Τρίτη 28 Ιουλίου 2009
ΟΙ ΠΕΦΩΤΙΣΜΕΝΟΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΟΚΡΑΤΕΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΙ
Σάββατο 25 Ιουλίου 2009
Η ΜΑΓΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Μέρος3ο
Στην Ελληνική γλώσσα ουσιαστικά δεν υπάρχουν συνώνυμα, καθώς όλες οι λέξεις έχουν λεπτές εννοιολογικές διαφορές μεταξύ τους. Για παράδειγμα η λέξη «λωποδύτης» χρησιμοποιείται για αυτόν που βυθίζει το χέρι του στο ρούχο μας και μας κλέβει, κρυφά δηλαδή, ενώ ο «ληστής» είναι αυτός που μας κλέβει φανερά, μπροστά στα μάτια μας. Επίσης το «άγειν» και το «φέρειν» έχουν την ίδια έννοια. Όμως το πρώτο χρησιμοποιείται για έμψυχα όντα, ενώ το δεύτερο για τα άψυχα.
Στα Ελληνικά έχουμε τις λέξεις «κεράννυμι», «μίγνυμι» και «φύρω» που όλες έχουν το νόημα του «ανακατεύω». Όταν ανακατεύουμε δύο στερεά ή δύο υγρά μεταξύ τους αλλά χωρίς να συνεπάγεται νέα ένωση (π.χ. λάδι με νερό), τότε χρησιμοποιούμε την λέξη «μειγνύω» ενώ όταν ανακατεύουμε υγρό με στερεό τότε λέμε «φύρω». Εξ’ού και η λέξη «αιμόφυρτος» που όλοι γνωρίζουμε αλλά δεν συνειδητοποιούμε τι σημαίνει. Όταν οι Αρχαίοι Έλληνες πληγωνόντουσαν στην μάχη, έτρεχε τότε το αίμα και ανακατευόταν με την σκόνη και το χώμα. Το κεράννυμι σημαίνει ανακατεύω δύο υγρά και φτιάχνω ένα νέο, όπως για παράδειγμα ο οίνος και το νερό. Εξ’ού και ο «άκρατος» (δηλαδή καθαρός) οίνος που λέγαν οι Αρχαίοι όταν δεν ήταν ανακατεμένος (κεκραμμένος) με νερό.
Τέλος η λέξη «παντρεμένος» έχει διαφορετικό νόημα από την λέξη «νυμφευμένος», διαφορά που περιγράφουν οι ίδιες οι λέξεις για όποιον τους δώσει λίγη σημασία. Η λέξη παντρεμένος προέρχεται από το ρήμα υπανδρεύομαι και σημαίνει τίθεμαι υπό την εξουσία του ανδρός ενώ ο άνδρας νυμφεύεται, δηλαδή παίρνει νύφη. [5] Γνωρίζοντας τέτοιου είδους λεπτές εννοιολογικές διαφορές, είναι πραγματικά πολύ αστεία μερικά από τα πράγματα που ακούμε στην καθημερινή – συχνά λαθεμένη – ομιλία (π.χ. «ο Χ παντρεύτηκε»).
Η Ελληνική γλώσσα έχει λέξεις για έννοιες οι οποίες παραμένουν χωρίς απόδοση στις υπόλοιπες γλώσσες, όπως άμιλλα, θαλπωρή και φιλότιμο. Μόνον η Ελληνική γλώσσα ξεχωρίζει την ζωή από τον βίο, την αγάπη από τον έρωτα. Μόνον αυτή διαχωρίζει, διατηρώντας το ίδιο ριζικό θέμα, το ατύχημα από το δυστύχημα, το συμφέρον από το ενδιαφέρον. [7]
ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ
Το εκπληκτικό είναι ότι η ίδια η Ελληνική γλώσσα μας διδάσκει συνεχώς πως να γράφουμε σωστά. Μέσω της ετυμολογίας, μπορούμε να καταλάβουμε ποιός είναι ο σωστός τρόπος γραφής ακόμα και λέξεων που ποτέ δεν έχουμε δεί ή γράψει.
Το «πειρούνι» για παράδειγμα, για κάποιον που έχει βασικές γνώσεις Αρχαίων Ελληνικών, είναι προφανές ότι γράφεται με «ει» και όχι με «ι» όπως πολύ άστοχα το γράφουμε σήμερα. Ο λόγος είναι πολύ απλός, το «πειρούνι» προέρχεται από το ρήμα «πείρω» που σημαίνει τρυπώ-διαπερνώ, ακριβώς επειδή τρυπάμε με αυτό το φαγητό για να το πιάσουμε. Επίσης η λέξη «συγκεκριμένος» φυσικά και δεν μπορεί να γραφτεί «συγκεκρυμμένος», καθώς προέρχεται από το «κριμένος» (αυτός που έχει δηλαδή κριθεί) και όχι βέβαια από το «κρυμμένος» (αυτός που έχει κρυφτεί). Άπειρα παραδείγματα τέτοιου είδους υπάρχουν, σχεδόν ολόκληρο το λεξικό της Ελληνικής.
Άρα το να υπάρχουν πολλά γράμματα για τον ίδιο ήχο (π.χ. η, ι, υ, ει, οι κτλ) όχι μόνο δεν θα έπρεπε να μας δυσκολεύει, αλλά αντιθέτως να μας βοηθάει στο να γράφουμε πιο σωστά, εφόσον βέβαια έχουμε μια βασική κατανόηση της γλώσσας μας. Επιπλέον η ορθογραφία με την σειρά της μας βοηθάει αντίστροφα στην ετυμολογία αλλά και στην ανίχνευση της ιστορική πορείας της κάθε μίας λέξης.
Και αυτό που μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε την καθημερινή μας νεοελληνική γλώσσα περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, είναι η γνώση των Αρχαίων Ελληνικών. Καθώς έχω παρακολουθήσει δύο χρόνια μαθήματα Αρχαίων Ελληνικών (μιλάμε πάντα εκτός σχολείου φυσικά), μπορώ να βεβαιώσω ότι σε καμμία περίπτωση δεν περιμένεις να έχει η γνώση αυτή τέτοια επίδραση στην καθημερινή ζωή σου. Είναι πραγματικά συγκλονιστικό συναίσθημα να μιλάς και ταυτόχρονα να συνειδητοποιείς τι ακριβώς λές, ενώ μιλάς και εκστομίζεις την κάθε λέξη ταυτόχρονα να σκέφτεσαι την σημασία της. Είναι πραγματικά μεγάλο κρίμα να διδάσκονται τα Αρχαία με τέτοιον φρικτό τρόπο στο σχολείο ώστε να σε κάνουν να αντιπαθείς κάτι το τόσο όμορφο και συναρπαστικό. Ειλικρινά πιστεύω πως αν τα Αρχαία διδαχθούν σωστά, δεν υπάρχει άνθρωπος ο οποίος δεν θα μαγευτεί από την σαγήνη τους.
__________________________________________έπεται συνέχεια...________
Πέμπτη 23 Ιουλίου 2009
Πότε τέλειωσε ιστορικά ο Ελληνισμός
Πότε τελειώνει ιστορικά ένας λαός που σημάδεψε με την παρουσία του την πορεία της ανθρωπότητας; Προφανώς, όταν πάψει να παράγει ή να συντηρεί καινοτόμο ιδιαιτερότητα. Όταν χάσει ακόμα και την επίγνωση της κάποτε προσφοράς του, όταν εκπέσει σε ρητορικές μόνο καυχήσεις για κατορθώματα που δεν μπορεί πια να κατανοήσει τη σημασία τους.
Αν είναι αυτό το κριτήριο του ιστορικού τέλους, πότε τέλειωσε ιστορικά ο Ελληνισμός;
Στο σχολείο μαθαίναμε τη δόλια απάντηση της δυτικής ιστοριογραφίας που είχε υιοθετήσει και ο Κοραής: Ο Ελληνισμός τέλειωσε το 529, όταν ο Ιουστινιανός έκλεισε και τυπικά τα τελευταία απομεινάρια φιλοσοφικών σχολών της Αθήνας.
Από τα τέλη του 19ου αιώνα, η απροκατάληπτη έρευνα άρχισε να κατεδαφίζει τη μεθοδική κατασυκοφάντηση του ψευδωνύμως, για χλεύη, λεγόμενου «Βυζαντίου»: να καταδείχνει τα ιλιγγιώδη επιτεύγματα πολιτισμού, με ακραιφνή ελληνική ιδιαιτερότητα, που το χαρακτηρίζουν και σημαδεύουν την ανθρώπινη Ιστορία. Τότε μεταθέσαμε το τέλος του Ελληνισμού στην άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους, το 1453.
Η λεγόμενη «Γενιά του ’30» μας έδειξε ότι ακόμα και κάτω από τον ζυγό των Τούρκων οι Έλληνες, φτωχοί, αγράμματοι, σκλάβοι, συνέχισαν να ...... παράγουν ιδιαιτερότητα πολιτισμού, Τέχνη και θεσμούς με τους ίδιους άξονες αναφοράς και τις ίδιες ιεραρχήσεις προτεραιοτήτων που χαρακτήριζαν ανέκαθεν την ελληνικότητα. Και τότε μεταθέσαμε το ιστορικό τέλος του Ελληνισμού στο 1833, όταν Βαυαροί και Κοραϊκοί συγκρότησαν το νεωτερικό ελλαδικό κρατίδιο, προγραμματικά αποκομμένο από την οργανική ιστορική του συνέχεια, με πολιτιστικές επιδόσεις μόνο στη μίμηση των δυτικών προτύπων και την ελληνική ταυτότητα μεταποιημένη σε φολκ λορ και ιδεολόγημα.
