Ελλάδα, Αυστραλία και Θεωρία Δεσμών

Του Νίκου Λυγερού
Λόγω του Ελληνισμού είμαστε ικανοί να προσεγγίσουμε τη σχέση που υπάρχει μεταξύ της Ελλάδας και της Αυστραλίας μέσω της Θεωρίας Δεσμών. Λόγω της απόστασης η κλασσική προσέγγιση μέσω της γειτνίασης αναγκαστικά καταρρέει. Κατά συνέπεια η γεωστρατηγική σχέση είναι δύσκολο να αξιολογηθεί με τέτοια δεδομένα. Έτσι η τοποστρατηγική προσέγγιση προσφέρει περισσότερες δυνατότητες αφού δεν ασχολείται με την έννοια της απόστασης και επικεντρώνεται αποκλειστικά στην έννοια της σχέσης. Σε αυτό το πλαίσιο όμως η Θεωρία σχέσεων θα εξετάσει γενικά το πεδίο και δεν θα μπορέσει να διαχωρίσει τη φύση των σχέσεων. Επίσης η θεωρία των συνόλων με μερική διάταξη ενώ δίνει την δυνατότητα εξειδίκευσης εγκλωβίζεται και πάλι με την έννοια του γείτονα. Ενώ η Θεωρία Δεσμών εκ φύσης εξετάζει ολικά την έννοια της σχέσης διότι γνωρίζει ότι το τοπικό στοιχείο δεν επαρκεί για να διαδώσει την πληροφορία σε ολικό επίπεδο. Όταν εξετάζουμε και το πιο απλό νοητικό σχήμα της Θεωρίας Δεσμών, αντιλαμβανόμαστε ότι δεν πρόκειται για μια απλή σχέση, ούτε μια σχέση γειτνίασης. Είμαστε εκ φύσης αναγκασμένοι να βλέπουμε συνεχώς όλο το δεσμό για να καταλάβουμε τα μέρη του. Με αυτήν την έννοια μπορούμε να δούμε σε αυτήν την ιδιότητα αυτή που έχει το ψηφιδωτό με την πολυχρωμία του σε σχέση με την ψηφίδα που παραμένει μονόχρωμη. Έτσι στη Θεωρία Δεσμών μπορούμε να κωδικοποιήσουμε μια σχέση εξ αποστάσεως, όποια και να είναι φαινομενικά αυτή η απόσταση. Έτσι η περίπτωση της σχέσης της Ελλάδας με την Αυστραλία αποκτά νόημα. Διότι παρόλο που οι δύο χώρες βρίσκονται σε πολύ μεγάλη απόσταση για τα δεδομένα της γεωγραφίας, ξέρουμε ότι υπάρχει μία σχέση. Αυτή η σχέση που αρχικά δημιουργήθηκε από τα πρώτα μεταναστευτικά κύματα, δεν οφείλει αποκλειστικά την ύπαρξή της σε αυτό το γεγονός. Η καθιέρωση της σχέσης προέρχεται από το μέγεθος αλλά και τη διάρκειά της. Βλέπουμε λοιπόν τη χρονική διάσταση αυτής της σχέσης που μας επιτρέπει να την εξετάσουμε και χρονοστρατηγικά κι όχι μόνο τοποστρατηγικά. Το πιο σημαντικό στοιχείο σ' αυτή τη σχέση είναι η έννοια της απελευθέρωσης που εμπεριέχει ο δεσμός. Διότι δεν πρόκειται για δεσμά που λειτουργούν ως ζυγός, αλλά για δεσμούς που παραμένουν ελεύθεροι λόγω της δομής αφού επί της ουσίας λειτουργούν μόνο μέσω του πλαισίου της θέλησης. Σε αυτό το μοντέλο τα μέρη του δεσμού είναι οι Έλληνες της Αυστραλίας. Δεν είναι λοιπόν μια άμεση διακρατική σχέση όπως σε περίπτωση γειτνίασης. Ούτε πρόκειται για μια αλυσίδα που δεσμεύει κάθε μέρος με τα δύο διπλανά. Ενώ ο κάθε Έλληνας της Αυστραλίας μπορεί να λειτουργεί ανεξάρτητα. Οι Έλληνες της Αυστραλίας λειτουργούν ολικά και μ' έναν τρόπο που κωδικοποιείται ως δεσμός, διότι η απελευθέρωση του ενός οδηγεί αμέσως και άμεσα στην απελευθέρωση των πάντων. Αν λοιπόν συνειδητοποιήσουμε ότι βρισκόμαστε σε μια σχέση τέτοιου τύπου, τότε θα αντιληφθούμε ότι έχουμε περισσότερες δυνατότητες από αυτές που εκφράζει η γεωστρατηγική κι ότι μπορούμε σε βάθος χρόνου να λειτουργήσουμε χρονοστρατηγικά με την υποστήριξη των δεσμών και των υπερδομών της Θεωρίας Δεσμών.
Πηγή: http://www.lygeros.org/articles.php?n=16812&l=gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ελλάδα, Αυστραλία και Θεωρία Δεσμών"

Οι αρχαίες πηγές για την Ολυμπιάδα και τον Αλέξανδρο

 Γραμματειακές πηγές για την ζωή της Ολυμπιάδoς από την έναρξη της εκστρατείας του Μ. Αλεξάνδρου έως τον θάνατο της

Κατά την διάρκεια της Ασιατικής εκστρατείας, η Ολυμπιάδα προειδοποίησε τον γιό της Αλέξανδρο για τα σχέδια εναντίον του από τον Αλέξανδρο Λυγκηστή (Διοδ. 17.32.1 ; Koυρ.  7.1.6).

  Το 333 π.Χ. φέρεται να έκανε αφιέρωση στην Υγεία στην Αθήνα. (Υπερ. «Υπέρ Ευξενίππου»).  Το 332 π.Χ. ο Κούρτιος μας πληροφορεί πως πρόβαλε αντιρρήσεις στην στρατολόγηση του Αμύντα, γιού του Ανδρομένη στην Μακεδονική αυλή  (Κουρ. 71.37).

