. Μέσω πάλι τής Λατινικής και τής παλαιάς Νορμανδικής, το ελληνικό ποινή κατέληξε στο αγγλ. penalty, για να επιστρέψει (ως αντιδάνειο) στην Ελληνική ως πέναλτι, όρος στο ποδόσφαιρο!

Δεν «θα ΄κοβε το κεφάλι του» κανείς ότι το ιταλικότατο πιάτσα δεν μπορεί να έχει σχέση με Ελληνικά; Ε, λοιπόν, το πιάτσα ξεκίνησε από το (ήδη αρχαίο) ελληνικό πλατεία (ενν. οδός ), θηλ. τού επιθέτου πλατύς, μέσω τού λατιν. platea («φαρδύς δρόμος» μέσα στην πόλη), πέρασε στην Ιταλική ως piazza (αρχικά plaza), απ΄ όπου ήδη στα μεσαιωνικά χρόνια επέστρεψε στην Ελληνική ως πιάτσα.

Η έκπληξη κορυφώνεται στην προέλευση τής λ. γόνδολα. Μεταφράζω τι γράφεται σχετικά στο εγκυρότερο λεξικό τής Αγγλικής, στο Random Ηouse Webster΄s College Dictionary, λήμμα gondola: «[εισήλθε στην Αγγλική το] 1540-50 από την Ιταλική, που πάει πίσω στα Βενετσιάνικα, πιθανόν από μεσαιωνικό ελληνικό κοντούρα «μικρό ακτοπλοϊκό σκάφος», θηλ. τού επιθ. κόντουρος «κοντός, κυριολ. σκάφος με ουρά» από το όψιμο ελληνικό κοντός + ελλ. -ουρος από το ελλην. ουρά ». Σκάφος, λοιπόν, με κοντή ουρά η ιταλ. gondola (γόνδολα) ξαναγύρισε στην Ελληνική ως γόνδολα!

Κι επειδή δεν νοείται καλοκαίρι χωρίς το γαλλικότατο πλαζ (γαλλ. plage), ας παρακολουθήσουμε την ετυμολογία τής λέξης. Ηλθε από το γαλλ. plage, δάνειο από ιταλ. piaggia «πλαγιά-ακρογιαλιά», που προήλθε από μεσαιωνικό λατινικό plagia «επικλινές έδαφος», το οποίο ανάγεται στο αρχ. ελλην. πλάγια (τα), «πλευρές» (κυρίως στρατιωτικός όρος), ουδ. τού επιθ. πλάγιος.

Και βέβαια δεν νοείται καλοκαίρι χωρίς τουρισμό και τουρ (ομόρριζα τα τουρνέ και τουρνουά ). Αλλά πόσο γνωστό είναι στους μη ειδικούς ότι όλες αυτές οι γαλλικές λέξεις (tour, tourisme, tourn e, tournoi) που πέρασαν στην Ελληνική (στην Αγγλική και σε άλλες γλώσσες) είναι προϊόν δανεισμού από την ελλην. λέξη τόρνος. Αυτή η αρχαία ελλην. λέξη, μέσω πάλι τής Λατινικής (tornus και ρ. tornare «γυρίζω τον τροχό, τον τόρνο»), έδωσε το γαλλ. tourner «περιστρέφω, γυρίζω» απ΄ όπου το tour. Ετσι ο τόρνος επέστρεψε στην Ελληνική ως τουρ.

Ο κατάλογος τέτοιων λέξεων (αντιδανείων) είναι μακρός και ο σχολιασμός θα έπαιρνε πολλές σελίδες. Εδώ θα δώσω μερικές νύξεις μόνο. Θα αναφέρω ότι το γάμπα και το ζαμπόν ξεκίνησαν από το ελλην. καμπή! Το γαρύφαλλο από το καρυόφυλλο, ο τζίρος από το γύρος, το μασίφ από το μάζα , το κάλμα από το καύμα, ο καναπές από το κωνώπιον ( κώνωψ ), το κανόνι από το κάννη, το καντίνα από το κανθός, το κορδόνι από το χορδή, το κουπόνι από το κόλαφος ( κόλαφος – όψιμο λατ. colaphus- παλ. γαλλ. colp – coup ), το κρετίνος από το Χριστιανός , τα λαζάνια από το αρχ. λάσανον («τρίποδας ως βάση αγγείων και δοχείων»), το λατέρνα από το λαμπτήρ , η μάντολα από το αμύγδαλο, η μαρμελάδα από το μελίμηλο, το μπαρούτι από το πυρίτις, τα μπόρα και μπουρίνι από το βορράς, τα μπαλλέτο – μπάλλος από το αρχ. βαλλίζω, το μπουάτ από το πυξίς («κουτί»), το μπουτίκ από το αποθήκη, ο συνδικαλισμός από το σύνδικος, το ταξί από το ταξίμετρο, το σενάριο από το σκηνή, η πόζα από το παύσις κ.λπ. Αυτά είναι μερικά ενδεικτικά μόνο παραδείγματα.

Επειδή υπάρχει κίνδυνος να σκεφθεί κανείς πως πρόκειται για «φτειαχτές ετυμολογίες» (παρετυμολογίες) κατά το πρότυπο τού Ελληνα πατέρα τής Βαρδάλου στο «Γάμος α λα Ελληνικά»!…-, σπεύδω να διασαφήσω ότι τα παραδείγματα προέρχονται από τον χώρο τής επιστημονικής ετυμολογίας και βρίσκονται σε όλα τα αξιόπιστα ετυμολογικά λεξικά ή ερμηνευτικά λεξικά με ετυμολογία. Για όσες λέξεις έχουν σχέση με την Αγγλική μια πρόχειρη ματιά στο Λεξικό που ανέφερα (Random Ηouse- Webster) ή άλλα συναφή Λεξικά θα πείσει τον αναγνώστη περί τής αληθείας των λεγομένων.www.tovima.gr
http://www.24grammata.com/?p=4602#more-4602

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ελληνικές λέξεις που ξενιτεύτηκαν και επέστρεψαν αγνώριστες"

