Η μετανάστευση των Αλβανων.

Αλβανικές μεταναστεύσεις στην αυγή της σύγχρονης εποχής (14ος - 16ος αι.)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η μετανάστευση πληθυσμών και οι κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις τους είναι ένα πολύ μοντέρνο» φαινόμενο, το οποίο βιώνουμε πολύ έντονα στην Ελλάδα, ειδικά μετά την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων στις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ. Όμως, δεν πρόκειται για φαινόμενο νέο. Οι μετακινήσεις πληθυσμών ουδέποτε έπαψαν, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, ιδίως στην τόσο ιδιόμορφη περιοχή των Βαλκανίων και της ευρύτερης λεκάνης της Ανατολικής Μεσογείου. Στόχος αυτής της εργασίας είναι να καταδείξει τον τρόπο, τα αίτια και τις συνθήκες υπό τις οποίες έλαβε χώρα μία από τις μεγαλύτερες μετακινήσεις λαών στο γεωγραφικό χώρο που προαναφέραμε κατά την περίοδο του ύστερου μεσαίωνα και των απαρχών της νεότερης εποχής: του αλβανικού λαού. Στο πρώτο μέρος της εργασίας εξετάζονται οι γεωγραφικές και κοινωνικοπολιτικές συνθήκες της μετακίνησης. Διερευνάται, δηλαδή, η κίνηση των αλβανικών φύλων στο σύντομο και το μακρό δρόμο της μετανάστευσης, τα αίτια που τους εξώθησαν σε αυτήν την κίνηση εγκατάλειψης της χώρας – κοιτίδας (source country) καθώς και η ανταπόκρισή τους σε μια συνήθη τακτική των «κρατών» της εποχής, στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν τη μεγάλη δημογραφική έλλειψη: τους εποικισμούς. Στο δεύτερο μέρος γίνεται προσπάθεια να καταδειχθούν οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις που είχε η διείσδυση των φύλων αυτών, τόσο στον ιταλικό όσο και τον ελλαδικό χώρο. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα θρησκείας, μεταναστευτικών δικτύων πληροφόρησης καθώς και στο πολύ «σύγχρονο» και φλέγον ζήτημα της αφομοίωσης και της ένταξης στην κοινωνία της φιλοξενούσας χώρας (host country). Σε μία τόσο περιορισμένης έκτασης εργασία, είναι προφανές ότι τα παραπάνω ζητήματα θίγονται μόνον επιφανειακά. Στόχος δε θα μπορούσε να είναι άλλος από τη γενικότερη προσέγγιση του όλου φαινομένου με απώτερη πρόθεση την ανάδειξη του υπερτοπικού και διαχρονικού χαρακτήρα των μεταναστεύσεων, γενικώς, και ιδιαίτερα των κοινών παραμέτρων και κοινωνικών προεκτάσεων που έχει η μετανάστευση των Αλβανών του ύστερου μεσαίωνα με τη σύγχρονη μεταναστευτική κίνηση των ίδιου λαού από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 και μετά. ΔΡΟΜΟΙ, ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ «Είναι μυριολεκτούμενο», γράφει ο Alain Ducellier στην αξεπέραστη μελέτη του για τις μεταναστεύσεις του ύστερου Μεσαίωνα[1], ότι «σε όλον το Μεσαίωνα οι Έλληνες μετακινούνται λίγο». Αν κάποιος λαός βρίσκεται στον αντίποδα αυτής της μονιμότητας και της σταθερής εγκατάστασης, αυτός είναι ο Αλβανικός λαός. Οφείλουμε, καταρχάς, να εξετάσουμε ποιος είναι αυτός ο λαός, ποιος ο χαρακτήρας του, ποια η αρχική του κοιτίδα και ποιους δρόμους ακολούθησε όταν αναγκάστηκε για συγκεκριμένους λόγους, που θα αναλύσουμε παρακάτω, να εγκαταλείψει αυτήν την αρχική κοιτίδα και να μετακινηθεί. Ο Sufflay στο έργο του «Acta et Diplomata res Albaniae mediae aetatis illustrantia», παρομοιάζει τη μεσαιωνική Αλβανία με ένα κάτοπτρο το οποίο αντικατοπτρίζει ολόκληρο τον κόσμο της Βαλκανικής χερσονήσου (ελληνικό, ρωμανικό, ιταλικό, σλαβικό, βυζαντινό)[2]. Ως λαός εμφανίζονται για πρώτη φορά[3] το 1043, όταν προσέφεραν τη συνδρομή τους στον στασιαστή στρατηγό Γεώργιο Μανιάκη[4] . Αργότερα στα χρόνια των Κομνηνών, συνέδραμαν άλλον ένα στασιαστή, το Νικηφόρο Βασιλάκιο (1080)[5]. Οι Αλβανοί [6] εκείνης της μακρινής εποχής, κάτοικοι των ορεινών συμπλεγμάτων και όχι της αστικής και πλούσιας παραλίας, παρουσιάζονται πάντοτε στις βυζαντινές πηγές, είτε ως λαός ποιμενικός και νομαδικός, με φυλετική κοινωνική οργάνωση (κατά φύλα – γενεές -πατριές) και με μία μόνιμη ροπή προς τις ληστρικές επιδρομές κατά οχυρωμένων πόλεων, είτε ως κάτοικοι βουνών και πεδιάδων με έντονη πολεμική δραστηριότητα. Μάλιστα, ως προς τη φυλετική και κοινωνική οργάνωση των φύλων αυτών υπάρχει μία πρώτη αναφορά του όρου "Αλβανία" στο περιηγητικό βιβλίο "Anonymi Descriptio Europae Orientalis": «οι Αλβανοί μετακινούνται κατά ομάδες και κατά οικογένειες» (per turmas et cognationes suas)[7] . Η αρχική τους κοιτίδα, με την ονομασία Άρβανον, (επίσης απαντάται και ως Άλβανον, Άρβανα, Αλβανία, Αλβανιτία, Ιλλυρία) εντοπίζεται στην ευρύτερη περιοχή της κεντρικής και βόρειας Αλβανίας, η οποία το 13ο αιώνα εκτεινόταν στο ορεινό συγκρότημα από τα περίχωρα της λίμνης Αχρίδας μέχρι το Δυρράχιο και το φρούριο της Κρόιας (Kruje)[8] . Από αυτήν την κοιτίδα, ξεκινώντας το 13ο και, κυρίως, το 14ο αιώνα, θα μεταναστεύσει προς όλα τα σημεία του ορίζοντα: ανατολικά και βόρεια, προς τις πεδιάδες του Κοσόβου και τις εγγύς δαλματικές ακτές[9] , δυτικά, διασχίζοντας την Αδριατική, με κατεύθυνση την ιταλική χερσόνησο και νότια, προς την ελλαδική χερσόνησο. ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΠΡΟΣ ΔΥΣΜΑΣ ΚΑΙ ΝΟΤΟ Μετακίνηση προς την Ιταλική Χερσόνησο Η μετακίνηση προς την ιταλική χερσόνησο θα γίνει σε πέντε διαφορετικές φάσεις, από τα μέσα του 14ου αιώνα ως την πτώση των Βενετικών κτήσεων στην Πελοπόννησο (βλ. χάρτη 1). Η πρώτη φάση θα ξεκινήσει γύρω στο 1280[10] με διά θαλάσσης μετανάστευση Αλβανών του Δυρραχίου. Στα χρόνια της εμφάνισης της μαύρης πανώλης (1347-8), έχουμε νέο μεταναστευτικό κύμα προς τη Ραγούζα, την Απουλία, την κεντρική Ιταλία και σε μικρότερο βαθμό προς τη Βενετία[11]. Η σκληρότατη μεταχείριση του τοπικού Αλβανού ηγεμόνα, Καρόλου Θώπια, θα εξαναγκάσει πολλούς Αλβανούς, σε τρίτο κύμα μετανάστευσης, αυτή τη φορά προς τη νότια Ιταλία, κύμα το οποίο ο Ducellier χαρακτηρίζει «νομαδισμό της εξαθλίωσης»[12]. Το επόμενο κύμα[13] θα ακολουθήσει το θαλάσσιο δρόμο για την Ιταλία κατά τη δεκαετία 1468 – 1479[14]. Κι αυτό γιατί το 1468 πεθαίνει ο μεγάλος Αλβανός ήρωας Σκεντέρμπεης (Γεώργιος Καστριώτης)[15] ο οποίος είχε προκαλέσει μεγάλα προβλήματα με τη σθεναρή αντίστασή του κατά τους μακρόχρονους πολέμους που διεξήγαγε εναντίον των Οθωμανών και των Βενετών. Τέλος, η πέμπτη και τελευταία (μαζική, διότι οι μεταναστεύσεις μικρών ομάδων ουδέποτε έληξαν) μετακίνηση αλβανικών πληθυσμών προς την Ιταλία έλαβε χώρα μετά την πτώση των Βενετικών κτήσεων στην Πελοπόννησο, το α’ μισό του 16ου αιώνα[16] . Δηλαδή, με τη λήξη του Β΄ Βενετοτουρκικού πολέμου (1499-1503) και την πτώση της Μεθώνης και της Κορώνης και ένα τέταρτο του αιώνα αργότερα, με την πτώση του Ναυπλίου (1534), Αλβανοί (και Έλληνες) εγκαταλείπουν την Πελοπόννησο και μεταναστεύουν προς την Κάτω Ιταλία και Σικελία. Αυτοί οι πληθυσμοί – σύμφωνα με τον Κόλλια – δεν θα πάψουν ποτέ να νιώθουν νοσταλγία για τη «χαμένη πατρίδα», την Πελοπόννησο, όπως αποδεικνύει και το τραγούδι που έλεγαν όλοι μαζί με στραμμένα τα πρόσωπα προς το Μοριά: «Ω ε μπούκουρα Μωρέ Ω πανέμορφε Μοριά Ση κουρ τε λυάσς με νούκου τε πασς Αφ’ ότου σ’ άφησα, δεν σε ξανάδα πια Άτιε καμ ου Ζώτιν Ταν, Εκεί έχω εγώ τον πατέρα μου, άτιε καμ ου ζώνιεν μεμε, εκεί έχω εγώ τη μητέρα μου, άτιε καμ εδέ τιμ βλα, εκεί έχω εγώ τον αδελφό μου, γκύθ μπουλιούαρε νε δε. όλους θαμένους μέσ’ τη γη. Ωι ε μπούκουρα Μωρέ Ωι πανέμορφε Μοριά Πλιοτ τε φλιας με λιότε νε σή Με λυγμούς και δάκρυα στα μάτια σε καλώ Ωι μωρέ ω Αρμπερί ωι Μοριά κι Αρβανιτιά.» [17] Μετακίνηση προς την Ελλαδική Χερσόνησο (Α΄ Φάση) Η κάθοδος των Αλβανικών φύλων προς την ελλαδική χερσόνησο γίνεται σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση, που