Τα Άγραφα κατά την Τουρκοκρατία

                

            Για την προέλευση του τοπωνυμίου Άγραφα και για τα γεωγραφικά όρια, τα οποία προσδιόριζαν την περιοχή,  υπάρχει διχογνωμία. Σύμφωνα με την άποψη του Κασομούλη, άποψη με την οποία συντάσσονται πολλοί μελετητές, η ονομασία  Άγραφα επικράτησε, επειδή η περιοχή δεν είχε εγγραφεί στα τουρκικά φορολογικά πρωτόκολλα. Άλλη όμως εκδοχή μετατοπίζει τα πράγματα στη βυζαντινή εποχή και αποτελεί επιχείρημα ισχυρό  για αμφισβήτηση της άποψης του Κασομούλη.---

          Συγκεκριμένα, όταν ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Κωνσταντίνος ο Κοπρώνυμος (741-775) εξέδωσε διαταγή για αφαίρεση των εικόνων από τις εκκλησίες , οι Αγραφιώτες όχι μόνο δεν υπάκουσαν, αλλά προέβησαν στη θανάτωση των ανθρώπων , τους οποίους ο αυτοκράτορας  είχε αποστείλει , για να διαπιστώσουν την εφαρμογή ή μη της διαταγής του. Αυτό το γεγονός προκάλεσε την απόφασή του να διαγράψει ολόκληρη την περιοχή από το χάρτη της αυτοκρατορίας  και από τότε , σύμφωνα με τα παραπάνω, επικράτησε η ονομασία Άγραφα .

          Αλλά και για τα γεωγραφικά τους όρια οι απόψεις δεν συμπίπτουν. Διαφορετικά τα ορίζει ο Πουκεβίλ, διαφορετικά ο Κασομούλης, αλλά και όσοι άλλοι ασχολήθηκαν  με την περιοχή. Ο Κασομούλης τα προσδιορίζει ανατολικώς μέχρι τη Γιαννιτσού, δυτικώς μέχρι τη γέφυρα  Κοράκου και τον Αχελώο ποταμό, βορείως μέχρι τη Σαλαμπριά και μεσημβρινώς μέχρι τον Αγαλινό ποταμό και το Βελούχι.[1] Ο Πουκεβίλ θεωρεί ότι αποτελούν    συνέχεια του βιλαετιού του Ασπροποτάμου και τα ταυτίζει με την Αιτωλική Αγραΐδα.

          Λαμβάνοντας υπόψη τις πληροφορίες του Κασομούλη και του Πουκεβίλ, πρέπει να δεχθούμε ότι τα όρια των Αγράφων περιελάμβαναν το βορειοδυτικό σύνορο του νομού Καρδίτσης με το νομό Τρικάλων, την περιοχή που ακολουθεί τη διαδρομή του Αχελώου από τη γέφυρα Κοράκου προς βορράν μέχρι τον Αγαλινό  προς νότο και χωρίζει τα Άγραφα από τον Βάλτο και την Άρτα, τη νοητή γραμμή από την εκβολή του Αγαλινού μέχρι το Βελούχι  και τέλος το σύνολο των χωριών του ορεινού όγκου της Καρδίτσης. Βεβαίως, τα όρια αυτά δεν ήταν σταθερά. Άλλοτε επεκτείνονταν και άλλοτε συρρικνώνονταν, ανάλογα με τη δύναμη που διέθετε κάθε φορά ο αρματολάρχης  και τις σχέσεις του με τα γειτονικά αρματολίκια.

          Σύμφωνα πάντως με τα προαναφερθέντα όρια ,  τα Άγραφα συναποτελούσαν οι τέως Δήμοι Γόμφων, Νευρουπόλεως , Ιτάμου, Αργιθέας, Μενελαΐδος , Ταμασίου, Ιθώμης (στο ορεινό, δυτικό και νότιο τμήμα του σημερινού νομού Καρδίτσης ) , Αγραίων, Αγράφων, Απεραντίων, Κτημενίων, Δολόπων (ορεινό βόρειο τμήμα του σημερινού νομού Ευρυτανίας) και οι κοινότητες Νεοχωρίου και Παλαιοκάστρου (σημερινής επαρχίας Φθιώτιδας) κατά τον Πουκεβίλ, και Γιαννιτσούς, κατά τον Κοσομούλη.[2]

          Σήμερα, η περιοχή περιλαμβάνει το ορεινό τμήμα του νομού Καρδίτσης, δεσπόζουσα θέση στο οποίο κατέχει η Αργιθέα με τα ιστορικά χωριά της, που αποτελεί αναμφίβολα την καρδιά  των Αγράφων, και το ορεινό επίσης τμήμα του νομού Ευρυτανίας.[3]

          Εξαιτίας του φυσικού εγκλεισμού τους ανάμεσα σε βουνά και της απόστασης, η οποία τα χωρίζει από τις πεδινές περιοχές , διαμορφώθηκε στους κατοίκους τους , κατά τους χρόνους της δουλείας, άκαμπτο και αδούλωτο φρόνημα και τους έκανε ασυμβίβαστους με τον τουρκοκρατούμενο κάμπο.

          Η ιστορική όμως έρευνα στάθηκε ιδιαιτέρως φειδωλή απέναντί τους και έμεινε μακριά από μια σοβαρή διεξοδική παρουσίαση της πορείας τους στο χρόνο. Αποτέλεσμα του γεγονότος αυτού είναι η διαστρέβλωση και συχνά η παραποίηση της ιστορικής πραγματικότητας σε κείμενα που κατά καιρούς εμφανίζονται και βρίθουν ανακριβειών.

          Ίσως αυτό να οφείλεται στην αντίληψη με την οποία συχνά αντιμετωπίζεται η Ιστορία. Αντίληψη που τη θέλει να ασχολείται με το αξιόλογο, το σπουδαίο και να παρακάμπτει το τοπικό. Έτσι όμως, δημιουργούνται πολλές δυσκολίες άντλησης πληροφοριών για τις τοπικές κοινωνίες , την καθημερινή ζωή σε αυτές και τον πολιτισμό που δημιουργείται στα όριά τους.

          Δεν θα απομακρυνόμασταν λοιπόν πολύ από την αλήθεια, αν υποστηρίζαμε ότι ο τοπικός  πολιτισμός των Αγράφων αντιμετωπίσθηκε ως κατώτερος , επειδή οι κάτοικοί τους έζησαν κάτω από ιδιαιτέρως δύσκολες συνθήκες.

          Με επίγνωση όλων αυτών επιχειρείται η συνοπτική τούτη αναφορά στην Ιστορία τους, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Οπωσδήποτε, η όποια προσπάθεια παρουσίασης της  Ιστορίας της συγκεκριμένης περιοχής καθίσταται δυσχερής, καθ’ όσον  οι πηγές δεν είναι πολλές. Στο γεγονός αυτό οφείλονται βεβαίως και όσα αντιφατικά και αλληλοαναιρούμενα  έχουν υποστηριχθεί κατά καιρούς.

          Η Θεσσαλία κατακτήθηκε από το σουλτάνο Βαγιαζίτ Α΄, το 1393, και οργανώθηκε σε σαντζάκιο[4] , το οποίο είχε ως πρωτεύουσα τα Τρίκαλα και γι’ αυτό ονομάσθηκε σαντζάκιο των Τρικάλων.[5] Στο σαντζάκιο των Τρικάλων  περιήλθαν και τα Άγραφα , που αποτέλεσαν μάλιστα  έναν εκ των καζάδων του.[6]

          Όπως ήταν φυσικό, ο έλεγχος της τουρκικής διοίκησης ήταν εμφανής σε όλο τον πεδινό χώρο. Η καθυπόταξη του πληθυσμού στο χώρο αυτό και η πολιτική που ακολουθήθηκε επί των γαιών είχαν ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση της μικρής ιδιοκτησίας  και τη συγκέντρωση μεγάλων εδαφικών εκτάσεων στα χέρια λίγων. Οι νέες  συνθήκες που διαμορφώθηκαν στον κάμπο, αλλά και οι καταπιέσεις των Τούρκων, έστρεψαν τον πληθυσμό προς τον ορεινό όγκο των Αγράφων[7] . Η στροφή αυτή του πληθυσμού προς τα ορεινά πήρε μεγαλύτερες διαστάσεις , όταν εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλία οι Κονιάροι, όπως ονομάζονταν οι άνθρωποι που μεταφέρθηκαν από τη Μικρά Ασία , για την καλύτερη εκμετάλλευση της γης [8].

          Βεβαίως, ο ορεινός πληθυσμός, από τους πρώτους κιόλας χρόνους της οθωμανικής κυριαρχίας, δεν έδειξε καμιά διάθεση για αποδοχή και συμβιβασμό. Παρέμεινε ανυπότακτος και δεν άργησε να συγκροτήσει τους πρώτους πυρήνες  αντίστασης. Οι πυρήνες αυτοί αποτέλεσαν τη βάση για την οργάνωση των σωμάτων της κλεφτουριάς , που έμελλαν να προκαλέσουν ανυπέρβλητα προβλήματα στον κατακτητή , αφού οι κλέφτες δεν έμειναν κλεισμένοι στα λημέρια τους, στις βουνοκορφές . Διατηρούσαν επικοινωνία  και με τα πεδινά , προκειμένου να εξασφαλίζουν τα απαραίτητα αγαθά. Συχνά , όμως , οι επισκέψεις τους στον κάμπο έπαιρναν τη μορφή επιδρομών με στόχο τη λεηλασία των οθωμανικών ιδιοκτησιών. Άλλες πάλι φορές ,  οι κλέφτες έφθαναν  στα πεδινά , κατέφεραν χτυπήματα στον κατακτητή και, πριν εκείνος προλάβει να αντιδράσει, ανέβαιναν στα απόκρημνα λημέρια τους , για να προετοιμάσουν το επόμενο χτύπημα.

          Ο έλεγχος των Τούρκων στις ορεινές αυτές περιοχές εξασθενούσε και  οι δυσκολίες που συναντούσαν στην προσπάθειά τους να επιβάλλουν την άτεγκτη κυριαρχία τους ήταν πολλές[9] .Ήταν φυσικό λοιπόν, να επικρατήσει στα Άγραφα πνεύμα ανεξαρτησίας, το οποίο δεν μπόρεσε να κάμψει καμιά τουρκική αρχή και κανένας εκπρόσωπός της.

          Θα πρέπει να θεωρηθεί βέβαιο ότι οι Τούρκοι, αντιλαμβανόμενοι πόσο επικίνδυνη ήταν οποιαδήποτε επέμβασή τους εκεί, προχώρησαν στην αναγνώριση προνομίων προς τους κατοίκους της περιοχής, μεταξύ των οποίων ήταν και η αυτονομία. Αυτό μπορεί να συναχθεί και από το γεγονός ότι, αργότερα , όταν ο Μουράτ Β΄ κυρίευσε οριστικά τη Θεσσαλία, τα Άγραφα έμειναν  έξω από την κυριαρχία του. Το απροσπέλαστο της περιοχής και ο φιλελεύθερος χαρακτήρας των κατοίκων έκαναν αδύνατη την επέκτασή του μέχρι εκεί. Γι’ αυτό ο Μουράτ προτίμησε να διαπραγματευθεί και να καταλήξει  σε συμφωνία (1446-1447)[10]. Η συμφωνία προέβλεπε ότι η περιοχή των Αγράφων δεν θα είναι καταγεγραμμένη στα φορολογικά πρωτόκολλα και δεν θα υπάρχει οθωμανικός στρατός σ’ αυτήν.[11] Σε αντάλλαγμα ο Μουράτ ζήτησε να καταβάλουν ατύπως οι  κάτοικοι  τον κεφαλικό φόρο, που είναι γνωστός ως χαράτζι, και αυτό ως δηλωτικό της εκ μέρους τους αναγνώρισης της σουλτανικής κυριαρχίας. Ο φόρος δεν ήταν ιδιαιτέρως βαρύς, αλλά οι τρόποι που χρησιμοποιούσαν οι εισπράκτορές του ήταν πολύ σκληροί. Βεβαίως, στην περίπτωση των Αγραφιωτών θα καταβαλλόταν στη δική τους διοίκηση. Όμως, δεν έχουμε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο φόρος καταβλήθηκε.[12] στις τουρκικές αρχές.

          Ωστόσο, ο Μουράτ και οι διάδοχοί του  δεν θα σταματήσουν τις προσπάθειες εξεύρεσης τρόπου,  με τον οποίο θα επέβαλαν έλεγχο και σε περιοχές , που  η γεωγραφική διαμόρφωση ευνοούσε τη δημιουργία νησίδων αντίστασης ή και ορμητήριο των κατοίκων τους για διεξαγωγή επιχειρήσεων εναντίον των τουρκικών δυνάμεων. Στις προσπάθειες  αυτές εντάσσεται και ο θεσμός των αρματολών , ο οποίος τώρα οργανώνεται  συστηματικά .[13]  Σε καίρια λοιπόν σημεία τέτοιων περιοχών τοποθετήθηκαν Έλληνες ή και Τούρκοι πολεμιστές και είχαν ως έργο τους τη φύλαξη του ευρύτερου χώρου και την άμβλυνση της διάθεσης για αντίσταση στον κατακτητή. Στην περίπτωση όμως των Αγράφων , όπου ιδρύθηκε το πρώτο αρματολίκι στην Ελλάδα, δεν προκύπτει από καμία βάσιμη πηγή ότι οι κάτοικοί τους δέχθηκαν να διαδραματίσουν έναν τέτοιο ρόλο και να προσφέρουν  καθ’ οιονδήποτε  τρόπο υπηρεσίες, που θα διευκόλυναν τη διείσδυση των Τούρκων. Παρέμειναν μέχρι τέλους ανυπότακτοι και το φιλοπόλεμο πνεύμα τους  απέτρεψε τους Οθωμανούς από κάθε σχέδιο να τους υποτάξουν.

Αργότερα , επί Σουλεϊμάν  Α΄ του Μεγαλοπρεπούς (1520-1566), ιδρύθηκαν αρματολίκια  στη Μακεδονία,  Θεσσαλία, Ήπειρο,  Αιτωλοακαρνανία και σε άλλα σημεία του ελλαδικού χώρου . Οι αρματολοί  στις περιοχές αυτές χρησιμοποιούνται από την τουρκική εξουσία εναντίον των κλεφτών.[14] Έναντι των υπηρεσιών τους εξασφάλιζαν οικονομικά ανταλλάγματα.