Νέο Casus Belli

Του Νίκου Λυγερού

Όλοι αυτοί που τόσα χρόνια ζουν μέσα στη φοβία ενός υποτιθέμενου Casus Belli εκ μέρους της Τουρκίας το οποίο δικαιολογεί μια πρωτοφανή αδράνεια στο διπλωματικό επίπεδο, θα υποστούν την πραγματικότητα ενός νέου Casus Belli. Αυτή τη φορά δεν αφορά αποκλειστικά στην Ελλάδα για να μπορέσουν να μην δράσουν δίχως να φανεί η προπαγάνδα τους. Τα δεδομένα είναι εξ ορισμού πιο σύνθετα και εμπλέκονται περισσότεροι παίκτες όπου η έννοια της συμμαχίας έχει ένα πραγματικό νόημα. Το θέμα των γεωτρήσεων στα σύνορα των ΑΟΖ της Κύπρου και του Ισραήλ πήρε επιτέλους διεθνείς διαστάσεις και η πραγματικότητά του απορρίπτει όλες τις κατηγορίες για έλλειψη δυναμικής και αποτελεσματικότητας της ΑΟΖ. Αφού η τελευταία είναι τόσο ασήμαντη όπως νομίζουν μερικοί ειδήμονες, γιατί προκαλεί τόσο ενδιαφέρον; Βέβαια οι ίδιοι μπορεί να προσπαθήσουν να μην προχωρήσουμε σε αυτήν την οδό, αλλά μάταια, διότι είναι και θέμα αξιοπρέπειας. Η ΑΟΖ της Κύπρου έχει γίνει αποδεκτή επί του πρακτέου από τρεις χώρες: την Αίγυπτο (2003), τον Λίβανο (2007) και το Ισραήλ (2010). Με ποιο δικαίωμα παρουσιάζεται η Τουρκία έτοιμη να προκαλέσει τους πάντες σε αυτήν την περιοχή, η οποία δεν την αφορά καν ως ΑΟΖ; Απλώς έχει συνηθίσει να λέει πολλά και να ακούγεται. Με αυτόν τον τρόπο έχει ενισχύσει την απραξία σε διπλωματικό επίπεδο. Μόνο που τώρα το θέμα της γεώτρησης δεν είναι πια τεχνητό για κανέναν ακόμα και για αυτούς που δεν το υποστηρίζουν. Επιπλέον δεν πρόκειται για μια συζήτηση κυρίων. Τα οικονομικά συμφέρονται είναι ξεκάθαρα σε όλους. Κατά συνέπεια, σε αυτή την περίπτωση θα φανεί χωρίς δυσκολίες ποιος έχει πραγματικά την ικανότητα να υποστηρίξει τα λεγόμενά του σε διακρατικό επίπεδο. Η Κύπρος ανήκει σε ευρωπαϊκό πλαίσιο όπως και η Ελλάδα βέβαια. Η ΑΟΖ της έχει αναγνωρισθεί από τρεις χώρες οι οποίες δεν ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατά συνέπεια μιλούμε για τριάντα χώρες. Επιπλέον οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν τη συνήθεια να ενοχλούν τα οικονομικά συμφέρονται των εταιριών τους. Θα δούμε λοιπόν κατά πόσο η υλοποίηση του νέου Casus Belli της Τουρκίας είναι εφικτή. Μπορεί ο πολεμικός στόλος της να περιφέρεται στην Ανατολική μεσόγειο και μάλιστα καλά κάνει. Αφήνει παντελώς αδιάφορους. Ανήκει αποκλειστικά στο πλαίσιο της προπαγάνδας της, την οποία κανείς δεν υπολογίζει ουσιαστικά σε διεθνές επίπεδο. Έχει σημασία λοιπόν η θέση μας και η τοποθέτησή μας σε αυτό το θέμα, το οποίο ανήκει στο Διεθνές Δίκαιο και στο Δίκαιο της Θάλασσας, όλες οι άλλες δικαιολογίες είναι άχρηστες. Ας παρέχουμε επιτέλους έργο στη Μεσόγειο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Νέο Casus Belli"

ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΝΤΩΣ ΠΟΛΥ ΦΤΩΧΟΙ;

Νικόλαος Μάρτης, Πρώην Υπουργός

Στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της 28.7.2011 δημοσιεύεται άρθρο της κυρίας Ρίτσας Μασούρα, με τον ανωτέρω τίτλο. Η Ελλάδα στην ΕΕ έπρεπε να είναι μεταξύ των πλουσίων χωρών της ΕΕ, διότι έχει:

Παγκοσμίως την μεγαλύτερη εμπορική ναυτιλία, σταθερά περί τα 30 τελευταία χρόνια.

Ορυκτό πλούτο, τον πλουσιότερο των χωρών της ΕΕ
Οι Έλληνες έχουν επιχειρηματικό δαιμόνιο.
Όλα τα ανωτέρω πλεονεκτήματα (ατού) είχε επισημάνει το 1981 ο Γκάστον Τορν, έτος εισόδου της Ελλάδας ως δέκατου μέλους στην ΕΟΚ, αλλά δεν τα αξιοποιήσαμε.
Στην εμπορική ναυτιλία δεν ανταποκριθήκαμε στην επιτυχή προσπάθεια των εφοπλιστών. Τον ορυκτό πλούτο τον αγνοήσαμε. Το επιχειρηματικό δαιμόνιο οι συνδικαλιστές με το δόγμα των κοινωνικοποιήσεων που άρχισαν το 1981, με απεργίες και στάσεις εργασίας, οδήγησαν επιχειρήσεις να γίνουν κρατικές ή να πληγούν σοβαρότατα, με συνέπεια να υπολειτουργούν, να κλείσουν ή να μεταναστεύσουν σε γειτονικές χώρες.
Το Ναυπηγείο Σκαραμαγκά κρατικοποιήθηκε. Η Ελλάδα και οι εργαζόμενοι υπέστησαν ζημιές. Το μοναδικό εργοστάσιο Λαρύμνης κρατικοποιήθηκε και πωλείται. Το εργοστάσιο ελαστικών PIRELLI, ο Ιταλός Πρόεδρός του, είχε αποφασίσει να το εκσυγχρονίσει, ήλθε ο ίδιος στην Ελλάδα και ζήτησε από τους συνδικαλιστές να υπογράψουν ότι δεν θα κάνουν απεργίες ή στάσεις εργασίας για 2-3 έτη της λειτουργίας του.
Οι συνδικαλιστές αρνήθηκαν και μετά τη δεύτερη (άκαρπη) επίσκεψη του, ο Πρόεδρος δήλωσε: «Κλείνω το εργοστάσιο» (τα μηχανήματα νομίζω τα μετέφερε στην Τουρκία). Όταν έπαυσε να λειτουργεί το εργοστάσιο ελαστικών, αντιπροσωπεία εργατών πήγε στην Ιταλία και παρακάλεσε τον Ιταλό Πρόεδρο να ανακαλέσει την απόφαση του. Ο Ιταλός αρνήθηκε. Το εργοστάσιο των Πατρών που ως Υπουργός Βιομηχανίας ενέκρινα, έκλεισε.
Το εργοστάσιο Σόγιας της Άρτας, μετά από απεργίες των συνδικαλιστών του ΠΑΣΟΚ και του ΚΚΕ, έκλεισε και τα μηχανήματα πήγαν στη Μάλτα.
Το 1989 ο Γεώργιος Δράκος της ΙΖΟΛΑ με παρακάλεσε να παρευρεθώ στη διανομή μετοχών από τα κέρδη στους εργαζομένους. Ήλπιζε, όπως μου είπε τότε, όταν οι εργαζόμενοι διαθέτουν μετοχές, θα θεωρήσουν την επιχείρηση δική τους και το πρόβλημα ανταγωνισμού διεθνώς θα λήξει.
Α. ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ
Οι Έλληνες εφοπλιστές, με το επιχειρηματικό δαιμόνιο των Ελλήνων και τη συμπαράσταση Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας και Λιμενικού Σώματος, επί σειρά ετών:
Είναι στην κορυφή της παγκόσμιας ναυτιλίας με 3.180 πλοία κατέχοντας το 8,6% του παγκόσμιου στόλου.