ξεκινά στα τέλη του 13ου αιώνα[18] και διαρκεί μέχρι την έκρηξη της μαύρης πανώλης στα 1348 οι Αλβανοί νομάδες κατευθύνονται προς τη Θεσσαλία, όπου και εγκαθίστανται για αρκετά χρόνια. Έτος εγκατάστασης θεωρείται, από τους περισσότερους ερευνητές[19] , το 1325[20]. Σχετικά με το δρόμο που ακολούθησαν στη μετακίνησή τους αυτή, οι γνώμες διίστανται. Ο Παναγιωτόπουλος[21] θεωρεί ότι έχοντας ως χώρο εκκίνησης το Άρβανον, ακολούθησαν το «μακρύ δρόμο» (longitudinale) ο οποίος διασχίζοντας τον ποταμό Δεβόλ (βυζαντινός Δεάβολις) και την άνω λεκάνη του Αλιάκμονα, διαμέσου Κορυτσάς, Καστοριάς και Γρεβενών τους έφερε στο Θεσσαλικό κάμπο. Υπάρχει, όμως, και η άλλη άποψη[22] που υποστηρίζει ότι εκτός από αυτόν τον δρόμο, υπήρχε και ένας άλλος, «εγκάρσιος» (transversale) δρόμος που ξεκινούσε από νοτιότερη «κοιτίδα» (περιοχές Πρεμετής – Αργυροκάστρου) και ακολουθούσε τη διαδρομή Αργυρόκαστρο – Ιωάννινα – Αιτωλοακαρνανία. Διαμέσου, λοιπόν, του ενός ή του άλλου δρόμου – ή και των δύο – Αλβανικά φύλα διείσδυσαν στον ελλαδικό χώρο και εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλία. Μάλιστα, λίγα χρόνια αργότερα, το 1333, έχουν συμπληρώσει αρκετά χρόνια διαμονής για να θεωρούν ότι η αποκατάσταση της εξουσίας του βυζαντινού αυτοκράτορα στην περιοχή καθιστούσε επισφαλή πλέον τη χειμερινή τους κάθοδο στα πεδινά[23] . Κατά συνέπεια, προκειμένου να αποκτήσουν απρόσκοπτη κάθοδο στους χειμερινούς βοσκότοπους της πεδιάδας, εξαναγκάστηκαν να δώσουν όρκο υποταγής στον Ανδρόνικο Γ’. Τα ίδια αυτά χρόνια, η αύξηση της μεγάλης ιδιοκτησίας, οι ενδοβυζαντινές συγκρούσεις και οι καταστροφικές επιδρομές των Αλβανών και των Καταλανών κάνουν το Marino Sanudo Torcello (1325) να περιγράφει την κατάσταση ως αξιοθρήνητη σε μία Θεσσαλία ερημωμένη και κατεστραμμένη: “Deus misit hanc pestem patriae Blachiae supradictae, quia ipsa miserat quodam genus, Albanensium gentis nomine, in tanta quantitate numerosa: quae gens omnia quae errant extra castra penitus destruxerunt”[24]. Η Θεσσαλία θα είναι πλέον γι’ αυτούς, η δεύτερη κοιτίδα, το νέο Άρβανον, η «Μεγάλη Βλαχία»[25]. Γράφει πολύ εύστοχα ο Παναγιωτόπουλος: «Μ’ αυτό το πνεύμα, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ιδιαίτερα ο ρόλος που έπαιξε η πληθυσμιακή ομάδα της Θεσσαλίας στην εξάπλωση των Αλβανών. Η ανατολική πλαγιά της Πίνδου με τα παρακλάδια της, σε συνδυασμό μ’ έναν πεδινό ζωτικό χώρο, πρόσφερε ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη της εποχιακής κτηνοτροφίας και, επομένως, για τη λειτουργία του γεωργοκτηνοτροφικού οικονομικού συστήματος της ομάδας. Έτσι, η Θεσσαλία έγινε για μερικές δεκαετίες η νέα αλβανική «κοιτίδα» που συγκέντρωσε τις προϋποθέσεις για μια δημογραφική ανάπτυξη, ανάλογη μ’ εκείνη του άλλου ισχυρού σημείου εκκίνησης της αλβανικής επέκτασης, του ιστορικού «Άρβανου». Μακριά από τη μαύρη πανώλη, που αποδεκάτισε ολόκληρες περιοχές της ελληνικής χερσονήσου, από τις ακτές της Θεσσαλονίκης ως τα παράλια της Ηπείρου, περνώντας από την Αττική και την Πελοπόννησο, τα αλβανικά φύλα της θεσσαλικής «κοιτίδας» μπόρεσαν να διατηρήσουν το ρυθμό αναπαραγωγής τους και βρέθηκαν, έτσι, σε πλεονεκτικότερη θέση συγκριτικά με τους γειτονικούς πληθυσμούς. Στο δεύτερο μισό του 14ου αιώνα, σ’ εποχή διαταραγμένης δημογραφίας, τα αλβανικά φύλα, όσα έμειναν προσωρινά στη Δυτική Θεσσαλία, άρχισαν να βαδίζουν προς τη Νότια Ελλάδα, σ’ εδάφη που είχαν πρόσφατα χάσει ένα μεγάλο αριθμό των κατοίκων τους! […] σ’ εκείνη την εποχή των συνεχών πολέμων, οι Αλβανοί, με τη βοήθεια των τοπικών αρχών που αναζητούσαν συμπληρωματικές στρατιωτικές δυνάμεις, είδαν την τύχη τους να καλυτερεύει και, από επικίνδυνοι ποιμένες – πολεμιστές – ληστές, έγιναν “ισότιμοι” κάτοικοι του τόπου»[26]. Μετακίνηση προς την Ελλαδική Χερσόνησο (Β΄ Φάση) Σε μία δεύτερη μεταναστευτική φάση, οι Αλβανοί κατεβαίνουν προς νότο και εγκαθίστανται στην Αττική και την Πελοπόννησο. Αττική: Έχοντας πρώτα σταθμεύσει κατά τα έτη 1380-81 στην κοιλάδα του Σπερχειού που τότε ονομαζόταν «Αλλάδα»[27], παίρνουν το 1382, νόμιμη άδεια από τον Πέτρο Δ΄ της Αραγωνίας, για να «προνοιαστούν»[28] στο καταλανικό Δουκάτο των Αθηνών[29] . Η άδεια αυτή ήταν η απάντηση στην έκκληση του Δούκα των Αθηνών Ροκκαβέρτη για να του δοθεί η άδεια «να δώσωμε προνόμιο σε κάθε Έλληνα και Αρβανίτη που θα θελήσει να έρθει στο δουκάτο της Αθήνας, να είναι ασύδοτος για δύο χρόνια…»[30]. Η κίνηση αυτή απέβλεπε στην ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας του Δουκάτου απέναντι στις ξένες (οθωμανικές κυρίως) επιβουλές. Πελοπόννησος: Οι βυζαντινές πηγές[31] αναφέρουν ότι την πρώτη δεκαετία του 15ου αιώνα 10.000 Αλβανοί (10.000 πολεμιστές ή 10.000 ψυχές;) εμφανίστηκαν στον Ισθμό της Κορίνθου, προφανώς χωρίς προηγούμενη συμφωνία με τις αρχές. Ο δεσπότης του Μυστρά Θεόδωρος Παλαιολόγος, παρά την καχυποψία των συμβούλων του για αυτούς τους «ξένους», επέτρεψε το «πρόνοιασμά» τους στα εδάφη του δεσποτάτου. Για την εγκατάσταση των Αλβανών στην Πελοπόννησο[32] υπάρχουν τρεις θεωρίες: 1. ότι κατέβηκαν από τη Θεσσαλία 2. ότι κατέβηκαν από τη νότια Αλβανία, διαμέσου Ηπείρου και Αιτωλίας. Ως αίτιο αναφέρεται το γεγονός ότι οι Οθωμανοί (μαζί με τον Κάρολο Α΄ Tocco) κατέκτησαν το Αργυρόκαστρο, με αποτέλεσμα το γένος των Ζενεβισαίων να υποστεί διωγμό. Πρόκειται για δεύτερο μεταναστευτικό κύμα (μετά από εκείνο του 1404/05) στην Πελοπόννησο: οι ρακένδυτοι και μαστιζόμενοι από ασθένειες Ζενεβισαίοι, αφού περιπλανηθούν στην Ήπειρο θα περάσουν τελικά στην Πελοπόννησο[33] 3. ότι μπήκαν στην Πελοπόννησο Αλβανικοί πληθυσμοί προερχόμενοι από την Αττική και την Εύβοια[34] Η πρώτη θεωρία, την οποία αποδέχονται οι περισσότεροι ερευνητές, φαίνεται μάλλον η πιθανότερη. Κι αυτό, για τον εξής λόγο: όταν οι Τούρκοι, το 1393, κατέστρεψαν το σερβικό πριγκιπάτο της Θεσσαλίας, είναι πολύ πιθανόν να άσκησαν πιέσεις στους αλβανικούς πληθυσμούς της περιοχής. Αυτοί οι πληθυσμοί, κατά συνέπεια, φαίνεται ότι πήραν το δρόμο της προσφυγιάς και είναι αυτοί τους οποίους βρίσκουμε μερικά χρόνια αργότερα (1404-5) στρατοπεδευμένους στον Ισθμό της Κορίνθου. Και για έναν επιπλέον λόγο: οι Αλβανοί, τους οποίους βλέπει στον Ισθμό ο Μανουήλ Παλαιολόγος[35] , έτοιμους να μπουν στο δεσποτάτο του Μυστρά, δε μπορεί να ήταν οι Αλβανοί της Αττικής και της Εύβοιας, γιατί τότε θα είχε αδειάσει ο αλβανικός πληθυσμός των περιοχών αυτών, πράγμα που απλούστατα δε συνέβη. Αντίθετα, αυτό συνέβη στη Θεσσαλία, η οποία εκκενώθηκε εντελώς από κάθε αλβανικό στοιχείο. Οι Αλβανοί την εγκατέλειψαν και μόνο σπανιότατα ιστορικά τεκμήρια μαρτυρούν το πέρασμά τους από εκεί. Συμπληρωματικά, αξίζει να αναφερθεί κατά τα μέσα του 14ου αιώνα είχε ήδη συντελεστεί η δημιουργία δύο περιορισμένων αλβανικών «κρατιδίων». Συγκεκριμένα, μετά τη μάχη του Αχελώου (1358 ή 1359), ο αρχηγός των Αλβανών, Κάρολος Θώπια, νίκησε στην Αιτωλία το δυσαρεστήσαντα τους Αλβανούς, Νικηφόρο Β΄ Άγγελο. Επακόλουθο αυτής της νίκης υπήρξε η ίδρυση δύο μικρών αλβανικών πριγκιπάτων, το ένα στην Άρτα, από τον Πέτρο Λιόσα και το άλλο στο Αγγελόκαστρο[36] από τον Γκιν Μπούα Σπάτα[37]. ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ Έχοντας, πλέον, σχηματίσει μία σφαιρική εικόνα για το γεωγραφικό και χρονικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εντάσσονται οι μετακινήσεις των Αλβανικών πληθυσμών, μπορούμε να εξετάσουμε τα γενεσιουργά αίτια[38] αυτών των μετακινήσεων. Τα αίτια αυτά είναι: Η έκρηξη και ραγδαία εξάπλωση του «Μαύρου Θανάτου», δηλαδή της πανώλης, και η δημογραφική κρίση που συνεπέφερε[39]. Οι παράλιες ή πεδινές περιοχές εξασθενούσαν δημογραφικά, ενώ οι Αλβανοί, καλά προφυλαγμένοι στις δύσβατες ορεινές περιοχές, απέκτησαν το πλεονέκτημα της πληθυσμιακής ευρωστίας και έσπευσαν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των εύθραυστων δημογραφικά κρατικών μορφωμάτων της εποχής˙ η Βενετία, για παράδειγμα εφάρμοσε αρκετά συχνά ανάλογα εποικιστικά προγράμματα, προσελκύοντας εύκολα εποίκους με τις ιδιαιτέρως ελκυστικές φοροαπαλλακτικές ρυθμίσεις που υποσχόταν. Θεωρίες του Cvijić[40] : Σύμφωνα με αυτές, το πολιτικό πλαίσιο στις περιοχές όπου κατοικούσαν οι αλβανικοί πληθυσμοί αποτέλεσε μεταναστευτικό αίτιο. Το πλαίσιο αυτό οριοθετείται από τους σκληρούς και διαρκείς αγώνες ανάμεσα σε Βυζαντινούς, Λατίνους (Ανδεγαυούς – Νορμανδούς - Βενετούς) και Σέρβους για την κυριαρχία στη ΝΔ Βαλκανική. Οι τελευταίοι, μάλιστα, με τη στερέωση της κυριαρχίας τους στην περιοχή το 13ο και 14ο αιώνα, δεν αποκλείεται να οδήγησε σε μετανάστευση Αλβανούς χωρικούς ή τυχοδιώκτες που ως πολεμιστές προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στους Σέρβους ηγεμόνες[41] . Επιπροσθέτως, ο Cvijić απέδωσε στο Αλβανικό γένος δύο σημαντικότατα προτερήματα: τη «γονιμότητα» και τον «ισλαμισμό». Και σε αυτό το σημείο, ωστόσο, ο Παναγιωτόπουλος αμφισβητεί τη «γονιμότητα» ως θετικό παράγοντα[42] , από δημογραφικής άποψης. Αλλαγές που εισήχθησαν στο καθεστώς της γαιοκτησίας και που είχαν στόχο τη δημιουργία φεουδαλικής εξουσίας, θεωρούνται επίσης παράγοντας ώθησης σε μεταναστευτική κίνηση. Οι Ανδεγαυοί, δηλαδή, προσπάθησαν να εισαγάγουν δυτικές φεουδαρχικές δομές, αυτούσιες, με αποτέλεσμα να οδηγήσουν σε αναγκαστική μετανάστευση τους φτωχότερους αλβανικούς πληθυσμούς. Άλλο αίτιο υπήρξε η κατά καιρούς άσχημη αντιμετώπιση από τους τοπικούς άρχοντες. Στα αίτια επίσης περιλαμβάνεται και η Οθωμανική κατάκτηση καθώς και οι τροποποιήσεις που επέφεραν οι Οθωμανοί στο διοικητικό σύστημα των κατακτημένων περιοχών. Όλα αυτά, βέβαια, αναφέρονται σε μεταγενέστερη εποχή, δηλαδή στο 15ο αιώνα. Κατά τον Παναγιωτόπουλο[43] , ο ποιμενικός, ευκαιριακά νομαδικός και συχνά ληστρικός χαρακτήρας των αλβανικών φύλων αποτελεί την κύρια αιτία της μεταναστευτικής τους κίνησης. Νεότεροι ερευνητές εντάσσουν την αλβανική περίπτωση σε μια συνολικότερη μεταναστευτική κίνηση που παρατηρείται στα Βαλκάνια του τέλους του μεσαίωνα και τη διερευνούν μέσα από μία υποτιθέμενα μεγάλη δημογραφική έκρηξη[44] των αλβανικών φύλων. ΕΠΟΙΚΙΣΜΟΙ Κατά την περίοδο που εξετάζουμε, μία περίοδο έντονης δημογραφικής ερήμωσης εξαιτίας των λιμών, των λοιμών και των πολέμων, οι εποικισμοί ήταν το κατεξοχήν μέτρο των διαφόρων κρατικών μορφωμάτων της εποχής με το οποίο επιδίωκαν την πληθυσμιακή ανασυγκρότηση των περιοχών που είχαν πληγεί, είτε από την πανώλη, είτε είχαν υποστεί τις οδυνηρές συνέπειες των πολεμικών συγκρούσεων. Έτσι, σε όλη τη διάρκεια της περιόδου που μας απασχολεί και, κυρίως, το 15ο και 16ο αιώνα, έχουμε εγκατάσταση αλβανών εποίκων, ως αποτέλεσμα της εποικιστικής πολιτικής των στρατιωτικών και πολιτικών αρχών: των Βυζαντινών δεσποτών, της Βενετίας και των Φράγκων ηγεμόνων. Μεγαλύτερη επιτυχία στην προσέλκυση των Αλβανών εποίκων είχαν οι Βυζαντινοί και οι Βενετοί, μολονότι οι δεύτεροι είχαν να αντιμετωπίσουν την απόκεντρη θέση και την περιορισμένη έκταση των κτήσεών τους που δεν επέτρεπε την απορρόφηση μεγάλου αριθμού μεταναστών (πλην της Εύβοιας). Ο πιο επιτυχημένος εποικισμός ήταν εκείνος της Εύβοιας, στα μέσα του 14ου αιώνα, σε ένα νησί, δηλαδή, του οποίου τόσο η γεωγραφική θέση (γειτνίαζε με την ηπειρωτική Ελλάδα όπου μόλις είχε εγκατασταθεί ένα άρτι αφιχθέν κύμα αλβανικών πληθυσμών), όσο και η έκτασή του βοήθησε τη Γαληνοτάτη Δημοκρατία να προσελκύσει ομάδες Αλβανών, αντιμετωπίζοντας έτσι την ερήμωση του νησιού λόγω της πανώλης. Οι Βενετοί ήταν πάντοτε οι πιο γενναιόδωροι από όσους επιχειρούσαν να προσελκύσουν εποίκους και φυσικά οι Αλβανοί μετανάστες που αναζητούσαν νέα πατρίδα είχαν κάθε λόγω να προσελκύονται από τα προνόμια με τα οποία συνόδευαν κάθε νέα εποικιστική πρόσκλησή τους. Μάλιστα, γύρω στα 1425, οι Βενετοί κατάφεραν, με γενναίες υποσχέσεις και φοροαπαλλακτικά μέτρα, να προσελκύσουν μεγάλο αριθμό αλβανών εποίκων από τη Στερεά προς την Εύβοια, σε τέτοιο βαθμό, ώστε ο Τοσκανός δούκας των Αθηνών, Antonio Acciaiuoli, να αποστείλει έντονες διαμαρτυρίες προς το Συμβούλιο των Δέκα, σχετικά με αυτόν τον «εκμαυλισμό»[45] . Η απάντηση της Βενετίας σε αυτά τα παράπονα του Τοσκανού, είναι ενδεικτική της σημασίας που απέδιδε στην εποικιστική πολιτική της: απάντησε με διπροσωπία, ότι δήθεν δε γνώριζε τίποτα και για να κερδίσει χρόνο, καθησύχαζε τον Acciaiuoli ότι σκοπεύει να ερευνήσει περαιτέρω το ζήτημα. ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ – ΘΡΗΣΚΕΙΑ – ΕΞΑΣΤΙΣΜΟΣ & ΑΦΟΜΟΙΩΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Η πολιτική των αρχών, οι οικονομικές συνήθειες και ανάγκες, η οικολογία και η γεωμορφολογία ήταν μερικοί από τους παράγοντες που επηρέασαν την εγκατάστασή τους των πληθυσμών αυτών στα νέα εδάφη. Ως νομαδικά και πολεμικά-ληστρικά φύλα χρειάζονταν ελεύθερες και ενιαίες εκτάσεις κατάλληλες για τις μετακινήσεις τους, καθώς οι δεσμοί τους με τη γη και τις «στατικές» δραστηριότητές τους ήταν πολύ χαλαροί, τουλάχιστον εκείνη την εποχή. Σε αντίθεση με τους ελληνικούς πληθυσμούς που είχαν κάποια έστω στοιχειώδη βιοτεχνία, οι αλβανικοί πληθυσμοί ήταν ολοκληρωτικά αγροτικού χαρακτήρα. Εξαιτίας του γεγονότος ότι το αγροτικό σύστημα της χώρας είχε υποβαθμιστεί, τα αγροτικά προϊόντα σπάνιζαν μονίμως. Εφόσον οι Αλβανοί ήταν κυρίως νομάδες κτηνοτρόφοι, υποθέτουμε ότι η έλλειψη αγροτικών προϊόντων τούς ανάγκασε να ασχοληθούν με τη γεωργία. Αλλιώς θα ήταν υποχρεωμένοι να τα προμηθεύονται με αντάλλαγμα τα ζώα τους, πράγμα που θα σήμαινε «άνιση ανταλλαγή» (αν και αυτός ο όρος αποτελεί αναχρονισμό), οικονομικά επιζήμια για την ομάδα. Είναι δε ιδιαζόντως παράδοξος ο βρόγχος των οικονομικών σχέσεων που δημιουργούσαν οι συνθήκες: οι οικονομικές συνθήκες τους οδηγούσαν σε μετακίνηση, κατόπιν η μετακίνηση έφερνε επάρκεια και από κει οδηγούνταν σε γεωργικές δραστηριότητες[46] και, κατά συνέπεια, στη μόνιμη εγκατάσταση. Ο Σπ. Ασδραχάς συμπεραίνει μετά από εξέταση φορολογικών καταστίχων ότι το εισόδημα της αλβανικής οικογένειας από τη γεωργία θα πρέπει να ήταν αισθητά χαμηλότερο από της ελληνικής[47] . Κάτι τέτοιο συνεπάγεται το δευτερεύοντα ρόλο των γεωργικών δραστηριοτήτων των Αλβανών, χαμηλό βαθμό ένταξης τους στο αγροτικό σύστημα της χώρας και, βέβαια, τον προσωρινό χαρακτήρα των οικισμών τους. Η εγκατάστασή τους στη Θεσσαλία τους έδωσε τη δυνατότητα να μετατραπούν σταδιακά από νομάδες σε ημινομάδες και μετακινούμενους κτηνοτρόφους. Ο χρονογράφος των Τόκκων τους χαρακτηρίζει «χοιροβοσκούς», ένας χαρακτηρισμός που «παραπέμπει στο βελανίδι κι επομένως σε κτηνοτροφία που χρειαζόταν σκληρή τροφή, προφανώς αιγοπροβατοτροφία»[48]. Πρόκειται δηλαδή, για εξαιρετικά άπορους ποιμένες, οι οποίοι συνήθιζαν να μετακινούνται διαρκώς καθώς βασίζονταν για την επιβίωσή τους στην υποτυπώδη κτηνοτροφία τους. Η Ψιμούλη τους περιγράφει ως εξής: «φτωχοί ημινομάδες, θέριζαν τον τόπο απ’ όπου πέρναγαν, εξαντλούσαν τα πάντα και συνέχιζαν τη μετακίνηση. Η εξάρτηση τους άλλωστε ως ημινομάδων από τα γεωργικά προϊόντα προκαλούσε τη λεηλασία της καλλιεργημένης γης γύρω από τις οχυρές πόλεις[49] , στερώντας τις τελευταίες από τα παραγωγικά τους αγαθά»[50]. Αναφορικά, τώρα, με την οικονομική και επαγγελματική σύνθεση του αλβανικού στοιχείου μπορούμε να πάρουμε ως παράδειγμα τους αλβανικούς πληθυσμούς που είχαν εγκατασταθεί στη Βενετία και Ραγούζα: το 14ο-15ο οι Αλβανοί είναι ναυτικοί, φουρνάρηδες, ξυλουργοί, ράφτες και κυρίως υπηρέτες (famuli, fanti, fanteleschi)[51], όταν δε δεσμεύονται από αυστηρότατα συμβόλαια μαθητείας ή δε χρησιμοποιούνται από το ίδιο το Κράτος για την εκτέλεση των πιο «βάναυσων» εργασιών που συχνά είναι επικίνδυνες, όπως π.