Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΥΜΝΟΣ

Όσοι γράφουμε και όσοι διαβάζουν

τις αναρτήσεις αυτής της «συντροφιάς»,

όλοι μαζί και ο καθένας από τη δική του σκοπιά,

είναι βέβαιον ότι όλοι αγαπάμε την πατρίδα μας.

Με την αναμόχλευση περιόδων και γεγονότων,

προσπαθούμε, πολύπλευρα,

να συντηρήσουμε νωπή την Ελληνική Ιστορία.

Η Σημαία και ο Εθνικός μας Ύμνος

είναι οι εκδηλώσεις προβολής για το ποιοι είμαστε

και σεβασμού για εκείνους που αγωνίστηκαν

προκειμένου να είμαστε αυτό που σήμερα είμαστε.

Όλοι γνωρίζουμε και έχουμε ψάλλει με συγκίνηση

τους δύο πρώτους στίχους του Εθνικού Ύμνου.

Πόσοι όμως γνωρίζουμε, ή έστω έχουμε για το αρχείο μας,

ολόκληρο αυτό το εγερτήριο σάλπισμα του Διον. Σολωμού?

Για όσους λοιπόν δεν θα το θεωρήσουν

«πλεονασμό» της στήλης αλλά απόκτημα,

το παραθέτω αυτούσιο…

ΥΜΝΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΝ

Σε γνωρίζω από την κόψη

Του σπαθιού την τρομερή.

Σε γνωρίζω από την όψη

Που με βία μετρά τη γη.

Απ^’ τα κόκαλα βγαλμένη

Των Ελλήνων τα ιερά,

Και σαν πρώτα ανδρειωμένη.

Χαίρε, ω χαίρε, Ελευθέρια!

Εκεί μέσα εκατοικούσες Πικραμένη, εντροπαλή. Κι ένα στόμα ακαρτερούσες, Έλα πάλι, να σου πη,

Αργειε νάλθη εκείνη η μέρα, Και ήταν όλα σιωπηλά, Γιατί τάσκιαζε η φοβέρα Και τα πλάκωνε η σκλαβιά.

Δυστυχής ! Παρηγορία Μόνη σου έμενε να λες Περασμένα μεγαλείαΚαι διηγώντας τα να κλαις.

Και ακαρτέρει, και ακαρτέρει Φιλελεύθερη λαλιά,

Ένα εκτόπαε τ' άλλο χέρι

Από την απελπισιά,

Κι' έλεες; πότε, α! πότε βγάνω

Το κεφάλι από τις ερμιές;

Κι αποκρίνοντο από πάνω

Κλάψες, άλυσες, φωνές.

Τότε εσήκωνες το βλέμμα Μες στα κλάιματα θολό, Και εις το ρούχο σου έσταζ' αίμα, Πλήθος αίμα Ελληνικό.

Με τα ρούχα αιματωμένα Ξέρω ότι έβγαινες κρυφά Να γυρεύης εις τα ξένα Αλλα χέρια δυνατά.

Μοναχή το δρόμο επήρες, Εξανάλθες μοναχή

Δεν είν' εύκολες οι θύρες Εάν η χρεία τες κουρταλή.

11. Άλλος σου έκλαψε εις τα στήθια,
Αλλ' ανάσασιν καμιά

Άλλος σου έταξε βοήθεια

Και σε γέλασε φρικτά.

12. Άλλοι, οϊμέ! στη συμφορά σου
Οπού εχαίροντο πολύ,

Σύρε ν’άβρης τα παιδιά σου,

Σύρε ελέγαν οι σκληροί.

13. Φεύγει οπίσω το ποδάρι
Και ολοκλήγορο πατεί

Ή την πέτρα ή το χορτάρι

Που τη δόξα σου ενθυμεί,

14. Ταπεινότατη σου γέρνει
Η τρισαθλια κεφαλή,

Σαν πτωχού που θυροδέρνει

Κι' είναι βάρος του η ζωή,

15. Ναι αλλά τώρα αντιπαλεύει

Κάθε τέκνο σου με ορμή.

Που ακατάπαστα γυρεύει

Ή τη νίκη ή τη θανή.

16. Απ' τα κόκαλα βγαλμένη Των Ελλήνων τα ιερά,

Και σαν πρώτα ανδρειωμένη, Χαίρε, ω χαίρε:, Ελευθεριά]

17. Μόλις είδε την ορμή σου

Ο ουρανός, που για τς εχθρούς

Εις τη γη τη μητρική σου

Έτρεφ' άνθια και καρπούς.

18. Εγαλήνευσε και εχυθη
Καταχθόνια μία βοή,

Και του Ρήγα σου απεκρίθη

Πολεμόκραχτη η φωνή,

19. Όλοι οι τόποι σου σ'εκράξαν
Χαιρετώντας σε θερμά,

Και τα στόματα εφωνάξαν

Όσα αισθάνετο η καρδιά.

20. Εφωνάξανε ως τ' αστέρια
Του Ιονίου και τα νησιά,
Και εσηκώσανε τα χέρια
Για να δείξουνε χαρά.

21. Μ' όλον πούναι αλυσωμένο

Το καθένα τεχνικά,

Και εις το μέτωπο γραμμένο

Έχει: Ψεύτρα Ελευθέρια.

22. Γκαρδιακά χαροποιήθη

Και του Βάσιγκτον η γη,

Και τα σίδερα ενθυμήθη

Που την έδεναν και αυτή.

23. Απ' τον πύργο του φωνάζει,
Σα να λέη σε χαιρετώ,

Και τη χήτη του τινάζει

Το Λεοντάρι το Ισπανό.

24. Ελαφιάσθη της Αγγλίας

Το θηρίο, και σέρνει ευθύς

Κατά τ'άκρα της Ρουσίας

Τα μουγκρίσματα της οργής.

25. Εις το κίνημα του δείχνει

Πως τα μέλη είν' δυνατά.
Και στου Αιγαίου το κύμα ρίχνει

Μια σπιθόβολη ματιά.

26. Σε ξανοίγει από τα νέφη

Και το μάτι του Αετού,

Που φτερά και νύχια θρέφει

Με τα σπλάχνα του Ιταλού,

27. Και σ' εσέ καταγυρμένος,

Γιατί πάντα σε μισεί,

Έκρωζ' έκρωζε ο σκασμένος,

Να σε βλάψη, αν ημπορή,

28. Αλλο εσύ δεν συλλογιέσαι

Πάρεξ που θα πρωτοπάς

Δεν μιλείς και δεν κουνιέσαι

Στες βρισιές οπού αγρικάς.

29. Σαν τον βράχον οπού αφήνει
Κάθε ακάθαρτο νερό

Εις τα πόδια του να χύνη

Ευκολόσβηστον αφρό.

30. Οπου αφήνει ανεμσζάλη
Και χαλάζι και βροχή

Να του δέρνουν τη μεγάλη,

Την αιωνιαν κορυφή.

31. Δυστυχία του, ω δυστυχία του,
Οποιανου θέλει βρεθή

Στο μαχαίρι σου αποκάτου

Και σ' εκείνο αντισταθή.

32. Το θηρίο π' ανανογιέται,

Πως του λείπουν τα μικρά,

Περιορίζεται, πετιέται.

Αίμα ανθρώπινο διψά.

33. Τρέχει, τρέχει όλα τα δάση, Τα λαγκάδια, τα βουνά.

Κι όπου φθάση, όπου πέραση. Φρίκη, θάνατος, ερμιά.

34. Ερμιά, θάνατος και φρίκη

Όπου επέρασες κι εσύ

Ξίφος έξω από τη θήκη

Πλέον ανδρείαν σου προξενεί.

35. Ιδού εμπρός σου ο τοίχος στέκει Της αθλίας Τριπολιτσάς

Τώρα τρόμου αστροπελέκι Να της ρίψης πιθυμάς.

36. Μεγαλόψυχο το μάτι

Δείχνει, πάντα οπώς νικεί,

Και ας είν' άρματα γεμάτη

Και πολέμιαν χλαλοή.

37. Σου προβαίνουνε και τρίζουν

Για να ιδής πως είν' πολλά

Δεν ακούς που φοβερίζουν

Ανδρες μύριοι και παιδιά;

38. Λίγα μάτια, λίγα στόματα

Θα σας μείνουνε ανοιχτά

Για να κλαύσετε τα σώματα

Που θε νάβρη η συμφορά.

39. Κατεβαίνουνε, και ανάφτει Του πολέμου αναλαμπή.

Το τουφέκι ανάβει, αστράφτει, Λάμπει, κόφτει το σπαθί.

40. Γιατί η μάχη εστάθη ολίγη;
Αίγα τα αίματα γιατί;

Τον εχθρό θωρώ να φύγη

Και στο κάστρο ν' ανεβή.

41. Μέτρα,.. είν' άπειροι οι φευγάτοι,
Οπού φεύγοντας δείλιούν

Τα λαβώματα στην πλάτη

Δέχοντ' ώστε ν' ανεβούν.

42. Εκεί μέσα ακαρτερείτε
Την αφεύγατη φθορά

Να. σας φθάνει, αποκριθήτε

Στις νυκτός τη σκοτεινιά.

43. Αποκρίνονται, και η μάχη

Έτσι αρχίζει, οπού μακριά

Από ράχη εκεί σε ράχη

Αντιβούιζε φοβερά.

44. Ακούω κούφια τα τουφέκια,

Ακούω σμίξιμο σπαθιών,

Ακούω ξύλα, ακούω πελέκια.

Ακούω τρίξιμο δοντιών.

45. Α! Τι νύκτα ήταν εκείνη

Που την τρέμει ο λογισμός;

Άλλος ύπνος δεν εγίνη

Πάρεξ θανάτου πικρός.

46. Της σκηνής η ώρα, ο τόπος, Οι κραυγές, η ταραχή,

Ο σκληρόψυχος ο τρόπος Του πολέμιου, και οι καπνοϊ.

47. Και οι βροντές, και το σκοτάδι,
Οπού αντίσκοφτε η φωτιά,

Επαράσταιναν τον άδη

Που ακαρτέρειε τα σκυλιά.

48. Τα^’ ακαρτέρειε. -Εφαίνοντ' ίσκιοι
Αναρίθμητοι γυμνοί,

Κόρες, γέροντες, νεανίσκοι,

Βρέφη ακόμη εις το βυζί.

49. Όλη μαύρη μυρμηγικάζει.

Μαύρη η εντάφια συντροφιά,

Σαν το ρούχο οπού σκεπάζει

Τα κρεβάτια τα στερνά,

50. Τόσοι, τόσοι ανταμωμένοι

Επετιούντο από τη γη,

Οσοι είν' άδικα σφαγμένοι

Από τούρκικην οργή.

51. Τόσα πέφτουνε τα αστάχια

θερι­σμένα εις τους αγρούς

Σχεδόν όλα εκειά τα μέρη

Εσκεπάζοντο απ' αυτούς.

52. Θαμποφέγει κανέν' άστρο.

Και αναδευοντο μαζί.

Αναβαίνοντας το κάστρο

Με νεκρώσιμη σιωπή.

53. Έτσι χάμου εις την πεδιάδα,

Μες στο δάσος το πυκνό,

Όταν στέλνη μίαν αχνάδα

Μισοφέγγαρο χλωμό,

54. Εάν οι άνεμοι μες στ' άδεια Τα κλαδιά μουγκοφυσούν,

Σειούνται, σειούνται τα μαυράδια. Οπού οι κλώνοι αντικτυπούν.

55. Με τα μάτια τους γυρεύουν

Οπου είν' αίματα πηχτά,

Και μες στ^? αίματα χορεύουν

Με βρυχίσματα βραχνά,

56. Και χορεύοντας μανίζουν Εις τους Έλληνας κοντά,

Και τα στήθια τους εγγίζουν Με τα χέρια τα ψυχρά,

57. Εκειό το έγγισμα πηγαίνει
Βαθιά μες στα σωθικά,
Οθεν όλη η λύπη βγαίνει,

Και άκρα αισθάνονται ασπλαχνιά.

58. Τότε αυξαίνει του πολέμου
Ο χορός τρομακτικά,

Σαν το σκόρπισμα του ανέμου

Στου πελάου τη μοναξιά.

59. Κτυπούν όλοι απάνου κάτου

Κάθε κτύπημα που εβγή

Είναι κτύπημα θανάτου,

χωρίς να δευτερωθή.

60. Κάθε σώμα ιδρώνει, ρέει
Λες και εκείθεν η ψυχή
Απ' το μίσος που την καίει
Πολεμάει να πεταχθή.

61. Της καρδίας κτυπάς βροντάνε

Μες στα στήθια τους αργά,

Και τα χέρια οπού χουμάνε

Περισσότερο είν' γοργά.

62. Ουρανός γι'αυτους δεν είναι,
Ουδέ πέλαγο. ουδέ γη

Γι' αυτούς όλους το παν είναι

Μαζωμένο αντάμα εκεί,

63. Τόση η μάνητα και η ζάλη,
Που στοχάζεσαι μη πως
Από μία μεριά και απ' άλλη
Δεν μείνη ένας ζωντανός,

64 Κοίτα χέρια απελπισμένα

Πώς θερίζουνε ζωές!

Χάμου πέφτουνε κομμένα

Χέρια, πόδια, κεφαλές,

65. Και παλάσκες και σπαθία

Με ολοσκόρπιστα μυαλά.

Και με ολόσχιστα κρανία

Σωθικά λαχταριστά.

66. Προσοχή καμία δεν κάνει

Κανείς, όχι εις τη σφαγή

Πάνε πάντα εμπρός. Ω! Φθάνει,

Φθάνει, έως πότε οι σκοτωμοί;

67. Ποίος αφήνει εκεί τον τόπο. Πάρες όταν ξαπλωθή;

Δεν αισθάνονται τον κόπο Και λες κι' είναι εις την αρχή.

68. Ολιγόοτευαν οι σκύλοι.

Και Αλλά εφώναζαν,

Αλλά Και των Χριστιανών τα χείλη

Φωτιά εφώναζαν, φωτιά,

69. Λεονταρόψυχα εκτυπίούντο. Πάντα εφώναζαν φωτιά,

Και οι μίαροί κατασκορπιούντο,

Πάντα σκούζοντας Αλλά.

70 Παντού φόβος και τρομάρα

Και φωνές και στεναγμοί

Παντού κλάψα, παντού αντάρα,

Και παντού ξεψυχίσμοί.

71. Ήταν τόσοι! Πλέον το βόλι

Εις τ' αυτιά δεν του λαλεί.

Όλοι χάμου εκείτοντ' όλοι

Εις την τέταρτη αυγή.

72. Σαν ποτάμι το αίμα εγίνη

Και κυλάει στη λαγκαδιά,

Και το αθώο χόρτο πίνει

Αίμα αντίς για τη δροσιά,

73. Της αυγής δροσάτι αέρι,

Λεν φυσάς τώρα εσύ πλια

Στων ψευδόπιστων το αστέρι

Φύσα, φύσα εις το ΣΤΑΥΡΟ.

74. Απ' τα κόκαλα βγαλμένη Των Ελλήνων τα ιερά,

Και σαν πρώτα ανδρειωμένη, Χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!

75. Της Κορίνθου ιδού και οι κάμποι
Δεν λάμπ' ήλιος μοναχά

Εις τους πλάτανους, δεν λάμπει

Εις τ' αμπέλια, εις τα νερά,

75. Εις τον ήσυχον αιθέρα

Τώρα αθώα δεν αντηχεί

Τα λαλήματα η φλογέρα,

Τα βελάσματα το αρνί,

77, Τρέχουν άρματα χιλιάδες
Σαν το κύμα εις το γιαλό
Αλλ' οι ανδρείοι παλληκαράδες
Δεν ψηφούν τον αριθμό.

78. Ω τρακόσιοι! Σηκωθήτε
Και ξανάλθετε σ' εμάς
Τα παιδιά σας θελ' ιδήτε
Πόσο μοιάζουνε με σας,

79, Όλοι εκείνοι τα φοβούνται
Και με πάτημα τυφλό

Εις την Κόρινθο αποκλειούνται

Κι^’ όλοι χάνουνται απ' εδώ

80. Στέλνει ο άγγελος του ολέθρου
Πεΐναν και Θανατικό

Που με σχήμα ενός σκέλεθρου

Περπατούν αντάμα οι δύο.

81. Και πεσμένα εις τα χορτάρια
Απεθαίνανε πανιού

Τα θλιμμένα απομεινάρια

Της φυγής κατ. του χαμού.

