Γιατί στην Ελλάδα; ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

Ο Ρίτσαρντ Λίβινγκστον στο περίφημο βιβλίο του Το ελληνικό πνεύμα και η σημασία του για μας, που πρωτοεκδόθηκε στα 1912 και γνώρισε από τότε αλλεπάλληλες επανεκδόσεις, αλλά και ο Αντρέ Μπονάρ στο τρίτομο έργο του για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, που πρωτοεκδόθηκε στα
1957-59, συμφωνούν ότι τα κύρια γνωρίσματα του αρχαίου ελληνικού
πνεύματος ήταν:

· Η φιλοκαλία, δηλαδή η αγάπη για το ωραίο.
· Το μέτρον.
· Η ευθύτητα και η παρρησία.
· Ο ανθρωπισμός.
· Η αγάπη της ελευθερίας.

Οι Έλληνες ζώντας σε μια χώρα ευνοημένη από τη φύση με σπάνια ομορφιά
σε τοπίο και κλίμα, αγάπησαν με πάθος την ωραιότητα. Το κάλλος
ανθρώπων, ζώων κατασκευών και τοπίων το θεωρούσαν μεγάλο προσόν. Όταν
ήθελαν να επαινέσουν κάποιον έλεγαν πως είναι "καλός κ'αγαθός" δηλαδή
όμορφος και καλόκαρδος. Όπως γράφει ο Θουκυδίδης, ο Περικλής στον
Επιτάφιο για τους πρώτους νεκρούς του πολέμου, ανάμεσα στα γνωρίσματα
του δημοκρατικού πολιτεύματος της Αθήνας αναφέρει την αγάπη για το
ωραίο: ΦΙΛΟΚΑΛΟΥΜΕΝ ΓΑΡ ΜΕΤ' ΕΥΤΕΛΕΙΑΣ καμαρώνει, θέλοντας να
επισημάνει την επιδίωξη του ωραίου ακόμα και στα πιο δευτερεύοντα και
ευτελή αντικείμενα.
Το μέτρον ήταν εξ ίσου με το κάλλος χαρακτηριστικό της ελληνικής
σκέψης. Σήμαινε την αγάπη της μετριοπάθειας και της αρμονίας που
κρύβει η αποφυγή των υπερβολών. Είναι γνωστά τα αρχαία ρητά ΜΕΤΡΟΝ
ΑΡΙΣΤΟΝ και ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ, που αποδίδονται στους επτά σοφούς και
δείχνουν την εκτίμηση των Ελλήνων στη μετριοπάθεια και στην αποφυγή
των υπερβολών. Ο Αρχίλοχος ο Πάριος συμβουλεύει ένα φίλο του: "να μη
χαίρεσαι πολύ για τα ευχάριστα ούτε να λυπάσαι πολύ για τα δυσάρεστα.
Γνώριζε ποια ζυγαριά κρατά τη ζωή μας". Λέγεται ότι ο Αλέξανδρος ο
Μακεδόνας όταν πολιορκούσε την παλαιστινιακή πόλη της Γάζας, στους
πρέσβεις των πολιορκουμένων, που τον ρώτησαν ποιά είναι η μεγαλύτερη
αξία για τους Έλληνες, απάντησε "το μέτρον" (που ας σημειωθεί ο ίδιος
δεν το διέθετε σε επάρκεια).
Η ευθύτητα και η παρρησία χαρακτηρίζουν όχι μόνο την αρχαία ελληνική
σκέψη αλλά και τη συμπεριφορά των πολιτών. Ο Αριστοτέλης στα Ηθικά
Νικομάχεια λέει πως μόνο ένας "μαινόμενος ή ανάλγητος" άνθρωπος δεν
φοβάται το σεισμό ή την τρικυμία και προσθέτει πως οι πολίτες
υπομένουν τους κινδύνους του πολέμου ΔΙΑ ΤΑ ΕΚ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΕΠΙΤΙΜΙΑ ΚΑΙ
ΤΑ ΟΝΕΙΔΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΤΑΣ ΤΙΜΑΣ (Για το φόβο των κυρώσεων του νόμου, για
την κατακραυγή αλλά και για τις τιμές), παραλείποντας να αναφερθεί
στη φιλοπατρία, το καθήκον προς την πατρίδα και άλλα ηχηρά παρόμοια.
Ο Αρχίλοχος ο Πάριος όταν σε μια μάχη με τους Θράκες έχασε
υποχωρώντας την ασπίδα του, ούτε το έκρυψε ούτε προσπάθησε να βρει
καμία δικαιολογία. "Δε βαριέσαι, γράφει, κι αν την έχασα δε με
μέλλει, θα βρω άλλη καλύτερη". Είναι πασίγνωστα τα ερωτικά ποιήματα
της Σαπφώς, που λέει με ευθύτητα και παρρησία τα αισθήματά της:

ΔΕΔΥΚΕ ΜΕΝ Α ΣΕΛΑΝΑ ΚΑΙ ΠΛΗΙΑΔΕΣ ΜΕΣΑΙ ΔΕ ΝΥΚΤΑΙ, ΠΑΡΑ Δ' ΕΡΧΕΤΑΙ ΩΡΑ ΕΓΩ ΔΕ ΜΟΝΑ ΚΑΘΕΥΔΩ (Βασίλεψε το φεγγάρι κι η Πούλια
μεσάνυχτα, πέρασε η ώρα κι εγώ κοιμάμαι μόνη!)
κι αλλού:
"ο έρωτας με τράνταξε, σαν τον άνεμο που κατεβαίνει απ' το βουνό".
Για τα οποία ερωτικά ποιήματά της γνώρισε το μίσος και την αποστροφή
των χριστιανών.
Ο άνθρωπος βρίσκεται στο κέντρο της αρχαίας ελληνικής
σκέψης ."Χρημάτων πάντων μέτρον άνθρωπος", έλεγε ο μεγάλος Πρωταγόρας
ο Αβδηρίτης. Σ' αντίθεση με την ιουδαϊκή σκέψη, που γι 'αυτήν ο
άνθρωπος παρουσιάζει ενδιαφέρον μόνον ως δημιούργημα του θεού και
μόνο σε ό,τι αφορά τη λατρεία του δημιουργού του, η αρχαία ελληνική
σκέψη εξανθρωπίζει τους θεούς: "και το γένος των θεών και το γένος
των ανθρώπων από μια μητέρα και τα δυο γεννήθηκαν, τη Γη. Μόνη
διαφορά τους είναι η δύναμη που έχουν", λέει ο κατά τα άλλα
συντηρητικός Πίνδαρος. Δίκαια λοιπόν θαυμάζει ο Σοφοκλής, στην
Αντιγόνη: ΠΟΛΛΑ ΤΑ ΔΕΙΝΑ Κ' ΟΥΔΕΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΔΕΙΝΟΤΕΡΟΝ
(είναι πολλά τα θαυμαστά, μα τίποτα πιο θαυμαστό από τον άνθρωπο δεν είναι)

Η λέξη ελευθερία έχει την ίδια ρίζα με τις λέξεις έλευση, έλθω κλπ
και αρχικά σχετιζόταν με τη συνέλευση του γένους. Μονάχα ο ελεύθερος
άνθρωπος ερχόταν στη συνέλευση, τέτοιο δικαίωμα δεν είχαν ούτε οι
δούλοι ούτε οι υπήκοοι των ανατολικών δυναστειών, όπου εξ άλλου δεν
υπήρχαν συνελεύσεις. Η λέξη αυτούσια, σε μορφή και νόημα, υπάρχει στη
γλώσσα μας στο μεν γραπτό λόγο πάνω από δυόμισι χιλιάδες χρόνια, στον
δε προφορικό ασφαλώς περισσότερα.
Όπως μας λέει ο Ηρόδοτος όταν ο απεσταλμένος του Δαρείου Υδάρνης
ζήτησε από τους έλληνες να υποταχτούν στον Μεγάλο Βασιλέα,
προσφέροντας του "γην και ύδωρ" αυτοί του απάντησαν: "Υδάρνη η
συμβουλή που μας δίνεις δεν πηγάζει από ίση εμπειρία. Γιατί εσύ
ξέρεις μόνο τη μία κατάσταση και αγνοείς την άλλη. Αν γνώριζες την
ελευθερία δεν θα μας συμβούλευες να υποταχτούμε αλλά να αγωνιστούμε
γι αυτήν όχι μόνο με όπλα αλλά με πελέκια και ξύλα".
Η ελευθερία δεν ήταν για την αρχαία ελληνική σκέψη κάτι το αόριστο.
Πριν απ' όλα σημαινε "ισηγορία", το δικαίωμα δηλαδή να λέει ο καθένας
τη γνώμη του κι αυτό μας παραπέμπει και πάλι στη συνέλευση. Στην
Εκκλησία του Δήμου, το θεσμό που υλοποιούσε την άμεση δημοκρατία και
στην οποία παίρναν μέρος όλοι οι πολίτες, ο κήρυκας αφού επέβαλλε την
ησυχία με τα λόγια: ΑΚΟΥΕ, ΣΙΓΑ, ΜΗ ΤΑΡΑΤΤΕ, ρωτούσε ΤΙΣ ΑΓΟΡΕΥΕΙΝ
ΒΟΥΛΕΤΑΙ; (Ποιός θέλει να μιλήσει) κι ο κάθε πολίτης είχε δικαίωμα να
πάρει το λόγο και να πει ό,τι ήθελε. Κανείς δεν είχε δικαίωμα να του
αφαιρέσει το λόγο ή να τον διακόψει.
Ακόμα, ελευθερία σήμαινε για τον αρχαίο Έλληνα κάτι πολύ σημαντικό:
την απαλλαγή από το φόβο. Ο Ηρόδοτος λέει πως οι Αθηναίοι υπό την
τυραννία των Πεισιστρατιδών δεν ήταν καλύτεροι από τους γείτονές
τους, μόλις όμως λευτερώθηκαν, πολύ γρήγορα τους ξεπέρασαν, γιατί "ο
καθένας δούλευε με όρεξη για τον εαυτό του και όχι από το φόβο του
δεσπότη". Η μεγίστη συμβολή των αρχαίων διανοητών του 6ου και του 5ου
αιώνα βρίσκεται στο ότι δίνοντας λογικές και "επιστημονικές"
εξηγήσεις σε φυσικά φαινόμενα, τα οποία όμως προκαλούσαν τον τρόμο ή
την κατάπληξη στους ανθρώπους, τους βοηθούσαν να λευτερωθούν από το
φόβο.
Ο Ελληνας ήθελε να είναι ελεύθερος. Δεν έστεργε να είναι δούλος ούτε
των θεών. ΖΕΥ ΦΙΛΕ ΘΑΥΜΑΖΩ ΣΕ, έγραφε ο Θέογνις για τον μέγιστο των
θεών. Οι Έλληνες σ'αντίθεση με τους άλλους σύγχρονους μ 'αυτούς λαούς
δεν βλέπαν τους θεούς τους σαν δούλοι. Αυτό συνάγεται από τον τρόπο
που απηύθυναν στους θεούς προσευχές ή ικεσίες, αλλά και από τα
ονόματα που δίναν στα παιδιά τους. Δεν υπάρχει στην ελληνική της
αρχαϊκής ή κλασσικής εποχής όνομα με την έννοια Θεόδουλος, που
αντίστοιχα του αφθονούν στην αιγυπτιακή, βαβυλωνιακή, φοινικική και
εβραϊκή.
Η ελευθερία για τον Έλληνα ήταν στενά δεμένη με τη γνώση και την
πληροφόρηση. Είναι γνωστή από τον Πλούταρχο (Περικλής 35) η παρακάτω
ιστορία: Το καλοκαίρι του 430, στις αρχές του Πελοποννησιακού
πολέμου, ο Περικλής ετοίμαζε μια ναυτική εκστρατεία, όταν έγινε
έκλειψη σελήνης, οιωνός πολύ κακός για τις αντιλήψεις της εποχής. Οι
ναύτες με κανένα τρόπο δε θέλαν να αποπλεύσουν. Ο Περικλής στον
οποίον ο στενός φίλος του Αναξαγόρας είχε ερμηνεύσει το φαινόμενο, το
εξήγησε στους ναύτες και μάλιστα "πειραματικά": σκέπασε το φως ενός
λύχνου με το μανδύα του και τους ρώτησε αν αυτή η πράξη του τους
φοβίζει. Οταν αυτοί απάντησαν αρνητικά τους εξήγησε ότι και η έκλειψη
της σελήνης έχει ανάλογη αιτία. Οι ναύτες λευτερωμένοι από το φόβο
ξεκίνησαν για την εκστρατεία.
Ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της ιατρικής, συνέβαλε πολύ στην απελευθέρωση
του ανθρώπου δια της γνώσεως, γιατί ξερρίζωσε πολλές δεισιδαιμονίες
και θρησκοληψίες, δίνοντας επιστημονικές εξηγήσεις σε αρρώστειες και
παθήσεις, που ως τότε ο κόσμος τις θεωρούσε "ιερές", σαν την
επιληψία, ή "κατάρες" των θεών. Μια τέτοια θεϊκή κατάρα ήταν και η
θρυλούμενη σεξουαλική ανεπάρκεια και ανικανότητα των Σκυθών. Ο
Ιπποκράτης την εξήγησε αποδίδοντας την στη συνεχή ιππασία των
νομαδικών αυτών λαών.
Ο μεγάλος Δημόκριτος ο Αβδηρίτης δίνει τεράστια σημασία στη
Γνώση. "Θα προτιμούσα, λέει κάπου, να βρω την απόδειξη ενός ζητήματος
παρά να ανεβώ στο θρόνο της Περσίας"! κι αλλού παλι τονίζει πως ούτε
λόγω σωματικής αλκής ούτε λογω περιουσίας ευτυχούν οι άνθρωποι αλλά
μόνον όταν έχουν "ορθοφροσύνην και πολυφροσύνην".
Ο ίδιος ταυτίζει την ελευθερία με τη δημοκρατία σ'ένα άλλο απόσπασμα
του, που θάπρεπε να το διδάσκονται τα παιδιά μας στα σχολεία:

Η ΕΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΗ ΠΕΝΙΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑ ΤΟΙΣ ΔΥΝΑΣΤΗΣΙ ΚΑΛΕΟΜΕΝΗΣ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΗΣ ΤΟΣΟΥΤΟΝ ΕΣΤΙ ΑΙΡΕΤΩΤΕΡΗ ΟΚΟΣΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΗ ΔΟΥΛΕΙΗΣ.

ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΗ ΦΥΣΗ

Μελετώντας την αρχαία ελληνική κοινωνία και τον πολιτισμό της μας
κάνει εντύπωση πόσο δεμένος με τη φύση ήταν ο αρχαίος Έλληνας. Όλες
οι πνευματικές, θρησκευτικές, καλλιτεχνικές, ακόμα και πολιτικές
εκδηλώσεις ήταν συνάρτηση του αδιάκοπου κύκλου της ζωής στη φύση. Οι
Έλληνες ήταν αληθινά παιδιά της γης τους, αυτόχθονες με την αρχική
σημασία της λέξης.
Ήταν λοιπόν επόμενο να ενδιαφερθούν και να αναζητήσουν να βρουν τα
μυστικά του φυσικού κόσμου μέσα στον οποίο ζούσαν. Είναι
χαρακτηριστικό ότι τα βιβλία των περισσότερων από τους σοφούς του 6ου
και των αρχών του 5ου αιώνα έχουν τον τίτλο "περί φύσεως". Η φύση
έγινε για τους πρώτους Ίωνες φιλοσόφους αντικείμενο επιστημονικού
προβληματισμού, με σκοπό τη βαθύτερη κατανόησή της. Οπως γράφει και ο
Αριστοτέλης οι περισσότεροι από τους πρώτους φιλόσοφους θεώρησαν
αρχές των πάντων τις μορφές που βρίσκονται στην ύλη:
ΤΩΝ ΔΕ ΠΡΩΤΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΗΣΑΝΤΩΝ ΟΙ ΠΛΕΙΣΤΟΙ
ΤΑΝ ΕΝ ΥΛΗΣ ΕΙΔΕΙ ΜΟΝΑΣ ΩΗΘΗΣΑΝ ΑΡΧΑΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΩΝ
Ο Ηρόδοτος παρατηρεί εύστοχα ότι αυτό που ξεχωρίζει τον Έλληνα από το
βάρβαρο είναι ότι προτιμά τη γνώση από την άλογη πίστη. Πραγματικά οι
Ελληνες δεν είπαν ποτέ ΠΙΣΤΕΥΕ ΚΑΙ ΜΗ ΕΡΕΥΝΑ. Αντίθετα προτιμούσαν το
ΝΑΦΕ ΚΑΙ ΜΕΜΝΑΣΟ ΑΠΙΣΤΕΙΝ του Επίχαρμου.
Ουσιαστικά η ελληνική φιλοσοφία, αυτή η μητέρα όλων των σύγχρονων
επιστημών, γεννήθηκε από τον προβληματισμό των Ελλήνων γύρω από τη
φύση και πρωτα πρώτα από τις βασικές αρχές που τη διέπουν. Παραθέτω
μερικά παραδείγματα τέτοιων βασικών αρχών.

Η αναγκαιότητα. ΟΥΔΕΝ ΧΡΗΜΑ ΜΑΤΗΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΛΛΑ ΠΑΝΤΑ ΕΚ ΛΟΓΟΥ ΤΕ ΚΑΙ ΥΠ' ΑΝΑΓΚΗΝ
Το ρητό αυτό, που αποδίδεται στον Λεύκιππο τον Αβδηρίτη, είναι η
πρώτη διατύπωση της αρχής της αιτιότητας ή αιτιοκρατίας. Σημαίνει πως
κανένα πράγμα δε γίνεται άσκοπα αλλά όλα έχουν κάποια αιτία και
υπαγορεύονται από την ανάγκη.
Οι Έλληνες πολύ νωρίς κατανόησαν πως όλα τα γεγονότα και όλα τα
φαινόμενα είναι αποτέλεσμα κάποιας αλληλουχίας, που πολλές φορές δεν
είναι αμέσως αντιληπτή αλλά όταν κατανοηθεί και ερμηνευτεί σωστά
αποδεικνύεται πως είναι αιτιολογημένη και όχι αυθαίρετη.
Αυτή η άποψη αποτέλεσε μεγάλο βήμα για την πνευματική ανάπτυξη του
ανθρώπου. Οι πρώτοι έλληνες φιλόσοφοι δίδαξαν ότι ο φυσικός κόσμος,
μέσα στον οποίο ζει ο άνθρωπος δεν είναι η σκηνή στην οποία
διαδραματίζονται ακατανόητα, αυθαίρετα και αναιτιολόγητα γεγονότα.
Δεν κυριαρχείται δηλαδή από σκοτεινές, υπερφυσικές και ανεξέλεγκτες
δυνάμεις, αλλά αντίθετα είναι δυνατόν να κατανοηθεί και να
ερμηνευθεί, μόλις εξακριβωθεί η αιτία, ο λόγος που γεννά τα φαινόμενα
αυτά.
Η ανάγκη, που αναφέρεται στο ρητό, ως υπαγορεύουσα τα πάντα, είναι
κατα τους έλληνες διανοητές η υπέρτατη αρχή. Ο Θαλής όταν ρωτήθηκε
ποιο είναι το ισχυρότερο στον κόσμο απάντησε η Ανάγκη:
ΙΣΧΥΡΟΤΑΤΟΝ Η ΑΝΑΓΚΗ, ΚΡΑΤΕΙ ΓΑΡ ΠΑΝΤΩΝ
ο δε Παρμενίδης ο Ελεάτης δίδασκε ότι η Ανάγκη κρατεί τα πάντα στα
δεσμά των ορίων που αυτή ορίζει:
ΚΡΑΤΕΡΗ ΓΑΡ ΑΝΑΓΚΗ ΠΕΙΡΑΤΟΣ ΕΝ ΔΕΣΜΟΙΣΙΝ ΕΧΕΙ
Εξ άλλου στον Πιττακό το Μυτιληναίο, αποδίδεται η ρήση:
ΑΝΑΓΚΑι Δ' ΟΥΔΕ ΘΕΟΙ ΜΑΧΟΝΤΑΙ
Η αντίληψη αυτή για την υποταγή των θεών στην αναγκαιότητα, είναι από
τις πιο χαρακτηριστικές της αρχαίας ελληνικής σκέψης και ίσως
μοναδική στην κοσμοαντίληψη του ανθρώπου της Αρχαιότητας.

Η ΑΦΘΑΡΣΙΑ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Πρώτοι οι Ελεάτες φιλόσοφοι διατύπωσαν τη γνώμη ότι ο κόσμος είναι
αγέννητος, αιώνιος και άφθαρτος. Όπως λέει ο Ξενοφάνης
ΑΓΕΝΝΗΤΟΝ ΚΑΙ ΑΙΔΙΟΝ ΚΑΙ ΑΦΘΑΡΤΟΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟΝ
Ο Αναξαγόρας το διατυπώνει με μεγαλύτερη σαφήνεια Κανένα πράγμα δε
δημιουργείται ούτε εξαφανίζεται, αλλά από την ανάμιξη υπαρχόντων
πραγμάτων δημιουργούνται νέα ενώ με τον διαχωρισμό αποσυντίθενται.
Ετσι καλύτερα θα ήταν να λέμε τη γένεση σύνθεση και τη φθορά
αποχωρισμό:
ΟΥΔΕΝ ΓΑΡ ΧΡΗΜΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΥΔΕ ΑΠΟΛΛΥΤΑΙ ΑΛΛ' ΥΠΟ ΕΟΝΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΩΝ ΣΥΣΜΙΓΕΤΑΙ ΤΕ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΝΕΤΑΙ. ΚΑΙ ΟΥΤΩΣ ΑΝ ΟΡΘΩΣ ΚΑΛΟΙΕΝ ΤΟ ΓΙΝΕΣΘΑΙ ΓΕ ΣΥΜΜΙΣΓΕΣΘΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΑΠΟΛΛΥΣΘΑΙ ΔΙΑΚΡΙΝΕΣΘΑΙ
Από τη διατύπωση αυτή του Αναξαγόρα φθάσαμε στο πασίγνωστο ρητό:
ΜΗΔΕΝ ΕΚ ΤΟΥ ΜΗ ΟΝΤΟΣ ΓΙΝΕΣΘΑΙ ΜΗΔΕ ΕΙΣ ΤΟ ΜΗ ΟΝ ΦΘΕΙΡΕΣΘΑΙ
που αποδίδεται στον Δημόκριτο τον Αβδηρίτη.
Λογική συνέπεια της αρχής της αφθαρσίας της ύλης είναι αφ' ενός μεν
το αιώνιον και αφ' ετέρου το άναρχον της. Η ύλη δεν δημιουργήθηκε από
κανέναν και από πουθενά και δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος, τόσο στο
χρόνο όσο και στο χώρο. Δυόμισι χιλιάδες χρόνια αργότερα ο Αϊνστάϊν
θα μιλήσει για το πεπερασμένο αλλά χωρίς πέρατα σύμπαν και θα
συνδέσει την ύλη με το χώρο και το χρόνο.

Η ΑΔΙΑΚΟΠΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΗ

ΠΑΝΤΑ ΧΩΡΕΙ ΚΑΙ ΟΥΔΕΝ ΜΕΝΕΙ
Το πασίγνωστο αυτό ρητό του Ηράκλειτου του Εφέσιου, διατυπώθηκε για
πρώτη φορά στο βιβλίο του "Περί Φύσεως" και διδάσκει την αδιάκοπη
αλλαγή και την αιώνια κίνηση των πάντων. Κατά τον Ηράκλειτο ο κόσμος
δεν είναι ένα στατικό Είναι αλλά ένα αδιάκοπο Γιγνεσθαι. Με ένα
εξαιρετικής παραστατικότητας παράδειγμα επεξηγούσε αυτή την αλλαγή:
ΔΙΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΑΥΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟΝ ΟΥΚ ΑΝ ΕΜΒΑΙΗΣ
ή σύμφωνα με άλλο απόσπασμα
ΠΟΤΑΜΩι ΓΑΡ ΟΥΚ ΕΣΤΙΝ ΕΜΒΗΝΑΙ ΔΙΣ ΤΩι ΑΥΤΩι ΠΟΤΑΜΟΙΣΙ ΤΟΙΣΙΝ ΑΥΤΟΙΣΙΝ ΕΜΒΑΙΝΟΥΣΙ ΕΤΕΡΑ ΚΑΙ ΕΤΕΡΑ ΥΔΑΤΑ ΕΠΙΡΡΕΙ
Δεν είναι δυνατό να μπούμε δυο φορές στον ίδιο ποταμό, γιατί στο
μεταξύ νέα νερά έχουν τρέξει στην κοίτη του και τον έχουν αλλάξει και
ουσιαστικά δεν είναι πια ο ίδιος ποταμός.
Ας σημειωθεί ότι το πασίγνωστο τα πάντα ρει, που συμπυκνώνει τη
φιλοσοφία του Ηράκλειτου δεν υπάρχει σε κανένα διασωθέν απόσπασμα του
Εφεσίου σοφού. Οπωσδήποτε θα περιλαμβανόταν στο βιβλίο του, όπως
μαρτυρούν πολλοί συγγραφείς, αλλά χάθηκε. Άλλωστε για τον Ηράκλειτο
σημασία δεν έχει τόσο η αδιάκοπη αλλαγή όσο η πάλη των αντιθέτων.

Η ΠΑΛΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΘΕΤΩΝ

Πραγματικά κατά τον Ηράκλειτο:
ΕΙΔΕΝΑΙ ΔΗ ΧΡΗ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟΝ ΕΟΝΤΑ ΞΥΝΟΝ,
ΚΑΙ ΔΙΚΗΝ ΕΡΙΝ ΚΑΙ ΓΙΝΟΜΕΝΑ ΠΑΝΤΑ ΚΑΤ' ΕΡΙΝ ΚΑΙ ΧΡΕΩΝ
(Πρέπει να ξέρουμε πως ο πόλεμος είναι κοινός, πως δικαιοσύνη είναι η
έρις και πως όλα γίνονται με την αντίθεση και την υποχρεωτική
νομοτέλεια - όπως αποδίδει το απόσπασμα ο Θ.Βέικος).
Λέγοντας πόλεμο εννοούσε τον αγώνα και την πάλη και γενικώτερα την
κοινή δύναμη που γεννά όλα τα πράγματα. Κατά τον Ηράκλειτο ο κόσμος
βρίσκεται συνεχώς σε κατάσταση σύρραξης, από την οποία νέες
καταστάσεις δημιουργούνται και παλιές εξαφανίζονται κι αυτό ισχύει
τόσο για τη φύση όσο και για την κοινωνία
ΠΟΛΕΜΟΣ ΠΑΝΤΩΝ ΠΑΤΗΡ
Από την πάλη των αντιθέτων προκύπτει νέα αρμονία:
ΕΚ ΤΩΝ ΔΙΑΦΕΡΟΝΤΩΝ ΚΑΛΛΙΣΤΗΝ ΑΡΜΟΝΙΑΝ διότι ΤΟ ΑΝΤΙΞΟΥΝ ΣΥΜΦΕΡΕΙΝ
ο ίδιος δίδασκε πως η θάλασσα μπορεί να ναι ταυτόχρονα και σωτήρια και
ολέθρια, για τα ψάρια το νερό της είναι πόσιμο και ωφέλιμο για τους
ανθρώπους άποτο και βλαβερό, ή πως η κίνηση του κοχλία με τον οποίον
πίεζαν τα υφασματα στο βαφείο είναι ταυτόχρονα ελικοειδής και ευθεία,
για να καταλήξει πως η κρυμμένη μέσα στις διάφορες καταστάσεις και
πολλές φορές μη αντιληπτή αμέσως αρμονία είναι ισχυρότερη από αυτή
που φαίνεται επιφανειακά.