χ. του ταχυδρόμου[52]. Όμως η ανάπτυξη είναι ραγδαία: η αλβανική παροικία της Βενετίας στα 1504 είναι αρκετά πλούσια, ώστε να έχει τη δυνατότητα να αναθέτει στον Carpaccio τη διακόσμηση της αίθουσας συνεδριάσεων της σκόλας[53] τους. ΘΡΗΣΚΕΙΑ Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να ξεχνάμε ότι σε εκείνον τον κόσμο, του φθίνοντα μεσαίωνα, η θρησκεία[54] και η γλωσσική πλαισίωση παραμένουν όροι απαραίτητοι για την προσαρμογή του πληθυσμού που μετανάστευσε στη χώρα υποδοχής. Στην Ιταλική χερσόνησο οι Αλβανοί (όπως και οι Σλάβοι) είναι όλοι τους Δαλματοί ή άτομα που ήλθαν από την κεντρική και βόρεια Αλβανία, ζώνες που είχαν γίνει εξολοκλήρου καθολικές από τις αρχές του 14ουαι. Πρόκειται λοιπόν για μετανάστες οι οποίοι, όπου κι αν πάνε, δε φοβούνται καθόλου τη θρησκευτική απομόνωση στη δύση - κάτι που δεν απέφυγαν οι ορθόδοξοι Έλληνες[55] . Τη μετανάστευση προς την Ιταλία δεν θα αποφύγουν και πολλοί αλβανοί κληρικοί, οι οποίοι μαζί με φραγκισκανούς, δομινικανούς κτλ ιερείς, κατά τα χρόνια της οθωμανικής κατάκτησης της Αλβανίας, θα εκδιωχθούν ή θα αναγκαστούν να μετακινηθούν, καθώς θεωρούνται από τους Τούρκους συνεργαζόμενοι με τον εχθρό[56] . Επομένως, η θρησκεία, σε συνδυασμό με τη γλωσσική προσέγγιση αποτελούν στοιχεία σημαντικά για την εξώθηση σε μετανάστευση και για την δυνατότητα προσαρμογής στους νέους τόπους. Ειδικά ως προς το δεύτερο, ας μην ξεχνάμε ότι σπάνια υπάρχει μνεία για διερμηνείς της αλβανικής γλώσσας, πράγμα που πρέπει να μας λέει πολλά για τις πιθανότητες προσαρμογής των Αλβανών εποίκων στο νέο περιβάλλον[57]. Συνεπώς, λιγότερο καλοί υποψήφιοι για μετανάστευση ήταν οι ορθόδοξοι Έλληνες, οι οποίοι τόσο γλωσσικά όσο και θρησκευτικά ένιωθαν «ξένοι» προς τους «λατίνους» και δεν είχαν κανένα λόγο να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους, στις οποίες καθοδηγούνταν από τους πνευματικούς τους ποιμενάρχες. Αντιθέτως, οι Αλβανοί και οι Δαλματοί, εγκαταλειμμένοι καθώς ήταν στην πατρίδα τους από τους θρησκευτικούς τους ταγούς, ήταν πιο εύκολο γι’ αυτούς να ενσωματωθούν σε ένα ξένο πολιτισμικό περιβάλλον που τους ήταν όμως ταυτόχρονα και οικείο. Στην ελλαδική χερσόνησο, στις αρχές του 14ου αιώνα, οι παράκτιες περιοχές είχαν προσηλυτιστεί στον καθολικισμό ενώ οι φατρίες που κατοικούσαν στα ορεινά παρέμεναν πιστές στην ορθοδοξία. Σχετικά με τη θρησκευτική νοοτροπία της αλβανικής αριστοκρατίας αξίζει να αναφέρουμε το εξής σημαντικό στοιχείο: το 1390 ο Εβρενός Μπέης, περνώντας από την Άρτα καθ’ οδόν προς τα Ιωάννινα, δέχεται την υποταγή του Γκιν Μπούα Σπάτα και παίρνει ως αιχμάλωτο τον εγγονό του, ο οποίος αργότερα εμφανίζεται στις πηγές με το όνομα Γιακούμπ[58]. Η μετονομασία αυτή υποδηλώνει τον εξισλαμισμό του εγγονού και την ένταξή του στο σύστημα των gulam[59]. Ο Η. Ιnalcic αναφέρει ότι στις αρχές του 15ου αιώνα οι περισσότεροι αλβανοί ηγεμόνες είχαν στείλει, ως υποτελείς, τα παιδιά τους στην αυλή του σουλτάνου, όπου ανατρέφονταν ως πραγματικοί Οθωμανοί. Γίνονταν έτσι, σκλάβοι, “Kul” του σουλτάνου και αναλάμβαναν σημαντικές θέσεις στο στρατό και τη διοίκηση. Καταλήγουμε, λοιπόν, στο συμπέρασμα ότι η εφαρμογή του συστήματος των gulam «εξοθωμάνιζε», κατά κάποιο τρόπο, την αλβανική αριστοκρατία. ΔΙΚΤΥΑ Σχετικά με τα δίκτυα το μόνο που μπορούμε να αναφέρουμε, καθώς οι πηγές τις εποχής είναι πολύ πενιχρές σχετικά με τέτοια «σύγχρονα» ζητήματα, είναι κατά την άφιξή τους στην Ιταλία πολλοί μετανάστες δε γνωρίζουν ούτε ιταλικά, ούτε λατινικά. Έτσι, είναι υποχρεωμένοι να καταφύγουν στις υπηρεσίες ενός διερμηνέα, ο οποίος είναι συνήθως μέλος της οικογένειας το οποίο είχε εγκατασταθεί παλαιότερα. Τέτοιες μαρτυρίες δείχνουν ότι, καθ’ ομοίωση των συγχρόνων μας μεταναστών, οι οικογένειες στέλνουν στο μέτωπο πραγματικούς ανιχνευτές - ιχνηλάτες που τους προλειαίνουν το έδαφος και τους κάνουν να έρθουν την καταλληλότερη στιγμή[60]. ΈΝΝΟΙΑ «ΞΕΝΟΥ»: ΕΞΑΣΤΙΣΜΟΣ – ΕΝΤΑΞΗ – ΑΦΟΜΟΙΩΣΗ Στην Ιταλία οι Αλβανοί μετανάστες αντιμετωπίζουν διττή μεταχείριση. Στις Marche και στην βόρεια Ιταλία οι αλβανοί θα πετύχουν αρκετά εύκολα την ένταξή τους στην αγροτική παραγωγή και εκμετάλλευση και στην αστική βιοτεχνία, σε τέτοιο βαθμό, ώστε να αποκτήσουν, πράγμα όχι ιδιαίτερα σύνηθες, το δικαίωμα του πολίτη. Παράλληλα, σε πόλεις όπως το Rimini, η Brescia, το Bergamo οι Αλβανοί είναι συνήθως ταχυδρόμοι, στρατιώτες και αρκετά συχνά οι έμπιστοι του πρίγκιπα. Αντίθετα, στις περιοχές του Fano και του Pesaro, η καταπιεστική πολιτική των Malatesta τους μετατρέπει ή μάλλον τους διατηρεί σε έναν κατώτερο αστικό πληθυσμό[61]. Για έξω λοιπόν από την περιοχή των Βαλκανίων τα αρχεία τονίζουν την εξαθλίωση των Αλβανών μεταναστών. Για τη νοοτροπία ενός Βενετού του 15ου αιώνα, και μόνο το όνομα «Αλβανός» σημαίνει μία κοινωνική στάθμη ιδιαιτέρως χαμηλή: τον Ιούλιο του 1461 κάποιος Carlo da Venezia πέτυχε να καταδικαστεί σε πρόστιμο 2 λιβρών ένα άτομο που θεωρούσε ότι είχε προσβάλει βάναυσα τη γυναίκα του, απευθύνοντάς της τη βαριά ύβρη «είσαι αλβανή»[62]. Πέραν, όμως, της κοινωνικής περιφρόνησης, δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις Αλβανών που πέφτουν - κατάσταση ευρέως διαδεδομένη την εποχή εκείνη - θύματα ενός απάνθρωπου δουλεμπορίου. Ο χρονογράφος του Χρονικού των Τόκκων υπογραμμίζει τη διαφορά αλβανών - ελλήνων: «Επίστευσαν ‘ς τα Ιωάννινα είναι αρβανιτζέλια χοιροβοσκοί παρόμοιοι τους και να τους προσκυνήσουν και κει ήσαν άρχοντες Ρωμαίοι, στρατιώτες ανδρειωμένοι»[63] . Ο Αλβανός της εποχής εκείνης, λοιπόν, παρουσιάζεται από το «Χρονικό των Τόκκων» ως μέλος μιας καθυστερημένης και πρωτόγονης κοινωνίας άπορων, ρακένδυτων και εξαθλιωμένων ανθρώπων, αμέτοχων οποιασδήποτε πολιτισμική εξέλιξης. Κατά την Ψιμούλη, - και αυτό είναι κάτι που αναφέραμε μιλώντας και για την οικονομία - «ο χαρακτηρισμός τους από τον χρονογράφο ως “χοιροβοσκών” παραπέμπει στο βελανίδι κι επομένως σε κτηνοτροφία που χρειαζόταν σκληρή τροφή, προφανώς αιγοπροβατοτροφία»[64]. ΕΠΙΛΟΓΟΣ Είδαμε, λοιπόν, ότι οι Αλβανοί κατά το 14ο και 15ο αιώνα, διείσδυσαν σταδιακά σε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο, ως έμπειροι κτηνοτρόφοι – νομάδες, με πολύ καλή γνώση των στοιχείων εκείνων που θα τους έκαναν να επιλέξουν τους πλέον κατάλληλους τόπους για την άσκηση της βιοποριστικής τους εργασίας. Υποχρεωμένοι από τις σκληρές συνθήκες σε διαρκή αναζήτηση ιδεωδών βοσκοτόπων, ακόμη και σε μέρη που δεν ευνοούσαν τις δραστηριότητές τους, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις εκείνες που, σε συνδυασμό με την ενασχόλησή τους με πολεμικές δραστηριότητες - για λόγους άμυνας -, συνέβαλαν στη δημιουργία μικρών χωριών διάσπαρτων στον ελλαδικό χώρο. Μία δομή που - σύμφωνα με τον Παναγιωτόπουλο - «χρονολογείται από το 15ο αιώνα» και της οποίας κοινωνικο-οικονομικοί συντελεστές υπήρξαν οι αλβανοί μετανάστες[65]. Ειδικά για την Πελοπόννησο, ο Παναγιωτόπουλος δεν κρύβει τον εντυπωσιασμό του για την τεράστια διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στην εικόνα των 12.000 ψυχών που σταθμεύουν μαζικά στον Ισθμό, έτοιμοι να μπουν στη χερσόνησο, με την εικόνα που συναντούμε λίγες δεκαετίες αργότερα «με έναν αλβανικό πληθυσμό διάσπαρτο και κατακερματισμένο»[66] και σε μεγάλο βαθμό αφομοιωμένο ή μάλλον προσαρμοσμένο στο νέο περιβάλλον. Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι αφενός μεν η κατά φύλα οργάνωσή τους (μία οργάνωση που τους επέτρεψε να κατέβουν ως ομάδες στον ελλαδικό χώρο) αφετέρου δε η εγκατάλειψη σταδιακά της ενδογαμίας θα τους κάνουν να αφομοιωθούν σε τέτοιο βαθμό κατά τους δύο τελευταίους προεπαναστικούς αιώνες, ώστε, όταν αυτή ξεσπάσει, να μην ξεχωρίζουν από τους Έλληνες. Ας μην ξεχνάμε, εξάλλου, ότι πάρα πολλοί από τους αγωνιστές της Επανάστασης του ’21 ήταν Αρβανίτες. Ο Καραϊσκάκης, ο Ανδρούτσος, ο Μιαούλης και η Μπουμπουλίνα αποτελούν τα λαμπρότερα, αλλά όχι τα μόνα, παραδείγματα[67]. Πολλοί μάλιστα, μιλούσαν με δυσκολία τα ελληνικά. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει - σε καμία περίπτωση - ότι δεν ήταν Έλληνες. Το αντίθετο, μάλιστα. Ήταν τόσο Έλληνες που μάχονταν με απαράμιλλο σθένος για την απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό, δίνοντας και τη ζωή τους ακόμα. Επομένως, η ιστορία μας διδάσκει, και η ιστορία πάντοτε έχει κάτι να μας διδάξει, όταν δεν την αγνοούμε, ότι ένας λαός (στην περίπτωσή μας, ο ελληνικός λαός) που υποδέχεται πλήθη μεταναστών, χάρη στην αφομοιωτική δύναμή του, δεν έχει κανένα λόγο να νιώθει φόβο, ανασφάλεια ή μίσος για αυτούς τους «ξένους» που τόση αναστάτωση και τόσα προβλήματα δημιουργούν με την αναγκαστική μετακίνησή τους. Είδαμε, ότι όπως συμβαίνει και σήμερα, έτσι και τότε, σε κείνη τη μακρινή εποχή, ο ελλαδικός χώρος κατακλύστηκε από «ξένους», από «μετανάστες», από «διαφορετικούς». Ίσως μάλιστα σε εκείνη την εποχή τα πράγματα να ήταν πολύ πιο δύσκολα και οι συνθήκες πιο πιεστικές απ’ ότι είναι σήμερα. Σήμερα, οι απόγονοι αυτών των «ξένων» είναι οι φίλοι μας, οι συγγενείς μας, οι ομοεθνείς μας, οι συμπατριώτες μας, πιθανόν εμείς οι ίδιοι. Κάποιος που φέρει το επώνυμο Λιάπης, Γκέκας, Κόλλιας είναι πολύ πιθανόν να κατάγεται από αυτούς τους «ξένους» του 14ου αιώνα. Αυτό, όμως, σε καμία περίπτωση δεν αναιρεί το γεγονός ότι ο άνθρωπος αυτός, πιστεύει ακράδαντα ότι είναι, και θέλει και οι άλλοι να πιστεύουν, ότι αυτός είναι Έλληνας. Διότι είναι Έλληνας! Όπως Έλληνας ήταν και ο μεγάλος μας Καραϊσκάκης και η μεγάλη μας Μπουμπουλίνα. Όπως Έλληνας θεωρεί ότι είναι και ο γράφων, ο οποίος φέρει ένα κατά τα φαινόμενα «ελληνικότατο» επώνυμο, μολονότι υπάρχουν απίστευτα πολλές πιθανότητες, ερευνώντας το γενεαλογικό του δέντρο, να ανακαλύψει ότι κατάγεται από κάποιον ρακένδυτο Αλβανό «πρόσφυγα» του 14ου αιώνα ή κάποιον Αλγερινό κουρσάρο του 16ου. Τις αλήθειες αυτές μας εμποδίζει να δούμε ο εξωφρενικός μύθος της «βιολογικής» συνέχειας ενός έθνους, της συνέχειας του «αίματος», που είναι εξόφθαλμα ψευδής. Για να είσαι Έλληνας, δε χρειάζεται να είσαι απευθείας απόγονος του Περικλή. Μπορεί να είσαι απευθείας απόγονος του Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα και να είσαι το ίδιο «Έλληνας» όπως όλοι οι άλλοι[68]. Ολοκληρώνοντας τις παραπάνω σκέψεις, ίσως το ακόλουθο χωρίο από τον Ducellier να είναι η ιδανική κατακλείδα: «Έλληνες και Αλβανοί κατάφεραν, μέσα από αντιπαραθέσεις και συμβιβασμούς, να καταλήξουν σε μια κοινή ζωή, όπου συμφωνούσαν στα ουσιώδη. Και είναι, ίσως, αυτό ένα από τα πρώτα μαθήματα που μας δίδαξαν κατά τη διάρκεια της πιο σκοτεινής περιόδου της ιστορίας τους, εμποδίζοντάς μας να απελπιστούμε για τα σύγχρονα Βαλκάνια. Άλλο ένα μάθημα, που πρέπει να συλλογίζεται ιδιαίτερα ο ελληνικός λαός, όταν του συμβαίνει να αντιμάχεται την ιδέα ότι, κατά τη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας του, πολλά ετερογενή στοιχεία συνέβαλαν στη διαμόρφωση της σημερινής του οντότητας, είναι ότι, χωρίς να αλλοιωθεί ο προφανής ελληνικός χαρακτήρας του, αυτά τα μεταναστευτικά κύματα μπόρεσαν να χειραγωγηθούν και τελικά να ενσωματωθούν σ’ αυτόν χάρη στην εκπληκτική αφομοιωτική δύναμή του. Το γεγονός αυτό αποτελεί μία από τις ομοιότητές του με το γαλλικό λαό, ο οποίος στις μέρες μας τρομάζει υπερβολικά, καθώς βλέπει τόσους ξένους να συγκεντρώνονται στο έδαφός του»[69]. Κι αυτό, ασφαλώς, είναι ένα μήνυμα που θα πρέπει να προβληματίσει την ελληνική κοινωνία των αρχών του 21ου αιώνα. Kώστας Πνευματικός Υποσημειώσεις Ducellier, 1986, σελ. 24. Πούλος, 1950, σελ. 1-2. Εμφανίζονται στις βυζαντινές πηγές. Ως λαός γενικά υπάρχει από τα αρχαία χρόνια (μαρτυρείται σε κείμενα του Πτολεμαίου). Ducellier, 1986, σελ. 20. Πούλος, 1950, σελ. 7-8. Στις πηγές αναφέρονται ως Αλβανοί, Αρβανίτες, Αλβανίτες και Ιλλυριοί (Πούλος, 1950, σελ. 8). Το όνομα «Αλβανός» προέρχεται από τη λέξη «αλμπάν» (αλμπάνης στα ελληνικά, ναλμπάν στα τουρκικά) που σημαίνει πεταλωτής και γιατρός αλόγων (Μπίρης, 1998, σελ. 21). Οι Αλβανοί αυτοαποκαλούνται «Σκιπετάρ» και τη χώρα τους τη λένε «Σκιπερία» που σημαίνει «χώρα του αετού». Μπίρης, 1998, σελ. 26 -- Ducellier, 1994, σελ. 16. Σκουλίδας, 1998-1999, σελ. 278-279. Δε θα μας απασχολήσει, στα πλαίσια της παρούσας μελέτης, η συγκεκριμένη μετανάστευση. Ducellier, 1994, σελ. 13. ό.π., σελ. 15. ό.π., σελ. 18. Ειδικότερα, ο Τίτος Π. Γιοχάλας (Γιοχάλας, 1993, σελ. 10 κ.ε.) αναφέρει 3 μεταναστευτικές φάσεις προς την Ιταλία που είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία των ελληνικών και αλβανικών χωριών της Κ. Ιταλίας και Σικελίας: 1) Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453 και κυρίως τη λήξη της συμμετοχής του Σκεντέρμπεη (τον οποίο ο πάπας Κάλλιστος ΙΙΙ χαρακτήρισε «αήττητο στρατιώτη και αθλητή του Χριστού») στον αγώνα των Ναπολιτάνων εναντίον των Ανδεγαυών το 1461. 2) Με το θάνατο του Σκεντέρμπεη το 1468 και την κατάληψη της Κρόιας από τους Τούρκους (1478). 3) Και έχουμε και μία 3η φάση που αναφέρει ο Γιοχάλας - είναι αυτή που στο χάρτη 1 απεικονίζεται με διακεκομμένες παύλες και κουκίδες και συμπίπτει με την πέμπτη φάση της παρούσας μελέτης. Γιοχάλας, 1993, σελ. 10. Γεώργιος Καστριώτης ή Σκεντέρμπεης (όπως τον αποκαλούσαν οι Τούρκοι): Αλβανός ήρωας, γιος του Ιβάν Καστριώτη. Γεννήθηκε γύρω στα 1403 και πέθανε στα 1468. Πέρασε τα εφηβικά του χρόνια στην αυλή του σουλτάνου (για τον Σκεντέρμπεη βλ. Σούλης, 1980, σελ. 444-457 και Πούλος, 1950, σελ. 7). Γιοχάλας, 1993, σελ. 10. Κόλλιας, 1992, σελ. 200. Μπίρης , 1998, σελ. 53. Ducellier, 1994, σελ. 14. -- Παναγιωτόπουλος , 1985, σελ. 78 -- Κόλλιας, 1992, σελ.129. Ο Ι. Πούλος (1950, σελ. 14), αντίθετα θεωρεί πιθανότερο έτος εγκατάστασης των Αλβανικών φύλων στη Θεσσαλία, το 1315. Με τη γνώμη αυτή του Παναγιωτόπουλου (1985, σελ. 76) συμφωνεί και η Ψιμούλη (1995, σελ. 18), χαρακτηρίζοντας, μάλιστα, το δρόμο αυτό «εξαιρετικά βατό». Σκουλίδας, 1998-1999, 282-283, Βακαλόπουλος, 1961-80, σελ. 28 κ.ε.. Ο ίδιος μελετητής αναφέρει ότι εκτός των δύο αυτών «οδών» υπάρχει και το από τα βυζαντινά χρόνια γνωστό πέρασμα Ζυγού - Μετσόβου, το οποίο προκάλεσε διχογνωμία στους ιστορικούς, για το αν, δηλαδή, χρησιμοποιήθηκε από τους Αλβανούς της Θεσσαλίας για να εισβάλλουν στην Ήπειρο και την Ακαρνανία ή από τους Αλβανούς της Ηπείρου για να εισδύσουν στη Θεσσαλία. Ducellier, 1986, σελ. 14 -- Παναγιωτόπουλος, 1985, σελ. 78 -- Κόλλιας, 1992, σελ. 129. Πούλος, 1950, σελ. 13. -- Παναγιωτόπουλος, 1985, σελ. 78. «Μεγάλη Βλαχία» ονομαζόταν λόγω του μεγάλου αριθμού Βλάχων που κατοικούσαν στην περιοχή. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι – σύμφωνα με τον Γ. Σούλη – οι επιμειξίες Αλβανών και Βλάχων ήταν ιδιαίτερα συνηθισμένο φαινόμενο. Για τη «Μεγάλη Βλαχία» βλ. Σούλης, 1980, σελ. 109-117. Παναγιωτόπουλος, 1985, σελ. 84. Σκουλίδας, 1998-99, σελ. 284 -- Παναγιωτόπουλος, 1985, σελ.80. Δηλαδή, να εγκατασταθούν ως έποικοι με ειδικά προνόμια, π.