82. Και εσύ αθάνατη, εσύ θεία,

Που ό,τι θέλεις ημπορείς,

Εις τον κάμπο, Ελευθερία,

Ματωμένη περπατείς,

83. Στη σκιά χερπιασμένες,

Στη σκιά βλέπω κι' εγώ

Κρινοδάκτυλες παρθένες

Οπού κάνουνε χορό,

84. Στο χορό γλυκογυρίζουν Ωραία μάτια ερωτικά,

Και εις την αύρα κυματίζουν Μαύρα, ολόχρυσα μαλλιά,

85. Η ψυχή μου αναγαλλιάζει

Πώς ο κόρφος καθεμιάς

Γλυκόβύζαστο ετοιμάζει

Γάλα ανδρείας και ελευθεριάς.

86. Μες στα χόρτα, τα λουλούδια.

Το ποτήρι δεν βαστώ

Φιλελεύθερα τραγούδια

Σαν τον Πίνδαρο εκφωνώ.

87. Απ'τα κόκαλα βγαλμένη
Των Ελλήναιν τα ιερά.

Και σαν πρώτα ανδρειωμένη,

Χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!

88. Πήγες εις το Μεσολόγγι
Την ημέρα του Χριστού,
Μέρα που άνθισαν οι λόγγοι

Για το τέκνο του Θεού.

89. Σούρθε εμπρός λαμποκοπώντας

Η Θρησκεία μ' ένα σταυρό,

Και χο δάκτυλο κινώντας

Οπού ανεί τον ουρανό.

90. Σ'αυτό, εφώναξε, το χώμα

Στάσου ολόρθη, Ελευθερία

Και φιλώντας σου στο στόμα

Μπαίνει μες στην εκκλησιά.

91. Εις την τράπεζα σιμώνει

Και το σύγνεφο το αχνό

Γύρω γύρω της πυκνώνει

Που σκορπάει το θυμιατό.

92. Αγρικάει την ψαλμωδία

Οπού εδίδαξεν αυτή

Βλέπει τη φωταγωγία

Στους Αγίους εμπρό χυτή.

93. Ποιοι είν' αυτοί που πλησιάζουν Με πολλή ποδοβολή,

Κι' άρματ', άρμαχα ταράζουν; Επεχάχτηκες εσύ.

94. Α! Το φως που σε στολίζει,
Σαν ηλίου φεγγοβολή,

Και μακρόθεν σπινθηρίζεί,

Δεν είναι, όχι, από τη γη.

95. Λάμψιν έχει όλη φλογώδη

Χείλος, μέτωπο, οφθαλμός Φως το χέρι, φως το πόδι

Κι' όλα γύρω σου είναι φως,

96. Το σπαθί σου αντισηκώνεις.
Τρία πατήματα πατάς,

Σαν τον πύργο μεγαλώνεις,

Και εις το τέταρτο κτυπάς,

97. Με φωνή που καταπείθει

Προχωρώντας ομιλείς

«Σήμερ', άπιστοι, εγεννηθη

Ναι, του κόσμου ο Λυτρωτής,

98. Αυτός λέγει.,, Αφοκρασθήτε:

Εγώ είμ' Αλφα, Ωμέγα εγώ

Πέστε, που θ' αποκρυφθήτε

Εσείς όλοι, αν οργισθώ;

99. Φλόγα ακοίμητην σας βρέχω,

Που μ' αυτήν αν συγκριθή

Κείνη η κάτω οπού σας έχω

Σαν δροσιά θέλει βρεθή.

100. Κατατρώγει, ωσάν τη σχίζα,
Τόπους άμετρα υψηλούς,
Χώρες, όρη από τη ρίζα,

Ζώα και δένδρα και θνητούς.

101. Και το πάν το κατακαίει.

Και δεν σώζεται πνοή,

Πάρεξ του άνεμου που πνέει

Μες στη στάχτη τη λεπτή.

102. Κάποιος ήθελε ερωτήσει;

Του θυμού του είσαι αδελφή;

Ποιος είν' άξιος να νικήση,

Ή με σε να μετρηθή:

103. Η γη αισθάνεται την τόση

Του χεριού σου ανδραγαθιά,

Που όλην θέλει θανατώσει

Τη μισόχριστη σπορά.

104. Την αισθάνονται, και αφρίζουν

Τα νερά, και τ' αγρικώ

Δυνατά να μουρμουρίζουν

Σαν να ρυάζετο Θηριό.

105. Κακορίζικοι, που πάτε

Του Αχελώου μες στη ροή,

Και πιδέξια πολεμάτε

Από την καταδρομή.

106. Να αποφύγετε! Το κύμα

Έγινε όλο φουσκωτό

Εκεί ευρήκατε το μνήμα

Πριν να ευρήτε αφανισμό.

107. Βλασφημάει, σκούζει, μουγκρίζει Κάθε λάρυγγας εχθρού.

Και το ρεύμα γαργαρίζει Τες βασφήμιες του θυμού.

108. Σφαλερά τετραποδίζουν

Πλήθος άλογα, και ορθά

Τρομασμένα χλιμιτρίζουν

Και πατούν εις τα κορμιά.

109. Ποίος στον σύντροφον απλώνει Χέρι, ωσάν να βοηθηθή

Ποίος τη σάρκα του δαγκώνει Όσο οπού να νεκρωθη.

110. Κεφαλές απελπισμένες,
Με τα μάτια πεταχτά,
Κατά τ' άστρα σηκωμένες
Για την ύστερη φορά.

111, Σβιέται -αυξαίνοντας η πρώτη
Του Αχελώου νκροσυρμή-

Το χλιμίτρισμα, και οι κρότοι,

Και του ανθρώπου οι γογγυσμοί.

112. Έτσι ν" άκουα να βουίξη
Τον βαθύν Ωκεανό,

Και στο κύμα του να πνίξη

Κάθε σπέρμα Αγαρηνό.

113. Και Εκεί πούναι η Αγία Σοφία,

Μες στους λόφους τους επτά.

Όλα τ'άψυχα κορμιά

Βραχοσύντριφτα, γυμνά.

114. Σωριασμένα να τα σπρώξη Η κατάρα του Θεού,

Κι απ' εκεί να να μαζώξη Ο αδελφός του Φεγγαριού.

115. Κάθε πείρα μνήμα ας γένη.
Και η θρησκεία κι' η Ελευθεριά
Μ' αργοπάτημα ας πηγαίνη
Μεταξύ τους, και ας μετρά.

116, Ένα λείψανο ανεβαίνει
Τεντωτό, πιστομητό,

Κι' άλλο ξάφνου κατεβαίνει

Και δεν φαίνεται και πλιό.

117, Και χειρότερα αγριεύει

Και φουσκώνει ο ποταμός

Πάντα πάντα περισσεύει

Πολυφλοίσβισμα και αφρός.

118, Α! Γιατί δεν έχω τώρα Τη φωνή του Μωυσή;

Μεγαλόφωνα, την ώρα Οπού εσβηούντο οι μισητοί.

119. Τον Θεόν ευχαριστούσε

Στου πελάου τη λύσσα εμπρός.

Και τα λόγια ηχολογούσε

Αναρίθμητος λαός.

120. Ακλουθάει την αρμονία

Η αδελφή του Ααρών,

Η προφήτισσα Μαρία,

Μ' ένα τύμπανο τερπνόν.

121. Και πηδούν όλες οι κόρες

Με τς αγκάλες ανοικτές,

Τραγουδώντας, ανθοφόρες,

Με τα τύμπανα τερπνόν.

122. Σε γνωρίζω από την κόψη Του σπαθιού την τρομερή, Σε γνωρίζω από την όψη Που με βία μετράει τη γη.

123. Εις αυτήν, είν’ ξακουσμένο, Δεν νικιέσαι εσύ ποτέ

Όμως, όχι, δεν είν' ξενο Και το πέλαγο για σε.

124. Το στοιχείον αυτό ξαπλώνει
Κύματ' άπειρα εις τη γη,

Με τα οποία την περιζώνει,

Κι' είναι εικόνα σου λαμπρή,

125. Με βρυχίσματα σαλεύει

Που τρομάζει η ακοή

Κάθε ξύλο κινδυνεύει

Και λιμιώνα αναζητεί

126. Φαίνει έπειτα η γαλήνη

Και το λάμψιμο του ήλιου

Και τα χρώματα αναδίνει

Του γλαυκότατου ουρανού.

127. Δεν νικιέσαι, είν^’ ξακουσμένο,
Στην ξηρά εσύ ποτέ

Όμως, όχι, δεν είν' ξένο

Και το πέλαγο για σε.

128. Περνούν άπειρα τα ξάρτια.
Και σαν λόγγος στριμωχτά
Τα τρεχούμενα κατάρτια,
Τα ολοψούσκωτα πανιά.

129. Συ τες δύναμές σου σπρώχνεις,

Και αγκαλά δεν είν' πολλές.

Πολεμώντας, αλλά διώχνεις,

Άλλα παίρνεις, αλλά καις.

130. Με επιθυμία να τηράζης

Δύο μεγάλα σε θωρώ,

Και θανάσιμον τινάζεις

Εναντίον τους κεραυνό

131. Πιάνει, αυξάνει, κοκκινίζει,

Και σηκώνει μια βροντή.

Και το πέλαο χρωματίζει

Με αίματόχροη βαφή.

132. Πνίγοντ' όλοι οι πολέμαρχοι

Και δεν μνέσκει ένα κορμί,

Χάρου σκιά του Πατριάρχη,

Που σ' επέταξαν εκεί.

133. Εκρυφόσμιγαν οι φίλοι

Με τς εχθρούς τους τη Λαμπρή,

Και τους έτρεμαν τα χείλη

Δίνοντας τα εις το φιλί,

134. Κειες τες δάφνες που εσκορπίστε
Τώρα πλέον δεν τες πατεί.

Και το χέρι οπού εφιλήστε

Πλέον, α! Πλέον δεν ευλογεί.

135. Όλοι κλαύστε. Αποθαμένος

Ο αρχηγός της Εκκλησιάς

Κλαύστε, κλαύστε κρεμασμένος

Ωσάν νάτανε φονιάς,

136. Έχει ολάνοικτο το στόμα Π' ώρες πρώτα είχε γευθή

Τ' Αγιον Αίμα, τ' Αγιον Σώμα Λες πως θε να ξαναβγή.

137. Η κατάρα που είχε αφήσει
Λίγο πριν να αδικηθή

Εις οποίον δεν πολεμήση

Και ημπορεί να πολεμή.

138. Την ακούω, βροντάει, δεν παύει
Εις το πέλαγο, εις τη γη,

Και μουγκρίζοντας ανάβρα

Την αιώνιων αστραπή.

139. Η καρδιά συχνοσπαράζει...
Πλην τι βλέπω; σοβαρά
Να σωπάσω με προστάζει

Με το δάκτυλο η θεά.

140. Κοιτάει γύρω εις την Ευρώπη
Τρεις φορές μ'ανησυχία
Προσηλώνεται κατόπι

Στην Ελλάδα, και αρχινά:

141. Παλληκάρια μου! Οι πολέμιοι
Για σας όλοι είναι χαρά,

αι το γόνα σας δεν τρέμει

Στους κινδύνους εμπροστά.,

142. Απ' εσάς απομακραίνει

Κάθε δύναμη εχθρική

Αλλά ανίκητη μια μένει

Που τες δάφνες σας μαδεί.

143. Μία, που όταν ωσάν λύκοι

Ξαναρχόστενε ζεστοί,

Κουραμένοι από τη νίκη.

Αχ! Τον νουν σας τυραννεί.

144. Η Διχόνοια που βαστάει

Τίνα σκήπτρο η δολερή

Καθενός χαμογελάει,

Παρ' το, λέγοντας, και συ.

145. Κειο το σκήπτρο που σας δείχνει

Έχει αλήθεια ωραία θωριά

Μην το πιάστε, γιατί ρίχνει

Εισέ δάκρυα θλιβερά.

146 Από στόμα οπού φθονάει,

Παλληκαρια, ας μην 'πωθή,

Πως το χέρι σας κτυπάει

Του αδελφού την κεφαλή.

147. Μην ειπούν στο στοχασμό τους
Τα ξένα έθνη αληθινά:

Εάν μισούνται ανάμεσά τους

Δεν τους πρέπει ελευθεριά.

148. Τέτοια αφήστενε φροντίδα
Όλο το αίμα οπού χυθή

Για θρησκεία και για πατρίδα

Όμοιαν έχει την τιμή.

149. Στο αίμα αυτό, που δεν πονείτε
Για πατρίδα, για θρησκεία,

Σας ορκϊζω, αγκαλιασθήτε

Σαν αδέλφια γκαρδιακά..

150. Πόσον λείπει, στοχασθήτε.
Πόσο ακόμη να παρθή
Πάντα η νίκη, αν ενωθήτε,
Πάντα εσάς θ'ακολουθή.

151. Ω ακουσμένοι εις την ανδρεία!...
Καταστήστε ένα σταυρό,

Και φωνάξετε με μία:

Βασιλείς, κοιτάξτ' εδώ,

152. Το σημείον που προσκυνάτε

Είναι τούτο, και γι'αυτό

Ματωμένους μας κοιτάτε

Στον αγώνα το σκληρό.

153. Ακατάπαυστα το βρίζουν

Τα σκυλιά και το πατούν

Και τα τέκνα του αφανίζουν

Και την πίστη αναγελούν.

154. Εξ αιτίας του εσπάρθη, εχάθη Αίμα αθώο χριστιανικό,

Που φωνάζει από τα βάθη Της νυκτός: Να' κδικηθώ.

155- Δεν ακούτε, εσείς εικόνες

Του Θεού, τέτοια φωνή;

Τώρα επέρασαν αιώνες

Και δεν έπαυσε στιγμή.

156. Δεν ακούτε; εις κάθε μέρος
Σαν του Αβέλ καταβοά

Δεν είν' φύσημα του αέρος

Που σφυρίζει εις τα μαλλιά.

157. Τι θα κάμετε; θ' αφήστε

Να αποκτήσωμεν εμείς

Λευθερίαν, ή θα την λύστε

Εξ αιτίας Πολιτικής;

158. Τούτο ανίσως μελετάτε,

ίδου, εμπρός σας τον Σταυρό

Βασιλείς! Ελάτε, ελάτε,

Και κτυπήσετε κι'εδώ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΥΜΝΟΣ"

PRE-HISTORIC GREECE

……ΙΔΟΥ ΛΟΙΠΟΝ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ………

== 7 εκ. χρόνια η Πτολεμαϊδα (αμμόλοφοι) κατοικείται. Ευρήματα του 1993. Βρέθηκε κεφάλι ελέφαντα στις κόγχες των ματιών του οποίου ήταν σφηνωμένα εργαλεία με τα οποία τον σκότωσαν .
== 5 ε.χ. Πλειόκαινος - εύρημα Ικαρίας.
== 5 εκ. χρ. πριν , οι γορίλας, χιμπατζής.
== 4 εκ. χρόνια πριν, ο Νοτιοπίθηκος
== 3,5 εκ. χρόνια ο Αυστραλοπίθηκος
== 3 -2,5 ε.χ. ελέφαντας Περδίκα Πτολεμαϊδας.
== 3 εκατ. χρόνια πριν. Γιγάντιο Μαμούθ στην περιοχή Μηλιά Γρεβανών. Την ανακάλυψη έκαναν οι φοιτητές Παλαιοντολογίας και Γεωλογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με επικεφαλής την επίκουρο καθηγήτρια στο Τμήμα Γεωλογίας Ευαγγελία Τσουκαλά. Στην κορυφή ενός λόφου, κοντά στον Αλιάκμονα, βρέθηκαν μέρη οστών και οι απολιθωμένοι χαυλιόδοντες ελέφαντα, ηλικίας 3 εκατομμυρίων ετών!
== 2,5 εκ χρόνια πριν , ο αρχέγονος άνθρωπος του Βέϊτ Σεάν στο Ισραήλ. Βρέθηκε εκεί που υπήρχε η αρχαία πόλη το 2.500π.Χ. με 40.000 κατοίκους και θέατρο που χωρούσε 7.000 θεατές.
== 2 εκ.χρ. ο Χόμο Χάμπιλις. Αρχίζει ο τεταρτογενής αιώνας, και η διαμόρφωση της Κρήτης.
== 2 εκ χρόνια πριν , σπήλαιο Φαγγά Βοιωτίας, ευρήματα ανθρώπου Μουστιέας περιόδου.
== Ι,6 Πιθηκάνθρωπος του Λήκυ, «η Λούση» στη λίμνη Τουρκάνα της Κένυα.
Είναι Χόμο Ερέκτους;

1 εκ. χρόνια πριν ο άνθρωπος είναι διαμορφωμένος (τεταρτογενής- πλειστόκαινος ). Επίκεινται οι παγετώνες. Φαίνεται πως η περιοχή μας παύει να είναι τροπική. Φωτιά, Χαλκιδική.
== 800.000 χρόνια πριν σκελετός Πετραλώνων, ανακάλυψη Αρη Πουλιανού . Σίγουρα όρθια στάση. Ο παλιότερος αρχάνθρωπος.Καύκαλο χελώνας για πιάτο. Πρωτόγονο γλυπτό.