Λίγο αργότερα η Ολυμπιάς έρχεται σε ανοικτή ρήξη με τον Αντίπατρο και αναγκάζεται να αποτραβηχτεί στην Ήπειρο. Μετά το 330 π.Χ. στέλνει την Κλεοπάτρα στην Μακεδονία. (Διοδ. 18.49.4; Παυσ. 1.11.3; Αρ. 7.12.6-7)


Μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου προσπαθεί να αναμιχθεί στις έριδες μεταξύ των Διαδόχων. Αρχικά παρακινεί την Κλεοπάτρα να παντρευτεί τον Λεοννάτο. Ο θάνατος του Λεοννάτου στον Λαμιακό πόλεμο της ανατρέπει τα σχέδια. Στην συνέχεια την στέλνει στον Περδίκκα (Αρ. 1.21; Ιωσ. 13.6.4).

Ο θάνατος του Αντίπατρου το 319 π.Χ. της δίνει πλέον κάποιες ελπίδες για εξουσία. Ο Αντίπατρος πριν πεθάνει διορίζει τον Πολυπέρχοντα ως αντιβασιλέα. Ο Πολυπέρχοντας, στην προσπάθεια του να εδραιώσει την δική του θέση απέναντι κυρίως στον Κάσσανδρο, καλεί την Ολυμπιάδα να επιστρέψει στην Μακεδονία. Της προτείνει να αναλάβει την «προστασία και επιμέλεια» του Αλέξανδρου Δ’ (Διόδ. 18.49.4).

 Η Ολυμπιάς φέρεται να αρνείται αρχικά την πρόταση του.Ζητάει την συμβουλή του Ευμένη (Διοδ. 18.58.2-3)

. Η απάντηση του Ευμένη είναι να προσέξει και να παραμείνει στην Ήπειρο. Την συμβούλεψε να έχει υπομονή εως ότου ξεκαθαριστεί αν ο Πολυπέρχοντας ή ο Κάσσανδρος επικρατήσει στην μεταξύ τους διένεξη. (Διοδ. 18. 58.4).

Κατά την διάρκεια του πολέμου μεταξύ Πολυπέρχοντα- Κασσάνδρου, ο Αλέξανδρος Δ’ παρέμεινε με τον πρώτο.  Τελικά η Ολυμπιάς τάσσεται με το μέρος του Πολυπέρχοντα.
Στέλνει γράμμα στον Νικάνορα, τον Μακεδόνα διοικητή της Μουνυχίας, τον οποίο  καλεί  να παραδώσει τον Πειραιά στους Αθηναίους. (Διοδ. 18.65. 1-2).

 Η έκκληση της αγνοείται εντελώς (Διοδ. 18.74.1).


Έπειτα από χρόνια παραμονής στην Ήπειρο, η Ολυμπιάς προσπαθεί να επιστρέψει στην Μακεδονία. Αυτήν την φορά έχει στο πλευρό της, τον εγγονό της Αλέξανδρο Δ’.  Με την βοήθεια των Ηπειρωτικών δυνάμεων του ανιψιού της Αιακίδη, καθώς και δυνάμεων του Πολυπέρχοντα, εισβάλει στην Μακεδονία, eκμεταλλευόμενη το γεγονός πως ο Κάσσανδρος με τον στρατό του λείπει στην Πελοπόννησο. Στα σύνορα Ηπείρου – Μακεδονίας σκορπίζει τον στρατό της Ανταίας- Ευρυδίκης.
Στην μάχη φέρεται να σκοτώθηκε ένας αδερφός του Κασσάνδρου. H Ολυμπιάς δίνει διαταγή στην συνέχεια να  εκτελεστούν περίπου 100 οπαδοί του. Δεν έμεινε όμως εκεί. Ο τάφος του Ιόλαου, αδερφού του Κασσάνδρου, συλήθηκε και τα οστά του διασκορπίστηκαν απέξω.  Η Ανταία- Ευρυδίκη  στην προσπάθεια της να διαφύγει, συλλαμβάνεται μαζί με τον σύζυγο της, Φίλιππο Αριδαίο. (Διοδ. 19.11.1-8; Παυ. 1.11.3-4).

Το βασιλικό ζεύγος κακομεταχειρίζεται.Ο Αρριδαίος τελικά δολοφονείται από τους Θρακιώτες φρουρούς του (Διοδ. 19.11.5),
ενώ η Ευρυδίκη αναγκάζεται να αυτοκτονήσει. (Διοδ. 19.11.4 )

Αυτή ήταν και η αρχή του τέλους της Ολυμπιάδας. Αυτές οι προσβλητικές ενέργειες φέρονται να προκάλεσαν την οργή αρκετών Μακεδόνων εναντίον της  και ειδικά του Κάσσανδρου (Διοδ. 19.11.9).

Οι Δυνάμεις του Κάσσανδρου επιστρέφουν από την Πελοπόννησο. Σπεύδουν στην περιοχή και πολιορκούν την Πύδνα, όπου βρίσκεται η Ολυμπιάδα με τα υπολείμματα του στρατού της. Μια προσπάθεια να δραπετεύσει, αποτυγχάνει (Διοδ. 19.50.4; Πολ. Στρατηγ. 4.11.3).

 Mε ορατό τον κίνδυνο ασιτίας, η Ολυμπιάς παραδίδεται στον Κάσσανδρο. Προηγουμένως της έχει δοθεί υπόσχεση για την προσωπική της ασφάλεια. (Διοδ. 19.50.5).

