Γαλλικά ονόματα: αρχαία και σύγχρονα.

 Γαλλικά αρσενικά ονόματα και η σημασία τους. 

Στη Γαλλία, υπάρχουν πολλές εντελώς μοναδικές πολιτιστικές παραδόσεις, οι οποίες μπορεί κάλλιστα να περιλαμβάνουν τον σχηματισμό ονομάτων και τη σειρά ονομασίας των παιδιών στην οικογένεια. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα ανδρικά ονόματα, τα οποία θα συζητηθούν σε αυτό το άρθρο. 

Οι σύγχρονοι γονείς, φυσικά, παρεκκλίνουν από τις οικογενειακές εντολές που είναι υποχρεωτικές για αρκετούς αιώνες στη σειρά. Πολλά ανδρικά γαλλικά ονόματα αντικαθίστανται ολοένα και περισσότερο από βιβλικά ή αγγλικά ονόματα που δεν ακούγονται καθόλου γαλλικά. 

Ωστόσο, τα γαλλικά ονόματα για αγόρια χρησιμοποιούνται συχνά σε άλλες χώρες. Αλλά δεν γνωρίζει κάθε γονέας τι εννοούν και αν είναι πραγματικά τόσο δημοφιλείς στην ίδια τη Γαλλία. Για να καταλάβετε πόσο χρησιμοποιημένο είναι το αντρικό όνομα που ξαφνικά θέλατε να δώσετε στο μωρό σας, αξίζει να μάθετε περισσότερα για αυτό. Τι είναι? Όπως τα γυναικεία, τα ανδρικά γαλλικά ονόματα έχουν μια μοναδική μελωδία και απαλότητα ήχου. Ίσως, σε καμία χώρα στον κόσμο δεν θα ακούσετε μια τόσο γοητευτική προφορά του ήχου "r". 

Είναι αυτός που κουβαλά αυτή την πολύ ιδιαίτερη γαλλική γοητεία. Παρά το γεγονός ότι οι Γάλλοι θεωρούνται απίστευτα παθιασμένοι, τα ονόματά τους ακούγονται συχνά καταπραϋντικά: Henri, Louis, Charles.

Τα ονόματα στα γαλλικά προφέρονται απαλά, ειδικά αν ήχοι όπως "r", "t", "k" και άλλοι βρίσκονται στο τέλος μιας λέξης ή ακολουθούν ο ένας μετά τον άλλο. Για παράδειγμα, το παραδοσιακό για τη Γαλλία «Godfried» τις περισσότερες φορές ακούγεται σαν «Godefrey». Και υπάρχουν πολλά τέτοια παραδείγματα. Ένα άλλο χαρακτηριστικό της χρήσης του ονόματος για τους Γάλλους των περασμένων αιώνων είναι η καθολικότητα του. 

Αυτό σημαίνει ότι και τα αγόρια και τα κορίτσια συχνά αποκαλούνταν το ίδιο. Τα ονόματα των Corentin, Michel και ορισμένων άλλων μπορούν να χρησιμεύσουν ως παράδειγμα αυτού. Προέλευση γαλλικών ονομάτων Ως επί το πλείστον, τα αρσενικά γαλλικά ονόματα προέρχονται από τα βιβλικά. Τις περισσότερες φορές, τροποποιήθηκαν σύμφωνα με τις ιδέες των κατοίκων για την ομορφιά του ήχου. Ένα παράδειγμα αυτού είναι τα ονόματα Pierre (Peter), Benjamin (Benjamin) και Michel (Michael).

 Όπως φαίνεται από τα παραπάνω παραδείγματα, οι ήχοι σε αυτά είναι πάντα πιο απαλοί από ό,τι στην αρχική έκδοση. Συχνά, τα γαλλικά ονόματα στα ρωσικά, για παράδειγμα, αποκτούν έναν πιο σκληρό και τραχύ ήχο, χάνοντας τη μοναδική τους γοητεία. Επίσης στη Γαλλία, ο δανεισμός των κατάλληλων ονομάτων από γειτονικούς πολιτισμούς χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα. Κατά τη διάρκεια των πολέμων κατάκτησης με τη συμμετοχή αυτού του κράτους, νέα ασυνήθιστα ονόματα «φέρθηκαν» στη χώρα, τα οποία ονομάζονταν νεογέννητα αγόρια. 

Πώς ονομάζονταν οι γιοι στη Γαλλία: οικογενειακές παραδόσεις 

Οι γαλλικές παραδόσεις στην ονομασία των παιδιών είναι πολύ ενδιαφέρουσες, ενώ ελάχιστα διαφέρουν από τους κανόνες που υιοθετούν άλλοι λαοί. Κατά κανόνα, τα αρσενικά γαλλικά ονόματα, ο κατάλογος και η σημασία των οποίων θα δοθεί παρακάτω, δόθηκαν σύμφωνα με την ακόλουθη αρχή: Στο πρωτότοκο δόθηκε το όνομα του παππού από την πλευρά του πατέρα, τα ονόματα του παππού από την πλευρά της μητέρας και του αγίου υπό την προστασία του οποίου γεννήθηκε το αγόρι προστέθηκαν σε αυτό. στον δεύτερο γιο της οικογένειας δόθηκε το όνομα του πατρικού προπάππου, το όνομα της γιαγιάς της μητέρας και το όνομα του αγίου προστέθηκαν σε αυτό.

 Αυτές οι παραδόσεις επιβλήθηκαν μέχρι το 1966, όταν οι γονείς είχαν νόμιμα τη δυνατότητα να επιλέξουν το επίθετο (άγιο) για το παιδί τους. Και μόνο το 1993 στη Γαλλία επιτράπηκε επίσημα η επιλογή του πρώτου ονόματος για το παιδί από αυτά που αρέσουν στους γονείς. Ίσως ο αναγνώστης θα έχει μια ερώτηση σχετικά με το πώς πολλά ονόματα θα μπορούσαν να σχηματίσουν ένα ενιαίο σύνολο.

 Είναι απλό - στη Γαλλία, σχεδόν όλα τα αρσενικά ονόματα ήταν σύνθετα. Τι αντιπροσώπευαν, ποιο χρησιμοποιούσαν στην καθημερινή ζωή και πώς έμοιαζε η ορθογραφία τέτοιων ονομάτων; Ας το καταλάβουμε τώρα.

Σύνθετα ονόματα στη Γαλλία

Η παράδοση να δίνονται στα αγόρια διπλά ή τριπλά ονόματα αναπτύχθηκε στη Γαλλία με την έλευση του Καθολικισμού. Αρχικά, αυτό έγινε έτσι ώστε αρκετοί προστάτες άγιοι να φρουρούν το παιδί ταυτόχρονα. 

Τα διπλά ονόματα ήταν πιο διαδεδομένα τους περασμένους αιώνες, ωστόσο, ακόμη και τώρα οι γονείς συχνά δίνουν στα μωρά τους παραδοσιακά αρσενικά γαλλικά ονόματα, που αποτελούνται από πολλά. Παραδείγματα αυτού είναι οι Jean-Paul, Jean-Claude και Pierre-Marie. Παρεμπιπτόντως, πολλές σύγχρονες προσωπικότητες (ηθοποιοί του κινηματογράφου, μουσικοί και καλλιτέχνες) έχουν διπλά και τριπλά ονόματα. Ανάμεσά τους ο Jean-Claude Van Damme, ο Jean-Paul Gaultier και πολλοί άλλοι. Ορθογραφία και προφορά σύνθετων ονομάτων Τα διπλά ονόματα, που γράφονται με παύλα, προφέρονται πλήρως στην καθημερινή ζωή, δηλαδή όπως γράφονται στα έγγραφα. Είναι εντελώς άλλο θέμα όταν το αγόρι ονομάζεται Antoine Michel Louis ή Leons Maurice Noel.

 Σε αυτή την περίπτωση, στην καθημερινή ζωή χρησιμοποιούν ένα από τα ονόματα και αποκαλούν τα παιδιά απλά - Antoine (Titi) ή Maurice, για παράδειγμα. Συχνά τα διπλά ή τριπλά ονόματα, τα οποία γράφονται χωρίς παύλα, επιτρέπουν στους ιδιοκτήτες τους να τα αλλάζουν χωρίς χαρτιά στις αρχές εγγραφής. Για παράδειγμα, ένας άντρας με το όνομα Jean Battisto Robert, ο οποίος ήταν γνωστός ως Jean από την παιδική του ηλικία, μπορεί αύριο να ζητήσει να τον ονομάσουν Robert και στο εξής θα παρουσιάζεται μόνο έτσι. Σημασία γαλλικών ονομάτων

 Η μερίδα του λέοντος των ανδρικών ονομάτων στη Γαλλία έχει λατινικές ή ελληνικές ρίζες και ήρθε στη χώρα μέσω της υιοθέτησης του Χριστιανισμού. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν πολύ λίγα ιθαγενή γαλλικά ονόματα. Σε αυτούς περιλαμβάνονται μόνο ο Lawrence και ο Laurentin (έφτασαν / αρχικά από το Laurentum), ο Lope (σαν λύκος) και ο Remy (κάθονται στα κουπιά, κωπηλάτης). Πολλά σύγχρονα γαλλικά ονόματα, όπως αναφέρθηκε στην αρχή αυτού του άρθρου, σχηματίζονται από ξένα. Ταυτόχρονα, η ομοιότητα του ήχου τους εντοπίζεται αρκετά καθαρά. Εκτός από αυτό, έχουν την ίδια σημασία. 