Αποδίδεται στον ηπειρώτη πατριάρχη Αθηναγόρα η εκτίμηση ότι ο Ελληνισμός τέλειωσε με τη Μικρασιατική Καταστροφή, το 1922: Μπορεί το ελλαδικό κρατίδιο των Αθηνών να ήταν καταγωγικά αφελληνισμένο, να κατανοούσε τον Ελληνισμό με τους όρους του νεωτερικού εθνικισμού, δηλαδή να τον καταδίκαζε να είναι βαλκανική επαρχία. Όμως, υπήρχε παράλληλα η πληθυσμική πραγματικότητα εκατομμυρίων Ελλήνων της Μικρασίας, του Πόντου, της Ανατολικής Θράκης, της Ανατολικής Ρωμηλίας, Ελληνισμός με συνείδηση κοσμοπολίτικης αρχοντιάς και ταυτότητα πολιτισμού, όχι κρατικής εθνότητας.
Με ποια κριτήρια πιστοποιούμε τη συνέχεια ή την ασυνέχεια (το ιστορικό τέλος) της ελληνικής ιδιαιτερότητας; Όχι βέβαια με τη συντήρηση και παγίωση των ίδιων πάντα σχημάτων του βίου και της έκφρασης. Η συνέχεια της ταυτότητας (δημιουργικής ετερότητας) ενός λαού γίνεται φανερή στη διατήρηση των ίδιων προτεραιοτήτων, της ίδιας ιεράρχησης αναγκών, της ίδιας αξιολόγησης ποιοτήτων.
Το πέρασμα από την «κοινωνία της χρείας» στην «πολιτική κοινωνία» (από την ατομοκεντρική χρησιμοθηρία στο κοινό «άθλημα αληθείας») είναι σταθερό γνώρισμα ελληνικότητας. Τόπος και τρόπος του αθλήματος στην Αρχαία Ελλάδα ήταν η αυτόνομη πόλις - κράτος, πραγμάτωση και φανέρωση του τρόπου η «εκκλησία του δήμου». Τόπος και τρόπος του αθλήματος στον εκχριστιανισμένο Ελληνισμό (Βυζάντιο και Τουρκοκρατία) ήταν η αυτοδιαχειριζόμενη κοινότητα - ενορία και φανέρωση του τρόπου η «εκκλησία των πιστών».
Ο στόχος στον οποίο απέβλεπε η πόλις (ο τρόπος του όντως αληθούς) αποτυπώνεται στη λογική αρμονία των αρχιτεκτονικών μελών του Παρθενώνα, στην αφαιρετική υποδήλωση του καθολικού λόγου της ουσίας (όχι του εφήμερου ατόμου) που σαρκώνει το άγαλμα, στην τραγωδική δραματουργία της θεατρικής εκφραστικής. Αντίστοιχα, ο στόχος της ευχαριστιακής κοινότητας αποτυπώνεται στο αρχιτεκτονικό (στατικής) ρίσκο της διαδοχής θόλων, ημιθολίων, σφαιρικών τριγώνων που λογοποιεί την ύλη, παραπέμπει στην «κένωση» - σάρκωση του Λόγου ως τρόπο τής όντως υπάρξεως. Aποτυπώνεται στη «διάβαση επί το πρωτότυπον» που κατορθώνει (με την ίδια αφαιρετική επιδίωξη του αγάλματος) η βυζαντινή Εικόνα ή στην «αποκαλυπτική» δραματουργία (με πιστότητα στο αρχαίο σκηνικό υπόδειγμα) της εκκλησιαστικής Ευχαριστίας.
Σήμερα δεν καταλαβαίνουμε τίποτα από τις προτεραιότητες αναγκών και στόχων που εξασφάλιζαν τη συνέχεια του τρόπου της ελληνικότητας, δεν μπορέσαμε να διασώσουμε στο ελλαδικό κρατίδιο αυτόν τον τρόπο ούτε ως μνήμη, θησαύρισμα παιδείας. Μας είναι αδύνατο να κατανοήσουμε (δεν έχουμε προσλαμβάνουσες παραστάσεις), πώς μπορεί μια συλλογικότητα να οργανώθηκε κάποτε με προτεραιότητα ανάγκης την υπαρκτική γνησιότητα και όχι τη χρησιμότητα. Ερμηνεύουμε την Αρχαία Ελλάδα, το Βυζάντιο, την Τουρκοκρατία με τα κριτήρια και τα δόγματα του Ιστορικού Υλισμού ή με τις προ-πολιτικές ατομοκεντρικές αξιώσεις του Διαφωτισμού – μιλάμε για την αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία σαν το προανάκρουσμα «αυτοθεσμιζόμενης» κολλεκτίβας ή «κομμούνας».
Ο Ελληνισμός τέλειωσε ιστορικά με αργό και βασανιστικό (ταπεινωτικό) ψυχορράγημα που ξεκίνησε το 1833 και συνεχίζεται, άγνωστο για πόσο ακόμη. Παλεύουμε να πιθηκίσουμε με συνέπεια τα «φώτα» της Εσπερίας, την παραχάραξη του αθλήματος της σχέσης σε μονοτροπία της χρήσης. Και ούτε αυτό δεν καταφέρνουμε, ο μεταπρατισμός μάς καθηλώνει σε τριτοκοσμικά επίπεδα υπανάπτυξης, διαφθοράς, οργανωτικής διάλυσης, απαιδευσίας, βαναυσότητας στην καθημερινή συμπεριφορά.
Αν συνεχίζουμε κωμικά να καυχώμαστε για την Αρχαία Ελλάδα, είναι επειδή μάς μάθανε ότι στο δικό της κληροδότημα βασίστηκε, και αυτό αξιοποίησε ο καταναλωτικός πολιτισμός της Δύσης, που εμείς αποκλειστικά θαυμάζουμε και είναι το ίνδαλμά μας. Ωσάν να ήταν ποτέ δυνατό η ταύτιση του «αληθεύειν» με το «κοινωνείν» να γεννήσει τον ατομοκεντρισμό του cogito ή της αισθησιοκρατίας, η μεταφυσική στόχευση της αρχαιοελληνικής δημοκρατίας να παραγάγει το όνειδος της σημερινής εμπορευματοποιημένης κομματοκρατίας.
Το ιστορικό ψυχορράγημα του Ελληνισμού είναι βασανιστικό και ταπεινωτικό, γιατί συνεχίζουμε να υπάρχουμε χωρίς πια να είμαστε Έλληνες και χωρίς να μπορούμε να γίνουμε «Ευρωπαίοι». Και απομνημείωση αρχιτεκτονική του χαμένου προσώπου μας είναι η βλάσφημη αισχρουργία του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης: Αυτάρεσκη αναίδεια μιας αφελληνισμένης κοινωνίας, που χρυσοπληρώνει Αμερικανοελβετό για να φιλοτεχνήσει «μοδέρνο» νεοπλουτίστικο πορτραίτο της αμάθειας και ασχετοσύνης της.
Σε κάθε παραμικρή πτυχή του το σημερινό ελληνώνυμο κρατίδιο είναι μια ύβρις της ελληνικότητας.
Χρήστος Γιανναράς
Νιώθω υπερήφανος που είμαι Έλληνας
(απάντηση από Πλάτωνα Πισατίδη)
Αν θέλεις να ελέγξεις ένα λαό, αλλοίωσε την ιστορική του συνείδηση και μπόλιασε τη ψυχή του με μίζερες θρησκευτικές δοξασίες. Και με ποιον φορέα μπορείς να το επιτύχεις; Mα με την παιδεία φυσικά.
Απεχθάνομαι την προγονολατρία γιατί σήμερα έχει «σκοτεινή» αφετηρία και «ύπουλη» κατάληξη. Παρά τα σημεία των καιρών, παραμένω ακόμη προσκολλημένος στο ρομαντικό δόγμα «Σκέψου ολικά, δράσε τοπικά».
Μα είναι αδύνατο ορισμένες φορές να μη βροντοφωνάξω. Ναι, νιώθω υπερήφανος που είμαι Έλληνας. Και τόσο δυστυχής συνάμα, γιατί ζω όπως είπε κάποτε ο Γιάννης Ξενάκης, σε μια κοινωνία που της λείπει η περιπέτεια της σκέψης. Μπορούμε βέβαια να βρούμε ταριχευμένες ιδέες, τυλιγμένες σε σελοφάν να πλασάρονται σαν τυποποιημένα προϊόντα από κάθε μορφή «ειδικούς» στα «παράθυρα» της καθημερινής μας μιζέριας. Θρησκευτικός φονταμενταλισμός, «ειδωλολάτρες» χριστιανοί, φανατικοί υπερπατριώτες, κοινωνικός ρατσισμός, ξενοφοβία, διαφθορά είναι μερικά μόνο σημάδια της ζοφερής πνευματικής μας κουλτούρας.
Νιώθω υπερήφανος που είμαι Έλληνας, έστω και αν ο Phillip Sherrad στο βιβλίο του Δοκίμιο για τον Νέο Ελληνισμό που κυκλοφόρησε μεταφρασμένο το 1971 από τις εκδόσεις Σύνορο, προσπάθησε να αποδείξει ότι δεν είμαι ‘Έλληνας, αλλά απλά «χριστιανός ορθόδοξος». Με άλλα λόγια, σύμφωνα με τον άγγλο ιστορικό που τον προλόγισε και ο δικός μας Χρήστος Γιανναράς, αυτό που μας συνδέει ως έθνος δεν είναι η ελληνική μας «γονιδιακή» υπόσταση, δεν είμαστε δηλαδή παιδιά του Ηρακλή, αλλά μακρινοί απόγονοι της θρησκευτικής παράδοσης του εβραίου Μωυσή.