Είμαστε στο έτος 315 π.Χ. Ο Κάσσανδρος  δεν τηρεί τελικά την υπόσχεση του. Την παραδίδει σε συγγενείς θυμάτων της, οι οποίοι την δολοφονούν. (Διοδ. 19.51.2)
ΠΗΓΗ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Οι αρχαίες πηγές για την Ολυμπιάδα και τον Αλέξανδρο"

Ο «Υπεράνθρωπος» του Νίτσε

Η βούληση για δύναμη είναι η τάση απόκτησης κυριαρχίας πάνω στον εαυτό μας και στο πεπρωμένο μας. Αν της δοθεί έκφραση, η βούληση για δύναμη κάνει έναν άνθρωπο να επιζητεί νέες εμπειρίες και να επιτυγχάνει τελικά το πλήρες δυναμικό του. Αυτού του είδους η προσωπική ανάπτυξη δεν μπορεί (ή δεν πρέπει) να εμποδίζεται από τη συμβατική ηθική, κι έτσι πρέπει να προελαύνει «πέρα από το καλό και το κακό». Οι άνθρωποι που προσεγγίζουν το πλήρες δυναμικό τους είναι υπεράνθρωποι, επειδή η καθιερωμένη ηθική δε διέπει τη ζωή τους. Αντίθετα, υψώνονται πάνω από αυτού του είδους την ηθική και ζουν ανεξάρτητες, δημιουργικές ζωές. Ο Nietzsche δήλωνε: «όλοι οι θεοί είναι νεκροί: τώρα θέλουμε να ζήσει ο Υπεράνθρωπος» (1883-1885/1969, σ. 104).

Στο Τάδε έφη Ζαρατούστρα είναι που περιέγραψε πλήρως την έννοια του υπεράνθρωπου. (θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο όρος του Nietzsche Übermenschμπορεί να μεταφραστεί ως «παραπάνω από άνθρωπος», «ανώτερος άνθρωπος» ή «υπεράνθρωπος».) Μετά από δέκα χρόνια απομόνωσης και στοχασμού στα βουνά, ο Ζαρατούστρα αποφασίζει να επιστρέψει στον πολιτισμό και να μοιραστεί τις ενοράσεις του με τους συνανθρώπους του (πρέπει να καταστεί σαφές ότι ο χαρακτήρας του Ζαρατούστρα εξέφραζε τις σκέψεις τουNietzsche):

Σας διδάσκω τον Υπεράνθρωπο. Ο άνθρωπος είναι κάτι που θα πρέπει να υπερβείτε. Τι έχετε κάνει για να τον υπερνικήσετε; … Τι είναι ο πίθηκος για τους ανθρώπους; Αντικείμενο χλεύης ή οδυνηρής αμηχανίας. Έτσι ακριβώς θα πρέπει να είναι ο άνθρωπος για τον Υπεράνθρωπο: αντικείμενο χλεύης ή οδυνηρής αμηχανίας. Έχετε προοδεύσει από το σκουλήκι στον άνθρωπο και ένα μεγάλο μέρος μέσα σας είναι ακόμα σκουλήκι… Ιδού, σας διδάσκω τον υπεράνθρωπο. Ο Υπεράνθρωπος είναι το νόημα της ζωής. Αφήστε τη βούληση σας να πει: Ο Υπεράνθρωπος θα είναι το νόημα της γης! Σας ικετεύω, αδελφοί μου, μείνετε πιστοί στη γη και μην πιστεύετε εκείνους που σας μιλάνε για υπερκόσμιες ελπίδες! Είναι δηλητηριαστές, είτε το γνωρίζουν είτε όχι. Είναι καταφρονητές της ζωής, ατροφούντες και αυτοδηλητηριαζόμενοι άνθρωποι, που τους έχει βαρεθεί η γη ̇ ας εξαφανιστούν λοιπόν! (Nietzsche, 1883-1885/1969, σσ. 41-42)

Οι άνθρωποι ευρίσκονται σε επισφαλή θέση. Δεν είμαστε πια ζώα, δεν είμαστε ακόμα υπεράνθρωποι, και ο Θεός, όντας νεκρός, δεν μπορεί να μας συνδράμει: «Ο άνθρωπος είναι ένα σκοινί, δεμένο ανάμεσα σε ζώο και Υπεράνθρωπο – ένα σκοινί πάνω από μιαν άβυσσο. Επικίνδυνο το πέρασμα απέναντι, επικίνδυνη η οδοιπορία, επικίνδυνο να κοιτάξει πίσω, επικίνδυνο να ριγήσει και να μείνει ακίνητος» (Nietzsche, 1883-1885/1969, σ. 43). Αν κάθε άτομο πάσχιζε να είναι όλα όσα μπορούσε να είναι, όλο και περισσότερα ανθρώπινα προβλήματα θα λύνονταν μόνα τους. Προϋπόθεση, λοιπόν, για μια βελτίωση στην ανθρώπινη κατάσταση είναι η αυτοβελτίωση η αγάπη για τον εαυτό μας:

Ιατρέ, θεράπευσε τον εαυτό σου: έτσι θα γιατρέψεις και τον ασθενή σου. Άσε να είναι το καλύτερο θεραπευτικό του βοήθημα το να δει με τα ίδια του τα μάτια ποιος τον κάνει καλά. Υπάρχουν χίλια μονοπάτια που δεν έχουν ποτέ περπατηθεί ακόμη, χίλιες μορφές υγείας και κρυμμένες νησίδες ζωής. Ο άνθρωπος και η γη του ανθρώπου δεν έχουν ακόμη εξαντληθεί ούτε ανακαλυφθεί… Αληθινά, η γη θα γίνει πια οίκος θεραπείας! Και ήδη μια νέα οσμή πλανιέται γύρω της, μια οσμή που φέρνει υγεία – και μια νέα ελπίδα!  (Nietzsche, 1883-1885/1969, σσ. 102-103)

Ο υπεράνθρωπος, όπως είδαμε, ασκεί τη βούλησή του για δύναμη εκφράζοντας όλες τις σκέψεις, ακόμα και τις αρνητικές:

Ας μιλήσουμε γι’ αυτό, σοφότατοι άνθρωποι, ακόμη κι αν είναι κακό. Το να μένουμε σιωπηλοί είναι χειρότερο ̇ όλες οι καταπιεσμένες αλήθειες γίνονται ιοβόλες. Κι άφησε καθετί που μπορεί να σπάσει πάνω στις αλήθειες μας – να σπάσει! Υπάρχουν πολλά οικοδομήματα να κτισθούν ακόμη! (Nietzsche, 1883-1885/1969, σ. 139)