== 700.000 – 600.000 χρόνια πριν μεγάλη εποχή παγετώνων- Μινδέλιος περίοδος -μετακίνηση μαγνητικής θέσης Βόρειου Πόλου.
== 600.000 π.Χ. Σινάνθρωπος του Πεκίνου - γνώριζε τη φωτιά.
== 500.000 χρόνια π.Χ. Φίλιπποι-Ζυγός Καβάλας βραχογραφίες-βραχοκαταφύγια.
== 400.000 π.Χ. Εργαλειακά σύνολα κατώτερης παλαιολιθικής εποχής.
== 325.000-225.000 μεγάλη εποχή παγετώνων/Ρίσσιος εποχή/άνθρωπος τελείως όρθιος ή Χόμο Ερέκτους. Αρχαία Παλαιολιθική.
== 300.000 χρόνια Καρδιά Πτολεμαϊδας, χειροπέλεκυς.
== 300.000 χρόνια. Απήδημα Μάνης. Σ αυτή την εποχή χρονολογούνται τα ανευρεθέντα ανθρώπινα κρανία.
== 250.000 χρόνια πριν άνθρωπος με εργαλεία μάλλον χειροποίητα, σε Ηπειρο, Θεσσαλία, Πελοπόννησο.
== 200.000 χρόνια. Λίθινα εργαλεία στη Λέσβο. Κατασκευάζονταν από υλικό μεταφερόμενο δια πλοίων.
== 200.000 -35.000 χρόνια Λευκάδα εργαλειακά σύνολα. Λέσβος Ροδαφνίδια, υπαίθρια εγκατάσταση.
== 100.000 χρόνια πριν. Ανθρωπος Πετραλώνων –γυναίκα. Ωριανάκιος. Μέση Παλαιολιθική. Νεάντερταλ. Μιλούσε ένρινα, δεν μπορούσε να προφέρει το «ι» και το «ε». Ήταν παμφάγος . Ο εγκέφαλός του ήταν σχεδόν όμοιος με τον εγκέφαλο των σημερινών ανθρώπων. Σιάτιστα διπρόσωπος λίθινος πέλεκυς. Θεσσαλία, Πηνειός Παλαιολιθικά ευρήματα.
== 50.000 χρ.πριν, Βαλκάνιος Καλαμπάκας,- ανακάλυψη Νίνας Κυπαρίση. Κρήτη Χόμο Σάπιενς. Κοκκινοπηλός Ηπείρου Λιθοτυεχνία. Λούρος παλαιολιθικοί οικισμοί.
== 46.000 χρ. Μετέωρα Θεόπετρα ίχνη παιδικών ποδιών. και πολλά οστά ζώων. Αλόνησος παλαιολιθικά ευρήματα.
== 26.000 χρ. πριν ανώτερη παλαιολιθική εποχή –Μεσσηνία κατοικείται, Απίδημα Μάνης. Χόμο Σάπιενς. Αρχαιότερη ταφή σε Ελληνικό χώρο.
== 25.000 –14.000 χρ. Πριν, μικρή εποχή παγετώνων-τέλος Πλειστοκαίνου. Σαλουρία-Μαγδαληναία-Νεώτερη Παλαιολιθική εποχή.
== 25.000 χρ. Αλεπότρυπα Δυρού Λακωνίας-τεταρτογενής-οστά κρανίων (χαμαιμετωπία) πήλινα αγγεία , βραχογραφίες.
== 25.000 χρ. Σπήλαιο Αγίου Νικολάου Ναυαρίνου, κατοικήθηκε από παλαιολιθικούς.
== 21.000 ΒΑ Πορτογαλία, παλαιολιθικά χαράγματα.
== 20.300 Θάσος θέση Τζίνες παλαιολιθικά ορυχεία.
== 20.000 Ισπανία Ελ Πέντο βραχογραφίες
== 20.000 χρ. Σπήλαιο Λιμενάρια Θάσου-δεν ήταν ακόμα νησί- εργαλεία , οστά. Αρχαιολόγος Χάϊδω Κουκούλη.
== 18.000 Καστοριά δάσος Νόστιμου, δόντι καρχαρία.
== 14.500 Μετέωρα Θεόπετρα θόλος ανθρώπινου κρανίου,
== 13.000 χρ. πριν, Θεόπετρα Καλαμπάκας:ψημένα στον ήλιο κεραμικά.
== 13.000 Γαλλία ΝΔ, Λασκώ βραχογραφίες Ελληνική Γραμμική Γραφή Β.
== 12.000 Γαλλία Λα Μαρς βραχογραφίες
== 11.000 -=- σπήλαιο Φράγχθι Ερμιονίδας. Ευρήματα δηλούν ύπαρξη ναυσιπλοϊας. Επίσης ανθρώπων στις Κυκλάδες.
== 11.000 χρ. Πάρνηθα , σπήλαιο Πανός, παλαιολιθικά ευρήματα.
== 10.000 π.Χ. λιώσιμο πάγων, μύθος Φαέθωνα. Τεράστιες ποσότητες νερού σπάνε το Γιβραλτάρ, Μεσόγειος , δημιουργία Ατλαντίδος.
== 8.500 Γιούρα, σπηλιά Κύκλωπα, αρχαιότερη αλιεία.
== 8.000 π.Χ. Φράγχθι Κοιλάδας Ερμιονίδας.
== 7.500 π.Χ. Κύθνος ( Μαρουλάς) νεκροταφείο εποχής. Ευρήματα ίδιας εποχής στα Γιούρα.
== 7.000 π.Χ. Ενεπίγραφη πινακίδα λημναίου οικισμού Καστοριάς. -ανακάλυψη Χουρμουζιάδη: 2.000 χρόνια πριν από επιγραφές Σουμερίων και 4.000 πριν Κρητομυκηναϊκών. Γραφικές παραστάσεις Αβινιόν, σπηλαίου Ριζούπολης Αθηνών. Πρωτοελλαδικός πολιτισμός. Σφραγίδα Γιαννιτσών 7.000 χρόνων.
== 6.200 π.Χ. Γιαννιτσά Πέλλας , ταφικό αγγείο με σκελετό νεογνού.
== 6.000 π.Χ. Αχαϊα 70 θέσεις πόλεων, πρωτογεωμετρικών χρόνων.
== 6.000 π.Χ. Αργισσα, μεγάλη προϊστορική πόλη Θεσσαλίας.
== 5.000 π.Χ. Φτελιά Μυκόνου οικισμός νεώτερης νεολιθικής εποχής. Ιδιας εποχής ευρήματα στο σπήλαιο Θαρούνια Εύβοιας.
== 5.000 π.Χ. Ν. Ουαλία άνθρωπος λίθινης εποχής. Κυκλαδικός πολιτισμός. Πολιτισμός Ατλαντίδος - Σαντορίνης, πρόσφατα ευρήματα.
== 4.600 π.Χ. άνθρωπος πάγων Αυστριακών Αλπεων - Μινωϊκός πολιτισμός. Πολιτισμός Αιγυπτίων.
== 4.500-2800 π.Χ. Οικιστικό σύνολο Αρκαδίας , Σακκοβούνι κοινότητας Καμενίτσας.
== 4.500 -3.300 Βραχογραφίες Στροφίλων Ανδρου Ανακαλύφθηκαν 11/11/04
== 4.240 π.Χ. Αιγύπτιοι, εισαγωγή ημερολογίου Καιεχώς,4.000 π.Χ.
== 3.300 π.Χ. Μίνως, Μίνης, Μένες, ή Μίνα σε Κρήτη - Αίγυπτο.
== 3.000 π.Χ. Χαλκιδαίοι ιδρύουν τη Μάνικα Χαλκίδας. Κοκορέλι Πόρου.
== 3.000 π.Χ. Πόλη Λούμπρε, έρημος Ομάν. Αναφερόταν στο Κοράνι, ήταν χαμένη , την ανακάλυψε ο Τζάλλετζερ το 1984 με φωτογραφίες που έστειλε.
== 3.000 π.Χ. ύστερη νεολιθική εποχή - Σίνδος, Παλαμάρι Σκύρου, αστέρι Βεργίνας, Λέρνη.
== 2.800 Χέοψ- πυραμίδες σε Ελλάδα- Αίγυπτο.
2720 Πυραμίδα Ελληνικού Κορινθίας .
== 2.600-2050 Τροία, χρυσή περόνη της εποχής του πρώϊμου χαλκού.
== 2.500 π.Χ Το βουλευτήριο της Πολιόχνης Λήμνου. Το πρόπλασμά του έχει τοποθετηθεί έξω ακριβώς από την αίθουσα των συνεδριάσεων της Ελληνικής Βουλής .
== 2.500 π.Χ. Πρωτοελλαδική εποχή στο Πελόπειο. Αγγεία. Θερμομεταλλουργικοί κλίβανοι στα Αγιωργίτικα Μαντινείας. Χυτήρια χαλκού.
== 2.500 π.Χ. Παλαμάρι Σκύρου (τρωϊκά)
== 2.000 π.Χ. Ορχομενός Βοιωτίας Μυνίες. Μεσαία εποχή χαλκού Μεσσηνίας.
== 1.900 π.Χ. Μεσο-μινωϊκή εποχή Κνωσσού –Φαιστού.
== 1.750 π.Χ. Εκρηξη ηφαιστείου Σαντορίνης μικρής έντασης, και άλλων πολυπληθών ηφαιστείων του Αιγαίου, καταπόντηση- κατακλυσμοί. Κατακλυσμός Ωγύγου, μείωση έκτασης νήσου Ωγυγίας-του νησιού της Καλυψούς, στον αφαλό της Μεσογείου-18 μέρες με το πλοίο της εποχής του Οδυσσέα, από το νησί των Φαιάκων- Κέρκυρα.
== 1.600 - 1.500 Ευρήματα στο Μόδι. Φορβάντιο. Τροιζηνία.
http://www.koutouzis.gr/genealogiko.htm

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "PRE-HISTORIC GREECE"

ΓΕΝΕΟΛΟΓΙΚΟ ΔΕΝΤΡΟ 3000 ΧΡΟΝΩΝ

 Το μεγαλύτερο γενεαλογικό δέντρο μπορεί να περηφανεύεται πως έχει ο 58χρονος γερμανός δάσκαλος Manfred Huchthausen καθώς βρέθηκαν πρόγονοί του οι οποίοι υπολογίζονται ότι έζησαν πριν από 3000 χρόνια και μάλιστα πολύ κοντά στην περιοχή που μένει σήμερα ο Manfred. ---

Η ΣπηλιάLichtenstein βρίσκεται κοντά στο χωριό του Manfred βαθιά μέσα στα βουνά Harz, και είναι το σημείο στο οποίο ανακαλύφθηκαν θαμμένοι οι συγγενείς του γερμανού δασκάλου. Η σπηλιά παρέμεινε κρυμμένη ως το 1980 ενώ μόλις το 1993 οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ότι μέσα της ήταν θαμμένοι 40 σκελετοί από την Εποχή του Χαλκού.

Οι ηλικίας 3000 ετών σκελετοί βρίσκονταν σε τόσο καλή κατάσταση ώστε οι ανθρωπολόγοι του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν κατάφεραν να αποσπάσουν δείγμα DNA. Τότε ήταν που ταυτοποίησαν το δείγμα αυτό με τον Manfred Huchthausen, αλλά και άλλον έναν κάτοικο της περιοχής, τον Uwe Lange.

«Είναι παράξενο να στέκομαι εδώ, στην ίδια περιοχή στην οποία θάφτηκαν οι πρόγονοί μου. Ένιωσα περίεργα όταν κράτησα στα χέρια μου τα οστά, το κρανίο του προ-προ-προ πάππου μου ο οποίος έζησε πριν από 120 γενιές», είπε ο Manfred.
«Δεν μπορώ να το περιγράψω. Ανατρίχιασα. Δεν ήταν ακριβώς ωραίο συναίσθημα, ωστόσο, ήταν εκπληκτική εμπειρία την οποία δεν θα ξεχάσω ποτέ. Αυτές οι 120 γενιές βρίσκονται τόσο μακριά στο παρελθόν. Δεν έχουμε ιδέα τι συνέβη κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής, δεν ξέρουμε τι συνέβη σ’ αυτούς τους ανθρώπους», πρόσθεσε.
Η ανθρωπολόγος του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν Susanna Hummel εξηγεί πώς έγινε αυτή η έρευνα. «Είναι μια μοναδική ανακάλυψη. Ενώ εξετάζαμε τα προϊστορικά οστά των αντρών, βρήκαμε μοναδικά γενετικά στοιχεία», είπε η Δρ. Hummel. «Θέλαμε να ανακαλύψουμε αν αυτά τα γενετικά στοιχεία υπήρχαν ακόμα στον σημερινό πληθυσμό της περιοχής, γι’ αυτό βάλαμε μια αγγελία στην τοπική εφημερίδα και ζητήσαμε από τον κόσμο να λάβει μέρος στην έρευνά μας -εμφανίστηκαν 270 άτομα. Δεν περιμέναμε ότι θα ήθελαν τόσοι άνθρωποι να μας βοηθήσουν.
Οι κάτοικοι της περιοχής έπρεπε να δώσουν ένα δείγμα σάλιου. Αποσπάσαμε DNA από το σάλιο και τελικά βρήκαμε ότι υπήρχαν δυο άντρες που είχαν παρόμοιο γενετικό κώδικα με κάποιον από τους προϊστορικούς σκελετούς», πρόσθεσε.
Η ανάλυση έδειξε ότι τα περισσότερα οστά ανήκαν σε ανθρώπους που αποτελούσαν μέλη της ίδιας οικογένειας. Όπως είναι αναμενόμενο οι δυο γερμανοί, ο Manfred και ο Uwe έχουν γίνει πια διασημότητες στην περιοχή τους.


BlogΘέα Portal v2

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΓΕΝΕΟΛΟΓΙΚΟ ΔΕΝΤΡΟ 3000 ΧΡΟΝΩΝ"

ΟΙ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΤΩΝ 12 ΜΗΝΩΝ

Γίνεται παράθεση της προέλευσης της ονομασίας του κάθε μήνα, όλοι οι μήνες έχουν ρωμαϊκά ονόματα.
Ιανουάριος: Προέρχεται από τον θεό Janus, τον προστάτη των δημοσίων διόδων και πυλών της Ρώμης· η λατρεία του συνδεόταν με κάθε αρχή η ξεκίνημα, γι’ αυτό και είναι ο πρώτος μήνας του έτους.
Φεβρουάριος: Από το λατινικό επίθετο februus (καθαρτικός), γιατί κατά τη διάρκεια του μήνα αυτού - που ήταν ο τελευταίος στο αρχαίο ρωμαϊκό ημερολόγιο -γίνονταν γιορτές εξαγνισμού.
Μάρτιος: Προέρχεται από το λατινικό martius (άρειος), γιατί ο μήνας αυτός ήταν αφιερωμένος στη λατρεία του θεού Άρη (Mars).
Απρίλιος: Από το λατινικό aprilius (ανοικτός), γιατί κατά το μήνα αυτό άνοιγαν οι ανθοί των λουλουδιών. Κάποιοι αποδίδουν το όνομα στο Αφρώ (μεταγενέστερη μορφή της Αφροδίτης), επειδή οι Ρωμαίοι θεωρούσαν το μήνα αυτό αφιερωμένο σ’ αυτήν.
Μάιος: Προέρχεται από τη maja (μαία), τη μάνα της Γης, που τρέφει τον άνθρωπο και την Κυβέλη, που ανάθρεψε τον Ερμή.
Ιούνιος: Από το λατινικό junius [αυτός που σχετίζεται με την Ήρα (Juno)], λόγω λατρείας της θεάς Ήρας κατά το μήνα αυτό.
Ιούλιος: Παλαιότερα λεγόταν Quintilis (Πέμπτος). Το 44 π.Χ. ονομάστηκε Julius, προς τιμήν του αυτοκράτορα Ιούλιου Καίσαρα, που γεννήθηκε στις 7 Ιουλίου 101 π.Χ.
Αύγουστος: Σημαίνει σεβαστός στα λατινικά και αρχικά ονομαζόταν Sextus (Έκτος). Το 27 π.Χ. ονομάστηκε Augustus προς τιμήν του αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου, που έγινε μονοκράτορας. Κάποιοι αποδίδουν την ονομασία του στη λέξη augur (οιωνοσκόπος).
Σεπτέμβριος: Από το λατινικό septem (εφτά), γιατί ήταν ο έβδομος μήνας του αρχαίου ρωμαϊκού ημερολογίου.
Οκτώβριος: Από το λατινικό octo (οχτώ), γιατί ήταν ο όγδοος μήνας.
Νοέμβριος: Από το λατινικό novem (εννέα).
Δεκέμβριος: Από το λατινικό decem (δέκα), λόγω της θέσης που είχε στο αρχαίο ρωμαϊκό ημερολόγιο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΟΙ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΤΩΝ 12 ΜΗΝΩΝ"

ΣΑΠΦΩ

Τα ποιήματά της έχουν διασωθεί αποσπασματικά, θραύσματα λυρισμού, αρκούν όμως για να την εντάξουν στις κορυφαίες διαχρονικά ποιήτριες όλου του κόσμου.
Πολλοί έχουν χαρακτηρίσει τη Σαπφώ ως την ενσάρκωση της Ποίησης, ωστόσο η ίδια παραμένει ανάμεσα στις «γνωστές άγνωστες» της παγκόσμιας λογοτεχνίας, αφού το κέντρο βάρους συνηθίζει να πέφτει σχεδόν αποκλειστικά στο περίφημο λεσβιακό θέμα που έχει συνδεθεί με το όνομά της, παρά στην ίδια ως προσωπικότητα.