Ναι, θα βροντοφωνάξω. Είμαι Έλληνας, Ζορμπάς στην καρδιά, έτοιμος να χορέψω το συρτάκι της ελευθερίας ή το μοναχικό ζεϊμπέκικο του Δία, να ορθώσω το ασήμαντο ανάστημά μου στο άπειρο και να ακολουθήσω την πνευματική ατραπό του Ηρακλή, που αψήφησε νόμους θεών και απελευθέρωσε τον Τιτάνα Προμηθέα. Γιατί έτσι είναι ο Έλληνας, χιλιάδες χρόνια τώρα. Αψηφά τους άτεγκτους θρησκευτικούς κανόνες που για αιώνες δεν διαφοροποιούνται, γιατί γι αυτόν είναι σημάδι αμορφωσιάς και βαρβαρότητας. Έτσι είναι o Έλληνας, γιατί ποτέ του δεν ήταν ειδωλολάτρης, όπως ποτέ δεν ήταν πιστός. Άθεος στη ψυχή, χόρευε στα πανηγύρια κάτω από το μυστικό αυλό του Πάνα, ευχαριστιόνταν με τις μουρνταριές του Δία και περιγελούσε τις ζήλιες της Ήρας. Οι θεοί του μικροί, με ατέλειες, σχεδόν ανθρώπινοι, για να μπορεί μερικές φορές να τους φθάνει αλλά και να τους ξεπερνά. Γιατί δε γουστάρει, έναν απόλυτο αφέντη θεό, σε μια απόκοσμη και σχιζοφρενική θρησκεία που διδάσκει την άπειρη αγάπη μέσα στη δαντική όμως κόλαση της αιώνιας τιμωρίας.
Η ΜΑΓΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Μέρος 2ο
ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΝΕΩΝ ΛΕΞΕΩΝ
Η δύναμη της Ελληνικής γλώσσας βρίσκεται στην ικανότητά της να πλάθεται όχι μόνο προθεματικά ή καταληκτικά, αλλά διαφοροποιώντας σε μερικές περιπτώσεις μέχρι και την ρίζα της λέξης (π.χ. «τρέχω» και «τροχός» παρόλο που είναι από την ίδια οικογένεια αποκλίνουν ελαφρώς στην ρίζα). Η Ελληνική γλώσσα είναι ειδική στο να δημιουργεί σύνθετες λέξεις με απίστευτων δυνατοτήτων χρήσεις, πολλαπλασιάζοντας το λεξιλόγιο.
Το διεθνές λεξικό Webster’s (Webster’s New International Dictionary) αναφέρει
«Η Λατινική και η Ελληνική, ιδίως η Ελληνική, αποτελούν ανεξάντλητη πηγή υλικών για την δημιουργία επιστημονικών όρων.» [12] ενώ οι Γάλλοι λεξικογράφοι Jean Bouffartigue και Anne-Marie Delrieu τονίζουν «Η επιστήμη βρίσκει ασταμάτητα νέα αντικείμενα ή έννοιες. Πρέπει να τα ονομάσει. Ο θησαυρός των Ελληνικών ριζών βρίσκεται μπροστά της, αρκεί να αντλήσει από εκεί. Θα ήταν πολύ περίεργο να μην βρεί αυτές που χρειάζεται.». [10]
Ο Γάλλος συγγραφέας Ζακ Λακαρριέρ, έκθαμβος μπροστά στο μεγαλείο της Ελληνικής, είχε δηλώσει σχετικώς «Η Ελληνική γλώσσα έχει το χαρακτηριστικό να προσφέρεται θαυμάσια για την έκφραση όλων των ιεραρχιών με μια απλή εναλλαγή του πρώτου συνθετικού. Αρκεί κανείς να βάλει ένα παν- πρώτο- αρχί- υπέρ- ή μια οποιαδήποτε άλλη πρόθεση μπροστά σε ένα θέμα. Κι αν συνδυάσει κανείς μεταξύ τους αυτά τα προθέματα, παίρνει μια ατελείωτη ποικιλία διαβαθμίσεων. Τα προθέματα εγκλείονται τα μεν στα δε σαν μια σημασιολογική κλίμακα, η οποία ορθώνεται πρός τον ουρανό των λέξεων.» [10]
Είναι αλήθεια ότι μπορούμε να βάλουμε και παραπάνω από μια πρόθεση μπροστά απο μία λέξη, ακριβώς όπως περιγράφει ο Γάλλος φίλος μας. Παραδείγματα συνδυασμών πολλαπλών προθέσεων με λέξεις που να δημιουργούν νέες λέξεις υπάρχουν άπειρα. Αντικαταβάλλω, αντιπαρέρχομαι, ανακατασκευάζω κτλ.
Στην Ιλιάδα του Ομήρου η Θέτις θρηνεί για ότι θα πάθει ο υιός της σκοτώνοντας τον Έκτωρα «διό και δυσαριστοτοκείαν αυτήν ονομάζει». Η λέξη αυτή από μόνη της είναι ένα μοιρολόι, δυς + άριστος + τίκτω (=γεννώ) και σημαίνει όπως αναλύει το Ετυμολογικόν το Μέγα «που για κακό γέννησα τον άριστο». [7] Ποιά άλλη γλώσσα στον κόσμο θα μπορούσε να αποδώσει σε μία μόνο λέξη τόσα πολλά και υψηλά νοήματα; Και όπως έλεγαν και οι Αρχαίοι, «το Λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν».
Προ ολίγων ετών κυκλοφόρησε στην Ελβετία το λεξικό ανύπαρκτων λέξεων (Dictionnaire Des Mots Inexistants) όπου προτείνεται να αντικατασταθούν Γαλλικές περιφράσεις με μονολεκτικούς όρους από τα Ελληνικά. Π.χ. androprere, biopaleste, dysparegorete, ecogeniarche, elpidophore, glossoctonie, philomatheem tachymathie, theopempte κλπ, περίπου 2.000 λήμματα με προοπτική περαιτέρω εμπλουτισμού. [6]
Ο Godefroi Herman, ο Γάλλος μεταφραστής των Διονυσιακών του Νόννου, ομολογεί «Πόσες φορές μεταφράζοντας δεν ανέκραξα όπως ο Ρονσάρ: Πόσο είμαι περίλυπος που η γλώσσα η Γαλλική δεν δημιουργεί λέξεις όπως η Ελληνική... ωκύμορος, δύσποτμος, ολιγοφρονείν...». [7]
Η ΑΚΡΙΒΟΛΟΓΙΑ
Στα Αγγλικά το ρήμα και το ουσιαστικό συχνά χρησιμοποιούν ακριβώς την ίδια λέξη π.χ. «drink» που σημαίνει και «ποτό» και «πίνω». Επιπλέον τα ονόματα δεν έχουν κλίσεις, για παράδειγμα στα Ελληνικά λέμε «Ο Θεός, του Θεού, τω Θεώ, τον Θεό, ω Θεέ» ενώ στα Αγγλικά έχουμε μια μόνο λέξη για όλες αυτές τις έννοιες, το «God». Είναι προφανές λοιπόν, ότι τουλάχιστον όσον αφορά την ακριβολογία, γλώσσες όπως τα Ελληνικά υπερτερούν σαφώς σε σχέση με γλώσσες σαν τα Αγγλικά. Είναι λογικό άλλωστε αν κάτσει να το σκεφτεί κανείς, ότι μπορεί πολύ πιο εύκολα να καθιερωθεί μια γλώσσα διεθνής όταν είναι πιο εύκολη στην εκμάθηση, από τη άλλη όμως μια τέτοια γλώσσα εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να είναι τόσο ποιοτική.
Συνέπεια των παραπάνω είναι ότι η Αγγλική γλώσσα δεν μπορεί να είναι λακωνική όπως είναι η Ελληνική, καθώς για να μην είναι διφορούμενο το νόημα της εκάστοτε φράσης, πρέπει να χρησιμοποιηθούν επιπλέον λέξεις. Για παράδειγμα η λέξη «drink» σαν αυτοτελής φράση δεν υφίσταται στα Αγγλικά, καθώς μπορεί να σημαίνει «ποτό», «πίνω», «πιές» κτλ. Αντιθέτως στα Ελληνικά η φράση «πιές» βγάζει νόημα, χωρίς να χρειάζεται να βασιστείς στα συμφραζόμενα για να καταλάβεις το νόημά της.