Όπως και ο Goethe, o Nietzsche δεν πίστευε ότι πρέπει να αποκηρύσσει κανείς τις αρνητικές εμπειρίες ή παρορμήσεις, αλλά ότι θα πρέπει μάλλον να μαθαίνει από αυτού του είδους τις εμπειρίες. Ο ίδιος θεωρούσε ότι το ταξίδι προς τον προσωπικό παράδεισο κάποιου απαιτεί συχνά ένα ταξίδι μέσα από την προσωπική του κόλαση. Έλεγε (1889/1998b): «Ό,τι δε με σκοτώνει μα κάνει πιο δυνατό» και έδινε το ακόλουθο παράδειγμα:

Συχνά αναρωτιέμαι αν είμαι περισσότερο υποχρεωμένος στα δυσκολότερα χρόνια της ζωής μου απ’ ότι σε άλλα… Όσο για τη μακρά ασθένειά μου, δεν της οφείλω απερίγραπτα περισσότερα απ’ όσα οφείλω στην υγεία μου; Της οφείλω μιαν ανώτερη υγεία – μια υγεία που γίνεται ισχυρότερη απ’ ότι δεν τη σκοτώνει. Της οφείλω επίσης τη φιλοσοφία μου. Μόνο ο μεγάλος πόνος είναι ο τελικός ελευθερωτής του πνεύματος… Μόνο ο μεγάλος πόνος, αυτός ο μακρύς αργός πόνος που μέσα του είναι σαν να καιγόμαστε με χλωρά ξύλα –ο πόνος που δε βιάζεται-, μόνο αυτός αναγκάζει εμάς τους φιλόσοφους να κατέλθουμε στα έσχατα βάθη μας και να παραμερίσουμε κάθε εμπιστοσύνη, κάθε καλοσύνη, καθετί που θα συγκάλυπτε, κάθε ηπιότητα, κάθε μετριότητα –πράγματα στα οποία προηγουμένως μπορεί να ανευρίσκαμε την ανθρωπιά μας. Αμφιβάλω αν αυτού του είδους ο πόνος μας κάνει πιο βαθυστόχαστους. (Kaufmann, 1982, σσ. 680-681)

Η έννοια του υπερανθρώπου ήταν η απάντηση του Nietzsche στο ανθρώπινο ηθικό και φιλοσοφικό δίλημμα. Το νόημα και η ηθική της ζωής κάποιου προέρχονται από τον ίδιο. Τα υγιή, δυνατά άτομα επιδιώκουν αυτοδιεύρυνση και πειραματισμό, ζώντας επικίνδυνα. Η ζωή αποτελείται από ένα σχεδόν άπειρο αριθμό πιθανοτήτων και το υγιές άτομο (ο υπεράνθρωπος) διερευνά όσο περισσότερες απ’ αυτές γίνεται. Θρησκείες ή φιλοσοφίες που διδάσκουν οίκτο, ταπεινότητα, υποτακτικότητα, αυτοπεριφρόνηση, αυτοσυγκράτηση, ενοχή ή μιαν αίσθηση κοινότητας είναι, απλούστατα, εσφαλμένες. Από την άλλη ο Nietzsche θαύμαζε πολύ τους αρχαίους κυνικούς και αναφερόταν συχνά σ’ αυτούς στα έργα του. Αυτό που εκτιμούσε ιδιαίτερα σχετικά με τον κυνισμό ήταν η κριτική του για τη συμβατική ηθική. Για τον Nietzsche, το ευ ζην είναι συνεχής αλλαγή, προκλήσεις, απουσία μεταμέλειας, ένταση, δημιουργικότητα και διακινδύνευση. Είναι υπέρβαση του εαυτού. Το να ενεργεί κανείς σύμφωνα με τη βούληση για δύναμη σημαίνει να ζει μια ζωή κατά την οποία γίνεται κάτι περισσότερο απ’ ό,τι ήταν, μια ζωή διαρκούς αυτοανανέωσης. Η επιστήμη, η φιλοσοφία και ιδιαίτερα η θρησκεία μπορούν μόνο να καταπνίξουν το ευ ζην – τη ζωή του υπερανθρώπου. Κάθε οπτική γωνία που προάγει την αγελαία συμμόρφωση, σε αντίθεση με την ατομικότητα, θα πρέπει να αποφεύγεται ενεργά. ΟNietzsche πίστευε ότι ο καταδυναστευτικός πολιτισμός είναι η πρωταρχική αιτία της ανθρώπινης  πνευματικής αγωνίας, πεποίθηση την οποία συμμερίσθηκε αργότερα ο Freud.

Το νόημα της ζωής, λοιπόν, εγκαταβιοί εντός του ατόμου και ο τολμηρός, ο υπεράνθρωπος, θα το ανεύρει εκεί: «Τολμήστε μόνο να πιστέψετε στον εαυτό σας! Εκείνος που δεν πιστεύει στον εαυτό του ψεύδεται πάντα!» (Nietzsche, 1883-1885/1969, σ. 146). Για να είναι κανείς υπεράνθρωπος, πρέπει αναγκαστικά να είναι έντονα ατομικιστής· ωστόσο όλοι οι υπεράνθρωποι έχουν από κοινού την ίδια φιλοσοφία ζωής»! «Είμαι ο Ζαρατούστρα ο άθεος: που θα βρω τον ίσο μου; Όλοι όσοι δίνουν στον εαυτό τους τη δική τους βούληση και αρνούνται την υποταγή είναι ίσοι με μένα» (Nietzsche, 1883-1885/1969, σ. 191).

Έτσι ο Nietzsche συμβούλευε τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν τη βούλησή τους για δύναμη για να συνδυάσουν τις διονυσιακές και τις απολλώνιες τάσεις τους με το δικό τους μοναδικό τρόπο. Αυτή η καλλιτεχνική δημιουργία είναι η μόνη βάση ηθικής που έχει νόημα. Πέρα απ’ αυτή την έννοια, ο Nietzscheδεν έδινε γενική συνταγή για τη ζωή. Μέσω του Ζαρατούστρα (1883-1885/1969) απαντούσε σε όσους προσέβλεπαν σ’ αυτόν για μια φιλοσοφία ζωής: «”Αυτός… είναι ο δικός μου δρόμος: Που είναι ο δικός σας;” Έτσι απαντούσε σ’ εκείνους που μου ζητούσαν “το δρόμο”. Γιατί ο δρόμος δεν υπάρχει!» (σ. 213) Και νωρίτερα πάλι μέσω του Ζαρατούστρα δήλωνε: «Αν κάποιος παραμείνει μόνο μαθητής, ανταμείβει άσχημα το δάσκαλο» (σ. 103).