          Από τις αρχές όμως του 18^ου αι., η στάση των αρματολών αλλάζει, ανεξαρτητοποιούνται και συνεργάζονται στενά με τους κλέφτες. Το γεγονός αυτό φαίνεται ότι οδήγησε τους Τούρκους  στην απόφαση να αφαιρέσουν  τα αρματολίκια από τους Έλληνες και να  τα παραχωρήσουν στους εξισλαμισθέντες Αλβανούς και σε κάποιες περιπτώσεις να τα καταργήσουν.

          Μόνο το φιρμάνι με το οποίο ιδρύθηκε το αρματολίκι των Αγράφων ίσχυσε καθ’ όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας μέχρι την έναρξη της Επανάστασης. Δεν έλειψαν βεβαίως εκ μέρους των τουρκικών αρχών οι προσπάθειες άρσης της αυτονομίας και των ιδιαίτερων προνομίων που απολάμβανε η περιοχή.

          Η πιο σημαντική από αυτές θα εκδηλωθεί το 1525, από τον μπεηλέρμπεη της Ρούμελης,  ο οποίος  εισέβαλε στο χωριό Ταμάσι (σημ. Ανάβρα), αλλά αντιλήφθηκε νωρίς το μάταιο των σχεδίων του και  την  10 Μαΐου 1525 υπέγραψε τη συνθήκη του Ταμασίου, οι όροι της οποίας προέβλεπαν:

          «1. Άπαντα τα χωρία των Αγράφων αποτελούσιν αυτονομίαν, η οποία διοικείται υπό Συμβουλίου, έχοντος έδραν την παρά το οροπέδιον Νευροπόλεως ονομαστήν κωμόπολιν (κασαμπά) Νεοχώριον.

2. Ουδεμία τουρκική οικογέρνεια επιτρέπεται να κατοικήσει διαρκώς εις τα χωρία των Αγράφων εκτός του Φαναρίου.

3. Oι κάτοικοι  των πεδινών και ορεινών μερών επικοινωνούσι ελευθέρως.

4. Εκάστη κοινότης των Αγράφων υποχρεούται να πληρώνη εις την υψηλήν Πύλην ετησίως  δόσιμον 50.000 γρόσια. Το ποσόν δε τούτο θα αποστέλληται παρά του ειρημένου Συμβουλίου δι’ εμπίστου προσώπου εις την έδραν της  Ευδαιμονίας (Κωνσταντινούπολιν)» [15].

          Από το κείμενο της συνθήκης μπορούμε να συμπεράνουμε ότι αυτό , προφανώς, υπήρξε αποτέλεσμα αξιώσεων που προέβαλαν οι εκπρόσωποι των Αγραφιωτών , τις οποίες οι Τούρκοι αποδέχθηκαν στην προσπάθειά τους να κατευνάσουν το ανυπότακτο πνεύμα τους και να αποτρέψουν την εκδήλωση επιθετικών ενεργειών της κλεφτουριάς, που ήδη είχε φουντώσει στις δυσπρόσιτες βουνοκορφές. Άλλωστε, σε καμία  περίπτωση ο κατακτητής δεν θα ανεχόταν την όποια αμφισβήτηση της κυριαρχίας του. Η περίπτωση των Αγράφων είναι δηλωτική της αδυναμίας του να ελέγξει  και να καταστείλει την αμφισβήτηση, που πολύ συχνά οι κάτοικοί τους εξεδήλωναν προς την εξουσία του. Δεν μπορεί να εξηγηθεί διαφορετικά η ενδοτικότητα του κατακτητή. Αποτελεί λοιπόν ένδειξη της αδυναμίας του, να ελέγξει την περιοχή η αποδοχή του όρου περί μη εγκατάστασης τουρκικών οικογενειών στα χωριά των Αγράφων. ΄Ένδειξη αδυναμίας του αποτελεί επίσης, η αποδοχή της ελεύθερης επικοινωνίας του ορεινού και πεδινού χώρου. Η επικοινωνία αυτή είχε μεγάλη σημασία για τον ορεινό πληθυσμό, γιατί έτσι εξασφάλιζε την προμήθειά του σε τρόφιμα και  άλλα αναγκαία αγαθά. Η άρνηση του κατακτητή να επιτρέψει  την επικοινωνία  των ορεινών με το χώρο του κάμπου θα σηματοδοτούσε εχθρικές ενέργειες  των πρώτων με στόχο να διασπάσουν  τον αποκλεισμό τους και αυτές ήθελε με κάθε τρόπο να τις αποφύγει.

Η κατ’ εξαίρεση, σύμφωνα με τη συνθήκη, δυνατότητα εγκατάστασης τουρκικών οικογενειών στο Φανάρι και ο φόρος που θα κατέβαλαν οι κάτοικοι των Αγράφων στην Υψηλή  Πύλη δεν αποτελούν  παρά την προσπάθεια των Οθωμανών να αναγνωρισθεί έστω και τυπικώς η κυριαρχία τους στην περιοχή. Εξάλλου το Φανάρι απέχει μόλις δέκα χιλιόμετρα από την Καρδίτσα, δεν ανήκε στον ορεινό κορμό των Αγραφιώτικων χωριών και δεν φαίνεται  να διαπραγματεύθηκαν  επ’ αυτού οι εκπρόσωποί τους[16]. Όσο για τον μνημονευόμενο φόρο , όπως και στα προηγούμενα  σημειώσαμε , δεν προκύπτει από κάποια πηγή ότι αυτός καταβλήθηκε ή επιχειρήθηκε η είσπραξή του με τη γνωστή σκληρότητα που ακολουθούσαν όσοι ήταν εντεταλμένοι προς το σκοπό αυτό.

Οι όροι της συνθήκης του Ταμασίου τηρήθηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα με εξαίρεση εκείνον της ελεύθερης επικοινωνίας με τον πεδινό χώρο. Κατά καιρούς , βεβαίως, ο κατακτητής προσπάθησε να θέσει υπό τον έλεγχό του και τα ορεινά. Οι προσπάθειες αυτές θα ενταθούν αργότερα, κυρίως στους χρόνους του Αλή πασά, ο οποίος πεισμόνως προσδοκούσε να καθυποτάξει την κλεφτουριά.

Όμως,  οι μάχες που θα ακολουθήσουν  μεταξύ στρατευμάτων  του Αλή και των κλεφτών θα καταλήξουν στη συντριβή  των πρώτων, πράγμα το οποίο θα εξοργίσει τον Αλή και θα ανάψει τη δίψα του για εκδίκηση. Αλλά οι βλέψεις του  στο αρματολίκι των Αγράφων συμπίπτουν με την περίοδο, κατά την οποία στην περιοχή δρουν κορυφαίες μορφές της κλεφτουριάς με πρωτοκάθεδρες εκείνες του Κατσαντώνη και των παλληκαριών του.[17] Οι Τουρκαλβανοί του Αλή πύκνωσαν τις επιδρομές τους, αλλά δεν είναι λίγες οι φορές που αποδεκατίσθηκαν  από τους θρυλικούς Κατσαντωναίους. Επιτυχίες κατά των Τουρκαλβανών,   όπως εκείνη του 1806,  στο Κεράσοβο της Ευρυτανίας , στην οποία εξόντωσε ολοσχερώς το στράτευμα του Χασάν Μπελούση , και στη θέση Αλαμάνου, όπου φόνευσε τον Βεληγκέκα, τον διαπρεπέστερο των δερβεναγάδων του Αλή , εξάπλωσαν τη φήμη του Κατσαντώνη σε ολόκληρη την Ελλάδα και πανικόβαλαν τον Αλή[18]. Παράλληλα ,  κατέστησαν τα Άγραφα περιώνυμα για την λυσσαλέα αντίδρασή τους στην τυραννία.

Απέναντι  στη ζωή των ηρωικών αυτών μορφών ο ανώνυμος ποιητής θα σταθεί με θαυμασμό, θα ψάλει τα κατορθώματά τους και θα υμνήσει την απροσκύνητη γη των Αγράφων. Τα τραγούδια του[19] θα αποτελέσουν προσκλητήριο για τους κατοίκους των πεδινών να εγκαταλείψουν τις υποταγμένες περιοχές και να ενταχθούν στα σώματα των κλεφτών.

Διαβάτ’ απάνου στ’  Άγραφα ψηλά στο Καρπενήσι

να ιδήτε τους αρματωλούς και τους Λεπενιωταίους

                      σε τι χωριά να τρων ψωμί, σε τι κεφαλοχώρια.

Ο ανώνυμος ποιητής δεν θα παραλείψει να υπενθυμίσει την αγέρωχη στάση των κλεφτών απέναντι στους κινδύνους.

        Όσο είναι ο Δίπλας ζωντανός, τους Τούρκους δε φοβάται

                      έχει λεβέντες διαλεχτούς και τους Κατσαντωναίους

 που τρων μπαρούτι για ψωμί και βόλια για προσφάι

          και σφάζουν Τούρκους σαν αρνιά και σαν παχιά κριάρια.

Βεβαίως, θα θρηνήσει κατά καιρούς για το χαμό ανδρών, που έδρασαν και πολέμησαν με κάθε τρόπο.

Πουλιά να μη λαλήσετε , κούκκοι να βουβαθήτε,

                        βρυσούλες με τα κρύα νερά, όλες να ξεραθείτε,

    και στου Πετρίλου τα δεντρά πουλί να μη λαλήσει.

Εύκολα μπορεί να γίνει αντιληπτό ότι η διαμόρφωση και επικράτηση στα Άγραφα πνεύματος ανεξαρτησίας θα αποτελέσει πόλο έλξης για τον πληθυσμό του κάμπου. Στην καλλιέργεια του ανεξάρτητου και ελεύθερου πνεύματος , καθ’ όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, συνέβαλε στο μέγιστο βαθμό η ίδρυση και λειτουργία Σχολείων, στα οποία δίδαξαν φωτισμένοι δάσκαλοι, που κληροδότησαν  τη σοφία τους σε μεγάλο αριθμό μαθητών τους[20]. Πολλοί μάλιστα από τους μαθητές αυτούς έμελλε να αναδειχθούν σε σημαντικούς  πνευματικούς ανθρώπους , που η φήμη τους ξεπέρασε κατά πολύ τα γεωγραφικά όρια της περιοχής και η προσφορά τους στην αφύπνιση του Γένους υπήρξε μεγάλη.

Είναι γνωστή η Σχολή της Γούβας Βραγκιανών (πρόκειται για τα Μεγάλα Βραγκιανά× παλαιότ. γρ. Βραγγιανά) ή Ελληνομουσείο των Αγράφων, όπως ονομαζόταν, όπου δίδαξε ο Ευγένιος Γιαννούλης ο Αιτωλός και φοίτησε ο Κοσμάς ο Αιτωλός, που με την κατοπινή δράση του έμεινε στην Ιστορία ως ένας από τους κορυφαίους εργάτες του νεοελληνικού διαφωτισμού και ως πρωτοπόρος των προσπαθειών για αφύπνιση του Γένους. Μαθητής επίσης, της Σχολής υπήρξε ο Αναστάσιος Γόρδιος, ο οποίος, στη συνέχεια, με τις ευρύτατες σπουδές που ακολούθησε, αναδείχθηκε σε εξέχουσα πνευματική μορφή, δίδαξε  σε πολλές σχολές και άφησε πλούσιο συγγραφικό έργο.

Σημαντικές υπήρξαν η Σχολή του Τροβάτου και η Σχολή του Φουρνά, όπου λειτούργησε εργαστήριο ζωγραφικής, με εμπνευστή τον εκ Φουρνά φωτισμένο ιερομόναχο Διονύσιο, και ανέδειξε αξιόλογους αγιογράφους, έργα των οποίων,  κατά πάσα πιθανότητα , είναι οι περισσότερες  από τις αγιογραφίες που διασώζονται σήμερα σε εκκλησίες και μοναστήρια των Αγράφων. Η συστηματική μελέτη των αγιογραφιών αυτών θα αποδείκνυε την άποψη  και θα κατέρριπτε όσα αντιεπιστημονικώς κατά καιρούς γράφτηκαν ή γράφονται  επί του θέματος.

Αξιομνημόνευτες είναι επίσης η Σχολή του Προυσού, μνεία της οποίας κάνει σε σιγγίλιό του προς τον Επίσκοπο Λιτζάς και Αγράφων  Δοσίθεο ο Πατριάρχης  Γρηγόριος Ε΄, και η Σχολή Καρπενησίου, όπου δίδαξε επί μακρόν ο Ευγένιος Γιαννούλης, πριν μεταβεί στα Βραγκιανά ,για να συνεχίσει το διδακτικό του έργο στην εκεί  Σχολή [21].   

          Παράλληλα με τη λειτουργία των Σχολείων, μοναστήρια, όπως του Προυσού, της Τατάρνας, της Σπηλιώτισσας Κουμπουριανών, Μεταμόρφωσης του Σωτήρος Βραγκιανών, Κώστη Στεφανιάδας , Γεννήσεως της Θεοτόκου Κατουσίου, Κοιμήσεως της Θεοτόκου Μπουκοβίτσης κ.λ.π., ανέπτυξαν μεγάλη πνευματική δραστηριότητα και υπήρξαν κέντρα διάδοσης των γραμμάτων. Δεν είναι λίγες οι φορές,  κατά τις οποίες στις  Μονές αυτές φιλοξενήθηκαν περιώνυμοι  κλέφτες  και έχοντάς τις ως ορμητήριο προκάλεσαν πολύ οδυνηρά πλήγματα στους Οθωμανούς.[22]

          Υπό τις συνθήκες αυτές είναι ευνόητο ότι, με την έκρηξη της Επανάστασης , τα Άγραφα ήταν ήδη προετοιμασμένα να μπουν στον Αγώνα. Από το πρώτο λοιπόν έτος, οι κάτοικοί τους ανταποκρίθηκαν στην προκήρυξη του Κώστα Βελή , στο Κεράσοβο,   εξεγέρθηκαν και έφθασαν μέχρι τα πεδινά, όπου πυρπόλησαν πολλά τουρκοχώρια. Στο επόμενο διάστημα, θα δώσουν το παρόν στα πεδία των μαχών ενταγμένοι στα στρατεύματα του Καραϊσκάκη, του Μαυροκορδάτου, του Μπότσαρη και άλλων ηρωικών μορφών του Αγώνα. Στις μάχες αυτές επέδειξαν γενναιότητα και  αρετές που επανειλημμένως επαινέθηκαν από τους μεγάλους πολέμαρχους της Επανάστασης.