χ. απαλλαγή φορολογίας για το πρώτο διάστημα κτλ. Σκουλίδας, 1998-1999, σελ. 284 -- Παναγιωτόπουλος, 1985, σελ. 80 -- Βακαλόπουλος τ. Α, σελ. 30 κ.ε. -- Μπίρης , 1998, σελ. 89 -- Κόλλιας, 1992, σελ. 131. Μπίρης , 1998, σελ. 88. Πολύτιμες πληροφορίες για αυτό το θέμα μας παρέχει ο λόγος που συνέθεσε ο Μανουήλ Παλαιολόγος, σε μορφή επικήδειου, για τον αδερφό του Θεόδωρο. Για αυτό το έργο βλ. Σπ. Λάμπρος, «Μανουήλ Παλαιολόγου Λόγος επιτάφιος εις τον αυτάδελφον αυτού Δεσπότην πορφυρογέννητον κύρ Θεόδωρον», Παλαιολόγεια και Πελοποννησιακά 3, 1926. (από την παραπομπή αρ. 1 στο Παναγιωτόπουλος, 1985, σελ. 81). Οι Σπ. Λάμπρος και Ι. Πούλος υιοθετούν την άποψη ότι η πρώτη παρουσία Αλβανών στην Πελοπόννησο, πρέπει να έλαβε χώρα κατά τα έτη της βασιλείας του Μανουήλ Καντακουζηνού, δηλαδή ανάμεσα στα έτη 1348-80 (Παναγιωτόπουλος, 1985, σελ. 81). Παναγιωτόπουλος, 1985, σελ. 88 -- Σκουλίδας, 1998-99, σελ. 286 -- Ψιμούλη, 1995, σελ. 43. Μπίρης, 1998, σελ. 55. Σπ. Λάμπρος, «Μανουήλ Παλαιολόγου Λόγος επιτάφιος εις τον αυτάδελφον αυτού Δεσπότην πορφυρογέννητον κύρ Θεόδωρον», Παλαιολόγεια και Πελοποννησιακά 2, 1926, σελ. 41-41 (από Κόλλιας, 1992, σελ. 131). Πρόκειται για τη σημερινή Αιτωλία. Το πριγκιπάτο αυτό θα διατηρηθεί μέχρι το 1405, οπότε και θα καταλυθεί από τον κόμητα της Κεφαλληνίας, Κάρολο Α΄ Tocco. Μπίρης, 41998, σελ. 23, 59 -- Ψιμούλη, 1995, σελ. 25. Τα αίτια αυτά αναφέρονται στο Σκουλίδας, 1998-1999, σελ. 278-280. Για το θέμα αυτό, της δημογραφικής ερήμωσης, βλ. Ε.Α.Μπιμπίκου «Ερημωμένα χωριά στην Ελλάδα» [επιμ. Σπ. Ασδραχάς]). Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Παναγιωτόπουλος δε δέχεται την πανώλη ως αίτιο της πληθυσμικής αραίωσης (Ψιμούλη, 1995, σελ. 17). Για τις θεωρίες του Cvijić, αναφορικά με τα αίτια των αλβανικών μεταναστεύσεων βλ. Jovan Cvijić, La Péninsule Balkanique. Geographie Humaine, Paris 1918, σελ. 90-94 (από την παραπομπή 10 στο Σκουλίδας, 1998-1999, σελ. 279). Τη θεωρία αυτή του Cvijić, αμφισβητεί ως τρωτή ο Παναγιωτόπουλος, χαρακτηρίζοντάς την «αρχέτυπο, ιδιαίτερα προσφιλές στους γεωγράφους και τους ρομαντικούς ιστορικούς των Βαλκανίων του 19ου αιώνα» (Παναγιωτόπουλος, 1985, σελ. 74). Παναγιωτόπουλος, 1985, σελ. 72. ό.π., σελ. 69. Και σε αυτήν τη θεώρηση ο Παναγιωτόπουλος (1985, σελ. 69) εγείρει πολλές ενστάσεις, ιδιαίτερα ως προς την υπόθεση της «δημογραφικής έκρηξης». Μπίρης, 1998, σελ. 111 -- Κόλλιας, 1992, σελ. 131. Οι δεσπότες του Μορέως καλούν Αλβανούς στα εδάφη τους, όχι μόνο για να αναζωογονήσουν την κτηνοτροφία, αλλά και γιατί γνωρίζουν τη δεξιότητά τους στη γεωργία. Παναγιωτόπουλος, 1985, σελ. 98-99. Ψιμούλη, 1995, σελ. 35. Τα Ιωάννινα για παράδειγμα, πολιορκημένα από τα αλβανικά φύλα των Σπάτα και των Μαλακασαίων, δε θα μπορέσουν να σοδιάσουν για 3 χρόνια. Λίγα χιλιόμετρα δυτικότερα, οι κτήσεις του Καρόλου Tocco θα υποφέρουν διαρκώς από τις συνεχείς λεηλασίες και αρπαγές κοπαδιών. Για τη δεινή κατάσταση που επικρατούσε στις περιοχές αυτές βλ. Ψιμούλη, 1995, σελ. 36 --Παναγιωτόπουλος, 1985, σελ. 79 -- Ducellier, 1994, σελ. 22. Ψιμούλη, 1995, σελ. 35-36. Ducellier, 1986, σελ. 34-35. Ο Ducellier (ο.π. σελ 34) αναφέρει εντυπωσιασμένος πόσοι πολλοί Αλβανοί εξασκούν το δύσκολο επάγγελμα του ταχυδρόμου στη Βενετία. Ducellier, 1986, σελ. 35. Είναι αυτονόητο ότι για εκείνες τις μακρινές εποχές, που χαρακτηρίζονται από το φαινόμενο της σπάνιδος δημογραφικών δεδομένων, είναι πολύ δύσκολο να βρει κανείς στοιχεία για τη θρησκευτική σύνθεση του πληθυσμού. Υπό τύπον παραλληλισμού και μόνον για να δώσουμε μία ενδεικτική εικόνα στον αναγνώστη, αξίζει να αναφέρουμε τη σύνθεση του εθνοτικού και θρησκευτικού χάρτη της σημερινής Αλβανίας (απογραφή 1993): επί συνόλου 3.422.000 κατοίκων, το 77% είναι Αλβανοί, το 20% Έλληνες, και ένα 4% λοιποί. Όσον αφορά δε, τη θρησκευτική σύνθεση, μετά από μισό περίπου αιώνα αθεϊκού κομμουνιστικού καθεστώτος, έχουμε: 70% μουσουλμάνους (από τους οποίους 55% σουνίτες και 15% μπεκτασίδες), 20% ορθοδόξους και 10% καθολικούς. Τα παραπάνω στοιχεία βρίσκονται στο: Ευστράτιος Χ. Ζεγκίνης, Γενίτσαροι και Μπεκτασισμός. Γενεσιουργοί παράγοντες του βαλκανικού Ισλάμ, Θεσσαλονίκη 2002, σελ. 369 - 378. Ducellier, 1986, σελ. 41. Και πάλι αντίθετα από τους ορθόδοξους Έλληνες καθώς, όπως τονίζει ο Ducellier, ο ορθόδοξος κλήρος σπανίως φεύγει μπροστά στους εισβολείς (ό.π., σελ. 42). Ο Ducellier (ο.π. σελ 42-43) αποδίδει αυτό το γεγονός στο ότι οι Αλβανοί είχαν πριν την μετακίνησή τους, μία, έστω στοιχειώδη, γνώση της ιταλικής γλώσσας. Ψιμούλη, 1995, σελ. 42. Gulam ή Kul ονομάζονταν οι αιχμάλωτοι πολέμου, οι οποίοι εξισλαμίζονταν και αποκαθιστούσαν σχέσεις προσωπικής αφοσίωσης στον κύριό τους. Ο θεσμός ανάγεται στην περίοδο της εξάπλωσης των Σελτζούκων, εποχή κατά την οποία ο όρος δήλωνε τους χριστιανούς που αναλάμβαναν θέσεις στο στρατό ή την ιεραρχία των Σελτζούκων. Ducellier, 1986, σελ. 36 ό.π., σελ. 35. ό.π., σελ. 33. Ψιμούλη, 1995, σελ. 35. ό.π., σελ. 35-36. Παναγιωτόπουλος, 1985, σελ. 100. ό.π. Κόλλιας, 1992, σελ. 437 κ.ε. Καμιά φορά, ίσως και περισσότερο από όλους τους άλλους˙ όλους εμάς, δηλαδή, τους «γνήσιους» γηγενείς Έλληνες, που είχαμε το προνόμιο, το τυχαίο συμβάν της γέννησής μας να λάβει χώρα σε έδαφος που κάποια διεθνής συνθήκη έθεσε εντός της επικράτειας του επίσημου ελληνικού κράτους και όχι σε κάποια αλησμόνητη πατρίδα εκτός των συνόρων μας. Όπως για παράδειγμα οι Έλληνες Βορειοηπειρώτες που έχουν το διττό ατυχές προνόμιο να λοιδορούνται ως «Έλληνες» στην Αλβανία και ως «Αλβανοί» στην Ελλάδα. Κανείς όμως δε μπορεί να αμφισβητήσει ότι νιώθουν και είναι Έλληνες με όλη τη σημασία της λέξης. Ducellier, 1994, σελ. 50. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Αλεξάκης, Ε., Τα παιδιά της σιωπής. Οικογένεια, συγγένεια και γάμος στους Αρβανίτες της ΝΑ Αττικής – Λαυρεωτικής (1850 – 1940), Αθήνα 1996. Βακαλόπουλος, Α., Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, τ. I – V, Θεσσαλονίκη 1961-1980. Ducellier, A., «Δημογραφία, μεταναστεύσεις και πολιτισμικά σύνορα από τα τέλη του Μεσαίωνα στη νεώτερη εποχή», Τα Ιστορικά, τ. 3 (1986), σ. 19-44. Ducellier, A., Οι Αλβανοί στην Ελλάδα (13ος – 15ος αι.). Η μετανάστευση μιας κοινότητας, μτφρ. Κατερίνα Νικολάου, Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν, Αθήνα 1994. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδ. Εκδοτικής Αθηνών Α.Ε., τ. Θ΄, Ι΄, ΙΑ΄. Αθήνα 1974. Κόλλιας, Α., Αρβανίτες και η καταγωγή των Ελλήνων. Ιστορική, λαογραφική, πολιτιστική, γλωσσολογική επισκόπηση, Αθήνα 1992. Μπίρης, Κ. Η., Αρβανίτες. Οι Δωριείς του νεώτερου ελληνισμού, Αθήνα 1998. Παναγιωτόπουλος, Β., Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου (13ος-18ος αιώνας), Ιστορικό Αρχείο. Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος, Αθήνα 1985. Πούλος, Χ. Ι., Η εποίκησις των Αλβανών εις Κορινθίαν, Αθήνα 1950. Ψιμούλη, Β., Σούλι και Σουλιώτες. Οικονομικά, κοινωνικά και δημογραφικά δεδομένα. Δακτυλογραφημένη διδακτορική διατριβή, Αθήνα 1995. Σκουλίδας, Γ. Η., «Μετοικεσίες αλβανόφωνων στον ελλαδικό χώρο». Ηπειρωτικά Χρονικά, τ. 33 (1998-1999), σ. 277 – 290. Σούλης, Γ., Γεώργιος Σούλης (1927-1966). Ιστορικά μελετήματα. Βυζαντινά, Βαλκανικά, Νεοελληνικά. Αθήνα 1980. Ζεγκίνης, Χ. Ευ., Γενίτσαροι και Μπεκτασισμός. Γενεσιουργοί παράγοντες του βαλκανικού Ισλάμ, έκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2002.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η μετανάστευση των Αλβανων."