Για να βεβαιωθείτε ότι οι αναγνώστες μπορούν να το δουν αυτό, ακολουθούν μερικές τιμές: Constantin (φρ.) - Constantin (ρωμ.) - σταθερός, σταθερός, σταθερός. Christophe (fr.) - Cristiano (port.) - Christian (Αγγλικά) - παρουσιάζεται από τον Χριστό. Leon (φρ.) - Leonardo (it.) - Λιοντάρι (ρωσικά) - παρόμοιο με λιοντάρι. Markel (φρ.) - Marcus (it.) - Martin (γερμανικά) - πολεμικός. Nicolas (fr.) - Nikolaus (γερμανικά) - Nicholas (ρωσικά) - η νίκη της ανθρωπότητας. 

Αυτή η λίστα μπορεί να συνεχιστεί επ' αόριστον. Ωστόσο, δεν θα το κάνουμε αυτό, αλλά θα προσπαθήσουμε να αποφασίσουμε ποια ανδρικά ονόματα οι ίδιοι οι Γάλλοι θεωρούν σήμερα τα πιο όμορφα. Τα πιο όμορφα γαλλικά ονόματα Σύμφωνα με έρευνες, οι Γάλλοι αποκαλούν τους Thierry (Thierry), Christophe (Christophe), Pierre (Pierre) και Jean (Jean) ανάμεσα στα πιο όμορφα αντρικά ονόματα. Κατά τη γνώμη τους, τέτοια όμορφα γαλλικά ονόματα για αγόρια όπως Michel (Michel), Alain (Alain) και Philippe (Philippe) δεν έχουν λιγότερη γοητεία. Σε άλλες χώρες, τα ακόλουθα ονόματα με γαλλικές ρίζες θεωρούνται όμορφα: Sebastian, Jacques, Claude, Vincent, Francois και Dominique. 

Κατά κανόνα, οι ηθοποιοί ταινιών ή άλλες διάσημες προσωπικότητες παρέχουν υψηλή δημοτικότητα ονομάτων. Είναι αυτός ο δείκτης που είναι το κύριο σημείο στην κατάταξή τους ανάμεσα στα πιο όμορφα ή απλά αρμονικά ονόματα. 

Ποια ανδρικά ονόματα είναι δημοφιλή στη Γαλλία 

Επί του παρόντος, η διαδικασία σχηματισμού νέων ονομάτων στη Γαλλία δεν έχει ολοκληρωθεί. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μόδα να ονομάζουμε τα παιδιά με συντομογραφία και κάποιες τροποποιήσεις ξένων ονομάτων. Χρησιμοποιούνται επίσης αμετάβλητα. Ποια είναι τα πιο δημοφιλή; Τα γαλλικά ονόματα που βρίσκονται στο top 10 τα τελευταία 5 χρόνια είναι τις περισσότερες φορές βρετανικής καταγωγής (Kevin, Axel, Jed and Tom), ιταλικής (Enzo και Theo). Πολύ συχνά, οι νέοι γονείς αποκαλούν τους γιους τους Lucas, Arthur και Hugo.

 Όμως το πιο δημοφιλές όνομα εδώ και 4-5 χρόνια είναι ο Nathan. Οι ερευνητές σημειώνουν επίσης ότι οι σύγχρονοι Γάλλοι σπάνια δίνουν στα μωρά τους διπλά και τριπλά ονόματα και επίσης πρακτικά δεν ακολουθούν τις παραδόσεις όσον αφορά τη σειρά με την οποία ονομάζονται τα μωρά στην οικογένεια. Επιπλέον, ορισμένοι άντρες στη Γαλλία αλλάζουν νόμιμα το όνομα που τους επέλεξαν οι γονείς τους σε ένα πιο ευφωνικό και μοντέρνο. Όπως και να έχει, αλλά πολλοί γονείς στη Γαλλία εξακολουθούν να προτιμούν τα παραδοσιακά ονόματα από τα σύγχρονα και συνεχίζουν να ονομάζουν τους γιους τους προς τιμήν των παππούδων, των γιαγιάδων και άλλων συγγενών.

 Τα γαλλικά θεωρούνται επάξια η πιο αισθησιακή γλώσσα στον κόσμο - στην καθημερινή τους ζωή υπάρχουν αρκετές εκατοντάδες ρήματα που δηλώνουν συναισθήματα και συναισθήματα διαφόρων ειδών. Η λυρική μελωδία του λαιμού του ήχου «r» και η εξαιρετική ακρίβεια του «le» δίνουν μια ιδιαίτερη γοητεία στη γλώσσα.

Read more at: https://mylandrover.ru/el/cooling-system/francuzskie-zhenskie-imena-starinnye-i-sovremennye.html

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Γαλλικά ονόματα: αρχαία και σύγχρονα."

Αναλυση τα επώνυμα επωνύμων

 

Τα επώνυμα… των επωνύμων (και τι σημαίνουν)

Είχαμε υποσχεθεί εδώ και καιρό ότι θα γράψουμε ένα άρθρο για τα επώνυμα των Ελλήνων. Πρόκειται για ένα τεράστιο θέμα, το οποίο είναι βέβαια αδύνατο να καλυφθεί σε λίγες χιλιάδες λέξεων. Θα αναφερθούμε γενικά στην ιστορία των επωνύμων και θα δούμε από πού προέρχονται τα επώνυμα μερικών διάσημων (επωνύμων) Ελλήνων και Ελληνίδων.

Πιθανότατα, θα επανέλθουμε στο μέλλον με περισσότερα στοιχεία για το θέμα των επωνύμων.

Ιστορία των επωνύμων

Στην αρχαία Ελλάδα, κατά την ομηρική εποχή είχαν χρησιμοποιηθεί από τις ευγενείς οικογένειες επιθηματικά μορφήματα, όπως – (ε)ίων, -(ε)ίδης, -(ι)άδης, τα οποία είχαν τη θέση και τη «λειτουργία» οικογενειακού ονόματος.

Στην κλασική εποχή, η ονοματοθεσία αλλάζει. Έτσι, με την επικράτηση της δημοκρατίας και την προστασία της ατομικότητας, οι Αθηναίοι με τη γέννησή τους έπαιρναν επίσημα ένα ατομικό όνομα και όταν μεγάλωναν πρόσθεταν το όνομα του πατέρα τους και το όνομα του Δήμου στον οποίο ανήκαν: Θουκυδίδης Ολόρου Αλιμούσιος, Σωκράτης Σωφρονίσκου Αλωπεκήθεν κλπ. Το όνομα του πατέρα, χρησιμοποιούνταν όταν υπήρχε περίπτωση σύγχυσης με κάποιον άλλο, γιατί στην καθημερινότητα γινόταν χρήση του προσωπικού ονόματος (Σωκράτης, Θουκυδίδης κλπ). Οι συνθετικές δυνατότητες της ελληνικής γλώσσας επέτρεψαν τη δημιουργία σύνθετων (βαφτιστικών) ονομάτων, με εναλλαγή των συνθετικών μερών: Θεόδωρος-Δωρόθεος, Νικόστρατος-Στρατονίκη, Λαόνικος-Νικόλαος κ.ά.

Κατά τη χριστιανική εποχή, τα αρχαία ονόματα αρχίζουν σιγά σιγά να χάνονται και δίνονται ονόματα με βάση τη καταγωγή, τα φυσικά και ηθικά χαρακτηριστικά κάποιου:Ανδρέας, Βασίλειος, Ευγένιος, Αναστάσιος, Γεώργιος, Γρηγόριος, Σωτήριος.

Οι Ρωμαίοι, είχαν έναν διαφορετικό τύπο ανθρωπωνυμίων. Ο κάθε πολίτης με τη γέννησή του, έπαιρνε ένα βαφτιστικό όνομα, που λεγόταν praenomen (προωνύμιο), γιατί έμπαινε πριν από το όνομα της γενιάς του. Έπειτα είχε το όνομα της γενιάς στην οποία ανήκε και λεγόταν nomen gentis ή nomen gentilicium ή απλά nomen (όνομα της γενιάς ή απλά, όνομα). Από τον 3ο π.Χ. αιώνα όταν οι διάφορες ρωμαϊκές γενιές (gentes) με τον πολλαπλασιασμό τους υποδιαιρέθηκαν σε πολλές οικογένειες (familiae), πρόσθεσαν στα δύο προηγούμενα ονόματα ένα τρίτο, που δήλωνε την οικογένεια στην οποία ανήκε το πρόσωπο. Το τρίτο αυτό όνομα, λεγόταν cognomen, όνομα της οικογένειας.

Έτσι ο Ρωμαίος πολίτης είχε μία σειρά από τρία ονόματα (Publius Cornelius Scipio). Καμία φορά, όταν ο Ρωμαίος έκανε κάποιο σημαντικό στρατιωτικό ή πολιτικό έργο, έπαιρνε κι ένα τέταρτο στη σειρά, που λεγόταν agnomen, παρωνύμιο (π.χ. Africanus, Αφρικανός). Άλλοτε πάλι στα ονόματα του Ρωμαίου πολίτη, πρόσθεταν ένα όνομα που δήλωνε κάποιο σωματικό ή άλλο χαρακτηριστικό του: Felix=Ευτυχής, Pius=Ευσεβής, Nasica=Μυταράς κ.ά.