         

---

[1]  Η Γιαννιτσού βρίσκεται στα νοτιοδυτικά σύνορα Φθιώτιδας και Καρδίτσης.

Η γέφυρα Κοράκου κτίσθηκε το 1514 , με δαπάνη του αρχιεπισκόπου Λαρίσης  Βησσαρίωνα, στη συμβολή των  χωριών  Μολεντζικό, Λιάσκοβο και Βρεστενίτσα (σημ. Καλή Κώμη, Πετρωτό και

Πηγές αντίστοιχα). Αγαλινός ποταμός ονομαζόταν το μέρος του Κρικελοπόταμου μέχρι της εκβολής  του στον Αχελώο ή το μέρος του Κρικελοπόταμου,  που άρχιζε από  το σημείο συμβολής των

ποταμών Καρπενησιώτη και Προυσιώτη μέχρι της εκβολής του στον Ταυρωπό.

 

[2] Εκτεταμένη αναφορά στις πληροφορίες του Κασομούλη και Πουκεβίλ   βλ. Ευριπίδη Ι.  Μπουκουβάλα, Το αρματολίκι των Αγράφων, Αθήνα 1980, σ.167 κ.ε.

[3] Κατά την Τουρκοκρατία ,  τα Άγραφα αποτελούσαν ενιαίο χώρο και δεν υπήρχε η διάκριση σε   Θεσσαλικά και Ευρυτανικά Άγραφα.

[4] Τα σαντζάκια ήταν διοικητικές και στρατιωτικές μονάδες του οθωμανικού κράτους. Πρόκειται για

περιφέρειες πολύ μεγαλύτερες από τον ελληνικό νομό και αργότερα, όταν καθιερώθηκαν τα

μπεηλερμπεηλίκια , εντάχθηκαν σε αυτά. Τη διοίκηση του σαντζακίου ασκούσε ο σαντζάκμπεης.

[5]  Για τη διοικητική οργάνωση της Θεσσαλίας  βλ. Ιωάννου Γ.  Γιαννόπουλου , Η Διοικητική Οργάνωση της Στερεάς Ελλάδος  κατά την  Τουρκοκρατίαν  (1393-1821) , Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών, Αθήναι 1971, σ. 66  κ.ε.

[6]  Ο καζάς στο σύστημα διοίκησης της οθωμανικής αυτοκρατορίας αποτελούσε μικρή περιφέρεια  και  περιελάμβανε μία πόλη και τα χωριά που ήταν εξαρτημένα από αυτή. Αν τα χωριά ήταν

πολλά , χωρίζονταν στους ναχιγιέδες (δήμους). Επικεφαλής του καζά, μέχρι τον 17^ο αι., ήταν ο σούμπασης και αργότερα ο βοεβόδας. Ο διοικητής του καζά ασκούσε τον πολιτικό και στρατιωτικό έλεγχο, επέβλεπε την είσπραξη των φόρων και είχε ως προϊστάμενό του τον σαντζάκμπεη.

[7] Μανώλη Μ. Στεργιούλη, Η Θεσσαλία από την Τουρκοκρατία στην απελευθέρωση, Καρδιτσιώτικα Χρονικά, τόμος Ι, Καρδίτσα 1995, σ. 60.

Για τις δημογραφικές μεταβολές που επέφερε η τουρκική κατάκτηση  βλ. Βασίλης Σφυρόερας, Επισκόπηση οικονομική και δημογραφική του τουρκοκρατούμενου ελληνικού χώρου, Αθήνα 1979,

σ σ.  32-41.

[8] Για την προέλευση των Κονιάρων, τους χρόνους μετοικεσίας τους και τα θεσσαλικά χωριά, στα οποία εγκαταστάθηκαν, βλ. Σοφοκλή Τριανταφυλλίδη, Οι κολλίγοι της Θεσσαλίας , Στοχαστής , Αθήνα 1974,  σσ .22-25.

Δ.Κ. Τσοποτού , Γη και γεωργοί της Θεσσαλίας κατά την Τουρκοκρατίαν , Επικαιρότητα, Αθήνα 1977, σσ. 51-52.

Για τη μετακίνηση πληθυσμού προς τις ορεινές περιοχές  εξαιτίας των καταπιέσεων της οθωμανικής εξουσίας  βλ. Α.Ε. Βακαλόπουλου, Ιστορία του νέου Ελληνισμού, τομ. Β1, Θεσσαλονίκη 1964,

σσ.  73-98.  Βασίλη Κρεμμυδά, Εισαγωγή στην Ιστορία  της Νεοελληνικής Κοινωνίας, Εξάντας, Αθήνα 1976, σσ. 46-47. Κωστής Μοσκώφ, Η εθνική και κοινωνική συνείδηση στην Ελλάδα 

1830-1909 .  Ιδεολογία του μεταπρατικού χώρου, Θεσσαλονίκη 1972, σ.55 κ.ε.

[9] Βλ. Βασίλης Φίλιας ,  Κοινωνία και εξουσία στην Ελλάδα .Ι. Η νόθα αστικοποίηση 1800-1864, Σύγχρονα Κείμενα, Αθήνα 1974, σ.22.

[10] Η συμφωνία του Μουράτ με τα Άγραφα αποτελεί την πρώτη μορφή των διομολογήσεων, τις οποίε;ς η Τουρκία θα συνάψει , μετά από έναν σχεδόν αιώνα, με τη Γαλλία. Με τις διομολογήσεις εκείνες η Τουρκία αποδεχόταν  ότι οι Γάλλοι που διέμεναν στα όριά της τελούσαν υπό τη δικαιοδοσία των Γάλλων προξένων και υπάκουαν στους γαλλικούς νόμους. Βλ. σχετικά και Ευριπίδη Ι.Μπουκουβάλα, ό.π., σ. 162.

[11] Οι όροι της συμφωνίας αποδεικνύουν ότι τα  Άγραφα  ουδέποτε θεωρήθηκαν ως κατακτηθείσα  επαρχία.

[12] Μιχ. Χουλιαράκη, Γεωγραφική, διοικητική και πληθυσμιακή  εξέλιξις της Ελλάδος 1821-1971, Αθήνα 1973, τόμ.Α΄, σ.52.

[13] Ο θεσμός των αρματολών ανάγεται στην εποχή του ιδρυτή του οθωμανικού κράτους Οσμάν Γαζή (1300-1326) και του διαδόχου του Ορχάν Μπέη (1326-1362). Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμ. ΙΑ΄, Αθήνα  1975, σ. 148  κ.ε.

[14] Αυτό που δεν κατάφεραν οι Τούρκοι στα Άγραφα με το θεσμό των αρματολών το κατάφεραν σε πολλές περιοχές της Βαλκανικής, τις οποίες κατακτούσαν. Τα επικουρικά σώματα των αρματολών που συγκρότησαν εκεί τους βοήθησαν σημαντικά και τους προσέφεραν υπηρεσίες σε συνοριακά σημεία αλλά και στο εσωτερικό της οθωμανικής αυτοκρατορίας.

 Βλ. Ιωάννης Αναστασίου Λεονάρδος, Νεωτάτη της Θεσσαλίας Χωρογραφία, Θετταλός, Λάρισα 1992, (Α΄ έκδοση, Πέστη 1863), σ. 29:

 « Όθεν εις τα βουνά , τα οποία περιζώνουσι την λεκάνην της Θεσσαλίας, ουδέν άλλο ευρίσκομεν παρά τοιαύτα  αχαλιναγώγητα  έθνη, απογόνους των ελληνικών φυγάδων, οι οποίοι εις τον καιρόν της οθωμανικής λεηλασίας εκεί κατέφυγον , και εκ των οποίων εσυμμορφώθησαν  οι ούτως ονομαζόμενοι αρματωλοί. Καθώς δηλαδή  ο Μωάμεθε ο Β΄ εκυρίευσε  τας βυζαντινάς επαρχίας , έχων κατά νουν τόσον αυτός, όσον και οι διάδοχοί του να καταπολεμήσουν , τα δυτικά μέρη, ηρκέσθησαν να βάλουν φρουράν μόνον  εις τον επίπεδον τόπον, κάστρα εις παραθαλάσσια μέρη, και επί τούτου επεριωρίζετο η επιχείρησις της πολεμικής των».

[15] Βλ. Απόστολου Βακαλόπουλου, Νέα Ελληνική Ιστορία 1204-1985, Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2001,

 σ. 94.

Σέφης Αναστασάκος, Ο Πλαστήρας και η εποχή του , τόμ. Α΄ , Επικαιρότητα, Αθήνα 2007,

 σσ . 68-71.

[16] Το υψόμετρό του είναι 200 μέτρα, δεν έχει δάση και με εξαίρεση την έκταση που καλύπτει ο οικισμός, η υπόλοιπη έκτασή του είναι πεδινή. Παρά ταύτα, δεν υπάρχει επίσημη πηγή που να βεβαιώνει ότι και στο χωριό αυτό υπήρξε τουρκικός οικισμός.

[17] Στους κόλπους του αρματολικιού έδρασαν κλέφτες με απαράμιλλη γενναιότητα και αξιοθαύμαστο φρόνημα. Ακολουθώντας το αρχαιοελληνικό πρότυπο ηρωισμού, με την καθημερινή τους ζωή , έδειχναν αποφασισμένοι να πεθάνουν με αξιοπρέπεια παρά να πεθάνουν ντροπιασμένοι από το δυνάστη. Γιαννούλας, Κατσαντώνης, Καραϊσκάκης, Λεπενιώτης, Δίπλας, Μπουκουβάλας, αλλά και πολλοί απόγονοί τους είναι κλέφτες που διέλαμψαν στην περιοχή, τη δόξασαν και μαζί της δοξάστηκαν και οι ίδιοι.

[18] Για την πολεμική δράση του Κατσαντώνη στα βουνά των Αγράφων  βλ. Δημήτρη Σταμέλου, Κατσαντώνης-Ιστορικές διαστάσεις του θρύλου του, Δωδώνη, Αθήνα 1972.

[19] Για τα τραγούδια των κλεφτών και των αρματολών των Αγράφων βλ. Γεωργ.Κ. Σπυριδάκη, Ελληνική Λαογραφία, τ. Δ΄, Αθήναι 1975, σσ. 123-139.

Β.Δ. Αναγνωστόπουλου, Τα Άγραφα στο δημοτικό μας τραγούδι, Καρδιτσιώτικα Χρονικά ,

Τόμος  Ι΄ ,  Καρδίτσα 1995, σσ. 67-76.

[20] Οι κάτοικοι των ορεινών κοινοτήτων επέδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την καλλιέργεια των γραμμάτων, γιατί πίστευαν πως «απετέλουν φωτοστέφανον, ούτως ειπείν, περιβάλλοντα τον επί της γεωργικής πεδιάδος της Θεσσαλίας  επικαθήμενον ζόφον της δουλείας , πενίας , αμαθείας και αναρχίας, και διατρανούντα την ζωτικότητα της φυλής και το γόνιμον αυτής πνεύμα».

Δ.Κ. Τσοποτού, ό.π. σ. 165.

Bλ. επίσης, τη συνοπτική αλλά περιεκτική μελέτη του Κώστα Ι.Ζήση,  Η παιδεία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας στην περιοχή των Αγράφων, Δ. Βασιλόπουλος, Αθήνα 1990.

[21] Τα Άγραφα καθ’ όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας  αποτέλεσαν φάρο πνευματικό, στον οποίο διέλαμψαν αξιόλογοι πνευματικοί άνθρωποι . Πολλοί από αυτούς δίδαξαν σε διάφορες περιοχές της υπόδουλης  Ελλάδας και προσέφεραν μεγάλες υπηρεσίες στην προετοιμασία του Γένους για τη μεγάλη εξέγερση. Πέραν εκείνων που προαναφέρθηκαν  πρέπει να προσθέσουμε τον Κωνστάντιο, που δίδαξε στο Σχολείο της Καστανιάς, τον Ιωάννη , που δίδαξε στη Θεσσαλία και μετέφρασε τον θησαυρό της ελληνικής γλώσσας του Ερρίκου Στεφάνου, τον Θεοφάνη από τον Φουρνά , που δίδαξε στον Τύρναβο, τον ιερομόναχο Κύριλλο, που δίδαξε στην Κοζάνη, τον Νικόλαο Αγραφιώτη, που συνέγραψε  «Ελλήνων ιατρών παλαιών τε και μεταγενεστέρων ιατρικής επιτομήν», τον Δημήτριο Χατσή Πολυζώη, από τα Βραγκιανά, που εξέδωσε, στην Πέστη, το 1800, γραμματική,  και τον Σέργιο Μακραίο, από το Φουρνά , που διηύθυνε επί 19 έτη τη Φιλοσοφική  Σχολή , η οποία ιδρύθηκε στην Κωνσταντινούπολη, το 1771.

[22] Δεν είναι τυχαίο ότι οι Μονές αυτές αποτέλεσαν στόχο των Τούρκων και του Αλή πασά, οι οποίοι στην προσπάθειά τους να κάμψουν την αντίσταση των κλεφτών, επιχείρησαν επιδρομές εναντίον τους, προέβησαν σε σφαγές μοναχών και καταστροφή των ναών και  του πλούτου τους. Είναι ενδεικτική η περίπτωση της Μονής Μεταμορφώσεως Σωτήρος των Βραγκιανών , την οποία, μετά μακρά πολιορκία,  κατέλαβαν  και εκδικούμενοι τη σθεναρή αντίσταση που προέβαλαν οι μοναχοί της , τους κατέσφαξαν. Βεβαίως,   η Μονή Μεταμορφώσεως , όπως και η Μονή Σπηλιώτισσας Κουμπουριανών ,  πριν και κατά τη διάρκεια του Αγώνα, διεδραμάτισαν  αξιόλογο ρόλο στην αντίσταση κατά των επιδρομών των  Τούρκων στην περιοχή. Επί μακρόν υπήρξαν αποθήκες  πυρομαχικών και στρατηγείο των Μπουκουβαλαίων , του Κατσαντώνη και του Καραϊσκάκη. Σε μικρή μάλιστα απόσταση από τη Μονή Μεταμορφώσεως , στη θέση που ακόμα και σήμερα φέρει την ονομασία Λημέρια , είχαν τα κρησφύγετά τους. Εκεί καταστρώθηκαν πολλά από τα σχέδια  για την οργάνωση φονικών επιδρομών εναντίον των Τούρκων  στα χωριά του Βάλτου, της Ηπείρου και της Θεσσαλίας.

