Η ΟΜΗΡΙΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ

Η συνάντηση Πάρη και Ελένης.

.

.

.

Η ΟΜΗΡΙΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ

μαρτυρεί, ως ένα βαθμό και την καταγωγή του μεγάλου ποιητή
Του Χρήστου Κουβαρά
«Επτά εριδμαίνουσι πόλεις δια ρίζαν Ομήρου. Σμύρνα, Ιθάκη, Χίος, Κολοφών, Πύλος, Άργος, Αθήνα», χωρίς βέβαια η Κύμη (Μικράς Ασίας), η Σαλαμίνα ή η Ρόδος, να παραιτούνται από τη διεκδίκησή τους ως γενέτειρες του μεγάλου ποιητή. Κάνοντας μερικές υποθετικές σκέψεις γι’ αυτές τις πόλεις, μπορούμε δια της εις άτοπον απαγωγής να καταλήξουμε ποιες απ’ αυτές δεν συγκεντρώνουν ισχυρά λογικά στοιχεία να ’ναι η γενέτειρα του ποιητή. Βέβαια, στη συνέχεια, τούτου του άρθρου θα προσπαθήσουμε να δούμε με βάση τη διάλεκτο που ’ναι γραμμένη η ΙΛΙΑΔΑ και η ΟΔΥΣΣΕΙΑ, ποια πόλη συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να είναι η γενέτειρά του. Όπως π.χ. και σήμερα, ένας που γράφει στην Κρητική διάλεκτο φανερώνει την Κρητική του καταγωγή, ως επίσης κι ένας που μιλάει τη Θεσσαλική διάλεκτο, μαρτυρεί την Θεσσαλική του καταγωγή και ούτω καθεξής.
Όσον αφορά τώρα για τις παραπάνω πόλεις που ερίζουν για την καταγωγή του ποιητή, στον Κολοφώνα ξέρουμε ότι έφτασε επιστρέφοντας από την Ιθάκη και μάλλον δεν θα είχε ακόμα γράψει την Οδύσσεια. Η Κύμη της Μικράς Ασίας μάλλον θα ήταν η γενέτειρα της μητέρας του, η οποία έφυγε από εκεί. Οι Μυκήνες, το Άργος και η Κνωσσός, πρέπει να μπήκαν στο παιχνίδι της διεκδίκησης της γενέτειράς του λόγω των λαμπρών των ονομάτων και της ιστορίας τους. Η Αθήνα και λόγω λαμπρού ονόματος και ιστορίας, αλλά και γιατί την εποχή που γεννήθηκε ο Όμηρος υπήρχε μεγάλο ρεύμα εποικισμού από Αθηναίους προς Ιωνία.
Η Ιθάκη γιατί αναφέρει έντονα το όνομά της η παράδοση και γιατί ακόμα υπήρχε χρησμός του μαντείου των Δελφών για τούτο, ότι ήταν γιος του Τηλέμαχου, εγγονός του Οδυσσέα και της Επικάστης κόρης του Νέστορα.
Η Χίος έχει πολλά και γερά επιχειρήματα για το θέμα αυτό και κυρίως τους Ομηρίδες και ακόμα το γεγονός ότι τόσον ο Όμηρος όσο και η μια του κόρη παντρεύτηκαν στη Χίο. Γι’ αυτό οι Ομηρίδες αυτοαποκαλούντο ότι ήσαν «του Εκείνου γένος».
Πλούσια επιχειρήματα έχει και η Σμύρνη, με κυρίαρχο το όνομά του: Μελησιγενής, αφού εκεί βρίσκεται ο ποταμός Μέλης, στις όχθες του οποίου, κατά την παράδοση γεννήθηκε, παίρνοντας έτσι το όνομά του.
Η Λέσβος οικίστηκε 130 χρόνια μετά τον Τρωικό πόλεμο. Η Κύμη της Μικράς Ασίας οικίστηκε 20 χρόνια αργότερα της Λέσβου ήτοι: 130+20 = 150. Η Σμύρνη οικίστηκε 18 χρόνια μετά την Κύμη ήτοι: 150+18=168 χρόνια μετά τον Τρωικό πόλεμο. Κάπου εκεί περίπου πρέπει να γεννήθηκε και ο Όμηρος. Ο Πορφύριος υποστηρίζει πως γεννήθηκε 275 χρόνια μετά τον Τρωικό πόλεμο. Ο Τρωικός πόλεμος πρέπει να έγινε γύρω στα 1200 με 1190 π.Χ. Υπάρχει όμως και μια αναφορά ότι τον Όμηρο αντάμωσε στη Χίο ο Λυκούργος ο οποίος αντέγραψε τα ομηρικά έπη και τα μετέφερε στη Σπάρτη, όπου και νομοθέτησε. Αυτό βέβαια έγινε προ του 776 π.Χ. (ημερομηνία επανέναρξης των Ολυμπιακών αγώνων). Γι’ αυτό ο Όμηρος πουθενά δεν αναφέρει τον επίσημο πανελλαδικό θεσμό των Ολυμπιακών αγώνων. Γιατί είχε ήδη γράψει τα αριστουργήματά του προ του 776 π.Χ.
Ας έλθουμε τώρα σε κάτι πιο συγκεκριμένο. Στην Ελληνική διάλεκτο που είναι γραμμένες η ΙΛΙΑΔΑ και η ΟΔΥΣΣΕΙΑ. Οι αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι, διαιρούνται γεωγραφικά σε δυτικές και ανατολικές. Οι δυτικές περιλαμβάνουν την βορειοδυτική Ελλάδα, Φωκική, Λοκρική, διάλεκτος της Ηλείας και της Αιτωλίας και τη Δωρική, Λακωνική, Αργολική, Δωδεκανησιακή κ.ά.
Οι ανατολικές περιλαμβάνουν: Την Ιωνική, την Αιολική και την Αρκαδο-κυπριακή. Αυτές οι διάλεκτοι είχαν αρκετές διαφορές μεταξύ τους στην φωνητική, αλλά όχι τόσο πολύ μεγάλη, ώστε να μην καταλαβαίνουν μεταξύ τους. Χοντρά ο διαλεκτικός χάρτης ήταν ο εξής:

Αιολική διάλεκτος, μιλιόταν: Στην Βοιωτία, στην Θεσσαλία, Λέσβο με την απέναντί της μικρασιατική ακτή, (Κύμη, Πέργαμος, Ελαία).
Ιωνοαττική διάλεκτος μιλιόταν: Στην Αττική, Εύβοια, Κυκλάδες, Σμύρνη, Φώκαια, Μίληττο, Σάμο, Χίο, Δήλο, Νάξο, Άνδρο, Έφεσσο, Κολοφώνας.
Αρκαδοκυπριακή διάλεκτος μιλιόταν: Στην Αρκαδία, στο μεγαλύτερο μέρος της Κύπρου.
Δωρική διάλεκτος: Το 1/3 της Πελοποννήσου, μερικά νησιά των Σποράδων όπως η Μήλος, η Θήρα, όλη σχεδόν η Κρήτη, η Ρόδος, τα Δωδεκάνησα, Κως, Αλικαρνασσός, Κνίδος.
Οι Δυτικές διάλεκτοι, που λέμε παραπάνω, χρησίμευσαν σαν γέφυρες που οδηγούσαν στις δωρικές διαλέκτους. Δεν έπαιξαν κανένα ρόλο στη διαμόρφωση της επικής διαλέκτου.
Φαίνεται πως κάποτε υπήρχε μια γλωσσική ενότητα, από την οποία αποκλείονταν μόνο όσοι μιλούσαν την Αρκαδοκυπριακή. Δηλαδή με απλά λόγια πρέπει να υπήρχε μια ενότητα η οποία συμπεριελάμβανε τους Έλληνες της δυτικής Ελλάδας, τους Αιολείς και τους Ίωνες. Μερικοί υποστηρίζουν, όπως και ο August Fick, ότι τα ομηρικά έπη συντέθηκαν αρχικά στην Αιολική και ότι αργότερα μεταφράστηκε στην Ιωνική διάλεκτο και ότι σ’ αυτή την μεταφορά από την μια διάλεκτο στην άλλη διατηρήθηκαν οι αιολικοί τύποι, αν δεν ήσαν μετρικά ισοδύναμοι με αντίστοιχους ιωνικούς τύπους. Ο εξάμετρος δεν είναι ο πιο κατάλληλος για μία εύκολη χρήση της ελληνικής γλώσσας. Αποκλείει για μετρικούς λόγους πολλές λέξεις. Αυτός είναι ο λόγος που ο Όμηρος δεν χρησιμοποιεί ορισμένες λέξεις που θα του ήταν γνωστές, δεν μπορούσαν όμως να ταιριάσουν στον στοίχο. Άλλωστε η ιστορία της Ιλιάδας εξελίσσεται γύρω από έναν αιολικό ήρωα, τον Αχιλλέα από την Φθία της Θεσσαλίας, ενώ η Σμύρνη ήταν αρχικά αιολική πόλη, πριν από την κατάληψή της από τους Ίωνες. Όσο για τα λίγα αττικά στοιχεία που περιέχει η ομηρική διάλεκτος, άλλα απ’ αυτά αποτελούν γλωσσικά κατάλοιπα της διαλέκτου των Ιώνων, ενώ άλλα παρεισέφρησαν κατά την συγκέντρωση και καταγραφή της Ιλιάδας και της Οδύσσειας στην Αθήνα. Το ότι όμως τα ομηρικά έπη δεν περιέχουν στοιχεία Δωρικής γλώσσας δεν αποκλείει καθόλου την περίπτωση να είναι ο ποιητής δωρικής καταγωγής κι αυτό γιατί χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα εξής:
Ο ποιητής Πίνδαρος που αν και κατάγεται από τη Βοιωτία και έχει μητρική γλώσσα την αιολική διάλεκτο, εν τούτοις γράφει στη δωρική τα ποιήματά του. Κι αυτό γιατί οι αρχαίοι γράφουν όχι στη γλώσσα, του τόπου τους, αλλά στη γλώσσα που καλλιεργήθηκε το είδος με το οποίο ασχολούνται. Ακόμα και ο ποιητής Βακχιλίδης είχε μητρική διάλεκτο διαφορετική απ’ αυτή που έγραψε, δηλαδή τη δωρική διάλεκτο. Ο Ηρόδοτος από την δωρική Αλικαρνασσό γράφει στην Ιωνική διάλεκτο. Τα ιατρικά κείμενα του Ιπποκράτη από τη δωρική Κω, είναι γραμμένα στην Ιωνική διάλεκτο. Τον 5ον π.Χ. αιώνα επικρατεί και διαδίδεται η αττική διάλεκτος στη Μακεδονία, όπου μιλούσαν μια διάλεκτο δωρική συγγενική με τη δωρική της Θεσσαλίας. Ο δε Μέγας Αλέξανδρος με τις κατακτήσεις του διέδωσε την αττική διάλεκτο σ’ όλο τον κόσμο της αυτοκρατορίας του. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι στα Ομηρικά έπη εξυμνούνται οι δόξες μόνο των τότε Αχαιών, ενός από τους 4 βασικούς ελληνικούς κλάδου, που όλοι ξεπήδησαν μέσα από το γηγενές υπάρχον ελληνικό στοιχείο το Πελασγικό.

Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΟΜΗΡΙΚΩΝ ΕΠΩΝ:
Νεότερες και πολύ σοβαρές έρευνες αποδεικνύουν ότι τα ομηρικά έπη, εξ αρχής γράφτηκαν από τον Όμηρο, στο δεύτερο μισό του 8ου π.Χ. αιώνα και οι ραψωδοί και οι αοιδοί τα αποστήθιζαν από το γραπτό κείμενο και τα απήγγειλαν. Όμως η γλώσσα (διάλεκτος) των ομηρικών αριστουργημάτων δεν συμπίπτει με μια ορισμένη διάλεκτο, αλλά χαρακτηρίζεται από μια διαλεκτική ποικιλία. Γι’ αυτό μερικοί από τους παλαιότερους φιλόλογους πίστευαν πως η Ιλιάδα είναι αρχαιότερη και ότι είχε γραφεί στα αιολικά, από την οποία λένε ότι προήλθε η μεταγενέστερη Ιωνική Ιλιάδα. Οι απόψεις όμως αυτές δεν ευσταθούν και γι’ αυτό δεν καρποφόρησαν, γιατί αποδείχθηκε ότι η ομηρική γλώσσα (διάλεκτος) δεν ανήκει καθαρά σε καμιά διάλεκτο παρουσιάζοντας στοιχεία κυρίως αιολικά και ιωνικά. Και τούτο γιατί οι Ίωνες και οι Αιολείς συμπορεύτηκαν στην κατάκτηση αυτής της περιοχής και ιδιαίτερα μετά τον Τρωικό πόλεμο.
Πάντως όλα αυτά τα αιολικά, ιωνικά και αττικά στοιχεία δουλεύτηκαν τέλεια από τον Όμηρο στην ιωνική διάλεκτο. Αυτό το δούλεμα στις διαλέκτους μαζί με την τεράστια γλωσσοπλαστική και λεξοπλαστική δεινότητα του ποιητή, στάθηκε αφορμή να υποστηριχθεί η άποψη από μερικούς ότι η γλώσσα των επών είναι τεχνητή, καθαρά λογοτεχνική και δεν μιλιόταν από τον κόσμο. Αυτό όμως δεν μπορεί να ευσταθεί. Γιατί ποτέ και πουθενά δεν έγιναν αξιόλογα έργα του λόγου με φτιαχτή γλώσσα. Παντού και πάντα οι ποιητές δημιουργούν μια ζωντανή γλώσσα του τόπου τους, γιατί μόνο μ’ αυτήν μπορούν να επικοινωνούν με τον κόσμο τους. Την αναπλάθουν δουλεύοντάς την λεξοπλαστικά, ναι. Όμως ποτέ δεν την παραμερίζουν.
Ο Όμηρος λοιπόν έγραψε στην Ιωνική της εποχής του. Αυτό όμως δεν θα μας κάνει να ανατρέξουμε παραπάνω για να θυμηθούμε ποιες πόλεις μιλούσαν την ιωνική διάλεκτο, για να αποδώσουμε ιωνική καταγωγή στον ποιητή. Μην ξεχνάμε ότι η ιωνική Σμύρνη, πρώτα ήταν αιολική και την κατέκτησαν οι Ίωνες.
ΜΙΝΩΪΚΗ ΚΑΙ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ
Το 1952 ο Άγγλος αρχιτέκτονας Βέντρις με τη συνεργασία του συμπατριώτη του ελληνιστή Τσάντγουικ διάβασε ελληνικά γραπτά κείμενα, τα οποία ήταν χαραγμένα με αιχμηρό εργαλείο πάνω σε πήλινες πινακίδες ξεραμένες στον ήλιο και κατά την πυρκαγιά των ανακτόρων ψήθηκαν κι έτσι διατηρήθηκαν ως τα σήμερα. Ήταν γραμμένες στη γραμμική γραφή Β΄ και βρέθηκαν στ’ ανάκτορα Κρήτης του Μίνωα και Πύλου του Νέστορα. Η γλώσσα των επιγραφών αυτών είναι ελληνικότατη και μάλιστα πολλά στοιχεία τα συναντάμε στην ομηρική γλώσσα ή στις ελληνικές διαλέκτους. Το συμπέρασμα αυτών των γραπτών επί των κεραμικών, της γραμμικής γραφής Β΄ είναι ότι η γλώσσα τους συγγενεύει περισσότερο με την γλώσσα των Ομηρικών επών. π.χ. τό(σ)σα. Η κοινή αυτή και σήμερα αντωνυμία είναι συνηθισμένη στα Μυκηναϊκά κείμενα. Άλλη λέξη: φάσγανα (το φάσγανο): Συνηθισμένη και στα ομηρικά έπη λέξη, για το ξίφος την συναντάμε και στην αρχαία Κυπριακή διάλεκτο και φυσικά στις παραπάνω πινακίδες. Ο Ventris και ο Chadwick έγραψαν: «Αν αυτή ήταν η γλώσσα του Νέστορα και Αγαμέμνονα, τότε αυτή ήταν και η γλώσσα του Δημόδοκου και των ποιητών εκείνης της εποχής». Ομολογείται δηλαδή ότι ο Όμηρος ο Νέστορας, ο Οδυσσέας, ο Αγαμέμνονας και ο Μίνωας στην Κρήτη μιλούσαν την ίδια γλώσσα, την ελληνική. Στην Μυκηναϊκή διάλεκτο παρατηρούμε και την ύπαρξη αμιγών δωρικών στοιχείων. Άλλωστε ο Όμηρος στην Οδύσσεια, ραψωδία τ, στίχοι: 172-180 μας λέει ότι πολλά χρόνια προ του Τρωικού πολέμου (1200π.Χ.) στην Κρήτη ζούσαν ανάμεσα σε άλλους και οι Δωριείς.
.
.
.
Πηγή: http://www.ithacanews.gr/
.
Πηγή 2: www.e-istoria.com
.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η ΟΜΗΡΙΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ"