Βυζάντιο – Νεότεροι χρόνοι

Στα βυζαντινά χρόνια, διαμορφώνεται ο σημερινός τύπος των ανθρωπωνυμίων, μ’ ένα βαφτιστικό όνομα κι ένα είδος επωνύμου, που ήταν αρχικά προσωνύμιο ή παρωνύμιο. Αυτό ήταν το δεύτερο όνομα, που αργότερα θα αποτελούσε και νομικά, το οικογενειακό όνομα/επώνυμο.

Αυτά δήλωναν:α) κάποιο χαρακτηριστικό γνώρισμα του ατόμου (σωματικό ή ηθικοπνευματικό), β) αξίωμα, γ) καταγωγή ή προέλευση και δ) επάγγελμα

Σύμφωνα με Ευρωπαίους μελετητές, το σημερινό ονοματολογικό σύστημα για το οικογενειακό όνομα που χρησιμοποιείται στην Ευρώπη, πρωτοεμφανίστηκε στην Ιταλία τον 9ο αιώνα και από εκεί πέρασε στη Γαλλία, ύστερα στο γαλλόφωνο Βέλγιο και μετά στη Γερμανία (λίγο πριν το 1.000).

Στη Γαλλία, το 1539 ο Φραγκίσκος Α’, διέταξε τους εφημέριους να κρατούν καταλόγους με τα βαφτιστικά ονόματα των πιστών και με το όνομα του πατέρα και της μητέρας. Η γενίκευση της χρήσης του οικογενειακού ονόματος στην Ευρώπη, συνδέεται με τη Σύνοδο του Τρέντο (Concile de Trente), στα 1545-1563.

Στην Τουρκία, τα οικογενειακά επώνυμα έγιναν υποχρεωτικά από τον Κεμάλ Ατατούρκ, μόλις το 1930.

Τα σύγχρονα ελληνικά επώνυμα

Τα ελληνικά επώνυμα σήμερα, έχουν τις εξής πηγές προέλευσης

α) το βαφτιστικό όνομα του πατέρα ή της μητέρας π.χ. Κώστας Γεωργίου, Νικόλαος Γιαννάκαινας
Μητρωνυμικά επώνυμα συναντάμε ήδη από το 1201 (Ιωάννης της Ράπτισσας) και αργότερα (Δημήτριος της Καλογραίας 1331).
β) ο τόπος καταγωγής κάποιου, π.χ. Γεώργιος Σαλονικιός
γ) το επάγγελμα, π.χ. Νίκος Αλευράς
δ) φυσικά ή ηθικά χαρακτηριστικά π.χ. Ευάγγελος Δοντάς
ε) οικογενειακές σχέσεις, περιορισμένα στην Ελλάδα, π.χ. Πέτρος Αφεντάκης, Νικόλαος Εγγονόπουλος
στ) ζώα, φυτά ή ορυκτά, ονόματα δηλαδή που δόθηκαν από συσχετισμό κάποιων μ’ ένα ζώο, φυτό ή ορυκτό, μεταφορικά ή μετωνυμικό.

Πολλά επώνυμα, προέρχονται απευθείας από τα λεγόμενα παρωνύμια, τα παρατσούκλια κατά τον Μ. Τριανταφυλλίδη.

Τα επώνυμα… των επωνύμων

Πολλά ελληνικά επώνυμα, είναι… αμιγώς ελληνικά. Υπάρχουν όμως και άλλα, που προέρχονται από ξένες γλώσσες: βενετικά (σχετικά επώνυμα υπάρχουν και πριν το 1200), ιταλικά, σλαβικά, τουρκικά, αρβανίτικα κλπ). Ας δούμε ορισμένα από αυτά, κυρίως επώνυμα γνωστών (πολιτικών, επιστημόνων, καλλιτεχνών κλπ.) και την προέλευσή τους (το <, σημαίνει προέρχεται από…): Αϊβάζης< τουρκ.ayvaz=υπηρέτης, Αϊβαλιώτης, ο καταγόμενος από το Αϊβαλί (Κυδωνίες) της Μ. Ασίας (ayva=κυδώνι), Ακτσόγλου < τουρκ. akca=ασπριδερός(προφανώς από εδώ και το επώνυμο Αχτσιόγλου), Αλατζάς<τουρκ. alaca=παρδαλός, Αλικάκης < τουρκ. Alik= κουτός ή το τουρκ. Allik= κοσκίνισμα, Αμπατζής< τουρκ. abaci, κατασκευαστής αμπάδων (χοντρά μάλλινα υφάσματα), Αρδίζογλου < τουρκ. ardic= κέδρος, Αρναούτης < τουρκ. Arnavut= Αλβανός, Ασλάνης < τουρκ. aslan=λιοντάρι, Ατματζίδης < τουρκ. atma=ρίξιμο, Μπαϊρακτάρης< τουρκ. bayraktar=σημαιοφόρος, Βακάλης < τουρκ. bakkal=μπακάλης, Βακιρτζής και Μπακιρτζής < τουρκ. bakirci=μπακιρτζής, χαλκωματάς, Βακουφτσής < τουρκ. vakif = ευγενής, Βαλαβάνης < τουρκ. valavan= αυτός που έχει μεγάλο κεφάλι, Μπαλτάς < τουρκ. balta= τσεκούρι, Βαξεβάνης < τουρκ. bahcevan=κηπουρός, Βασάλος< τουρκ. Vassal= υποτέλεια.

Ανάμεσα στα τουρκικής προέλευσης επώνυμα που αναφέραμε, διακρίνατε σίγουρα και κάποια που έχουν διάσημοι ή διάσημες.

Ας δούμε τώρα μερικά επώνυμα … επωνύμων κι από άλλες γλώσσες: Ζουράρης < βενετικό usararo ή το ιταλικό usurario = τοκογλύφος, εκμεταλλευτής, Λέχος = Πολωνός, Μπογδάνος = Μολδαβός, Βόγκλης = μικρός (αρβανίτικη λέξη), Αλέφαντος = υφαντής, Αλιφ(ι)έρης < ιταλ. alfiere = σημαιοφόρος, Αμάραντος, έχει την αρχή του στο ομώνυμο φυτό, Αναλυτής = αυτός που εξάγει, αναλύει το νήμα από τους βόμβυκες του μεταξοσκώληκα, Απέργης < μεσν. απέργιος = αυτός που απέχει από την εργασία, Αργυρός < αρχ. αργυρούς = αυτός που είναι φτιαγμένος από άργυρο, Ασκητής < ασκητής = ερημίτης μοναχός, Βαρούχας < εβρ. Βαρούχ = ευλογημένος, Βερέμης < τουρκ. verem=φυματίωση, μαράζι, Βουτσάς= βαρελάς (το επώνυμο Βουτζάς υπάρχει ήδη από το 1294), Γαρδέλης < λατιν. carduellis ή ιταλ. cardello και gardello= η καρδερίνα, Γέμελος < λατιν. gemellus=δίδυμος ,Γεννηματάς < γέννημα, αυτός που έχει πολλά σιτηρά αλλά και ο έμπορος δημητριακών, Γκανάς < τουρκ. gani=ζάπλουτος, Δεμέστιχας< λατιν. domesticus, που ήταν τίτλος αξιωματούχου, Δουλγέρης (και τα παρεμφερή Δουλγεράκης, Δουλγερίδης κλπ) < τουρκ. dulger=οικοδόμος, Δρακονταειδής = αυτός που έχει τρομερή (σαν δράκου) όψη, Δρούγας κ’ Δρούγος < δρούγα=ρόκα, Εμπειρίκος < μπιρίκο, είδος γιλέκου, Εξηνταβελόνης = τσιγκούνης, Ζαβός =ανάποδος, δύστροπος, Ζαΐμης < τουρκ. zaim= τιμαριούχος, Ζαμπέτας< της Ελισάβετ (< ιταλ. Elisabetta),

Ζαμπούνης < τουρκ. zabun=ισχνός, αδύνατος, Ζαρίφης < τουρκ. zarif= κομψός, λεπτός, Ζερβός = αυτός που βρίσκεται στο αριστερό μέρος, Ζορμπάς < τουρκ. zorba = ταραξίας, Ιμπροχώρης < ρουμάν. imbrihor= βασιλικός ιπποκόμος, Καβάφης < τουρκ. Kavaf < αραβ. Kafaf= ο πωλητής μεταχειρισμένων υποδημάτων, Καββαδάς και Καββαδίας < μεσν. καββάδιον = είδος χρυσοΰφαντου και μαργαροκέντητου επενδύτη, Καζαντζής και Καζαντζίδης < τουρκ. kazanci = αυτός που φτιάχνει λέβητες, Καλατζής < τουρκ. Kalanci = αυτός που φτιάχνει λέβητες, Kαληώρας, πρόκειται για παρωνύμιο, αυτός που χρησιμοποιεί συχνά τη φρ. «καλή ώρα», Καμπάς < τουρκ. Kaba = χονδροειδής, Κανάκης < μεσν. κανάκι, = θωπεία, χάδι, Κανέλλης < ιταλ. cannella= το φυτό κανέλα, Καρβέλας < καρβέλι , Κατσιφάρας < κατσηφάρα = ομίχλη, ενώ υπάρχει και η εκδοχή ότι είναι αρβανίτικη λέξη που σημαίνει τον αρχηγό φάρας, Καψής < λατιν. capsa = δοχείο για θέρμανση ή εξάτμιση υγρών, Κουγιουμτζής < τουρκ. Kuyumcu= χρυσοχόος, Κουϊνέλης<τουρκ. Coyun=πρόβατο, Κούγιας= έτσι ονομαζόταν από τους Τούρκους κάποιος που τον χρησιμοποιούσαν ως κλητήρα,Κουμουνδούρος < πιθανότατα από το ιταλ. commodoro = μοίραρχος του στόλου, Κριεζής < αλβαν. Kryezin= μαυροκέφαλος, Λαφαζάνης < τουρκ. lafazan = φλύαρος,