Οι Τουρκοι εχουν ξεκάνει όλα τα ζώα του βόρειου Ιράκ

Ομολογία τουρκικού ΓΕΕΘΑ: --“Ο Στρατός μας είναι “για τα μπάζα” εξ ου και οι ήττες από ΡΚΚ”---


 Το τουρκικό Γενικό Επιτελείο Στρατού Ενόπλων Δυνάμεων παραδέχθηκε για πρώτη φορά δημοσίως  και εξηγεί τις συνεχείς τουρκικές ήττες στη ΝΑ Τουρκία και την απώλεια του ελέγχου στην επαρχία Χάκαρι:

Ομολόγησε για πρώτη φορά δημοσίως ότι ο τουρκικός Στρατός που στέλνεται για να αντιμετωπίσει τους αγωνιστές του ΡΚΚ είναι … “για τα μπάζα”!
Ότι έχουν χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν επαρκώς την μαχητική ικανότητα του ΡΚΚ, ότι είναι “μικρής ηλικίας”, σε ηλικίε 18020 ετών που απλώς κάνουν την θητεία τουςκαι ότι δεν μπορούν οι νέοι των 20 ετών να αποδώσουν σε επιχειρήσει υψηλής έτνασης!



Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι “Από την αρχή του τρέχοντος έτους 88 Τούρκοι στρατιώτες έχουν σκοτωθεί από τους Κούρδους τρομοκράτες”, αναφέρει το τούρκικο επιτελείο στρατού σε έναν απολογισμό των δραστηριοτήτων του κατά το τελευταίο εννεάμηνο, ένας αριθμός, φυσικά συζητήσιμος καθότι οι Τούρκοι πάντα έχουν μια τάση να “ελαχιστοποιούν” τις επίσημες απώλειές τους.

“Επισημαίνεται ότι το προσωπικό του στρατού δεν είναι πλήρως καταρτισμένο για τις συνθήκες που πρόκειται να αντιμετωπίσει και ακολουθεί μια αναποτελεσματική βραχυπρόθεσμη εκπαίδευση” συνεχίζει η ανακοίνωση.



Σύμφωνα με την ανακοίνωση προς τα μέσα ενημέρωσης “οι περισσότεροι στρατιώτες σκοτώθηκαν από τρομοκρατικές επιθέσεις σε αστυνομικά τμήματα και σε μάχες με τους τρομοκράτες, χωρίς να έχουν παρακολουθήσει επαρκή εκπαίδευση”!



“Συνήθως λείπει ο επαγγελματισμός και η πλειονότητα των νεκρών στρατιωτών είναι από το σύνολο αυτών που πήγαν στο στρατό για να υπηρετήσουν τη θητεία τους”.



Αυτή είναι επί λέξει, η ανακοίνωση που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του τουρκικού ΓΕΕΘΑ και πραγματικά εντυπωσιάζει η γλώσσα που χρησιμοποιεί, και δημιουργεί απορίες για τους λόγους τους οποίους προβαίνει σε τόσο σημαντική ομολογία.



Διότι η ευθύνη της εκπαίδευσης είναι των ιδίων που εξέδωσαν την ανακοίνωση.

Πιθανόν να πιέζουν για αύξηγη της συμμετοχής των επαγγελματιών, αλλά υπάρχει κι ένας άλλοος λόγος: Απεκδύονται των ευθυνών της ηγεσίας των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων η οποία μετά τους “αποκεφαλισμούς” λόγω συνωμοσιών, έχει υποστεί συστημικό πλήγμα σε ότι αφορά το επίπεδο ικανότητας των στελεχών της.

Δηλαδή προσπαθεί να ρίξει τις ευθύνες στους ανεπαρκώς εκπαιδευμένους στρατιώτες για να γλιτώσει η στην στρατιωτική ηγεσία η οποία κάνει την μία γκάφα μετά την άλλη.

Και δεν είναι μόνο ο Στρατός.

Η κατάρριψη του τουρκικού RF-4 από την συριακή αεράμυνα στις 22 Ιουνίου, κατέδειξε μια άθλια σχεδιασμένη αποστολή φωτοαναγνώρισης, η οποία κατέληξε εκεί που κατέληξε.

Όσο για τις επιδόσεις της στις προσβολές στόχων εδάφους, αυτές έχουν γίνει ανέκδοτο στους αεροπορικούς κύκλους του ΝΑΤΟ:

Βέλγος αξιωματικός της Αεροπορίας με τον οποίο το defencenet.gr διατηρεί ανοικτή γραμμή επικοινωνίας από την εποχή που έδρευαν στον Άραξο και βομβαρδιζαν την Λιβύη μας έλεγε το αμίμητο:

“Είναι τόσο άσχετοι που έχουν ξεκάνει όλα τα ζώα του βόρειου Ιράκ”!



Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Οι Τουρκοι εχουν ξεκάνει όλα τα ζώα του βόρειου Ιράκ"

ΕΛΛΗΝΙΚΟ το πρώτο πανεπιστήμιο στη Δύση.

Ο Πλάτων 428 - 348 π.Χ. - "Και αυτή η κατάσταση της ψυχής ονομάζεται Σοφία" Από τον Craig Pearson, Ph.D.

Ο Πλάτων
Το όνομα "Πλάτων" ήταν το υποκοριστικό του όνομα. Το πραγματικό ήταν Αριστοκλής. Σύμφωνα με τις αναφορές τον αποκαλούσαν Πλάτωνα, που σημαίνει ευρύς, από το γυμνασμένο παρουσιαστικό του, από τους πλατύς ώμους του ή πιθανώς από το γυμνασμένο του στυλ.

Ο Πλάτων είχε γεννηθεί σε αριστοκρατική οικογένεια, με το γενεαλογικό δένδρο του πατέρα του να φτάνει πίσω στους πρώτους βασιλείς της Αθήνας. Ήταν γύρω στα 19 όταν συνάντησε τον Σωκράτη και έγινε ο αφοσιωμένος του μαθητής.
Δέκα χρόνια αργότερα, μετά το θάνατο του Σωκράτη άρχισε να ταξιδεύει γύρω στη Μεσόγειο. Σε ένα ταξίδι που θα διαρκούσε δώδεκα χρόνια, επισκέφθηκε την Ιταλία, τη Σικελία, τη Σειρήνα (μια αποικία στη σημερινή Συρία) και την Αίγυπτο, αναζητώντας φιλοσόφους και ιερείς, σπουδάζοντας μαθηματικά, φιλοσοφία, αστρονομία και θρησκεία και συνθέτοντας τους πρώτους του διαλόγους.



Επέστρεψε στην Ελλάδα σε ηλικία 40 ετών, όπου ίδρυσε την Ακαδημία, το πρώτο πανεπιστήμιο στη Δύση. Αυτή η σχολή, όπου ο μεγάλος μαθητής του Πλάτωνα ο Αριστοκλής φοίτησε για 20 χρόνια, ήταν αφιερωμένη στη μελέτη των μαθηματικών, της φιλοσοφίας, των φυσικών επιστημών και Νόμων και Διακυβέρνησης. Αυτό συνεχίστηκε επί 900 έτη έως ότου η Ακαδημία έκλεισε από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό.