Βλ. και Βασιλείου Ε. Κωτσιώρη , Η Αργιθέα , Αθήνα 1972, σσ. 108-126.
Μανώλη Μ. Στεργιούλη, Φιλολόγου

του Πειραματικού Σχολείου
Πανεπιστημίου Αθηνών

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Τα Άγραφα κατά την Τουρκοκρατία"

Η Τουρκία κερδίζει και τη μάχη των ΑΕΙ.

Οι ελληνες προοδευτικοι καρεκλοκενταυροι πρυτανεις ακομη ψαχνουν  μεταρρυθμίσεις.---
Δέκα τουρκικά πανεπιστήμια φιγουράρουν ανάμεσα στα 500 καλύτερα του πλανήτη. Έτσι, σύμφωνα με αναφορά του URAP (University Ranking by Academic Performance Research Laboratory), το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινουπόλεως, της Άγκυρας, το Τεχνικό Πανεπιστήμιο Μέσης Ανατολής, το Γαζί, του Αιγαίου, το Μπιλκέντ, το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινουπόλεως, του Μπογάτζιτσι και το Σαμπαντζί, συγκαταλέγονται στα κορυφαία παγκοσμίως για τις ερευνητικές τους δραστηριότητες.




Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να σημειωθεί πως το URAP ως ερευνητικό ινστιτούτο δημιουργήθηκε το 2009 από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο Μέσης Ανατολής, δηλαδή είναι τουρκικό, ενώ σκοπό έχει να αξιολογήσει τα πανεπιστημιακά ιδρύματα σε παγκόσμιο επίπεδο με βάση την ακαδημαϊκή τους απόδοση και ερευνητική επίδοση, όπως αυτή καθορίζεται από τις επιστημονικές δημοσιεύσεις των μελών τους.







Αφήνοντας κατά μέρους το κλασσικό μειδίαμα… του Ελληνάρα, αναφορικά με την αξιολόγηση των παγκόσμιων ακαδημαϊκών επιδόσεων από τους γείτονες, καλά θα ήταν να εξετάσουμε τα του οίκου μας, αφού για την ώρα όλος ο αναξιοποίητος ακαδημαϊκός πλούτος της χώρας μας – ο οποίος αποδεδειγμένα είναι πολλαπλάσιας αξίας πολλών άλλων κρατών – φαίνεται στο να αναλώνεται στη διαμάχη για τα αυτονόητα, όπως το άσυλο, και για την αναγνώριση ή όχι των ιδιωτικών πανεπιστημίων.



Και αφού όσα οι άλλοι τα έχουν λύσει εδώ και δεκαετίες εμείς ακόμα… συζητάμε και παρά τα οικονομικά μας χάλια το σύνθημα εξακολουθεί «τόσο % για την παιδεία», υποκρύπτοντας βέβαια τη συναλλαγή και τον παρασιτισμό στα πανεπιστήμια από φοιτητές και καθηγητές, γεμάτα «ακαδημαϊκούς απατεώνες» που δουλειά τους δεν είναι να μορφώσουν τον κόσμο αλλά το πώς θα προβληθούν οι ίδιοι στα ΜΜΕ για να τραβήξουν το ενδιαφέρον του κόσμου του χρήματος, ενώ η εμετική κατάσταση με τα ευρωπαϊκά κονδύλια που λυμαίνονταν οι «καρχαρίες» πετώντας ένα ξεροκόμματος σε όσους έκαναν τη δουλειά… Και πόσα άλλα…



Με όλα αυτά, οι «μπουνταλάδες» (τρομάρα μας), μας βάζουν τα γυαλιά και σε έναν τομέα στον οποίο διεκδικούμε τα παγκόσμια πρωτεία από την εποχή των Ομηρικών επών και μετά… Aς προσέχαμε. Μπράβο τους.


Την ώρα που στην Ελλάδα η κυβέρνηση επιχειρεί να εισαγάγει μεταρρυθμίσεις και αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, η γειτονική Τουρκία βλέπει πολλά πανεπιστήμιά της, κυρίως μη κερδοσκοπικά, να καλπάζουν στις λίστες με τα καλύτερα ακαδημαϊκά ιδρύματα στον κόσμο. Κατανοώντας την επιθυμία πολλών οικογενειών, προερχόμενων όχι μόνο από τα παράλια της Μικράς Ασίας αλλά και από πόλεις της Ανατολίας, να σπουδάσουν τα παιδιά τους, τόσο το κράτος όσο και κορυφαία ονόματα της τουρκικής επιχειρηματικής ελίτ ενθάρρυναν τη δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων. Τα ιδρύματα αυτά συγκεντρώνονται στις δύο μεγάλες πόλεις της Τουρκίας, την Αγκυρα και (κυρίως) την Κωνσταντινούπολη. Καταφέρνουν μάλιστα χάρη στην άψογη υλικοτεχνική υποδομή αλλά και στο γεγονός ότι είναι αγγλόφωνα να προσελκύουν φοιτητές από πολλές χώρες ανά τον κόσμο.




Αλλαγές βήμα βήμα

«Στην Τουρκία υπήρχαν επί πολλά χρόνια οι ίδιες αναστολές για την εκπαίδευση που ταλαιπωρούν και την Ελλάδα» λέει στο «Βήμα» ο κ. Χ.Τζήμητρας , επίκουρος καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μπιλγκί και διευθυντής του προγράμματος για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις στο ίδιο πανεπιστήμιο. «Ο ασφυκτικός έλεγχος του κράτους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ήταν πολύ βαθιά ριζωμένος και άρχισε να αλλάζει μόνο μετά τη σταδιακή φιλελευθεροποίηση στα μέσα της δεκαετίας του 1990» τονίζει. Πώς λειτουργεί όμως το σύστημα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Τουρκία; Κατ΄ αρχάς, η βασική δικλίδα ασφαλείας που έθεσε το Συμβούλιο Ανώτερης Εκπαίδευσης, που είναι το καθ΄ ύλην αρμόδιο, ήταν όλοι οι υποψήφιοι να δίνουν γενικές εξετάσεις είτε θέλουν να εισαχθούν σε δημόσιο είτε σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο. «Υπολογίζεται» λέει ο κ. Τζήμητρας «ότι κάθε χρόνο παίρνουν μέρος στις γενικές εξετάσεις κάτι λιγότερο από 2 εκατομμύρια παιδιά. Ο αριθμός των εισακτέων σε δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια είναι περίπου 400.000. Και αυτό που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι το 25%-30% λαμβάνει υποτροφία από το κράτος».



Εντυπωσιακό είναι όμως το ότι από εξετάσεις περνούν και τα μέλη του διοικητικού και επιστημονικού προσωπικού για όλα τα πανεπιστήμια και για όλες τις βαθμίδες. Πρόκειται για αυτό που στα σχέδια μεταρρυθμίσεων των ελληνικών πανεπιστημίων ονομάζεται «αξιολόγηση». Ισχυρά πλεονεκτήματα

Τα μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια στην Τουρκία ανήκουν σε ιδρύματα (βακούφια). Πολλά εξ αυτών ιδρύθηκαν από μεγάλους επιχειρηματίες οι οποίοι πέρα από τη φιλανθρωπική προσφορά ήθελαν να δημιουργήσουν και μια δεξαμενή στελεχών για τις επιχειρήσεις τους. Ετσι οι μεγάλες οικογένειες των Κοτς και Σαμπάντζι αποφάσισαν να φτιάξουν πανεπιστήμια. Το παράδειγμά τους ακολουθούν και άλλοι. Ο Χουσνού Οζγεγίν, ο επιχειρηματίας που πούλησε μέρος της Finansbank στην Εθνική Τράπεζα, αποφάσισε να διαθέσει το 20% από την εξαγορά της τράπεζας, περίπου 1 δισ. δολάρια, ώστε να ιδρυθεί νέο ιδιωτικό πανεπιστήμιο. Στην Τουρκία πάντως υπάρχουν σήμερα περί τα 200 πανεπιστήμια. «Και κάθε χρόνο ανοίγουν περί τα 10» προσθέτει ο κ. Ι.Γρηγοριάδης, επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μπίλκεντ της Αγκυρας, που θεωρείται ίσως το καλύτερο μη κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο της γειτονικής χώρας.



Δεν είναι βέβαια όλα τα πανεπιστήμια της Τουρκίας πρώτης ποιότητας. Τα ιδιωτικά Μπίλκεντ, Κοτς, Σαμπάντζι και Μπιλγκί, καθώς και τα πανεπιστήμια του Βοσπόρου, της Αγκυρας, της Κωνσταντινούπολης, το Πολυτεχνείο της Πόλης και φυσικά το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Μέσης Ανατολής (ΜΕΤU) στην Αγκυρα, είναι τα καλύτερα. Ανοίγουν όμως και πανεπιστήμια σε πόλεις της Ανατολίας, όπως η Καισάρεια και τα Αδανα, που εντάσσονται όλο και πιο δυναμικά στον οικονομικό και κοινωνικό ιστό της Τουρκίας και όπου υπάρχει μεγάλος νεαρός πληθυσμός. Κατά τον κ. Γρηγοριάδη, «τα ιδιωτικά πανεπιστήμια έχουν πολλά πλεονεκτήματα. Οι υλικές υποδομές τους είναι άψογες και θα τις ζήλευαν και ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Εχουν άριστα εξοπλισμένες βιβλιοθήκες και οι καθηγητές μπορούν πολύ γρήγορα να προμηθευτούν τα βιβλία που χρειάζονται. Οι μισθοί των καθηγητών είναι πολύ καλοί, προσφέρονται παροχές σε είδος, ενώ χρηματοδοτείται γενναιόδωρα η έρευνα. Παράλληλαη χρήση της αγγλικής γλώσσας ανοίγει τις πόρτες των φοιτητών στο εξωτερικό». Τα δίδακτρα είναι υψηλά. Πολλές φορές ξεπερνούν τις 10.000-12.000 δολάρια ετησίως. Το σύστημα υποτροφιών όμως διευκολύνει πολλά παιδιά να σπουδάσουν ακόμη και αν δεν έχουν τα χρήματα. Και το σύστημα εξετάσεων είναι ιδιαίτερα αυστηρό. «Αν κάποιος φοιτητής αποτύχει π.χ.σε ένα μάθημα τον Ιούνιο, δεν μπορεί απλώς να ξαναδώσει εξετάσεις τον Σεπτέμβριο.Πρέπει να το ξανακάνει κατά τη διάρκεια του καλοκαιρινού εξαμήνου,στον μισό χρόνο και με διπλές ώρες» τονίζει ο κ. Γρηγοριάδης.



ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΩΤΕΛΗΣ

Μεταπτυχιακό στο Σαμπάντζι και διδακτορικός φοιτητής στο Μπίλκεντ

«Φωτεινό παράδειγμα»

«Ισως η πιο ευχάριστη σκέψη που θα μου μείνει από την εμπειρία μου στην Τουρκία ως μεταπτυχιακού φοιτητή και υποψήφιου διδάκτορα είναι η πραγματικά πολύτιμη βοήθεια που δέχθηκα, και δέχεται κάθε φοιτητής, από το Πανεπιστήμιο στο οποίο ανήκει.Η βοήθεια αυτή μεταφράζεται όχι μόνο σε οικονομική ενίσχυση (η οποία είναι από τα περισσότερα ιδρύματα και το τουρκικό κράτος πλουσιοπάροχη),αλλά ακόμη σε πρόσβαση σε αξιοπρεπείς βιβλιοθήκες και σχεδόν όλες τις βάσεις δεδομένων,πλούσια υλικοτεχνική υποδομή και συνεχή ενθάρρυνση για εξωπανεπιστημιακές δραστηριότητες.Αναμφισβήτητα,η τουρκική τριτοβάθμια εκπαίδευση μπορεί να αποτελέσει, σε πολλά επί μέρους σημεία τουλάχιστον,φωτεινό παράδειγμα για τις μελλοντικές αλλαγές στα ελληνικά πανεπιστήμια».



ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΡΑΚΑΣΗΣ

Μεταπτυχιακό στο Μπιλγκί

«Βάρος στην έρευνα»

«Βρέθηκα στο Μπιλγκί τον Σεπτέμβριο του 2006. Αυτό που με εντυπωσίασε ήταν ότι πολλές από τις εγκαταστάσεις του πανεπιστημίου,όπως οι εστίες,είχαν κατασκευαστεί σε πρώην υποβαθμισμένες περιοχές της Κωνσταντινούπολης,σε μια προσπάθεια να αλλάξουν το “πρόσωπό” τους. Θα έλεγα ότι το Μπιλγκί ακολουθεί το αμερικανικό πρότυπο.Τα μαθήματα γίνονταν στα αγγλικά και ήταν σεμιναριακού χαρακτήρα.Πάντως υπήρχαν μεγάλες ανισότητες μεταξύ των πολύ καλών και των λιγότερο καλών φοιτητών,κυρίως σε προπτυχιακό επίπεδο.Οπως και τα υπόλοιπα αγγλόφωνα ιδιωτικά τουρκικά πανεπιστήμια,το Μπιλγκί δίνει μεγάλο βάρος στην έρευνα.Επίσης η προώθηση της ελευθερίας των ιδεών και η ασφάλεια που απέπνεε είναι στοιχεία που πιστεύω ότι θα έπρεπε να υιοθετήσουμε και στην Ελλάδα».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η Τουρκία κερδίζει και τη μάχη των ΑΕΙ."

Gavdos Interview

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Gavdos Interview"

ΕΘΝΙΚΟΙ ΠΡΟΔΟΤΕΣ ΟΙ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΕΣ.

Μόνο 7 σε ολόκληρο τον πλανήτη. Και όλοι Έλληνες κρατικοί υπάλληλοι ήταν αυτοί που είχαν την «ευφυή έμπνευση» να κλείσουν προχθές στις 2 το μεσημέρι την Ακρόπολη για να σώσουν από τον καύσωνα τον παγκόσμιο τουρισμό...