Λινάρδος < ιταλ. Leonardo, Λογοθέτης < μεσν. λογοθέτης = αξίωμα αυλικό και εκκλησιαστικό , Μάνταλος < μάνδαλος = σύρτης πόρτας, Ματσούκας < λατιν. mazuca= ρόπαλο, Μαυραγάνης, μαυραγάνι = είδος σιταριού με μαύρο άγανο, Μόραλης = αυτός που κατάγεται απ’ τον Μοριά, Μουζουράκης < μουζούρι < ιταλ. missura = μέτρο δημητριακών που αντικατέστησε το μόδι, Μπαλαούρας < μπαλαούρα = θόρυβος ή το ιταλικό ballauro = το κύτος του πλοίου, (Μ) πεχλιβάνης και Πεχλιβανίδης < τουρκ. behlivan = παλαιστής, Μπουτάρης= βαρελάς(αρβανίτικη λέξη), Ξαρχάκος < Έξαρχος, Πλαστήρας < πλάστης = κυλινδρική ράβδος με την οποία πλάθουν τη ζύμη, Πλωρίτης < πλώρη και σημαίνει «αυτός που βρίσκεται στην πλώρη του πλοίου», Ρήγας και Ρηγάτος, Ρηγόπουλος < ρήγας λατιν. rex=βασιλιάς, Σαμαράς < σαμάρι < λατιν. sagma = ο κατασκευαστής σαμαριών, Σαρτζετάκης < βενετ. sergentini = στρατιώτης πεζικού, υπαξιωματικός στρατού αλλά και δικαστικός κλητήρας, Σαχίνης < τουρκ. Sahin = είδος γερακιού, Σερβετάς < ιταλ. servetta ή γαλλ. serviette= πετσέτα (αρχική σημασία), Σημίτης < τουρκ. simit= κουλούρι, Συρεγκέλας < φρ. «σύρε κι έλα»,

Ταλιαδούρος < ιταλ. Tagliatore= ξυλογλύπτης, Τερζής < τουρκ. terzi= ράφτης, Τσαλίκης < τουρκ. celik= χάλυβας, Φελέκης < τουρκ. feleki= αστρονόμος, δεν γνωρίζουμε πώς προέκυψε η γνωστή βρισιά με τη λέξη αυτή, Κατσιμίχας= ο Μιχάλης ο κυνηγός( αρβανίτικη λέξη), Φίλης, υποκοριστικό του Φίλιππου ,Φλώρος < φλώρος = είδος ωδικού πτηνού, Χαλβατζής < τουρκ. helvaci = ο πωλητής ή παρασκευαστής χαλβά. Όλες οι πηγές μας, σχετίζουν το επώνυμο Τσίπρας με τη λ. τσούπρα= μικρό κορίτσι <αλβαν. tsupre, tsupa.Τέλος, όλα τα επώνυμα με α’ συνθετικό τη λ. Χατζη-, δηλώνουν προσκυνητή των Αγίων Τόπων (ακολουθεί το βαφτιστικό όνομα π.χ. Χατζημιχάλης, Χατζηπέτρος κλπ).

Πηγές: ΔΙΚΑΙΟΣ ΒΑΓΙΑΚΑΚΟΣ, «ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ»
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Π. ΣΥΜΕΩΝΙΔΗΣ, «ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΙΚΩΝΥΜΙΩΝ»
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΟΜΠΑΪΔΗΣ, «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ», Εκδόσεις ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ, 2002
ΚΩΣΤΑΣ Π. ΡΑΧΟΥΡΗΣ, «Τα επώνυμα των Ελλήνων και οι αρβανίτικες ρίζες τους».

πηγή: protothema.gr

https://www.aftodioikisi.gr/politistika/ta-eponyma-ton-eponymon-kai-ti-simainoyn/

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Αναλυση τα επώνυμα επωνύμων"

ΕΠΩΝΥΜΑ ΤΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ

SURNAMES OF DAMARIONAS, DAMALAS,BOYRBOYRIA NAXOS

ΤΑ ΕΠΩΝΥΜΑ (ΠΑΛΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΑ) ΑΠΟ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΔΑΜΑΡΙΩΝΑ, ΔΑΜΑΛΑ ΚΑΙ ΒΟΥΡΒΟΥΡΙΑ ΝΑΞΟΥ
Η καταγραφη των επιθέτων αρρένων που κατοικούν σημερα η έγινε γνωστό ότι κατοίκησαν κάποτε παλιά μόνιμα στα χωριά Δαμαριώνα, Δαμαλά και Βουρβουριά, έγινε σε τρεις κατnγορίεs:
α) Επίθετα αρρένων που κατοικούν μόνιμα σημερα στα χωριά μαs.
β) Επίθετα αρρένων που κάποτε κατοίκησαν μόνιμα στα χωριά μαs και σημερα λόγω μετανάστευσηs των, είτε λόγω μετακίνnσι'ιs των, κατοικούν σε άλλα μερη εντόs και εκτόs tns Ελλάδαs και έρχονται μόνο σαν επισκέπτεs σ' αυτά.
γ) Επίθετα αρρένων που μου έγιναν γνωστά από πληροφορίεs η έγγραφα ότι κατοίκησαν κάποτε σ' αυτά τα χωριά, αλλά σημερα δεν έχουν καμία επαφη με αυτά η έχουν εξαφανισθεί τελείωs τα ίχνη τoυς, από πιθανέs μεταναστεύσειs η άγνωστεs άλλες αιτίες.
Από τις πρώτεs καταγραφέs των επιθέτων αναμφισβητητα πρώτο εις πληθοs αρρένων κατατάσσεται σημερα το επίθετο Δέτσns.
Ακολουθεί με σημαντικη διαφορά σε δεύτερη σειρά μια ομάδα επιθέτων με μικρέs διαφορέs πληθουs μεταξύ των όπωs: των Προμπονά, Βερώνη, Συριανού, ΤΖαννίνη, Γρατσία.
Επίσns μια τρίτη με μικρέs επίσns διαφορέs μεταξύ των: Τζιμπλάκn, Κάτσαρη, Στρούβαλη, Ορφανού, Μάκαρη, Κάγκανη, Λεκάκη, Μαρόκη,Βασαλακη
Σε 4η σειρά θα είναι όλα τα άλλα επίθετα.
Τα πιο πάνω επίθετα που ονομαστικώs αναγράφονται αποτελούν την πλειονότητα του συνολικού πληθουs αρρένων εξ όλων των επιθέτων που είναι σημερα εν Ζωη και κατοικούν στα χωριά μαs, έχουν μετακινηθεί η μεταδημοτεύσει, αλλά επισκέπτονται αυτά.