Και ενώ τα μυκηναϊκά χρόνια έχουν κατανοηθεί από το ευρύτερο κοινό, χάρη στα έπη του Ομήρου, και η κλασική Ελλάδα του Περικλή έχει αναλυθεί εξονυχιστικά από πλειάδα επιστημόνων και μελετητών ανά τον κόσμο σε σημείο κορεσμού, με την εποχή της Σαπφούς, το πρώτο δηλαδή μισό του 6ου αι π.Χ. δε συμβαίνει το ίδιο.
Από τους περισσότερους μελετητές η αρχαϊκή εποχή θεωρείται μια μεταβατική περίοδος για την Ελλάδα, τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της οποίας γίνονται εμφανή στην τέχνη, ιδιαίτερα στη γλυπτική και αγγειογραφία, όπου κανείς διαπιστώνει την αγωνία του καλλιτέχνη να ξεπεράσει όλα τα τεχνικά προβλήματα εκείνα που θα τον οδηγήσουν στο αποκορύφωμα της κλασικής ωριμότητας.
 Είναι μια πρώιμη εποχή του ελληνικού πολιτισμού, με την οποία λίγοι θα είχαν ασχοληθεί αν δεν υπήρχε η Σαπφώ να τη στιγματίσει με το έργο της.
 Γιατί η ποίηση της Σαπφούς έρχεται να φωτίσει μια ολόκληρη εποχή, που ως τότε βρισκόταν στα αζήτητα, και κοντά σε αυτήν να αρχίσουν να ανασύρονται σιγά-σιγά όλοι οι προκάτοχοι και σύγχρονοι με αυτήν ποιητές από την αφάνεια, συμπληρώνοντας τελικά όλες τις βαθμίδες εξέλιξης της ελληνικής ποίησης.
Η Σαπφώ φτιάχνει ποίηση σε μια εποχή που δεν έχει ξεφύγει ακόμα από την ολοκληρωτική υποταγή στο θείο. Ημίθεοι και ήρωες ζουν μέσα από τους μύθους και τους λατρευτικούς θρύλους της κάθε περιοχής και γίνονται κομμάτι της ζωής των ανθρώπων, οι οποίοι τους λατρεύουν και τους υμνούν εξισώνοντάς τους με τους θεούς.
Είναι μια εποχή που παλεύει να απαγκιστρωθεί από την επική ηρωική ποίηση, όπου ο ποιητής παρέμενε ανώνυμος στη σκιά του έργου του, και στρέφει την προσοχή προς το εγώ, οδηγώντας πλέον τον καλλιτέχνη να αντιμετωπίσει τον περίγυρό του σαν άτομο.
Η Σαπφώ δημιουργεί με εργαλεία καινούργια, άθικτα σχεδόν. Ας μην ξεχνάμε ότι τα ομηρικά έπη (Ιλιάδα-Οδύσσεια) - από τις πρώτες ουσιαστικά σοβαρές προσπάθειες γραφής αμιγώς λογοτεχνικού λόγου που έχουν διασωθεί – έχουν γραφτεί όχι πάνω από δυο γενιές νωρίτερα. Η λογοτεχνική γλώσσα τώρα ανακαλύπτεται, τώρα εξελίσσεται. Δεν υπάρχουν ακόμα μυστικά και συμβολισμοί, δεν υπάρχει κορεσμός, είναι φρέσκια και άμεση, κάτι που καθρεπτίζεται στην ποίηση της Σαπφούς.
Γεννημένη κάπου ανάμεσα στο 617 και 612 π.Χ. η ποιήτρια προέρχεται από αριστοκρατική οικογένεια της Λέσβου. Πηγές μαρτυρούν πως είχε παντρευτεί κάποιον πλούσιο από την Άνδρο και είχε αποκτήσει μια κόρη.
Οι πολιτικές αναταράξεις στη Λέσβο την οδήγησαν εξόριστη στη Σικελία. Ξαναγύρισε πίσω στη Μυτιλήνη το 586, γύρω στα τριάντα της χρόνια και χήρα. Εκεί δημιούργησε έναν κύκλο από συντρόφισσες και μαθήτριες και ασχολήθηκε με την δημιουργία λυρικών ασμάτων. Γράφει στην αιολική διάλεκτο. Την ίδια εποχή στη Λέσβο ζούσαν ο ποιητής Αλκαίος και ο πολιτικός Πιττακός, ο οποίος συγκαταλέγεται στους επτά σοφούς.
Σχετικά με την εμφάνισή της, αναφέρεται πως ήταν μικροκαμωμένη και μελαχρινή, χαρακτηριστικά που απείχαν κατά πολύ από το ιδεώδες ομορφιάς της εποχής.
 Δεν ξέρουμε πόσο έζησε, δεν υπάρχει καμία μαρτυρία γι’ αυτό, υπολογίζεται όμως πως θα πρέπει να πέθανε περί το 570-560 π.Χ.
Δύο από τα στοιχεία της βιογραφίας της έχουν εξάψει το ενδιαφέρον των μελετητών της: η αναφορά στο θέμα της ομοφυλοφιλίας καθώς και η αυτοκτονία της εξαιτίας του περιφρονημένου έρωτά της, αφού για χάρη του όμορφου Φάωνα, ρίχνεται στη θάλασσα – το δεύτερο έχει αμφισβητηθεί ως μύθευμα.
Με το τέλος της εξορίας της στη Σικελία, η Σαπφώ, χήρα πια και με μια κόρη επιστρέφει στη Μυτιλήνη. Εκεί δημιουργεί έναν κύκλο από νεαρά κορίτσια, τα οποία έμεναν μαζί της και εκεί διδάσκονταν τις μουσικές τέχνες, τους καλούς τρόπους και τις οικιακές εργασίες. Έμεναν εκεί μέχρι τη στιγμή του γάμου τους, οπόταν και επέστρεφαν στα σπίτια τους. Για το χαρακτήρα αυτού του κύκλου έχει χυθεί πολύ μελάνι. Μερικές από τις θέσεις που έχουν υποστηριχθεί είναι πως η Σαπφώ τελούσε ρόλο διευθύντριας ενός ας πούμε οικοτροφείου θηλέων. Άλλοι, στηριζόμενοι στις επικλήσεις της στη θεά Αφροδίτη, πως υπήρξε ιέρεια της θεάς.
 Κάποιοι παρομοίασαν τον κύκλο με έναν θίασο προς τιμή των Μουσών, με τη Σαπφώ σαν διευθύντρια μουσικής Ακαδημίας. Στον αντίποδα των μελετών στάθηκε αμέσως η άποψη πως δεν θα έπρεπε να αποδοθεί κανένας επίσημος επαγγελματικός χαρακτηρισμός, αφού τα θέματα της Σαπφούς είναι εντελώς ιδιωτικής φύσεως, άρα τα κορίτσια που μαζεύονταν γύρω της ήθελαν μόνο να ακούσουν ποιήματα, ίσως και να τραγουδήσουν ή να εξασκηθούν στα επιθαλάμια τραγούδια του γάμου.
Αυτή η άποψη βέβαια αντικρούει στο γεγονός ότι πολλά από τα κορίτσια στέλνονταν από τις οικογένειές τους από μακρινά μέρη, καθώς και από το ότι στη Λέσβο εκείνης της εποχής υπήρχαν κι άλλοι αντίστοιχοι κύκλοι-σχολές που λειτουργούσαν παράλληλα με εκείνον της Σαπφούς – έχουν διασωθεί τα ονόματα της Γοργώς και της Ανδρομέδας – τις οποίες μάλιστα η Σαπφώ έβλεπε ως αντίζηλους. Εκεί που δεν χωρά αμφιβολία είναι πως ο χαρακτήρας του κύκλου της Σαπφούς είχε λατρευτικό χαρακτήρα, πράγμα που επιβεβαιώνεται από τις πολυάριθμες επικλήσεις θεοτήτων (της Αφροδίτης, της Ήρας, των Μουσών, των Χαρίτων) και πως επρόκειτο για έναν κλειστό κύκλο αγωγής των θηλέων και διαμόρφωσης της προσωπικότητάς τους με βάση τις μουσικές τέχνες και συνδεδεμένο με την λατρεία γενικότερα.
Είχε μυητικό χαρακτήρα, σκοπός του οποίου ήταν να προετοιμάσει με παιδαγωγικό τρόπο τα νέα κορίτσια για τον ρόλο της ενήλικης έγγαμης ζωής ως συζύγου, μητέρας και νοικοκυράς.
Και εδώ τίθεται το περιβόητο θέμα της παιδεραστίας ως μέρος αυτής της διαπαιδαγώγησης. Κατά την αρχαιότητα η παιδεραστία, τόσο των αγοριών όσο και των κοριτσιών, είχε παιδαγωγική λειτουργία και ήταν άμεσα συνδεδεμένη με το κυρίαρχο ιδανικό του κάλλους.
Το να είναι κανείς ο ωραιότερος, ιδιαίτερα κατά την αρχαϊκή εποχή, δεν ήταν απλά τίτλος τιμής, ήταν σημάδι θεϊκό, το ορατό σημάδι της Αρετής. Η παθιασμένη λατρεία του Ωραίου, που κύρια έκφανσή του αποτελούσε η σωματική ωραιότητα, επέδρασε στην ελληνική ζωή σαν ένα έντονα αισθησιακό στοιχείο, δημιουργώντας την ατμόσφαιρα μέσα στην οποία ξεδιπλώθηκε ο θεσμός της παιδεραστίας. Για να ανταποκριθεί στο αριστοκρατικό ιδεώδες, ο νέος έπρεπε να είναι όχι μόνο αθλητικός και ωραίος αλλά και καλλιεργημένος και κάτοχος του αριστοκρατικού τρόπου ζωής.
Κεντρική θέση στην εκπαίδευση είχε ο παιδαγωγός, η δουλειά του οποίου ήταν να προπαρασκευάσει το νέο στον ρόλο του ενήλικα. Μέρος της εισόδου στον κόσμο των ενηλίκων αποτελούσε και η σεξουαλική μύηση. Ήταν κανόνας και βίωμα, ήταν προϋπόθεση, όσο κι αν μας ξενίζει εμάς σήμερα ως αντίληψη.
Η Σαπφώ πέθανε σε μεγάλη για την εποχή εκείνη ηλικία. Ήταν ήδη καταξιωμένη και είχε γίνει γνωστή σε όλη την Ελλάδα, προπάντων στην Αττική, όπου διοργάνωναν και γιορτές προς τιμήν της.
 Ο Σόλων ευχήθηκε να είχε αποστηθίσει ακόμα ένα άσμα της πριν πεθάνει.
 Ο Σωκράτης δήλωσε πως εκείνη και ο Ανακρέων του έμαθαν τον Έρωτα. Οι αλεξανδρινοί λόγιοι την συμπεριέλαβαν στον Κανόνα των εννέα μεγάλων λυρικών ποιητών. Ακόμα και οι Ρωμαίοι υποκλίθηκαν στο ταλέντο της.
Ο Οράτιος εξυμνεί τη Σαπφώ σαν μια αοιδό, που στο άκουσμα του τραγουδιού της πετρώνουν και βουβαίνονται οι σκιές του Άδη. «Παρόλο που δεν ήταν παρά μοναχά μια γυναίκα» - έτσι άρχισε ο Αριστοτέλης. κάνοντας αναφορά στην υστεροφημία της – «έγραφε με τόλμη και σωστή τεχνική σαν άντρας», ενώ ο Πλάτωνας την ύμνησε σε επίγραμμα ως τη δεκάτη Μούσα. Σαν ποιήτρια ήταν αδιαφιλονίκητα κυρίαρχη στον χώρο της λυρικής ποίησης. Οι συχνές παραθέσεις γραμματικών και ρητόρων των ελληνιστικών χρόνων αποδεικνύουν ότι τα ποιήματά της θεωρούνταν πρότυπα γραφής. Και ενώ ο Μεσαίωνας τη φανταζόταν εντελώς συγκεχυμένα και αόριστα σαν μια θρυλική ελληνίδα ποιήτρια, η Αναγέννηση και ο Ουμανισμός την αντιμετώπισαν με λατρεία και σεβασμό θεωρώντας την ενσάρκωση άφθαρτης ποιητικής δόξας.
Όπως και να’ χει, η Σαπφώ συγκαταλέγεται στις κορυφαίες ποιήτριες όλων των εποχών και παρόλη την αποσπασματική μορφή του έργου της, εξακολουθεί και επηρεάζει μέχρι σήμερα το παγκόσμιο λογοτεχνικό – ποιητικό γίγνεσθαι, ενώ έργα της περιλαμβάνονται σε όλες τις σύγχρονες ανθολογίες λυρικής ποίησης.

Ομορφόθρονη αθάνατη Αφροδίτη,
κόρη του Δία, σου δέομαι, δολοπλέχτρα,
με πίκρες και καημούς μη, Δέσποινα,
παιδεύεις την ψυχή μου
μα έλα μου, αν και κάποτε, από πέρα
μακριά, το κάλεσμά μου όμοια αγροικώντας,
ήρθες, το πατρικό παλάτι αφήνοντας
και το χρυσό σου αμάξι
ζεύοντας κι όμορφα στρουθιά πετώντας
γοργά στη γη σε φέρανε τη μαύρη
παν’ απ’ τον ουρανό με φτεροκόπημα
πυκνό μες στον αιθέρα
κι ως έφτασαν ταχιά, χαμογελώντας
με την αθάνατη όψη, ω μακαρία,
με ρώτησες σαν τι και πάλι να’ παθα,
τι σε καλώ κοντά μου,

τι λαχταρά η ψυχή μου η φρενιασμένη
τόσο πολύ να γίνει; - «Ποια και πάλι
θες η Πειθώ να φέρει στην αγάπη σου;
Σαπφώ, ποια σ’ αδικάει;

Γιατί αν φεύγει, γοργά ξοπίσω θα’ ρθει
κι αν δε παίρνει σου δώρα, θα σου φέρει,
τώρα αν δε σ’ αγαπάει, θα σ’ αγαπήσει
και δίχως να το θέλει».

Ω, έλα μου και τώρα, κι απ’ τις μαύρες
τις έγνοιες λύσε με, κι ό,τι ν’ αληθέψει
ποθεί η ψυχή μου τέλεσ’ το κι ατή σου
συ γίνε ο βοηθός μου.
http://www.evaggelia-p.blogspot.com/

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΣΑΠΦΩ"

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΗΜΑΙΑ

H πρώτη Ελληνική σημαία με το λευκό σταυρό σε γαλανό φόντο, σχεδιάστηκε, υφάνθηκε, ευλογήθηκε και υψώθηκε στην Μονή Ευαγγελίστριας στη Σκιάθο το 1807.
 Σ' αυτή ο μοναχός Νήφωνας όρκισε τους οπλαρχηγούς, Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, Ανδρέα Μιαούλη, Παπαθύμιο Βλαχάβα, Γιάννη Σταθά, Νικοτσάρα, τον Σκιαθίτη διδάσκαλο τοu Γένους Επιφάνιο - Στέφανο Δημητριάδη και πολλούς άλλους, μετά από μεγάλη σύσκεψη που έκαναν στο Μοναστήρι της Ευαγγελιστρίας για να καταστρώσουν το σχέδιο δράσης τους.