Τον Δεκέμβριο 2010 έγιναν πολλές παραγγελίες νεότευκτων εμπορικών πλοίων, ελληνικών συμφερόντων
Το ναυτιλιακό συνάλλαγμα την δεκαετία 2000-2010 έφτασε τα 140 δις. Ευρώ.
Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Εμπορική μας Ναυτιλία, η οποία είχε διατεθεί από την τότε Κυβέρνηση Ι. Μεταξά στους Συμμάχους μας, από την πρώτες ημέρες του πολέμου, ήτοι αμέσως μετά την 1-9-1939, όταν η Ελλάδα ήταν ακόμη ουδέτερη, μετέφερε εφόδια σε όλες τις θάλασσες, με απώλειες με απώλεια 2.500 Αξιωματικών και Ναυτών και καταστροφή 120 πλοίων και 551 πετρελαιοκίνητων ιστιοφόρων. Γι’ αυτό αποκλήθηκε ο εμπορικός μας στόλος ως το τέταρτο όπλο των ενόπλων δυνάμεων μας.
Ενώ η Ελλάδα υστερεί σε όλες τις επιδόσεις των χωρών της ΕΕ, στην εμπορική ναυτιλία η Ελλάδα έχει την πρώτη θέση όχι μόνο ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ αλλά και παγκοσμίως. Η Ελληνική Βουλή έπρεπε με ειδικό Ψήφισμα να συγχαρεί τους εφοπλιστές και όλους τους ασχολούμενους με τη ναυτιλία για την τιμητική θέση της Ελλάδος παγκοσμίως στον τομέα αυτό της Εθνικής Οικονομίας. Η Κυβέρνηση έπρεπε να εισηγηθεί στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να βραβεύσει τις ναυτιλιακές ενώσεις για την μοναδική πρωτιά που μας χάρισαν παγκοσμίως. Έπρεπε επίσης να επανασυσταθεί το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας με τις αρμοδιότητες που είχε. Οι εφοπλιστές επίμονα το ζητούν. Η κατάργηση του Υπουργείου Ναυτιλίας επικρίθηκε από τους ασχολουμένους με την Ναυτιλία και από τον Τύπο.
Ο κ. Δημήτριος Παυλίδης, διευθυντής της Ναυτιλιακής Πίστης της Εθνικής Τράπεζας σε επιστολή του στην Εφημερίδα «ΕΣΤΙΑ» (Τετάρτη 22.6.2011) κατήγγειλε: «Από την πρώτη ημέρα της Κυβέρνησης Παπανδρέου η Ναυτιλία βρίσκεται υπό διωγμόν. Σε 20 μήνες διακυβέρνησης δύο φορές καταργήθηκε το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και διασπάστηκαν οι υπηρεσίες του σε δύο Υπουργεία».
Στον ΑΔΕΣΜΕΥΤΟ ΤΥΠΟ (Τρίτη 21 Ιουνίου 2011) υπήρχε κείμενο με τίτλο «Τους ενοχλεί και η Ναυτιλία». «Η Κυβέρνηση Παπανδρέου μόνο προκλήσεις και απαξίωση προσφέρει στην ναυτιλιακή βιομηχανία από τη στιγμή που ανέλαβε μέχρι σήμερα» «Δύο φορές στους 20 μήνες διακυβέρνησης κατάργησε το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και διέσπασε τις υπηρεσίες του σε τρία ή τέσσερα διαφορετικά Υπουργεία, καταφρονώντας μια από τις σημαντικότερες αρετές και δεξιότητες του Νεοέλληνα: την Ναυτοσύνη του».
Ο κ. Γεώργιος Σπαρτιώτης, σε άρθρο του στην ΕΣΤΙΑ της 29.6.2011, με τίτλο «Πικρά παράπονα για την Εμπορική Ναυτιλία» γράφει μεταξύ άλλων: «Γιατί διαλύθηκε σε δύο κομμάτια το ΛΣ και διασπάστηκαν οι αρμοδιότητες του, όσον και το ίδιο, σε δύο Υπουργεία και δεν έγινε σεβαστή μετά από 90 χρόνια η οραματική πρόνοια και πρόβλεψη του εθνάρχη Ελευθερίου Βενιζέλου να δημιουργήσει το 1919 ειδικό σώμα, το Λιμενικό Σώμα, αποκλειστικά για τις αρμοδιότητες που είχαν προβλεφθεί από τότε με τις επιβαλλόμενες προσαρμογές συνέχισαν μέχρι τώρα, τις οποίες αρμοδιότητες το Σώμα τούτο, υπαγόμενο και συγκροτούν το ΥΕΝ έφερε πάντα επιτυχώς σε πέρας με λίαν ικανοποιητικά αποτελέσματα.»
Ο Πρωθυπουργός:

Α) Κατήργησε το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, που ήταν και δημιούργημα του παππού του, ο οποίος με την υπογραφή του ΔΝ 3268/1944 ίδρυσε για πρώτη φορά το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και
Β) Δεν έκανε σεβαστές τις πολύχρονες διακυβερνήσεις της χώρας των αειμνήστων Κων/νου Καραμανλή και Ανδρέα Παπανδρέου, που αξιοποιούσαν συνεχώς τον θεσμό, την δομή και το όνομα του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, με την επάνδρωση του από το Λιμενικό Σώμα.

Τι ζητούν οι εφοπλιστές; Απλώς να ξαναγίνει το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, που εισάγει περί τα 15 δις ευρώ κατ’ έτος, χωρίς να μεγαλώνει το χρέος. Υπάρχει η υποδομή στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, όπως επίσης το προσωπικό, η εμπειρία και η όλη οργάνωση.

Οι εφοπλιστές θα μπορούσαν να βοηθήσουν τη χώρα στη δύσκολη αυτή στιγμή. Αναγνωρίζουν τις προσφορές και είναι πατριώτες. Έχουν κάνει επενδύσεις που προβάλουν την Ελλάδα (Ωνάσης, Νιάρχος, Καρράς, Κωσταντακόπουλος, Γουλανδρής, Αγγελόπουλοι κ.α.). Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο μη Μακεδών εφοπλιστής Παναγιώτης Τσάκος, ο οποίος στο κτίριο που έχει γραφείο έχει βάλει την επιγραφή «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ». Δραστηριοποιείται στην Νότια Αμερική, έχει Ναυπηγείο και Ίδρυμα, όπου μοίρασε το αποκαλυπτικό για την Σκοπιανή απάτη βιβλίο μου «Η Πλαστογράφηση της Ιστορίας της Μακεδονίας». Με το αεροπλάνο του ταξίδεψα στην Ολλανδία και βάπτισα σε Ναυπηγείο πλοίο του με όνομα «ΔΙΟΝ». Με πληροφόρησε ότι θα τοποθετήσει άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου προ των γραφείων του και μου ζήτησε να κάνω τα εγκαίνια.

Β. ΟΡΥΚΤΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ
Άρθρο των FINANCIAL TIMES του 1978 (Βιομηχανική Επιθεώρηση, Απρίλιος 1978, σελ. 257), αναφέρει ότι: «Όταν η Ελλάς γίνει το δέκατο μέλος της ΕΟΚ, ο εκτεταμένος Ορυκτός της πλούτος θα προμηθεύσει την Κοινή Αγορά με μία μεγάλη ποικιλία πρώτων υλών, που θα συμβάλλουν στην εξασφάλιση ουσιαστικής αυτάρκειας της Κοινότητας ως προς πολλά προϊόντα».



Η Ελλάδα έχει ουράνιο (βεβαιωμένο 7000 τόνους), χρυσό, ασήμι, νικέλιο, χρώμιο (που παράγει μόνο η Ελλάδα), δήλωσε ο Επίτροπος Μπάγκεμαν (ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, 25.10.1989), βωξίτες, λευκόλιθο, μαγγάνιο, μόλυβδο, σιδηροπυρίτη και πολλά βιομηχανικά ορυκτά, όπως περλίτη, καολίνη, πυριτικό οξύ, στεατίτη, φθορίτη, θηραϊκή γη, κίσσηρη, βαρυτίνη, μάρμαρα, μικτά θειούχα κ.α.