Α.Επίθετα αρρένων που κατοικούν μόνιμα σήμερα σε Δαμαριώνα, Δαμαλά, Βουρβουριά.
Α .Ανωμερίτns, Ασλάνns
Β. Βάβουλαs, ΒαΒουλnδεs, ΒύΖns Σύζns Bυznδεs, Βούλγαρns Βουλγάρnδεs, Βρετόs, Βρετούδεs, Βλασερόs Βλασεράδεs, Βασιλάκns ιερεύs
Γ .Γρατσίαs , Γρύλλns.
Δ. Δέτσns Δέτσnδεs.
Θ. Θεοχαρης.
Κ. Κάτσαρns Καrσάρnδεs, Καλαϊτζης, Καλαβρόs, Κάγκανns, Κατσούλns
Λ. Λυμπερτάs, Λεκάκns Λεκάκnδεs, Λαμπαδάκns Λαμπαδάκnδεs.
Μ Μάκαρns Μακάρnδεs Μαράκns Μαράκnδεs Μπάνns
Ν. Νομικόs Νομικούδεs
Ιενικουδάκns (ΒουρΒουριά).
Ο. Ορφανόs Ορφανούδεs.
Π. Προμπονάs Προμπονάδεs Παραράs Παραράδεs Πίπιδαs Πιπιδάδεs Παπαδάκns Πετρόκολοs. Σ. Συριανόs Συριaνάδεs, Στρούβαλns, Σέρβοs ΣέρΒnδεs, Σαλτερηs, Σωμαρίππαs Σωμαρουππαίοι, Σοφικίτns.
Τ. Τριαντάφυλλοs, Τζιμπλάκns , Tzavvivns ΤΖαννίνnδεs.
Φ. Φράγγοs
Χ. Χοχλιόs
Ψ. Ψαρράs Ψαρράδεs
Β. Επίθετα αρρένων που κατοίκησαν παλιά μόνιμα σε Δαμαριώνα, Δαμαλά, Βουρβουριά.
Σήμερα έχουν εξαφανισθεί ή έχει πάψει κάθε επαφή tous με τα άνω χωριά.
Αρώνns Αξωτάκns
Βερνίκοs Βρυώνns
Γαβαλάs Γασπαρίτns
Δnμnτριάδns
Καμαριανόs (ΒουρΒουριά) Κουτρουκάs Κουρτελάs Καλαμπάκαs Κοκκίνns Κορρέs Κουνάs Κεφαλάs Κατσιφάρns Καλορίτns ΚΟΤΖαλάs
Λινάρδοs Λαγογιάννns Λενταρώνns Λεμπέσns Λιοφάγοs
Μυρωδιάs Μπουντάs ΜπαγούΖns Μελ ισσου ργόs MωραlΊ:π~ Μίνωαs (ΒουρΒουριά) Ματούλαs Μαυροματάκns Μαυρομιχάλns Μπούτουναs Μελισσινόs Μαρκουλίτns Μακάριοs
Ν.Νεοφώτιστοs Ντεϊλάs Νκολαδάκns
Ι.Ιενάκns
ΟΧανεσιάν Εμμ. (Δαμαριώναs)
Παπαρρnγόπουλοs Παντελάκns Παράβαs Πορτάρns Παπαϊωάννου Πουλnμένοs Πάγκαλοs Παντελόs
Σάββαs Σουλι'ιs Σαλταφέραs Σπανομαρίδns Σκοπελίτns Συκάδns
Τσακωνιάτns Τουρλίτns Τελομέρns
Φάβαs ιερεύs Φουρνιέλοs
Χαντζnγιάννns
Γ. Επίθετα αρρένων που κατοίκησαν μόνιμα παλιά σε Δαμαριώνα, Δαμαλά, Βουρβουριά
Τώρα κατοικούν μόνιμα αλλού.είναι όμωs γνωστά και επισκέπτονται τα χωριά μαs.
Α.Αγγεληs Αγγέπnδεs Αδάμ Αδάμnδεs
Β.Βερώνns Βερώνnδεs Βενιεράκns Βενιεράκnδεs Βαμβακόπουλοs ΒαμΒακοπουπαίοι Βαλινδράs Βαλινδράδεs Βάσιλαs Βασαλάκns Βασαλάκnδεs
Γ.Γρυλλάκns Γρυππάκnδεs Γλέζος
Δ.Δnμnτροκάλns Δημητροκάληδεs Δημητρίου Δρεμπεντέρns , Τρεμπεντέρns
Κ.Κόκκινοs Κόκκινοι Κρnτικοπούλns Κυπραίοs Κυπραίοι, Κεφαλλnνιάδns
Λ.Λυκοσκούφns Λιανόπουλοs Λιανοπουπαίο/ Λιαρμακόπουλοs Λιαρμακοπουπαίοι
Μ,Μάλαμαs , Μάλαγμαs Μαγερόπουλοs Μαγεροπουπαίοι Μαστρογιαννόπουλοs Μαυρογιαννόπουλοs Μαυρογιαννοπουπαίοι Μπεμπένns Μπεμπένnδεs Μαυρομάτns Ν.Ναυπλιώτns Ναυπλιωταίοι
Π.Πέποναs Πεπόνnδεs Περιστεράκns Περισrεράκnδεs
Ρ. Ρούσσοs Ρούσσnδεs
Σ. Σιδερι'ιs Σιδερnδεs
Τ.TzaVVHns ΤΖαννεrάδεs ΤΖιώτns ΤΖιώrnδεs
Χ.Χωματάs Χωματάδεs

COLIN Fraser (ΑΓΓΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣκαι ιδιοκτητης οικίαs στο Δαμαλά, συχνόs επισκέπrns του από το 1996).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΕΠΩΝΥΜΑ ΤΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ"

Πως οι αρχαίοι Έλληνες δύτες κατέστρεψαν τον Περσικό στόλο

Ο ιστορικός Ηρόδοτος από την Αλικαρνασσό, ο οποίος ονομάστηκε και Πατέρας της Ιστορίας, αναφέρει ότι το 480 π.Χ ο ονομαστός δύτης και κολυμβητής Σκυλλίας από την πόλη Σκιώνη, αποικία των Ευβοέων στην Παλλήνη της Χαλκιδικής, σημερινή χερσόνησος της Κασσάνδρας όπου βρίσκεται και το σημερινό χωριό Νέα Σκιώνη, συνελήφθη από τους Πέρσες που γνώριζαν τις σπουδαίες επιδόσεις και ικανότητες του με σκοπό να τον χρησιμοποιήσουν εναντίον του Ελληνικού Στόλου. 

Όμως ο Σκυλλίας έμαθε τα σχέδια τους και βούτηξε στη θάλασσα, έκοψε τα σχοινιά από τις άγκυρες των Περσικών Πλοίων δημιουργώντας έτσι μεγάλη αναταραχή στον Περσικό Στόλο. Χρησιμοποιώντας ένα καλάμι ως αναπνευστήρα κολύμπησε, χωρίς να ανέβει στην επιφάνεια, μέχρι το ακρωτήριο Αρτεμίσιο, απόσταση (ογδόντα περίπου σταδίων) σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, σημερινά 9 ναυτικά μίλια, και ανέφερε στους Έλληνες τα σχέδια των Περσών.

Έτσι οι Έλληνες απέφυγαν την παγίδα που τους ετοίμαζαν οι Πέρσες, οργανώθηκαν και στην συνέχεια μετά από ναυμαχία σε συνεχής ναυμαχίες και νίκησαν. 

Σύμφωνα με τον Παυσανία (Περιγραφή της Ελλάδας, 10.19.1.), πριν από μια κρίσιμη ναυμαχία με τους Πέρσες, η Ύδνα και ο πατέρας της, ο Σκυλλίας, προσφέρθηκαν εθελοντικά να βοηθήσουν τις ελληνικές δυνάμεις, προξενώντας υποβρύχιες ζημίες στον κοντινό περσικό ναυτικό στόλο. Αφού έφτασε στην Ελλάδα, ο Πέρσης βασιλιάς Ξέρξης αγκυροβόλησε τα πλοία του στα ανοικτά του Πηλίου για να περιμένει μία καταιγίδα πριν από τη Μάχη του Αρτεμισίου. 

Η Ύδνα ήταν γνωστή στην Ελλάδα ως επιδέξια κολυμβήτρια, έχοντας εκπαιδευτεί από τον πατέρα της, έναν επαγγελματία εκπαιδευτή κολύμβησης, από νεαρή ηλικία. Ήταν γνωστή για την ικανότητά της να κολυμπά σε μεγάλες αποστάσεις και να βουτάει βαθιά στον ωκεανό.

Τη νύχτα της επίθεσης, ο πατέρας και η κόρη κολύμπησαν για να φτάσουν στα πλοία. Κολύμπησαν σιωπηλά ανάμεσα στα σκάφη, χρησιμοποιώντας μαχαίρια για να κόψουν τα αγκυροβόλια και να απομακρύνουν τις βυθισμένες άγκυρες. 

Χωρίς άγκυρες και αγκυροβόλια να ασφαλίζουν τα πλοία, αυτά συγκρούστηκαν στο ταραχώδες νερό. Τα περισσότερα από τα πλοία υπέστησαν σημαντικές ζημιές και μερικά βυθίστηκαν. Η καθυστέρηση που προέκυψε επέτρεψε στο ελληνικό ναυτικό περισσότερο χρόνο να προετοιμαστεί στο Αρτεμίσιο και τελικά οδήγησε στη νίκη των ελληνικών δυνάμεων στη Σαλαμίνα.

Προς τιμή του αργότερα με διάταγμα της Αμφικτυονίας στήθηκε στους Δελφούς, στον πιο ιερό χώρο της Αρχαίας Ελλάδας, ο Ανδριάντας του Σκυλλία και της κόρης του Ύδνας, δεινή κολυμβήτρια επίσης που βοήθησε αποτελεσματικά τον πατέρα της. Σήμερα οι δύο Ανδριάντες βρίσκονται σε μουσείο της Ρώμης όπου μεταφέρθηκαν από τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Νέρωνα.

Προς τιμήν του έχει ανεγερθεί στην παραλία της Νέας Σκιώνης σχετικό μνημείο.

Βιβλιογραφία:

• Ἱστοριῶν ὀγδόη ἐπιγραφομένη Οὐρανία
• Μαρκ, Τζόσουα (20 Αυγούστου 2014). «Ten Noble and Notorious Women of Ancient Greece». Ancient History Encyclopedia. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2016.
• Μάιερ, Φικ (2014). A History of Seafaring in the Classical World (Routledge Revivals). Routledge. ISBN 9781317701118.
• A New Classical Dictionary of Greek and Roman Biography Mythology and Geography, από τον Σερ Ουίλιαμ Σμιθ, Charles Anthony LLD, 1878 σελ.792
• Lightman, Marjorie (2008). A to Z of Ancient Greek and Roman Women. Infobase Publishing. σελ. 158. ISBN 0816067104.