Του Δημήτρη Σαραντάκου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Γιατί στην Ελλάδα; ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ"

THE MOST CHARACTERISTIC GREEK SURNAMES

ΤΑ ΠΛΕΟΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ
Ο μεσος ορος των ελληνικων οικογενειακων ονοματων μπορουμε να πουμε πως εχει τρεις εως εξι συλλαβες.
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΚΑΤ΄ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ Ααδαμοπούλου,Ααθανασόπουλος,Ααρών,Αβαβιάν,Αβαγιανέλη,Αβαγιάννης,Αβαγιάννος
ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΚΑΤ΄ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
ΕΠΩΝΥΜΑ Ωνάσης,Ωνασιάδης,Ωνάσογλου,Ωραιόπουλος,Ωραιοπούλουδος,Ωρολογαδέλη,Ωρολογάς,Ωρολογίδης,Ωρολογόπουλος ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ
Τα ελληνικα οικογενειακα ονοματα ειναι κατα κανονα τα μεγαλυτερα και πολυσυλλαβοτερα απο τα οικογενειακα στις γνωστες μας ξενες γλωσσες.Υπαρχουν επτασυλλαβα Δακουμογιαννοπουλος,Κοντογιαννακοπουλος,ΣταματογιαννοπουλοςΥπαρχουν ομως και οκτασυλλαβα τα οποια εχουν και τορεκορ. Αναστασογιαννοπουλος,Βασιλογιαννακοπουλος,Παπαδημητρακοπουλος,Παπακωσταντινακοπουλος
ΤΑ ΜΙΚΡΟΤΕΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ.
Τα μονοσυλλαβα οικογενειακα ονοματα εινα σπανιωτατα.Γρες,Δρυς,Ζης,Κλης,Μπρης,Ντρες,Ρες [ΧΙΟΣ]Τζεν,Χλης [ΚΑΡΠΑΘΟΣ]

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "THE MOST CHARACTERISTIC GREEK SURNAMES"

«ΤΑ ΕΛΓΙΝΕΙΑ ΜΑΡΜΑΡΑ»

«Ο Καβάφης και τα Μάρμαρα του Παρθενώνα»
Ο Καβάφης γράφει και σχολιάζει το ζήτημα της επιστροφής των μαρμάρων του Παρθενώνα, των λεγόμενων «Ελγινείων Μαρμάρων».

---

«Σπουδαίον περιοδικόν της Αγγλίας , «Ο 19ος Αιών», δημοσίευσε την 1ην Μαρτίου άρθρον γραφόμενον «Ο Αστεϊσμός περί των Ελγινείων μαρμάρων».

Οι φιλόμουσοι και φιλάρχαιοι αναγνώσται θα ενθυμώνται το κίνημα όπερ εγένετο τελευταίως εν Αγγλία ίνα αποδοθώσιν εις την Ελλάδα αι αρχαιότητες ας προ 80 ετών ο λόρδος Έλγιν , πρέσβυς της Αγγλίας παρά την Υ.Πύλη , ήπαρσεν - ίνα τας προφυλάξη δήθεν - εκ της Ακροπόλεως.

Ο λόγιος κ. Φρειδερίκος Χάρισσον θερμώς υποστήριξε το κίνημα , έγραψε δε εν τω «19ω Αιώνι» το περίφημόν του άρθρον «Απόδοτε τα Ελγίνεια Μάρμαρα».

Την απάντησιν εις το άρθρον αυτό γράφει ο Διευθυντής του περιοδικού , ισχυριζόμενος ότι ο κ. Χάρισσον πραγματευθείς περί της επιστροφής των Ελγινείων μαρμάρων ηστεϊζετο απλώς , και κατέγινε περί το δοκιμάσαι την διορατικότητα του πνεύματος των συμπολιτών του - εάν τάχα θα ήναι αρκετά έξυπνοι να εννοήσουν την ειρωνείαν του. Άλλως ηθέλησεν επίσης να περιπαίξη την συνήθειαν διαφόρων συγχρόνων ρητόρων οίτινες επινοούσι θέματα της ευφράδειας των , ζητούσι να αποδείξωσι παραδοξολογίας και χιμαίρας.

Ούτω κρίνει ο κ. Τζαίμης Νώουλς , διευθυντής του περιοδικού «Ο 19ος Αιών». Μοι φαίνεται όμως ότι ο παραδοξολογών είναι μάλλον αυτός ή ο κ. Χάρισσον.

Το άρθρον του ουδέ λογικόν είναι, ουδέ γενναίον. Είναι τόσον ξηρόν κατά το ύφος, έχει τοιαύτην πληθώραν πτωχής ή μάλλον, ανόστου ειρωνείας ,ώστε πιστεύω ότι μόνον οι Έλληνες, τους οποίους αφορά αμέσως το ζήτημα, θα έχωσι την υπομονήν να το αναγνώσωσιν ίνα σωθώσιν αι αμαρτίαι των.

Εν τη εξάψει του ο κ. Νώουλς τι δεν λέγει!

Εκθειάζει του Έλγιν την αρπαγήν. Μυκτηρίζει τον Βύρωνα. Σχετίζει την ευτελή υπεξαίρεσιν των μαρμάρων, προς τα ένδοξα τρόπαια του Νέλσωνος. Φρονεί ότι εάν επιστραφώσιν αι αρχαιότητες αύται, πρέπει ν'αποδοθώσιν επίσης η Γιβραλτάρη, η Μελίτη, η Κύπρος, η Ινδική - λησμονών ότι η κατοχή των χωρών εκείνων λογίζεται αναγκαία εις το Αγγλικόν κράτους, ενώ τα Ελγίνεια μάρμαρα εις ουδέν χρησιμεύουσιν άλλο ή εις τον ωραϊσμόν και πλουτισμόν του και άνευ αυτών ωραιοτάτου και πλουσιωτάτου Βρεττανικού Μουσείου. Ψέγει του κ. Χάρισσον την ορθοτάτην παρατήρησιν, ότι το κλίμα του Λονδίνου φθείρει τας γλυφάς των μαρμάρων και εκφράζει τον φόβον μη εάν μετακομισθώσιν εις Αθήνας καταστραφώσιν εν ενδεχόμενη αναφλέξει του Ανατολικού ζητήματος - λησμονών ότι ο φρόνιμος άνθρωπος οφείλει να διορθώνη το ενέστος κακόν πριν φροντίσει περί του μέλλοντος.

Δεν φαίνεται να δίδη πολλήν σπουδαιότητα εις τα δικαιώματα άτινα έχει των μαρμάρων «ο αναμεμιγμένος μικρός πληθυσμός όστις σήμερον κατοικεί επί των ερειπίων της Αρχαίας Ελλάδος» και υποθέτω ευρίσκει τα δικαιώματα του λόρδου Έλγιν και εαυτού μεγαλείτερα. Παρατηρεί ότι, αν ηκολουθείτο η συμβουλή του κ. Χάρισσον και απεδίδοντο αι περί ου ο λόγος αρχαιότητες εις την Ελλάδα, τις οίδεν εάν καμμία εκ των ολιγοβιών κυβερνήσεών της δεν θα τας επώλει αντί εκατομμυρίου λ.στ. εις την Γερμανίαν, ή αντί δύο εις την Αμερικήν ή χειρότερα, εάν δεν θα τας επώλει λιανικώς, εις ένα έκαστον ολίγας.

Ταύτα είναι ύβρις αδικαιολόγητος και εμφαίνουσα πολλήν ελαφρότητα εις την οποίαν η αρμόζουσα απάντησις θα ήτο - Είμεθα Κύριοι να διαθέσωμεν ως θέλομεν τα ημέτερα.

Αλλ' ας διαφωτισθή η άγνοια του ανδρός και ας μάθη ότι μέχρι τούδε αι ελληνικαί κυβερνήσεις, ολιγόβιοι ή μακρόβιοι, επεδείξαντο πολλήν ευλάβειαν και φροντίδα προς τα αρχαία μνημεία, ότι διάφορα μουσεία συνεστάθηκαν εν Ελλάδι, ων η διοίκησις είναι αξιόλογος και ότι εν Αθήναις τα Ελγίνεια μάρμαρα θα τυχώσει της αυτής πίστης διαφυλάξεως και περιποιήσεως οίας και εν Αγγλία. Είναι δε νόστιμος ο κ. Νώουλς όταν μας αφίνει να ίδωμεν και την χρημαιτικήν άποψιν της υποθέσεως. Εις εν μέρος του άρθρου του λέγει, ότι η σημερινή αξία των μαρμάρων υπολογίζεται εις εκατομμύρια, και εις άλλο πάλιν μέρος ομολογεί, ότι δια να τα αποκτήση ο λόρδος Έλγιν εξώδευσε 14.000 λ. Τι καλή δουλειά!

Δεν αναγράφω περισσότερας εκ των παρατηρήσεως του κ. Νώουλς. Είναι της αυτής ποιότητος και αι επίλοποι. Εξ άλλου δεν νομίζω πρέπον να τον θεωρήση τις υπεύθυνον δι' όλα όσα γράφει. Ο ανήρ εις άλλας περιστάσεις απέδεξεν ότι δεν αμοιρεί παιδείας, ορθής κρίσεως, και άλλων φιλολογικών προσόντων. Όθεν τείνω να πιστεύσω ότι πρέπει να αποδοθή το άτακτον της συνθέσεως και των κρίσεών του περί των Ελγινειών μαρμάρων εις την πνευματικήν σύγχυσιν ην τω επήνεγκεν η σκέψις ότι αι πολύτιμοι αύται αρχαιότητες - οι περικαλλείς αδάμαντες της Αττικής - ηδύναντο να ξεφύγουν από το Βλούμσβουρύ του. Το' μισολέγει ο ίδιος μετά βουκολικής απλότητος εν μια περίοδω του άρθρου του - Τι ιδέα (δεν ενθυμούμαι αν ήναι ακριβώς αυταί αι λέξεις του) ενώ έχωμεν τας ωραίας αυτάς αρχαιότητας εδώ και ειμπορεί ο λαός μας να πηγαίνη να τας θαυμάζη όποτε θέλει, τι ιδέα να τας στείλωμεν εις την άλλην άκρην της Ευρώπης!

Εν Αλεξανδρεία της Αιγύπτου, τη 27 Μαρτίου 1891

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Π. ΚΑΒΑΦΗΣ

Εφ. «Εθνική»
έτος Β' αριθμ. 117
Εν Αθήναις Δευτέρα
29 Απριλίου 1891
Κωνσταντίνος Π. Καβάφης

Αναδημοσιεύονται από την ιστοσελίδα του οργανισμού Παρθενώνας 2004

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "«ΤΑ ΕΛΓΙΝΕΙΑ ΜΑΡΜΑΡΑ»"