Ο Ακαδημαϊκός Λουκάς Μούσουλος, μη εν ζωή σήμερα, τ. Καθηγητής Πολυτεχνείου–Μεταλλειολόγος, ως Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών την 18η Μαϊου 1982, σε ομιλία του με θέμα «Δυνατότητες και προοπτικές παραγωγικών επενδύσεων στις περιοχές του ορυκτού μας πλούτου» δήλωσε: «Πολλές περιοχές του ελληνικού χώρου παρουσιάζουν αναμφισβήτητο μεταλλευτικό ενδιαφέρον. Σε όλες σχεδόν τις περιοχές αυτές είναι ήδη γνωστά βεβαιωμένα πιθανά ή δυνατά αποθέματα. Υπάρχουν μάλιστα περιπτώσεις που τα αποθέματα αυτά είναι σημαντικά. Η χώρα μας εγκλείει στα εδάφη της αξιόλογο μεταλλευτικό πλούτο, ο οποίος επιτρέπει την ίδρυση μεταλλουργικής ή άλλης βιομηχανικής κατεργασίας.»



Το 1978 η Κυβέρνηση Καραμανλή, στην επιδίωξη της να αξιοποιήσει τον ορυκτό πλούτο της χώρας, ζήτησε τη βοήθεια του Ακαδημαϊκού – Καθηγητή του Πολυτεχνείου (μεταλλειολόγου) Λουκά Μούσουλου, ο οποίος πρότεινε την ίδρυση συγκροτήματος μεταλλουργικής κατεργασίας συμπυκνωμάτων μολύβδου και ψευδαργύρου, που εξάγονται ακατέργαστα. Η Κυβέρνηση δέχθηκε την πρόταση και αποφάσισε την ίδρυση συγκροτήματος Μολύβδου και Ψευδαργύρου και μέσω της ΕΤΒΑ ανέθεσε σε έναν Αγγλικό και Γερμανικό οίκο να κάνουν προμελέτη σκοπιμότητας. Το φθινόπωρο του 1979 υποβάλλονται οι προμελέτες των δύο Οίκων και η Κυβέρνηση αναθέτει την αξιολόγησή τους σε ειδική Επιτροπή. Τα συμπεράσματα της αξιολόγησης ήταν θετικά και η Κυβέρνηση έλαβε την απόφαση να προχωρήσει στην ίδρυση συγκροτήματος για παραγωγή 60.000 τόνων ψευδαργύρου και 30.000 τόνων μολύβδου ετησίως. Η Κυβέρνηση ανέθεσε την υλοποίηση του έργου στην ΕΤΒΑ, η οποία δημιούργησε ειδικό φορέα, την εταιρεία «ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΙ ΑΙΓΑΙΟΥ» (ΜΕΤΒΑ) και προσκάλεσε τον Καθηγητή Λ. Μούσουλο να αναλάβει την ευθύνη πραγματώσεως του επενδυτικού αυτού σχεδίου. Το 1980 διαμορφώθηκε το προς κατασκευή Μεταλλουργικό Συγκρότημα Αμφιπόλεως. Υποβλήθηκαν προκαταρκτικές προσφορές από 10 σοβαρούς Οίκους από διάφορες χώρες. Για τον ασφαλή έλεγχο των παραπάνω μεθόδων αποφασίσθηκε η διεξαγωγή δοκιμών σε εγκατάσταση PILOT. Η ΜΕΤΒΑ προώθησε την επίλυση σωρείας δευτερευόντων προβλημάτων, όπως επιλογή χώρου, εδαφοτεχνική μελέτη χώρου, δημιουργία Βιομηχανικής Περιοχής, ένταξη στους νόμους επενδύσεων, χρηματοδοτικό σχήμα κλπ.



Στις 18 Απριλίου 1981, κατά τα εγκαίνια της λειτουργίας της Μονάδας Αμιάντου, κατ’ εντολή του αειμνήστου Πρωθυπουργού Γεωργίου Ράλλη, παρόντος στα εγκαίνια, ανήγγειλα, ως Υπουργός Μακεδονίας–Θράκης, την προσεχή θεμελίωση του έργου ύψους επενδύσεως 350 εκατομμυρίων δολαρίων. Όταν περί το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 1981, το σχέδιο έφθασε στο στάδιο της παραγγελίας του εξοπλισμού, ο Πρωθυπουργός έκρινε ότι κάθε τέτοια ενέργεια θα έπρεπε να ανασταλεί, εν όψει των εκλογών. Τις εκλογές κέρδισε το ΠΑΣΟΚ. Την 9η Νοεμβρίου 1982 ο τότε Υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Γεράσιμος Αρσένης ανήγγειλε, ότι η Μεταλλουργική Μονάδα του Στρυμώνα θα αρχίσει να κατασκευάζεται στα μέσα του 1983. Στις 4 Μαρτίου 1983 ο Διοικητής της ΕΤΒΑ Κουμπής ανήγγειλε την οριστική απόφαση της ΜΕΤΒΑ για την ίδρυση της Μονάδας Επεξεργασίας Μικτών Θειούχων με ύψος επενδύσεως 30 δισ. δρχ. Συμμετοχή ΜΕΤΒΑ 80% και Ιδρύματος ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ 20%. Αρχές Ιουνίου 1983 περατώθηκε η σύνταξη των προδιαγραφών (3 τόμοι, σελ. 580), βάσει των οποίων θα προκηρύσσετο Διεθνής Διαγωνισμός κατασκευής του έργου. Το σχέδιο προέβλεπε:



1. Μονάδα Μολύβδου ετησίας δυναμικότητας 40.000 τόνων



2. Μονάδα ψευδαργύρου ετησίας δυναμικότητας 40.000 τόνων



3. Μονάδα φρύξης πυριτών και εξαγωγής αρσενικού ετησίας δυναμικότητας 160.000 τόνων



4. Μονάδα θειϊκού οξέος ετησίας δυναμικότητας 360.000 τόνων



5. Μονάδα φωσφορικού οξέως ετησίας δυναμικότητας 90.000 τόνων



6. Μονάδα ΑLF3 ετησίας δυναμικότητας 3.500 τόνων



7. Μονάδα καθαρισμού φρυγμάτων σιδηροπυρίτου



8. Μονάδα εξαγωγής χρυσού και αργυρού από τα φρύγματα συδηροπυρίτου ετησίας δυναμικότητας 120.000 τόνων



9. Μονάδα καθαρισμού πολυτίμων μετάλλων ετησίας δυναμικότητας χρυσού 3 τόνων αργυρού 150 τόνων



Έκτοτε δεν δόθηκε συνέχεια, ούτε αναφέρθηκε ο λόγος της εγκατάλειψης αυτής της Μονάδας. Προκρίθηκε η Μονάδα Χαλκιδικής για την παραγωγή μόνο Χρυσού.



Εάν θεμελιωνόταν η Μονάδα των μικτών θειούχων το 1983 θα είχαμε από τη λειτουργία του συγκροτήματος ετησίως 3 τόνους χρυσού και 150 αργυρού και από τα άλλα προϊόντα ετησίως 40.000 τόνους μολύβδου, 40.000 τόνους ψευδαργύρου, αρσενικού 160.000, θειϊκού οξέως 360.000 τόνους και φωσφορικού οξέως 90.000 τόνους. Εάν έστω λειτουργούσε το συγκρότημα το 1990, θα είχαμε μετά 20 χρόνια λειτουργίας σήμερα 60 τόνους χρυσού, 3000 τόνους άργυρου και 20πλάσιες ποσότητες από τα άλλα προϊόντα. Η σημερινή οικονομική κατάσταση της Ελλάδας θα ήταν διαφορετική. Εάν δε ο Πρωθυπουργός Ράλλης δεν είχε την τίμια σκέψη να αναβάλει την παραγγελία των μηχανημάτων ενόψει εκλογών, ίσως το μνημόνιο και το ΔΝΤ να μην χρειαζόταν.