Οικονομική δραστηριότητα στο σύμπλεγμα Καστελλόριζου

Του Νίκου Λυγερού

Η ΑΟΖ είναι πιο ανθρώπινη από την υφαλοκρηπίδα. Με την απαίτηση της οικονομικής δραστηριότητας, ενεργοποιεί και την ανθρώπινη. Γι' αυτό το λόγο, το κατοικημένο νησί έχει εξ ορισμού οικονομική δραστηριότητα. Η ύπαρξη και μόνο των ανθρώπων εξασφαλίζει την ύπαρξη της ΑΟΖ. Ενώ αυτό δεν ισχύει με την υφαλοκρηπίδα. Αυτή η διαφορά κάνει και τη διαφορά για τους δικούς μας στο σύμπλεγμα Καστελλόριζου. Όλα τα νησιά είναι σημαντικά σε αυτό το σύμπλεγμα διότι το καθένα παρέχει κάτι στα άλλα, και όλα μαζί βοηθούν την πατρίδα μας για να έχει αυτό το απέραντο γαλάζιο, που την ενώνει με την Κύπρο και επιτρέπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει μια συνεκτική ΑΟΖ στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτό σημαίνει όμως ότι πρέπει πραγματικά να προσέχουμε τους δικούς μας σε αυτές τις περιοχές, τις οποίες αμφισβητεί η Τουρκία για λόγους ευνόητους. Με άλλα λόγια δεν επαρκεί η απασχόλησή μας με το έδαφος, πρέπει να δώσουμε σημασία και στους ανθρώπους μας. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει μ' έναν παθητικό τρόπο αλλιώς θα έχουμε ένα μουσειακό αποτέλεσμα. Στο Καστελλόριζο δεν αρκεί να θυμόμαστε το παρελθόν. Η ουσία είναι να ενισχύσουμε το μέλλον με αυτό. Σε αυτό το πλαίσιο είναι εύκολο να κατανοήσουμε ότι το σχολείο χρειάζεται μια ενεργή όχι μόνο υποστήριξη αλλά και παρουσία για να βλέπουν οι δικοί μας ότι είμαστε όντως εδώ μαζί τους και ειδικά στις κρίσιμες μέρες. Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη τους ανθρώπους και πρέπει να νιώθουν ότι τους θέλουμε πραγματικά λόγω σχέσεων και όχι από συμφέρον αλλιώς το μέλλον θα έχει ημερομηνία λήξης. Ούτως ή άλλως, οι ανθρώπινες δραστηριότητες παράγουν και αυτές οικονομικές δραστηριότητες. Κατά συνέπεια πρέπει να επικεντρωθούμε στις δράσεις για να είμαστε μαζί με τους ανθρώπους μας, για να έχουν ονόματα που μας αγγίζουν. Κι ύστερα η οικονομική δραστηριότητα θα είναι δεδομένη. Έτσι, θα φάμε μαζί το ψαράκι που ψάρεψε δικός μας στην ΑΟΖ μας, είτε θα πάμε μαζί βόλτα στο απέραντο γαλάζιο. Οι ανθρώπινες σχέσεις μπορεί να είναι οι πιο αδύναμοι θεσμοί αλλά είναι οι πιο ισχυροί δεσμοί και αυτούς έχουμε ανάγκη. Τα πλατάνια υπάρχουν και χωρίς δέντρα διότι υπάρχουν οι άνθρωποι αλλά γιατί να μην φυτέψουμε καινούρια δέντρα για τους ανθρώπους; Αυτές οι λεπτομέρειες όταν συνδυάζονται παράγουν ένα διαχρονικό έργο το οποίο υποστηρίζει το μέλλον, χάρη στις αξίες που προωθεί. Η οικονομική αξία, δίχως ανθρώπινη αξία είναι απλώς μια τιμή που δεν έχει τιμή. Ας αρχίσουμε λοιπόν με τον φόρο τιμής στο σύμπλεγμα Καστελλόριζου κι όλα τα άλλα θα ακολουθήσουν.

Πηγή: http://www.lygeros.org/lygeros/7882-gr.html

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Οικονομική δραστηριότητα στο σύμπλεγμα Καστελλόριζου"

ΟΙ EΛΛΗΝΕΣ, ΤOΤΕ ΚΑΙ ΣHΜΕΡΑ…

ΙΣΟΚΡΑΤΟΥΣ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ [50]. Τοσούτον δ' απολέλοιπεν η πόλις ημών περί τό φρονείν καί λέγειν τούς άλλους ανθρώπους, ώσθ' οι ταύτης μαθηταί τών άλλων διδάσκαλοι γεγόνασιν, καί τό τών Ελλήνων όνομα πεποίηκεν μηκέτι τού γένους, αλλά τής διανοίας δοκείν είναι, καί μάλλον Έλληνας καλείσθαι τούς τής παιδεύσεως τής ημετέρας ή τούς τής κοινής φύσεως μετέχοντας».
Δηλαδή: Τόσο πίσω της έχει αφήσει (έχει ξεπεράσει) η πόλις μας στην φρόνησι και τον έντεχνο λόγο τους άλλους ανθρώπους, ώστε οι μαθητές αυτής έχουν γίνει διδάσκαλοι των άλλων, και έχει κάμει ώστε το όνομα Έλληνες να μη θεωρείται πλέον δηλωτικόν τού γένους, αλλά τής πνευματικής μορφώσεως, και Έλληνες να αποκαλούνται μάλλον εκείνοι που είναι μέτοχοι τής δικής μας παιδείας, παρά όσοι μετέχουν στην κοινή μας φύσι (καταγωγή).
Επομένως, δεν μιλά για καμμιά ιθαγένεια. Και μάλιστα λίγο παρακάτω στον Πανηγυρικό [63], το ξεκαθαρίζει ο Ισοκράτης «...ου δη πάτριον εστί ηγείσθαι τους επήλυδας των αυτοχθόνων, ουδέ τους ευπαθόντας των ευ ποιησάντων, ουδέ τους ικέτας γενομένους των υποδεξαμένων».
ΔΗΛΑΔΗ: ...δεν είναι πατροπαράδοτη αρχή μας, να εξουσιάζουν οι αλλοδαποί τους εντοπίους, ούτε οι ευεγετηθέντες τους ευεργετήσαντας, ούτε αυτοί που έφθασαν εδώ ως ικέτες, τους ανθρώπους που τους εδέχθησαν.
Συνεπώς, πάει και αυτή η προσβλητική για τη νοημοσύνη μας σοφιστεία με το «της ημετέρας παιδεύσεως μετέχοντας».
Φυσικά. Πώς μπορεί να γίνεσαι Έλληνας, αν πας 3 χρονάκια στο υποβαθμισμένο, πολυ-πολιτισμικό σχολείο της σημερινής (μη εθνικής πλέον) Παιδείας μαζί με ένα σωρό άλλους μη Έλληνες; http://www.aueb.gr/users/episcopos/panhgyrikos.htmgr
Πριν από τη μάχη των Ελλήνων εναντίον των Περσών στον Μαραθώνα, την 11^η Σεπτεμβρίου του -490 ο στρατηγός των Αθηναίων Μιλτιάδης, απευθυνόμενος στους Έλληνες, είπε: «Εάν τους νικήσουμε αυτοί έχουν πατρίδα να επιστρέψουν. Εάν μας νικήσουν εμείς δεν έχουμε πού αλλού να πάμε.»
Οι Έλληνες συνειδητοποίησαν τα λόγια του Ηγέτη - Στρατηγού Μιλτιάδη και έκαναν πραγματικότητα το φαινομενικά και λογικά αδύνατο.
Κατατρόπωσαν τους Πέρσες, έσωσαν την Πατρίδα και έγραψαν μία από τις πιο λαμπρές και ένδοξες σελίδες όχι μόνο της δικής μας, αλλά και της παγκόσμιας Ιστορίας.
Σήμερα, δυόμισι χιλιάδες χρόνια μετά, δεν υπάρχει ένας Έλληνας αληθινός ;;;;
Κομματικά άφθαρτος, φωτισμένος, δυνατός και αποφασισμένος, ένας Ηγέτης για να εμπνεύσει, να εμψυχώσει και να οδηγήσει, ως άλλος Μιλτιάδης, τους εναπομείναντες πιστούς Έλληνες στον υπέρ πάντων αγώνα, όσο ακόμα υπάρχει καιρός; http://daeirakem.blogspot.com/

Ξύπνα Έλληνα και αρματώσου ΤΑ ΟΠΛΑ ΤΟΥ ΜΥΑΛΟΥ।
Πηγή.

http://enneaetifotos।blogspot.com/

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΟΙ EΛΛΗΝΕΣ, ΤOΤΕ ΚΑΙ ΣHΜΕΡΑ…"

Ο Πόντος ως Ανθεκτικότητα του Ελληνισμού | Ν.Λυγερός

Διάλεξη του Νίκου Λυγερού με θέμα "Ο Πόντος ως Ανθεκτικότητα του Ελληνισμού", Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου 2011 | Σύλλογος Ποντίων Ρόδου "Ο Διγενής"

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ο Πόντος ως Ανθεκτικότητα του Ελληνισμού | Ν.Λυγερός"

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΟΣΜΟ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

«Το γνωστό είναι πεπερασμένο, το άγνωστο ατελείωτο. Στεκόμαστε πάνω σε ένα νησί στη μέση ενός απεριόριστου, ανεξήγητου ωκεανού. Το καθήκον κάθε γενιάς είναι να αποκτά λίγη περισσότερη γη.»
T.H. Huxley

Ζούμε στην αυγή της νέας χιλιετίας, όπου το παλαιό θα δώσει την θέση του στο καινούργιο, προκλητικό και ταυτόχρονα αβέβαιο. Ζούμε στον κόσμο της αόρατης και όμως πανταχού παρούσας νέας τάξης πραγμάτων, στον κόσμο της ραγδαίας τεχνολογικής εξέλιξης και του υπερκαταναλωτισμού, όπου ο άνθρωπος αναζητεί την προσωπική του ευτυχία στο κυνήγι υλικών αγαθών, χωρίς να μένει χρόνος για να ασχοληθεί με τον «εσωτερικό» του εαυτό και τις πνευματικές του ανάγκες. Επιτυγχάνεται όμως έτσι η ευτυχία; Ολοκληρώνεται κατά αυτόν τον τρόπο ο άνθρωπος; O Ηράκλειτος απαντάει καυστικά :

«Αν η ευτυχία βρισκόταν στις σωματικές απολαύσεις, θα λέγαμε ευτυχισμένα τα βόδια όταν βρίσκουν μπιζέλια για να φάνε».