GREEK ALPHABET

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΙ Ο ΚΑΘΕ ΕΛΛΗΝΑΣ ΠΡΟΩΘΗΣΤΕ ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΠΑΝΤΟΥ!!!
Η διαδοχή των γραμμάτων στην πλήρη εκφώνηση τους δεν είναι καθόλου τυχαία αλλά πίσω από αυτήν υπολανθάνει μία πλήρηςγραμματική, συντακτική και νοηματική συνέχεια, ανωτέραςσυλλήψεως.
Σύμφωνα με αυτήν την γνωστή μας εκφώνηση, τα ελληνικά γράμματα(αφού προσθέσουμε και το εξαφανισμένο σήμερα έκτο γράμμα:Στίγμα ή Δίγαμμα)ακούγονται και γράφονται ως εξής:
ΑΛΦΑ-ΒΗΤΑ-ΓΑΜΑ-ΔΕΛΤΑ-ΕΨΙΛΟΝ-ΣΤΙΓΜΑ--ΖΗΤΑ-ΗΤΑ-ΘΗΤΑ-ΙΩΤΑ-ΚΑΠΠΑ-ΛΑΜΒΔΑ-ΜΙ-ΝΙ-ΞΙ--ΟΜΙΚΡΟΝ-ΠΙ-ΡΟ-ΣΙΓΜΑ-ΤΑΥ-ΥΨΙΛΟΝ-ΦΙ-ΧΙ--ΨΙ-ΩΜΕΓΑ.
Αποκωδικοποιώντας την γνωστή αυτή διάταξη, που έγινε σύμφωνα με τιςαρχές της Ερμητικής φιλοσοφίας, έχουμε τα ακόλουθα:
ΑΛ ΦΑ, ΒΗ ΤΑ ΓΑ, (Α)ΜΑ ΔΕ (Ε)Λ ΤΑΕΨ ΙΛΩΝ, ΣΤ(Η) ΙΓΜΑ, ΖΗ ΤΑ, Η ΤΑ, ΘΗΤΑ ΙΩΤΑ ΚΑ ΠΑΛΑΜ, ΔΑ, ΜΗ ΝΥΞ Η,Ο ΜΙΚΡΟΝ, ΠΥΡΟΣ ΙΓΜΑ ΤΑΦΥ(Ε)Ψ ΙΛΩΝ, ΦΥ ΨΥΧΗ Ο ΜΕΓΑ.
Εν συνεχεία, αφού προσθέσουμε τα εννοούμενα συνδετικά καιρήματα που παραλείπονται, έχουμε την ανάδυση μιας θαυμάσιαςκοσμογονικής προσευχής - επίκλησης προς την πηγή του φωτός.
ΑΛ ΦΑ, ΒΗ ΤΑ ΓΑ!ΑΜΑ ΔΕ ΕΛ ΤΑΕΨΙΛΩΝ, ΣΤΗ ΙΓΜΑ ΚΑΤΑ ΠΑΛΛΑΝ ΔΑ(ΙΝΑ) ΜΗ ΝΥΞΗ, Ο ΜΙΚΡΟΝ (ΕΣΤΙ) ΠΥΡΟΣ(ΔΕ) ΙΓΜΑ ΤΑΦΗ ΕΨΙΛΩΝ, ΦΥ(ΟΙ) ΨΥΧΗ,Ο ΜΕΓΑ (ΕΣΤΙ).Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ:
Αλ = Ο νοητός ήλιοςΦα-ος = Το φως
Βη = προστακτική του ρήματος βαίνω (βαδίζω, έρχομαι)
Τα = Δοτική άρθρου δωρικού τύπου τη, εις τηνΓα = Γη (δωρικός τύπος)Αμα = (επιρρ.) συγχρόνως
Έλ = ο ορατός Ήλιος, ο Ερχόμενος
Έψ = ρήμα έψομαι, εψ-ημένος, ψημένος
Ιλών = Ιλύς (ουσιαστικό), λάσπη, πηλός
Στη = προστακτική ρήματος ίστημι
Ίγμα = καταστάλαγμα, απόσταγμα
Ζή = προστακτική ρήματος ζω
Η = υποτακτική ρήματος ειμί, είμαι
Θη = προστακτική ρήματος θέτω
Ιώτα = τα ίωγα, τα ΕγώΠαλάν = Ρήμα πάλλω (δονούμαι, περιστρέφομαι) επίθετο παλλάς-πάλλουσι,περιστρεφόμενη (πρβλ: Παλλας Αθηνά)
Δά = άλλος τύπος της Γα, Γης (πρβλ: Δαμήτηρ, Δημήτηρ, Δήμητρα=Μητέρα γη)
Νύξ = νύκτα
Ο = το οποίο, που
Φυ(οι) = ευκτική ρήματος φύω (φυτρώνω, αναπτύσσομαι)
Κ.Ο.Κ.ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ...(;)ΑΛ, ΕΣΥ ΠΟΥ ΕΙΣΑΙ ΤΟ ΦΩΣ, ΕΛΑ ΣΤΗ ΓΗ! ΚΑΙ ΕΣΥ ΕΛ ΡΙΞΕ ΤΙΣ ΑΚΤΙΝΕΣ ΣΟΥ ΣΤΗΝ ΙΛΥ ΠΟΥ ΨΗΝΕΤΑΙ (που βρίσκεται σε κατάσταση αναβρασμού). ΑΣ ΓΙΝΕΙ ΕΝΑ ΚΑΤΑΣΤΑΛΑΓΜΑ (μία ξηρά) ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΕΣΟΥΝ ΤΑ ΕΓΩ ΝΑ ΖΗΣΟΥΝ, ΝΑ ΥΠΑΡΞΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΣΤΑΘΟΥΝ ΠΑΝΩ ΣΤΗ ΓΗ.ΑΣ ΜΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ Η ΝΥΚΤΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΙΚΡΟΝ ΚΑΙ ΚΙΝΔΥΝΕΨΕΙ ΝΑ ΤΑΦΗ (να σβήση, να χαθεί) ΤΟ ΚΑΤΑΣΤΑΛΑΓΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΒΡΑΖΟΥΣΑ ΙΛΥ, ΚΑΙ ΑΣ ΑΝΑΠΤΥΧΘΕΙ Η ΨΥΧΗ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΕΓΙΣΤΟ, ΤΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟ ΟΛΩΝ
ΣΙΓΟΥΡΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΑΠΟΨΗ ΠΟΥ ΠΟΛΥ ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΕΙΧΕ ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΔΟΣΗ ΑΛΗΘΕΙΑΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "GREEK ALPHABET"

Μία άγνωστη αρχαία πόλη ήρθε στο φως

Οικισμούς, ιερά και νεκροπόλεις μιας περιοχής γνωστής μόνον από τις πηγές «χτύπησε» η αρχαιολογική σκαπάνη στις Σέρρες

Της Γιωτας Μυρτσιωτη

Ιχνη ζωής μιας ακμάζουσας περιοχής κατά τους αρχαϊκούς, κλασικούς, ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους φέρνει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στον νομό Σερρών. Οι ανασκαφές τής νεοσύστατης ΚΗ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, τα δύο τελευταία χρόνια, έδωσαν αναπάντεχα ευρήματα: οικισμούς, ιερά και νεκροπόλεις μιας περιοχής γνωστής μόνο από τις πηγές. Στον Νέο Σκοπό ανακαλύφθηκε η αρχαία Βέργη, μια σπουδαία κατά τα αρχαϊκά χρόνια εμπορική πόλη, πέρασμα προς τη θρακική ενδοχώρα. Στη Γάζωρο οικισμός ελληνιστικών (3ος π.Χ. αι.) και ρωμαϊκών (2ος-4ος αι. μ.Χ.) χρόνων και στο Σιδηρόκαστρο ιερά του θεού Απόλλωνα, των νυμφών και του τραγοπόδαρου μυθικού θεού Πάνα που «έζησαν» από τον 2ο έως τον 4ο αιώνα μ.Χ. Τα νέα ευρήματα των Σερρών θα αποτελέσουν μία από τις 80 ανακοινώσεις του 20ού Αρχαιολογικού Συνεδρίου για το ανασκαφικό έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη που αρχίζει την ερχόμενη Πέμπτη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

Εμπορικός κόμβος στις όχθες του Στρυμόνα

Το «θεσμοφόριο», ένα ιερό αφιερωμένο στη γονιμότητα των γυναικών, όπου τελούσαν τις θυσίες τους οι κάτοικοι της αρχαίας Βέργης στους αρχαϊκούς και τους ρωμαϊκούς χρόνους, διατηρούσε επί αιώνες τα απομεινάρια από τις τελευταίες τελετές. Στον μεγάλο κυκλικό λάκκο, τον κύριο χώρο του θεσμοφορίου (διαμέτρου 1,70 μ. και βαθους 1,65 μ.), μέσα σε παχύ στρώμα στάχτης και κάρβουνων σώζονταν κόκαλα ζώων, κυρίως χοιριδίων, ειδώλιο αγριόχοιρου, αγνύθες και θραύσματα αγγείων που χρονολογούνται στα τέλη του 6ου - αρχές του 5ου π.Χ. αι.

«Θησαυρός» νομισμάτων

Ενα «θησαυρό» νομισμάτων και άφθονη κεραμική έκρυβαν και τα κτίρια με πήλινο δάπεδο των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων (3ος π.Χ αι. -1ος μ.Χ. αι.) που ανασκάφηκαν δίπλα στο θεσμοφόριο.

Δεκάδες αγγεία μελανόμορφα και ερυθρόμορφα, κεραμική άβαφη και μελαμβαφή, λυχνάρια και χυτροειδή (ορισμένα από το αρχαϊκό εργαστήρι «Φαρί» της Θάσου) ήταν η πλούσια σοδιά που δείχνει την άμεση επικοινωνία των κατοίκων με τους Θάσιους κατά τα τέλη του 6ου π.Χ. αιώνα. «Η αρχαία Βέργη ήταν πιθανότατα ένα σημαντικό «εμπόριο», δηλαδή εμπορικός σταθμός στον πλωτό ποταμό Στρυμόνα, στις όχθες της λίμνης Κερκινίτιδας», εξηγεί η διευθύντρια της ΚΗ΄ ΕΠΚΑ κ. Κατερίνα Περιστέρη. Εκεί είχαν εγκατασταθεί οι Θάσιοι στα τέλη του 6ου π.Χ αιώνα και λόγω της γεωγραφικής της θέσης, του γεωργικού και μεταλλευτικού της πλούτου μετεξελίχθηκε σε αποικία της Θάσου.

Η πόλη απέκτησε κυρίαρχο ρόλο, καθώς διευκόλυνε τη μετακίνηση των αγαθών από το Αιγαίο και τη Θάσο προς τη θρακική ενδοχώρα και τα Βαλκάνια. Αρχισε να χάνει σε σπουδαιότητα μετά την ίδρυση της Αμφίπολης (437 π.Χ.), εξακολουθούσε ωστόσο να είναι αυθυπόστατη πόλη στα ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια. Αυτό πιστοποιείται από τα ευρήματα των ανασκαφών στον οικισμό και στη νεκρόπολη, όπου αποκαλύφθηκαν συνολικά 38 τάφοι σε δυο στρώματα ελληνιστικών (τέλη 3ου - αρχές 2ου π.Χ αι.) και ρωμαϊκών χρόνων (3ος μ.Χ αι.). Χρυσά στεφάνια με φύλλα βελανιδιάς και χρυσές ταινίες με φύλλα ελιάς στις ανδρικές ταφές, χρυσά και ασημένια κοσμήματα, πήλινα αγγεία, μυροδοχεία, λυχνάρια, πήλινα ειδώλια, μολύβδινες και πήλινες πυξίδες, σιδερένιες στλεγγίδες, σιδερένιες αιχμές δοράτων, χάλκινα κάτοπτρα και χάλκινα νομίσματα είναι μερικά από τα δεκάδες κτερίσματα της ελληνιστικής περιόδου που επιβεβαιώνουν τη σπουδαιότητα της αρχαίας εμπορικής πόλης.

Χριστιανικό πυρ στο παγανιστικό υπαίθριο ιερό

Ενα από τα σημαντικότερα υπαίθρια ιερά βράχων των ρωμαϊκών χρόνων, αφιερωμένο στον θεό Απόλλωνα, στις Νύμφες και στον θεό Πάνα, έκρυβε ο μαγευτικός χώρος του «Μαύρου βράχου». Απέχει 2,5 χιλιόμετρα από την πόλη του Σιδηροκάστρου, κοντά στον ποταμό Κρουσοβίτη όπου σε ψηλό ασβεστολιθικό βράχο, μια λαξευμένη σκάλα τριών μέτρων οδηγούσε στην κεντρική κόγχη του αρχαίου ιερού. Κομμάτια του παζλ για τη λατρευτική χρήση του ιερού επί δύο περίπου αιώνες (2ος-4ος αι. μ.Χ.) αποτέλεσαν τα θραύσματα κεραμικής που άφησαν πίσω τους οι φανατικοί χριστιανοί όταν κατέστρεψαν βίαια τον λατρευτικό χώρο τον 4ο μ.Χ. αιώνα.

«Η καταστροφική μανία ήταν εμφανής. Αρχικά αποκόλλησαν τα αγάλματα από τις κόγχες κι αφού τα τεμάχισαν, τα πέταξαν στο έδαφος προσπαθώντας να εξαφανίσουν κάθε παγανιστική λατρεία από την περιοχή. Στη συνέχεια πυρπόλησαν τον χώρο κι αυτό φαίνεται από το παχύ στρώμα καταστροφής που αποκάλυψε η αρχαιολογική σκαπάνη», εξηγεί η κ. Περιστέρη. Σώθηκαν, ωστόσο, ένα ακέφαλο άγαλμα του μυθικού θεού των βοσκών Πάνα με το ανθρώπινο σώμα και τα τραγίσια του πόδια, ένα ακέφαλο γλυπτό του θεού Απόλλωνα, θραύσματα χεριών, ποδιών, μηρού, τμήματα κορμών, κεφαλής, νομίσματα μεταξύ των οποίων του Μάρκου Αυρήλιου (2ος μ.Χ. αι. και Κωνσταντίνου Α΄ (4ου μ.Χ. αι.), καθώς και πλήθος άβαφων αγγείων με έντονα ίχνη καύσης (κόκαλα ζώων, σιδερένια εγχειρίδια) που επιβεβαιώνουν τις λατρευτικές υπαίθριες τελετές.