Παρένθεση: Να θυμίσουμε εδώ ότι στα Αρχαία Ελληνικά εκτός από Ενικός και Πληθυντικός αριθμός, υπήρχε και Δυϊκός αριθμός. Υπάρχει στα Ελληνικά και η Δοτική πτώση εκτός από τις υπόλοιπες 4 πτώσεις ονομαστική, γενική, αιτιατική και κλιτική. [17] Η Δοτική χρησιμοποιείται συνεχώς στον καθημερινό μας λόγο (π.χ. Βάσει των μετρήσεων, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι...) και είναι πραγματικά άξιον λόγου το γιατί εκδιώχθηκε βίαια από την νεοελληνική γλώσσα. Ακόμα παλαιότερα, εκτός από την εξορισμένη αλλά ζωντανή Δοτική υπήρχαν και άλλες τρείς επιπλέον πτώσεις οι οποίες όμως χάθηκαν. [7]
Το ίδιο πρόβλημα, σε πολύ πιο έντονο φυσικά βαθμό, έχει και η Κινεζική γλώσσα. Όπως μας λέει και ο Κρητικός δημοσιογράφος Α. Κρασανάκης «Επειδή οι απλές λέξεις είναι λίγες, έχουν αποκτήσει πάρα πολλές έννοιες, για να καλύψουν τις ανάγκες της έκφρασης, πρβλ π.χ.: “σι” = γνωρίζω, είμαι, ισχύς, κόσμος, όρκος, αφήνω, θέτω, αγαπώ, βλέπω, φροντίζω, περπατώ, σπίτι κ.τ.λ., «πα» = μπαλέτο, οκτώ, κλέφτης, κλέβω... «πάϊ» = άσπρο, εκατό, εκατοστό, χάνω....» [1]. Ίσως να υπάρχει ελαφρά διαφορά στον τονισμό, αλλά δύσκολα μπορώ να φανταστώ πως θα μπορούσαν να υπάρχουν δεκάδες διαφορετικοί τονισμοί για μία μονοσύλλαβη λέξη, ώστε να διαχωρίσουν φωνητικά όλες οι πιθανές της έννοιες. Αλλά ακόμα και να υπάρχει, πως είναι δυνατόν να καταστήσεις ένα σημαντικό κείμενο (π.χ. συμβόλαιο) ξεκάθαρο;
________________________________________________________________(έπεται συνέχεια...)_____
Τετάρτη 22 Ιουλίου 2009
ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΦΙΛΩΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ
ΓΕΡΟΥΚΗΣ, ΓΕΡΟΥΚΟΣ, ΓΕΡΟΥΚΑΣ, ΓΕΡΟΥΚΑΡΗΣ, ΓΕΡΟΥΚΑΛΗΣ, ΓΙΟΥΡΟΥΚΗΣ, ΓΙΟΥΡΟΥΚΟΣ, ΓΙΟΥΡΟΥΚΑΚΗΣ: Επώνυμο το οποίο προέρχεται από την τουρκική λέξη yuruk = γρήγορος, νομάδας.
ΓΙΑΝΝΟΣ, ΓΙΑΝΝΙΟΣ, ΓΙΑΝΝΑΚΟΣ, ΓΙΑΝΝΑΚΟΣ, ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗΣ, ΓΙΑΝΝΙΚΑΚΗΣ, ΝΑΚΗΣ, ΝΑΚΟΣ, ΓΙΑΝΝΑΚΟΥΡΑΣ, ΓΙΑΝΝΟΥΤΣΟΣ, ΝΟΥΤΣΟΣ, ΓΙΑΝΝΟΥΛΗΣ, ΝΟΥΛΗΣ, ΓΙΑΝΝΑΣ, ΓΙΑΝΝΟΥΣΗΣ, ΝΟΥΣΗΣ, ΓΙΑΝΝΟΥΖΟΣ, ΓΙΑΝΝΑΚΛΗΣ, ΓΙΑΓΚΟΣ, ΓΙΑΓΚΑΚΗΣ, ΓΙΑΓΚΑΣ, ΓΙΑΓΚΟΥΔΗΣ, ΓΙΑΓΚΟΥΛΗΣ, ΓΙΑΝΝΑΡΟΣ, ΓΙΑΝΝΑΚΑΣ, ΓΙΑΝΝΑΚΟΣ, ΓΙΑΝΝΑΚΑΡΗΣ, ΓΙΑΝΝΑΚΑΡΟΣ, ΓΙΟΒΑΝΝΗΣ, ΓΙΑΓΚΟΠΟΥΛΟΣ, ΓΙΑΝΝΑΠΙΔΗΣ: Επώνυμα τα οποίοα ανήκουν στην κατηγορία των πατρωνυμικών προερχόμενα από το βαπτιστικό όνομα Ιωάννης, Γιάννης.
ΓΚΟΓΚΟΣ: Επώνυμο το οποίο προέρχεται από το χαϊδευτικό του βαπτιστικού ονόματος του Γεώργιος.
ΓΚΟΥΤΖΙΟΜΗΤΡΟΣ: Επώνυμο σύνθετο από την τουρκική λέξη curcu = Γεωργιανός και το βαπτιστικό όνομα Μήτρος. Το επώνυμο απαντάται στην Κοζάνη.
ΔΕΛΑΠΟΡΤΑΣ: Επώνυμο προερχόμενο από την Ιταλία. Συναντάται πολύ στις Κυκλάδες.
ΖΑΝΝΙΚΟΣ: Επώνυμο προερχόμενο από την Ιταλία. Από το βαπτιστικό όνομα Ιωάννης, Τζάνης, Τζάνος, Ζάνος.
ΜΑΣΟΥΡΑΣ, ΜΑΣΟΥΡΗΣ, ΜΑΣΟΥΡΟΣ, ΜΑΣΟΥΡΑΚΗΣ, ΜΑΣΟΥΡΙΔΗΣ, ΜΑΣΟΥΡΟΠΟΥΛΟΣ: Επώνυμο προερχόμενο από την τουρκική λέξη masoura = μασούρι.
ΠΑΚΟΣ, ΠΑΪΚΟΣ: Επώνυμο προερχόμενο από τη βουλγαρική λέξη paiak = αράχνη.
ΡΩΣΣΗΣ: Επώνυμο το οποίο ανήκει στην κατηγορία των εθνικών, προερχόμενο από μετοικεσία εκ Ρωσίας το οποίο και έγινε οικογενειακό.
ΣΧΟΙΝΑΣ: Επώνυμο το οποίο κατατάσσεται στα επαγγελματικά προερχόμενο συχνότατα από τη βυζαντινή εποχή.
ΤΣΕΝΤΕΚΙΔΗΣ: Επώνυμο προερχόμενο από την σλαβική λέξη cedo = τέκνο, παιδί με την κατάληξη –ιδης που προσδιορίζει Πόντο.
ΤΣΙΣΜΑΛΙΔΗΣ: Επώνυμο προερχόμενο από την τουρκική λέξη cesme = κρήνη, με την κατάληξη –ιδης, που προσδιορίζει Πόντο.
ΤΣΙΩΤΣΗΣ: Επώνυμο προερχόμενο από το βαπτιστικό όνομα Χρυσόστομος. Βιβλ. Αθαν. Μπουτούρα, λεξικό των νεοελληνικών κυρίων ονομάτων του 1912.
ΤΣΟΥΜΑΝΗΣ: Επώνυμο προερχόμενο από την αρβανίτικη cume-a = υδροδοχείο συναντάται σε σαρακατσάνηδες.
Δευτέρα 20 Ιουλίου 2009
Η ΜΑΓΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
(Ο τίτλος ήδη προϊδεάζει!
Εκ προοιμίου,
παραθέτω τις πηγές που συνέθεσαν τα κομμάτια αυτής της «μαγείας».
Η συλλογή τους δεν είναι δικό μου επίτευγμα.
Την απόλαυσα! Απολαύστε την!)
ΠΗΓΕΣ
[1] | |
[2] | ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΔΑΥΛΟΣ» τεύχος 204 (Δεκέμβριος 1999) |
[3] | «ΠΡΟΑΛΦΑΒΗΤΙΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑΙ ΓΡΑΦΑΙ» του Γ. Πετρόπουλου |
[4] | «ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑΣ – Τι είπαν και έγραψαν οι ξένοι για την Ελλάδα, τους Έλληνες και την γλώσσα τους» του Μ. Παγουλάτου |
[5] | «Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΙΝΑΙ Η ΓΛΩΣΣΑ ΠΟΥ ΟΜΙΛΕΙ Η ΦΥΣΗ» του Γ. Πρινιγιανάκη |
[6] | «ΕΛΛΗΝ ΛΟΓΟΣ – ΠΩΣ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΕ ΤΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΛΟΓΟ» της Α. Τζιροπούλου – Ευσταθίου |
[7] | «Ο ΕΝ ΤΗ ΛΕΞΕΙ ΛΟΓΟΣ» της Α. Τζιροπούλου – Ευσταθίου |
[8] | «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΩΓΗ – ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ» της Α. Τζιροπούλου – Ευσταθίου |
[9] | «ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΝΙΧΝΕΥΣΕΙΣ» του Α. Τζαφερόπουλου |
[10] | «ΕΙΣ ΟΙΩΝΟΣ ΑΡΙΣΤΟΣ, ΑΜΥΝΕΣΘΑΙ ΠΕΡΙ ΓΛΩΣΣΗΣ» του Α. Αντωνάκου |
[11] | «Η ΜΑΓΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ – ΠΛΗΡΗΣ ΚΑΤΑΡΕΥΣΗ ΤΗΣ ΙΝΔΟΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ» του Γ. Μπαλή |
[12] | «ΚΕΝΤΡΟ ΛΕΞΙΚΟΛΟΓΙΑΣ» - http://www.lexicon.gr/ |
[13] | ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΕΛΛΗΝΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ» Τεύχος 5 (Δεκέμβριος 2003) |
[14] | ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΕΛΛΗΝΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ» Τεύχος 25 (Ιούλιος 2006) |
[15] | «ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΑΛΦΑΒΗΤΟΝ» του Κ. Πλεύρη |
[16] | «ΜΟΝΟΤΟΝΙΚΗ ΓΡΑΦΗ» της Χ. Τσικοπούλου |
[17] | «ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ» του Α. Τζαρτζάνου |
[18] | ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «SCIENTIFIC AMERICAN» (18/10/2004) (http://www.sciam.com/article.cfm;articleID=00075241-741B-1150-B36283414B7F0000) |
[19] | ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» (28/10/2005) (http://news.kathimerini.gr/4Dcgi/4Dcgi/_w_articles_civ_1752976_28/10/2005_161700) |
Μέρος 1ον.