Αν δεν είχαμε αυτούς τους 7 υπέροχους συνδικαλιστές των κρατικών υπαλλήλων φύλαξης των αρχαιοτήτων κανείς δεν ξέρει με τι πτώματα θα γέμιζε η Ακρόπολη από τους «ηλιθίους» Γιαπωνέζους, Κινέζους, Αυστραλούς, Αμερικάνους, Ασιάτες και Ευρωπαίους που ήρθαν από την άκρη του κόσμου να επισκεφθούν την Ακρόπολη μέσα στο λιοπύρι και στον «Αρμαγεδδώνα»... των 39 βαθμών κελσίου!!!

Οι ηλίθιοι αυτοί τουρίστες αντί να πάνε στις πυραμίδες της Αιγύπτου που δεν κλείνουν ούτε με 60 βαθμούς κελσίου. Αντί να πάνε στην Έφεσο όπου οι Τούρκοι δείχνουν να ελληνικά αρχαία και με 50 βαθμούς ζέστη. Αντί να πάνε στην Πομπηία που οι Ιταλοί δεν καταλαβαίνουν από τέτοια, ήλθαν στην Ακρόπολη... Κακό του κεφαλιού τους.

Από την βλακεία τους όμως να ψηθούν στον ήλιο της Αθήνας τους γλύτωσε η συντεχνία των φυλάκων αρχαιοτήτων και το ίδιο το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού που συμφώνησε να κλείσει η Ακρόπολη στις 2 το μεσημέρι για να σωθούν φύλακες και κυρίως οι τουρίστες...

Πρόκειται για «σωτήρια» απόφαση της ΠΕΦΥΑ. Την ξέρετε την ΠΕΦΥΑ; Είναι η Πανελλήνια Ένωση Φυλάκων Αρχαιοτήτων η οποία, εκτός των άλλων, προστατεύει τους κρατικούς φύλακες αρχαιοτήτων ακόμη και από τον καύσωνα... Πάντα βέβαια με την σύμφωνη γνώμη και του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού... Το Τουρισμού μας έλειπε... το κοτσάραμε κι αυτό...

Τα 7 υπέροχα μέλη, λοιπόν, της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΠΕΦΥΑ έκριναν, ομόφωνα, προχθές ότι και οι φύλακες και οι τουρίστες δεν πρέπει να εκτεθούν άλλο στον ήλιο. Και άρα όσοι είδαν-είδαν την Ακρόπολη μέχρι τις 2 μμ. Οι υπόλοιποι μπορούν να πάνε στις χώρες τους. Και ας έλθουν ξανά όταν φυσήξει αεράκι.

Έκλεισαν λοιπόν το «μαγαζί» (με την άδεια και του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού) και έχοντας κάθε νόμιμο δικαίωμα άφησαν τους τουρίστες να βλέπουν την Ακρόπολη από μακριά. Αυτή είναι όλη κι όλη η κρατική λογική της ελληνικής οικονομίας και της πολιτικής που την πλαισιώνει. Αυτή είναι η σημερινή κατάντια της χώρας την οποία υποσχέθηκε η κυβέρνηση του κ. Σαμαρά να ανατρέψει δυναμικά όπως προκύπτει από τις προγραμματικές του δηλώσεις.

Αυτή όμως είναι και νέα αντίληψη που υποσχέθηκε η κυβέρνηση για την αναβάθμιση του τουρισμού και την αναθέρμανση της τουριστικής αγοράς; Αυτά είναι τα πρώτα δείγματα γραφής της κυβερνητικής αποφασιστικότητας για την ανατροπή της πορείας της χώρας από την κατάρρευση; Και με τα δείγματα αυτά θα περιμένουμε από τον κ. Σαμαρά και τα κόμματα που τον υποστηρίζουν ότι θα τα βάλει με το πελατειακό κράτος, τις συντεχνίες και τους Φωτόπουλους;

Εάν είναι έτσι άντε να περιμένουμε να βγάλει ο κ Σαμαράς τις κουκούλες της αλητείας των Εξαρχείων πού έχουν το θράσος να «το παίζουν» και επαναστάτες.

Άντε να περιμένουμε. Άλλωστε το ίδιο κάνουμε εδώ και 40 χρόνια μεταπολίτευσης. Περιμένουμε.

[Του Γιώργου Κράλογλου από capital.gr]

Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΕΘΝΙΚΟΙ ΠΡΟΔΟΤΕΣ ΟΙ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΕΣ."

Μίκης, ο μαχητής της ΑΟΖ

Του Νίκου Λυγερού

Αν δεν είχαμε μια άμεση συνάντηση με το Μίκη, με όσα λέγονται για τις θέσεις του, δεν θα ξέραμε με ακρίβεια την άποψή του και τις γνώσεις του περί του θέματος. Κι όταν κάποιοι άσχετοι τον κατηγορούν ότι δεν έχει ξεκάθαρη πολιτική. Στην πραγματικότητα ο Μίκης έχει μια εικόνα για το θέμα του πετρελαίου ήδη από το 1975 όχι λόγω μιας ειδικής τεχνογνωσίας, αλλά λόγω των καταστάσεων εκείνης της εποχής. Επιπλέον είναι γνώστης εδώ και καιρό των γαλλικών ερευνών και εκτιμήσεων των κοιτασμάτων του Αιγαίου. Είναι, λοιπόν, αναμενόμενο με τις επαφές που είχε να ξέρει καλά και την πιο πρόσφατη εξέλιξη των δεδομένων της Κύπρου. Κατά συνέπεια, για το θέμα της ελληνικής ΑΟΖ δεν μπορούσε παρά να γίνει υπέρμαχος του θέματος. Η ΑΟΖ για το Μίκη δεν είναι ούτε μια μόδα, ούτε μια λεπτομέρεια, αλλά μια εθνική ανάγκη. Και αυτό συνδυάζεται και με την οικονομική κατάσταση της Ελλάδας. Ο Μίκης, όπως ξέρουμε όλοι, είναι κατά των αποκρατικοποιήσεων λόγω ιδεολογίας. Και γι’ αυτό το λόγο βλέπει πολύ θετικά τις κοινοπραξίες για το θέμα της ΑΟΖ. Έτσι, το θέμα παραμένει εθνικό σε όλη του τη διάσταση. Σε συνδυασμό με το προεδρικό διάταγμα που υπέγραψε ο Κάρολος Παπούλιας στις 10 Φεβρουαρίου 2012, το οποίο εξασφαλίζει ότι ο ορυκτός πλούτος που αφορά τους υδρογονάνθρακες που υπάρχουν και θα υπάρξουν θα το διαχειριστεί μια κρατική εταιρία που δεν έχει δικαίωμα να το μεταβιβάσει, η έννοια της κοινοπραξίας που προωθεί ο Μίκης αποτελεί ένα ρεαλιστικό και αποτελεσματικό τρόπο για να φέρουμε ξένους στρατηγικούς επενδυτές, όχι μόνο δίχως να παραχωρήσουμε το παραμικρό εθνικό δικαίωμα, αλλά στην ουσία ενισχύοντας αυτό το δικαίωμα με έναν έμμεσο τρόπο, λόγω της de facto αναγνώρισης της κυριαρχίας μας μέσω του κράτους, στο οποίο ανήκει η ξένη εταιρία που ενοικιάζει το οικόπεδο. Κατά συνέπεια, υπάρχει μια στρατηγική μέσω της ΑΟΖ που εξασφαλίζει μια έξοδο από την οικονομική κρίση και ταυτόχρονα υποστηρίζει τις εθνικές μας θέσεις. Ο Μίκης, λοιπόν, συμβαδίζει με αυτό το σκεπτικό και συνεπώς θέλει όχι μόνο μια γρήγορη θέσπιση, αλλά και μια οριοθέτηση για να προχωρήσει σύντομα το θέμα της εξόρυξης.

Πηγή: http://www.lygeros.org/articles.php?n=9663&l=gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Μίκης, ο μαχητής της ΑΟΖ"

Αμέτρητες οι αρχαιότητες που άρπαξαν και κατέστρεψαν κατά καιρούς οι Ευρωπαίοι.

Τα ελγίνεια μάρμαρα (γλυπτά του Παρθενώνα), για τα οποία γίνεται λόγος δεκαετίες τώρα, είναι ελαχιστότατα μπροστά στα τόσα μνημεία και τις αμέτρητες αρχαιότητες που άρπαξαν και κατέστρεψαν κατά καιρούς οι Ευρωπαίοι και κυρίως στη διάρκεια της τουρκοκρατίας.-----



Στο διάστημα 1723-1774, βασιλιάς της Γαλλίας ήταν ο Λουδοβίκος 15ος. Το 1730 ο βασιλικός βιβλιοθηκάριος αββάς Fourmont ήρθε στην Πελοπόννησο ως απεσταλμένος του Λουδοβίκου για να συλλέξει αρχαιότητες. Οι έρευνές του στράφηκαν κυρίως στον χώρο της αρχαίας Σπάρτης. Για το θέμα αυτό έγραψε σε ένα φίλο του: «Τα ισοπέδωσα όλα, τα ξεθεμελίωσα όλα. Από την μεγάλη αυτή πόλη δεν έμεινε λίθος επί λίθου. Εδώ και ένα μήνα συνεργεία από 30 και μερικές φορές 40 ή 60 εργάτες γκρεμίζουν, καταστρέφουν, εξολοθρεύουν τη Σπάρτη.

Αυτή τη στιγμή είμαι απασχολημένος με την τελευταία καταστροφή της. Έψαξα να βρω τις αρχαίες πόλεις αυτής της χώρας και κατέστρεψα μερικές… Γκρεμίζοντας ναούς και τείχη, μην αφήνοντας λίθον επί λίθου, θα κάνω αγνώριστο αυτόν τον τόπο. Αλλά εγώ τουλάχιστον ξέρω πώς να τον αναγνωρίσω… Τώρα ασχολούμαι με την καταστροφή του Απόλλωνος στις Αμύκλες (περιοχή Σπάρτης). Βρίσκω κάθε μέρα θαυμαστά πράγματα. Δεν μετανοιώνω. Θα καταστρέψω και άλλους ναούς αν με αφήσουν»!..



Το 1806, όταν ήρθε στο χώρο αυτό ο Σατωβριάν και έψαχνε να βρει την αρχαία Σπάρτη δεν ευρήκε ούτε σημάδι από την πόλη του Λυκούργου και του Λεωνίδα. Όταν ρώτησε τους ντόπιους κατοίκους ούτε κι αυτοί γνώριζαν πού

βρισκότανε η αρχαία Σπάρτη… Είχαν φροντίσει γι’ αυτό οι Γάλλοι, οι πιο πολιτισμένοι Ευρωπαίοι… Γι’ αυτό και ο Σατωβριάν απογοητευμένος ανέβηκε σε ένα βράχο και φώναξε: Λεωνίδα, Λεωνίδα, Λεωνίδα!.. Εκαλούσε την ηρωική ψυχή του Λεωνίδα να αναστήσει την ένδοξη Σπάρτη.



Το 1788 ο πρεσβευτής της Γαλλίας στην Κων/πολη εφοδιασμένος με τουρκική άδεια επιχειρεί να αποσπάσει γλυπτά από τον Παρθενώνα. Προκάλεσε μόνον φθορές, αλλά δεν τα κατάφερε. Κομμάτιασε μόνον μία μετόπη. Οι συνεργάτες του Γάλλου πρεσβευτή σχεδίαζαν αργότερα την μεταφορά ολόκληρου του Θησείου, αλλά, ευτυχώς, δεν πρόλαβαν…



Η μεταφορά του διεθνώς γνωστού αγάλματος «Αφροδίτη της Μήλου», που σήμερα βρίσκεται στο Λούβρο (Παρίσι), 23 Μαΐου 1820: «Το άγαλμα μεταφέρθηκε στο γιαλό του νησιού… Αν από θαύμα ζωντάνευε η θεά θα έκλαιγε πικρά καθώς την έσερναν στα βράχια, την αναποδογύριζαν και την κατρακυλούσαν άνθρωποι σε έξαλλη κατάσταση. Παραλίγο να γκρεμισθεί στην θάλασσα… Ακολούθησε πανδαιμόνιο γύρω από το κασόνι που την μετέφεραν. Οι Έλληνες δεν ήθελαν να το δώσουν. Ο κυβερνήτης του πολεμικού πλοίου κραύγασε στους ναύτες να ρίξουν το κασόνι στη λέμβο. Τότε άρχισε η μάχη. Σπαθιά και ρόπαλα ανέμισαν. Ο παπάς του νησιού δέχθηκε πολλά χτυπήματα στο κεφάλι και τη ράχη. Το ίδιο και οι Έλληνες που ζητούσαν βοήθεια από τον Θεό και αγωνίζονταν. Ο πρόξενος της Γαλλίας πολεμούσε καλά κρατώντας στο ένα χέρι σπαθί και στο άλλο ρόπαλο. Οι ναύτες τραβολογούσαν το κασόνι που χτυπιόταν δεξιά-αριστερά. Τότε, σ’ αυτήν τη μεταφορά έχασε η Αφροδίτη το αριστερό της χέρι, που βλέπομε σήμερα κομμένο…». Αργότερα έσπασε και το άλλο χέρι.



Λίγο πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έγινε μετακίνηση της Αφροδίτης σε άλλη θέση. Όταν σήκωσαν το άγαλμα ανακαλύφθηκε πάνω στο βάθρο ένα κομμάτι χαρτί κιτρινισμένο από τον χρόνο, το οποίο έγραφε το εξής:



«Στην λατρευτή μου Αφροδίτη της Μήλου επαναλαμβάνω με πόνο τα λόγια του Δροσίνη. Και στη συνέχεια ήταν γραμμένο ολόκληρο το ποίημα του Δροσίνη για την Αφροδίτη. Υπογραφή στο σημείωμα: «Με πόνο. Βεατρίκη Κώττα, ετών 12». Η ανεύρεση του σημειώματος αυτού και ο τρόπος της εκφράσεως των αισθημάτων της νεαρής Ελληνίδας έκαμαν τότε ζωηρότατη εντύπωση στο Παρίσι. Ο γαλλικός τύπος και το ραδιόφωνο του Παρισιού ασχολήθηκαν επανειλημμένα. Το σημείωμα τοποθετήθηκε σε μια γυάλινη θήκη και κατατέθηκε στα αρχεία του Λούβρου.