Μάρτυρας για την κατασκευή ναών αφιερωμένων στον Απόλλωνα και την Αρτεμη κατά τον 2ο αιώνα (156 μ.Χ.) υπήρξε ενεπίγραφη μαρμάρινη πλάκα που βρέθηκε στην περιοχή Σιδηροκάστρου το 1964, διευκρινίζει η κ. Περιστέρη. Είχε χρησιμοποιηθεί ως καλυπτήρια πλάκα τάφου. Το πλήθος των σπασμένων γυναικείων αγαλμάτων –το ένα πιθανόν της θεάς Αρτέμιδος– που βρέθηκαν μαζί με τα άλλα κινητά ευρήματα, σε συνδυασμό με τη μαγευτική τοποθεσία (νερά να ανέβλυζαν μέσα σε μια πλούσια βλάστηση), αποδεικνύουν ότι «στη θέση αυτή λατρεύτηκε ο Θεός Απόλλωνας συνοδευόμενος από τις Νύμφες και τον θεό των σπηλαίων και των βοσκών Πάνα κατά τον 2ο μ.Χ. αι., επί δύο αιώνες, μέχρις ότου η έλευση των φανατικών χριστιανών έκανε τη σύριγγα του Πάνα να σιωπήσει για πάντα».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Μία άγνωστη αρχαία πόλη ήρθε στο φως"

GREEK TRAVEL INSTRUCTION FOR FYROM

Ελληνική ταξιδιωτική οδηγία για την ΠΓΔΜ

Ο Εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, κ. Γ. Κουμουτσάκος, προέβη στην ακόλουθη ανακοίνωση: «Το υπουργείο Εξωτερικών ενημερώνει τους Έλληνες πολίτες που επιθυμούν να ταξιδέψουν στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, με την πρόθεση να διαμείνουν ή απλώς να διέλθουν, για επαγγελματικούς ή προσωπικούς σκοπούς, ότι ενδέχεται να αντιμετωπίσουν προβλήματα, ενδεικτικώς για τους εξής λόγους:
1) Το αρνητικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί σε βάρος της χώρας μας, το τελευταίο έτος, προκάλεσε περιστατικά προπηλακισμών προσώπων, ιδίως οδηγών και επιθέσεων και φθορών σε αυτοκίνητα με ελληνικές πινακίδες κυκλοφορίας.
2) Η τοπική νομοθεσία και οι διαδικαστικοί κανόνες, π.χ. όσον αφορά: τελωνεία, φορολογία, μεταφορές τράνζιτ, εξαγωγή ποσού σε ξένο συνάλλαγμα που υπερβαίνει τα 2.000 ευρώ, εκτός αν δηλωθεί κατά την είσοδο στην χώρα, κανόνες οδικής κυκλοφορίας.
Τα παραπάνω μέτρα εφαρμόζονται πλειστάκις, από τις σκοπιανές αρχές έναντι των Ελλήνων πολιτών, με εξάντληση κάθε αυστηρότητας, με εμφανή χαρακτηριστικά κατάχρησης και δυσανάλογες συνέπειες.
Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι η νομοθεσία στην ΠΓΔΜ αλλάζει συνεχώς και χωρίς καμία προηγούμενη ενημέρωση του κοινού, ούτε των ενδιαφερομένων επαγγελματικών κλάδων.
Τα ανωτέρω έχουν καταγραφεί ως περιστατικά, ιδίως στους τελευταίους μήνες, από τις αρμόδιες ελληνικές Αρχές.
Οι Έλληνες πολίτες ενθαρρύνονται να ενημερώνονται εγκαίρως για τους ισχύοντες στην ΠΓΔΜ κανόνες καθώς και να τους τηρούν πολύ σχολαστικά και, κυρίως, να λαμβάνουν μέτρα ιδιαίτερης προσοχής και σύνεσης, όσον αφορά την ασφάλεια του προσώπου και της περιουσίας τους, κατά την διαμονή ή την διέλευσή τους από την ΠΓΔΜ.
Οι ελληνικές διπλωματικές και προξενικές Αρχές στη χώρα είναι στην διάθεση των Ελλήνων πολιτών, για τυχόν διευκρινίσεις ή για συνδρομή στην περίπτωση δυσάρεστου συμβάντος

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "GREEK TRAVEL INSTRUCTION FOR FYROM"

THE FIRST GREEK MAN TO AMERIKA

Προέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Φλώριδας
Με αίσθημα Εθνικής υπερηφάνειας και με ιδιαίτερη τιμή και ξεχωριστή χαρά, θέλω να καλωσορίσω κάθε έναν από εσάς ξεχωριστά και να σας ευχαριστήσω, που μας τιμήσατε με την παρουσία σας, στις ιστορικές εκδηλώσεις για τα αποκαλυπτήρια του Αδριάντα του πρώτου Έλληνα που έφθασε στο Clearwater της Φλώριδας στις 14 Απριλίου του 1528.

Η συστράτευση όλων είναι υποχρέωση και καθήκον για να συμβάλλουμε στην φρούρηση της πολιτιστικής και εθνικής μας κληρονομιάς και την προβολή του οικουμενικού Ελληνισμού.

Οι Έλληνες της Αμερικής με πρωτοπόρο το Θεόδωρο, αποδεικνύουν περίτρανα για μία ακόμη φορά ότι αποτελούν αστείρευτη πηγή έμπνευσης, έρευνας και άντλησης ιδεών, που προωθούν και προάγουν το πνευματικό επίπεδο του Ελληνισμού.

Είμαι πεπεισμένος ότι η προσφορά των Ελλήνων στην Αμερική θα χρησιμεύσει ως εμπειρία και ως παράδειγμα για όλες τις εθνικές ομάδες, αλλά συγχρόνως θα μας ενθαρρύνει για την συνέχιση των προσπάθειών μας . Με αυτές τις σκέψεις σας απευθύνω τις θερμότερες ευχές μου, για την πλήρη επιτυχία του Ελληνισμού της Αμερικής, που δημιουργεί προϋποθέσεις μιας δυναμικής πηγής , για να αντλήσουμε αισιοδοξία για το μέλλον με την Ιστορία των Ελλήνων της Αμερικής που αρχίζει στο Clearwater της Φλώριδας.
Με ιδιαίτερη εκτίμηση Μιχάλης Σέρβος Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Φλώριδας

It is with great honor and national pride that I want to welcome each and everyone of you, and to thank you from the bottom of my heart, for coming today to honor all of us with your presence on this historic event of the unveiling of the statue of the first Greek who came to Clearwater on April 14th 1528. As Americans of Greek decent it is our duty to come together to preserve our national and cultural heritage and showcase our immigrant Greek culture. America’s Greeks, led by Theodoros, prove triumphantly once again that they are an endless source of inspiration, research, and discovery of ideas that create and promote the intellectual level of Greek culture. I am convinced that the contribution of America’s Greeks will serve as an inspiring example for all national groups, while at the same time encourage us to continue our efforts. With these thoughts I give you my warmest wishes for the complete success of the Greeks in America who create the conditions for a dynamic source from which we can draw encouragement for the future of the story of the Greeks in America, which begins in Clearwater Florida.
Sincerely, Michael Servos President of Hellenic Federation of Florida

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "THE FIRST GREEK MAN TO AMERIKA"

Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ ΑΛΚΥΟΝΗΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ ΑΛΚΥΟΝΗΣ"

Α.ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΑΠΟ.Τ.Υ.Φ.Χ.Ψ.Ω.

 ΣΥΝΕΧΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΛΙΣΤΑΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ
ΤΟ GREEK SURNAMES ΠΙΣΤΟ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΑΝΑΝΕΩΝΕΙ ΚΑΘΕ ΕΞΑΜΗΝΟ ΤΙΣ ΛΙΣΤΕΣ ΤΩΝ ΑΝΑΛΥΜΕΝΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΟΠΟΥ ΟΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΒΡΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ [ΠΑΝΩ ΔΕΞΙΑ ΠΑΤΩΝΤΑΣ ΤΟ ΕΙΚΟΝΙΔΙΟ ΜΠΑΝΕΡ] ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΟ ΤΟΥΣ ΕΠΩΝΥΜΟΥ।ΕΠΟΜΕΝΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011.ΜΕ 1000 ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΕΠΩΝΥΜΑ
ΕΝ ΤΩ ΜΕΤΑΞΥ ΣΕ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΒΑΣΗ ΟΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΝΤΑΙ ΜΕ ΑΡΘΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΜΑΣ
Η ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΔΕΙΓΜΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΩΝ ΑΝΑΛΥΜΕΝΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ
--Τ------------------------------------------------------------------------------------