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Όπως μέρες όπως όπου αμφισβητούνται ακόμα και τα αυτονόητα, έχει αρχίσει να ακούγεται η άποψη ότι δεν υπάρχουν ανώτερες και κατώτερες γλώσσες, αλλά ότι όπως έχουν την ίδια αξία. Αυτό είναι τόσο παράλογο να το πιστεύει κανείς, όσο το να πιστεύει ότι μπορούν σε έναν αγώνα δρόμου όλοι οι δρομείς να τερματίσουν ταυτόχρονα. Κάτι τέτοιο είναι απλά αδύνατον. Το συγκεκριμένο παράδειγμα είναι κάτι πολύ απλό, πόσο μάλλον όταν έχουμε να κάνουμε με κάτι τόσο πολύπλοκο όσο η γλώσσα. Δηλαδή μπορεί μια γλώσσα πρωτόγονου επιπέδου με 10 διαφορετικές λέξεις να έχει την ίδια αξία με μια γλώσσα τόσο σύνθετη όσο οι σημερινές; Όπως λογικός άνθρωπος μπορεί να το δεχτεί αυτό; Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι οι χιμπατζήδες χρησιμοποιούν μια «γλώσσα» με ένα λεξιλόγιο από τριάντα λέξεις-κραυγές. [11]
Σκοπός αυτού του κειμένου δεν είναι να υποβαθμίσει κάποιες γλώσσες, αλλά να αποδείξει με αντικειμενικά κριτήρια ότι δεν έχουν όπως οι γλώσσες την ίδια αξία (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η κάθε γλώσσα δεν έχει την αξία όπως). Υπάρχουν σήμερα περίπου 3.000 διαφορετικές γλώσσες (η πλειοψηφία των οποίων δεν έχει σύστημα γραφής). Είναι σίγουρο ότι κάθε γλώσσα έχει την δική όπως αξία και πρέπει να αγωνιζόμαστε όλοι ώστε όπως οι γλώσσες να επιβιώσουν. Δυστυχώς όπως γλώσσες έχουν ήδη εκλείψει και θα εκλείψουν και στο μέλλον, και αυτό είναι πραγματικά μια αμαρτία. Όσο αμαρτία είναι όταν εξαφανίζεται ένα είδος ζώου διότι και η γλώσσα κάτι τέτοιο είναι, όπως «ζωντανός» οργανισμός που εξελίσσεται και είτε επιβιώνει είτε χάνεται. Πρακτική δυστυχώς συνέπεια αυτού είναι να χάνονται σημαντικά κομμάτια όπως εξέλιξης όπως ανθρώπινης πορείας, για την οποία δεν έχουμε ιδιαίτερα όπως γνώσεις.
Για πολλούς μη-Έλληνες γλωσσολόγους και ανθρώπους του πνεύματος, είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η Ελληνική γλώσσα (ιδιαιτέρως τα Αρχαία Ελληνικά) είναι η ανώτερη μορφή γλώσσας που έχει επινοήσει ποτέ το ανθρώπινο πνεύμα. Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να διαφωνούν με μια τέτοια δήλωση, καθώς έτσι τάζει η λογική του «πολιτικώς ορθού», όπως πάνω από όλα είναι η αλήθεια. Η μετριοφροσύνη είναι αρετή, σίγουρα, αλλά σαν λέξη είναι τελείως παρεξηγημένη. Όπως σοφά λέει και η ίδια η λέξη, «μετριοφροσύνη» σημαίνει να είσαι στο μέσον. Αν είσαι κακός σε κάτι να λές «είμαι κακός σε αυτό», ή αν είσαι πολύ καλός σε κάτι να λές «είμαι πολύ καλός σε αυτό». Το να είσαι καλός σε κάτι και να λές ότι δεν είσαι, είναι υποκριτική ταπεινότητα και σε καμιά περίπτωση μετριοφροσύνη.
Πέραν όπως προσωπικής άποψης του καθενός, υπάρχουν κριτήρια αντικειμενικά στην αξιολόγηση όπως γλώσσας. Παρακάτω θα περιγράψουμε μία σειρά από ιδιότητες όπως Ελληνικής γλώσσας και θα αντιπαραβάλουμε κάποιες ξένες γλώσσες (συνήθως την Αγγλική, καθώς αυτή είναι η όπως διαδεδομένη) όπως σύγκριση.
ΠΛΟΥΤΟΣ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΥ
Είναι γνωστή η έκφραση που χρησιμοποιούν οι Άγγλοαμερικάνοι όταν ψάχνουν να βρούν την κατάλληλη λέξη για κάποια έννοια «Οι Έλληνες θα έχουν μια λέξη για αυτό». Φράση την οποίαν πρώτος είχε γράψει ο καθηγητής Όλιβερ Τάπλιν στο βιβλίο του «Ελληνικό πυρ». [10]
Ενώ η Αγγλική γλώσσα έχει, βάση του μεγάλου Αμερικανικού λεξικού Merriam-Webster, περίπου 166.724 λεξίτυπους (σύμφωνα με το ίδιο λεξικό 41.214 από αυτές είναι αμιγώς Ελληνικές, χωρίς να υπολογίζουμε όπως σύνθετες και όπως Ελληνογενείς), η Ελληνική γλώσσα περιλαμβάνει πάνω από 6.000.000 πρωτογενείς λεξίτυπους. Το εντυπωσιακό αυτό νούμερο προκύπτει από το έγκριτο TLG (Θησαυρός Ελληνικής Γλώσσης) το οποίο ακόμα δεν έχει τελειώσει την καταγραφή όλων των Ελληνικών λέξεων.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον κ Α. Κωσταντινίδη συγγραφέα των βιβλίων «Οι Ελληνικές λέξεις στην Αγγλική γλώσσα» και «Η οικουμενική διάσταση όπως Ελληνικής γλώσσης», πολλά λεξικά σταματούν την ετυμολογία όπως λέξης στην Λατινική ρίζα αγνοώντας το γεγονός ότι η πλειονότης των ίδιων των Λατινικών λέξεων έχουν Ελληνική ρίζα. [10]
Όπως Ομηρικές λέξεις σώζονται ακόμα και σήμερα όπως Ευρωπαϊκές γλώσσες, και αυτές οι πάμπολλες λέξεις φυσικά δεν εμπίπτουν στην κατηγορία των «αμιγώς Ελληνικών» που αναφέραμε νωρίτερα. Μία από αυτές όπως λέξεις είναι το γνωστό «kiss». Ακούγεται αστεία σαν δήλωση ότι είναι στην ουσία Ελληνική λέξη ε; Και όπως, στα Αρχαία Ελληνικά, το «φιλώ» είναι «κυνέω / κυνώ», εξ’ού και το προσκυνώ (σημαίνει κάνω ένα βήμα μπροστά και δίνω ένα φιλί). Στην προστακτική το ρήμα γίνεται «κύσον με», δηλαδή «φίλησε με», όπως θα είπε και η Πηνελόπη στον Οδυσσέα όταν τον είδε να επιστρέφει στην Ιθάκη. Στα Αγγλικά θα λέγαμε «kiss me». Ο βαθμός ομοιότητας των δύο φράσεων δεν αφήνει χώρο για αμφιβολίες. Και αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά παραδείγματα.
(έπεται συνέχεια…)
Τρίτη 14 Ιουλίου 2009
ΟΝΟΜΑΤΑ και ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ (Χ + Ω )
Χαρά: σημαίνει ευφροσύνη, ικανοποίηση. Υποκοριστικό της Χαρίκλειας. Έξυπνη κι ευαίσθητη, αγωνίζεται για να μπορέσει να διακριθεί επαγγελματικά. Δημιουργεί συχνά σαδομαζοχιστικές σχέσεις με τους άντρες και βρίσκει μια συναισθηματική ισορροπία μόνο όταν αποκτήσει παιδί.
Χαράλαμπος: άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Προσγειωμένος, δε συγκινείται με ρομαντικά ιδεώδη. Αντίθετα, κυνηγάει πολύ πρακτικούς και χειροπιαστούς στόχους. Έχει όμως καλή καρδιά και καθώς είναι πολύ κοινωνικός, αποκτά εύκολα φίλους και φίλες, αφού έχει ιδιαίτερη αδυναμία στις γυναίκες!
Χαρίκλεια: ήταν πριγκίπισσα της Αιθιοπίας κι είχε έναν περιπετειώδη έρωτα με τον ωραίο Θεαγένη. Είναι κοινωνική και εξωστρεφής. Δεν προβληματίζεται πολύ, προτιμάει να χαίρεται τη ζωή της. Η οικογενειακή ζωή παίζει, ωστόσο σημαντικό ρόλο γι' αυτήν.
Χαρίλαος: ο έβδομος βασιλιάς της Σπάρτης. Η δουλειά απορροφά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του και συνήθως διαπρέπει στο επάγγελμά του. Έντιμος και χωρίς μεγάλες υλικές απαιτήσεις, θέλει πάντα να προσφέρει τους άλλους.
Χρήστος, Χριστίνα: η σωστή ορθογραφία του ονόματος είναι «Χρίστος», αφού προέρχεται απ' τον Χριστό. Χρήσιμος, ωφέλιμος. Το κύριο χαρακτηριστικό τους είναι το πείσμα. Ποτέ δεν παραδέχονται ότι έχουν άδικο. Η επιμονή τους τούς κάνει μερικές φορές να πετυχαίνουν τα αδύνατα. Κατά τ' άλλα ο Χρήστος είναι αρκετά μοναχικός και ιδιόρρυθμος, ενώ η Χριστίνα βρίσκει την ευτυχία στην οικογενειακή και κοινωνική ζωή. Κι οι δυο δίνουν σημασία στην οικονομική ασφάλεια.
Χρίστος: αυτός που χρίστηκε, επαλείφθηκε με λάδι και μύρο.