Για τον Nietzsche, λοιπόν, ήταν σημαντικό κάθε άτομο να ανακαλύπτει το νόημα της δικής του ζωής κι έπειτα να ζει σύμφωνα με αυτό το νόημα. Προσεγγίζοντας πολύ αυτό που αργότερα ονομάσθηκε υπαρξισμός, ο Nietzsche έλεγε: «Αν έχεις το δικό σου γιατί για τη ζωή, τότε μπορείς να αναμετρηθείς σχεδόν με κάθε πως» (1889/1998b, σ. 6).

Η παρανόηση του υπεράνθρωπου του Nietzsche

Σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας, επιστημονικά και φιλοσοφικά έργα έχουν διαστρεβλωθεί προκειμένου να στηρίξουν πολιτικές ιδεολογίες. Η φιλοσοφία του Nietzsche αποτελεί ένα τέτοιο παράδειγμα. Τη φιλοσοφία του ασπάστηκαν οι Γερμανοί εθνικοσοσιαλιστές (οι Ναζί), που ισχυρίζονταν ότι ο γερμανικός λαός ήταν οι υπεράνθρωποι στους οποίους αναφερόταν ο  Nietzsche. Για τους Ναζί, υπεράνθρωποι σήμαινε ανώτεροι άνθρωποι, και οι Γερμανοί ήταν, όπως πίστευαν, υπέρτεροι των άλλων. Τίποτε δε θα μπορούσε να είναι πιο ανοίκειο στον Nietzsche απ’ ό,τι η σκέψη εθνικής ή φυλετικής ανωτερότητας. Ο Nietzsche διέλυσε τη στενή του σχέση με το Γερμανό συνθέτη Richard Wagner εν μέρει επειδή ο Wagner είχε έντονα εθνικιστικές και αντισημιτικές απόψεις (Blackburn, 1994, σ. 262). Κάθε άτομο, σύμφωνα με τον Nietzsche, έχει τη δυνατότητα να γίνει υπεράνθρωπος. Αυτό που διαφοροποιεί τον υπεράνθρωπο από τον μη υπεράνθρωπο είναι το πάθος, το θάρρος, η ενόραση και τίποτε άλλο. Ως παραδείγματα υπερανθρώπων, προσέφερε τον ιστορικό Ιησού, τονGoethe (από τον οποίο μάλιστα δανείστηκε τον όρο υπεράνθρωπος), τον Dostoevsky και τον εαυτό του. Ο Freudσυμφωνούσε με το ότι ο Νίτσε έπρεπε να περιλαμβάνεται στον κατάλογο με τους υπεράνθρωπους: «[ο Freud] έλεγε για τον Nietzsche ότι είχε πιο διεισδυτική γνώση για τον εαυτό του απ’ ό,τι οποιασδήποτε άλλος άνθρωπος που έζησε ποτέ ή που ήταν δυνατό να ζήσει. […] (Jones, 1955, σ. 344). 

B. R. Hergenhahn, Εισαγωγή στην Ιστορία της Ψυχολογίας  

(Εκδόσεις Α. Α. Λιβάνη, 2008, σ. 249-251)

ΠΗΓΗ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ο «Υπεράνθρωπος» του Νίτσε"

Η ελληνική ΑΟΖ αγγίζει και την Αυστραλία

Του Νίκου Λυγερού
Η Αυστραλία είναι γνωστή στον ενεργειακό τομέα και ειδικά στους υδρογονάνθρακες γι’ αυτό το λόγο βρίσκεται στις κορυφαίες χώρες σε αυτές τις δραστηριότητες. Η Αυστραλία γνωρίζει τοπικά το ελληνικό στοιχείο με 600.000 διαφορετικούς τρόπους και αυτό έχει συμβάλει ουσιαστικά στις σχέσεις με την Ελλάδα. Η Αυστραλία κάνει μια ισχυρή χρήση του ελληνικού εμπορικού στόλου αφού αυτός μεταφέρει τα μισά προϊόντα της στον τομέα των εισαγωγών και εξαγωγών. Επίσης αυστραλιανή εταιρεία πετρελαϊκή είναι υποψήφια στα οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ. Έτσι με αυτόν τον τρόπο το άνοιγμα της Ελλάδας μέσω των 20 θαλάσσιων οικοπέδων στο Ιόνιο και Νότια της Κρήτης, που βρίσκονται στην ελληνική ΑΟΖ, ήταν αναμενόμενο να ενδιαφέρουν και την Αυστραλία. Υπάρχει βέβαια και επιστημονικός λόγος, αφού η Βόρεια Αυστραλία και η Ανατολική Μεσόγειος έχουν κοινά σημεία σε γεωλογικό επίπεδο λόγω σύγκλισης τεκτονικών πλακών. Κατά συνέπεια οι ειδικοί των υδρογονανθράκων γνωρίζουν και τη θεωρητική αξία των κοιτασμάτων στη μεσογειακή περιοχή. Όλα αυτά τα δεδομένα συμβάλλουν για να υποστηρίξουν ενεργά και την έναρξη του διαγωνισμού για την αδειοδότηση των θαλάσσιων οικοπέδων της Ελλάδας. Βλέπουμε λοιπόν ότι οι Έλληνες της Αυστραλίας μπορούν να αποτελέσουν έναν ενισχυμένο συνδετικό κρίκο μεταξύ των δύο χωρών, αφού πρόκειται για ένα παίγνιο μη μηδενικού αθροίσματος, όπως λέμε στη θεωρία παιγνίων, μέσα στο οποίο μπορούν να αναπτυχθούν στρατηγικές συμπεριφορές που οδηγούν σε στρατηγικό μείγμα ωφέλιμο από τις δύο πλευρές. Η νέα σκακιέρα που αποτελεί η ελληνική ΑΟΖ με την κυπριακή ΑΟΖ επιτρέπει στην Αυστραλία να παίξει ένα σημαντικό ρόλο αν όλες αυτές οι χώρες αντιληφθούν το κοινό τους όφελος και σε αυτόν τον τομέα. Επίσης οι Έλληνες της Αυστραλίας που ανήκουν στο παραγωγικό δυναμικό της μπορούν να ενημερώσουν τις δύο χώρες για τις ικανότητες της καθεμιάς. Δημιουργείται ένα συμμαχικό πλαίσιο που μπορεί να μετατραπεί σε κοινό πεδίο δράσης όπου η θάλασσα, δηλαδή το απέραντο γαλάζιο, το φυσικό αέριο, δηλαδή το LNG και ο εμπορικός στόλος είναι ισχυρά κομμάτια έτοιμα για δράση. Έτσι μπορούμε να προετοιμάσουμε ένα κοινό μέλλον μεταξύ Ελλάδας και Αυστραλίας.
Πηγή: http://www.lygeros.org/articles.php?n=16791&l=gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η ελληνική ΑΟΖ αγγίζει και την Αυστραλία"