Πηγή εικόνας : Από Rinakieuth - Έργο αυτού που το ανεβάζει, CC BY-SA 4.0

Πληροφορίες ανλήθηκαν από τις παρακάτω πηγές:

Πηγή1 / Πηγή2

https://elhalflashbacks.blogspot.com/2021/10/arxaia-ellines-dytespersikos-stolos.html?fbclid=IwAR254JbC3s9Q2eq0RN2ZouCMtTQ6rSU3glHjnjK0_rTJc9Pmzskq5-ew3g0

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Πως οι αρχαίοι Έλληνες δύτες κατέστρεψαν τον Περσικό στόλο"

Επωνυμα προερχομενα απο βαπτιστικα ονοματα Ηπειρου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Επωνυμα προερχομενα απο βαπτιστικα ονοματα Ηπειρου."

Η καταγωγή των Βουλγάρων και η εγκατάστασή τους στη βαλκανική χερσόνησο

 Γράφει ο Χρήστος Μπαρμπαγιαννίδης ..................

Οι Βούλγαροι ζουν εδώ και πολλούς αιώνες δίπλα μας. Ιστορικά, οι διαμάχες τους με τους Έλληνες είναι ένα φαινόμενο μάλλον συχνό που ανά διαστήματα βρίσκεται σε έξαρση. Οι πιο πρόσφατες προστριβές συναντώνται κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού  Αγώνα και του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου. Παραδόξως, και παρατηρώντας το ζήτημα μέσα από ένα ιστορικό πρίσμα, οι σχέσεις αναμεταξύ μας διάγουν μια περίοδο καλών και στενών σχέσεων και ιδιαίτερα ύστερα και από την ένταξη της Βουλγαρίας στην ευρωπαϊκή ένωση, καθιστώντας την γειτονική χώρα και έναν δημοφιλή τουριστικό, κυρίως χειμερινό, προορισμό. Ποιοι ακριβώς είναι λοιπόν οι γείτονές μας; Πώς και πότε εμφανίστηκαν μέσα στο ιστορικό γίγνεσθαι;

Χρυσό βυζαντινό νόμισμα. Ο Κωνσταντίνος Δ´ (652 – 14 Σεπτεμβρίου 685) ήταν Βυζαντινός αυτοκράτορα

          Για πρώτη φορά αναφέρονται το 480, όταν ο βυζαντινός αυτοκράτορας Ζήνων τους κάλεσε για βοήθεια εναντίον των Οστρογότθων. Για να τους ξεχωρίσουμε από τους Βούλγαρους της μέσης μεσαιωνικής περιόδου και έπειτα, τους έχουμε δώσει την ονομασία Πρωτοβούλγαροι και αυτό για να ξεκαθαρίσουμε και να κατανοήσουμε πως οι Βούλγαροι δεν ήταν μια ενιαία φυλή. Οι πρωτοβούλγαροι ήταν ένας τουρκικός λαός, παρόμοιος με τους Ούννους, τους Άβαρους και τους Χαζάρους. Επομένως, ανήκαν στην μεγάλη τουρανική οικογένεια, με το χαρακτηριστικό χαλκοκίτρινο χρώμα και τα σχιστά μάτια, όπως οι σημερινοί ντόπιοι κάτοικοι των κεντροασιατικών κρατών.

          Ως τον 4οαι ζούσαν στον βόρειο Καύκασο, αλλά με την προέλαση των Ούννων εγκαταστάθηκαν πιο δυτικά. Αφού υποτάχτηκαν αρχικά στους Άβαρους και κατόπιν στους δυτικούς Του – κίουε, αυτούς που τελικά ονομάστηκαν απλώς “Τούρκοι”, κατόρθωσαν στα τέλη του 5ουαι να ιδρύσουν ανάμεσα στη Μαιώτιδα λίμνη (Αζοφική θάλασσα) και το Κουμπάν, δικό τους κράτος, τη “Μεγάλη Βουλγαρία”. Από εκεί ενεργούσαν επιδρομές εναντίον της βυζαντινής αυτοκρατορίας όπως το 493, το 499, το 502 και το 535.

          Τον 7οαι με ηγεμόνα τον Κοβράτο έκλεισαν ειρήνη με τον Ηράκλειο, που του απέμεινε και τον τίτλο του πατρικίου. Μετά τον θάνατο του Κοβράτου (660), το κράτος της Μεγάλης Βουλγαρίας, διασπάστηκε εξαιτίας της προέλασης ενός άλλου τουρκικού λαού, των Χαζάρων. Έτσι, ένα τμήμα τους θα παραμείνει στην παλιά του περιοχή και θα δηλώσει υποταγή στους Χαζάρους. Ένα δεύτερο τμήμα θα κινηθεί προς τον βορρά και θα ιδρύσει τη “Βουλγαρία του Βόλγα”, ενώ ένα τρίτο με αρχηγό τον Ασπαρούχ, τον τρίτο γιο του Κοβράτου, εγκαθίσταται ανάμεσα στον Δνείστερο και τον Δούναβη, ακριβώς στο βόρειο σύνορο της αυτοκρατορίας. Αυτό λοιπόν το τρίτο τμήμα είναι που θα μας απασχολήσει, όπως απασχόλησε εντόνως και τους βυζαντινούς.

          Ο Ασπαρούχ θα αρχίσει τις επιδρομές εναντίον της αυτοκρατορίας. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Δ΄ θα οργανώσει το 680 μια μεγάλη εκστρατεία, αλλά τα βυζαντινά στρατεύματα θα τραπούν σε φυγή, με τους Βούλγαρους να προχωρούν νοτιότερα. Το 681, που θεωρείται το έτος ίδρυσης της Βουλγαρίας, θα κλειστεί η συνθήκη ειρήνης με τους Βυζαντινούς και μάλιστα με την υποχρέωση να καταβάλουν ετήσιους φόρους στον Ασπαρούχ. Αλλά το σημαντικότερο στοιχείο έγκειται στο γεγονός πως για πρώτη φορά στην ιστορία του ρωμαϊκού – βυζαντινού κράτους, η αυτοκρατορία αναγκάζεται να δεχτεί την ίδρυση ενός νέου κράτους εισβολέων μέσα στην επικράτειά της! Οι Βούλγαροι στάθηκαν βεβαίως και τυχεροί, υπό την έννοια ότι ακριβώς εκείνη την εποχή το βυζάντιο έδινε τον ύστατο αγώνα, ακόμα και της ίδιας του της ύπαρξης εναντίον των επιδρομών των Αράβων. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Δ΄, ο ήρωας της επιτυχημένης αντίστασης στην πρώτη πολιορκία της Πόλης από τους Άραβες, σίγουρα έδωσε πολλά στον Ασπαρούχ, αλλά στην άκρη του μυαλού του είχε την έγνοια πως μόλις τελείωνε με τους Άραβες θα ερχόταν η σειρά των Βουλγάρων. Ωστόσο ο Κωνσταντίνος Δ΄ το 685 και μόλις τριάντα τριών ετών θα πεθάνει, με τους διαδόχους του να στέκονται ανίκανοι στην προσπάθεια υποταγής του νεοσύστατου βουλγαρικού κράτους. Και σα να μην έφτανε αυτό, επί του ηγεμόνα Τέρβελ (701 – 718) οι Βούλγαροι θα αρχίσουν νέες επιδρομές και θα φτάσουν μέχρι και τα τείχη της Κωνσταντινούπολης. Ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος Γ΄ θα κλείσει νέα συνθήκη ειρήνης που καθόριζε τα σύνορα των δυο κρατών και γίνεται λόγος για οικονομικές και εμπορικές σχέσεις.

Νόμισμα με τη μορφή του Θεοδοσίου Γ´

          Ακριβώς μετά τον θάνατο του Τέρβελ (718) το βουλγαρικό κράτος θα περάσει μια μεγάλη εσωτερική κρίση, πολιτική και εθνολογική. Η πρώτη ξέσπασε στους κόλπους της βουλγαρικής ηγεσίας, ενώ η δεύτερη με το ντόπιο σλαβικό στοιχείο. Διότι, όταν οι Βούλγαροι πέρασαν τον Δούναβη, βρήκαν πολυάριθμους σλαβικούς πληθυσμούς που τους υπέταξαν.  Στην περίπτωση τους Βουλγαρίας πρώτα ιδρύθηκε το κράτος και κατόπιν δημιουργήθηκε το έθνος! Το κράτος υπήρξε ο κύριος συντελεστής στη διαδικασία για την οριστική διαμόρφωση του βουλγαρικού λαού. Το κράτος ήταν στις αρχές βουλγαρικό (τουρκικό) και όχι σλαβοβουλγαρικό, όπως φαίνεται από τη στρατιωτική του οργάνωση και τους θεσμούς, με παρόμοιες δομές όπως ένα κεντροασιατικό των λαών της στέπας. Για τους Πρωτοβούλγαρους το πρόβλημα ήταν όχι μόνο να επιβάλλουν την κυριαρχία τους, αλλά και να συμβιώσουν με το πολυαριθμότερο σλαβικό στοιχείο. Παρ’ όλες τις προσπάθειες των Βουλγάρων, για αρκετό διάστημα τα δυο στοιχεία διατηρούν την αυτοτέλειά τους. Σχεδόν έναν αιώνα μετά από τη ίδρυση του κράτους, το 764 η σλαβική φυλή των Σεβέρων είχε ακόμα τον δικό της άρχοντα, ενώ για τους πρωτοβούλγαρους επιγραφές διασώζουν τουρκικά ονόματα και θεσμούς τουρανικούς. Βέβαια, αυτό δε σημαίνει ότι οι Σλάβοι είχαν ξεχωριστή κρατική οργάνωση μέσα στο βουλγαρικό κράτος. Όμως, οι Βούλγαροι που ήταν μειονότητα, θα καμφθούν σιγά – σιγά από τον αριθμητικό όγκο των Σλάβων. Η συγχώνευση έγινε βαθμιαία και όχι πάντα ειρηνικά. Στο νέο αυτό κράτος οι Βούλγαροι έδωσαν το όνομα και το κρατικό πλαίσιο και οι Σλάβοι τη λαϊκή βάση και φυσικά τη γλώσσα.