Χριστιάννα: αγία της Ορθόδοξης Εκκλησίας... Η εξωτερική της εμφάνιση κι η εντύπωση που προκαλεί στους άλλους την απασχολούν πολύ. Συχνά έχει ανταγωνιστικές σχέσεις με τις άλλες γυναίκες. Αγαπάει την πολυτέλεια και, γενικά, την εύκολη ζωή.
Χριστόδουλος: δούλος-υπηρέτης του Χριστού. Του αρέσει να βάζει τον εαυτό του σε δοκιμασία για να δει μέχρι που φτάνουν οι δυνάμεις του. Ο κίνδυνος δεν τον τρομάζει και συχνά έχει κανείς την εντύπωση πως παίζει με τη φωτιά.
Χριστόφορος: σημαίνει «αυτός που φέρει τον Χριστό στην καρδιά του». Αγαπημένο του ρητό είναι «το παν μέτρον άριστον» και πραγματικά δεν υπερβάλλει σε τίποτα. Η καλή οργάνωση της καθημερινής ζωής είναι απαραίτητος παράγοντας για την ψυχική του ηρεμία.
Χρύσανθος, Χρυσάνθη: χρυσό άνθος. Είναι πολύ ευγενικοί και κύριο μέλημά τους είναι να μη δυσαρεστήσουν και να μην πληγώσουν κανένα. Αυτό τους οδηγεί σε υποχωρήσεις, που τους κάνουν μερικές φορές να υποφέρουν.
Χρυσή, Χρυσούλα: όμορφη και χαριτωμένη, αλλά λίγο επιπόλαιη. Έχει πολλές ικανότητες και ταλέντα, που κινδυνεύει να τα αφήσει ανεκμετάλλευτα. Ξοδεύει πολλά χρήματα για την εμφάνιση και τη διασκέδασή της κι αν δεν την βοηθήσει η τύχη μπορεί, σε μεγάλη ηλικία, να αντιμετωπίσει δυσκολίες.
Χρυσηϊς: (χρυσός), η πολύτιμη, η χρυσαφένια.
Χρυσόθεμις: κόρη του Αγαμέμνονα και της Κλυταιμνήστρας... Σοβαρή και λιγομίλητη, δύσκολα ανοίγει την καρδιά της στους άλλους. Κρίμα, γιατί θα κέρδιζε πολλούς φίλους!
Ωρίων: σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, κυνηγός της Βοιωτίας. Ήταν γίγαντας, πολύ δυνατός και όμορφος και το όνομά του συνδέεται με πολλούς μύθους. Ένας απ' αυτούς λέει πως ο Ωρίων πέθανε από δάγκωμα σκορπιού. Του τον έστειλε ο Απόλλων για να ματαιώσει την ένωσή του με την Αρτέμιδα, που τον αγαπούσε. Μετά τον θάνατό του έγινε αστερισμός, που τοποθετήθηκε στο αντίθετο ακριβώς σημείο απ' τον Σκορπιό. Ο αινιγματικός χαρακτήρας του κάνει τους άλλους να θέλουν να τον γνωρίσουν περισσότερο. Ο συμβατικός τρόπος ζωής δεν του ταιριάζει. Αντίθετα, διψάει για περιπέτεια και το επάγγελμά του έχει συχνά σχέση με τη θάλασσα
Κυριακή 12 Ιουλίου 2009
ΚΑΝΑΡΗΣ ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
Πρώτα χρόνια
Η ανατίναξη της τούρκικης ναυαρχίδας τον lούνιο του 1822, αφού ο ελληνικός στόλος, στον οποίο συμμετείχε δεν κατάφερε να σώσει τη Χίο από τις τρομερές τουρκικές σφαγές, ο Κανάρης ανέλαβε να βάλει μπουρλότο στην τουρκική ναυαρχίδα του Καπετάν Πασά Καρά Αλή, την επικεφαλής του στόλου που έκαψε το νησί.
Η ανατίναξη της τουρκικής ναυαρχίδας υπήρξε ένα από τα χαρακτηριστικότερα γεγονότα του κατά θάλασσαν αγώνα, έκανε δε πολύ μεγάλη εντύπωση στην Ευρώπη.Χρησιμοποιώντας σημερινή ορολογία, θα λέγαμε ότι βοήθησε επικοινωνιακά πολύ την Επανάσταση.
Αλλά στις 29 Οκτωβρίου 1822, ο Κανάρης, συνοδευόμενος από το Βρατσάνο, διείσδυσε ανάμεσα στον τουρκικό στόλο. Μη μπορώντας να προσεγγίσει το πλοίο του ναυάρχου, την καπουδάνα, πλησίασε το Ριάλα-Γεμισσί, την αντιναυαρχίδα και την πυρπόλησε.
Το εγχείρημα της Αλεξάνδρειας τον επόμενο χρόνο, ο Κανάρης πραγματοποίησε επιθέσεις στα μικρασιατικά παράλια, αλλά χωρίς μεγάλη επιτυχία. Δεν μπόρεσε, επίσης, να κάνει τίποτε όταν το 1824 ο Χοσρέφ-Μεχμέτ Πασάς κατέστρεψε τα Ψαρά.
ΟΝΟΜΑΤΑ και ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ( Τ + Υ + Φ )
Τ
Τατιάνα: πολύ ανεξάρτητος και λίγο εκκεντρικός χαρακτήρας, απεχθάνεται τις δεσμεύσεις. Αντίθετα, λατρεύει τη ζωή κοντά στη φύση, τον αθλητισμό και τα ταξίδια.
Τέλης: κυνικός φιλόσοφος από τα Μέγαρα, που έζησε τον 3ο αιώνα π.Χ. Ξέρει να ελίσσεται και να πετυχαίνει τους στόχους του. Η δικηγορία του ταιριάζει θαυμάσια, όπως και οι δημόσιες σχέσεις. Συχνά κάνει πάνω από ένα γάμο. Δεν είναι, όμως, φτιαγμένος για οικογενειακή ζωή.
Τερψιχόρη: (τέρπω + χορός), η τέρπουσα με το χορό της, Μούσα... Η πέμπτη από της Εννιά Μούσες, προστάτης των χορικών ασμάτων και της ορχηστρικής τέχνης. Την παρίσταναν να κρατάει σαν σύμβολα πότε λύρα, πότε αυλούς, κιθάρα ή ψαλτήριο. Ιερό φυτό της ήταν ο κισσός και συνόδευε πάντα τον Διόνυσο στις νυχτερινές τελετές. Κι όμως, η σύγχρονη Τερψιχόρη δεν ζει τη νύχτα. Αντίθετα, τη μέρα είναι γεμάτη δραστηριότητα και συχνά κάνει πάνω από μια δουλειά. Πρακτική και δυναμική γυναίκα, ξέρει να επιβάλλεται στους άλλους. Είναι πολύ καλή συνεργάτης, αλλά η ίδια δεν επιζητεί την προβολή.
Τηλέμαχος: (τηλέ: μακριά + μάχομαι), ο αγωνιζόμενος μακράν της πατρίδος. Ομηρικός ήρωας, γιος του Οδυσσέα και της Πηνελόπης. Είναι ευέξαπτος και γίνεται εύκολα επιθετικός. Πιστεύει πως οι άλλοι δεν τον καταλαβαίνουν και δεν τον αγαπούν αρκετά. Η επαγγελματική επιτυχία, όμως, τον ηρεμεί.
Τιμόθεος: ποιητής και μουσικός από τη Μίλητο. Δεν έχει πολύ χιούμορ, αλλά είναι συνεπής, τίμιος κι ειλικρινής. Του αρέσει να κάνει παρέα με ζωντανούς ανθρώπους κι είναι πολύ γενναιόδωρος.
Τιμολέων: (τιμή + λέων), ο ισχυρός ως λέων. Κορίνθιος πολιτικός και στρατιωτικός, αδελφός του τυράννου Τιμοφάνους. Κλειστός, αλλά πολύ φιλόδοξος χαρακτήρας. Του αρέσουν τα τυχερά παιχνίδια και η αλήθεια είναι ότι του φέρνουν τύχη! Το επάγγελμα που επιλέγει τον κάνει να ταξιδεύει πολύ.
Τίτος: ρωμαίος αυτοκράτορας. Αποτελεί πραγματική δύναμη της φύσης. Έχει μεγάλη αντοχή και καθώς φροντίζει πολύ την υγεία του ζει πολλά χρόνια έχοντας την ίδια δραστηριότητα που είχε όταν ήταν νέος.
Τριανταφυλλιά: από το ομώνυμο φυτό. Ιδιαίτερα συνδεδεμένη με τη μητέρα της, έχει ωστόσο τη δική της προσωπικότητα και δεν της αρέσει καθόλου να παίζει διακοσμητικό ρόλο. Έχει μεγάλη επιδεξιότητα στα χέρια.
Τρύφων: όνομα πολλών αρχαίων ιστορικών προσώπων. Του αρέσει να βάζει στόχους στη ζωή και συνήθως τους πετυχαίνει. Σοβαρός και συνεπής στη δουλειά του, πιστός φίλος και καλός οικογενειάρχης, δεν είναι ο άνθρωπος που θα αμφισβητήσει ποτέ το κατεστημένο.
Υ
Υακίνθη: προέρχεται από τον υάκινθο. Της αρέσει να φτιάχνει τη ζωή της μόνη της, χωρίς τη βοήθεια κανενός. Πεισματάρα, δεν επηρεάζεται εύκολα απ' τους άλλους. Αγαπάει τα ζώα, έχει πολύ γούστο και διακοσμεί ωραία το σπίτι της.