Το Συγκρότημα του Στρυμώνα θα χρησιμοποιούσε πρώτη ύλη μικτά θειούχα από τη Χαλκιδική, Θάσο και Θράκη. Το ΙΓΜΕ εντόπισε μικτά θειούχα στο Παγγαίο, Κιλκίς, Λακωνία. Συνεπώς μπορεί να γίνει και δεύτερο συγκρότημα σαν του Στρυμώνα. Μόνο από αυτά τα συγκροτήματα και την αξιοποίηση του άλλου ορυκτού πλούτου, η Ελλάδα θα ήταν μεταξύ των πλουσίων χωρών της ΕΕ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΝΤΩΣ ΠΟΛΥ ΦΤΩΧΟΙ;"

Πέντε κινήσεις για μια σιωπή: Variazione

Του Νίκου Λυγερού

Ξαναβλέπουμε τα ίδια πρόσωπα αρκετές εβδομάδες μετά τα φρικτά γεγονότα. Ο κοινός τους αγώνας τούς έχει δέσει ακόμα περισσότερο. Από ’δω και μπρος αποτελούν τα δάκτυλα του ίδιου χεριού που δεν παύει να γράφει την ιστορία για να μην ξεχαστεί η ουσία. Ο καθένας τους κάθεται σε ένα τραπέζι που το φωτίζει ένα κερί. Ο χώρος δίνει την αίσθηση μιας κρυμμένης βιβλιοθήκης . Ένα από τα πρόσωπα σηκώνει το κεφάλι.

Λουκάς

Πριν γράψουμε ξανά την ιστορία του περασμένου αιώνα, δεν είχα συνειδητοποιήσει...

Άννα

Τι δεν είχες συνειδητοποιήσει;

Λουκάς

Τη σημασία της ιδέας της γενοκτονίας.

Γιάννης

Δεν φταις εσύ γι’ αυτό! Χρόνος. Ακόμα και η γαλλική γλώσσα δεν είχε ανακαλύψει αυτή τη λέξη παρά μόνο το 1944, σαν να μην υπήρχε προηγουμένως.

Ματθαίος

Κι όμως, πολύ πριν το 1944, ο αιώνας είχε πληγωθεί από τη γενοκτονία.

Μάρκος

Μόνο ποιος θυμάται το 1915;

Λουκάς

Και σκέφτομαι ακόμα ότι υπήρχε μια έννοια πολύ χειρότερη από αυτή της γενοκτονίας... Σιωπή.

Γιάννης

Πώς είναι δυνατόν;

Άννα

Η λήθη;

Λουκάς

Ναι, η λήθη, μα όχι μόνο...

Ματθαίος

Η αναγνώριση... Χρόνος. Ή μάλλον η μη αναγνώριση...

Λουκάς

Ναι, αυτή είναι η ιδέα. Η μη αναγνώριση της γενοκτονίας είναι χειρότερη κι από την ίδια τη γενοκτονία!

Γιάννης

Δεν καταλαβαίνω το συλλογισμό σου.

Λουκάς

Στη φράση «μεθοδική καταστροφή» που χαρακτηρίζει τη γενοκτονία, η λέξη μεθοδική είναι η καθοριστική.

Ματθαίος

Τώρα καταλαβαίνω τι εννοεί ο Λουκάς. Χρόνος. Η ίδια η δικαιοσύνη κάνει ένα διαχωρισμό μεταξύ του εγκλήματος που έχει διαπραχθεί εν βρασμώ ψυχής και του εγκλήματος εκ προμελέτης.

Λουκάς

Εκείνο που διαφοροποιεί τα δύο, είναι ακριβώς η μέθοδος. Και η μη αναγνώριση είναι η συνέχιση αυτής της μεθόδου.

Γιάννης

Μέσω της διαγραφής της μνήμης, δολοφονούν τους νεκρούς.

Άννα

Δεν τους αρκεί που τους έχουν βασανίσει, τους θέλουν να πεθαίνουν μέσα στη λήθη.

Ματθαίος

Τα ιστορικά γεγονότα μπορούν να εξηγήσουν τη διάπραξη μιας γενοκτονίας, μα μόνο η ανηθικότητα μπορεί να χαρακτηρίσει τη μη αναγνώριση.

Γιάννης

Η γενοκτονία είναι μία πληγή για την ανθρωπότητα, ενώ η μη αναγνώριση είναι η αλλοτρίωση του ανθρώπου.

Λουκάς

Ορισμένοι άνθρωποι δεν παίρνουν θέση, διότι δεν ήταν παρόντες όταν διαδραματίζονταν τα γεγονότα, όμως δεν υπολογίζουν ότι η ουδετερότητά τους δεν εξυπηρετεί παρά μόνο τους δήμιους.

Ματθαίος

Μέσα στη γενοκτονία, βλέπω τη βαρβαρότητα. Ενώ μέσα στη μη αναγνώριση, βρίσκεται η φρίκη της.

Άννα

Μέσα στην αναγνώριση, βρίσκονται πολλά περισσότερα πέρα από το χρέος της μνήμης. Βρίσκεται η ανάσταση ενός λαού.

Μάρκος

Συμφωνώ με αυτές τις σκέψεις, αλλά πρέπει να τις κάνουμε πράξη.

Γιάννης

Γι’ αυτόν το λόγο, γράφουμε την ιστορία.

Λουκάς

Όμως οφείλουμε επίσης να γράψουμε και την ιστορία του μέλλοντος. Χρόνος. Εάν θέλουμε οι γενοκτονίες ν’ ανήκουν στο παρελθόν, οφείλουμε να ασχοληθούμε με την αναγνώρισή τους.

Μάρκος

Οι αντίπαλοί μας δεν είναι οι δήμιοι που έχουν πεθάνει, αλλά αυτοί που συνεχίζουν το έργο τους μέσω της μη αναγνώρισης.

Ματθαίος

Και πώς θα πείσουμε αυτόν που δεν γνωρίζει!

Λουκάς

Για να νικήσουμε μαζί του, πρέπει να γεννηθούμε μαζί του.

Γιάννης

Για ορισμένους, η συγγραφή της Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δεν έχει νόημα, παρόλο ότι είναι απαραίτητη.

Άννα

Μέσω της γενοκτονίας, ο αγώνας απευθύνεται στην Ανθρωπότητα.

Λουκάς

Η Ανθρωπότητα έχει κι αυτή το δικαίωμα να υπάρχει.

Μάρκος

Όπως κάθε ελεύθερος άνθρωπος.

Ματθαίος

Πρέπει να αγωνιστούμε εναντίον κάθε χώρας, κάθε συστήματος που καταπατεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και δεν αναγνωρίζει τις γενοκτονίες.

Γιάννης

Πρέπει να αγωνιστούμε κυρίως εναντίον των χωρών που διέπραξαν τις γενοκτονίες και δεν το αναγνωρίζουν διότι αποτελούν παραδείγματα ανανδρίας.

Ματθαίος

Μόνο που πρέπει να ενεργήσουμε με σύνεση.

Άννα

Πώς τολμάς να μιλάς περί σύνεσης, όταν πρόκειται περί γενοκτονίας;

Ματθαίος

Δεν εννοούσα αυτό. Σκεφτόμουν εσάς, εσένα και το Γιάννη.

