Ονοματοδοσία χωριών-κωμοπόλεων
Οι ονομασίες των πόλεων και των χωριών ανά τον Ελλαδικό χώρο ποικίλουν. Κάποια ονόματα είναι προφανείς και εύκολα αντιλαμβάνεσαι από που προήλθαν. Άλλα είναι πιο σύνθετες όμως, η κάθε ονομασία δε κρύβει μια ιστορία από πίσω, κάτι που τα κάνει να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα τοπωνύμια. Εμείς μαζέψαμε και σας παρουσιάζουμε την ιστορία του ονόματος για ορισμένα από τα πιο γνωστά χωριά της Ελλάδας.
 |
| Δερβένι Φούρκα -Καλαμάκι |
Τσαγκαράδα
Για το τι σημαίνει το όνομα Τσαγκαράδα υπάρχουν δύο εκδοχές.
Η πρώτη, ότι στην περιοχή αυτή παλαιότερα υπήρχαν πολλά κοπάδια (τσαγκάδια), και η δεύτερη ότι στα σλάβικα, Τσαγκαράδα σημαίνει ωραία τοποθεσία (ή ωραία θέα). Ο Τσαγκαραδιώτης λόγιος Απρακτάς θεώρει ότι το τοπωνύμιο προέρχεται από τα «Τσαγκάρια» που κατά τη διαλεκτό των πλανόδιων γυφτών σημαίνει «τσαντίρια». Μια ακόμα εκδοχή θέλει το όνομα « Τσαγκαράδα» να προέρχεται από το αραβικό «τσαγκάρ» που σημαίνει «βράχος». Η παράδοση ακόμη μας λέει ότι το πρώτο όνομα της Τσαγκαράδας ήταν Καστανέα
Νυμφαίο
Η παλιότερη ονομασία που είχαν δώσει οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού ήταν Νιβεάστα, όνομα βλάχικης προέλευσης, με τρεις ερμηνείες: «Νύφη» λόγω της ομορφιάς του χωριού και της τοποθεσίας, «αθέατη» (ni vista) πιθανώς διότι βρισκόταν σε σημείο όπου δεν γινόταν εύκολα ορατό και «χιονάτη» ή «όπου μένει το χιόνι» (nives sta). Όταν τα τέλη του 18ου αιώνα οι Νιβεστιάνοι (Νυμφαιώτες) απώθησαν τους Γκέγκηδες επιδρομείς το όνομα σταδιακά παρεφθάρη σε Νέβεσκα, το οποίο στα αρβανίτικα σημαίνει «σαν εμάς δεν έχει» (σι νέβε σκα), αναπαράγοντας την ιαχή των υπερασπιστών, αλλά και «δεν υπάρχει νύφη» (νέβε σκα). Μετονομάσθηκε σε Νυμφαίο το 1928. Η τελευταια ονομασία κατα πάσα πιθανότητα ειναι, εφόσον ετυμολογειται απο την Δωρικη-Αιολική διάλεκτο και σημαίνει χιονισμένη.
Ζαγόρι
Ετυμολογικά η ονομασία έχει σλαβική καταγωγή και προέρχεται από τις λέξεις “за гора, που σε απλά Ελληνικά μεταφράζεται ως “ο τόπος πίσω από το βουνό”. Στην αρχαιότητα η περιοχή ονομάζονταν «Παροραία», και οι κάτοικοί της «Παροραίοι», δηλαδή αυτοί που ζουν πίσω από τα όρη. Το Γκόρα το συναντάμε και σε άλλη εκδοχή στα ελληνικά χωριά ως Γκούρα στην ορεινή Κορινθία ,ακόμα και ως επίθετο Γκούρας
Τζουμέρκα
Στα σλαβικά, «τζουμέρκα» σημαίνει «ελλέβορος», το οποίο είναι ένα θεραπευτικό βότανο με όμορφα άνθη που συναντάται στα βόρεια και ανήκει στην «οικογένεια» της ανεμώνας και της νεραγκούλας. Υπάρχει ωστόσο και μια άλλη ερμηνεία, που θέλει τη λέξη να προέρχεται από τη σλαβική λέξη «τζούμα» (βουνό) και το «έρκος» (προπύργιο). Η επίσημη ονομασία των Τζουμέρκων, ωστόσο, είναι «Αθαμανικά Όρη», από το αρχαιοελληνικό φύλο των Αθαμανών που ήταν εγκατεστημένο σε αυτή την περιοχή της Ηπείρου.