Υπατία: φιλόσοφος και μαθηματικός της Αλεξάνδρειας, έζησε στο δεύτερο μισό του 4ου αιώνα... Δυναμική γυναίκα, που επιδιώκει να συνδυάζει καριέρα και οικογένεια και μπορεί να τα καταφέρει μια χαρά και στα δυο. Έχει κυρίως πρακτικό μυαλό, διαθέτει ευαισθησία και αγαπάει πολύ τα παιδιά. Θυμώνει εύκολα και συγχωρεί εξίσου εύκολα.
Φαίδρα: (φαιδρός = φως), η φωτεινή, η λάμπουσα από χάρη. Κόρη του Μίνωα και της Πασιφάης, σύζυγος του Θησέα. Κλειστός χαρακτήρας, δυσκολεύεται στις σχέσεις με τους ανθρώπους. Ζει σ' ένα δικό της κόσμο, αφοσιωμένη στον άντρα της, στον οποίο επιβάλλεται, και στη δουλειά της.
Φαίδων: (φως) ο λαμπρός καθ' όλα. Φιλόσοφος από την Ηλεία, μαθητής του Σωκράτη. Μορφωμένος, πολυταξιδεμένος και κοινωνικός, ο Φαίδων δημιουργεί πολλές συμπάθειες και δεν του λείπουν ποτέ οι παρέες. Στο βάθος είναι, όμως, αρκετά μοναχικός και σπάνια εκδηλώνει τα συναισθήματά του ή τις βαθύτερες σκέψεις του.
Φάνης: λεγόταν ο Έλληνας στρατηγός του Φαραώ Αμασίου, αλλά και η ορφική θεότητα που ξεπήδησε από ένα ασημένιο αυτό που δημιούργησε ο Χρόνος. Είχε χρυσά φτερά και πολλά κεφάλια. Κόρη του ήταν η Νύχτα. Δεν έχει καμιά συναίσθηση του χρόνου και γι' αυτό είναι πάντα καθυστερημένος στα ραντεβού του. Όμως, το χαμόγελό του είναι τόσο αφοπλιστικό που όλοι τον συγχωρούν και ιδιαίτερα οι γυναίκες, τις οποίες πολύ εύκολα κατακτά.
Φερενίκη: (φέρω + νίκη), η νικηφόρος.
Φιλήμων: μυθολογικός γέρος, ζούσε στη Φρυγία. Δεν θυμώνει ποτέ και βλέπει πάντα τις καλές πλευρές των ανθρώπων και της ζωής. Η απόσταση που τηρεί από τα πράγματα του χαρίζει μακροζωία.
Φίλιππος: (φιλώ + ίππος), ο αγαπών τους ίππους. Όνομα πολλών ιστορικών προσώπων. Ο γνωστότερος ήταν ο Φίλιππος Β΄ πατέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ένας απ' τους πιο διακεκριμένους πολιτικούς και στρατιωτικούς της αρχαιότητας. Ήρεμος, φλεγματικός, δεν παρασύρεται από φανατισμούς ή πάθη. Πολύ τακτικός, έχει μανία με την καθαριότητα. Ασχολείται πολύ με τον αθλητισμό και δεν έχει ιδιαίτερη έφεση για οικογενειακή ζωή.
Φιλομήλα: (φιλώ + μέλος), η φιλόμουσος, η φίλη της αρμονίας.
Φλώρα: θεά της ιταλικής μυθολογίας, αντιπροσώπευε την άνοιξη, τα λουλούδια, τη βλάστηση. Η παρουσία της φέρνει πραγματικά την άνοιξη. Πάντα με το χαμόγελο και πολύ εργατική, είναι όμως αθόρυβη και σεμνή, με αποτέλεσμα να αδικείται συχνά σε σχέση με τις ικανότητές της. Είναι η ιδανική μητέρα.
Φοίβη: όνομα πολλών μυθολογικών προσώπων, μεταξύ των οποίων μια από τις αμαζόνες που σκότωσε ο Ηρακλής. Είναι συνήθως ψηλή και λυγερόκορμη. Συνηθίζει ν' αφιερώνεται σ' έναν άνθρωπο ή έναν σκοπό, χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα.
Φοίβος: (φάος: φως), ο ακτινοβόλος. Θεός που είχε αρχικά δική του υπόσταση, αλλά αργότερα ταυτίστηκε με τον Απόλλωνα. Πολύ περίεργος, τον ενδιαφέρει η μελέτη της ανθρώπινης ψυχής. Γλεντάει και χαίρεται τη ζωή, είναι κοινωνικός και γενναιόδωρος.
Φραγκίσκος, Φραγκίσκη: άγιος της Καθολικής Εκκλησίας. Ο Φραγκίσκος και η Φραγκίσκη είναι συναισθηματικοί, ζηλιάρηδες και πολύ ερωτιάρηδες! Είναι πολύ ευχάριστοι στην παρέα και ξέρουν να διηγούνται πολύ ωραία τις περιπέτειες που γεμίζουν, συνήθως, τη ζωή τους.
Φρειδερίκος, Φρειδερίκη: όνομα πολλών ηγεμόνων της Ευρώπης. Αυταρχικοί και άκαμπτοι, δεν μπορούν να καταλάβουν πως τα πράγματα δεν πάνε πάντα όπως τα θέλουν και ποτέ δεν υποψιάζονται ότι μπορεί να φταίνε κι οι ίδιοι. Όταν χάνουν το παιχνίδι, αντιδρούν μοιρολατρικά.
Φρίξος: (φρίττω), ο τρομακτικός. Γιος του Αθάμαντα και της Νεφέλης και αδερφός της Έλλης. Τον διαβάζει κανείς σαν ανοιχτό βιβλίο, γιατί του είναι πολύ δύσκολο να προσποιηθεί. Όσα κι αν περάσει στη ζωή του, διατηρεί μια παιδική αθωότητα, που είναι ακαταμάχητη.
Φρύνη: δεν είναι τυχαίο που ήταν η καλλίστη εταίρα του αρχαίου κόσμου και ίσως όλων των εποχών, η οποία ενέπνευσε μεγάλους καλλιτέχνες με το πάγκαλο σώμα της να δημιουργήσουν θαυμάσια έργα τέχνης, κατάγονταν από τις Θεσπιές της Βοιωτίας, στην πόλη που πιο πολύ από όλους τους Θεούς τιμούσαν τον Έρωτα.
Φωκίων: αθηναίος πολιτικός και στρατηγός, μαθητής του Πλάτωνα και του Ξενοκράτη. Πολύ έντιμος, προσπαθεί να είναι πάντα σύμφωνος με τις αρχές του. Τον ενδιαφέρουν τα νομικά και διαλέγει συχνά ένα επάγγελμα σχετικό. Είναι λίγο ντροπαλός με τις γυναίκες.
Φώτιος, Φωτεινή: όνομα που προέρχεται από τη Θεία Φώτιση και το έφεραν πολλοί Πατριάρχες της Κωνσταντινούπολης. Ακολουθούν την πορεία που έχουν χαράξει, χωρίς να κοιτάζουν δεξιά ή αριστερά. Θέλουν να βελτιώσουν τη θέση τους, αλλά τους λείπει η διπλωματία. Δε διαλέγουν πάντα τον κατάλληλο σύντροφο. Αυτή που εκπέμπει λάμψη
Πέμπτη 9 Ιουλίου 2009
ΟΝΟΜΑΤΑ και ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ( Ρ +Σ )
Ρ
Ραφαήλ-Ραφαέλλα: σημαίνει στα εβραϊκά «ο Θεός μας γιατρεύει». Ρομαντικός και ιδιόρρυθμος ο Ραφαήλ δεν κάνει ποτέ κάτι που δεν θέλει. Δύσκολα επηρεάζεται από τη γνώμη των άλλων. Συνήθως ζει κλεισμένος στον εαυτό του. Αντίθετα, η Ραφαέλλα είναι ενθουσιώδης κι έχει ανάγκη απ' τη συντροφιά των ανθρώπων. Ερωτεύεται και ζηλεύει με το ίδιο πάθος!
Ραχήλ: σύμφωνα με τη Βίβλο ήταν σύζυγος του Ιακώβ και μητέρα του Ιωσήφ και του Βενιαμίν. Γυναίκα με προσωπικότητα και λαμπρό μυαλό, έχει μεγάλη αυτοπεποίθηση και κοιτάζει τα πράγματα σε βάθος. Γι' αυτό και δεν μιλάει πολύ ούτε επιχειρεί να τραβήξει την προσοχή. Προτιμά μάλιστα να περνάει απαρατήρητη.
Ρέα: κόρη του Ουρανού και της Γης, σύζυγος του Κρόνου και μητέρα όλων των θεών του Ολύμπου, η Ρέα ήταν μια απ' τις πιο παλιές θεότητες. Αγαπάει τη διασκέδαση, τα ταξίδια και το χρήμα. Η οικονομική ασφάλεια μετράει πολύ γι' αυτήν, γι' αυτό διαλέγει ένα πρακτικό επάγγελμα κι έναν εύπορο σύντροφο. Προσπαθεί να τα έχει καλά με όλους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι στο τέλος δεν κάνει πάντα το δικό της.
Ρεβέκκα: σημαίνει στα εβραϊκά «δούλη του Θεού». Ήταν σύζυγος του Ισαάκ. Ακόμη κι όταν δεν είναι ωραία, η γοητεία της προκαλεί αίσθηση. Ασκεί κάποιο μαγνητισμό στους άλλους κι έτσι, ενώ είναι αρκετά εγωίστρια και δεν θυσιάζει εύκολα την καλοπέρασή της για κανέναν, της τα συγχωρούν όλα.
Ρεγγίνα: σημαίνει στα λατινικά «βασίλισσα». Έχει δυνατή προσωπικότητα και της αρέσει να τραβάει την προσοχή. Ακόμη κι αν είναι καλομαθημένη, δεν θα διστάσει στις δύσκολες στιγμές να δουλέψει σκληρά.