Άννα

Δεν είναι εμάς που πρέπει να σκέφτεσαι, μα τους άλλους που δεν μπόρεσαν να αμυνθούν, τους άλλους που πέθαναν επειδή υπήρχαν, τους άλλους που δεν ζουν παρά μόνο στη μνήμη μας.

Γιάννης

Αυτό είναι το μόνο που πρέπει να σκεφτόμαστε.

Μάρκος

Γνωρίζω κάποια που επέζησε της γενοκτονίας και θα μπορούσε να μας βοηθήσει.

Ματθαίος

Πρέπει να τη συναντήσουμε το συντομότερο δυνατόν.

Μάρκος

Τότε πρέπει να πάμε να τη δούμε στο σπίτι της. Δεν μπορεί πια να μετακινείται. Τα βασανιστήρια την έχουν καθηλώσει στην πολυθρόνα της.

Άννα

Τη χρειαζόμαστε. Πάμε!

Σβήνουν τα κεριά τους και φεύγουν.

Πηγή: http://www.lygeros.org/0987-gr.html

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Πέντε κινήσεις για μια σιωπή: Variazione"

Πόλεμος είναι η συνέχιση της κρίσης

“Πόλεμος είναι η συνέχιση της κρίσης με άλλα μέσα”

Ο μεγάλος Γερμανός στρατιωτικός θεωρητικός Carl Philipp Gottfried von Clausewitz (1780-1831), είχε πει κάποτε ότι «ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής, με άλλα μέσα». Με δεδομένα τα σημερινά πολιτικά αδιέξοδα της Δύσης, το παραπάνω αξίωμα γίνεται όλο και πιο αληθινό. Οι κυβερνήσεις της Δύσης μοιάζουν ανήμπορες να αντιμετωπίσουν τη τρέχουσα κρίση, και την απειλή του κραχ που την συνοδεύει, με όλες τις οδυνηρές συνέπειες που συνεπάγονται. Τα τεράστια κρατικά χρέη και οι αμυδρές μόνο προοπτικές ανάπτυξης προκαλούν πανικό στις χρηματαγορές του κόσμου. Ένα κραχ δεν είναι πλέον καθόλου απίθανο. Και αξίζει να θυμηθούμε ότι το αντίστοιχο του 1929 οδήγησε στην ανάδυση του παγκόσμιου φασισμού, και στη συνέχεια στον Β`Π.Π.

Από την εποχή που ξέσπασε η κρίση του 2008, πολλοί μιλάνε για την ανάγκη ρύθμισης της αγοράς. Τα μεγάλα λόγια όμως, σύντομα εγκαταλείφθηκαν. Οι ηγέτες της Δύσης, με προεξάρχοντα τον Αμερικανό πρόεδρο, απέτυχαν να βρουν πειστικές και αξιόπιστες λύσεις, και ούτε μπόρεσαν να πάρουν κάποια σοβαρά μέτρα. Οι αγορές αποδείχθηκαν πολύ πιο ισχυρές από τις κυβερνήσεις, και σε τελική ανάλυση αυτές είναι που επιβάλλουν τις πολιτικές τους, βασισμένες στη δική τους λογική.
Μετά τη κρίση του 2008, οι αγορές ανάγκασαν τους φορολογούμενους να πληρώσουν τον λογαριασμό Οι banksters, αυτός ο ωραίος νεολογισμός που συνδυάζει τους όρους banker και gangster, μας έδειξαν ξεκάθαρα ποιος είναι το πραγματικό αφεντικό. Και συνεχίζουν να μας το δείχνουν επιτιθέμενοι εναντίον του δημόσιου χρέους, που δημιουργήθηκε χάρη και μόνο στη διάσωσή τους! Στη πραγματικότητα, οι τράπεζες ποτέ δεν χρεοκοπούν. Μόνο τα κράτη…
Τα οικονομικά δεν είναι απλά μια παραλλαγή των μαθηματικών, με εξισώσεις κλπ. Είναι κυρίως πολιτική. Και σήμερα, η πολιτική αποφασίζεται από άτομα για τα οποία δεν ισχύει καμία λογοδοσία. Η κατάσταση σήμερα, με την πολιτική που επιβάλλει η παγκόσμια ελίτ, δένει τα χέρια των κυβερνήσεων, που σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να επαναλάβουν κάτι όπως το περίφημο New Deal.
Έτσι, αυτό που θα πρέπει να φοβόμαστε τώρα είναι ότι ο πόλεμος, όπως μας δείχνει η ιστορία, θα ξαναγίνει το τελευταίο καταφύγιο του καπιταλισμού σε κρίση.
Η κοινή λογική θέλει μια σημαντική μείωση των αμερικανικών στρατιωτικών δαπανών, ως μια μέθοδος καταπολέμησης του τεράστιου χρέους της χώρας. Ο κυνισμός όμως των στενών και βραχυπρόθεσμων συμφερόντων, δεν έχει καμία σχέση με τη κοινή λογική.
Πως μπορεί μια αυτοκρατορία που βρίσκεται σε παρακμή, να επιβάλλει τις απόψεις της; Οι ΗΠΑ δεν δείχνουν απλά κάποια σημάδια οικονομικής κατάρρευσης, αλλά και γνήσιας οπισθοδρόμησης: Το αμερικανικό όνειρο δεν υπάρχει πια. Το κατεστημένο των ΗΠΑ, Δημοκράτες και Ρεπουμπλικάνοι, είναι έτοιμο να εκμεταλλευτεί το μοναδικό μεγάλο του πλεονέκτημα, τη στρατιωτική υπεροπλία.

Με δεδομένο το αδιέξοδο μεταξύ των ακραίων φιλελεύθερων (υπέρμαχων του καπιταλισμού),και μιας ύφεσης που όλο και αυξάνει τις κοινωνικές διαιρέσεις, ένας πόλεμος θα έβαζε και πάλι μπρος στη μηχανή. Θα έπρεπε όμως να είναι ένας σημαντικός πόλεμος, αφού οι χαμηλής έντασης πόλεμοι του Ιράκ και του Αφγανιστάν απλά μεγάλωσαν τα ελλείμματα και δεν είχαν κάποια θετική επίδραση στη βιομηχανική παραγωγή, η οποία δεν κερδίζει από ασύμμετρες συγκρούσεις.

Οι καπιταλιστικές κρίσεις, οι οποίες στο τέλος χρηματοδοτούνται από τις ασθενέστερες ομάδες πολιτών, ξεκαθαρίζουν μόνο με ποταμούς αίματος. Για αυτό και όλοι μας, χωρίς να ταυτιζόμαστε με τις αγωνίες των κερδοσκόπων, παρακολουθούμε από κοντά τις αγορές, το άγχος των οποίων μπορεί να απαλυνθεί μόνο με πόλεμο.
Ο Clausewitz (1780-1831), είχε πει κάποτε ότι «ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής, με άλλα μέσα». Ο ακραίος φιλελευθερισμός των νεοσυντηρητικών και των banksters, θέλει τον πόλεμο ως ένα ακόμη εργαλείο οικονομικής πολιτικής. Έτσι, η σημερινή κρίση δεν είναι τίποτα άλλο, από ένα προοίμιο πολέμου.
Πηγή

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Πόλεμος είναι η συνέχιση της κρίσης"

Η Ελλάδα επιστρέφει στη δυτική συμμαχία. Η Τουρκία, αποχωρεί.

Η Ελλάδα επιστρέφει στη δυτική συμμαχία. Η Τουρκία, αποχωρεί.