Ο Ιταλός Κορνήλιο Μάγνι γράφει το 1674 ότι «Όσοι ξένοι δεν μπορούσαν να μεταφέρουν τα μεγάλα αγάλματα, τους έκοβαν τα κεφάλια. Τα προώριζαν για τα σαλόνια και τα γραφεία των μεγιστάνων και φιλότεχνων της Ιταλίας – Γαλλίας – Ισπανίας – Γερμανίας».



Ο San Gallo κράτησε για τον εαυτό του την κεφαλή της Νίκης από το δυτικό αέτωμα του Παρθενώνα.



Ο Δανός λοχαγός Hartmand απέσπασε δύο κεφάλια από την μετόπη.



Κάθε ξένος που επισκεπτόταν την Ελλάδα, τα πληρώματα κάθε πολεμικού πλοίου που επισκέπτονταν κάποιο νησί ή κάποιο άλλο λιμάνι, ή τουρίστες που επισκέπτονταν τα αρχαία μας, αποσπούσαν κάποιο κομμάτι σαν σουβενίρ. Ο ακόλουθος της αγγλικής πρεσβείας στην Κων/πολη Ουίλλιαμ Τάρνερ συνήθιζε, όπως αφηγείται ο ίδιος, να τσακίζει τις μύτες των αρχαίων αγαλμάτων και να τις παίρνει για σουβενίρ (χαρακτηριστικό ψυχοπάθειας).



Όταν ο Έλγιν άρπαζε τα γλυπτά του Παρθενώνα, την ίδια ώρα ο Εδουάρδος Κλαρκ έκλεβε το μεγάλο άγαλμα της Δήμητρας από την Ελευσίνα.



Οι Ιταλοί έγδυσαν σχεδόν ολόκληρες περιοχές με αρχαία από την Μακεδονία.



Άλλοι Γάλλοι σάρωσαν όλη την Πελοπόννησο και έκλεψαν το άγαλμα του Διός (Ολυμπία).



Οι ευγενείς των ιταλικών πόλεων έχτιζαν τα παλάτια τους με μάρμαρα αρχαίων αρχιτεκτονημάτων της Αθήνας.



Ο Γερμανός Ρούντολφ Φον Σούχεν που πέρασε από την Αθήνα γράφει ότι: «Ολόκληρη η Γένοβα ήταν χτισμένη με μάρμαρα και κίονες από την Αθήνα…».



Στην λεηλασία των ελληνικών αρχαιοτήτων διακρίθηκαν τον 16ο και 17ον αιώνα οι ζάπλουτοι αριστοκράτες της Φλωρεντίας. Υπήρχε μεγάλη, τεράστια ζήτηση στις ευρωπαϊκές μητροπόλεις. Εστεμμένοι και κροίσοι φιλοδοξούν να στολίσουν τους κήπους και τα ανάκτορά τους με ελληνικά γλυπτά όπως έκαναν και οι Ρωμαίοι μερικούς αιώνες πριν. Συχνότατα το εμπόριο αρχαιοκαπηλείας γινότανε μεταξύ των διπλωματών στην Ελλάδα και των αγοραστών ή των Τούρκων πασάδων και των αγοραστών.



Τον 17ον αιώνα ένας λόγιος έγραψε: “Τον 17ο αιώνα ένας Άγγλος πλούσιος φεουδάρχης και ο πανίσχυρος δούκας του Μπάκινχαμ μεταφύτεψαν την Ελλάδα στην Αγγλία. Ακολουθούν οι Γάλλοι, οι Αυστριακοί και άλλοι με κάθε είδους έργα τέχνης που εύρισκαν στην υποδουλωμένη Ελλάδα…”



Στο Μουσείο «Ερμιτάζ – Αγία Πετρούπολη» οι ελληνικοί θησαυροί χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:



Η πρώτη περιλαμβάνει έργα τέχνης που βρέθηκαν στη μητροπολιτική Ελλάδα, στην Ιωνία και στην Κάτω Ιταλία και μεταφέρθηκαν στην Αγία Πετρούπολη, καθώς και ρωμαϊκά αντίγραφα ελληνικών αρχαιοτήτων.



Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει τις αρχαιότητες που προέρχονται από τις παρευξείνιες χώρες, όπου άνθισαν οι ελληνικές αποικίες από τους Αρχαϊκούς Χρόνους. Πρόκειται ασφαλώς για εκφάνσεις της ελληνικής τέχνης, όπως συνάγεται από το θεματολόγιο, την τυπολογία και την τεχνική κατασκευής των αντικειμένων αυτών.



Αν συνυπολογίσουμε τους ελληνικούς θησαυρούς που υπάρχουν σε όλα τα μουσεία του κόσμου φθάνομε σε αστρονομικούς αριθμούς…

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Αμέτρητες οι αρχαιότητες που άρπαξαν και κατέστρεψαν κατά καιρούς οι Ευρωπαίοι."

Κύρια ονόματα που προέρχονται από την Π. Διαθήκη

ΟΝΟΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΠΩΝΥΜΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
----ΕΙΑΣΑΓΩΓΗ
ΤΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Σχεδόν όλα τα οικογενειακά ονόματα, ή όπως αλλιώς τα ονομάζουμε επώνυμα ή επίθετα, σχηματίζονται με την προσθήκη παραγωγικών καταλήξεων, δηλαδή ονοματικών καταλήξεων ενισχυμένων με άλλους φθόγγους, τα λεγόμενα προσφύματα γεωργ-ός: ός , ονοματική κατάληξη. Έχουμε επώνυμα με ονοματικές μόνο καταλήξεις: Καλ-ός, Γεώργ-ιος, - ιος , παραγωγική κατάληξη ή επίθημα. Το -ι λέγεται πρόσφυμα: Γεώργιος , αυτός που έχει σχέση με τη γεωργία, Γεωργ-ιάδης: -ιάδης, πατρωνυμική παραγωγική κατάληξη, που δηλώνει το γιο του Γεωργίου, Γεωργ-άκης: -άκης πατρωνυμική παραγωγική κατάληξη, που αρχικά ήταν υποκοριστική, αλλά σήμερα έχει ατονήσει ο υποκορισμός, και Γεωργάκης, ως οικογενειακό όνομα δεν είναι ο μικρός Γιώργος, αλλά ο γιος ή απόγονος του Γεωργίου, Γεωργ-ουλάκος: -ουλάκος, παραγωγική κατάληξη, που περιέχει δύο υποκορισμούς: -ούλι (σακούλι) και -άκος (γεροντ-άκος) της οποίας δεν είναι αισθητή ούτε η υποκοριστική ούτε η πατρωνυμική ιδιότητα και ηχεί απλώς ως κατάληξη.



Στην Ιλιάδα και Οδύσσεια ο Αγαμέμνονας λέγεται και Ατρείδης (γιος του Ατρέα) ο Ορέστης αναφέρεται και ως Αγαμεμνονίδης (γιος του Αγαμέμνονα) ο Οδυσσέας φέρει και το όνομα Λαερτ-ιάδης (γιος του Λαέρτη) και ο Μαχάων ακούει και στο Ασκληπ-ιάδης (γιος του Ασκληπιού). Πάνω από 3.000 χρόνια συνεχώς και χωρίς κανένα κενό, οι Έλληνες ονομάζονται με επώνυμα που λήγουν σε - ίδης και -ιάδης, και όχι μόνο οι Έλληνες της του ελλαδικού χωρου αλλα και της και της διασποράς. Μάλιστα από το 1922 και πολλοί μικρασιάτες πρόσφυγες για "ελληνοποίηση" των επωνύμων τους που είχαν θέματα τούρκικα, όπωςε ο Δεμερτζίδης (Σιδερίδης), ο Ακίδης (Ασπρούλης), ο Καζαντζίδης (΄γιος ή απογονος Καζανά) κ.ά.





Τ α σε -ίδης και -ιάδης επώνυμα, λοιπν, πολλαπλασιάστηκαν πολύ μετά την μικρασιατική καταστροφή. Οι πρόσφυγες δεν είχαν σταθερά επώνυμα, όπως και οι Τούρκοι, των οποίων τα επώνυμα καθόρισε με νόμο ο Κεμάλ του 1929. Οι επιτροπές υποδοχής των Ελλήνων προσφύγων έκαναν και χρέη αναδόχων. Σε πολλούς γιους Γιάννηδων έδωσαν το επώνυμο Ιωαννίδης, το παιδί του Κώστα το είπαν Κωνσταντινίδη, ενώ παράλληλα έκαναν και το έργο του εξελληνισμού των επωνύμων: τον Μπαϊρακτάρη τον έκαναν Σημαιοφορίδη, τον Εκμέκογλου Ψωμιάδη.



Στα ετυμολογούμενα επώνυμα έχουν επισημανθεί 65 παραγωγικές καταλήξεις από τις οποίες ξενικής προέλευσης είναι οι παρακάτω: -(ο)πουλος, από το λατινικό pullus (πουλαράκι, πουλάκι) και τον ένθετο φθόγγο ο. Η σημασία της ξεκίνησε από νεοσσούς: αετόπουλο, ορνιθόπουλο, παιδόπουλο, παπαδόπουλο. Σήμερα η υποκοριστική σημασία της δεν είναι αντιληπτή και περισσότερο την αισθανόμαστε ως πατρωνυμική: Αναγνωστόπουλος, γιος του Αναγνώστη. Ήδη στη βυζαντινή εποχή χρησιμοποιείται ως πατρωνυμική κατάληξη (Αργυρόπουλος, Στρατηγόπουλος, γιος ή απόγονος του Αργυρού ή του Στρατηγού) με αμβλυμμένη την υποκοριστική σημασία.







ΕΚΤΕΝΕΣ ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ ΕΞΕΛΛΗΝΙΣΜΕΝΩΝ ΕΒΡΑΪΚΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΕΛΘΕΙ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ .









Αβραάμ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Abraham = γενάρχης, πατριάρχης πολλών φυλών(λαών)



Άγγελος < αρχ. ουσ. Άγγελος < άγγελος = αγγελιαφόρος // άυλο πνευματικό όν // αγαθό πνεύμα



Αδάμ (ο) εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Adham = χωματένιος.



Μ.72



Αδονάι ονομασία του Κυρίου στην καθημερινή ομιλία, αντί του θεωνυμίου Γιαχβέ (= Κύριος, Κυρίαρχος Ουρανών και Γης.



Άδωνης εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Άδωνις -ιδος πιθανόν < εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Adhon = Κύριος, (Μπαμπινιώτης, σ. 75α΄.



Άννα· εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Hannah = η χάρις, η ευλογία (ενν. του Κυρίου της Π.Δ.).



Οι Ιουδαίοι τόσο πολύ είχαν εξελληνιστεί που θεωρούσαν τιμή τους να μεταφράσουν τα βιβλικά ονόματα τους στην ελληνική. Έτσι προέκυψαν τα εξελληνισμένα ονόματα της Παλαιάς Διαθήκης: Άννα, Ηλίας, Ιωάννης, Μαρία κ.ά. όπως είναι γνωστά σήμερα.



Ακόμη πρέπει να σημειωθεί ότι η Τρίτη Εντολή του Μωσαϊκού νόμου απαγορεύει την προφορά της ονομασίας του Θεού - Πατέρα ως Ελλοχείμ με την εντολή « Ου λήψει το όνομα Κυρίου του Θεού Σου επί ματαίω…». Για το λόγο αυτό αντί του απαγορευμένου ονόματος του Θεού Πατρός και της προσωνυμίας του ως Γιαχβέ = Κυρίου = Κυρίαρχου, οι Εβδομήκοντα Εβραίοι ελληνομαθείς και μεταφραστές της Παλαιάς Διαθήκης κατέληξαν να χρησιμοποιήσουν στη μετάφραση την ελληνική λέξη Θεός. Παρατίθενται πιο κάτω μερικά από τα γνωστά βιβλικά ονόματα:



Ααρών = ο μεγαλύτερος αδελφός του Μωυσή > αραβ. Αρούν (Harun). Τα επώνυμο αυτό, καθώς και το και το επών. Κορρές και μερικά άλλα ανήκουν σε Ισραηλινοί ου ήρθαν στην Ελλάδα το 1300 περί μ.Χ. (βλ. Τραντ. Στάθης. 90.)



Βαρνάβας < Bar - nebh’a = γιος της παρηγοριάς // γιος της ενθάρρυνσης



Βαρούχ



Βεελζεβούλ Λαϊκή ονομασία του Σατανά που θεωρείται αρχηγός των δαιμόνων. Η προέλευση, όμως της λέξης κρατά από πολύ μακριά και προέρχεται από τη λέξη Baal Zebub και στην ελληνική “Βάαλ Ζεβούβ" που στα σημιτικά θα πει ο "Κύριος των μυγών ή ο θεός μύγα. Έτσι ονομαζόταν μια θεότητα των Φοινίκων από την οποία προέρχεται και το όνομα Hanni - bal (Αννίβας) = Hannah = χάρις, δώρο, του Βάαλ. Οι ιερείς εβραίοι έλεγαν ότι το όνομα Βεελζεβούλ σημαίνει "θεός της κόπρου". Το βέβαιο είναι ότι η ονομασία αποδιδόταν σε κακή θεότητα.



Βενιαμίν εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Benjamin < Ben (= γιος)+ jamin (= δεξί χέρι) = γιος της δεξιού χεριού, το «δεξί χέρι» ενν. του Ιακώβ. Ο δωδέκατος και τελευταίος γιος του.



Γαβριήλ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Gabhri-el = ο El, ο Θεός είναι η ισχύς μου. Ο Γαβριήλ είναι, κατά την Π.Δ., ο «ταξιάρχης» ο αρχιστράτηγος των αγγέλων και ο πρωτοστάτης που έφερε το μήνυμα στη Θεοτόκο για τη Γέννηση του Σωτήρος, του Εμμανουήλ, και, κατά τους μουσουλμάνους, διάβασε το Κοράνιο στο Μωάμεθ στο όρος «Αραφάτ».



Τα βαφτιστικά τα οποία προέρχονται από την εβραϊκή γλώσσα μέσω της Π. και της Κ. Διαθήκης ήταν άγνωστα στον Ε΄ και στο Δ΄ π.Χ. αιώνα π.Χ., γιατί οι αρχαίοι δεν καταδέχονταν να χρησιμοποιούν ονόματα «βαρβαρικά», προερχόμενα από τη γλώσσα των «βάρβαρων» Εβραίων.