ΤΑΚΟΣ:Επώνυμο προερχόμενο (κατά την βιβλιογραφία του Αθ. Μπούτουρα σε βιβλίο του το 1912) από το βαπτιστικό όνομα Δημήτριος=Δημητράκης=Τάκης, προστιθέμενης της κατάληξης –ος = Τάκος
ΤΑΤΣΙΩΝΑΣ: Επώνυμο προερχόμενο από την τουρκική λέξη tac=στέμμα
ΤΑΣΟΥΛΑΣ. ΕΠΩΝΥΜΟ ΠΟΥ ΚΑΤΑΤΑΣΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΩΝ ΜΗΤΡΩΝΥΜΙΚΩΝ.ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟ ΒΑΠΤΗΣΤΙΚΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ
Τζεπος, Τζουζεπος. Επωνυμο το οποιο ανηκει στην κατηγορια των πατρωνυμικων προερχομενο απο το ξενο και ιταλικο βαπτηστικο ονομα Giuseppe (Ιωσηφ).
Τάτσης . Επωνυμο αρβανιτικης προελευσης οπου σημαινει Δημητρακης
Τέγας, σύντμηση και παραφθορά στην Ήπειρο αλλά και τη Μακεδονία, του ονόμ. Στέργιος
Τζουροπάνος, σύνθετο όνομα από τις λέξεις Τζούρα (ιταλική λέξη usura = γουλιά, ρουφηξιά) + Πάνος
Τσαμποδήμος, σύνθετο όνομα από τις λέξεις Τσάμπα (δωρεάν) ή Τσαμπί (κομμάτι σταφύλι) + Δήμος
ΤΣΑΝΤΑΡΟΛΑΚΗΣ: Επώνυμο σύνθετο αποτελούμενο από την τουρκική λέξη cadir=τσαντίρι, σκηνί (cadirci=αντισκηνοποιός) και το υποκοριστικό από βαπτιστικό όνομα Λάκης. Συναντάται στην Κρήτη.
ΤΣΑΜΗΣ. Επωνυμο το οποιο ανηκει στην κατηγορια των εθνικων.Ειναι η ονομασια των Αλβανων της Τσαμουριας στα νοτια της Αλβανιας.
ΤΖΕΚΟΣ: Επώνυμο προερχόμενο από το ιταλικό πατρώνυμο Τζουζέπε, Τζέπος
ΤΡΑΝΟΥΔΗΣ: Επώνυμο προερχόμενο από παρατσούκλι ο τρανός=ο πολύ γνωστός, διάσημος με την κατάληξη –ουδης. Συναντάται στη Νάξο στο όμορφο χωριό Σαγκρί.
Τσιάγκλης, από την τουρκική λέξη cagli = ευτραφής, εύσωμος
Τσιλιγιάννης, σύνθετο όνομα από τις λέξεις Τσίλι (τουρκική λέξη cilli = αυτός που έχει φακίδες) + Γιάννης
Τσούτσουρας, πιθανό να προέρχεται από το ρήμα τσουτσουριάζω= ανατριχιάζω
ΤΣΕΡΜΠΙΝΗΣ: Επώνυμο καταγόμενο από παρατσούκλι από την βλάχικη λέξη tserbu=ελάφι με την νεοελληνική κατάληξη –ινης.
Τσαμαντάς .Επωνυμο αρβανιτικης προελευσης οπου σημαινει(τσα- ή χαϊ- μ' ντα = πήγαινε πιο κοντά)
Τσαπόγας .Επωνυμο αρβανιτικης προελευσης οπου σημαινει(ψηλοπόδαρος, συχνό στη Μεσσηνία)
Τσιγκας. Επωνυμο που προερχεται α) απο την αραβικη λεξη cike=πουλακι, σπαθι, λιγο
β)απο τον τσιγκο=μεταλλο
ΤΣΙΧΛΗΣ, ΤΣΙΧΛΑΣ: Επώνμο προερχόμενο από παρατσούκλι που εκφράζουν ιδιότητα ζώων ή πτηνών. Πιθανότατα το πουλί τσίχλα.
Τσιότσης, Τσιότσιας: Επώνυμο προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Χρυσόστομος, Χρύσιος.
ΤΟΥΤΟΥΦΑΣ, ΤΟΥΤΟΥΝΑΣ, ΤΟΥΤΟΥΝΗΣ: Επώνυμο προερχόμενο από την τουρκική λέξη tutun=το φυτό καπνός.
ΤΣΑΓΑΝΟΣ: Επώνυμο προερχόμενο από παρατσούκλι το οποίο αποδίδει ψυχική ή σωματική ιδιότητα ανθρώπου. Τσαγανό=ο έχων θάρρος και πείσμα, φιλότιμο, ευθυξία, δύναμη.
Τσόβρας: Επώνυμο προερχόμενο από την τουρκική λέξη corba=τσορβάς.
Τερζής.Τερζακης. Επωνυμο προερχομενο από την τουρκική λέξη terzi = ράφτης.
ΤΟΜΑΖΟΣ:Επώνυμο προερχόμενο από ξένο βαπτιστικό όνομα ιταλικό Tomaso. Ο Σ. Μενάρδος 262 παράγει τούτο εκ του γαλλικού Thomas.
Ταβουλαρης. Επωνυμο Βυζαντινο που κατατασεται στα επαγγελματικα, ηταν ο συμβολαιογραφος.
Ταχυδρομοπουλος. Επωνυμο που κατατασεται στα επαγγελματικα (ταχυδρομος) με την καταληξη –πουλος που προσδιδει Πελοποννησο.
ΤΟΜΠΡΟΣ: Επώνυμο προερχόμενο από τη σλαβική λέξη dobr=καλός, ειλικρινής (ντόμπρος)
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ, ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ: Επώνυμο προερχόμενο από παρατσούκλι το οποίο έχει σχέση προέλευσης από τα λουλούδια, τριαντάφυλλο.
ΤΣΑΦΑΝΤΑΚΗΣ:Επώνυμο προερχόμενο από το χρυσάφι. Ο Σ. Ψάλτης 148 πιστεύει ότι το επώνυμο προέκυψε από βυζαντινό επώνυμο. Χρυσάφω, Χ΄σάφου, Ξάφου, Ξαφένια, Τσαφένια. Βιβλιογραφία Αθανασίου Μπουτουρά, βιβλίο του 1912, με την κατάληξη –ακης που προσδιορίζει Κρήτη.
ΤΣΕΝΤΟΣ:Επωνυμο προερχομενο απο τη σλαβικη λεξη cedo που σημαινει παιδι, τεκνο.
ΤΣΙΤΣΟΣ, ΤΣΙΤΣΗΣ, ΤΣΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ:Επωνυμο προερχομενο απο τη σλαβικη λεξη cico που σημαινει μπαρμπας, θειος.
ΤΣΟΥΡΝΟΣ:Επωνυμο προερχομενο απο τη σλαβικη λεξη crn που σημαινει μαυρος.
Τοπάλογλου.Επωνυμο προερχομενο από τις τούρκικες λέξεις topal = κουτσός και oglu = γιος.
Τούσκας.Επωνυμο ξενικο το οποιο στα σλαβικά σημαίνει αυτός που σπρώχνει.
ΤΟΥΜΠΑΚΑΡΗΣ: Επώνυμο προερχόμενο από το παρατσούκλι από το μουσικό όργανο τουμπάκι.Ο τουμπακάρης είναι ο κατασκευαστής τουμπακίου, τυμπακίου, τύμπανου, τούμπανου και ταραμπούκας. Είναι το λαϊκό όργανο που άλλες εποχές είχε το όνομα κύμβαλο. Είναι πανάρχαιο όργανο που έπαιξε σημαντικό ρόλο ως κύμβαλον αλαλάζον, ως ρυθμιστής των κινήσεων των ερετών, κωπηλατών στα πολεμικά πλοία και στα κάτεργα των σκλαβοβαποριών.
Γιά την κατασκευή του, ανάλογα με το μέγεθός του χρειάζονται τα πιόκάτω υλικά.
Ενα δέρμα τράγου, εριφίου, αγελάδας κ.λ.π. Μερικά ξύλινα στεφάνια και μερικά σχοινιά. Θα μου πεις, αν σου τα δώσω θα μου κάνεις ένα. Ε όχι δεν θα μπορέσω. Πρώτα πρώτα το δέρμα που θα βγεί από το σφαγμένο ζώο δεν πρέπει να έχει κοψήματα και άλλα ελαττώματα. Πρέπει να γίνει πολύ καλή κατεργασία για να φύγουν οι τρίχες. Πρέπει να είναι ελαστικό για να αντέχει στους κραδασμούς του τυμπανόξυλου.
Τα ξύλα που θα χρησιμοποιηθούν θα πρέπει να είναι καλής ποιότηταςγια να μη τσακίζουνκαι να μη πετσικάρουν.
Το σχοινί πρέπει να είναι πολύ γερό και να κρατά στα κουρδίσματα.
Το τύμπανο ίσως να πήρε το όνομά του, από το τύμπανο του αφτιού ή το αντίθετο. Το τύμπανο του αφτιού είναι μεμβράνη που δέχεται τους κραδασμούς και μετατρέπει τον ήχο σε μέσο επικοινωνίας μεταξύ των συνανθρώπων.
Κρουόμενο παράγει ήχους σε όλες τις κλίμακες και είναι συνοδευτικό άλλων οργάνων. Στην Ελληνική ζωή έπαιξε μεγάλο ρόλο στη διασκέδαση των Ελλήνων από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Σε συνδυασμό με το κλαρίνο, την τσαμπούνα και πολλά άλλα, το τύμπανο είναι αγαπητό και πολλές φορές δυσεύρετο. Θεωρείται από τους νεόπλουτους ευτελές.
Ευρίσκεται στη Νάξο. Με την κατάληξη –αρης που συνηθίζεται στα επαγγελματικά επώνυμα (Γούναρης).
ΤΣΑΜΟΥΤΣΟΓΛΟΥ: Επώνυμο προερχόμενο από την τουρκική λέξη camus=βουβάλι με την κατάληξη –ογλου που προσδιορίζει Ανατολή.
ΤΣΟΠΟΑΝΟΓΛΟΥ, ΤΣΟΠΑΝΟΓΛΟΥ, ΤΣΟΠΑΝΑΚΟΣ, ΤΣΟΤΑΝΟΓΛΟΥ, ΤΣΟΠΑΝΕΛΗΣ, ΤΣΟΠΑΝΑΚΗΣ: Επώνυμο με αρχική ρίζα την λέξη τσοπάνης, η οποία προέρχεται από την τουρκική λέξη coban=βοσκός. Αρκετά εκ των παραπάνω διαφοροποιήθηκαν και με τον εξελληνισμό τους έγιναν Ποιμένας, Ποιμενίδης, Ποιμενάκη.Οικογένεια Τσοπάνογλου υπήρχε το 1911 στην Σπάρτη της Ανατολίας με μεγάλη ιστορία οικογένεια εμπόρων όπου το 1922 ήρθαν στον Πειραιά.
Τοψιώτης, αυτός που κατάγεται από το Τόπσι, που στα τούρκικα σημαίνει κανόνι.
Τρίπκος, προέρχεται από τη σλαβομακεδονική λέξη trepkam = κουνώ τα βλέφαρα.
Τσ(ι)αούσης, από την τουρκική λέξη cavus = λοχίας, υπαξιωματικός του στρατού.
Τσιάρας, πιθανόν να προέρχεται από βλάχικη λέξη tsara = γη.
Τσιμόπουλος, ίσως να προέρχεται από το ποσοτικό επίρρημα τσίμα (ίσα που φτάνει) + κατάληξη –πουλος. Πιθανή και η ερμηνεία από το Τζή(ι)μας (υποκοριστικό του Δημήτρης).
Τσόλης, δόθηκε σε κάποιον πρόγονο που πουλούσε τσόλια (κουβέρτες).
Τσολάκης ή τουρκιστί τσολακλέρ αρχέρ ήταν οι τοξότες γενίτσαροι ακόλουθοι του σουλτάνου κατά τις εξόδους του (σχετική εικόνα από Ιστορία του Ελληνικού Έθνους Τ.10 σελ. 35).
Τσομπάνογλου, σύνθετη από τις τουρκικές λέξεις coban (βοσκός) + oĝlu (γιος).
Τσιφλιτζής, από την τουρκική λέξη ciflici = ο ιδιοκτήτης αγροκτήματος.
Τριάμπας: ό μεταπωλητης ζώων, απο την τουρκ. λέξη trampα= ανταλλαγή.
Τσεκούρας: αντί Τσεκουράς, που κατασκευάζει τσεκούρια.
Τσιουκάνης: ό κατασκευαστης τσιουκανιων, μικρών κυπριών.
Τσικρίκης: ό κατασκευασηΊς τσικρικιών, βοηθητικών όργάνων τών γυναικών για την επεξεργασία τών μαλλιών.
ΤΡΙΒΙΖΑΣ. Με την έναρξη της Ενετοκρατίας, γύρω από το 1500 μ.χ., στην Ζάκυνθο υπήρχαν μόνον 15 γηγενείς οικογένειες λόγω πειρατών κ.λ.π. Πρός το τέλος του αιώνα, περίπου στο 1580, αριθμούσε 15.οοο κατοίκους. Όπως είναι ευνόητον, όλους εξ "εισαγωγής" από Trento, Friulli e Venetto.Όλα λοιπόν τα σημερινά επώνυμα στο νησι έχουν την ρίζα τους μεν, πλήν όμως υπέστησαν την παραφθορά της Ελληνοποίησης.
Τάος : Το γνωστό πουλί παγώνι (ταώς). Οικογενειακό παράνομα. Πιθανό να εννοεί το γεμάτο έπαρση άτομο ή και το φωνακλά.
Τελής (ο): Από την τούρκικη λέξη deli που σημαίνει ο ανόητος. Ο νευρικός.
Τράΐς: Υποκοριστικό του τράος(τράγος). Ο γεμάτος, από έντονη σεξουαλική ορμή, νέος άντρας.
Τραογένης(ο): Ο έχων γένια σαν του τράγου. Υβριστικό παρανόμι για παπάδες. Συνώνυμο και το τράος.
Τρίχας (η): Υποτιμητικό παρατσούκλι. Ο τρίχας. Ο ανεπιθύμητος, ο ανόητος, ο επιπόλαιος σε λόγια και πράξεις. "Σαν τρίχα μες στο γάλα".
Τσαγκάρης, Τσαρούχας,Παπουτσής, Παπουτσάς, Παπουτσιδάκης, Παπουτσάκης: Επώνυμο προερχόμενο από επαγγελματική δραστηριότητα, συγκεκριμένα του υποδηματοποιού.
Τσικολίς : Από το βαπτιστικό όνομα Νίκος-Τσίκος, Νικόλας-Τσικό­λας, Νικολί- Τσικολί. Αποδίδεται σε τσιγγούνη. Υπάρχει και το Τσικκίνιας.
Τσιλλιάρης: Αυτός που πάσχει από τσίλλα (διάρροια). Το ρήμα τσιλ­λιούμαι σημαίνει μεταφορικά φοβούμαι. Ο φοβητσιάρης, ο άτολμος, ο λι­γόψυχος.
Τσιντέλλας: Από το τσιντέλλι(τσιγκέλι). Ο κλειστός, ολιγομίλητος χα­ρακτήρας που του αποσπάς τις κουβέντες με το τσιγκέλι. Συνάμα και νευ­ρικός.
Τσιρίς : Υποκοριστικό του τσίρος που σημαίνει αποξηραμένο σκου­μπρί. Ο αδύνατος, με ισχνή σωματική διάπλαση. Συνώνυμο ο Τσίρης.
Τσουβράς : Φαγητό από νερόβραστο ρύζι με σύβραση (τσιγαρισμένο κρομμύδι) για να είναι νόστιμο. Συνήθως τρώγεται ως πρωινό από τους γε­ωργούς αλλά προσφέρεται και στους αρρώστους. Μεταφορικά ο νερόβρα­στος, ο γλυκανάλατος. Ο κάτοχός τoυ έτρωγε τσουβρά πολύ συχνά, γιατί του άρεσε ως φαγητό.
Τσούης (ο): Από το ρήμα τσουίζ,ω που σημαίνει καίω τις τρίχες. Τσουϊ­σμένος είναι ο έχων έγκαυμα στο κεφάλι από καυτό νερό. Τσούης συνώ­νυμο του τσουισμένος. Αυτός που από απροσεξία έχει έγκαυμα στο τριχω­τό της κεφαλής.
Τσούκκας (ο): Επαγγελματικό επώνυμο που εγκαταλείφθηκε, αλλά σώ­ζεται ως οικογενειακό παρατσούκλι.
Τσούρδης ή Κιούρδης( ο): Από το Κούρδος με παραφθορά Κούρδος ­Κούρδης - Κιούρδης - Τσούρδης. Από την ομοιότητα του χρώματος που εί­χε το πρόσωπό του.
Τσώρτσιλ: Από ομοιότητα, προς τον πρωθυπουργό της Αγγλίας στο Β' Παγκόσμιο πόλεμο.
ΤΣΑΛΗΣ. ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΟ ΠΑΡΑΤΣΟΥΚΛΙ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟ CALE=ΚΟΥΤΣΟΣ.ΑΛΛΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΡΙΖΑ ΕΙΝΑΙ. ΤΣΑΛΑΣ,ΤΣΑΛΙΔΗΣ.ΤΣΟΛΑΚΟΣ-ΤΣΟΛΑΚΗΣ:Επώνυμο με ξενική ρίζα προερχόμενο από την τουρκική λέξη colak=μονοχέρης, κουλός, αριστερός με προσθήκη των ελληνικών ανάλογων περιοχών, όπως –ακος για την Μάνη, -ακης για την Κρήτη.
ΤΣΑΧΛΗΣ:Επώνυμο με ξενική ρίζα προερχόμενο από φιλέλληνα γερμανό που ήλθε ως αγωνιστής το 1821 ή με άλλους βαυαρούς με τον Όθωνα, με την νεοελληνική κατάληξη –ης.
ΤΖΕΡΕΜΕ, ΤΖΕΡΕΜΑΚΗΣ, ΤΖΕΡΕΜΟΠΟΥΛΟΣ, ΝΤΖΕΡΕΜΕΣ:Επώνυμο με ξενική ρίζα προερχόμενο από την τουρκική λέξη ceremo=ποινή, πρόστιμο..
Τασιά – Αναστασία
Τάσιος - Αναστάσιος
Τάτσης – Αναστάσιος
Τασούλας – Αναστάσιος
Τσίλης _ Βασίλειος
Τσιάντος – Αλέξανδρος
Τσάπος _ Απόστολος
Τάκος _ Παναγιώτης
Τέγος – Στέργιος
Τόλης _ Αποστόλης
Τούσιας – Αναστάσιος
Τούσιω – Αναστασία
Τσιόλης _ Απόστολος
Τσιέφος – Στέφανος
Τσιάβος – Σταύρος
Τσιάκος – Αναστάσιος
Τσιέβω _ Παρασκευή
Τώνιος _ Αντώνιος


--Υ--------------------------------------------------------------------------------

ΥΦΑΝΤΗΣ: Επώνυμο το οποίο ανήκει στην κατηγορία των επαγγελματικών με την χαρακτηριστική κατάληξη των επαγγελματικών επωνύμων –της.