Ο άνθρωπος σήμερα έχει την τάση να θεωρεί την Γη το κέντρο του κόσμου, θεωρώντας τον εαυτό του σαν κάτι το ιδιαίτερο, μίας και τον συγκρίνει με τα υπόλοιπα όντα πάνω στα οποία έχει κυριαρχήσει. Όταν ο άνθρωπος όμως στρέψει το βλέμμα του στον ουρανό τότε συνειδητοποιεί ότι η δική του παρουσία στο άπειρο σύμπαν είναι αμελητέα, νοιώθει δέος, και γίνεται πιο ταπεινός. Η πλειοψηφία της σύγχρονης επιστήμης αντιλαμβάνεται το σύμπαν σαν μία καλοκουρδισμένη μηχανή που λειτουργεί με βάση κάποιους κανόνες, σαν ένα συνονθύλευμα από άψυχα βασικά δομικά στοιχεία. Η τεχνολογία έχει σαν στόχο μόνο τον άνθρωπο αδιαφορώντας για το κόστος, με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να βρεθούμε μπροστά στις δυνάμεις που απερίσκεπτα εξαπολύσαμε. Ίσως μέσω της κλωνοποίησης να επαναλάβουμε την δημιουργία ενός νέου Αδάμ. Σε ένα τέτοιο κόσμο όμως δεν θα χωράει ο Θεός. Θεός θα είναι ο ίδιος ο άνθρωπος, σε ένα κόσμο που δεν φτιάχτηκε από αυτόν, αλλά που εγωιστικά θα θεωρεί ότι του ανήκει. O Αινστάιν, ο επιστήμονας που επηρέασε όσο κανείς άλλος τον σύγχρονο τρόπο σκέψης παραδέχεται:

«Ένα ανθρώπινο ον είναι μέρος του όλου, που καλείται από εμάς σύμπαν, ένα μέρος περιορισμένο στον χώρο και στον χρόνο. Αυτό συλλαμβάνει τον εαυτό του, τις σκέψεις του και τα συναισθήματά του ξεχωριστά από το υπόλοιπο… ένα είδος οπτικής ψευδαίσθησης της συνείδησής του. Αυτή η ψευδαίσθηση είναι ένα είδος φυλακής για εμάς, που μας περιορίζει στις προσωπικές μας επιθυμίες και στην έλξη μόνο λίγων ανθρώπων που είναι κοντά μας. Η αποστολή μας πρέπει να είναι να απελευθερώσουμε τους εαυτούς μας από αυτήν την φυλακή διευρύνοντας τον κύκλο της συμπόνιας μας για να αγκαλιάσουμε όλα τα ζωντανά πλάσματα και ολόκληρη την φύση μέσα στην ομορφιά της».

Aυτό που μας συμβαίνει σήμερα μας εξηγεί ο Ν. Λώρενς, είναι ότι αιμορραγούμε από τις ρίζες, γιατί έχουμε αποκοπεί από την Γη, τον Ήλιο, και τα αστέρια, και η αγάπη είναι υποκρισία, γιατί άμοιρο μπουμπούκι, την ξεριζώσαμε από τον μίσχο της στο δένδρο της ζωής και περιμένουμε να εξακολουθήσει να ανθίζει στο πολιτισμένο βάζο μας.
Για τους αρχαίους πολιτισμούς ο κόσμος και η Γη ήταν ένας ζωντανός οργανισμός, που είχε εκτός της υλικής και πνευματική υπόσταση. Όπως στο ανθρώπινο σώμα οι κινήσεις προέρχονται από την ψυχή που σκέπτεται και ενεργεί, έτσι και για την αρχαία επιστήμη η ορατή τάξη του σύμπαντος ήταν η αντανάκλαση αόρατων ιεραρχικά δομημένων πνευματικών δυνάμεων, που με τις ενέργειες τους προκαλούσαν την εξέλίξη της ζωής τόσο στον μακρόκοσμο όσο και στον μικρόκοσμο (με τον ίδιο τρόπο που πίσω από έναν ζωγραφικό πίνακα βρίσκεται η σκέψη και η δράση του καλλιτέχνη). Μία τέτοια κοσμογονική θεώρηση προχωρούσε κατά κύκλους ομόκεντρους από το παγκόσμιο στο επιμέρους, από το αόρατο στο ορατό, από το καθαρό πνεύμα στην οργανωμένη υπόσταση, από τον Θεό στον άνθρωπο.
Σε κάθε αρχαίο πολιτισμό υπήρχε ένα εσωτερικό σύστημα γνώσης του κόσμου των φυσικών δυνάμεων, αλλά και της ανθρώπινης φύσης που ονομαζόταν Σοφία. Οι άνθρωποι που ασχολούνταν με την κατάκτηση της ονομάζονταν Σοφοί, και αργότερα από τον Πυθαγόρα Φιλό-σοφοι. Ο Πυθαγόρας ονόμαζε φιλόσοφο, αυτόν που γνώριζε τις λειτουργίες τόσο της υλικής όσο και της πνευματικής φύσεως, και δίδασκε στους μαθητές του να γνωρίζουν πραγματικά τις αλήθειες αυτές. Η Φιλοσοφία δεν ήταν -και δεν είναι- μια θεωρητική προσέγγιση του κόσμου, αλλά και ένας τρόπος ζωής. Οι Αρχαίοι ημών πρόγονοι δεν ήταν οι μόνοι που στοχάστηκαν πάνω σε θέματα κοσμογονίας θεολογίας και φυσιολογίας, αλλά αντιθέτως επηρεάστηκαν από διάφορους λαούς και κουλτούρες.

«Σε ολόκληρη την ιστορία, τίποτε δεν είναι πιο εκπληκτικό ή τόσο δύσκολο να περιγραφεί όσο η αιφνίδια άνοδος του πολιτισμού στη Ελλάδα. Πολλά απ' όσα δημιουργούν τον πολιτισμό υπήρχαν ήδη επί χιλιάδες χρόνια στην Αίγυπτο και στη Μεσοποταμία, και είχαν απλωθεί από εκεί στις γειτονικές χώρες. Αλλά ορισμένα στοιχεία έλειπαν, ωσότου τα προμήθευσαν οι Έλληνες. Το τι απετέλεσαν στην τέχνη και τη λογοτεχνία είναι γνωστό στον καθένα, αλλά ό,τι έχουν πραγματοποιήσει στον καθαρά διανοητικό τομέα είναι ακόμη εξαιρετικότερο» (Bertrand Russel, Ιστορία της Δυτικής Φιλοσοφίας) .

Οι Έλληνες εξερεύνησαν το άγνωστο σύμπαν με απροκαταληψία, και με μία φοβερή συνδυαστική ικανότητα, που αφορούσε όλα τα βασικά ζητήματα της Φιλοσοφίας, και τα έθεσαν με χαρακτηριστική για το Ελληνικό πνεύμα καθαρότητα. Δημιούργησαν τις βασικές έννοιες της φιλοσοφίας και της φυσικής επιστήμης και έτσι επηρέασαν καταλυτικά όλη την κατοπινή Ευρωπαϊκή και παγκόσμια επιστήμη. Ταυτόχρονα όμως πρόβαλαν ως υπέρτατο αγαθό την απόκτηση της γνώσης, χωρίς να είναι αυτή προνόμιο μόνο της ιερατικής τάξης.. Η αποκάλυψη της γνώσης βέβαια σύμφωνα με τον Πλάτων δεν είναι εύκολη. Πρέπει πρώτα να γνωρίσουμε τον εαυτό μας. (ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ, η επιγραφή του μαντείου των Δελφών). Η γνώση του εαυτού μας και της σχέσης μας με το κόσμο που μας περιβάλλει σύμφωνα με τον Σωκράτη, αποτελεί την ευτυχία της ζωής και την αφετηρία της Φιλοσοφίας. Η γνώση αυτή μας λέει ο Πλάτων:,

«δεν είναι κάτι που μπορεί να περιγραφεί με λόγια όπως οι άλλες επιστήμες. Χρειάζεται μακρά μελέτη του θέματος και διάπλαση του εαυτού με αυτήν. Τότε, είναι σαν μία σπίθα να ξεπηδά και να ανάβει ένα φως που από εκεί και μετά είναι ικανό να αυτοσυντηρείται».
Στον Φαίδων εξάλλου μας αποκαλύπτει, ότι το μονοπάτι της κατακτήσεως της αλήθειας οδηγεί τόσο στον δρόμο της αγάπης, όσο και στον δρόμο του θανάτου:

«Είναι πιθανόν λέει ,οι άνθρωποι να μην αντιλαμβάνονται ότι όλοι όσοι προσφεύγουν στην ενασχόληση με την φιλοσοφία, εκπαιδεύονται για ένα πράγμα μόνο – τον θάνατο».
Εννοεί βέβαια τον θάνατο της αμάθειας και του εγωισμού, και την αναγέννηση ενός νέου πνευματικού ανθρώπου, όπως δήλωνε κατόπιν και ο Απ. Παύλος: «όσοι εβαπτίσθημεν εις Χριστόν Ιησούν, εις θάνατον αυτού εβαπτίστημεν». O άνθρωπος συμβολικά πεθαίνει μέσα από το βάπτισμα και ξαναγεννιέται εξαγνισμένος.
Η γνώση της αλήθειας είναι το υπέρτατο αγαθό. Η λέξη Αλήθεια (άνευ –Λήθης) σημαίνει να μην ξεχνούμε. Η Λήθη αυτή σχετίζεται με την άγνοια της θείας μας προελεύσεως και του τελικού μας σκοπού, που είναι η επάνοδος στην θεϊκή μονάδα. Η κατανόηση του θείου πεδίου με το οποίο ο κάθε ένας από εμάς συνδέεται, είναι ο αληθινός τελικός σκοπός της ενσαρκώσεως μας. Σοφία είναι να νικήσουμε τον εαυτό μας, ενώ άγνοια να νικηθούμε από αυτόν μας λέει ο Σωκράτης. Για τον φιλόσοφο ο σκοπός της ζωής είναι η απόκτηση πείρας, μια συνεχή τελειοποίηση του πνεύματος.
Όλες οι επιστήμες, η γλώσσα μας, το πολίτευμα μας, τα πάντα που εμείς απολαμβάνουμε σήμερα προέρχονται από την Αρχαία Ελλάδα. Η ιστορία της επιστήμης ξεκινάει με τους προσωκρατικούς φιλοσόφους, σε μία εποχή που η επιστήμη (επί –ίσταμαι-, στέκομαι από πάνω), και η φιλοσοφία δεν αποτελούσαν ξεχωριστά αντικείμενα όπως σήμερα. Όταν οι Προσωκρατικοί φιλόσοφοι ξεκινούν, ο δρόμος της επιστήμης δεν είχε ακόμα χαραχθεί, έπρεπε να τον ανοίξουν οι ίδιοι. Στην εποχή τους κυριαρχούσε η μυθολογική κοσμογονία και το μόνο δεδομένο είναι η εμπειρική παρατήρηση των φυσικών φαινομένων. Η ορθολογιστική βάση δεδομένων έλειπε, τα όργανα παρατήρησης δεν υπήρχαν ενώ και το κύρος της γνώσης που δεν βασιζόταν στις γνώσεις του ιερατείου ή της μύησης στα μυστήρια ήταν ανύπαρκτο. Έτσι οι πρωτοπόροι της φιλοσοφίας έπρεπε μαζί με τις θεωρίες που ανάπτυξαν να «εφεύρουν» και την ορολογία της επιστήμης και της φιλοσοφίας.
Η ανατροπή αυτή συνέβη τον 6ο αιώνα π.Χ. . Τότε ο Έλληνας θα αφήσει πίσω του την επική μυθολογική ποίηση, η σκέψη του θα εμβαθύνει, και θα τον χαρακτηρίσει μία πιο κριτική στάση απέναντι στη ζωή. Αυτό θα επιτευχθεί με την ναυτιλία και το εμπόριο και τις αποικίες. Η δίψα για γνώση ξεκίνησε από φιλοσοφικά ερωτήματα σχετικά με την φύση του ανθρώπου και του κόσμου. Έτσι σε θεολογικό επίπεδο προχωρώντας πέρα από τις μυθολογικές προσεγγίσεις του Θείου και της δημιουργίας του αρχαίου κόσμου οι Έλληνες Σοφοί διάμεσο της πολλαπλότητας και μεταβλητότητας των φαινομένων προσέγγισαν το Θείο και αναζήτησαν το Εν, την θεία Ουσία του Κόσμου, το Όντως Ον (Παρμενίδης), τον Νου (Αναξαγόρας), το Αγαθόν (Πλάτων), το Αείζωον Πυρ και τον Λόγο (Ηράκλειτος).
Πιο συγκεκριμένα ο Θαλής ο Μιλήσιος ένας από τους 7 σοφούς της αρχαιότητας θεωρούσε ως αρχή των πάντων το «Ύδωρ» και «έβλεπε» έναν θεό μέσα σε καθετί.
Ο Αναξίμανδρος ταύτισε το «Θείο» με το «άπειρο», στο οποίο απέφυγε να δώσει ανθρωπομορφικά χαρακτηριστικά.
Ο Ξενοφάνης ανέπτυξε πιο ξεκάθαρα την ιδέα του «Ενός Θεού» που ξεχωρίζει από «τους υπόλοιπους θεούς και τους ανθρώπους».
Ο Παρμενίδης τον 6ο αιώνα π.Χ. χρησιμοποίησε τον όρο «Ένα» για να ονομάζει την υπέρτατη Θεότητα.
Φανερά επηρεασμένος από αυτόν τον ο Πλάτωνας ( τον 4ο αιώνα π.Χ.) στο έργο του «Τίμαιος», παρουσίασε έναν Δημιουργό, ο οποίος δίνει μορφή στην αδρανή ύλη μέσων των «νοητικών μορφών» (Αρχετύπων).
Ως πιο ορθολογιστής ο μαθητής του Αριστοτέλης, απέρριψε την ιδέα των «αρχετύπων» και μίλησε για έναν κυκλικό χρόνο που βρίσκεται σε κίνηση, δίχως αρχή και τέλος, αλλά και για το «Πρωταρχικό Κινούν». Αυτός είναι ο «Θεός» του Αριστοτέλη, που παρουσιάζεται σαν μια Αρχή και όχι προσωποποιημένος.
Τον 3ο αιώνα μ.Χ., ο Νεοπλατωνιστής Πλωτίνος περιγράφει το «Ένα», ως μια μη υλική, απρόσωπη δύναμη σαν το Υπέρτατο Ον. Ο Πλωτίνος διέκρινε μια Απόλυτη Θεότητα ως πρώτη αρχή, που ήταν απλά «νοητικής φύσης» και μια δημιουργική Θεία Διάνοια που γεννάει τις μορφές.
Σε επιστημονικό επίπεδο, πρώτος ο Πυθαγόρας αναφέρθηκε στην σφαιρικότητα της Γης, και αργότερα ο Έκφαντος και ο Ικέτας δίδαξαν την περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονα της.
Το 235 π.χ ο Ερατοσθένης, υπολόγισε την περίμετρο της Γης μετρώντας την σκιά ενός ραβδιού, και την βρήκε 40.000 χλμ, σχεδόν όσο την υπολογίζουμε και σήμερα, ενώ ο Ίππαρχος 190 π.χ είναι ο πρώτος που διαιρεί τον κύκλο σε 360 μοίρες, και ανακαλύπτει το φαινόμενο της μετάπτωσης των ισημεριών, η οποία ξανάγινε γνωστή στην Ευρώπη τον 16ο αιώνα απ’ τον Νικόλαο Κοπέρνικο.
Όσον αφορά το σύμπαν και την θέση της γης σε αυτό, πρώτος ο Αρίσταρχος ο Σάμιος (310-230 π.Χ.) υποστήριξε ότι, η Γη δεν ήταν το κέντρο του κόσμου όπως μέχρι τότε πιστευόταν, αλλά μια σφαίρα που περιφερόταν γύρω από τον Ήλιο. Η ηλιοκεντρική αυτή θεωρία επανήλθε στο προσκήνιο 1.800 χρόνια αργότερα από τον Κοπέρνικο.. Αξιοσημείωτο είναι ότι σε χειρόγραφα του Κοπέρνικου που βρέθηκαν, ίδιος γράφει ότι είχε μελετήσει τον Αρίσταρχο τον Σάμιο, κάτι που δεν συμπεριλήφθηκε στην έκδοση του βιβλίου του. Οι υπολογισμοί του Κέπλερ απέδειξαν ότι η Γη και οι πλανήτες κινούνταν σε ελλειπτικές τροχιές γύρω από τον Ήλιο. Οι γενικές του Κέπλερ ήταν βασισμένες στον Πυθαγορισμό.
Για τον Αριστοτέλη (384-323/2 π.Χ.) ο κόσμος ήταν σαν ένα «κρεμμύδι» που αποτελούταν από ομόκεντρες σφαίρες, στο κέντρο των οποίων βρισκόταν η Γη. Το γεωκεντρικό σύστημα του Αριστοτέλη επικράτησε στην Δύση έως τον 16ο αιώνα μ.Χ. Σημαντική και στην Φυσική είναι η συνεισφορά του Αριστοτέλη, ο οποίος έθεσε τις βάσεις της Μηχανικής κίνησης των σωμάτων παρόμοιας με αυτήν του Νεύτωνα (17ος αι. μ.Χ.). Υποστήριζε ότι η ύπαρξη συνεχούς κίνησης προϋποθέτει την ύπαρξη μιας συνεχούς αιτίας, μιας δύναμης δηλαδή που θα επιδρά πάνω στο κινούμενο σώμα.
Ο Ηρόδοτος το (4ο αιώνα π.χ) θεωρείται ο πατέρας της Ιστορίας, ενώ ο Θουκυδίδης ήταν ο θεμελιωτής της αντικειμενικής ιστορικής έρευνας. και ο πρώτος ιστορικός που ξεχώρισε τον μύθο από την ιστορία.
Ο Ιπποκράτης (4ο αιώνα π.χ) ήταν ο θεμελιωτής της επιστημονικής Ιατρικής, ας μην λησμονούμε ότι έως και σήμερα οι γιατροί παίρνουν τον «Ορκο του Ιπποκράτη» για να ασκήσουν το επάγγελμα τους.
Στις θετικές επιστήμες ο Ευκλείδης (3ο αιώνα π.Χ.) έθεσε τις βάσεις των μαθηματικών και της γεωμετρίας, οι οποίες αποτελούν έως και σήμερα την θεμέλιο λίθο όχι μόνο των μαθηματικών, αλλά και της τεχνολογικής επιστήμης. Ο Αρχιμήδης (2ο αιώνα π..Χ) ανακάλυψε τις πρώτες αρχές της υδροστατικής. Εφέυρεσε τις τροχαλίες, τους οδοντωτούς τροχούς, κατασκεύασε αστρονομικά όργανα και τελειοποίησε το ελληνικό αριθμητικό σύστημα.
Ο Ηρόφιλος απ’ την Χαλκηδόνα της Βιθυνίας (3ος αιώνα π.Χ.),στο έργο του «Ανατομία», δίνει για πρώτη φορά ανατομικές περιγραφές ανθρωπίνων οργάνων. Ο Ηρόφιλος αναγνώρισε την αληθινή φύση του νευρικού συστήματος και θεώρησε κέντρο του τον εγκέφαλο. Χώρισε τα νεύρα σε «αισθητικά» και «προαιρετικά», και μετρούσε τους σφυγμούς των ασθενών για να κάνει διαγνώσεις.
Αλλά και όσον αναφορά την δημιουργία του κόσμου, οι απόψεις των Προσωκρατικών Θαλή, Αναξίμανδρου και Αναξιμένη είναι κοντά σε αυτά που υποστηρίζει η σύγχρονη Φυσική, όπως θα εξετάσουμε σε επόμενο κεφάλαιο.
Ο Δημόκριτος το 460 π.Χ. υποστήριζε ότι τα άτομα έχουν διαφορετικό μέγεθος μεταξύ τους, και ότι η κίνηση τους προέρχεται από κάποια πηγή. (Αυτό που σήμερα οι επιστήμονες ονομάζουν ορμή ή κρούση).
Ο Λεύκιππος το 500 π.χ διατύπωσε για πρώτη φορά την ατομική θεωρία την οποία εξέλιξε ο μαθητής του Δημόκριτος. Όσον αφορά την γένεση της ζωής στη Γη, ο Αναξίμανδρος θεωρούσε ότι η ζωή δημιουργήθηκε από τη λάσπη και ότι τα πρώτα ζώα ήταν ψάρια με αγκαθωτό δέρμα. Τα υπόλοιπα ζώα σύμφωνα με την θεωρία του, αποτελούσαν χερσαίους απόγονους των ψαριών. Την ίδια άποψη για την προέλευση της ζωής διατύπωσε κι ο Αναξιμένης, με τη διαφορά ότι θεωρούσε καταλυτική την παρουσία του αέρα και της θερμότητας του Ήλιου.
Η νοοτροπία του σημερινού πολιτισμού βασίζεται στο Αριστοτέλειο ορθολογιστικό μοντέλο σκέψης, το οποίο επικράτησε στα χρόνια της Αναγέννησης έναντι του Πλατωνικού μεταφυσικού μοντέλου. Στην εποχή μας είναι γεγονός ότι η φιλοσοφία δεν είναι απαραίτητη στην επιστήμη (τεχνολογία). Ο λόγος είναι ότι η εξειδίκευση είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για την καλύτερη απόδοση των υπαλλήλων στις σύγχρονες κοινωνίες.
Το ερώτημα όμως είναι, αυτή η μονόπλευρη ανάπτυξη του πνεύματος είναι αρκετή; Ίσως το ζητούμενο στην νέα εποχή να είναι ακριβώς αυτό, η παθητικότητα των κοινωνιών, η δημιουργία συνεχών καταναλωτικών αναγκών κλπ. Η γνώση ήταν και είναι δύναμη, και όπως είναι γνωστό η εξουσία θέλει να ελέγχει την δύναμη. Το πνευματικό σκόρπισμα που επέφερε η πολυδιάσπαση της επιστήμης, η και εξειδίκευση των επιστημών μίκρυνε τους πνευματικούς ορίζοντες του ανθρώπου. Η γνώση που λαμβάνει σήμερα ο άνθρωπος περιορίζεται στο γνωστικό του αντικείμενο.
Η φιλοσοφία διευρύνει το πνεύμα γιατί παρατηρεί και προσπαθεί να εξηγήσει την φύση και τους νόμους που την διέπουν, εξασφαλίζοντας έτσι μια συνολικότερη εικόνα για τον κόσμο. Ταυτόχρονα όμως η φιλοσοφία προχωρά πέρα από την ορατή πλευρά των πραγμάτων.
Ο Πλάτων το περιγράφει περίφημα στον μύθο της σπηλιάς, όπου με λίγα λόγια περιγράφει αλυσοδεμένη την ανθρωπότητα να ζει σε μία σκοτεινή σπηλιά, στο μέσο της οποίας καίει μία φωτιά. Οι άνθρωποι είναι αλυσοδεμένοι με τέτοιο τρόπο, ώστε το μόνο που μπορούν να δουν είναι οι σκιές των πραγμάτων στους τοίχους της σπηλιάς. Εάν κάποιος μπορούσε να σκαρφαλώσει στην σπηλιά και να αντικρίσει το αληθινό φως του ήλιου, αφενός τα μάτια του δεν θα άντεχαν το φως, και αφετέρου εάν επέστρεφε πίσω στην σπηλιά και περιέγραφε στους υπολοίπους ότι ο κόσμος των σκιών δεν είναι ο πραγματικός κόσμος θα κινδύνευε να χλευαστεί. Η άνοδος από την υλιστική κατάσταση των σκιών είναι δύσκολη έως ότου δούμε το αληθινό φως.
Στις μεταφυσικές του ανησυχίες ο άνθρωπος, αρχικά δίνει απλές απαντήσεις, ενώ λατρεύει και φοβάται ό,τι δεν κατανοεί και δεν είναι σε θέση να ελέγξει. Μεταφυσική ότι δεν μπορεί να παρατηρήσει το ανθρώπινο μάτι, και δεν μπορεί να ακούσει το ανθρώπινο αυτί. Είναι ο χώρος που βρίσκεται πέρα από την ανθρώπινη αντίληψη, και περιέχει όσα μεσολαβούν ανάμεσα στον άνθρωπο και στην πηγή που τον δημιούργησε. Σύμφωνα με τον Σπέυσιππο:

«το μη υλικό γίνεται αισθητό μέσω της επιστημονικής σκέψης, ενώ το υλικό μέσω της επιστημονικής αντίληψης».

Ακόμα και στον χώρο της ορθολογιστικής επιστήμης ο Max Plank υποστήριζε:

«Δεν υπάρχει φυσική χωρίς κάποια δόση μεταφυσικής..».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΟΣΜΟ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ"

Ν. Λυγερός - Θ. Καρυώτης "Casus Belli" 21/9/11

Συνέντευξη του Νίκου Λυγερού
στη εκπομπή της Δ. Αλεξάκη "Casus Belli".
Κανάλι 10

21/09/2011

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ν. Λυγερός - Θ. Καρυώτης "Casus Belli" 21/9/11"

Επικαιρος ο Φρειδερίκος Νίτσε για τους Ελληνες.

«Αποδεδειγμένα, σε κάθε περίοδο της εξέλιξής του ο δυτικοευρωπαϊκός πολιτισμός, προσπάθησε να απελευθερώσει τον εαυτό του από τους Έλληνες.
Η προσπάθεια αυτή, είναι διαποτισμένη με βαθύτατη δυσαρέσκεια, διότι οτιδήποτε κι αν (οι δυτικοευρωπαίοι) δημιουργούσαν, φαινομενικά πρωτότυπο και άξιο θαυμασμού, έχανε χρώμα και ζωή, στη σύγκρισή του με το ελληνικό μοντέλο, συρρικνωνότανε, κατέληγε να μοιάζει με φθηνό αντίγραφο, με καρικατούρα.
Έτσι ξανά και ξανά, μια οργή ποτισμένη με μίσος, ξεσπάει εναντίον των Ελλήνων, εναντίον αυτού του μικρού και αλαζονικού έθνους, που είχε το νεύρο να ονομάσει βαρβαρικά (για κάθε εποχή), ότι δεν είχε δημιουργηθεί στο έδαφός του.
Μα ποιοι, επιτέλους, είναι αυτοί των οποίων η ιστορική αίγλη υπήρξε τόσο εφήμερη, οι θεσμοί τους τόσο περιορισμένοι, τα ήθη τους αμφίβολα έως απαράδεκτα, και οι οποίοι απαιτούν μια εξαίρετη θέση ανάμεσα στα έθνη, μια θέση πάνω από το πλήθος.
Κανένας από τους επανεμφανιζόμενους εχθρούς τους, δεν είχε την τύχη να ανακαλύψει το κώνειο, με το οποίο θα μπορούσαμε μια για πάντα, να απαλλαγούμε απʼ αυτούς.
Όλα τα δηλητήρια του φθόνου, της ύβρεως, του μίσους, έχουν αποδειχθεί ανεπαρκή, να διαταράξουν την υπέροχη ομορφιά τους.
Έτσι, οι άνθρωποι συνεχίζουν να νιώθουν ντροπή και φόβο απέναντι στους Έλληνες.
Βέβαια, πού και πού, κάποιος εμφανίζεται που αναγνωρίζει ακέραιη την αλήθεια, την αλήθεια που διδάσκει ότι, οι Έλληνες είναι οι ηνίοχοι κάθε επερχόμενου πολιτισμού και σχεδόν πάντα τόσο τα άρματα, όσο και τα άλογα των επερχόμενων πολιτισμών, είναι πολύ χαμηλής ποιότητας σε σχέση με τους ηνίοχους (Έλληνες), οι οποίοι τελικά αθλούνται, οδηγώντας το άρμα στην άβυσσο, την οποία αυτοί ξεπερνούν με αχίλλειο πήδημα»!!!