Ρόζα: σημαίνει στα λατινικά «τριαντάφυλλο». Και είναι ένα τριαντάφυλλο, που συχνά αργεί ν' ανθίσει, γιατί η τύχη δεν της είναι πολύ ευνοϊκή στα νεανικά της χρόνια. Έχει πολλά ενδιαφέροντα, κυκλοθυμικό χαρακτήρα κι είναι πολύ συνδεδεμένη με τα παιδιά της.
Ρωξάνη: έχει δύσκολο και παράξενο χαρακτήρα. Ανεξάρτητη, προτιμάει να ζει μόνη, παρόλο που ο έρωτας έχει πολύ ευεργετική επίδραση πάνω της. Έχει πολύ γούστο και ξέρει να το καλλιεργεί στην εμφάνισή της και στο σπίτι της.
Σ
Σάββας: όνομα αγίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Κλασσικός τύπος οικογενειάρχη, που σέβεται τις παραδόσεις και είναι πολύ συντηρητικός. Συχνά έχει πρόβλημα επικοινωνίας με τα παιδιά του και τους νέους γενικότερα.
Σαβίνα: αγία της Δυτικής Εκκλησίας μαρτύρησε στα τέλη του 3ου αιώνα στο Μιλάνο. Ακούραστη, διαλέγει συνήθως ένα πολύ κινητικό επάγγελμα, που δεν εξαντλεί, όμως τα αποθέματα της ενεργητικότητάς της. αντίθετα, είναι πάντα πρόθυμη να δεχτεί τους φίλους της, να βοηθήσει τους συγγενείς της, ν' ασχοληθεί με τα κοινά.
Σαμάνθα: προέρχεται από το όνομα Σαμουήλ. Δύσκολα μπορεί κανείς να πείσει τη Σαμάνθα να περιορίσει τις φιλοδοξίες της και τελικά εκείνη είναι που έχει δίκιο. Πιστεύει πως μια γυναίκα έχει δικαίωμα σε μια λαμπρή σταδιοδρομία και σε μια οικογένεια και δίνει μάχη για να το πετύχει.
Σαπφώ: η γνωστή ποιήτρια που γεννήθηκε στη Μυτιλήνη. Γυναίκα δυναμική και με πολύ χιούμορ, η Σαπφώ δεν περνάει απαρατήρητη. Κι ούτε το θέλει, απόδειξη ότι διαλέγει συνήθως επαγγέλματα με προβολή.
Σεβαστή: σημαίνει σεβάσμια. Είναι άξια σεβασμού και λατρείας. Ξέρει να επιβάλλεται, έχει δυναμικό χαρακτήρα, βάζει στόχους και δεν υποχωρεί εύκολα. Κάνει φίλους εύκολα και συνήθως έχει το ρόλο του ηγέτη της παρέας. Είναι φιλόδοξη και αγωνίστρια, αλλά δεν ικανοποιείται εύκολα από τη ζωή και τους γύρω της και κυρίως από τον εαυτό της. Η Σεβαστή βάζει ψηλά τον πήχη σε όλα τα πράγματα με τα οποία ασχολείται και αγαπά. Μπορεί να ανταποκριθεί στις υψηλές απαιτήσεις της, αλλά η ίδια δύσκολα το αποδέχεται.
Σέργιος, Σεργία: άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Συνεπείς, οργανωτικοί και θετικοί χαρακτήρες, δεν αφήνουν τίποτα στην τύχη. Δεν τους αρέσει να ξεφεύγουν απ' το πρόγραμμά τους και κινδυνεύουν να γίνουν πολύ σχολαστικοί.
Σόλων: (πιθανώς από το ρήμα σέλλω: σείω), ο διασείσας το παλαιό, ριζοσπάστης. Ο γνωστός Αθηναίος νομοθέτης, ποιητής και φιλόσοφος ένας απ' τους επτά σοφούς της αρχαιότητας. Πολύ προσεκτικός και σχολαστικός, κολλάει πολλές φορές στη λεπτομέρεια και μπορεί να του ξεφύγει κάτι πολύ σημαντικό. Ανεξάρτητος, σπάνια δουλεύει σαν μισθωτός. Οι γυναίκες αποτελούν γι' αυτόν ένα αναπάντητο ερωτηματικό.
Σοφία: σημαίνει «ευφυΐα», «δεξιότης». Συμβολίζει το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας. Είναι πολύ απαιτητική από τη ζωή και τους ανθρώπους. Έχει πολλά ενδιαφέροντα και μεγάλη έφεση στα γράμματα. Διαθέτει φαντασία και ξέρει να διηγείται ωραία. Της αρέσει να γίνεται το επίκεντρο της προσοχής.
Σοφοκλής: (σοφός + κλέος), ο έχων δόξα σοφού. Ο δεύτερος μεγάλος τραγικός ποιητής μετά τον Αισχύλο. Έγραψε 123 έργα από τα οποία σώζονται επτά τραγωδίες του. Δίκαιος και καλός χαρακτήρας, του αρέσει να παίρνει πρωτοβουλίες και να καθοδηγεί τους άλλους. Τον ενδιαφέρουν πολύ τα κοινά και ασχολείται συχνά με την πολιτική.
Σπυρίδων, Σπυριδούλα: ο άγιος Σπυρίδων, έζησε τον 4ο αιώνα και καταγόταν από την Κύπρο. Βλέπουν πολύ ρομαντικά τη ζωή και όταν απογοητευτούν κλείνονται στον εαυτό τους ή κοιτάζουν να βρουν μια ήσυχη δουλειά, που να τους εξασφαλίζει κάποια ανεξαρτησία.
Σταμάτης: ήσυχος άνθρωπος. Δίνει σημασία στην καλοπέραση και απεχθάνεται τους καβγάδες. Αποφεύγει τους μπελάδες και τις κακοτοπιές και προτιμάει να ασχολείται με το σπίτι του, τον κήπο του και τα διάφορα χόμπι του. Αυτός/ή που σταματάει κάτι.
Σταύρος, Σταυρούλα: από τον τίμιο Σταυρό. Ο Σταύρος είναι λιγομίλητος κι εργατικός. Έχει μεγάλη επιδεξιότητα στα χέρια. Είναι καλός φίλος και σύζυγος. Η Σταυρούλα είναι νευρική και οξύθυμη. Πολύ περήφανη, δε λέει ποτέ τα προβλήματά της. Τα παιδιά αποτελούν γι' αυτήν παράγοντα ισορροπίας.
Στέλλα: σημαίνει στα λατινικά «αστέρι». Ιδιόρρυθμος χαρακτήρας, η Στέλλα έχει συχνά διάφορες μανίες, όπως με την υγιεινή διατροφή, το νοικοκυριό κ.α. Φροντίζει πολύ την υγεία της και την εμφάνισή της κι αγαπάει τη φύση και τα ταξίδια.
Στέφανος, Στεφανία: αρχαίο όνομα. Σοβαρός, συντηρητικός και αυστηρός, ο Στέφανος ξεχνάει όλες τις αναστολές και τους φόβους του όταν είναι να αγωνιστεί για κάποιο ιδανικό. Παιχνιδιάρα, ζωηρή και άφοβη, η Στεφανία είναι εντελώς διαφορετική προσωπικότητα, που ξέρει να χαίρεται τη ζωή.
Στυλιανός, Στυλιανή: άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Βλέπουν τη ζωή με κάποια αποστασιοποίηση και δεν παίρνουν τίποτα πολύ στα σοβαρά. Το γέλιο αποτελεί το όπλο τους, με αποτέλεσμα να τους τα συγχωρούν όλα. Εργατικοί και ευσυνείδητοι, είναι πολύ καλοί επαγγελματίες.
Σύλβια: από τη λατινική λέξη «Silva» που σημαίνει «δάσος». Ανήσυχη και αγχώδης, μπορεί ν' αποδώσει στη δουλειά της μόνο αν την ενδιαφέρει πραγματικά. Ο πολύς κόσμος την ενοχλεί και έχει λίγους, αλλά καλούς φίλους. Είναι πολύ καλή οικοδέσποινα και πολύ τρυφερή μητέρα.
Συμεών: όνομα πολλών προσώπων της Αγίας Γραφή. Του αρέσει η μάθηση κι έχει μεγάλη κλίση στη διδασκαλία. Τα παιδιά αγαπούν την παρέα του. Έχει την ικανότητα να διαβάζει τη σκέψη των άλλων.
Σωκράτης: (σώζω + κράτος), ο σωτήρ του κράτους. Μια από τις μεγαλύτερες ηθικές μορφές της αρχαιότητας και κατά τον Πλάτωνα «ο άριστος, δικαιότατος και σωφρονέστατος των Ελλήνων». Ιδανικός σαν δημόσιος λειτουργός, έχει πάθος με τη δικαιοσύνη και μπορεί να θυσιάσει πολλά πράγματα για τα ιδανικά του. Έχει θεωρητικό μυαλό κι οι πρακτικές όψεις της ζωής του είναι αδιάφορες.
Σωτήρης, Σωτηρία: σημαίνει «λυτρωτής», «αυτός που σώζει απ' το κακό». Έτσι αποκαλείται ο Ιησούς Χριστός. Ο Σωτήρης έχει πάθος με τη μουσική και πολύ συχνά ξέρει να παίζει κάποιο μουσικό όργανο. Είναι πολύ καλοφαγάς και θαυμάσιος μάγειρας. Η Σωτηρία είναι δυναμική και ντόμπρα, με καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα και πολλούς φίλους. Σωτηρία, ελευθέρωση.