Έτοιμη να σας δείξει τα χίλια πρόσωπα, τον
αρχαίο και βυζαντινό της χαρακτήρα, το βαλκανικό
και το μεσογειακό της πεπρωμένο.
Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη με πλούσιο παρελθόν και ταυτόχρονα από τις λίγες με σταθερή φυσιογνωμία από την ίδρυση της. Μετά το μεγάλο πλήγμα του 1917 που το λεγόμενο σήμερα ιστορικό κέντρο έγινε σε 32 ώρες στάχτη, οι αρχές της εποχής κινήθηκαν δραστήρια. Αντί όμως ο εμπνευσμένος ανασχεδιασμός να γίνει σύμφωνα με τα σχέδια της Διεθνούς Επιτροπής που είχε επόπτη τον Γάλλο αρχιτέκτονα Εμπράρ, δόθηκαν κι εδώ, όπως κι αλλού στην Ελλάδα, λύσεις μάλλον ευκαιριακές. Έτσι η πόλη γιγαντώθηκε αρρωστημένα σε ύψος και σε πλάτος και σήμερα βυζαντινές η μεταβυζαντινές εκκλησίες, οθωμανικά και προγονικά μνημεία θάβονται μέσα σε πηγάδια πολυκατοικιών. Ενδιαφέρουσα και γοητευτική κάθε βόλτα σ' αυτή την πόλη. Το έμβλημα της, ο Λευκός Πύργος, ξεκίνησε την ιστορία του ως Πύργος του Αίματος. Στην αρχή ήταν φυλακή για βαρυποινίτες και βρισκόταν μέσα στη θάλασσα. Ώσπου το ασβέστωμα του από ένα μελλοθάνατο το Ν. Guelid έγινε αιτία να μετονομασθεί Λευκός Πύργος.
Σήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Βυζαντινής Ιστορίας και Τέχνης. Όποιος όμως δεν περπατήσει στην παραλία και δεν φτάσει μέχρι τις ομπρέλες, το σύγχρονο γλυπτό του Γιώργου Ζογγολόπουλου κι όποιος δεν μπει στη μυρωδάτη αγορά Μοδιάνο είναι σαν να μη επισκέφθηκε τη θεσσαλονίκη. Αν η επίσκεψη σας γίνει το σούρουπο που τα μαγαζιά κατεβάζουν τα κεπέγκια τους τότε μπορεί να πετύχετε τα γκαρντάσια να βγάζουν τα ακορντεόν και να γλεντάνε το τέλος της ημέρας.
Ο τουριστικός μας περίπατος αρχίζει με επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο, όπου εκτίθενται ευρήματα, κυρίως από περιοχές της κεντρικής Μακεδονίας και της Χαλκιδικής. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα αρχιτεκτονικά μέλη ιωνικού ναού (6ου π.χ. αιώνα), η αυθεντική μαρμάρινη πόρτα μακεδονικού τάφου και τα χρύσα αντικείμενα όπως το στεφάνι κισσού από Σεβαστή, το διάδημα από τις Σέδες και το βραχιόλι από τον Ευρωπό. Ανάμεσα τους ο κρατήρας του Δερβινίου και πολλά αντικείμενα που προσφέρθηκαν ως νεκρικά δώρα σε μέλη της Μακεδονικής αριστοκρατίας. Η περιήγηση μας συνεχίζεται στην Άνω Πόλη. Ευτυχώς διασώζονται ακόμα μερικές γραφικές γειτονιές με σπίτια του περασμένου αιώνα που συνδυάζουν τη μακεδονίτικη και νεοκλασική αρχιτεκτονική. Ιδανική επιλογή για περίπατο βυζαντινού χαρακτήρα στον Πύργο του Τριγωνίου και για να χαζέψετε το πανόραμα της πόλης, αναβιώνοντας ένδοξες εικόνες από το παλιό Βυζάντιο. Όταν η Θεσσαλονίκη έπεσε στα οθωμανικά χέρια στα 1430 ήταν μια κατεστραμμένη πόλη. Οι προσπάθειες που έγιναν είχαν στόχο να συνεχίσει ως σημαντικό λιμάνι, όπως ήταν για το Βυζάντιο. Τα