Η ζωγραφική την κλασσική περίοδο

Η αρχαία Ελληνική ζωγραφικήείναι τέχνη αντίστοιχης σημασίας με την αρχιτεκτονική και τηνγλυπτική στον Ελληνικό Κόσμο. Χάθηκε όμως κατά το μεγαλύτερο μέρος της, και ιδιαίτερα η ζωγραφική τηςκλασσικής περιόδου είναι χαμένη σχεδόν εξ ολοκλήρου. Ήταν πάντοτε συνδεδεμένη με την αρχιτεκτονική και τηνγλυπτική, καθώς βάφονταν τόσο τα γλυπτά όσο και τα αρχιτεκτονικά μέλη με τρόπο που μας είναι καλά γνωστός, μια και είναι χιλιάδες τα ίχνη χρωμάτων από αρχιτεκτονικά μέλη καιγλυπτά που σώζονται σήμερα, και μας επιτρέπουν να έχουμε μια πλήρη εικόνα της Ελληνικής ζωγραφικής.


Μάλιστα, η χρήση χρώματος στις τρισδιάστατες αυτές επιφάνειες οδήγησε την ζωγραφική στην απεικόνιση, την απόδοση του διαστήματος (του χώρου) και των φωτοσκιάσεων. Η ζωγραφική, επίσης, συνδεόταν με τιςτέχνες του ψηφιδωτού και της αγγειογραφίας, από τις οποίες έχουμε επίσης απειράριθμα δείγματα, μια και κυρίως τα ψηφιδωτά σε πάρα πολλές περιπτώσεις μιμούνται πρωτότυπα ζωγραφικά έργα και σε κάθε περίπτωση μιμούνται τεχνοτροπικά τα ζωγραφικά έργα της αντίστοιχης περιόδου. Τέλος συνδέεται με τηντέχνη της σκηνογραφίας.

Οι πηγές μας είναι περισσότερες από την ύπαρξη των πρωτότυπων έργων, γιατί προστίθενται παράγοντες όπως η ζωγραφική των ρωμαϊκών χρόνων, η επιρροή που άσκησε η Ελληνική ζωγραφική στην ζωγραφική των Ετρούσκων, καθώς και οι περιγραφές αρχαίων συγγραφέων όπως του Πλίνιου του Πρεσβύτερου, του Παυσανία, του Πλουτάρχου, του Λουκιανού, του Αθήναιου, του Αριστοτέλη, τουΠλάτωνα, του Ξενοφώντα, κ.α.

Η Μινωική ζωγραφική

Η Μινωική ζωγραφική, ήταν η πρώτη σημαντική περίοδος της ζωγραφικής στην Ελλάδα. Συνδέεται με τηναρχιτεκτονική τωνανακτόρων και χαρακτηρίζεται από τα χαρούμενα χρώματα, την φυσιοκρατία και την λεπτότητα στην απόδοση των μορφών.

Η Μυκηναϊκή ζωγραφικήσχετίζεται με την Μινωική και την μιμείται ως ένα βαθμό. Τα κυριότερα δείγματά της είναι επίσης τοιχογραφίες ανακτόρων. Στην αγγειογραφία μιμείται και Κυκλαδικά πρότυπα.

Η Κυκλαδική ζωγραφική

Η Κυκλαδική ζωγραφική, που χρονικά άνθισε παράλληλα με την Μινωική, παρά το γεγονός ότι έχουμε και σ’ αυτήν έντονη την παρουσία των φυσιοκρατικών προτύπων, είναι περισσότεροανθρωποκεντρική από ότι ηΜινωική, κάτι το οποίο την συνδέει με την μετέπειτα κλασσική τέχνη. Η χρήση χρώματος στα αγγεία άρχισε στις Κυκλάδες από ενωρίς, ενώ η πολυχρωμία εισήχθη τηνμεσοκυκλαδική περίοδο. Την ίδια εποχή έχουμε την ανακάλυψη του ασβεστοκονιάματος και την ανάπτυξη της μνημειώδους ζωγραφικής.

Η Αρχαϊκή ζωγραφική

Η Αρχαϊκή ζωγραφική, όπως και οι προηγούμενες περίοδοι που περιγράψαμε, παραμένειζωγραφική δύο διαστάσεων.Χρησιμοποιούνται, άλλοτε (ιδίως στην επιχρωμάτιση των αρχιτεκτονικών μελών των Ναών) τα Πολυγνώτειαχρώματα (για τα οποία θα μιλήσουμε εκτενέστερα όταν θα αναφερθούμε στην κλασσική εποχή), και άλλοτε χρώματαόπως το κόκκινο, το μαύρο, τομπλε, το πράσινο, το λευκό,το κίτρινο, χωρίς ανάμειξη των χρωμάτων και φωτοσκιάσεις. Προέχει η καθαρότητα και σαφήνεια των μορφών και ο εσωτερικός ρυθμός της σύνθεσης.