H ελληνική σημαία με την επίσημη μορφή της οποίας καθορίστηκε το 1822 από το Σύνταγμα της Επιδαύρου, είχε σταυρό, ως σύμβολο της ορθοδοξίας.
Η σημαία αυτή, αποτελούσε την επίσημη Ελληνική σημαία έως το 1978 (Η Επίσημη Σημαία του Ελληνικού κράτους. Καθιερώθηκε με νόμο στις 21-12-1978.) , οπότε και υιοθετήθηκε η "ναυτική", αυτή με τις οριζόντιες λευκές και γαλάζιες γραμμές. Το ριγωτό πρότυπο επιλέχτηκε λόγω της ομοιότητάς του με την κυματιστή θάλασσα που περιβάλλει τις ακτές της Ελλάδας.

Η εκδοχή του λευκού σταυρού μέσα σε κυανό πλαίσιο χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα παράλληλα με την πιο διαδεδομένη μορφή με τις ρίγες .
(άλλη εκδοχή) Από το 1832 έως το 1974 η μπλε σημαία με τον κεντρικό απλό λευκό σταυρό χρησιμοποιούνταν στο εσωτερικό της χώρας και η σημερινή σημαία, με το σταυρό πάνω αριστερά και τις ρίγες, χρησιμοποιούνταν στο εξωτερικό
Τα χρώματα της σημαίας, γαλάζιο και λευκό, συμβολίζουν το γαλάζιο της Ελληνικής θάλασσας και το λευκό των αφρισμένων κυμάτων.
Οι οριζόντιες γραμμές είναι 9, όσες και οι συλλαβές του συνθήματος της Ελληνικής Επανάστασης,"ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ `Η ΘΑΝΑΤΟΣ".
Ο λευκός σταυρός συμβολίζει την αφοσίωση των Ελλήνων στην Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη, καθώς και τη συμβολή της Εκκλησίας στο σχηματισμό του σύγχρονου Ελληνικού Κράτους.
Σε όλους τους αγώνες του `Εθνους, οι `Ελληνες πολέμησαν και υπερασπίστηκαν με τη ζωή τους το ιερό αυτό σύμβολο.
Μπορεί κανείς να ξεχάσει το γενναίο σημαιοφόρο που σκοτώθηκε από εχθρικά πυρά, τη στιγμή που έστηνε την ελληνική σημαία στην κορυφή του Μπιζανίου το 1912 . Στη μάχη που ακολούθησε, σκοτώθηκαν δέκα στρατιώτες για να μην πέσει η σημαία στα χέρια του εχθρού.
 Στο τέλος ο λοχίας, που είχε απομείνει, όρμησε στο ύψωμα, αγκάλιασε τη σημαία, κατρακύλησε αιμόφυρτος στην πλαγιά και όταν έφθασε στο διοικητή του τάγματος, στάθηκε όρθιος χαιρέτησε και ανάφερε στο διοικητή. "Κύριε διοικητά, έχω την τιμή να σας παραδώσω τη σημαία". Και έπεσε νεκρός.
Η Ιστορία μας είναι γεμάτη από τέτοια περιστατικά αυτοθυσίας για την προστασία της σημαίας μας. Πρόσφατο παράδειγμα, τα γεγονότα στη Δερύνεια το 1996 όταν ο Σολωμού έγινε ο ίδιος σημαία και θυσιάστηκε για τα ίδια ιδανικά τα οποία συμβολίζει η γαλανόλευκη.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΗΜΑΙΑ"

ΠΛΩΤΙΝΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΙ

Πλωτίνου ( 204- 270 μ.Χ.) διάλογοι (Επιλογή)
--------------------------------------------------------------------------------

Ο Πλωτίνος θεμελιώνει και αναπτύσσει στις "Εννεάδες" τη θεωρία των τριών υποστάσεων. Βασικές αρχές της πλωτινικής θεωρίας είναι οι τρεις οντολογικές βαθμίδες του Όντος, Εν - Νους - Ψυχή. Με βάση αυτό το μεταφυσικό μοντέλο, όλο το πλωτινικό σύστημα δομείται από την οργανική ενότητα αυτών των υποστάσεων και οργανώνεται μέσα από την οντολογική τους ιεράρχηση.
Ποιο συγκεκριμένα, στον πυρήνα της πλωτινικής οντολογίας εδρεύει το απόλυτα υπερβατό Εν - Αγαθό, αντίστοιχο του πλατωνικού Αγαθού, αιτία προέλευσης, απαρχή και σκοπός όλων των υπολοίπων υποστάσεων και των όντων που μετέχουν σʼ αυτές.
Δεύτερος στην τάξη, ύστερος του Ενός και πρώτος άριστος φορέας του, βρίσκεται ο Νους. Ο πλωτινικός Νους, σύνθεση του αριστοτελικού Θεού και του πλατωνικού νοητού κόσμου των Ιδεών, μεταλαμβάνει της απόλυτης πρώτης λάμψης και σοφίας του Ενός, ένας αιώνιος, άφθαρτος, αμετάβλητος και αυτο - προσδιοριζόμενος Νους.
Τρίτη και τελευταία στην μεταφυσική ιεραρχία του πλωτινικού συστήματος βρίσκεται η Ψυχή.
Η πλωτινική Ψυχή, σε αντίθεση με την αιώνια αμεταβλητότητα του Νου, είναι μια διαρκώς μεταβαλλόμενη διαμορφωτική δύναμη, ποιητική αιτία του αισθητού κόσμου που κοσμεί και διοικεί όλο το Σύμπαν σύμφωνα με το αιώνιο νοητικό πρότυπο του Νου.
Σήμερα γνωρίζουμε τη σκέψη του Πλωτίνου κυρίως μέσα από το θαυμάσιο έργο "Εννεάδες". Το 1794 και το 1817 ο τελευταίος Νεοπλατωνιστής Αγγλος Thomas Taylor εκδίδει το βιβλίο "the Works of Plotinus", στο οποίο περιγράφει ένα διάλογο του Πλωτίνου με το μαθητή του Πορφύριο, μέσα από τον οποίο προσπαθεί να σκιαγραφήσει τη σκέψη του Πλωτίνου.

Aς παρακολουθήσουμε πώς περίπου ήταν αυτός ο διάλογος:
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Ο Αμέλιος μου είπε Πλωτίνε, ότι για να φιλοσοφήσω πρέπει πρώτα να γνωρίσω τις παγκόσμιες αρχές. Γι' αυτό σε ερωτώ. Τι βρίσκεται πίσω απ' όλες τις μορφές της ζωής; Τι είναι η φύση; Πώς μπορεί να περιγραφεί;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Πάνω απ' όλα πρέπει να βρίσκεται κάτι που να είναι απλό. Γιατί αν δεν είναι απλό και δεν είναι το ΕΝ, τότε δεν θα είναι η αιτία. Η αιτία των πάντων πρέπει να είναι μία και μοναδική.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μα το δημιουργημένο σύμπαν είναι πολλαπλασιαζόμενο και σύνθετο. Θέλεις να πεις ότι το σύνθετο προέρχεται από το απλό;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Δεν είναι δυνατό για τα πολλά να υπάρχουν εκτός κι αν υπάρχει το ΕΝ, απ' το οποίο αποτελούνται και το οποίο υπάρχει πριν απ' όλα τα άλλα. Το ΕΝ είναι η αιτία όλων.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Πώς μπορεί δάσκαλε το ΕΝ να περιγραφεί; Έχω την εντύπωση ότι το ΕΝ υπερβαίνει τη δυνατότητα της ανθρώπινης αντίληψης, και ότι η ανθρώπινη έκφραση θα μπορούσε μόνο το αλλοιώσει.
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Πώς αλήθεια μπορούμε να μιλήσουμε γι' αυτό; Μπορούμε να πούμε κάτι γι' αυτό, αλλά δεν μπορούμε να το περιγράψουμε. Ούτε έχουμε κάποια γνώση ή διανοητική αντίληψή του. Μπορούμε να πούμε τι δεν είναι και όχι τι είναι. Αυτό όμως δεν μας εμποδίζει να το γνωρίσουμε.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μπορούμε να πούμε ότι το ΕΝ είναι η ύπαρξη;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Το ΈΝΑ δεν είναι η ύπαρξη, αλλά η ύπαρξη είναι η εκπόρευσή του, η πρώτη γέννηση. Για το λόγο αυτό δεν υπάρχει όνομα για το ΕΝ, είναι ανέκφραστο..
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Κατάλαβα. Είναι περισσότερο μη ύπαρξη παρά ύπαρξη. Δεν έχει όμως σχέση με την εκδηλωμένη πεπερασμένη ύπαρξη;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Το ΕΝ είναι τα πάντα, και ταυτόχρονα τίποτα. Το ΕΝ είναι τα πάντα, για το λόγο ότι όλα ενυπάρχουν μέσα του. Στους κόλπους του υπάρχουν, και ΘΑ υπάρξουν τα πάντα.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Κατάλαβα. Το ΕΝ αντιπροσωπεύει τη δυνατότητα. Ποια όμως η σχέση του Ενός με την ζωή;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Υπάρχει πριν από την ζωή και είναι η αιτία της, εφόσον η ενέργεια της ζωής δεν προηγείται αλλά αντίθετα απορρέει από την ανέκφραστη πηγή του ΕΝΟΣ.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Πρέπει να υποθέσουμε λοιπόν ότι το ΕΝ που υπάρχει πριν απ' όλα, δεν είναι το εκδηλωμένο σύμπαν. Που βρίσκεται λοιπόν το ΕΝ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Το ΕΝ υπάρχει παντού. Δεν υπάρχει μέρος όπου δεν είναι, γι' αυτό και γεμίζει τα πάντα. Μέσω αυτού υπάρχουν τα πάντα. Το ΕΝ γεμίζει τα πάντα, παράγει τα πάντα, χωρίς να είναι αυτό που παράγει.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μα Πλωτίνε ξέρεις καλά ότι το εκδηλωμένο σύμπαν χαρακτηρίζεται από την κίνηση. Είναι το ΕΝ η κίνηση; Ή είναι η δυνατότητα της κίνησης μία συνθήκη στάσης; Ποια η σχέση του ΕΝΟΣ με την κίνηση και τη στάση;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Το ΕΝ υπερέχει και της κίνησης και της στάσης. Είναι η δυνατότητα και της κίνησης και της στάσης, υπερέχει και των δύο.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Άλλη μία σκέψη με προβληματίζει δάσκαλε. Το σύμπαν εκδηλώνεται διανοητικά. Μπορείς να περιγράψεις το ΕΝ σαν διάνοια; Με άλλα λόγια το ΕΝ σκέπτεται;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Το ΕΝ δεν σκέπτεται γιατί εμπεριέχει τόσο την σκέψη, όσο και το σκεπτόμενο. Το ΕΝ δεν είναι η διάνοια, αλλά ανώτερο της διάνοιας. Κατά συνέπεια εφόσον είναι ανώτερο της διάνοιας η εκπόρευσή του θα είναι και διανοητική.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Είναι φανερό ότι το ΕΝ είναι πέρα από την ανθρώπινη αντίληψη. Δεν μπορείς όμως δάσκαλε να μου περιγράψεις περιοχές του ΕΝΟΣ που να μπορώ να αντιληφθώ ; Τι ακολουθεί τη συνθήκη της δυνατότητας ; πώς το σύμπαν εκδηλώνεται;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Οτιδήποτε υπάρχει μετά από το ΕΝ, προέρχεται απ' αυτό. Αλλά αυτό το δεύτερο στάδιο της ύπαρξης, δεν θα είναι πια το ΕΝ αλλά η πολλαπλότητα του ΕΝΟΣ. Διαπιστώνουμε ότι όλα τα πράγματα που πλησιάζουν την τελειότητα δεν μπορούν να παραμείνουν σε ανεκδήλωτη ύπαρξη, αλλά πρέπει να εκδηλώνονται. Αυτό παρατηρείται σε όλη τη φύση.
 Όχι μόνο στα όντα που είναι ικανά επιλογών, αλλά ακόμα και σ' αυτά που στερούνται της επιλογής, υπάρχει η τάση να μεταδίδουν ό,τι ενυπάρχει μέσα τους. Για παράδειγμα η φωτιά παράγει θερμότητα, το χιόνι παράγει κρύο. Γι' αυτό το λόγο, όλα τα πράγματα στη φύση τείνουν στην αθανασία με την εκδήλωση των ποιοτήτων τους. Το ΕΝ εκδηλώνει τον εαυτό του. Αυτό που εκδηλώνεται, εκδηλώνει παράλληλα τον εαυτό του.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Α μάλιστα. Διδάσκεις λοιπόν κι εσύ το δόγμα «της απόρροιας» των Γνωστικών. Ξεχνάς όμως Πλωτίνε, ότι όλα τα εκδηλωμένα είναι φτιαγμένα από ύλη. Πως μπορεί η ύλη να παράγει τον αυτό της;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η ύλη δεν είναι νεκρή. Η ύλη δεν στερείται ζωής και νοημοσύνης. Το ένα δεν υπάρχει χωρίς το άλλο. Το σχήμα και η ύλη είναι αρχές αναγκαίες για οτιδήποτε έχει σώμα.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Καταλαβαίνω Πλωτίνε. Η θεωρία σου υποστηρίζει ότι το πνεύμα και η ύλη δεν πρέπει να θεωρούνται σαν ξεχωριστές οντότητες, αλλά σαν δύο όψεις του ΕΝΟΣ, που αποτελεί τη βάση της ύπαρξης. Αλλά τι συμβαίνει με τον άνθρωπο; Υπάρχει κάτι στον άνθρωπο που αντιστοιχεί στο ΕΝ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Πρέπει να υπάρχει μια άλλη φύση, διαφορετική απ' το σώμα, που γεννά ύπαρξη απ' τον εαυτό της. Είναι αναγκαίο και πρέπει να υπάρχει ένα συγκεκριμένο πρωταρχικό είδος ζωής, που είναι επίσης χωρίς μορφή και αιώνιο, και που είναι μέρος όλων των πραγμάτων . Είναι αναγκαίο να υπάρχει κάτι που είναι η πηγή της ζωής, κάτι που θα είναι πέρα από την σωματική φύση.

ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μιλάς γι' αυτό που ονομάζουμε Ψυχή; Εάν ναι ποια είναι η σχέση της ψυχής με το ΕΝ;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η ψυχή είναι ΕΝ και σέβεται το ΕΝ. Η ψυχή εμπεριέχει άφθονο μέρος της ουσίας του ΕΝΟΣ μέσα της.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Ποια είναι η φύση της ψυχής;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η ψυχή δεν έχει σώμα όπως διδάσκουν οι Στωικοί. Κανένα άθροισμα ατόμων δεν θα μπορούσε να παράξει την ψυχή. Η ψυχή είναι μια ασώματη και αθάνατη ουσία. Η ψυχή μεταδίδει κίνηση σε όλα. Μεταδίδει ζωή στο σώμα. Αυτή μόνη κατέχει την αληθινή ζωή.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Πια είναι η γνώμη σου για τη σχέση των ψυχών με την παγκόσμια ψυχή;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Το σύμπαν ενυπάρχει στη ψυχή που είναι η ουσία του, και κανένα τμήμα του δεν στερείται της ψυχής που το υγραίνει με ζωή, όπως το δίχτυ στο νερό. Εάν όλες οι ψυχές γίνονται ΕΝ στη συμπαντική ψυχή, γιατί δεν θα μπορούσαν μαζί να σχηματίζουν το ΕΝ; Εάν η ψυχή μου και η ψυχή σου προέρχονται από την παγκόσμια ψυχή τότε όλες οι ψυχές σχηματίζουν το ΕΝ.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Πως τότε Πλωτίνε, θα όριζες τον άνθρωπο; Είναι ο άνθρωπος μία ψυχή ή κατέχει απλώς, κατέχει μία ψυχή;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Ο άνθρωπος είναι ψυχή κι έχει ένα σώμα. Η φύση και η ουσία αυτών των δύο πρέπει να διαχωριστεί. Από τη στιγμή που το σώμα είναι σύνθετο, η ανάγκη δεν μπορεί να το διατηρήσει για πάντα στην ίδια κατάσταση. Η γνώση ομοίως δείχνει πως, ότι διαλύεται κατά το θάνατο, δέχεται διαχωρισμούς μιας και κάθε τι που ενυπάρχει σε κάτι, τείνει στο όλο και όμοιό του απ' όπου προήλθε. Η ψυχή λοιπόν, διαχωρίζεται κατά το θάνατο απ' το σώμα.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Το σώμα μας δεν αποτελεί μέρος μας Πλωτίνε;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Εάν το σώμα είναι μέρος μας, τότε δεν είμαστε εξ' ολοκλήρου αθάνατοι. Όταν όμως διακρίνουμε σωστά, βλέπουμε ότι το σώμα είναι μόνο το όργανο της ψυχής, και ότι η ψυχή είναι ουσιαστικά ο άνθρωπος.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μα Πλωτίνε, παρ' ότι το σώμα είναι ένα όργανο μόνο της ψυχής, παρ' όλα αυτά είναι ένα σημαντικό μέρος της. Δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε χωρίς αυτό.
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Δεν είμαστε το σώμα, αλλά δεν είμαστε και εντελώς χωρισμένοι απ' αυτό. Είναι εξαρτώμενο από μας. Γι' αυτό οι πόνοι και οι ηδονές που βιώνει το σώμα, μας επηρεάζουν. Όσο πιο αδύναμοι είμαστε, τόσο πιο πολύ ασχολούμαστε μ' αυτό. Μέσα σ' αυτό είναι δεμένο ένα μέρος του εαυτού μας, που αποτελεί την προσωπικότητα μας.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Γιατί τότε Πλωτίνε οι άνθρωποι μιλούν για τη ψυχή σαν να είναι το σώμα;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Λέγεται ότι η ψυχή είναι το σώμα, για το λόγο ότι το σώμα είναι ορατό. Αλλά αν μπορούσαμε να δούμε τη ψυχή, και αν μπορούσαμε να δούμε ότι περιβάλει το σώμα με τη ζωή που κατέχει, θα λέγαμε ότι η ψυχή δεν είναι με κανένα τρόπο το σώμα, αλλά αντίθετα το σώμα περιέχεται μέσα σ' αυτήν, αυτό που ρέει μέσα στο ακίνητο.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μπορείς να μου δώσεις ένα παράδειγμα έτσι ώστε να μου γίνει πιο ξεκάθαρο;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η ψυχή λέγεται ότι υπάρχει στο σώμα όπως ο καπετάνιος σ' ένα πλοίο. Αλλά αυτό δεν είναι σωστό. Γιατί αφ' ενός βρίσκεται στο πλοίο κατά τύχη και αφ' ετέρου γιατί ο καπετάνιος κυβερνά όλο το πλοίο, ενώ βρίσκεται σ' ένα μόνο μέρος του, ενώ η ψυχή κυβερνά το σώμα και είναι παρούσα παντού. Ένα καλύτερο παράδειγμα θα ήταν εάν λέγαμε ότι η ψυχή είναι παρούσα στο σώμα όπως το φως στον αέρα. Το φως είναι παρόν στον αέρα χωρίς να ανακατεύεται μ' αυτόν. Όταν το φως αποσύρεται απ' τον αέρα, μέσα στον οποίο ακτινοβολεί, αυτός (ο αέρας) δεν κρατά τίποτα απ' το φως, αλλά φωτίζεται μόνο για όσο ο αέρας παραμένει το μέσα του.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Σ' ευχαριστώ Πλωτίνε για τα παραδείγματα. Αλλά έχω άλλη μια ερώτηση που θα ήθελα να σου κάνω. Είπες πριν από λίγο ότι μέρος του εαυτού μας είναι δεμένο στο σώμα μας. Πρέπει να υποθέσω ότι και όλη η ψυχή δεν είναι παρούσα στο σώμα;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η ψυχή δεν εισέρχεται ολοκληρωτικά στο σώμα. Το υψηλότερο μέρος μένει πάντα ενωμένο με τον νοήμονα κόσμο, ενώ το κατώτερο μέρος της παραμένει ενωμένο με τον αισθητό κόσμο. Το ανώτερο μέρος της είναι ανεπηρέαστο από την έλξη των παροδικών απολαύσεων και οδηγεί σε μια ατάραχη ζωή. Κάθε ψυχή έχει ένα κατώτερο μέρος που είναι στραμμένο προς το σώμα και ένα ανώτερο που είναι στραμμένο προς τη θεία διάνοια.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μάλιστα. Η φύση της ψυχής γίνεται δυαδική μόλις εισέρχεται στο σώμα. Συνεπώς αυτό αναγκαστικά σημαίνει διπλή δράση.
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Ακριβώς. Η ψυχή έχει διπλή δράση στη σχέση της με το πάνω και το κάτω. Με την πρώτη της ενέργεια ελέγχει το σώμα και με τη δεύτερη, μελετά τις καταληπτές οντότητες.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Κατάλαβα. Η ψυχή είναι μια ενεργή οντότητα. Πως ενεργεί;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η ψυχή έχει οντότητα με χαρακτηριστική φύση και ενέργειες. Μια απ' αυτές είναι η μνήμη, της οποίας η άσκηση εμποδίζεται μόνο απ' το σώμα. Όταν η ψυχή δένεται στο σώμα, ξεχνάει. Όταν διαχωρίζεται θυμάται. Γι' αυτό το λόγο, το σώμα είναι η πηγή της λήθης. Η μνήμη ανήκει μόνο στην ψυχή.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Πώς η ψυχή χρησιμοποιεί τα σώματα; Υπάρχει κάποιος νόμος που προκαλεί τη μετενσάρκωση σ' ένα σώμα;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Αυτό που ονομάζεται αναπόφευκτη ανάγκη και θεία δικαιοσύνη, κυβερνά τη φύση που προκαλεί κάθε ψυχή να εισέρχεται σ' εκείνο το σώμα που έχει επιλέξει. Όταν έρθει η κατάλληλη ώρα, η ψυχή πλησιάζει το σώμα σ' εκείνο όπου οφείλει να εισέλθει. Κάθε ψυχή έχει την δική της ώρα.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Πλωτίνε φαίνεται ότι διδάσκεις για μια δύναμη που βρίσκεται έξω από τον άνθρωπο. Ο νόμος για τον οποίο μιλάς που βρίσκεται; Από πού πηγάζει;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Ο καθένας από μας κουβαλά μαζί του αυτόν το νόμο, ένα νόμο του οποίου η ισχύς δεν πηγάζει απ' έξω, αλλά που είναι έμφυτη.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Ποιος είναι ο σκοπός της μετενσάρκωσης;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η ψυχή κατέρχεται για να εξελίξει τις δυνάμεις της και για να στολίσει ότι βρίσκεται κάτω απ' αυτήν. Η ψυχή αλλάζει σώματα με τον ίδιο τρόπο που σ' ένα θεατρικό έργο ο ηθοποιός πεθαίνει, αλλά στην επόμενη σκηνή, αλλάζει ενδύματα και υποδύεται ένα άλλο πρόσωπο και επιστρέφει στη σκηνή.

ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Τι είναι τότε Πλωτίνε ο θάνατος;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Θάνατος είναι μόνο η αλλαγή του σώματος, όπως και να έχει, αυτός που αναχωρεί θα ξαναγυρίσει να παίξει..
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Δώσε μου ακόμα ένα παράδειγμα Πλωτίνε. Είναι ένα θέμα που πάντα με μπέρδευε.
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Η Ζωή είναι ένας συνεταιρισμός της ψυχής και του σώματος. Θάνατος είναι ο χωρισμός. Τόσο στη ζωή όσο και στο θάνατο, η ψυχή νοιώθει σαν στο σπίτι της.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Τι συνείδηση έχει η ψυχή μετά το θάνατο;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Υπάρχουν δυο στάδια μετά θάνατο. Στο πρώτο η ψυχή έλκεται απ' το σώμα που αναπολεί ό,τι ο άνθρωπος έκανε ή υπέφερε κατά την διάρκεια της ζωής του. Στη διάρκεια του χρόνου όμως η ανάμνηση προηγούμενων ζωών θα επιτευχθεί. Για το λόγο ότι με τον καιρό η ψυχή εξαρτάται όλο και λιγότερο απ' το σώμα κι έτσι αρχίζει να θυμάται πράγματα που είχε ξεχάσει στην παρούσα ζωή.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Και όταν η ψυχή επιστρέφει στη γήινη ύπαρξη Πλωτίνε, τι συμβαίνει;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Συναντά τις συνέπειες των προηγούμενων οφειλών της. Αυτοί που στην προηγούμενη ζωή τους, ήταν ιδιοκτήτες σκλάβων, εάν καταχράστηκαν την εξουσία τους, θα γίνουν αυτοί σκλάβοι. Δεν εναπόκειται μόνο στην τύχη το να γίνει κάποιος σκλάβος, φυλακισμένος ή ατιμασμένος. Θα πρέπει να έχει διαπράξει τη βία την οποία εισπράττει. Εάν επιθυμείς να ανακαλύψεις την διανεμόμενη δικαιοσύνη, δεν είναι αρκετό να εξετάζεις μόνο το παρόν αλλά τόσο το παρελθόν, όσο και το μέλλον. Το σύστημα αυτό ανταποδοτικότητας είναι απόλυτο, δίκαιο και σοφό. Η τάξη που κυριαρχεί στο σύμπαν είναι αιώνια. Επενεργεί στο κάθε τι ακόμα και στα μικρότερα πράγματα.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Μου υπέδειξες Πλωτίνε ότι ο άνθρωπος είναι ο υπαίτιος της μοίρας του και ο μοναδικός υπεύθυνος που ενεργοποιεί τις αιτίες τόσο της ευτυχίας όσο και της δυστυχίας του. Πώς όμως αυτός ο νόμος που κληρονομείται στον άνθρωπο ορίζει την ποιότητα και την ποσότητα της τιμωρίας που ο άνθρωπος πρέπει να υποφέρει;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Ο Θείος νόμος είναι αναπόφευκτος και περιέχει μέσα του τη δύναμη της δικαιοσύνης. Μέσω του νόμου καθορίζεται πώς και για πόσο είναι αναγκαίο κάποιος να υποφέρει. Οι τιμωρίες που εξαγνίζουν το κακό, πρέπει να προέρχονται απ' την τάξη που κυβερνά όλα τα πράγματα. Οι κακές πράξεις τα ατυχήματα και η δυστυχία που καταπιέζουν το καλό, μπορεί να ειπωθεί ότι είναι οι συνέπειες προηγούμενων σφαλμάτων. Η παγκόσμια τάξη δεν πρέπει να κατηγορείται ως άδικη , αλλά πρέπει να επιμένουμε στη διανομή του δίκαιου. Εάν δεν καταλαβαίνουμε κάποιες πτυχές του Θείου νόμου είναι λόγω κρυφών αιτιών που διαφεύγουν της γνώσης μας.
ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ : Διανεμητής δικαιοσύνης. Θα θυμάμαι αυτές τις λέξεις Πλωτίνε. Μου ξεκαθάρισες πολλά σημεία που με προβλημάτιζαν. Αλλά Πλωτίνε όλοι οι άνθρωποι υποβάλλονται στη διανομή της δικαιοσύνης με τον ίδιο τρόπο;
ΠΛΩΤΙΝΟΣ : Υπάρχουν τρεις τύποι ανθρώπων. Ο πρώτος αφορά τους ανθρώπους εκείνους που θεωρούν την επίγεια ζωή σαν την αρχή και το τέλος. Ο δεύτερος αφορά αυτούς που είναι ικανοί σε κάποιο βαθμό να στρέφουν τη ψυχή τους σε πιο υψηλές αξίες. Και τέλος υπάρχουν οι σοφοί άνθρωποι των οποίων τα μάτια στρέφονται προς το Φως..
Συλλογή Ελλήνων Φιλοσόφων
http://www.xrysalogia.gr/plotinos.html

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΠΛΩΤΙΝΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΙ"

Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙ ΕΠΩΝΥΜΩΝ

Η παρούσα υπόθεση αφορά το επώνυμο που φέρουν γεννημένα στο Βέλγιο τέκνα ενός εγγάμου ζεύγους κατοικούντος στη χώρα αυτή.
Ο πατέρας είναι Ισπανός υπήκοος, η μητέρα Βελγίδα και τα τέκνα έχουν διπλή ιθαγένεια.
Στη ληξιαρχική πράξη γεννήσεώς τους, τα τέκνα ενεγράφησαν στα μητρώα του Βελγίου με το διπλό επώνυμο του πατέρα τους, Garcia Avello, το οποίο συνίσταται, σύμφωνα με την ισπανική νομοθεσία και παράδοση, στο πρώτο μέρος του επωνύμου του δικού του πατέρα και στο πρώτο μέρος του επωνύμου της μητέρας του.
 Κατόπιν αυτού, οι γονείς υπέβαλαν στις βελγικές αρχές αίτηση μεταβολής του επωνύμου των τέκνων τους σε Garcia Weber, ώστε να ανταποκρίνεται στην ισπανική πρακτική και να περιλαμβάνει το πρώτο μέρος του επωνύμου του πατέρα τους, ακολουθούμενο από το πρώτο μέρος του (πατρικού) επωνύμου της μητέρας τους. Η αίτηση αυτή απορρίφθηκε ως αντίθετη προς τη βελγική πρακτική.
 Το βελγικό Conseil d'Ιtat (Συμβούλιο Επικρατείας) διερωτάται αν αυτή η απορριπτική απόφαση αντιβαίνει στις αρχές του κοινοτικού δικαίου περί υπηκοότητας της Ευρωπαϋκής Ενώσεως και ελεύθερης κυκλοφορίας των υπηκόων.
Συστήματα καθορισμού επωνύμου
 Στην Ευρώπη, τα πρόσωπα φέρουν ονόματα δύο κατηγοριών
. Πρόκειται για τα μικρά ονόματα, τα οποία θεωρούνται (όσο κοινά και αν είναι) ως προσωπικά και ιδιαίτερα για τον καθένα στοιχεία εξατομικεύσεως, και για τα επώνυμα (ο όρος χρησιμοποιείται υπό ευρεία έννοια), που σχεδόν πάντα εξατομικεύουν ένα πρόσωπο σε σχέση με τα μέλη της οικογένειάς του/της ή τους κατιόντες του/της και, για τον λόγο αυτό, θεωρούνται συχνά ουσιώδες στοιχείο του αναφαίρετου δικαιώματος προστασίας της προσωπικότητας. Πέραν όμως της γενικής αυτής κατηγοριοποιήσεως, υφίστανται σημαντικές διαφοροποιήσεις.

Η έννοια του ονόματος εμφανίζει διαφορές και δυσχέρειες.
Στα ολλανδικά, στα γαλλικά και στα γερμανικά, για παράδειγμα, με τον γενικό όρο «όνομα» αποδίδεται το επώνυμο, κατ' αντιδιαστολή προς το μικρό όνομα.
Αυτό όμως δεν εξυπηρετεί τους Ούγγρους πολίτες, συντόμως υπηκόους της Ενώσεως, οι οποίοι τοποθετούν το επώνυμο πριν από το μικρό όνομα (2).
 Στα ιταλικά και τα ισπανικά (και σε μεγάλο βαθμό στα αγγλικά), ο γενικός όρος «όνομα» αποδίδει την έννοια του μικρού ονόματος, για το δε επώνυμο χρησιμοποιείται άλλος όρος. Η χρησιμοποίηση της έννοιας οικογενειακό όνομα μπορεί να αποβεί παραπλανητική, καθόσον όλα τα μέλη της ίδιας οικογένειας δεν φέρουν κατ' ανάγκη το ίδιο επώνυμο.
 Για παράδειγμα, στην Ισλανδία (η οποία δεν είναι κράτος μέλος της Ενώσεως αλλά ανήκει στον ΕΟΞ), οι περισσότεροι πολίτες φέρουν μικρό όνομα και ένα ενδεικτικό στοιχείο από το οποίο προκύπτει ότι πρόκειται περί του υιού ή της θυγατέρας του πατέρα τους (ή της μητέρας τους), οι οποίοι επίσης φέρουν απλώς ένα μικρό όνομα (3).
Ο όρος «πατρωνυμικό» δεν είναι απαραίτητα εύστοχος: ένα επώνυμο μπορεί να είναι «μητρωνυμικό», είναι δε σκόπιμη, στην παρούσα υπόθεση, η επισήμανση ότι στην Ισπανία τα τέκνα δεν φέρουν το ίδιο επώνυμο με κανέναν από τους γονείς τους, αλλά κάθε γενεά δημιουργεί νέο επώνυμο ενώνοντας μέρη του επωνύμου κάθε γονέα.
 Για να εκτιμηθεί η σπουδαιότητα της παρούσας υποθέσεως, είναι χρήσιμο να εξεταστούν εν συντομία οι διάφοροι κανόνες που ισχύουν στα κράτη μέλη και διέπουν τους τρόπους καθορισμού επωνύμου και τους τρόπους μεταβολής του. Προκειμένου να απλουστευθεί η εξέταση της υποθέσεως, θα εμμείνω στο ζήτημα που αφορά η κύρια δίκη, δηλαδή στο ζήτημα του επωνύμου που δίδεται σε τέκνο εγγάμου ζεύγους. Η κατάσταση δύναται να διαφέρει σε άλλες περιπτώσεις, όπως, για παράδειγμα, όταν δεν υφίσταται γάμος μεταξύ των γονέων κατά τη γέννηση του τέκνου, όταν το επώνυμο ενός γονέα μεταβάλλεται σε μεταγενέστερο στάδιο κατόπιν γάμου, διαζυγίου και/ή νέου γάμου, ή όταν το τέκνο είναι θετό.