Ιησούς εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Γιεσουάχ (Ye-šuáh < Yeho-šuáh = o Γιαχβέ, ο Κύριος (είναι) η σωτηρία.



Δαβίδ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα < εβρ. Dāwid = αγαπητός.



Δανιήλ Daniy-el = κριτής μου είναι ο Θεός.



Δεββώρα εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Ντέμπορα (Deborah)= μέλισσα., εργατική .



Δέσποινα < Δέσποινα < αρχαίο ελληνικό όνομα *Δεσπότνια = κυρία, κυρίαρχη του οίκου της.



Σημείωση. Για απόδοση τιμής στο κύριο όνομα της Παναγίας προτάσσεται το επίθετο κυρά Κυρα - Δέσποινα και όχι το επίθετο Κυρία, γιατί το κύρια παράγεται από τον τύπο κύριος (=κυρίαρχος) και η Παναγία δεν είναι, κατά τη Αγ. Γραφή, κυρίαρχη των ουράνιων και των επίγειων δυνάμεων όπως ο Θεός Πατέρας, ο Γιαχβέ, και ο Υιός Θεός ο Εμμανουήλ, ο Χριστός.



Διάβολος < ρήμα διαβάλλω (= συκοφαντώ) = συκοφάντης Ελισάβετ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Eli-ševa = ο Θεός είναι άφθονος, δηλ. χαρίζει την αφθονία.



Ελισαίος Elisma= o Ελί, o Θεός, λυτρώνει.



Εμμανουήλ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Immanu-el < Immanou (= μαζί μας) + - El (= Θεός) = Μαζί μας είναι ο Θεός. «Μεθ’ ημών Ο Θεός.



Εύα εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Ηawah = Zωή.



Εφραίμ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Εphrajim =(πνευματικά) καρπερός.



Ζαχαρίας εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Zekhar-yah = ο Γιαχ, ο Κύριος, έχει θυμηθεί.



Ηλίας εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Eliyahu = ο Eli- (= Θεός) + Yahu (= Kύριος)= ο Θεός (είναι) Κύριος, Κυρίαρχος.



Σημείωση 1. Στα κύρια ονόματα που προέρχονται από την Π. Διαθήκη τα συντετμημένα συνθετικά El-, Elı- και el, στην ελληνική Ηλ -, Eλι - κ. - ήλ, Βλ. λ. Ηλίας, Ελισάβετ, ····Γαβριήλ, Εμμανουήλ κ.ά. μεταφράζονται πάντα με τη λέξη «Θεός» και εννοείται ο Θεός Πατέρας, ο Ελοχείμ, ενώ στην Κ. Δ. εννοείται ο Χριστός, ο Εμμανουήλ.



Σημείωση 2. Επειδή στο όνομα Ηλίας περιέχεται η λέξη Eli - που αποτελεί σύντμηση της προσωνυμίας του Θεού Πατέρα, του Ελοχείμ, κυρίαρχου των ουρανών και της γης, για το λόγο αυτό και οι ναοί του προφήτη Ηλία βρίσκονται σε μέρη υψηλά, όπως ήταν οι ναοί του Δια στον Όλυμπο και στην Ιθώμη, ο οποίος επίσης ήταν κύριος των ουράνιων φαινομένων και «θεός - πατέρας των ανδρών και των ανθρώπων.



Σημείωση 3. Η συλλαβή - ίας στα εβραϊκής προέλευσης εξελληνισμένα ονόματα: Ηλ-ίας , Ζαχαρί-ας, Ιερεμ-ίας δεν είναι κατάληξη αλλά η μετάφραση του δεύτερου συνθετικού του κύριου ονόματος και σημαίνει Γιαχβέ , δηλαδή «Κύριος», Κυρίαρχος.



Ησαΐας εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yešae-yah σύντμηση του Yesae-yahu = ο Κύριος σώζει.



Θεοφάνης < Θεοφάνια (τα) = η φανέρωση του Θεού.



Σημείωση. Από την εποχή των ομηρικών χρόνων (8ος αιώνας π.Χ.). Τα θεοφάνεια εκδηλώνονταν 1. είτε ως «επιφάνεια» είτε ως «ενανθρώπιση». Στην πρώτη περίπτωση η incognito παρουσία της θεότητας γινόταν με μορφή πουλιού (περιστεριού) ή ζώου και η «ενανθρώπιση» με τη μορφή ανθρώπου, η ο οποίος δεν αποκάλυπτε την ταυτότητά του στο άτομο στο οποίο παρουσιαζόταν με ανθρώπινη μορφή όπως η Αθηνά στον Οδυσσέα. Ήταν και αρχαία ιεροπραξία στους Δελφούς κατά την οποία εικόνες των θεοτήτων επιδεικνύονταν από τους ιερείς σ’ αυτούς που μετείχαν στις εορτές



Θωμάς εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Te’ōma = δίδυμος.



Ιάκωβος εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Ya’akov = «φτέρνα». Κατά την Π. Διαθήκη ταυτόχρονα με τη γέννηση του δίδυμου αδερφού του, του Ισαύ, γεννήθηκε και ο Ιακώβ κρατώντας τη φτέρνα του αδερφού του. Από το γεγονός έδωσαν το όνομα αυτό στον Ιακώβ // υποσκελιστής.



Ιεζεκιήλ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα ehezq-el ο Θεός ενισχύει, ενδυναμώνει.



Ιερεμίας εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yirme-yahu = ο Κύριος εξυψώνει.



Ιορδάνης εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Jardēn = κατάβαση, ροή υδάτων προς τη θάλασσα.



Ιούδας εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yehūdhā = αντικείμενο επαίνων.



Ιουδίθ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yehū-dith = Αυτή που ανήκει στη φυλή Ιούδα // αυτή που αποτελεί αντικείμενο επαίνου.



Ισαάκ (ο) εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yichāq = το γέλιο της Σάρας, όταν ο άγγελος ανήγγειλε στον Αβραάμ το θέλημα του Θεού να αποκτήσει γιο, πιστεύοντας πως η εντολή αφορούσε αυτή, αν και ήταν ενενήντα χρονών, ενώ ο άγγελος εννοούσε τη δούλη της, την Άγαρ.



Ισμαήλ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yishmā-el ο Θεός εισάκουσε.



Ισρα-ήλ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα < Ισρα - έλ = ο Θεός τον ενδυνάμωσε .



Ιωάννης εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Y(eh)okhanan = η χάρις, η εύνοια, του Κυρίου.



Ιώβ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Ιyyôbh = αντικείμενο εχθρότητας // καταδίωξης.



Ιωήλ εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yo-el Κύριος είναι μόνον) Θεός, ταυτόσ. όνομα Ηλίας.



Ιωνάς εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Yō-nāh = περιστέρι.



Ιωσήφ Yō-sēph = ο Κύριος θα τον αυξήσει. Εννοείται με περισσότερους απογόνους > εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Ιώσηπος.



Καιάφας εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα < αραμαϊκή λέξη Kayphā = μάντης.



Κασσιανή εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Κασσιανή. Βυζαντινή ποιήτρια του 9ου μ.Χ., αιώνα που έγραψε το γνωστό τροπάριο που φέρει το όνομά της.



Λάζαρος εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα < Ελ-εάζαρ < εβραϊκό El’azar = ο Θεός έχει βοηθήσει.



Λουκάς εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα < λατινικό Lucas = Ο καταγόμενος από τη Λουκανία, τις δυτικές ακτές της Ν. Ιταλίας



Μαγδαληνή εξελληνισμένο εβραϊκό όνομα Μαγδαληνή < πόλη Μάγδαλα < εβρ. Magdal (= πύργος), κωμόπολη στη Δ. όχθη της Γαλιλαίας = Η καταγόμενη από την πόλη Μάγδαλα (τα).



Μάρθα < μτγν. Μάρθα < αραμ. Mārtā =κυρία, οικοδέσποινα.



Μαρία < μτγν. εξελλην. όν. Μαρία < εβρ. Marjam πιθ. «πικρή, ανυπότακτη».



Μάρκος < μτγν. Μάρκος < λατ. Marcus πιθ. < Μars - rtis ο θεός Άρης - εως των Ρωμαίων.



Ματθαίος < μτγν. Ματθαίος < εβρ. Mattith- yah < Matith (δώρο) + Jan (Κύριος) = δώρο του Κυρίου.



Μηνάς < μεσν. Μηνάς· = 1. πιθ. < ρ. μηνώ· ειδοποιώ, στέλνω μήνυμα· αυτός που στέλνει μηνύματα, ειδοποιεί»ή 2. < μηνάς (η) σελήνη = φωτεινός..



Μιχαήλ. εξελλ. τύπ. του εβραϊκ. ονομ. Micah-el ποιος είναι ίδιος με το Θεό; Όμοιος με το Θεό. Τρ. 17.



Ναθαναήλ < μτγν.εβρ. κύρ. όν. Ναθανα-ήλ = ο Ηλ, ο Θεός, έχει δώσει, έχει δωρίσει.



Ναούμ (ο) < μτγν. εβρ. όν.= παρηγορητής.



Παντελεήμων < μεσν. Παντελεήμων* - ονος < πας + ελεήμων < ρ. ελεώ· αυτός που ελεεί τους πάντες, χωρίς διάκριση· χαϊδευτ. Παντελής.



Παράσχος < μτγν. Παράσχος <εκκλ. φράση: «Παράσχου, Κύριε» < ρήμα παράσχου, προστακτ. αορίστ. του ρ. παρέχω/παρέχομαι (προσφέρω, δίνω) «Σε, παρακαλώ, δώσε μου, Κύριε...».







Σχόλιο. Κάθε ρήμα σε έγκλιση προστακτική αορίστου χρόνου της ενεργητικής ή μέσης φωνής των ρημάτων της αρχαίας ελληνικής: Παράσχου, ελέησον, ευλόγησον (Σε παρακαλώ να μου δώσεις…, Σε παρακαλώ να με ελεήσεις… Σε παρακαλώ να ειπείς ευσεβή λόγια (ευλογία) … εκφράζουν την παράκληση αυτού που τη χρησιμοποιεί, γιατί παρακαλεί κάποιος τη Θεότητα ή του αγίους, γατί δεν μπορεί να προστάξει κάποιος τη Θεότητα τους αγίους ή και κάποιον άνθρωπο να τον ελεήσει.



Όταν ο ιερουργών προτρέπει το εκκλησίασμα να προβεί σε κάποια ενέργεια πνευματική, όπως με τη φράση» άνω σχώμεν τας καρδίας» , "ας έχουμε τις καρδιές μας στραμμένες προς τα άνω, προς το Θεό» ή να κάμει το εκκλησίασμα καποια σωματική ενέργεια, όπως με τη φράση «τας κεφαλάς ημών των Κυρίω κλίνωμεν» »ας κλίνουμε, ας σκύψουμε τα κεφάλια μας με σεβασμό ως δούλοι του προς τον Κύριο». χρησιμοποιεί την αρχαία ελληνική υποτακτική προτρεπτική, γιατί μας προτρέπει







Παύλος* < εξελλην. ρωμαϊκό ψευδώνυμο Paulus < parvulus = μικρούτσικος < parvus =μικρός .



Πέτρος < αρχ. ουσ. πέτρα (= βράχος) // ακλόνητος. Σήμερα Πέτρα = λίθος



Πρόδρομος*



Ραφαήλ* < εξελλ. εβραϊκ. όνομ. Rafa-el =



Ραχήλ < μτγν. Ραχήλ < εβρ. Rāhēl προβατίνα // άκακη σαν προβατίνα.



Ρεβέκκα < εξελλην. εβρ. όνομ. < εβρ. Ribhqāh = παχουλή. σύζυγος του Ισαάκ και μητέρα των Ισαύ και Ιακώβ



Σαλώμη < εξελλ. εβραϊκ. όνομ. Šālōm· Ειρήνη. Χαιρετισμός του Κυρίου, όταν εμφανιζόταν μπροστά στους μαθητές τους ή σε λαϊκούς «Ειρήνη» (πάσι).



Σάββας < μτγν . όν. Σάββατον = τέλος της Δημιουργία και ημέρα αργία των Ισραηλινών// αναπαυμένος. Ημέρα αργίας των Μουσουλμάνων είναι η Τζούμα, η Παρασκευή



Σαμουήλ· εξελλ. τύπ. του εβραϊκ. ονόμ. Šēmū- ēl αυτός που εισακούστηκε από το Θεό.



Σαμψών· εξελλ. τύπ. του εβραϊκ. ονόμ.Šimŝōn < υποκ. του Semes ήλιος, «μικρός ήλιος».



Σωσσάνα (= κρίνος) = αγνή.



Σαούλ (ο) όν. εβραϊκ. = αυτός που ζητήθηκε. πρώτος βασιλιάς του Ισραήλ (περ. 1020- 1000 π.Χ.)



Σάρα· εξελλ. τύπ. του εβραϊκ. ονόμ. Sarah = διωγμένη // ικανοποιημένη // πριγκίπισσα.



Σατανάς < εβρ. Satan = αντίπαλος, κατήγορος, συκοφάντης (του Θεού), Διάβολος < αρχ. ελλ. ρ. διαβάλλω = συκοφαντώ.



Σαύλος εξελλην. εβραϊκ. όνομ. Σαούλ = αυτός που ποθεί με ορμή > λατιν. ψευδών. Παύλος (Paulus) = Μικρούλης. Το έλαβε ο απόστολος, για να υποδηλώνει με το νέο του όνομα Παύλος ότι έγινε ταπεινός χριστιανός.



Σεραφείμ < εξελλην. εβραϊκ. ονόμ. Seraphim < ενικ. αριθμ. seraph, το τάγμα, η «τάξις» των εξαπτέρυγων αγγέλων οι οποίοι εκπέμπουν φλόγες, ενώ τα «πολυόμματα Χερουβείμ», έχουν πολλούς οφθαλμούς, για ν’ ασκούν εποπτεία.



Σολομών* < Σολόμων < εξελλην. εβραϊκ. όνομ. Slomo· (965- 926 π.Χ.) «Ειρηνικός» = γιος και διάδοχος του Δαβίδ (965 - 926 π.Χ.) βασιλιάς του Ισραήλ.