Σημαντικοί ζωγράφοι την Αρχαϊκή εποχή ήταν: Ο Τηλεφάνης από την Σικυώνα, οι Κορίνθιοι Κλεάνθης, Αρίδικος, και Έκφαντος, ο Φιλοκλής πιθανώς από τη Ναύκρατη, ο Κίμων από τις Κλεωνές.

Από τα έργα των αρχαϊκών χρόνων που έχουμε, μπορούμε να αναφέρουμε:

-Πολυάριθμα ίχνη χρωμάτων σε αρχιτεκτονικά μέλη και γλυπτά.

-Τέσσερις πινακίδες που βρέθηκαν σε σπήλαιο της Σικυώνας. Τα χρώματα που χρησιμοποιούνται είναι τοκόκκινο, το καφέ, το μπλέ, το μαύρο και το άσπρο.

-Λείψανα τοιχογραφίας από το ναό του Απόλλωνα στο Θέρμο της Αιτωλίας (πήλινες μετόπες, κλπ).

-Πέντε τοιχογραφίες από την Ποσειδωνία (στην Ιταλία, σημερινό Παίστουμ).

Η ζωγραφική την κλασσική περίοδο, όπως και στηνΑρχαϊκή, είναι ένα δημόσιο αγαθό, συνδέεται άμεσα με την λατρεία και εκφράζει συνολικά τα ιδεώδη της πόλης. Έχει μνημειώδη χαρακτήρα και αποτελεί την οπτική απόδοση, έκφραση της Ελληνικής κοσμοαντίληψης. Η κλασσική ζωγραφική εισάγει την φωτοσκίαση και προχωράει σε λεπτομερέστερη περιγραφή των μορφών, και στην διάρθρωση του χώρου.

Αναφέρουμε μερικούς από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της Ελληνικής ζωγραφικής της κλασσικής περιόδου:

-Ο Πολύγνωτος του οποίου η συμβολή στην ανάπτυξη της κλασσικής ζωγραφικής ήταν καθοριστική. Καταγόταν από τη Θάσο και ο πατέρας του Αγλαοφών ήταν επίσης ζωγράφος. Ο Αριστοτέλης τον αποκαλεί«αγαθόν ηθογράφον».Ο Πολύγνωτος, μαζί με τον Μίκωνα, έκαναν τα σημαντικότερα βήματα στην παρουσίαση του διαστήματος και του χώρου. Η σημαντικότερη όμως προσφορά του Πολύγνωτου ήταν η αναλυτική χρήση των χρωμάτων με τα οποία δουλεύει η φύση ως επί το πλείστον στο υλικό της μέρος (και όχι στο ψευδαισθησιακό, όπως το χρώμα της θάλασσας και του ουρανού που ενώ είναι διάφανη στην πραγματικότητα, φαίνονται γαλάζια, μπλέ).

Τα καθαρά και έντονα χρώματα πχ κόκκινο, κίτρινο, , μπλέ κλπ, υπάρχουν στο υλικό μέρος της φύσης σε αναλογία μικρότερη του 1/1000. Η ζωγραφική όφειλε να μιμείται τον χρωματικό τρόπο της φύσης. Πρόκειται για την περίφημη «Πολυγνώτεια τετραχρωμία». Τα χρώματα αυτά είναι: το άσπρο, το μαύρο, το κεραμμυδί(χοντροκόκκινο), η ώχρα και όλα τα παράγωγά τους (το γκρί, το καφέ, το πράσινο, το κίτρινο, τοπορτοκαλί, το ροζ, κλπ.).

O Μέγας Αλέξανδρος και η Καμπάσπη στο εργαστήριο του Απελλή,

Η χρήση των «Πολυγνώτειων χρωμάτων» χαρακτηρίζει ολόκληρη την αρχαία Ελληνική ζωγραφική(Αρχαϊκή, κλπ) αιώνες πριν τονΠολύγνωτο. Η προσφορά τουΠολύγνωτου έγκειται στην μεγαλύτερη ανάλυση των χρωμάτων αυτών, δηλαδή στην παραγωγή περισσότερων χρωματικών διαβαθμίσεων πάνω σε αυτή την χρωματική κλίμακα.

Τα χρώματα αυτά, αποδίδουν την αίσθηση της συνέχειας και της ενότητας της συμφωνίας και της συνοχής και γι’ αυτό αποτελούν την αναγωγή στο Εν, στην συμπαντική ενότητα(το Εν ταυτίζεται με τον Δία, τον Θεό, τον Νου, την Ειμαρμένη, αλλά και με πολλά άλλα ονόματα επονομάζεται αυτή η ανώτατη θεότητα του παντός όπως μας λέει ο Ζήνων ο Κιτιεύς).

Δίκαια λοιπόν έχει αποκληθεί και«τετραχρωμία της Αγάπης»(καθώς η Αγάπη είναι η αναγωγή προς την μία των πάντων αρχή, η ένωση με το πάν, με το Έν). ΠολλοίΈλληνες μίλησαν γι’ αυτό. Παραθέτουμε εδώ ένα κείμενο του Ολυμπιόδωρου που αναφέρει το γεγονός ότι για το ίδιο θέμα μίλησαν οιΠυθαγόρειοι, ο Εμπεδοκλήςκαι ο Πλάτων. Να επισημάνουμε για την σωστή ανάγνωση του κειμένου, ότι η αρχαία Ελληνικήλέξη «φιλία» σημαίνει πρώτιστα αγάπη και δευτερευόντως έχει την σημερινή έννοια της λέξεως, καθώς, φιλώ = αγαπώ(η λέξη φιλία είναι το ουσιαστικό του ρήματος φιλώ): 

«Η δε φιλία, ως οι σοφοί φασίν [ό εστιν οι Πυθαγόρειοι και ο Εμπεδοκλής φάσκων την φιλίαν ενούν τον Σφαίρον], ενοποιός εστιν. Η γάρ φιλία προς τη μιά των πάντων εστίν αρχή, ει δε γε εκεί ένωσις πανταχού και ουδαμού διάκρισις. …. γήν γάρ και ουρανόν και πάντα τον κόσμον η φιλία συνέχει ενοποιός ούσα». (Ολυμπιόδωρος, σχόλια στον Γοργία του Πλάτωνος)…η Αγάπη είναι η αναγωγή προς την μία των πάντων αρχή..