Εφαρμοστέα νομοθεσία
 Σε περίπτωση συγκρούσεως των νομικών συστημάτων που διέπουν το επώνυμο προσώπων, στην πλειονότητα των κρατών μελών δίδεται προτεραιότητα στο δίκαιο του κράτους της ιθαγένειας του ενδιαφερομένου, ως δίκαιο διέπον την προσωπική κατάσταση. Η Δανία και η Φινλανδία ωστόσο εφαρμόζουν τη νομοθεσία τους στα πρόσωπα που κατοικούν στην επικράτειά τους· στη Σουηδία, η εθνική νομοθεσία εφαρμόζεται σε όλους τους πολίτες των βορείων χωρών που κατοικούν στο κράτος αυτό, ενώ σε όλους τους άλλους πολίτες εφαρμόζεται το δίκαιο της ιθαγένειάς τους (4). Στην Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο δεν υφίσταται ειδικός κανόνας διέπων τις συγκρούσεις νομοθεσιών· η ύπαρξη τέτοιου κανόνα δεν είναι αναγκαία, καθόσον η νομοθεσία των εν λόγω κρατών μελών είναι αρκετά ευέλικτη ώστε να καταστεί δυνατός ο καθορισμός ή η χρήση επωνύμου σύμφωνα με οποιοδήποτε σύστημα.

9 Στο Βέλγιο, όταν ο ενδιαφερόμενος έχει, πλην της βελγικής, και άλλη ιθαγένεια, κατισχύει το βελγικό δίκαιο. Το ισπανικό δίκαιο υιοθετεί την ίδια λύση, mutatis mutandis (5), οπότε στην παρούσα υπόθεση το βελγικό δίκαιο κατισχύει στο Βέλγιο και το ισπανικό δίκαιο στην Ισπανία.

Καθορισμός του επωνύμου τέκνου

 Στα περισσότερα κράτη μέλη, τα τέκνα φέρουν πράγματι το ίδιο επώνυμο με τον πατέρα τους, διαφέρει ωστόσο ο βαθμός στον οποίο η πρακτική αυτή υπαγορεύεται από τον νόμο ή από την παράδοση κάθε κράτους.
Στην Ιταλία, ένα τέκνο έγγαμου ζεύγους πρέπει πάντα να φέρει το επώνυμο του πατέρα, μολονότι ο κανόνας αυτός απορρέει μάλλον από τα ήθη και όχι από το γραπτό δίκαιο, υπάρχει δε πρόταση νόμου σκοπούσα στο να καταστεί πιο ευέλικτη η εν λόγω πρακτική. Στα περισσότερα κράτη μέλη, οι γονείς διαθέτουν σε ορισμένο βαθμό περιθώριο επιλογής, η τελική επιλογή όμως συνήθως περιορίζεται στα επώνυμα των γονέων.
 Ένας γενικός κανόνας προβλέπει, κατ' ουσίαν, ότι, αν οι γονείς φέρουν το ίδιο επώνυμο (συνήθως το επώνυμο ενός από τους συζύγους), τότε το τέκνο θα φέρει το ίδιο αυτό επώνυμο, αλλά, σε αντίθετη περίπτωση, μπορούν να επιλέξουν για το τέκνο είτε το επώνυμο του πατέρα είτε το επώνυμο της μητέρας. Ένας άλλος κανόνας που έχει εφαρμογή σε πολλά κράτη μέλη προβλέπει ότι όλα τα τέκνα ενός ζεύγους πρέπει να φέρουν το ίδιο επώνυμο, οπότε, στην πραγματικότητα, επιλογή υφίσταται μόνο για το πρωτότοκο τέκνο.

13 Η δυνατότητα συνδυασμού των επωνύμων των δύο γονέων για τον σχηματισμό του επωνύμου του τέκνου αποτελεί αντικείμενο αντιφατικών κανόνων στα διάφορα κράτη μέλη. Σε ορισμένα κράτη προβλέπεται σχετική ειδική ρύθμιση ή ακόμη και σχετική υποχρέωση, σε άλλα δε σχετική ειδική απαγόρευση. Στη Δανία είναι δυνατή η ένωση των δύο επωνύμων με παύλα, όχι όμως ο συνδυασμός τους χωρίς παύλα (6). Στην Πορτογαλία ο κανόνας είναι πολύ ελαστικότερος: το τέκνο μπορεί να φέρει επώνυμο το οποίο συντίθεται κατά ανώτατο όριο από τέσσερα στοιχεία, επιλεγόμενα μεταξύ των επωνύμων ενός από τους δύο γονείς ή αμφοτέρων, ακόμη και μεταξύ των επωνύμων ενός ή περισσοτέρων από τους ανιόντες, μολονότι η γενική πρακτική σχηματισμού των επωνύμων ανταποκρίνεται στο ισπανικό σύστημα (συγκεκριμένα, κατά το μέρος που το επώνυμο της μητέρας και του πατέρα είναι αντεστραμμένα).

14 Η μεγαλύτερη στην Ευρωπαϋκή Ένωση ελευθερία επιλογής παρατηρείται στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου (όπως και σε άλλες χώρες του κόσμου όπου ισχύει σύστημα κοινού δικαίου) δεν προβλέπεται κανόνας δικαίου για τον καθορισμό του επωνύμου των τέκνων. Κατά συνέπεια, κατά την κατάρτιση ληξιαρχικής πράξεως γεννήσεως, οι γονείς μπορούν θεωρητικώς να επιλέξουν οποιοδήποτε επώνυμο επιθυμούν, ακόμη και αν, στην πραγματικότητα της κοινωνικής ζωής, το επώνυμο του πατέρα κατεξοχήν υπερισχύει.

15 Στο Βέλγιο ο κανόνας που καθιερώνει το άρθρο 335 του Αστικού Κώδικα προβλέπει κατ' ουσίαν ότι ένα τέκνο φέρει μόνον το επώνυμο του πατέρα, εκτός αν δεν αποδεικνύεται η πατρότητα ή ο πατέρας έχει άλλη σύζυγο πλην της μητέρας· σε αμφότερες τις περιπτώσεις το τέκνο φέρει το επώνυμο της μητέρας.

16 Ορισμένες προτάσεις τροποποιήσεως της νομοθεσίας υποβλήθηκαν ενώπιον του Βελγικού Κοινοβουλίου. Αν οι προτάσεις αυτές γίνονταν δεκτές, θα αυξανόταν η ελευθερία επιλογής επωνύμου ενδεχομένως και μέσω της δυνατότητας εφαρμογής αρχών αντίστοιχων με αυτές που εφαρμόζονται στην Ισπανία. Ωστόσο, κατά την επ' ακροατηρίου συζήτηση, ο εκπρόσωπος της Βελγικής Κυβερνήσεως τόνισε ότι οι εν λόγω προτάσεις υποβλήθηκαν με πρωτοβουλία συγκεκριμένων εκπροσώπων και όχι της Κυβερνήσεως και ότι η εξέτασή τους αναβλήθηκε sine die λόγω των επερχόμενων βουλευτικών εκλογών.

17 Στην Ισπανία οι κρίσιμες διατάξεις περιέχονται κυρίως στα άρθρα 108 και 109 του Αστικού Κώδικα. Όπως προαναφέρθηκε, σύμφωνα με τον γενικό και παραδοσιακό κανόνα, κάθε τέκνο εγγάμου ζεύγους φέρει διπλό επώνυμο, αποτελούμενο από το πρώτο μέρος του επωνύμου του πατέρα και από το πρώτο μέρος του επωνύμου της μητέρας.

18 Το 1999 το άρθρο 109 του ισπανικού Αστικού Κώδικα τροποποιήθηκε προκειμένου να καταστεί δυνατό για τους γονείς να δίδουν στα τέκνα τους, πριν από τη γέννηση του πρώτου τέκνου, επώνυμο αποτελούμενο από τα εν λόγω στοιχεία, αλλά με αντίστροφη σειρά, να προηγείται δηλαδή το πρώτο μέρος του επωνύμου της μητέρας.

Η μεταβολή επωνύμου

19 Όπως συμβαίνει στην περίπτωση καθορισμού επωνύμου, υφίστανται μεγάλες διαφορές μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τις συνθήκες υπό τις οποίες ένα πρόσωπο μπορεί να αποκτήσει ή να χρησιμοποιήσει άλλο επώνυμο πλην αυτού που αναγράφεται στο πιστοποιητικό γεννήσεώς του. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, ένα πρόσωπο θεωρείται ότι δεσμεύεται διά βίου από το επώνυμό του, τόσο από νομικής απόψεως όσο και στην κοινωνική πρακτική (με εξαίρεση τις μεταβολές που επέρχονται λόγω συστάσεως και/ή λύσεως γάμου). Προβλέπονται, ωστόσο, εξαιρέσεις από αυτή τη γενική αρχή.

20 Όπως προαναφέρθηκε, μεγαλύτερη ευελιξία στο εν λόγω ζήτημα παρατηρείται στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου απλώς προβλέπεται η δυνατότητα χρησιμοποιήσεως διαφορετικού επωνύμου στην καθημερινή ζωή, χωρίς να απαιτείται καμία τυπική διαδικασία, ή η επίσημη μεταβολή επωνύμου με «deed poll» (μονομερή δικαιοπραξία) ή με «statutory declaration» (επίσημη δήλωση), διαδικασία για την οποία δεν απαιτείται εν γένει σχετική έγκριση. Στα περισσότερα από τα λοιπά κράτη μέλη, ωστόσο, η επίσημη μεταβολή επωνύμου προϋποθέτει έγκριση των αρχών και πρέπει να στηρίζεται σε εύλογη αιτία.

21 Στο Βέλγιο η μεταβολή επωνύμου επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και εφόσον αποδεικνύεται ότι οι λόγοι για τους οποίους ζητείται είναι σοβαροί (7). Στους λόγους αυτούς συγκαταλέγεται το ενδεχόμενο το πραγματικό επώνυμο να είναι κακόηχο ή να πρόκειται για ξενικό επώνυμο που περιπλέκει την ένταξη του προσώπου που το φέρει στη βελγική κοινωνία. Σοβαρός λόγος θεωρείται η κατάσταση κατά την οποία τα τέκνα των ίδιων γονέων φέρουν διαφορετικά επώνυμα, διότι το ένα καθορίστηκε σύμφωνα με το ισπανικό δίκαιο και το άλλο σύμφωνα με το βελγικό δίκαιο. Στην Ισπανία οι σχετικές αιτήσεις πρέπει επίσης να στηρίζονται σε εύλογη αιτία. Σε αμφότερες τις χώρες αυτές, η δυνατότητα αιτήσεως μεταβολής επωνύμου περιορίζεται στους υπηκόους του οικείου κράτους.

22 Σε ορισμένα κράτη μέλη, όπως η Γαλλία, μολονότι οι διατάξεις που διέπουν τη μεταβολή επωνύμου στα ληξιαρχικά βιβλία είναι αυστηρές, είναι δυνατή και θεμιτή η χρήση ψευδωνύμων ή φανταστικών ονομάτων στην καθημερινή ζωή και ακόμη και σε ορισμένα επίσημα έγγραφα. Τα ονόματα αυτά είναι αμιγώς προσωπικά και δεν μπορούν να μεταφερθούν στους κατιόντες. Αυτή η δυνατότητα δεν ισχύει πάντως στο Βέλγιο.

Οι κρίσιμες διατάξεις της Συνθήκης

23 Οι κύριες διατάξεις της Συνθήκης στις οποίες έγινε αναφορά εν προκειμένω είναι τα άρθρα 17 ΕΚ και 18 ΕΚ (8), που ορίζουν τα εξής:

«Άρθρο 17

1. Θεσπίζεται ιθαγένεια της Ένωσης. Πολίτης της Ένωσης είναι κάθε πρόσωπο που έχει την υπηκοότητα ενός κράτους μέλους. Η ιθαγένεια της Ένωσης συμπληρώνει και δεν αντικαθιστά την εθνική ιθαγένεια (9).

2. Οι πολίτες της Ένωσης έχουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που προβλέπονται από την παρούσα Συνθήκη.

Άρθρο 18

1. Κάθε πολίτης της Ένωσης έχει το δικαίωμα να κυκλοφορεί και να διαμένει ελεύθερα στο έδαφος των κρατών μελών, υπό την επιφύλαξη των περιορισμών και με τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στην παρούσα Συνθήκη και στις διατάξεις που θεσπίζονται για την εφαρμογή της.

 «1. Παν πρόσωπον δικαιούται εις τον σεβασμόν της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής του, της κατοικίας του και της αλληλογραφίας του.
2. Δεν επιτρέπεται να υπάρξη επέμβασις δημοσίας αρχής εν τη ασκήσει του δικαιώματος τούτου, εκτός εάν η επέμβασις αύτη προβλέπεται υπό του νόμου και αποτελεί μέτρον το οποίον, εις μίαν δημοκρατικήν κοινωνίαν, είναι αναγκαίον διά την εθνικήν ασφάλειαν, την δημοσίαν ασφάλειαν, την οικονομικήν ευημερίαν της χώρας, την προάσπισιν της τάξεως και την πρόληψιν ποινικών παραβάσεων, την προστασίαν της υγείας ή της ηθικής, ή την προστασίαν των δικαιωμάτων και ελευθεριών άλλων.»