Φρειδερίκος Νίτσε.

 

Η γιατρειά για τον έρωτα εξακολουθεί να είναι στις περισσότερες περιπτώσεις εκείνο το παλιό δραστικό φάρμακο: η ανταπόδοση αγάπης.

• Όποιος τιμωρείται, δεν είναι πια εκείνος που έχει κάνει την πράξη. Είναι πάντα ο αποδιοπομπαίος τράγος. (252)
• Όποιος ζει όπως τα παιδιά – δηλαδή δεν παλεύει για το ψωμί του και δεν πιστεύει ότι οι πράξεις του έχουν τελική σημασία – παραμένει παιδιάστικος. (280)
• Η γυναίκα αυτή είναι όμορφη και έξυπνη: αχ, πόσο εξυπνότερη θα είχε γίνει, αν δεν ήταν όμορφη! (282)
• Ήταν φίλοι, έπαψαν όμως να είναι, και διέκοψαν συγχρόνως τη φιλία τους, ο ένας επειδή πίστευε ότι είχε παραγνωριστεί πάρα πολύ, ο άλλος επειδή πίστευε ότι είχε αναγνωριστεί πάρα πολύ – και επ’ αυτού εξαπατήθηκαν και οι δύο! – διότι κανένας τους δε γνώριζε αρκετά τον εαυτό του. (287)
• Δεν αρκεί να αποδεικνύουμε ένα πράγμα, πρέπει επίσης να παρασύρουμε ή να ανεβάζουμε τους ανθρώπους προς αυτό. Γι’ αυτό πρέπει να μάθει ο γνώστης να λέει τη σοφία του: και συχνά με τρόπο που να ηχεί σαν τρέλα! (330)
• Είμαστε σαν βιτρίνες μαγαζιών στις οποίες συνεχώς τακτοποιούμε, κρύβουμε ή φανερώνουμε τις υποτιθέμενες ιδιότητες που αποδίδουν άλλοι σε εμάς – για να εξαπατάμε τον εαυτό μας. (385)
• Αρχίζει κανείς ξεμαθαίνοντας να αγαπάει άλλους και καταλήγει στο να μη βρίσκει πια τίποτε που να αξίζει καθ’ εαυτό να το αγαπήσει. (401)
• Όποιος θέλει να σκοτώσει τον αντίπαλό του, ας αναλογιστεί μήπως έτσι ακριβώς τον απαθανατίζει μέσα του. (406)
• Η γιατρειά για τον έρωτα εξακολουθεί να είναι στις περισσότερες περιπτώσεις εκείνο το παλιό δραστικό φάρμακο: η ανταπόδοση αγάπης. (415)
• Η δεξιοτεχνία επιτυγχάνεται όταν δε σφάλλει, ούτε διστάζει κανείς στην εκτέλεση. (537

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Επικαιρος ο Φρειδερίκος Νίτσε για τους Ελληνες."

«η ώρα ήλθεν, ω άνδρες έλληνες»

«η ώρα ήλθεν, ω άνδρες έλληνες» «επαχύνθη η καρδία του λαού τούτου» Πραξ. κηʼ, 24 «Θέλομεν την κατάργησιν της βουλευτικής φεουδαρχίας, η οποία ζει και υφίσταται λεηλατούσα και διαρπάζουσα τα δημόσια. Θέλομεν διοίκησιν όχι κλεφτοκοτάδων, λαφυραγωγών του Ταμείου, τυραννικήν των πολιτών. Θέλομεν τα χρήματα του λαού να μη διαρπάζωνται από τας ατίμους, συμμορίας των κομμάτων και των Αυλών. Θέλομεν να είμεθα ο πρώτος λαός της Ανατολής και να φέρομεν υπερήφανα το τιμημένο όνομά μας. Αυτά δεν γίνονται με τις κοπριές των κομμάτων της ατιμίας και της φαυλότητος. Θέλομεν άνδρας, θέλομεν πατριώτας, θέλομεν τιμήν και χαρακτήρα» (Τ.Βουρνά, «Γουδί», σελ. 59, Αθήνα 1957). Αν αλλάζαμε κάπως, γραμματικοσυντακτικώς, το κείμενο και στη θέση της λέξης «Αυλών», βάζαμε «οικογενειών», θα είχε κανείς την εντύπωση ότι γράφτηκε στις μέρες μας. Είναι όμως του 1909, δημοσιεύτηκε στην τότε εφ. «Χρόνος» από τον «Στρατιωτικό Σύνδεσμο», ο οποίος «ευθύνεται» γιά την Επανάσταση στο Γουδί. Έχει γραφτεί ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται μάλλον ως κακόγουστο αστείο. Η περίοδος προ του κινήματος στο Γουδί έχει κάποιες αξιοσημείωτες ομοιότητες με την τωρινή, αλλά και τα αξιοδράκρυτα κακέκτυπα. Παλαιοκομματικοί τζιτζιφιόγκοι, γόνοι «ιστορικών» οικογενειών, παράσιτα που τυραννούν και απομυζούν και σήμερα τον τόπο. Ανθρωποι, όπως θα έλεγε ο Ροϊδης, οι οποίοι γνωρίζουν «εικοσιτέσσερας τρόπους να προμηθεύονται χρήματα εξ ων ο τιμιώτερος είναι η κλοπή». Τότε η δύσμοιρη πατρίδα σύρθηκε στον λεγόμενο ατυχή πόλεμο του 1897. Η ήττα, η εθνική ατίμωση καταβυθίζει την χώρα στα νύχια του Διεθνή Οικονομικού Ελέγχου, ταπείνωση, υποτέλεια, εξάρτηση. Κοινόχρηστη αποικία των Προστάτιδων-Δανειστών και σήμερα η πατρίδα μας. Στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους της Εκδοτικής Αθηνών (τομ. ΙΔʼ, σελ. 164) στο οικείο κεφάλαιο γιά τον Διεθνή Έλεγχο διαβάζουμε: «Στην Ελλάδα ο έλεγχος, εκτός από τους ιδιαίτερα βαρείς οικονομικούς όρους, ήταν διπλωματικός, αφού τους αντιπροσώπους της επιτροπής ελέγχου δεν διόριζαν οι ομολογιούχοι, αλλά οι κυβερνήσεις των κρατών». Και τω καιρώ εκείνω και τω καιρώ ετούτω οι κλεφτοκοτάδες πολιτικάντηδες, οι ορδές, τα κομματικά λησταρχεία ακολουθούν με ευλάβεια την πολιτική της αψόγου στάσεως, της μικράς και εντίμου Ελλάδος. (Σήμερα μιλάμε για μικρά και ανέντιμο). Πριν από την Επανάσταση στο Γουδί, ο ψοφοδεής πρωθυπουργός Ράλλης, παίγνιο των Δυνάμεων, πλειοδοτών σε τουρκοφιλία, έστειλε μυστικό έγγραφο στην Πύλη (Ιούλιος του 1909) με το οποίο ενημέρωνε ότι διέταξε τους αξιωματικούς του Ελληνικού Στρατού, που αγωνίζονταν στην Μακεδονία, να την εγκαταλείψουν. Η Ελλάδα διά στόματος του πρωθυπουργού της, παραδεχόταν επίσημα μιά από τις κυριότερες -αβάσιμες έως τότε- κατηγορίες των Τούρκων, ότι δηλαδή εξόπλιζε και διατηρούσε ανταρτοσώματα στη Μακεδονία που τα διοικούσαν αξιωματικοί του Ελληνικού Στρατού. Οι Τούρκοι αντιδρούν και σπεύδει ο Ράλλης -ο ΓΑΠ της εποχής- να χτυπήσει, γονυπετής και λείχων, την πόρτα της τουρκικής πρεσβείας και να ζητήσει έλεος. Οι τωρινοί, παιδιά των Τούρκων κατά Μακρυγιάννη, καταπίνουν αμάσητες τις απειλές των αντίχριστων Αγαρηνών, συνιστώντας ψυχραιμία και σωφροσύνη. Είπαμε «το σώφρον του ανάνδρου πρόσχημα εστί». Η δειλία βαφτίζεται σωφροσύνη. Μπορούν να αναφερθούν και άλλες - τηρουμένων των αναλογιών - ομοιότητες της προεπαναστατικής εκείνης-«οζουσας δουλείας εποχής» όπως γράφουν εφημερίδες, με την παρούσα κατάσταση. Διαβάζοντας κείμενα των αρχών του 20ου αιώνα, όπως το προαναφερθέν στον πρόλογο, νομίζεις ότι αναφέρονται στις σημερινές συνθήκες (Το κακό έχει βαθιές ρίζες). Διαβάζουμε σε εφημερίδα του 1895 περίπου: «Όλοι οι υπουργοί εδαπάνησαν δημόσια χρήματα, παρά τους νόμους, δημιουργήσαντες θέσεις και καταστήσαντες εις αυτάς οικείους και φίλους εν ω μάλιστα χρόνω το έθνος εδανείζετο... Υπηρέται υψηλών προσώπων, παντοπώλαι, κηπουροί και υδροφόροι αναγράφονται εις τας καταστάσεις του πολεμικού ναυτικού και εμισθοδοτούντο».(Κ.Σιμόπουλος, «η διαφθορά της εξουσίας», σελ. 172). Και στην πολύπαθη εκπαίδευση παρόμοιες συνθήκες. Διαβάζουμε σε κείμενο του 1899 με τίτλο «Επιπολαιότης και ημιμάθεια». «Το εν ισχύι εκπαιδευτικό ημών σύστημα είναι ελλιπές και πλημμελές εν πολλοίς. Περιορίζεται αυτό εις την μετάδοσιν ξηρών τινών γνώσεων και τούτων ατελών... υπό το κρατούν μονομερές εκπαιδευτικόν ημών σύστημα, έχομεν να επιδείξωμεν, υπέρμετρον παραγωγήν επιστημόνων, ως επί το πολύ ημιμαθών, προς δε υποψηφίων, συνωστιζόμενων περί την κάλυψιν των δημοσίων θέσεων...». Αυτά «ως επί το πολύ» επικρατούν και στην μεταπολιτευτική περίοδο. Ημιμαθή κομματόσκυλα επανδρώνουν - ξεφτιλίζουν με τον κηφηνισμό τους το κράτος. Χάσμα μέγα όμως εστήρικται μεταξύ του λαού εκείνης της εποχής με την τωρινή οχλομάζα. Προ του Γουδί και των ενδόξων Βαλκανικών Πολέμων σε τούτα τα χώματα ζεί ένας λαός που ακόμη αναπνέει το θυμίαμα του «21», απλοί άνθρωποι, με την αρχαία αγαθότητα και καλοσύνη, ολιγοδεείς, με πίστη και ευσέβεια, όταν τους κάλεσε η πατρίδα, μεταμορφώθηκαν στα λιοντάρια του Κιλκίς, του Λαχανά, του Σαρανταπόρου. Τώρα εμείς, τα σημερινά απολειφάδια, της αρπαχτής, του σαλταδορισμού, της ανηθικότητας και αφιλοτιμίας, της προδοσίας και της απιστίας, «γράμματα, άρματα - καημένη Ρωμηοσύνη - διωγμένα», γράφει στην «Φλογέρα» ο Παλαμάς γιά την άλωση της Πόλης, οδηγούμαστε εις χείρας βαρβάρων της Δύσης και ανόμων της Ανατολής. Το 1909 στο Γουδί συγκεντρώθηκε ο ανθός του ελληνικού στρατού και με την σύμπραξη όλου του λαού αποτίναξε τον παλαιοκομματικό συρφετό, βρήκε τα φτερά του τα πρωτινά, τα μεγάλα, διπλασίασε την Ελλάδα και πολλαπλασίασε την αξιοπρέπειά της. Τώρα κουρασμένοι, ζαλισμένοι, αγανακτισμένοι ελπίζουμε ακόμη στις ποικιλώνυμες παλαιοκομματικές συμμορίες. «Η ώρα ήλθεν, ως άνδρες Έλληνες», όπως έγραφαν πολλές προ και επαναστατικές προκηρύξεις του ʼ21... Συγγραφέας Νατσιός Δημήτρης Επισκέπτης