Ο Πλάτωνας επίσης, αναφέρει ότι αν ζωγραφίζοντας κανείς ένα πρόσωπο δεν χρησιμοποιήσει Πολυγνώτεια χρώματα, αλλά κάποια άλλα, θα χάσει την φυσική χροιά του ανθρώπινου προσώπου.

-Ο Αγάθαρχος ο οποίος ήταν ο σημαντικότερος σκηνογράφος του 5ου αιώνα. Είχε γράψει πραγματεία από την οποία άντλησαν στοιχεία ο Δημόκριτοςκαι ο Αναξαγόρας και έγραψαν μελέτες για «τον τρόπο με τον οποίο τα επιπέδου επιφανείας ζωγραφιζόμενα αντικείμενα φαίνονται στην εικόνα είτε ως να προέχουν είτε ως να αφίστανται από το βάθος της».

-Ο Απολλόδωρος ο Αθηναίος, ο Παράσιος από την Έφεσο και ο Ζεύξις από την Ηράκλεια της Μεγάλης Ελλάδας, οι οποίοι εισήγαγαν την τεχνική της φωτοσκίασης. Ο Πλούταρχος αναφέρει στα Ηθικά: «Και γαρ Απολλόδωρος ο ζωγράφος ανθρώπων πρώτος εξευρών φθοράν και απόχρωσιν σκιάς, Αθηναίος ην».

-Ο Εύπομπος, ο Πάμφιλος και ο Παυσίας οι οποίοι καθιέρωσαν την σχολή της Σικυώνος ως την σημαντικότερη σχολή ζωγραφικής του Ελληνικού κόσμου στην οποία φοίτησαν πολλοί από τους μετέπειτα σημαντικούς ζωγράφους, ερχόμενοι από διάφορα μέρη της Ελλάδας.

-Ο Ευφράνωρ ο οποίος έγραψε βιβλίο περί συμμετρίας και χρωμάτων.

Η Σχολή του Απελλή

-Ο Νικίας, μαθητής τουΑντιδότου και συνεργάτης τουΠραξιτέλη, ο Απελλής από την Κολοφώνα της Ιωνίας και οΠρωτογένης, οι οποίοι θεωρείται ότι έφθασαν την αρχαία Ελληνική ζωγραφικήστο απόγειο της άνθησης και της τελειότητας.

-Η Ιαία, η οποία είχε αποκτήσει την φήμη ότι εκτός από την ποιότητα των έργων της, μπορούσε να τα εκτελεί με ταχύτητα. Έλεγαν ότι κανείς δεν είχε ταχύτερο χέρι. Οι αμοιβές των έργων της ξεπερνούσαν αυτές των συγχρόνων της.

-Σημαντικοί ζωγράφοι υπήρξαν και οι Ευφράνωρ, Πάναινος, Αγλαοφών, Τιμαρέτη, Κηφησόδωρος, Έριλλος, Ευήνωρ, Καλυψώ, Διονύσιος, Έφορος, Πάμφιλος, Αθηνίων, Αετίων, Νικόμαχος, Αρισταρέτη, Αντορίδης, Περσέας, Ηρακλείδης, Κτησίλοχος, Κρατίνος, Ολυμπιάς, Τιμαίνετος, Κτησικλής, Ειρήνη, Εύδωρος, Κτησίδημος, κ.α.

Αναφέρουμε μερικά από τα σημαντικότερα ζωγραφικά έργα της κλασσικής εποχής:

-«Ο Ζεύς καθήμενος επί θρόνου», «Ελένη του Κρότωνα», «Η Αλκμήνη», Ζεύξις.

-«Ο Μελέαγρος και η Αταλάντη», «Ο Ηρακλής στη Λίνδο», Παράσιος.

-«Ιλίου Πέρσις», «Νέκυια», «Ο Οδυσσέας με τη Ναυσικά», Πολύγνωτος.

-«Αμαζονομαχία», «Θησέας», «Αργοναύτες», Μίκων.

-«Ο νικητής σε γυμνικό αγώνα που κρατά κλάδο φοίνικα», Εύπομπος.

-«Μήδεια ενώ σκέπτεται τον φόνο των παιδιών της», Αριστόλαος.

-«Νέκυια», «Περσέας και Ανδρομέδα», «Νεμέα», «Υάκινθος», Νικίας.

-«Άρτεμις εν μέσω Νυμφών», «Αναδυόμενη Αφροδίτη», Απελλής.

-«Ιάλυσος», «Κυδίππη», «Τα ιερά πλοία των Αθηναίων», Πρωτογένης.

-«Το παιδί που φυσάει την φωτιά μπροστά στο τζάκι», Αντίφιλος.

Σημαντικές είναι επίσης οι σωζόμενες επιζωγραφισμένες επιτύμβιες στήλες της Δημητριάδος, καθώς επίσης τα ψηφιδωτά της Πάφου, και όλοι οι Μακεδονικοί τάφοι στους οποίους έχουν σωθεί μεγάλες ζωγραφισμένες επιφάνειες, όπως οι βασιλικοί τάφοι στην Βεργίνα (

Η «Σκηνή βασιλικού κυνηγιού» του Φιλόξενου που σώζεται σήμερα στον τάφο τουΦιλίππου), ο τάφος στον αγ. αθανάσιο Θεσσαλονίκης (με την ζωγραφισμένη Ιωνική ζωφόρο), και οι τάφοι στα Λευκάδια της Νάουσας (ο «τάφος των ανθεμίων» και άλλοι)

Κλείνοντας, να πούμε ότι οι αυξανόμενες γνώσεις μας για την αρχαία Ελληνική ζωγραφική ως αυτόνομης τέχνης αλλά και για την ζωγραφική των Ναών και γενικά των δημόσιων οικοδομημάτων αλλά και σε όλες τις άλλες εκδηλώσεις της (αγγειογραφία, κλπ), ολοκληρώνουν την αντίληψή μας για την πορεία του Ελληνικού πνεύματος μέσα στους αιώνες.
ΠΗΓΗ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η ζωγραφική την κλασσική περίοδο"