          Στα μέσα του 8ουαι υπήρξε ένταση στις βυζαντινοβουλγαρικές σχέσεις. Κύρια αιτία ήταν η προσπάθεια των Βουλγάρων να διευρύνουν τη λαϊκή τους βάση με προσάρτηση σλαβικών φυλών που κατοικούσαν σε βυζαντινά εδάφη. Ο Κωνσταντίνος Ε΄, ο επονομαζόμενος Κοπρώνυμος, που του δόθηκε αυτός ο μειωτικός χαρακτηρισμός από την εκκλησία μια που ήταν εικονομάχος αλλά στην πραγματικότητα ήταν ένας από τους μεγαλύτερους βυζαντινούς αυτοκράτορες, προσπάθησε να αντιμετωπίσει τους Βούλγαρους. Εγκατέστησε στη Θράκη πληθυσμούς με πολεμική εμπειρία από τη Μικρά Ασία, τους οποίους επιχορήγησε πλουσιοπάροχα, ενώ προσπάθησε να ενισχύσει τη φιλοβυζαντινή μερίδα μέσα στο βουλγαρικό κράτος. Με μια σειρά εκστρατειών, έφτασε κοντά σε αυτό που όπως έλεγε ήταν ο σκοπός της ζωής του, να εξαφανίσει τη Βουλγαρία. Οι Βούλγαροι πράγματι έφτασαν ένα βήμα πριν την ολοκληρωτική καταστροφή, αλλά παρ’ όλα αυτά άντεξαν. Και όταν πέθανε ο Κωνσταντίνος Ε΄ μάλλον ανάσαναν.

χάρτης με το κράτος του Ασπαρούχ

          Ο 9οςαι υπήρξε περίοδος αναπτύξεως για το βουλγαρικό κράτος. Η συνεπής πολιτική ικανών ηγεμόνων εδραίωσε τη θέση τους στη βαλκανική και πέτυχε την εσωτερική συνοχή. Οι Βούλγαροι κατόρθωσαν να επιβάλλουν την πολιτική τους οργάνωση στους ανοργάνωτους σλαβικούς πληθυσμούς, ενώ η ομαλή διαδοχή των ηγεμόνων εξασφάλισε την πολιτική ισορροπία. Στα δυτικά τους σύνορα οι περιστάσεις ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκές γι’ αυτούς. Το κράτος των Αβάρων κατέρρευσε από τα χτυπήματα του Καρλομάγνου και οι Βούλγαροι, επωφελούμενοι από το γεγονός αυτό, επεκτάθηκαν ως τον μέσο Δούναβη και τον Τίσσα, όπου έγιναν γείτονες με τους Φράγκους και όπως καταλαβαίνουμε είχε δυσμενείς συνέπειες για το Βυζάντιο. Ένα ισχυρό γειτονικό κράτος, που ασκούσε επιρροή στους σλαβικούς πληθυσμούς του Βυζαντίου, ήταν επικίνδυνο. Η επέκταση των Βουλγάρων προς τα δυτικά απειλούσε τις βυζαντινές κτήσεις στην Παννονία (ουγγρική πεδιάδα) και στη Δαλματία, ιδιαίτερα σε μια εποχή που τα φραγκικά κράτη είχαν εδραιωθεί πολιτικά και οι Άραβες είχαν πετύχει σημαντικές κατακτήσεις στην Ευρώπη. Επομένως, μια νέα σύγκρουση Βυζαντινών και Βουλγάρων ήταν αναπόφευκτη.

          Αυτή η νέα περίοδος για το βουλγαρικό κράτος αρχίζει με ηγεμόνα τον Κρουμ, πιο γνωστό ως Κρούμο (803 – 814). Ήταν ένας πρωτόγονος, ως προς τη συμπεριφορά και τον χαρακτήρα, αλλά ικανός πολεμιστής και με μεγάλες οργανωτικές ικανότητες. Εδραίωσε τη δύναμή του στο εσωτερικό και στράφηκε εναντίον του Βυζαντίου. Λίγο πριν από το Πάσχα του 809 καταλαμβάνει τη σημαντικότατη θρακική πόλη, τη Σερδική (Σόφια). Οι απώλειες των βυζαντινών στρατευμάτων και του άμαχου πληθυσμού ήταν μεγάλες. Η Σερδική ήταν σπουδαίο στρατιωτικό και οικονομικό κέντρο και η άλωσή της άφηνε ακάλυπτες σημαντικές διόδους για τη Μακεδονία και τη Θράκη, ενώ δυσχέραινε την επικοινωνία και την οικονομία του Βυζαντίου, αφού ήταν, επιπλέον, ένας σημαντικός κόμβος στην περίφημη “βασιλική οδό” που από τη Ναϊσό (Νις) οδηγούσε στην Κωνσταντινούπολη.

Ο Κρούμος αιχμαλωτίζει τον Νικηφόρο Α΄ (Ρώμη, Βατικανή Βιβλιοθήκη)

          Το 811 ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Α΄, έπειτα από πολύμηνη προετοιμασία και πολλά διοικητικά και οικονομικά μέτρα εναντίον των Σλάβων της Θράκης, όπως η βίαιη εγκατάσταση χριστιανικών πληθυσμών, ετοιμάστηκε για πόλεμο. Ο Νικηφόρος απέρριψε τις προτάσεις ειρήνης του Κρούμου και εισέβαλε στη Βουλγαρία. Αφού κατέλαβε την Πλίσκα τη πρωτεύουσα των Βουλγάρων, εξόντωσε τη “φρουρά της αυλής” του Κρούμου, που το Ανώνυμο Χρονικό ανεβάζει σε 12χιλ., και αφάνισε 50χιλ. από το βουλγαρικό στράτευμα! Κάποια όμως αταξία στον βυζαντινό στρατό επέτρεψε στους Βούλγαρους να οργανώσουν την αντεπίθεσή τους, αφού έκοψαν τις διόδους για να εμποδίσουν τη φυγή των Βυζαντινών. Στη μεγάλη μάχη που έγινε στις 26 Ιουλίου του 811 στις κλεισούρες του Αίμου, ο βυζαντινός στρατός καταστράφηκε ολοκληρωτικά. Ο ίδιος ο Νικηφόρος Α΄ έπεσε στη μάχη και ο Κρούμος κατασκεύασε από το κρανίο του άτυχου Νικηφόρου ένα επιχρυσωμένο κύπελλο για να πίνει το κρασί του! Η πτώση του Νικηφόρου πανικόβαλε και σόκαρε τους Βυζαντινούς, όχι τόσο για την ειδεχθή συμπεριφορά απέναντι στη σορό του αυτοκράτορα, όσο για το ότι από το θάνατο του αυτοκράτορα Ουάλη (ή Βάλη) το 378 στη μάχη της Αδριανούπολης εναντίον των Οστρογότθων, ποτέ κανένας αυτοκράτορας δεν είχε σκοτωθεί σε μάχη.

          Έπειτα, ο Κρούμος συνέχισε, όχι απλώς να παρενοχλεί, αλλά να απειλεί άμεσα την ίδια την αυτοκρατορία. Την άνοιξη του 812 κατέλαβε τη Δεβελτό, πόλη του Εύξεινου Πόντου και εγκατέστησε τους κατοίκους της αλλού. Οι επιδρομές του ανάγκασαν τους πληθυσμούς σημαντικών πόλεων της Θράκης να τις εγκαταλείψουν. Μετά τις επιτυχίες αυτές, ο Κρούμος ζήτησε να γίνει συνθήκη ειρήνης, με βάση αυτή που είχε συναφθεί το 716 με τον Θεοδόσιο Γ΄. Επίσης ζήτησε ανταλλαγή πολιτικών προσφύγων. Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Α΄ Ραγκαβές απέρριψε τις προτάσεις και έτσι ο Κρούμος πολιόρκησε τον Οκτώβρη του 812 τη Μεσημβρία και την κατέλαβε παίρνοντας σημαντικά αποθέματα σε χρυσό και υγρό πυρ.

ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ’ στο θρόνο. Βυζαντινή απεικόνιση

          Λίγο αργότερα, το Βυζάντιο θα περάσει μια από τις δυσκολότερες στιγμές του. Ο Κρούμος με μεγάλες δυνάμεις εκστράτευσε εναντίον της Κωνσταντινούπολης. Αφού πρώτα πολιόρκησε την Αδριανούπολη, έφτασε ως τα τείχη της Πόλης. Εκεί ο Κρούμος κατανόησε, δείχνοντας μεγάλο ρεαλισμό, πως ήταν αδύνατο να την καταλάβει, με τα πανίσχυρα τείχη της και τον πολυάριθμο στρατό να την υπερασπίζεται. Όμως, φεύγοντας κατέκαψε τα προάστια της Κωνσταντινούπολης, λεηλάτησε πολλές πόλεις και κατέλαβε την Αδριανούπολη, την οποία κατέστρεψε και οι 12χιλ. κάτοικοί της, μαζί με άλλους 40χιλ. αιχμαλώτους άλλων πόλεων, μεταφέρθηκαν στα βόρεια του Δούναβη, στη σημερινή Βεσσαραβία, όπου σχημάτισαν χωριστή αποικία με το όνομα Μακεδονία. Οι εξόριστοι Έλληνες έμειναν εκεί ως το 837, οπότε και επαναστάτησαν και κατόρθωσαν να γυρίσουν στην πατρίδα τους με πλοία που είχε στείλει για τον σκοπό αυτό στις εκβολές του Δούναβη ο αυτοκράτορας Θεόφιλος (829 – 842).

          Ο Κρούμος πέθανε ξαφνικά το 814 και τον διαδέχτηκε ο γιος του Όμουρταγκ (814 – 831). Ο νέος ηγεμόνας έπρεπε να αντιμετωπίσει τους Φράγκους και για να αποφύγει τον διμέτωπο αγώνα, επεδίωξε να αποκαταστήσει τις σχέσεις με τους Βυζαντινούς. Το 815 υπογράφεται τριακονταετής ειρήνη. Ο πρώτος όρος της συνθήκης αναφέρεται στον καθορισμό των συνόρων των δυο κρατών. Η συνοριακή γραμμή άρχιζε από τη Δεβελτό, προχωρούσε προς τα δυτικά και διέσχιζε τον ποταμό Τούντζα, περνούσε ανάμεσα από Αδριανούπολη και Φιλιππούπολη και κατέληγε βόρεια στον Αίμο. Οι Σλάβοι που ήταν υπήκοοι του Βυζαντίου παρέμεναν εκεί, ενώ αυτοί που δεν υπάγονταν στην αυτοκρατορία και κατοικούσαν στα παράλια, θα επέστρεφαν στη χώρα τους. Άλλος όρος μιλούσε για ανταλλαγή αιχμαλώτων. Γενικά και οι άμεσοι διάδοχοι του Όμουρταγκ διατήρησαν τις καλές σχέσεις με το βυζάντιο. Όμως δεν έλειψαν και από τα δυο μέρη εχθρικές επιχειρήσεις που έπλητταν τις πόλεις της Θράκης.

Η δολοφονία του Βάρδα η Καίσαρα στα πόδια του Μιχαήλ Γ ‘

Τον Μαλαμίρ και τον Πρεσιάμ διαδέχτηκε ο Βόρις (852 – 889), που συνέχισε την πολιτική των προκατόχων του: διατήρησε φιλικές σχέσεις με το Βυζάντιο, προσπάθησε να επεκτείνει τη βουλγαρική επιρροή στον μέσο ρου του Δούναβη και ήρθε σε συνεννόηση με τους Φράγκους, αλλά το πιο σημαντικό επίτευγμά του ήταν η αποδοχή του χριστιανισμού του ανατολικού δόγματος φέρνοντας οριστικά τη χώρα του στη σφαίρα επιρροής του Βυζαντίου.

Μια ματιά στο εσωτερικό του μεσαιωνικού βουλγαρικού κράτους θα ήταν χρήσιμη για να κατανοήσουμε βαθύτερα αυτόν τον λαό. Ο Κρούμος και οι διάδοχοί του αγωνίστηκαν για να καταστείλουν τις φυγόκεντρες τάσεις των ημιανεξάρτητων τοπικών αρχηγών και εφάρμοσαν μια συγκεντρωτική πολιτική, που είχε ως αποτέλεσμα να ενισχυθεί η κρατική εξουσία. Οι τοπικοί αρχηγοί των επαρχιών αντικαταστάθηκαν από διοικητικά όργανα που εξαρτιόνταν απευθείας από την ηγεμόνα. Σ’ αυτήν την πολιτική τους οι ηγεμόνες στηρίχτηκαν κυρίως στους Βογιάρους που αντιπροσώπευαν τη μεγάλη ιδιοκτησία και παράλληλα ενίσχυσαν με τη νομοθεσία τους θεσμούς.

Ο Κρούμος ήταν ο πρώτος ηγεμόνας που θέσπισε νόμους στο κράτος του και ο Όμουρταγκ έθεσε τις βάσεις της διοικητικής οργανώσεως. Η πρώτη αυτή νομοθεσία περιλάμβανε κυρίως μέτρα προστασίας της ελεύθερης ιδιοκτησίας της γης. Στη Βουλγαρία υπήρχαν τον 9οαι μεγάλοι γαιοκτήμονες, οι Βογιάροι και οι ελεύθεροι χωρικοί. Υπήρχαν επίσης πάροικοι εξαρτημένοι από το κράτος ή τους Βογιάρους. Γενικά ο πληθυσμός ήταν αγροτικός και κτηνοτροφικός που την ανάπτυξή του ευνοούσε η διαμόρφωση του εδάφους με τις μεγάλες και εύφορες πεδιάδες. Λίγο αργότερα αναπτύχθηκε σημαντικά η οικονομία με το εμπόριο, αφού η χώρα είχε μια καίρια θέση για τη διακίνηση εμπορευμάτων. Αυτό που έλειπε ήταν η βιομηχανία και εξυπηρετούταν από το βυζάντιο. Σιγά – σιγά, άρχισαν να αναπτύσσονται κάποιες πόλεις σε σημαντικά κέντρα, όπως η Βάρνα, η Πρεσλάβα, η Πλίσκα και αργότερα η Σόφια. Και ο Κρούμος και ο Όμουρταγκ ανέπτυξαν μεγάλη οικοδομική δραστηριότητα. Τα κτήρια, τα έργα τέχνης και η καθημερινή ζωή θα είναι βαθιά επηρεασμένα από το Βυζάντιο και τον ελληνορωμαϊκό πολιτισμό.

χάρτης της βυζαντινής αυτοκρατορίας γύρω στο 500 μ. Χ.

Η ελληνική ήταν η επίσημη γλώσσα του κράτους και της νεοεισελθούσης χριστιανικής θρησκείας. Διότι ούτε οι Βούλγαροι, ούτε οι Σλάβοι είχαν δικό τους αλφάβητο. Οι Βούλγαροι έφεραν βέβαια από την Ασία μια ρουνική γραφή, αλλά ή χρήση της ήταν περιορισμένη και μυστικιστική και δεν μπόρεσε ποτέ να καλύψει τις ανάγκες του κράτους και των κατοίκων. Ο εκχριστιανισμός ήταν για τους Βούλγαρους όχι μόνο θρησκευτική και πνευματική ανάγκη, αλλά και πολιτική επιλογή για τη συνένωση των Πρωτοβουλγάρων και των ειδωλολατρών Σλάβων. Παρά τις μετέπειτα αρκετές πολεμικές αναμετρήσεις των Βουλγάρων με τους Βυζαντινούς, το βουλγαρικό κράτος είχε για τα καλά δεθεί πολιτιστικά και πνευματικά με το άρμα της ανατολικής αυτοκρατορίας, φέρνοντάς το μέσα στη μεγάλη βυζαντινή κοινοπολιτεία.

Ενδεικτική βιβλιογραφία και πηγές

• Ostrogorski G. , Ιστορία του Βυζαντινού κράτους, Εκδ. Στέφανος Δ. Βασιλόπουλος
• Α.Α. Vasiliev, Ιστορία της βυζαντινής αυτοκρατορίας, Εκδ. Πάπυρος
• Dmitry Obolensky, Η βυζαντινή Κοινοπολιτεια, Εκδ. Βάνιας
• http://www.fuenterrebollo.com/faqs-imperio/715-717-solido-teodosio3.html
• http://www.wikiwand.com/az/Asparux_xan
• http://www.mixanitouxronou.gr/i-alazoniki-ekstratia-tou-vizantinou-aftokratora-nikiforou-a%CE%84-enantion-tou-kroumou-o-voulgaros-ton-nikise-ke-ekane-to-kranio-tou-epargiro-diskopotiro-simfona-me-tis-paradosis-tis-stepas/
• http://shoebat.com/2015/10/16/muslims-go-to-the-tomb-of-the-prophet-joseph-and-set-it-on-fire-but-the-tomb-miraculously-is-unharmed/
• http://www.wikiwand.com/en/Michael_III
• https://in.pinterest.com/explore/byzantine-empire-map/

https://eranistis.net/wordpress/2017/01/29/%ce%b7-%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%b1%ce%b3%cf%89%ce%b3%ce%ae-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%b2%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%b3%ce%ac%cf%81%cf%89%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%ce%b5%ce%b3%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%ac%cf%83/?fbclid=IwAR0vDuFtk2Rjj5gb-Nk57cfhRnkCfjw2sOckBYDyTXMy5dOGhJDMHO7NGAg

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η καταγωγή των Βουλγάρων και η εγκατάστασή τους στη βαλκανική χερσόνησο "