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "«η ώρα ήλθεν, ω άνδρες έλληνες»"

Δελτίο τύπου των Master class του Νίκου Λυγερού στο Καστελλόριζο (23/9/2011)

Δελτίο τύπου

Σήμερα, Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2011, πραγματοποιήθηκαν και ολοκληρώθηκαν με επιτυχία τα Master Class του κύριου Νίκου Λυγερού με τίτλο " Ανοιχτά προβλήματα για την ανάπτυξη της σκέψης" σε μαθητές που φοιτούν στην Σαντραπεία Αστική Σχολή Μεγίστης μετά από την έγκριση του κύριου Χαράλαμπου Ψαρά, προϊσταμένου του 1^ου Γραφείου της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δωδεκανήσου και κατόπιν συνεννόησης και συνεργασίας με τη Διευθύντρια του Δημοτικού Σχολείου Χαρισμαΐδου Χρυσούλας, των Δασκάλων Νικολαΐδου Αλεξάνδρας και Φανάρα Χριστίνας καθώς και της Νηπιαγωγού Μουρατίδου Ιωάννας.

Πιο συγκεκριμένα, στους μαθητές του Νηπιαγωγείου τα μαθήματα επικεντρώθηκαν στην χωροαντιληπτική, στην σωματική κίνηση, στην καθετότητα, στις δομές, στο γέμισμα – συμπλήρωμα και στην κινητική σταθερότητα.

Παράλληλα, στους μαθητές του Δημοτικού δόθηκε βάρος στο γνωσιακό και στο γεωμετρικό, στις σχέσεις, στις αναλογίες, στα στοιχειώδη τρισδιάστατα, στην επικάλυψη σκακιέρας με ίππο, στα σκακιστικά ανοίγματα, στα ολιγάριθμα finale και στην ισορροπία στην άμυνα.

Τέλος οι μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου επικεντρώθηκαν στην στοιχειώδη αριθμητική, στο Puzzle Fourey και στο πρόβλημα του Euler. Στο τελευταίο αυτό μάθημα συμμετείχαν ενεργά και οι καθηγητές του Σχολείου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Δελτίο τύπου των Master class του Νίκου Λυγερού στο Καστελλόριζο (23/9/2011)"

Master class Νίκου Λυγερού στο Καστελλόριζο (23/9/2011) (4o μάθημα)

Φωτογραφίες από το master class του κύριου Λυγερού με τίτλο "Ανοιχτά προβλήματα στην ανάπτυξη της σκέψης" που πραγματοποιήθηκε σε μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου της Σαντράπειας Σχολής στο Καστελλόριζο σήμερα στις 23 Σεπρεμβρίου 2011.

Στις φωτογραφίες διακρίνονται οι μαθητές:

Καραβέλατζη Ελένη

Ράφτη Μαρία

Αμύγδαλος Κωνσταντίνος

Αποστολίδης Νίκος

Ξυπολιτάς Βασίλης

Kαθώς κι οι καθηγητές:

Τσιτσέλη Νεκταρία

Παπουτσή Σοφία

Κατσίμπρας Κωνσταντίνος

Ιωαννίδου Ανατολή

Αποστολίδης Αναστάσιος

Γκιουλέκα Θεοδώρα

Μούζακ Μπέττυ - Τζοάν

Καραμαδούκη Δήμητρα

Γούναρη Χριστίνα

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Master class Νίκου Λυγερού στο Καστελλόριζο (23/9/2011) (4o μάθημα)"

Master class Νίκου Λυγερού στο Καστελλόριζο (23/9/2011) (3o μάθημα)

Φωτογραφίες από το τρίτο μάθημα που έγινε στα πλαίσια του masterclass "Aνοιχτά προβλήματα για την ανάπτυξη της σκέψης" στο οποίο συμμετείχαν μαθητές της Ε' και Στ' τάξης του Δημοτικού της Σαντράπειας Σχολής που βρίσκεται στο Καστελλόριζο.

Οι μαθητές που υπάρχουν στις φωτογραφίες είναι:

Δέσποινα Παπουτσή

Γεώργιος Ξυπολιτάς

Κλαούντια Καλλαντζή

Ιωάννης Άλλα

Αλέξανδρος Δερβίσης

Παντελεήμων Αμύγδαλος

Καθώς και οι Δασκάλες:

Χρύσα Χαρισμαϊδου

Χριστίνα Φανάρα

Αλεξάνδρα Νικολαϊδου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Master class Νίκου Λυγερού στο Καστελλόριζο (23/9/2011) (3o μάθημα)"

Master class Νίκου Λυγερού στο Καστελλόριζο (23/9/2011) (2o μάθημα)

Φωτογραφίες από το δεύτερο μάθημα του Masterclass με τίτλο: " Ανοιχτά προβλήματα για την ανάπτυξη της σκέψης" το οποίο απευθυνόταν σε μαθητές Α, Β, Γ, Δ Δημοτικού της Σαντράπειας Σχολής που βρίσκεται στο Καστελλόριζο.

Στις φωτογραφίες διακρίνονται οι μαθητές:

Μάριος Ξυπολιτάς

Σταματία Αχλαδιώτη

Δικαία Ραφτή

Χρυσοβαλάντης Πόσσιας

Γεώργιος Καλόμοιρος

Θεόδωρος Αχλαδιώτης

Νικόλαος Καραβέλατζης

Γεώργιος Καραβέλατζης

Ιωάννης Τσάφος

Πανορμίτης Αχλαδιώτης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Master class Νίκου Λυγερού στο Καστελλόριζο (23/9/2011) (2o μάθημα)"

Master class Νίκου Λυγερού στο Καστελλόριζο (23/9/2011)

Φωτογραφίες από το πρώτο δίωρο μάθημα που έλαβε χώρα στην Σαντράπεια Σχολή στο Καστελλόριζο μέσα στο πλαίσιο του master class με θέμα: "Ανοιχτά προβλήματα για την ανάπτυξη της σκέψης" και απευθυνόταν σε παιδιά του Νηπιαγωγείου. (Προνήπια – Νήπια).

Στις φωτογραφίες βλέπετε τους μαθητές

Άλλα Μελίνα

Καλόμοιρου Αναστασία

Καραβέλατζης Νίκος

Κοέν Κουμανούδης Όμηρος

Ντερζάι Φαμπιόλα

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Master class Νίκου Λυγερού στο Καστελλόριζο (23/9/2011)"