27 Σε πολλές υποθέσεις και ιδίως στις υποθέσεις Burghartz και Stjerna, το Ευρωπαϋκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έκρινε ότι, μολονότι το άρθρο 8 της οικείας Συμβάσεως δεν αφορά ρητώς το ζήτημα του επωνύμου, το ζήτημα αυτό συνδέεται με την προσωπική και οικογενειακή ζωή των προσώπων, δεδομένου ότι αποτελεί μέσο εξατομικεύσεώς τους και άπτεται οικογενειακών δεσμών (10).
Άλλες διεθνείς διατάξεις
28 Η κατάσταση που ήγειρε το πρόβλημα της προκειμένης υποθέσεως δεν είναι πρωτοφανής (αντιθέτως, η συχνότητα κατά την οποία παρατηρούνται ανάλογες καταστάσεις αυξάνεται διαρκώς), πραγματοποιήθηκαν δε επανειλημμένες προσπάθειες αντιμετωπίσεώς της στο πλαίσιο διεθνών συμφωνιών αφορωσών κανόνες περί συγκρούσεως νόμων.
29 Το άρθρο 1 της Συμβάσεως της Διεθνούς Επιτροπής Προσωπικής Καταστάσεως (ΔΕΠΚ) για την εφαρμοστέα νομοθεσία σε θέματα επωνύμων και ονομάτων ορίζει τα εξής (11):
«1. Τα επώνυμα και τα ονόματα καθορίζονται από το κράτος του οποίου υπήκοος είναι ο ενδιαφερόμενος. Προς τούτο, οι σχετικές με επώνυμα και ονόματα καταστάσεις ρυθμίζονται από τη νομοθεσία του εν λόγω κράτους.
2. Σε περίπτωση μεταβολής ιθαγένειας, εφαρμόζεται η νομοθεσία του κράτους της νέας ιθαγένειας.»
30 Σύμφωνα με το άρθρο 2, η νομοθεσία που υποδεικνύει η σύμβαση εφαρμόζεται ακόμη και αν πρόκειται περί της νομοθεσίας μη συμβαλλόμενου κράτους και, βάσει του άρθρου 4, η εφαρμογή του νόμου αυτού μπορεί να αποκλειστεί μόνον αν είναι προδήλως ασυμβίβαστη προς τη δημόσια τάξη.
31 Η σύμβαση αυτή δεν καλύπτει τις περιπτώσεις διπλής ιθαγένειας. Η επεξηγηματική έκθεση επισημαίνει το πρόβλημα, εξηγεί όμως ότι έχει αποφασισθεί ότι «το ζήτημα των επωνύμων ήταν τόσο περιορισμένο ώστε δεν κατέστη δυνατή η θέσπιση σχετικού κανόνα».
32 Το άρθρο 3 της Συμβάσεως της Χάγης όσον αφορά τη ρύθμιση ορισμένων ζητημάτων ιδιωτικού διεθνούς δικαίου αναφορικά με την ιθαγένεια (12) προβλέπει ότι ένα πρόσωπο με διπλή ή πολλαπλή ιθαγένεια μπορεί να θεωρηθεί από καθένα από τα κράτη των οποίων έχει την ιθαγένεια ως υπήκοός του. Μολονότι η Ισπανία δεν έχει κυρώσει τη σύμβαση, τόσο το Βέλγιο όσο και η Ισπανία ακολουθούν την πρακτική αυτή όσον αφορά την επιλογή της νομοθεσίας βάσει της οποίας θα δοθεί επώνυμο σε τέκνο με πολλαπλή ιθαγένεια, ήτοι με τη βελγική ή την ισπανική ιθαγένεια, ανάλογα με την περίπτωση, και μία ή περισσότερες άλλες ιθαγένειες (13).
33 Το πρόβλημα που ανακύπτει στην παρούσα υπόθεση απασχόλησε σε διαφορετικό επίπεδο και μια άλλη Σύμβαση ΔΕΠΚ σχετική με τη χορήγηση πιστοποιητικού διαφορετικών επωνύμων (14), της οποίας το άρθρο 1 ορίζει τα εξής:
«1. Το πιστοποιητικό διαφορετικών επωνύμων που καθιερώνει η παρούσα Σύμβαση σκοπεί στη διευκόλυνση της αποδείξεως της ταυτότητας των προσώπων που, λόγω των διαφορών που υφίστανται μεταξύ των νομοθεσιών ορισμένων κρατών, όσον αφορά ειδικότερα τον γάμο, τη συγγένεια ή την υιοθεσία, δεν φέρουν ένα και το ίδιο επώνυμο.
2. Μοναδικός σκοπός του εν λόγω πιστοποιητικού είναι να βεβαιώσει ότι τα διαφορετικά επώνυμα που αναφέρει αφορούν, σύμφωνα με τις διάφορες νομοθεσίες, το ίδιο πρόσωπο. Η χρήση του πιστοποιητικού δεν πρέπει να αντιβαίνει σε έννομες διατάξεις διέπουσες τη χορήγηση επωνύμου.»
34 Σύμφωνα με το άρθρο 2, ένα τέτοιο πιστοποιητικό «πρέπει, κατόπιν προσκομίσεως σχετικών εγγράφων, να χορηγείται σε κάθε ενδιαφερόμενο, είτε από τις αρμόδιες αρχές του συμβαλλόμενου κράτους του οποίου είναι υπήκοος είτε από τις αρμόδιες αρχές του συμβαλλόμενου κράτους σύμφωνα με τη νομοθεσία του οποίου καθορίστηκε». Το άρθρο 3 προβλέπει ότι το εν λόγω πιστοποιητικό γίνεται δεκτό σε κάθε συμβαλλόμενο κράτος «ως τεκμήριο, μέχρι αποδείξεως του εναντίου, της ακρίβειας των στοιχείων που αφορούν τα διαφορετικά επώνυμα του οικείου προσώπου».
35 Αμφότερες οι προαναφερθείσες συμβάσεις της ΔΕΠΚ υπεγράφησαν από πολλά κράτη μέλη της Ευρωπαϋκής Ενώσεως, συμπεριλαμβανομένων του Βελγίου και της Ισπανίας. Ενώ όμως η Ισπανία έχει επίσης κυρώσει τις δύο συμβάσεις, οι οποίες ισχύουν στις σχέσεις της με τα λοιπά συμβαλλόμενα κράτη που τις έχουν επίσης κυρώσει, δεν ισχύει το ίδιο για το Βέλγιο (15).
36 Τέλος, μπορεί να γίνει αναφορά και στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα του παιδιού (16). Το άρθρο 3, παράγραφος 1, ορίζει τα εξής: «Σε όλες τις αποφάσεις που αφορούν τα παιδιά, είτε αυτές λαμβάνονται από δημόσιους ή ιδιωτικούς οργανισμούς κοινωνικής προστασίας, είτε από τα δικαστήρια, τις διοικητικές αρχές ή από τα νομοθετικά όργανα, πρέπει να λαμβάνεται πρωτίστως υπόψη το συμφέρον του παιδιού». Το άρθρο 7, παράγραφος 1, προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι το παιδί πρέπει να «εγγράφεται στο ληξιαρχείο αμέσως μετά τη γέννησή του και να έχει από εκείνη τη στιγμή το δικαίωμα ονόματος» και το άρθρο 8, παράγραφος 1, ορίζει ότι: «[τ]α συμβαλλόμενα κράτη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να σέβονται το δικαίωμα του παιδιού για διατήρηση της ταυτότητάς του, συμπεριλαμβανομένων της ιθαγένειάς του, του ονόματός του και των οικογενειακών σχέσεών του, όπως αυτά αναγνωρίζονται από τον νόμο, χωρίς παράνομη ανάμιξη».

Η διαδικασία της κύριας δίκης

37 Ο Carlos Garcia Avello, Ισπανός υπήκοος, τέλεσε γάμο με τη Βελγίδα Isabelle Weber το 1986. Απέκτησαν δύο τέκνα γεννηθέντα στο Βέλγιο το 1988 και το 1992, αντιστοίχως, τα οποία έχουν διπλή ιθαγένεια, ισπανική και βελγική. Στα βελγικά πιστοποιητικά γεννήσεώς τους τα τέκνα φέρουν το επώνυμο Garcia Avello, σύμφωνα με τη βελγική νομοθεσία και πρακτική. Τα τέκνα ενεγράφησαν επίσης στην προξενική αρχή της πρεσβείας της Ισπανίας στις Βρυξέλλες, με το επώνυμο Garcia Weber, σύμφωνα με την ισπανική νομοθεσία και πρακτική.

38 To 1995 οι γονείς ζήτησαν επισήμως από τις βελγικές αρχές τη μεταβολή του επωνύμου των τέκνων από Garcia Avello σε Garcia Weber. Επισήμαναν ότι το ισπανικό σύστημα στον τομέα των επωνύμων είχε βαθιές ρίζες στη νομοθεσία, την παράδοση και τα έθιμα της Ισπανίας, στοιχεία με τα οποία τα τέκνα συνδέονταν στενότερα. Το ότι τα τέκνα έφεραν το επώνυμο Garcia Avello σήμαινε, στο πλαίσιο του συστήματος αυτού, ότι επρόκειτο για τον αδερφό και την αδερφή του πατέρα τους και όχι για τα τέκνα του, πράγμα που τους στερούσε κάθε δεσμό με το επώνυμο της μητέρας τους. Η μεταβολή που ζητήθηκε σκοπούσε στο να μπορούν τα τέκνα να φέρουν το ίδιο επώνυμο στο Βέλγιο και την Ισπανία· δεν ήταν ικανό να προκαλέσει βλάβη σε τρίτους ή σύγχυση, η δε σταθερή παρουσία του στοιχείου «Garcia» στο επώνυμο των τέκνων αρκούσε για την επιβεβλημένη διαφύλαξη της συνέχειας του επωνύμου.

39 Το 1997 ο Βέλγος Υπουργός Δικαιοσύνης πρότεινε να απλοποιηθεί το επώνυμο των τέκνων σε «Garcia». Οι γονείς δεν δέχθηκαν την πρόταση αυτή (17) και τότε ο υπουργός ανακοίνωσε στον Garcia Avello ότι η Κυβέρνηση έκρινε ότι δεν υφίσταντο επαρκείς λόγοι για να προτείνει να γίνει δεκτή η αρχική αίτησή τους, διότι «κάθε αίτηση περί προσθήκης του επωνύμου της μητέρας στο επώνυμο του πατέρα για ένα τέκνο συνήθως απορρίπτεται, διότι στο Βέλγιο τα τέκνα φέρουν το επώνυμο του πατέρα τους».

40 Ο Garcia Avello έβαλε κατά της απορριπτικής αυτής αποφάσεως ενώπιον του Conseil d'Ιtat, προβάλλοντας διάφορους λόγους και ιδίως το ότι η εν λόγω απόφαση αντέβαινε τόσο στο Βελγικό Σύνταγμα όσο και στο άρθρο 18 ΕΚ, διότι αντιμετώπιζε δύο διαφορετικές καταστάσεις (τέκνα με αμιγώς βελγική ιθαγένεια και τέκνα με διπλή ιθαγένεια) με τον ίδιο τρόπο, χωρίς καμία αντικειμενική εξήγηση.
41 To Βελγικό Δημόσιο αντέταξε τα ακόλουθα επιχειρήματα: i) το επώνυμο εμπίπτει στην προσωπική κατάσταση του ενδιαφερομένου, συνεπώς διέπεται από την εθνική νομοθεσία· όταν ο ενδιαφερόμενος έχει διπλή ιθαγένεια, βάσει της Συμβάσεως της Ξάγης του 1930 (18) κατισχύει το δίκαιο που εφαρμόζει το επιληφθέν δικαστήριο, ήτοι, εν προκειμένω, το βελγικό δίκαιο· ii) η οικεία διοικητική πρακτική δεν αφορά όλους τους Βέλγους υπηκόους, αλλά μόνον όσους έχουν διπλή ιθαγένεια, προκειμένου να μην αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο διαφορετικές καταστάσεις· iii) λαμβανομένου υπόψη ότι τα τέκνα με βελγική ιθαγένεια φέρουν αποκλειστικώς το επώνυμο του πατέρα τους, η χορήγηση ετέρου επωνύμου είναι δυνατό να προκαλέσει αμφισβητήσεις περί της καταγωγής του τέκνου· iv) για να περιορισθούν τα μειονεκτήματα που απορρέουν από τη διπλή ιθαγένεια, προτείνεται στους αιτούντες που βρίσκονται σε τέτοια κατάσταση να διατηρήσουν μόνον το πρώτο επώνυμο του πατέρα· είναι δυνατή, κατ' εξαίρεση, η λήψη ευνοϋκής αποφάσεως όταν δεν υφίστανται αρκετά συνδεκτικά στοιχεία με το Βέλγιο ή είναι σκόπιμη η αποκατάσταση της χρήσεως κοινού επωνύμου μεταξύ των μελών μιας οικογένειας, όμως, εν προκειμένω, οι προϋποθέσεις αυτές δεν συνέτρεχαν· v) τέλος, κατά την έννοια του άρθρου 18 ΕΚ, η ελεύθερη κυκλοφορία συνίσταται κυρίως στην εξάλειψη των συνόρων και την κατάργηση των ελέγχων στα σύνορα, η δε ελευθερία διαμονής σημαίνει δυνατότητα εγκαταστάσεως εντός των κρατών μελών της Ευρωπαϋκής Ενώσεως· η προσβαλλόμενη πράξη δεν δύναται να παραβεί τη διάταξη αυτή, δεδομένου ότι η άσκηση των εν λόγω ελευθεριών ουδόλως εξαρτάται από τη χρήση συγκεκριμένου επωνύμου.

42 Το Conseil d'Ιtat δέχεται ότι η οικεία διοικητική πρακτική αφορά μόνον τα πρόσωπα με διπλή ιθαγένεια και δεν αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο αυτά τα πρόσωπα και εκείνα που δεν έχουν βελγική ιθαγένεια. Θεωρεί ωστόσο ότι το άρθρο 18 ΕΚ μπορεί να ασκήσει επιρροή, δεν ισχύει όμως το ίδιο για το άρθρο 43 ΕΚ, που αφορά την ελευθερία εγκαταστάσεως, διότι το ζήτημα αυτό δεν τίθεται όσον αφορά τα ανήλικα τέκνα για τα οποία ζητείται η μεταβολή επωνύμου.
43 Κατά συνέπεια, το Conseil d'Ιtat ανέστειλε την ενώπιόν του διαδικασία και ζήτησε από το Δικαστήριο την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως επί του εξής ερωτήματος:
«Πρέπει οι αρχές του κοινοτικού δικαίου στον τομέα της ευρωπαϋκής ιθαγενείας και της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων, που προβλέπουν ειδικώς τα άρθρα 17 [ΕΚ] και 18 [ΕΚ], να ερμηνευθούν κατά την έννοια ότι δεν επιτρέπουν στις βελγικές διοικητικές αρχές, στις οποίες υποβλήθηκε αίτηση μεταβολής επωνύμου ανηλίκων τέκνων που κατοικούν στο Βέλγιο και έχουν διπλή ιθαγένεια, βελγική και ισπανική -αίτηση της οποίας η αιτιολογία στηρίζεται, χωρίς να συντρέχουν άλλες ιδιαίτερες περιστάσεις, στο γεγονός ότι τα τέκνα αυτά πρέπει να φέρουν το επώνυμο που τους αναγνωρίζεται βάσει του ισπανικού δικαίου και της ισπανικής παραδόσεως-, να αρνηθούν την εν λόγω μεταβολή, ισχυριζόμενες, πρώτον, ότι μια τέτοια αίτηση "συνήθως απορρίπτεται, διότι στο Βέλγιο τα τέκνα φέρουν το επώνυμο του πατέρα τους" -ιδίως όταν η συνήθης στάση των αρχών προκύπτει από το ότι η χορήγηση ετέρου επωνύμου δύναται, στο πλαίσιο της κοινωνικής ζωής στο Βέλγιο, να προκαλέσει αμφισβητήσεις περί της καταγωγής του τέκνου-, δεύτερον, ότι, για να περιορισθούν τα μειονεκτήματα που απορρέουν από τη διπλή ιθαγένεια, προτείνεται, εξάλλου, στους αιτούντες που βρίσκονται σε τέτοια κατάσταση να διατηρήσουν μόνον το πρώτο επώνυμο του πατέρα και, τέλος, ότι είναι δυνατή, κατ' εξαίρεση, η λήψη ευνοϋκής αποφάσεως όταν δεν υφίστανται αρκετά συνδετικά στοιχεία με το Βέλγιο ή είναι σκόπιμη η αποκατάσταση της χρήσεως κοινού επωνύμου μεταξύ των μελών μιας οικογένειας;»

(1) - Είναι επίσης δυνατό -όπως, για παράδειγμα, στη Σουηδία- για ένα πρόσωπο να φέρει «ενδιάμεσο όνομα», το οποίο εμπίπτει σε αμφότερες τις κατηγορίες.

(2) - Ακόμη και οι Γάλλοι, που αποδίδουν την έννοια του μικρού ονόματος με τον όρο «prιnom», συχνά το τοποθετούν μετά το επώνυμο, κυρίως σε επίσημες ή σχεδόν επίσημες περιστάσεις.

(3) - Τα αδέρφια φέρουν συνήθως διαφορετικά «επώνυμα» ανάλογα με το φύλο τους -ο ισλανδικός όρος που χρησιμοποιείται για την έννοια επώνυμο σημαίνει στην πραγματικότητα στοιχείο εξατομικεύσεως- και στους ισλανδικούς καταλόγους ονομάτων ακολουθείται συνήθως αλφαβητική σειρά βάσει του μικρού ονόματος. Ωστόσο, ορισμένες οικογένειες στην Ισλανδία φέρουν οικογενειακό επώνυμο, το οποίο μπορεί να μεταφερθεί αμετάβλητο από γενεά σε γενεά.

(4) - Είναι ενδιαφέρουσα η επισήμανση ότι, τουλάχιστον στη Φινλανδία και τη Σουηδία, ο κανόνας περί «ημεδαπής νομοθεσίας» δεν εφαρμόζεται στους Ισλανδούς υπηκόους, ακριβώς λόγω της διαφοράς μεταξύ των συστημάτων καθορισμού επωνύμου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙ ΕΠΩΝΥΜΩΝ"