Δύο πολύ διακριτά μεταξύ τους μα κι εξίσου συμπαγή στο εσωτερικό τους «στρατόπεδα» διαμορφώνονται αυτή τη στιγμή ταχύτατα στην Ανατολική Μεσόγειο: από τη μια πλευρά, η Τουρκία και το Ιράν και, από την άλλη, η Κύπρος, το Ισραήλ και η Ελλάδα. Το πρώτο, εκδηλώνει ποικιλοτρόπως την επιθετικότητά του προς το δεύτερο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρακολουθούν και επιθυμούν να μην υπάρξει κλιμάκωση, αλλά, σε κάθε περίπτωση, ουδείς πρέπει να αμφιβάλλει για το ποια θέση θα λάβουν αν υπάρξει. Στην ουσία, λοιπόν, αυτό που γίνεται σήμερα, τουλάχιστον ως προς το τρίγωνο Ελλάδα - Κύπρος - Τουρκία, ανατρέπει τα όσα έγιναν στην ίδια περιοχή πριν από ακριβώς 38 χρόνια και έφεραν την καταστροφή: η Ελλάδα και η Κύπρος επιστρέφουν δυναμικά και αποφασιστικά στην αιχμή του δυτικού κόσμου, ενώ η Τουρκία ηγείται, πλέον, της αμφισβήτησής του… Η πολικότητα άλλαξε.
Το 1973 υπήρξε μια από τις πιο καταστροφικές χρονιές για την Ελλάδα και την Κύπρο: μετά την άρνηση του δικτάτορα Παπαδόπουλου να επιτρέψει στα αμερικανικά αεροσκάφη να περάσουν από τη Σούδα για ανεφοδιασμό και να κατευθυνθούν στο Ισραήλ για να βοηθήσουν τη χώρα που βρισκόταν σε πολύ μεγάλο κίνδυνο, η Ελλάδα βρέθηκε αυτόματα εκτός «δυτικού» στρατοπέδου και η καταστροφή του 1974 στην Κύπρο ήταν πλέον θέμα ελάχιστου χρόνου. Κάτι αντίστοιχο, αν και πολύ λιγότερο οξύ και σαφώς πιο βραδυφλεγές που οι επιπτώσεις του δεν έχουν φανεί ακόμα, έκανε πολλά χρόνια αργότερα και η Τουρκία του Ερντογάν, όταν απαγόρευσε στην 4η Αμερικανική Μεραρχία να περάσει από τα εδάφη της για να κατευθυνθεί στο Ιράκ μόλις εκεί άρχιζε ο πόλεμος.

Ουδείς αμφιβάλλει πλέον: μια ολοένα και πιο στενή στρατηγική σχέση αναπτύσσεται de facto μεταξύ της Τουρκίας και του Ιράν, ξεκινώντας από τις κουρδικές περιοχές του Ιράκ όπου, αυτή τη στιγμή, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της Αγκυρας και της Τεχεράνης βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη και, όπως όλα δείχνουν, σε στενό μεταξύ τους συντονισμό.
Ομως η σχέση δεν σταματά εκεί: την ίδια στιγμή η Τουρκία επιδεινώνει έντονα τις σχέσεις της με το Ισραήλ, τον «νούμερο ένα» στόχο του Ιράν. Κι όλα αυτά, συμβαίνουν τη στιγμή που ο υπουργός Αμυνας Πάνος Μπεγλίτης υπογράφει σημαντικές στρατιωτικές συμφωνίες στο Τελ Αβίβ, αλλά, το κυριότερο, επιβεβαιώνει με αποφασιστικότητα την απόλυτη στήριξη της Ελλάδας στο Ισραήλ για τις επιθέσεις που δέχεται από αιγυπτιακά εδάφη: δηλαδή, ορθότατα, η Ελλάδα σήμερα ανατρέπει επιτέλους πλήρως την πολιτική που ξεκίνησε ο δικτάτορας Παπαδόπουλος. Εν τω μεταξύ, σύντομα, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν φέρεται έτοιμος να επισκεφθεί όχι μόνον την Αίγυπτο (όπου έχει ήδη επέλθει μια άλλη πολύ μεγάλη ανατροπή), αλλά και τη Γάζα, στην προσπάθειά του να αποκτήσει η Τουρκία έναν νέο στρατηγικό προσανατολισμό, αυτόν του δυναμικού ηγέτη του αραβικού κόσμου με «σημαία» τη σύγκρουση με το Ισραήλ. Εξ ου και η επιμονή του να απαιτεί από τη χώρα να ζητήσει συγνώμη για το επεισόδιο με τον στολίσκο, κάτι που για πολλοστή φορά ο πρωθυπουργός του Ισραήλ απέρριψε πλήρως ως ενδεχόμενο.
Ολα αυτά, συμβαίνουν λιγότερο από έναν μήνα πριν από τη στιγμή που η Κύπρος σε συνεργασία με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ και με την ενεργό στρατιωτική στήριξη της Ελλάδας ξεκινά τις υποθαλάσσιες έρευνες, υπό τις ανοιχτές απειλές της Τουρκίας για στρατιωτική επέμβαση. Ερευνες για τις οποίες η Ουάσιγκτον και η Μόσχα έχουν ήδη εκφράσει τη δημόσια και απερίφραστη στήριξή τους.

Αυτό λοιπόν που στην πραγματικότητα συμβαίνει αυτή τη στιγμή είναι ότι ταχύτατα διαμορφώνονται δύο συμπαγή και ξεκάθαρα νέα «στρατόπεδα» στην ανατολική Μεσόγειο. Σε αυτά τα στρατόπεδα, η Ελλάδα «γυρίζει το ρολόι» πριν από το 1973 και παίρνει τη θέση που είχε προτού ο δικτάτορας ασκήσει την αδιανόητη «νασερική» πολιτική του, που όχι μόνον στοίχισε στον ίδιο την εξουσία (έπεσε λίγο καιρό μετά), αλλά, κυρίως, στοίχισε στην Κύπρο την πλήρη αμερικανική απάθεια την ώρα του Αττίλα, κάτι που ως τότε δεν συνέβαινε – δέκα χρόνια πριν, το 1964 η Ουάσιγκτον είχε απειλήσει πολύ σκληρά την Αγκυρα σε περίπτωση εισβολής στην Κύπρο και η Αγκυρα είχε κάνει πίσω. Η Τουρκία κάνει την ακριβώς αντίθετη πορεία: από εκεί που επί δεκαετίες ήταν απαραίτητη σύμμαχος για τους Αμερικανούς, με ό,τι σήμαινε αυτό για την Ελλάδα και την Κύπρο, γίνεται σήμερα πρόβλημα, αν όχι και κίνδυνος γι' αυτούς και τους στενότερους συμμάχους της, το Ισραήλ.

Κάπου εκεί λοιπόν, σε αυτή τη νέα στρατηγική ισορροπία επιστρέφει ταχύτατα σήμερα το πλέγμα αυτών των σχέσεων εν όψει της μείζονος κρίσης που έχει ήδη προαναγγείλει η Αγκυρα. Κύπρος και Ελλάδα, απαιτούν επιτέλους με σοβαρότητα τα δικαιώματά τους και έχουν διαλέξει ξεκάθαρα, χωρίς αμφιταλαντεύσεις, στρατόπεδο για το πώς θα τα ασκήσουν και θα τα υπερασπιστούν. Εκείνο της Δύσης, που, όποτε ο ελληνισμός βρέθηκε στο πλαίσιο του, ισχυροποίησε τη θέση του, όπως στα έτη 1827, 1912-13, 1914-20 και 1940 και όποτε βρέθηκε απέναντί του, υπέστη βαριές ήττες, όπως το 1922 και, φυσικά, το 1973-74. Ισως να μην το αντιλαμβανόμαστε άμεσα, αλλά, αυτή τη στιγμή σημειώνονται ιστορικής σημασίας εξελίξεις που θα επανακαθορίσουν πολλά, αν όχι τα πάντα, όσο τουλάχιστον μας αφορά με την επιστροφή της Ελλάδας στη δυτική συμμαχία και την τοποθέτηση της Τουρκίας απέναντί της.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η Ελλάδα επιστρέφει στη δυτική συμμαχία. Η Τουρκία, αποχωρεί."