--Φ------------------------------------------------------------------------------------

ΦΑΝΙΤΣΑΣ. ΕΠΩΝΥΜΟ ΠΟΥ ΚΑΤΑΤΑΣΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΩΝ ΜΗΤΡΩΝΥΜΙΚΩΝ.ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟ ΒΑΠΤΗΣΤΙΚΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΦΑΝΗΦΡΑΓΚΙΑΣ. ΤΟ ΕΠΩΝΥΜΟ ΑΥΤΟ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΤΑΛΗΞΗ ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΤΟΥ -ς- ΠΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΙ ΤΟ ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΤΟΥΣ ΓΕΝΟΣ ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΤΟ ΕΧΟΥΝ ΤΑ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ.Π.Χ. ΑΙΒΑΛΗΣ,ΒΛΑΧΑΒΑΣ [ΒΛΑΧΑΒΑ ΚΑΛΑΜΠΑΚΑΣ],ΓΚΟΥΡΑΣ [ΓΚΟΥΡΑ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ],ΚΕΡΚΥΡΑΣ,ΚΟΖΑΝΗΣ.
ΦΡΑΓΚΙΑΣ Ο ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΦΡΑΓΚΙΑΝ ΟΠΩΣ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΑΡΘΡΑ ΠΑΛΑΙΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΦΡΑΓΚΟΥ:Επώνυμο προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Φραντσέσκα, Φράσκω,
Φάκος(ο): Από τη λέξη φακός. Το πιθανότερο όµως στην περίπτωση αυτή από τη λέξη φακκούρα που σηµαίνει φράπα. Εσπεριδοειδές πα­ρόµοιο µε το λεµόνι, το οποίο έχει χρώµα κίτρινο και γίνεται γλυκό του κουταλιού. Ο παχύς, ο αρυτίδωτος, αλλά και ο χονδροκοµµένος κατ' άλλη έννοια.
Φαντάρος(ο): Ο στρατιώτης. Από οµοιότητα ή από το γεγονός ότι επι­θυµούσε να γίνει στρατιώτης.
Φαρής (ο): Από το φαρί, το πολεμικό άλογο. Ο μαχητικός, ο γενναίος, ο άφοβος. Πιθανόν όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση να προέρχεται απότο φάρα που σηµαίνει το σόι, το γένος οπότε είναι παρατσούκλι υποτιµητι­κό.
Φασιστάκης: Υποκοριστικό του φασίστας. Ο κάτοχός του λόγω χη­ρείας φορούσε µαύρο πουκάµισο, όμοιο µε εκείνο των Ιταλών. Ουδεµία όμως σχέση είχε µ' αυτούς, κάθε άλλο µάλιστα.
ΦΕΤΣΗΣ: Επώνυμο προερχόμενο από την τουρκική λέξη φες=φέσι
ΦΙΛΙΠΠΟΥ: Επώνυμο προερχόμενο από το αρχαίο ελληνικό όνομα Φίλιππος. Η ετυμολογία είναι από το φίλος + ίππος = ο φίλος των αλόγων. Με σπουδαιότερο τον Φίλιππο Β’ τον Μακεδόνα, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο Άγιος Φίλιππος γιορτάζει στις 14 Νοεμβρίου.
ΦΡΑΓΙΟΥΛΑΔΑΚΗΣ: Επώνυμο το οποίο ανήκει στην κατηγορία των εθνικών. Συνήθως το παρατσούκλι βγήκε προερχόμενο από το φράγκος, φράγκικο, το προερχόμενο από τη Δυτική Ευρώπη, με την προσθήκη της κατάληξης –ακης, που προσδίδει καταγωγή από Κρήτη.
ΦΡΑΓΚΕΔΑΚΗ: Επώνυμο το οποίο ανήκει στην κατηγορία των εθνικών. Ο προερχόμενος από την Φραγκία, από τη δυτική Ευρώπη, με την προσθήκη της κατάληξης –ακης που προσδιορίζει Κρήτη (Χανιά).
Φκιάκας(ο): Ο φιγουρατζής, αυτός που επιδεικνύεται, ο φκιασιδω­µένος. Αποδίδεται σε ιερωμένο. Ο παπά-φκιάκας. ο παπάς καυχησιάρης.
Φλάγκος(ο): Από το λατινικό blancus που σημαίνει λευκός. Ο ασπρουλιάρης στα μαλλιά και το δέρμα.
Φλούρος(ο): Αποδίδεται σε µοναχοπαίδι, η µητέρα του οποίου λεγόταν Φλώρα-Φλουρί και φλούρος, ο υιός του Φλουριού.
Φτερός: Ο κάτοχός του έστηνε ξόβεργα και στην ερώτηση "έπια­σες;" απαντούσε πάντα "ούτε φτερό".
Φουκάρας: Ο φουκαράς, ο φτωχός, ο δυστυχισµένος. Αποδίδεται σε Φώτη, ο οποίος προκαλούσε τη συµπάθεια των χωρικών εξ αιτίας της φτώχιας του.
Φίλης, σύντμηση των ονομάτων Φίλιππος, Καριοφίλης
Φούντας, από τη λατινική λέξη funda = πολλές τρίχες μαζί
Φούσκης(ο): Από το φούσκα που σημαίνει η κύστις, το µπαλλόνι. Ο χονδρός.
Φουτούλλης: Ο φαντασιόπληκτος, ο καυχησιάρης. Πληθυντικός: Οι φουτούλληες, παρατσούκλι για τους Βιλλανοβιάτες (Παραδεισιώτες) που πάντα παρίσταναν τους σπουδαίους.
Φωκάκιας: Τα φωτάκια-τα φωκάκια. Συχνά στο Φώτης το σύμφωνο (τ) αντικαθίσταται από το σύμφωνο (κ). Αποδίδεται υποτιμητικά σε αδέλ­φια εκ των οποίων ο ένας είχε το όνομα (Φώτης).
Φώκος (ο): Σκωπτικό παρανόμι για Φώτη µεγαλόσωµο, κατ' αντιστοι­χία µε το θηλυκό η φώκια που λέγεται για κακόσχημες µεγαλογυναίκες µε φουσκωτά µάγουλα. Θηλυκό: η Φωκού.
Φράσκου. Ένεκα των νεωτεριστικών σχηματισμών προέκυψαν παραλλαγές του ονόματος.
ΦΟΥΚΑΣ:Επώνυμο προερχόμενο από το βυζαντινό αυτοκρατορικό επώνυμο Φωκάς, Φουκάς. ΦΡΑΓΚΟΥΛΑΚΗΣ . ΤΟ ΕΠΩΝΥΜΟ ΑΥΤΟ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ [ΦΡΑΓΚΙΑ] ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΤΑΛΗΞΗ -ΟΥΛΑΚΗΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ.ΕΠΩΝΥΜΑ ΜΕ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΡΙΖΑ ΦΡΑΓΚΟΣ,ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ
ΦΡΟΣΥΝΗΣ. ΕΠΩΝΥΜΟ ΠΟΥ ΚΑΤΑΤΑΣΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΩΝ ΜΗΤΡΩΝΥΜΙΚΩΝ.ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟ ΒΑΠΤΗΣΤΙΚΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ
Φιλιππίδης, γιος ή απόγονος του Φιλίππου.
Φουρτζής, ίσως να προέρχεται από την τουρκική λέξη furunci = ο φούρναρης. (;)Φούντης.Επωνυμο αρβανιτικης προελευσης οπου σημαινει (πάτος)
Φωτιάδης, γιος ή απόγονος του Φωτίου.
Φίλιος – Φίλιππος
Φύλλης - Τριαντάφυλλος

--Χ-------------------------------------------------------------------------------------

ΧΑΙΔΟΣ. ΕΠΩΝΥΜΟ ΠΟΥ ΚΑΤΑΤΑΣΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΩΝ ΜΗΤΡΩΝΥΜΙΚΩΝ.ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟ ΒΑΠΤΗΣΤΙΚΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ
Χαϊκάλης .Επωνυμο αρβανιτικης προελευσης οπου σημαινει (κάλι = άλογο, συχνό στο Μενίδι)
ΧΑΛΚΙΑΔΑΚΗΣ: Επώνυμο το οποίο ανήκει στην κατηγορία των επαγγελματικών προερχόμενο από το μέταλλο χαλκός με την κατάληξη –ακης που προσδιορίζει Κρήτη (Ρέθυμνο).
ΧΕΛΙΩΤΗΣ: Επώνυμο προερχόμενο από παρατσούκλι από ιδιότητα, χαρακτηρισμό ατόμου. Το χέλι=ο άνθρωπος που είναι δύσκολο να τον πιάσεις, ξεγλιστρά σαν χέλι
ΧΟΥΛΑΔΑΚΗΣ: Επώνυμο προερχόμενο από την τουρκική λέξη julya=μελαγχολία, η οποία και προέρχεται από την ελληνική λέξη χολή, με την κατάληξη –ακης που προσδιορίζει Κρήτη (Χανιά).
ΧΡΥΣΟΜΑΛΛΟΣ: Επώνυμο προερχόμενο από παρατσούκλι από την σωματική ιδιότητα ατόμου το οποίο έχει χρυσά (ξανθά) μαλλιά. Το επώνυμο απαντάται στα Τρίκαλα Θεσσαλίας. ΧΑΣΑΝΕΑΣ, ΧΑΣΑΝΙΔΗΣ, ΧΑΣΑΝΟΥΔΗΣ, ΧΑΣΑΝΗΣ: Επώνυμο προερχόμενο από το μικρό κύριο τουρκικό όνομα Hasan. Συναντάται στην Μεσσηνία.
ΧΑΣΚΗΣ: Επώνυμο προερχόμενο από την τουρκική λέξη has=αγνός, καθαρός.
Χέλμης .Επωνυμο αρβανιτικης προελευσης οπου σημαινει (φαρμάκης)
ΧΑΤΖΗΘΕΟΧΑΡΗΣ: Επώνυμο σύνθετο αποτελούμενο από το χατζής=ο προσκυνητής των Άγιων Τόπων και το βαπτιστικό όνομα Θεοχάρης = ο έχων τη Θεία Χάρη.
ΧΑΤΖΗΣ. Συνηθισμένο νεοελληνικό επώνυμο, το οποίο σχηματίστηκε από το προσηγορικό χατζής (= προσκυνητής των Αγίων Τόπων, δηλ. της Ιερουσαλήμ, αν είναι χριστιανός, και της Μέκκας και της Μεδίνας, αν είναι Μουσουλμάνος), το οποίο ετυμολογείται από το αραβικό hajji (< hajj =" προσκύνημα).">Ο τίτλος χατζής, που δινόταν στους προσκυνητές των Αγίων Τόπων παρέμενε αναπόσπαστα συνδεδεμένος με το βαπτιστικό όνομα του προσκυνητή κι έτσι προέκυψε πλήθος άλλων επωνύμων (Χατζημιχάλης, Χατζηγιάννης, Χατζηπέτρος κ.α.).Από αυτό επίσης σχηματίζονται πολλά άλλα οικογενειακά ονόματα με την προσθήκη παραγωγικών καταλήξεων (Χατζίσκος, Χατζίδης, Χατζόπουλος κ.α.). Ο χατζής ήταν πολύ σεβαστός από τους συμπολίτες του και επιστρέφοντας στον τόπο καταγωγής του τον υποδέχονταν πανηγυρικά με εκκλησιαστική πομπή. Στη Θράκη η καλύτερη ευχή που έδιναν σε κάποιον ήταν: Ο Θεός να σ’ αξιώσει να γίνεις χατζής και πλούσιος, και στη Λέσβο: Με τα λόγια δε γίνισι χατζής.
Χατζηαθανασίου, από το τουρκικό πρόθεμα haci (= προσκυνητής των Αγίων Τόπων, στα Ιεροσόλυμα) + το βαφτιστικό όνομα Αθανάσιος (σε γενική δηλώνει τον απόγονο).
Χατζηθωμάς, από το τουρκικό πρόθεμα haci (= προσκυνητής των Αγίων Τόπων, στα Ιεροσόλυμα) + το βαφτιστικό όνομα Θωμάς.
ΧΑΤΖΗΠΑΠΑ:Επώνυμο σύνθετο από τις λέξεις τουρκική haci χατζής=προσκυνητής των αγίων τόπων και παπάς=ιερέας. Χαδούσα(η): Γυναικείο παρανόµι από το χάδι. Αποδίδεται σε φιλάρεσκη, ωραιοπαθή γυναίκα, η οποία υπερβάλλει σε χάδια.
Χαλουάς : Ο χαλβάς, ο βλάκας, ο γλυκανάλατος.
Χαρώτος: Χαϊδευτικό παράνομα από μητρικές φιλοφρονήσεις. "Χα­ρώτο το παιδί μου", "Χαρώτο το μωρό μου". Το παιδί με τις πολλές χάρες.
Χαστής: Από το ρήμα xαίνω που σημαίνει χάσκω. Αυτή που είναι με ανοιχτό στόμα καθώς σκέφτεται κάτι. Η χαζή, η ανόητη.
Χαχάμης: Από παρετυμολογία αυτός που γελά χωρίς λόγο. Ο χαζοχαρούμενος. Ως να προέρχεται η λέξη από τον ήχο του γέλιου (χαχα). Ενώ η σημασία της λέξης ειναι άλλη. (Εβραιος ιερωμένος). Πιθανόν από ομοιότητα με Εβραίο.
Χειλάς : Αυτός που "κατεβάζει τα χείλη" όταν θυμώσει. Ο θυμώδης, ο δύστροπος. Θηλυκό: Η Χειλού. Συνώνυμο: ο Χειλάρμπεης.
Χιλιούδης.Η πράσινη σαύρα στην τοπική γλώσσα, η οποία θεωρείται σιχαμερό ερπετό. Αποδίδεται σε γυναίκα κακιά, χωρίς συμπάθειες.
Χοντρός: Αποδίδεται σε χοντρό άντρα και αποτελεί το παρατσούκλι ιδιαίτερο χαρακτηριστικό γνώρισμα του κατόχου του και αυτών των παι­διών του (Ο Σπύρος του χοντρού.)
Χάχλος : Ο χοχλασμός, το βράσιμο. Γυναικείο παρατσούκλι που αποδίδεται σε ευέξαπτο και ευερέθιστο χαρακτήρα.
ΧΡΗΣΤΕΑΣ: Επώνυμο το οποίο ανήκει στην κατηγορία των πατρωνυμικών προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Χρήστος. Με την κατάληξη –εας προσδιορίζει Μάνη (υπάρχει στο χωριό Αγ. Δημήτρης Σελινίτσα
ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΑΤΟΥ:Επώνυμο προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Χριστόφορος με την κατάληξη –ατος που προσδιορίζει την τοποθεσία Κεφαλλονιά.
Χριστοφοριδης:Επώνυμο που ανηκει στην κατηγορια των πατρωνυμικων προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Χριστόφορος με την κατάληξη – ιδης που προσδιορίζει την τοποθεσία Ποντου
ΧΡΟΝΗΣ:Επώνυμο το οποίο ανήκει στην κατηγορία των πατρωνυμικών, προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Πολυχρόνης.
Χατζόπουλος, γιος ή απόγονος του haci (= προσκυνητή των Αγίων Τόπων, στα Ιεροσόλυμα). ΧΟΪΔΑΣ. Το επώνυμο μαρτυρείται στην Κεφαλλονιά ήδη από τον 13ο αι. Ο Τσιτσέλης πιστεύει ότι προέρχεται από τη φράση conte d' Ida (= κόμης της Ίδας), άποψη που ελέγχεται, ενώ ο Φ. Κουκουλές θεωρεί το επώνυμο επαγγελματικό: ο κατασκευάζων χοΐδια, δηλ. σταμνιά. Το Λεξικό της Σούδας αναφέρει στο λήμμα: «χοΐδια· σταμνία· κατασκεύασαν χοΐδια το μέγεθος, λεπτά ταις κατασκευαίς διαφερόντως».
Συγκεκριμένα, από το «χοίδια» (σταμνιά) προέρχεται το επώνυμο «Χοϊδάς» μιας οικογένειας της Στερεάς Ελλάδας από την οποία προερχόταν ο βασιλικός μυστικοσύμβουλος (επί αποστασίας) Χοϊδάς.
Αντίθετα, η οικογένεια «Χοϊδάς» της Κεφαλλονιάς (από όπου καταγόταν ο Ρόκκος Χοϊδάς) προέρχεται από την βενετσιάνικη οικογένεια των Conte d’ Ida η οποία εξορίστηκε στην Κεφαλλονιά (από τους ίδιους του Βενετούς) μετά από ανεπιτυχή απόπειρα ανακήρυξης της Κρητικής κομητείας ως ανεξάρτητου κράτους.
Οι δύο αυτές οικογένειες, πέρα από την συνωνυμία, δεν έχουν καμία άλλη σχέση, δεδομένου ότι οι πρώτοι έχουν αρβανίτικες ρίζες και οι δεύτεροι βενετσιάνικες.
ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΟΠΟΥΛΟΣ: Επώνυμο σύνθετο αποτελούμενο από το Χριστόφιλος προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Χριστός-ο έχων το χάρισμα. Ο φίλος του Χριστού=Χριστόφιλος, με την κατάληξη –πουλος, που προσδιορίζει Πελοπόννησο. Συναντάται στη Μεσσηνία.
ΧΡΥΣΑΝΘΗΣ. ΕΠΩΝΥΜΟ ΠΟΥ ΚΑΤΑΤΑΣΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΩΝ ΜΗΤΡΩΝΥΜΙΚΩΝ.ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟ ΒΑΠΤΗΣΤΙΚΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ
ΧΛΗΣ: Επώνυμο μονοσύλλαβο. Συνήθως τα μονοσύλλαβα προέρχονται από χαϊδευτικό τύπο ενός βαπτιστικού ονόματος που απέμεινε από την τελευταία συλλαβή. Το επώνυμο απαντάται στην Κάρπαθο.
ΧΟΥΙΑΣ:Eπωνυμο προερχομενο απο τη σλαβικη λεξη hulja που σημαινει ασημαντος, τιποτενιος, φαυλος.