σωζόμενα μνημεία δίνουν μια πλήρη εικόνα της ιστορικής περιόδου των 500 χρόνων της πόλης που ακολούθησε τη βυζαντινή περίοδο. Το παλιότερο κτίριο που σώζεται από την περίοδο αυτή είναι το Μπέη χαμάμ, γνωστό ως λουτρά (Παράδεισος). Βρίσκεται στην Εγνατία οδό απέναντι στην Παναγία των Χαλκέων. Το Μπεζεστένι χτίστηκε 25 χρόνια μετά. Ήταν χώρος δοσοληψιών, διαπραγματεύσεων, φύλαξης πολύτιμων αγαθών και εμπορίου. Στους σκοτεινούς αιώνες μετά το 1453, η ορθόδοξη πίστη υπήρξε το καταφύγιο και η παρηγοριά των Ελλήνων της Θεσσαλονίκης. Η συνοικία του Αγίου Αθανασίου, γύρω από την Καμάρα και το Ιπποδρόμιο αποτελούσαν ένα συγκρότημα ελληνικών συνοικιών που ήταν, όπως αναφέρει και ο καθηγητής Απ. Βακαλόπουλος, ότι το φανάρι για την Κωνσταντινούπολη. Από τις 12 χριστιανικές εκκλησίες της Τουρκοκρατίας σπουδαιότερες είναι ο Άγιος Αθανάσιος στην Εγνατία και ο Άγιος Μηνάς. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της πόλης αποτελεί η σύνθεση του πληθυσμού της από τρεις διαφορετικές εθνότητες, την ελληνική, την τουρκική και την εβραϊκή. Οι σημαντικότερες ιστορικές στιγμές είναι:
• Η ίδρυση της από τον Κάσσανδρο πριν 2317 χρόνια
• 168 π.Χ. Γίνεται πρωτεύουσα της ρωμαϊκής επαρχίας της Μακεδονίας
• 49 μ.Χ. και 52 μ.Χ. την επισκέπτεται ο Απόστολος Παύλος
• 306 μ.Χ. Μαρτυρεί ο πολιούχος της Άγιος Δημήτριος
• 390 μ.Χ. Γίνεται το ορμητήριο του Μεγάλου Θεοδοσίου κατά των Γότθων
• 1115 μ.Χ. Πέφτει στα χέρια των Ενετών
• 1204 μ.Χ. Μπαίνουν οι Σταυροφόροι
• 1223 μ.Χ. Η πόλη γίνεται και πάλι ελληνική
• 1423 μ.Χ. Και πάλι οι Ενετοί
• 1430 μ.Χ. Έρχονται οι Τούρκοι
• 1912 μ.Χ. Την απελευθερώνει ο ελληνικός στρατός
• 1913 μ.Χ. Δολοφονείται εδώ ο βασιλιάς Γεώργιος ο Α'
• 1917 μ.Χ. Γνωρίζει την πυρκαγιά του αιώνα
Φτωχομάνα για κάποιους, αριστοκράτισσα για άλλους, Γαλλίδα για μερικούς και Οθωμανική για ορισμένους είναι μια πόλη που δύσκολα μπορείς να αντισταθείς στη γοητεία της. Αδελφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, συμβασιλεύουσα του Βυζαντίου και Νύφη του Θερμαϊκού η Θεσσαλονίκη με την πλούσια ιστορία περιμένει τους επισκέπτες της, άλλοτε σκεπασμένη με την πυκνή ομίχλη των ταινιών του Θόδωρου Αγγελόπουλου κι άλλοτε κυριευμένη από τον δυνατό Βαρδάρη, έτοιμη να σας δείξει τα χίλια πρόσωπα, τον αρχαίο και βυζαντινό της χαρακτήρα, το βαλκανικό και το μεσογειακό της πεπρωμένο.
Πηγή:ilovethessaloniki.blogspot.com
Άγιον 12ήμερο 1940. Γράμμα από το μέτωπο.
-
Γράφει ο Παναγιώτης Μυργιώτης
Δεκέμβριος του 1940, διανύουμε τις τελευταίες ημέρες. Ο χειμώνας ιδιαίτερα
βαρύς. Επικρατεί αφόρητο κρύο και το χιόνι έχει...
Πριν από 41 δευτερόλεπτα
1223 kai pali Elliniki...me pia ennoia?
ΑπάντησηΔιαγραφή1912 Tin apeleftheroni o Ellinikos stratos...
apo pious? Pote ipirche Elliniko kratos?