Η ετυμολογία της λέξης "άνθρωπος"

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η ετυμολογία της λέξης "άνθρωπος""

Λυγερός "Η γλώσσα μου είναι τα όρια της σκέψης μου" 3/9/11

Εισήγηση του Νίκου Λυγερού
με θέμα: "Η γλώσσα μου είναι τα όρια της σκέψης μου"
7η Πανελλήνια Συνάντηση Ποντιακής Νεολαίας της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος
Κατασκηνώσεις ΚΟΡΕΛΚΟ
03/09/2011

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Λυγερός "Η γλώσσα μου είναι τα όρια της σκέψης μου" 3/9/11"

Πέντε κινήσεις για μια σιωπή: Scherzo

Του Νίκου Λυγερού

Όλη η σκηνή διαδραματίζεται μέσα στο ημίφως. Οι κινήσεις είναι ζωηρές. Ξεπερνούν τα λόγια. Πρόσωπα τρέχουν παντού. Κατευθύνονται προς αυτούς που είναι δεμένοι στις καρέκλες.

Ματθαίος

Εδώ είναι!

Μάρκος

Γρήγορα! Γρήγορα!

Λουκάς

Άννα! Γιάννη!

Ακούγεται ένα υπόκωφος ήχος.

Ματθαίος

Πώς τους κατάντησαν έτσι!

Μάρκος

Να τους λύσουμε!

Προσπαθούν να τους λύσουν.

Λουκάς

Πιστεύω είναι εντάξει.

Τους ανασηκώνουν αργά.

Ματθαίος

Σηκώστε τους αμέσως. Χρόνος. Πρέπει να φύγουμε!

Οι τρεις στηρίζουν τους δύο και προχωρούν με δυσκολία.

Γιάννης

Αφήστε την!

Άννα

Γιάννη!

Λουκάς

Εμείς είμαστε! Μη φοβάστε τίποτα!

Ματθαίος

Είμαι εδώ με το Λουκά και το Μάρκο.

Γιάννης

Ματθαίο, εσύ είσαι;

Ματθαίος

Ναι, φίλε μου.

Γιάννης

Φροντίστε την Άννα...

Ο Λουκάς και ο Μάρκος την κρατούν ακόμα καλύτερα.

Άννα

Γιάννη! Γιάννη!

Γιάννης

Είναι οι δικοί μας, Άννα, μη φοβάσαι τίποτα πια.

Άννα

Μη μ’ αφήσεις μόνη...

Λουκάς

Άννα, όλα είναι εντάξει τώρα. Χρόνος. Είστε ελεύθεροι!

Άννα

Ελεύθεροι;

Μάρκος

Ναι, ελεύθεροι!

Άννα

Γιάννη, μην πιστεύεις, είναι ακόμα μία παγίδα.

Γιάννης

Όχι, όχι... Χρόνος. Έλα στην αγκαλιά μου, Άννα.

Άννα

Τι άλλο θα μας κάνουν;

Γιάννης

Τίποτα πια. Δεν θα μας συμβεί τίποτα πια.

Μάρκος

Πρέπει να φύγουμε.

Γιάννης

Μα δεν μπορεί.

Λουκάς

Πώς;

Γιάννης

Δεν σας αναγνωρίζει, η φτωχή.

Άννα

Γιάννη;

Γιάννης

Εδώ είμαι!

Άννα

Μείνε μαζί μου. Χρόνος. Μη μ’ αφήσεις μόνη.

Η σκηνή φωτίζεται και βρισκόμαστε σ’ ένα σπίτι. Η Άννα είναι περιτριγυρισμένη από τους φίλους της. Όμως, φαίνεται να μην τους αναγνωρίζει.

Μάρκος

Δεν ξέρω τι να κάνουμε...

Λουκάς

Φαίνεται πως έχει υποστεί ολική απώλεια μνήμης...

Γιάννης

Μας χτυπούσαν με ρόπαλα μέρα-νύχτα. Χρόνος. Εάν καθυστερούσατε να έρθετε... Σιωπή. Θα ήμουν στην ίδια κατάσταση.

Ματθαίος

Έχετε υποφέρει τόσο...

Γιάννης

Όμως δεν ομολόγησε τίποτα! Γι’ αυτό την έφεραν σ’ αυτή την κατάσταση.

Λουκάς

Πώς μπορεί να είναι τόσο αχρείοι!

Μάρκος

Έχουν διαπράξει μία γενοκτονία, είναι ικανοί για όλα.

Ματθαίος

Τότε πώς να τους αντισταθούμε;

Γιάννης

Δεν έχει σημασία ο τρόπος, η ουσία είναι ν’ αντισταθούμε.

Λουκάς

Αυτό δεν αρκεί! Χρόνος. Κοίταξε την Άννα. Έχει υποφέρει πάρα πολύ. Δεν μας αναγνωρίζει πια.

Γιάννης

Θα της μάθουμε την ιστορία ξανά.

Μάρκος

Μα πώς;

Γιάννης

Ο καθένας μας θα της λέει ένα κεφάλαιο την ημέρα.

Λουκάς

Συνειδητοποιείς τι λες;

Γιάννης

Τότε, θα το κάνουμε τη νύχτα.

Ματθαίος

Είστε εντελώς τρελοί.

Μάρκος

Όχι, αντιστεκόμαστε και θα τη βοηθήσουμε με κάθε μέσο.

Λουκάς

Έχετε δίκιο! Χρόνος. Θα ξαναγράψουμε την ιστορία για χάρη της. Θα παραμείνει μαζί μας.

Ματθαίος

Τότε θ’ αρχίσουμε από σήμερα.

Μάρκος

Μ’ αυτόν τον τρόπο, θα ξαναβρούμε την παράδοση των λαών που έχουν υποφέρει.

Λουκάς

Θα πρέπει να ανασηκώσουμε το χρόνο.

Μάρκος

Ο χρόνος είναι μαζί μας.

Γιάννης

Όσο δεν ξεχνούμε.

Ματθαίος

Ο καθένας μας, λοιπόν, θα πρέπει να καταγράψει όλα όσα ξέρει. Χρόνος. Έτσι θα έχει μια ολοκληρωμένη εικόνα της ιστορίας μας.

Άννα

Γιάννη, είσαι εδώ!

Ο Γιάννης έρχεται κοντά της.

Γιάννης

Ναι, Άννα. Πάντα θα είμαι εδώ.

Άννα

Μίλα μου...

Ο Γιάννης κάνει νόημα στους άλλους που σηκώνονται.

Γιάννης

Συνοδεύω τους φίλους μας που φεύγουν.

Άννα

Μη μ’ αφήσεις.

Της κρατά το χέρι.

Γιάννης

Θ’ αρχίσω πρώτος, λοιπόν.

Της μιλά χαμηλόφωνα, ενόσω τα άλλα πρόσωπα βγαίνουν από τη σκηνή.

Πηγή: http://www.lygeros.org/0986-gr.html

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Πέντε κινήσεις για μια σιωπή: Scherzo"