--Ψ------------------------------------------------------------------------------------

ΨΑΡΡΟΣ:Επωνυμο που προέρχεται από την σωματικη ιδιοτητα ψαρομαλλης=ψαρος, ή από την επαγγελματικη ιδιότητα ψαρας του κατόχου ψαρούς=ψαροκάικου.το επωνυμο απανταται στην βορειο Ευβοια .
Ψίμαρνος. Όψιμο - Αρνί - Είναι λάθος η γραφή "Ψήμαρνος"
ΨΥΛΛΗΣ: Επώνυμο προερχόμενο από βυζαντινό παρατσούκλι ψύλλος, ψέλλος.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Α.ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΑΠΟ.Τ.Υ.Φ.Χ.Ψ.Ω."

Η ΚΥΠΡΟΣ ΜΑΣ

Το δικαίωμα της κληρονομιάς σε άτομα ελληνικής καταγωγής, που οι πρόγονοί τους είχαν περιουσίες στην Τουρκία, αναγνώρισε χθες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καταδικάζοντας την Τουρκία για την άρνησή της να αναγνωρίσει αυτό το δικαίωμα στους ελληνικής καταγωγής Γεράν-Ζανέτ Νακαριάν και Αρμέν Ντεριάν και επιδικάζοντας συνολική αποζημίωση 500.000 ευρώ στους ενάγοντες.

Οι ΗΠΑ δεν αναγνωρίζουν το παράνομο τ/κ καθεστώς στην βόρεια πλευρά της Κύπρου και καμία χώρα, εκτός από την Τουρκία, δεν το πράττει, αναφέρεται σε έκθεση του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία σε «σημαντικό αριθμό τουρκικών στρατευμάτων στο νησί».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η ΚΥΠΡΟΣ ΜΑΣ"

Κάτι αλλιώτικο……….

Ο οργασμός σαν μυστικιστική εμπειρία

Ο μεγάλος ψυχολόγος Abraham Maslow αποφάσισε, κάποτε, να πάψει να μελετά άρρωστους ανθρώπους και να μελετήσει υγιείς εκείνον τον ένα στις δέκα χιλιάδες που έδειχνε να έχει μια αρμονική ζωή, να έχει εκπληρώσει το δυναμικό του, να είναι ολοκληρωμένος άνθρωπος. Τους ανθρώπους αυτούς τους χαρακτήρισε "αυτοπραγματωμένους". (Προσωπικά προτιμώ τον όρο "συνπραγματωμένους».) Μελετώντας τους ανακάλυψε πως είχαν γύρω στα δεκατρία κοινά σημεία. 'Ενα από αυτά ήταν ότι βίωναν τον οργασμό σαν μια πνευματική, ακόμα και μυστικιστική εμπειρία.

Και πάλι, η λέξη "μυστικιστικό» δεν είναι μια απλή αναλογία. Ανά τους αιώνες, οι μυστικιστές έχουν μιλήσει για το θάνατο του εγώ σαν απαραίτητο στοιχείο του πνευματικού, μυστικιστικού ταξιδιού, ή ακόμα και σαν το στόχο, το ίδιο το τέλος του μυστικιστικού ταξιδιού. Και ίσως γνωρίζετε ότι οι Γάλλοι αναφέρονται στον οργασμό σαν lα petite mort (ο μικρός θάνατος).

Η υποκειμενική . ποιότητα του οργασμού, φυσικά, εξαρτάται από την ποιότητα της σχέσης των ατόμων που κάνουν έρωτα. Αν, λοιπόν, κυνηγάτε τον καλύτερο δυνατό οργασμό, τότε ο ασφαλέστερος τρόπος για να τον επιτύχετε είναι με κάποιον που αγαπάτε πολύ. Αλλά παρ' όλο που μια σχέση με ένα αγαπημένο άτομο είναι απαραίτητη για να μας φέρει στα μεγαλύτερα μυστικιστικά ύψη της οργασμικής εμπειρίας, από τη στιγμή που θα φτάσουμε στα ύψη αυτά, παύουμε να συνειδητοποιούμε την παρουσία του συντρόφου μας. Σε αυτή τη σύντομη κορυφαία ατιyμή του "μικρού θανάτου", ξεχνάμε ποιοι και πού είμαστε. Και κατά μια πολύ πραγματική έννοια, πιστεύω πως αυτό συμβαίνει επειδή έχουμε για λίγο αφήσει τη γη και έχουμε μπει στη χώρα του Θεού.

Καθώς είπε και ο Ananda Coomaraswami: "Τη στιγμή του αμοιβαίου οργασμού, το κάθε άτομο έχει τόση σημασία για το άλλο, όση έχουν και οι πύλες του Παραδείσου για εκείνον που είναι μέσα». 'Η, σύμφωνα με την παράφραση του Joseph Campbell. "Οταν έχει κανείς χαθεί μέσα στα κύματα της αγάπης, ο σύντροφος δεν έχει μεγαλύτερη σημασία από τις πύλες του ιερού από τις οποίες περνάει κανείς στην ιερή τράπεζα."

Η σεξουαλική εμπειρία, λοιπόν, είναι δυνάμει θρησκευτική. H θρησκευτική εμπειρία είναι σεξουαλική; Δεν πιστεύω ότι είναι τυχαίο πως μεγάλο μέρος από την καλύτερη ερωτική ποίηση που έχει γραφτεί ποτέ, γράφτηκε από μοναχούς και μοναχές. 'Ισως ήδη να γνωρίζετε την περίφημη Σκοτεινή Νύχτα του Αγίου Ιωάννη του Σταυρού:

Ι. Μια σκοτεινή νύχτα,

φλογισμένος από την επιθυμία της αγάπης -

ω, θεία χάρη!

βγήκα α0έατος,

καθώς το σπίτι μου γαλήνιο ήταν και σιωπηλό.

2. Στο σκοτάδι, και ασφαλής,

κοντά στη μυστική σκάλα, κρυμμένος,

- ω, θεία χάρη!

στο σκοτάδι, κρυμμένος,

καθώς το σπίτι μου γαλήνιο ήταν και σιωπηλό.

3. Ετιείνη τη χαρμόσυνη νύχτα,

κρυφά, καθώς κανείς δε με είδε,

ούτε κι εγώ, κοίταξα τίποτα,

χωρίς άλλο φως ή άλλο οδηγό,

από εκείνο που έκαιγε στην καρδιά μου.

4. Αυτό με οδηγούσε

πιο σίγουρα κι απ' το φως του μεσημεριού εκεί που με περίμενε εκείνος

- εκείνος που τόσο καλά ήξερα

εκεί σε ένα μέρος όπου κανείς δε φάνηκε.

Παρατηρήστε πώς μπερδεύονται τα φύλα στην επόμενη στροφή:

5. Ω, νύχτα, που με οδηγείς!

Ω, νύχτα, πιο υπέροχη από την αυγή!

Ω, νύχτα, που ένωσες

τον Εραστή με την αγαπημένη του,

μεταμορφώνοντας την αγαπημένη στον Εραστή της.

6. Πάνω στο λουλουδιασμένο στήθος μου

που το φύλαγα για εκείνον και μόνο, εκεί έγειρε να κοιμηθεί,

και εγώ τον χάιδευα

εκεί, στο απαλό αεράκι από τους κέδρους.

7. Οταν το αεράκι φύσηξε από τον πύργο,

καθώς χώριζα στη μέση τα μαλλιά του, πλήγωσε το λαιμό μου

με το απαλό χέρι του,

αναστέλλοντας προσωρινά τις αισθήσεις μου.

8. Αφέθηκα και ξέχασα τον εαυτό μου,

ακουμπώντας το πρόσωπο μου στην Αγάπη μου

τα πάντα έπαυσαν βγήκα από τον εαυτό μου,

αφήνοντας πίσω τις έγνοιες μου

ξεχασμένος ανάμεσα στους κρίνους.

Πιστεύω ότι η τελευταία στροφή του ποιήματος αυτού, η οποία περιγράφει τη μυστικιστική ένωση που είναι δυνατή ανάμεσα στους ανθρώπους και στον Θεό, είναι επίσης μια από τις καλύτερες περιγραφές του οργασμού που έχουν γραφτεί ποτέ:

"Αφέθηκα και ξέχασα τον εαυτό μου... τα πάντα έπαυσαν... βγήκα από τον εαυτό μου...".

'Εχω διαπιστώσει στις επαφές μου με μοναχούς και μοναχές ότι οι καλύτεροι μοναχοί είναι εκείνοι που αγαπούν πιο παθιασμένα τον Θεό. Και για να αγαπάει κανείς παθιασμένα τον Θεό, πρέπει να είναι ένα γεμάτο πάθος, σεξουαλικό άτομο. Πώς εξηγείται, λοιπόν, ότι τέτοια άτομα επίλέγουν την αγαμία;

Υπάρχουν δύο λόγοι. Ο πρώτος, αν μου επιτρέπετε το λογοπαίγνιο, είναι ότι το "πήδημα» μπορεί να "πηδήξει» τις σχέσεις. Από τη στιγμή που μετατρέπουμε ένα άλλο άτομο σε σεξουαλικό αντικείμενο, υπάρχει μια έντονη τάση να το χρησιμοποιούμε. Παρ' όλο που οι άντρες και οι γυναίκες έχουν διαφορετικούς τρόπους για να το κάνουν αυτό, όλοι μας έχουμε την τάση να χρησιμοποιούμε το σεξουαλικό αντικείμενο στη ζωή μας με τρόπους που είναι καλυμμένα αν όχι φανερά συμφεροντολογικοί και εξυπηρετούν τις προσωπικές μας ανάγκες.

'Εχουν γίνει πειράματα με μοναστήρια που δεν ήταν υποχρεωτική η αγαμία, αλλά μέχρι στιγμής απέτυχαν οικτρά. Επομένως, εκείνοι που επιλέγουν να έχουν σχέσεις με τους συνανθρώπους τους, που να είναι θεραπευτικές, συνήθως αποφασίζουν ότι μια πολύ συγκρατημένη σεξουαλικότητα είναι το τίμημα που πρέπει να πληρώσουν. Και συχνά ανακαλύπτουν ότι άξιζε τον κόπο.

(από Μ.Σκότ Πέκ...:Ο Δρόμος ο Λιγότερο Ταξιδεμένος)

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Κάτι αλλιώτικο………."