Σπυρίδων - ωνος* = 1. πιθαν. < αρχ. ουσ. σπυρίς - ίδος (= σπείρα) = κυκλικό πλεχτό καλάθι κ. 2. ψαροκόφινο. Ο Άγ. Σπυρίδων καταγόταν από την Κύπρο και είναι προστάτης της Κέρκυρας και του Πειραιά.



Συμεών* < εξελλην. εβραϊκ. όνομ. Simon (= προσεχτικό άκουσμα από το Θεό).



Σωσσάνη* < εξελλην. εβραϊκ τύπ του Σωσάννα. (=κρίνο) και μτφ. = αγνή σαν τον κρίνο.



Ταξιάρχης όνομ. < μτγν. ταξιάρχης < αρχ. ταξιάρχης < τάξις – εως (τάγμα) + άρχω (διοικώ)· Μιχαήλ κ. Γαβριήλ.



Τίτος αβέβ. ετυμ.· πιθ. <σύντμ. του λατ. Titulus τίτλος = βραβευμένος, τιτλούχος.



Χερουβείμ < μτγν. εβρ. όν. Kerubim, πληθ. του Kerub = άγγελοι, πνεύματα πολυόμματα, που βρίσκονται κοντά στο Θεό και τον



.................................



Βιβλιογραφία- Λήμματα από το διαδίκτυο.



1. ΙΩΣΗΦ Μ. ΜΑΤΣΑ του καθηγητή «ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ ΣΤΑ ΓΙΑΝΝΙΝΑ» ΑΘΗΝΑΙ 1955).



2.. Ασέρ Ρ. Μωυσή: “Η Ονοματολογία των Εβραίων της Ελλάδος”



Αθήναι 1973.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Κύρια ονόματα που προέρχονται από την Π. Διαθήκη"

2o Master Class Τοποστρατηγική & ΑΟΖ-φωτογραφίες,Γαύδος 13-16/7/12

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "2o Master Class Τοποστρατηγική & ΑΟΖ-φωτογραφίες,Γαύδος 13-16/7/12"

Ελλαδα-Ρωσία-Τουρκία-Ουάσιγκτον.

Η Ελλάδα πρέπει να παρατηρεί με ..τέσσερα μάτια τις εξελίξεις... ---
...από την Ερμπίλ, τη Δαμασκό, την Άγκυρα, το Τελ Αβίβ και τη Λευκωσία, μέχρι τη Μόσχα και την Ουάσιγκτον!----
Τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές, ρωσικά πολεμικά πλοία πέρασαν από τα Στενά του Βοσπόρου -και όχι της Ισταμπούλ, όπως δέχτηκαν να περάσει η ονομασία αυτή Έλληνες διπλωμάτες σε επίσημα κείμενα του ΝΑΤΟ- με κατεύθυνση τη ναυτική βάση που διατηρεί η Ρωσία στο λιμάνι της Ταρτούς, ως μέρος της πολιτικής της Ρωσίας για τη διεκδίκηση ρόλου και επιρροής στη Συρία, τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο.

Στο προηγούμενο άρθρο μας αναφερθήκαμε στην επιδείνωση των σχέσεων Ρωσίας-Τουρκίας, με αφορμή την ταύτιση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής με την πολιτική της Ουάσιγκτον στο ζήτημα της Συρίας, αποκορύφωμα της οποίας ήταν η πρόταση του επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας να επιβληθούν μέτρα απομόνωσης εναντίον της Ρωσίας, ως αντίποινα στη στήριξη που παρέχει η Μόσχα στον Άσαντ και το καθεστώς του.



Η περίπτωση της στάσης που τηρεί η Τουρκία σε ένα ζήτημα που αποτελεί αντικείμενο και αιτία σύγκρουσης μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, είναι ένα ζήτημα που πρέπει να αναλυθεί διεξοδικά για δυο λόγους.

Ο ένας έχει να κάνει με την ίδια την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας και τον τρόπο που ασκείται τον τελευταίο αιώνα για ζητήματα που ξεπερνούν τον περίγυρό της.

Στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο η εξωτερική πολιτική της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν στα χέρια των Νεοτούρκων, οι οποίοι, τη στιγμή που Ελλάδα προσπαθούσε να τηρήσει αυστηρή ουδετερότητα, κινήθηκαν βιαστικά και πήραν θέση στο πλευρό των λεγόμενων Κεντρικών Δυνάμεων, δηλαδή της Γερμανικής Αυτοκρατορίας και της Αυστροουγγαρίας. Το τίμημα της βιαστικής επιλογής ήταν ο διαμελισμός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, διαμελισμός που θα είχε προχωρήσει και τα εδάφη της Ανατολής αν γινόταν καλύτεροι χειρισμοί από την Αντάντ και από την Ελλάδα στο ζήτημα της επανάστασης των Μπολσεβίκων.

Η Τουρκία, πληρώνοντας μεγάλο τίμημα για τη βιαστική επιλογή των Νεοτούρκων, στον επόμενο Παγκόσμιο Πόλεμο τήρησε ουδέτερη στάση, καταφέρνοντας να μην έχει απώλειες στο τέλος του πολέμου και κερδίζοντας τον τίτλο του «Επιτήδειου Ουδέτερου». Την πολιτική αυτή η Τουρκία, παρότι μέλος του ΝΑΤΟ από το 1952, τήρησε σε γενικές γραμμές μέχρι το τέλος του 20ού αιώνα, καταφέρνοντας σε γενικές γραμμές να εξαργυρώνει τον όποιο ρόλο ή αποστολές ελάμβανε από τις Βρυξέλλες ή από την Ουάσιγκτον, εις βάρος των ελληνικών συμφερόντων.

Η εθνοκάθαρση των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου, η βάρβαρη εισβολή της Κύπρου το 1974 και η συνεχιζόμενη κατοχή του 37% του νησιού, οι εκβιαστικές αθλιότητες της Τουρκίας στο Αιγαίο και η επιβολή του τουρκοϊσλαμικού φασισμού στους Πομάκους, τους Αθιγγάνους και τους δημοκράτες τουρκογενείς της Θράκης, δεν υπήρχε πιθανότητα ούτε μια στο εκατομμύριο να συμβούν, αν η Τουρκία δεν είχε τις νατοϊκές πλάτες και κυρίως της Ουάσιγκτον.

Παρά την αμερικανική στήριξη που είχε η Τουρκία επί δεκαετίες έναντι της Ελλάδος, σε σημαντικά ζητήματα που αφορούσαν ζωτικά συμφέροντα των ΗΠΑ, η τουρκική εξωτερική πολιτική δεν τήρησε υπάκουη στάση απέναντι στην Ουάσιγκτον, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τον Πόλεμο του Κόλπου, του 1991 και την εισβολή στο Ιράκ για την ανατροπή του Σαντάμ, το 2003. Και στις δυο περιπτώσεις, παρά την βούληση του Οζάλ την πρώτη φορά και του Ερντογάν τη δεύτερη, η τουρκική διπλωματία και ο στρατός, δηλαδή το βαθύ κράτος, εξέφρασαν σφοδρές αντιρρήσεις και η Τουρκία δεν συντάχθηκε με την πολιτική των ΗΠΑ.

Όμως τα τελευταία χρόνια τα πράγματα φαίνεται ότι έχουν αλλάξει.

Μπορεί από το 2003 μέχρι σήμερα να έχουν περάσει μόνο δέκα χρόνια, όμως η αλλαγή που έχει γίνει στις δομές και τον τρόπο λήψεως αποφάσεων και άσκησης εξωτερικής πολιτικής στην Τουρκία είναι αλλαγές που με κανονικούς ρυθμούς θα ήθελαν έναν αιώνα. Η περίπτωση της Συρίας και η δήλωση Νταβούτογλου για απομόνωση της Ρωσία, είναι το πιο εύγλωττο παράδειγμα.

Ο άλλος λόγος για τον οποίον πρέπει να αναλυθεί διεξοδικά το ζήτημα της Συρίας και η στάση που τηρεί η Τουρκία, μέχει να κάνει με τη στάση που πρέπει να κρατήσει η Ελλάδα στο ίδιο ζήτημα. Ιστορικά και συναισθηματικά για μας τους Έλληνες η περίπτωση της Συρίας έχει γενικές ομοιότητες με αυτήν της Σερβίας.

Το καθεστώς Άσαντ, παρότι αυταρχικό, είναι πολύ πιο δημοκρατικό από τα καθεστώτα της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και της Τουρκίας. Οι χριστιανοί του ιστορικού Ορθόδοξου Πατριαρχείου Αντιοχείας -που είναι εν διωγμώ και εδρεύει στη Δαμασκό λόγω του ότι η Τουρκία, που έχει διαπράξει τη γενοκτονία των Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων χριστιανών της Ανατολής, συνεχίζει τις βαρβαρότητες εναντίον των εναπομεινάντων χριστιανών- ζουν σε καθεστώς απόλυτης ασφάλειας κάτω από το καθεστώς της Συρίας. Αν μπορούσαν να μιλήσουν ελεύθερα οι χριστιανοί της Τουρκίας, θα δικαίωναν τη θέση μας. Όμως δεν μπορούν κι αυτό από μόνο του είναι μια απόδειξη.

Όμως, ενώ από τη μια πλευρά υπάρχει η λογική, το δίκαιο και η ιστορία, από την άλλη υπάρχει πλευρά υπάρχει η σκληρή πραγματικότητα, που επιβάλλει η Ελλάδα να κρατήσει μια ισορροπημένη στάση, έχοντας το ένα μάτι στη Συρία και τα άλλα ...τρία στην Κύπρο, το Αιγαίο και τη Θράκη.

Γιατί το λέμε αυτό.

Στην τελευταία παράγραφο της ανακοίνωσης που εκδόθηκε μετά την τακτική σύσκεψη του Συμβουλίου Ασφαλείας της Τουρκίας, που έγινε στις 28 Ιουνίου, λίγες ημέρες μετά την κατάρριψη του τουρκικού RF-4E και ενώ επικρατούσε περίπου πολεμικό κλίμα στην Άγκυρα για αντίποινα εναντίον της Συρίας, αναφέρονται τα εξής:

Κατά τη σύσκεψη εξετάστηκαν διεξοδικά τα μέτρα που ελήφθησαν και τα βήματα που θα γίνουν με στόχο την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των συμφερόντων της χώρας μας και της ΤΔΒΚ (sic) στη Μεσόγειο ενώ αξιολογήθηκαν και οι τελευταίες επί του θέματος εξελίξεις.

Στα πλαίσια αυτά αποφασίστηκε να συνεχιστούν άπασες οι δραστηριότητες που διεξάγονται σε συνεργασία όλων των φορέων και των υπηρεσιών μας, στο θέμα της προστασίας των δικαιωμάτων και των συμφερόντων της Τουρκίας και της ΤΔΒΚ (sic) στην Ανατολική Μεσόγειο, που αποτελεί μια από τις προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής της χώρας μας.

Δηλαδή, τη στιγμή που θα έπρεπε να ασχοληθεί επισταμένως με το θέμα της κατάρριψης του πολεμικού της αεροσκάφος από τη Συρία, για να αποφασίσει αντίποινα και να προστατέψει το κύρος της που είχε ήδη πληγεί από την παθητική στάση της Τουρκίας, που δεν έκανε αντίποινα εναντίον του Ισραήλ, όταν ισραηλινοί στρατιώτες σκότωσαν εννιά Τούρκους πολίτες στα διεθνή ύδατα, στο Μαβί Μαρμαρά, η Τουρκία κρατά σε πρώτη προτεραιότητα το ζήτημα της εξόρυξης φυσικού αερίου στο Οικόπεδο 12, εκεί που διεξάγει προκλητικά και παράνομα ασκήσεις αυτές τις μέρες, ανεβάζοντας την ένταση στις σχέσεις της με το Ισραήλ.

Δηλαδή, με άλλα λόγια, αν και τα διαδραματιζόμενα στη Συρία είναι μείζονος σημασίας για την Τουρκία, αφού το πιο πιθανόν την επόμενη ημέρα είναι να δούμε να ξεφυτρώνει ένα δεύτερο αυτόνομο κουρδικό κράτος στην περιοχή, εξέλιξη που θα φέρει πιο κοντά τους Κούρδους στη θάλασσα και την Τουρκία στο διαμελισμό, η Άγκυρα συνεχίζει να δίνει ιδιαίτερο βάρος στη ΝΑ Μεσόγειο, την Κύπρο και το Οικόπεδο 12, και να δηλώνει ότι είναι αποφασισμένη να διεκδικήσει και να προστατέψει τα δικαιώματα και τα συμφέροντά της, που έρχονται σε αντίθεση με τα συμφέροντα του Ισραήλ και των ΗΠΑ, ελέω NOBLE ENERGY.

Το τοπίο είναι εξαιρετικά περιπεπλεγμένο, αφού στην κυριολεξία η περιοχή βράζει.

Η Ελλάδα, παρότι σπαράσσεται από το πιο ηλίθιο πολιτικό δίλημμα που έχει τεθεί ποτέ, και αναφερόμαστε στο μνημόνιο – αντιμνημόνιο και τη νέα του βερσιόν, διαπραγμάτευση ή όχι, έχει υποχρέωση να παρατηρεί με ..τέσσερα μάτια τις εξελίξεις από την Ερμπίλ, τη Δαμασκό, την Άγκυρα, το Τελ Αβίβ και τη Λευκωσία, μέχρι τη Μόσχα και την Ουάσιγκτον και να ακολουθήσει σώφρονα πολιτική, που μπορεί ακόμα και να αποκαταστήσει ιστορικές αδικίες που υπέστη ο Ελληνισμός τον 20ό αιώνα.

Αρκεί να ξεπεράσει τον εσωτερικό ηλίθιο σπαραγμό, στον οποίον πρωτοστατούν οι νεολαϊκιστές νεοδημαγωγοί, με άρωμα ....Ουάσιγκτον!!!









Διαβάστε περισσότερα: ΛΛΑΔΑ ΣΗΜΕΡΑ: Η Ελλάδα πρέπει να παρατηρεί με ..τέσσερα μάτια τις εξελίξεις...Ε http://elladasimera.blogspot.com/2012/07/blog-post_6309.html#ixzz20rImgog7

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ελλαδα-Ρωσία-Τουρκία-Ουάσιγκτον."