Αράχωβα
Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, το όνομα προέρχεται από το σλαβικό «orechova» ή αρβανίτικο ara-hova που σημαίνει «καρυδότοπος». Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες εκδοχές: Αυτή που θέλει το όνομα να προέρχεται από το ελληνικό «Ράχωβα» (ράχις+ωβάς), δηλαδή ένωση οικισμών και εκείνη που αναφέρεται στη σχέση του χωριού με το Ράχωβο Γρεβενών, οι διωγμένοι κάτοικοι του οποίου έφτασαν εκεί κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας.
Μονεμβασιά
Η «μονή έμβασις» της Πελοποννήσου δεν είναι παρά αναφορά στην μοναδική (και δη στενή) είσοδο της Καστροπολιτείας. Μονεμβασία η επίσημη ονομασία, Μονεμβασιά στην ποιητική εκδοχή της, Μονεμβάσια ή Μονοβάσια για τους ντόπιους, Μαλβουαζ για τους Φράγκους Μαλβάζια για τους Λατίνους, Μαλμζύ κατά τους Άγγλους. Η ονομασία της περιοχής προέρχεται από τα συνθετικά «μόνη» και «έμβαση», τη μια και μοναδική είσοδο της Καστροπολιτείας.
Μέτσοβο
Έχει σχέση με τη σλαβική γλώσσα , που θέλει το πρώτο μισό του ονόματος να προέρχεται από το σλαβικό «μέτσκα»- медведь που σημαίνει «αρκούδα», το δεύτερο ovo δηλώνει μια περιοχή με αρκούδες δηλαδή… «Αρκουδοχώρι- Αρκουδότοπος"
Ανήλιο
Η ονομασία Ανήλιο προήλθε στην πραγματικότητα από την βλάχικη βλάχικη ονομασία του η οποία είναι kiare. Και πράγματι Κιάρε στα βλάχικα, σημαίνει το ανήλιαγο μέρος. Ωστόσο το χωριό δεν είναι κάποιο σκοτεινό μέρος και σκιερό που δεν το βλέπει καθόλου ο ήλιος. Σίγουρα θα τον δεις να λούζει το χωριό πιο αργά από άλλα μέρη αλλά αυτό δεν αφαιρεί τίποτα από την ομορφιά του.
Δερβένι
Ονομασία χωριών σε πολλά μέρη της Ελλάδας.Η λέξη Δερβένι ή Ντερβένι (ουδετέρου γένους) προέρχεται από την τουρκική λέξη "ντερβέν", που και αυτή είναι παραφθορά της περσικής «ντερμπέντ». Στην ελληνική γλώσσα άρχισε να χρησμοποιείται την περίοδο της Τουρκοκρατίας και διατηρήθηκε μέχρι και μετά την Επανάσταση του 1821, ως γεωγραφικός προσδιορισμός στενής διάβασης διαμέσου ορεινών όγκων, καθώς και είσοδος ή έξοδος πύλης προς ευρύτερη περιοχή. Συνώνυμη ήταν επίσης και η λέξη «κλεισώρεια» ή (περισσότερο σε χρήση) «Κλεισούρα».
Ο όρος Δερβενάκι ή Ντερβενάκι προέρχεται επίσης από την τουρκική λέξη "Ντερβενάκ", που σημαίνει μικρό σε μήκος πέρασμα ή δίοδος. Στο πληθυντικό αριθμό "Δερβενάκια": εκτός του ότι μπορεί ν΄ αναφέρεται σε πολλά μικρά δερβένια, ειδικότερα για την Πελοπόννησο ο όρος αυτός αποδίδονταν στα τέσσερα ορεινά περάσματα από τη πεδιάδα του Άργους στη Κόρινθο τα οποία και έφεραν τις ακόλουθες ονομασίες:
Το μπογάζι της Νεμέας
Το Δερβενάκι του Τρητού
Τα Στενά του Άη Σώστη και
Το Δερβενάκι του Αγιονορίου ή Κλεισούρα Αϊνόρι.
Το Δερβέν Φούρκα σημερινό Καλαμάκι Λαμίας
Δίβρη
Σλαβ. dьbrь "φαράγγι, άνοιγμα, κοιλάδα". Η' από το σκρ. Dabrica, σκρ. Dabar, βουλγ. Debъr.
Αναρτήσεις