Μαζί με τον Σωκράτη και τον Αριστοτέλη, ο Πλάτων έθεσε τις φιλοσοφικές βάσεις της Δυτικής κουλτούρας. Ο Πατέρας της Δυτικής Φιλοσοφίας, ο Πλάτων επηρέασε κάθε εποχή στους 23 αιώνες από την περίοδο που έζησε. Έχει εγκωμιαστεί ως "η ουσία της Δυτικής σκέψης", "ένας από τους κορυφαίους ποιητές του κόσμου" και "το υπόδειγμα της τελειότητας που θεωρείται ως πρότυπο από ανθρώπους ανώτερης διάνοιας επί δύο χιλιάδες χρόνια". (1)



Τα συγγράμματα του Πλάτωνα καλύπτουν μια σειρά από μεγάλης ποικιλίας θέματα - διακυβέρνηση και πολιτική, επιστήμη και θρησκεία, ήθη και τέχνη, ανθρώπινη φύση και έρωτα, και άλλα. Όμως στον πυρήνα βρισκόταν ο ισχυρισμός ότι υπάρχει μια εσωτερική ή θεμελιώδης αλήθεια της ζωής, πέρα από όσα βιώνουμε καθημερινά. Αυτήν την πραγματικότητα την έλεγε "ο Θεός και το Κάλλος".



Για τον Πλάτωνα ο Θεός δεν ήταν αποκλειστικά και μόνο μια νοητική έννοια ή ιδέα. Ήταν κάτι που μπορούσε να βιωθεί άμεσα - και αυτή η εμπειρία ήταν το ύψιστο επίτευγμα στη ζωή. Μας άφησε με μερικές ωραίες περιγραφές αυτής της εμπειρίας. Εδώ, για παράδειγμα, είναι ένα απόσπασμα από το "Φαίδων":



"Αλλά όταν επιστρέφει στον εαυτό της . . . (η ψυχή) περνάει στον άλλο κόσμο, την περιοχή της καθαρότητας, και αιωνιότητας, και αθανασίας, και του αμετάβλητου, που είναι η προέλευσή της. Τότε ξεκόβεται από το δρόμο των λαθών, και ταυτιζόμενη με το αμετάβλητο είναι αμετάβλητη. Και αυτή η κατάσταση της ψυχής αποκαλείται σοφία . . .



Η ψυχή είναι κατά πολύ όμοια με το θεϊκό, το αθάνατο, το διανοητικό, και το ενιαίο και ακατάλυτο, και αμετάβλητο." - Φαίδων



Τι μας λέει ο Πλάτων σχετικά με αυτήν την εμπειρία; Μας λέει ξεκάθαρα ότι αυτή δεν διαδραματίζεται στον εξωτερικό κόσμο της αισθητήριας αντίληψης. Και μάλιστα έρχεται ως αποτέλεσμα της "στροφής που κάνει" η ψυχή "προς τον εαυτό της" - μια προς τα μέσα στροφή της επίγνωσης. Βαθιά, μέσα, λέει ο Πλάτων, κάποιος βιώνει ένα πεδίο της ζωής που είναι καθαρό, αιώνιο9, αθάνατο, ενοποιημένο, και αμετάβλητο. Ο Πλάτων ονομάζει αυτήν την κατάσταση σοφία.



Στον Φαίδωνα ο Πλάτων περιγράφει την ίδια εμπειρία ξανά:



"Από τον παράδεισο που είναι πάνω από τα ουράνια, τι θα έκανε ποτέ ένας γήινος ποιητής ή τι θα τραγουδούσε επάξια; Είναι παρόμοιο με αυτό που θα σας περιγράψω, γιατί πρέπει να τολμήσω να πω την αλήθεια, αφής στιγμής η αλήθεια είναι το θέμα μου. Εκεί κατοικεί το ίδιο καθεαυτό το "είναι" με το οποίο σχετίζεται η καθαρή γνώση. Η άχρωμη, η άνευ μορφής, ακαθόριστη ουσία, ορατή μόνο στο νου, ο πιλότος της ψυχής. Η θεϊκή διάνοια, έχοντας τραφεί από το νου και την καθαρή γνώση, και η διάνοια της κάθε ψυχής που είναι ικανή να λαμβάνει την κατάλληλη για αυτήν τροφή, που χαίρεται να ατενίζει την πραγματικότητα, και που για άλλη μια φορά ατενίζει επίμονα την αλήθεια, ξαναγεμίζει και χαίρεται, έως ότου το πλήρωμα του κύκλου των κόσμων φέρει τον δικό της κύκλο ξανά στο ίδιο μέρος. Τη στιγμή της ολοκλήρωσης του κύκλου ατενίζει τη δικαιοσύνη, και την εγκράτεια, και την απόλυτη γνώση, όχι με μια μορφή γενιάς, ή σχέσης, που οι άνθρωποι ονομάζουν ύπαρξη, αλλά απόλυτης γνώσης στην απόλυτη ύπαρξη. Και ατενίζει την άλλη αληθινή ύπαρξη με τον ίδιο τρόπο, και τη γεύεται, περνά κάτω προς το εσώτερο των ουρανών και επιστρέφει σπίτι . . ." (3)



Ο Πλάτων περιγράφει ένα υπερβατικό πεδίο της ζωής, "την άχρωμη, άνευ μορφής, ακαθόριστη ουσία". Την χαρακτηρίζει ως "θεϊκή διάνοια", "καθαρή γνώση", "αλήθεια", "πραγματικότητα", "απόλυτη γνώση". Βιώνοντας κάποιος αυτό το πεδίο "ξαναγεμίζει, ανεφοδιάζεται και γίνεται χαρούμενος".



Είχε ο Πλάτων μια τεχνική καλλιέργειας αυτής της εμπειρίας; Προφανώς ναι, και φαίνεται ότι ήταν αυστηρή. Προϋπέθετε χρόνια σπουδής των μαθηματικών, αστρονομίας, μουσικής και γυμναστικής (προφανώς όχι πάλης) . . . ζώντας μια ζωή ενάρετη . . . πέντε χρόνια αυστηρών διαλεκτικών συζητήσεων . . . χρόνια υπηρεσίας στο κράτος . . . και μόνο μετά από όλα αυτά θα μπορούσαν λίγοι επιλεγμένοι άνθρωποι να είναι έτοιμοι και άξιοι να λάβουν την τελική πινελιά της γνώσης.





Από την αρχαία Βεδική παράδοση της γνώσης, ο Μαχαρίσι, έφερε στο φως μια απλή, φυσική, χωρίς προσπάθεια διαδικασία, εύκολη στην εκμάθηση και άνεση στην άσκηση, με την οποία οποιοσδήποτε μπορεί να έχει αυτήν την εσωτερική εμπειρία, που είναι ονομαστή ανά τους αιώνες. Αυτή είναι η τεχνική του Υπερβατικού Διαλογισμού. Οι πάντες στη γη, δίδαξε ο Μαχαρίσι, έχουν τη φυσική ικανότητα να βιώσουν τον εσωτερικό θησαυρό της ζωής, τον εσωτερικό ωκεανό άπειρης δημιουργικότητας και διάνοιας, το πεδίο της απέραντης καθαρής συνειδητότητας που κείται στη πηγή της σκέψης. Ο Μαχαρίσι περιγράφει αυτό το πεδίο ως έναν ωκεανό καθαρής γνώσης, δύναμης, και μακαριότητας, ως την πηγή των νόμων της φύσης που υποστηρίζει το ίδιο το σύμπαν.





Οι εκατοντάδες επιστημονικές ερευνητικές μελέτες στην τεχνική του Υπερβατικού Διαλογισμού αποκαλύπτουν γιατί αυτή η εμπειρία θεωρείτο πολύτιμη ανά τους αιώνες. Η τακτική άσκηση του ΥΔ οδηγεί σε μια ολοκληρωμένη λειτουργία του εγκεφάλου, στην αύξηση της δημιουργικότητας και της διάνοιας, στην καλύτερη υγεία και την αύξηση της ζωτικότητας, της εσωτερικής ειρήνης και ευτυχίας.



Τα αποτελέσματα είναι τόσο δυναμικά ώστε όταν το 1% του πληθυσμού μιας πόλης έχει μάθει την τεχνική, η ποιότητα της ζωής για όλη την πόλη βελτιώνεται - αυτό ανακλάται για παράδειγμα, στη μείωση των δεικτών της εγκληματικότητας και της βίας.



Την τεχνική του Υπερβατικού Διαλογισμού την έχουν μάθει εκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο. Άνθρωποι από όλες τις στράτες της ζωής βιώνουν αυτό που έχει περιγράψει ο Πλάτων και τόσοι άλλοι στην ιστορία - και αυτή η απλή, φυσική εμπειρία εξυψώνει και μετασχηματίζει τις ζωές τους. Τι κόσμος θα είναι αυτός που μπορούμε να περιμένουμε καθώς αυτή η εμπειρία θα διαδίδεται όλο και ευρύτερα.



* * *



Για εκείνους που θα θέλανε ένα ακόμα απόσπασμα από τον Πλάτωνα, ιδού η διάσημη ομιλία στο "Συμπόσιο", όπου η δασκάλα του Σωκράτη, η Διοτίμα ή Μαντινεία, πραγματεύεται σχετικά με τους διαφορετικούς βαθμούς αντίληψης του Κάλλους. Αυτή καταλήγει περιγράφοντας την ύψιστη εμπειρία. Παρατηρείστε τις ομοιότητες ανάμεσα σε αυτά που περιγράφει και των όσων περιγράφει ο Πλάτων στο πιο σύντομο ανωτέρω απόσπασμα:



"Στρεφόμενος κάπως προς τον κύριο ωκεανό του Κάλλους μπορεί (κάποιος) με την περισυλλογή περί αυτού, να παράγει σε όλο τους το μεγαλείο πολλούς ωραίους καρπούς διαλεκτικής και διαλογισμού σε μια άφθονη σοδειά φιλοσοφίας. Έως ότου με τη δύναμη και την αύξηση των αποκτημάτων διακρίνει μια μοναδική γνώση που συνδέεται με ένα κάλλος για το οποίο δεν έχουμε μιλήσει ακόμη.



"Και εδώ, σε εκλιπαρώ", είπε εκείνη, "πρόσεξέ με όσο μπορείς καλύτερα.



"Όταν ένας άνθρωπος έχει εκπαιδευτεί τόσο πολύ στην αγάπη της αγάπης, έχοντας περάσει από τη μια θεώρηση του ωραίου στην άλλη, με τη σωστή και τακτική άνοδο, ξαφνικά θα έχει αποκαλύψει στον εαυτό του . . . ένα θαυμάσιο όραμα, όμορφο στη φύση του. Και αυτό, Σωκράτη, είναι το τελικό αποτέλεσμα όλου του προηγούμενου μόχθου.



"Κατ' αρχήν, υπάρχει για πάντα και ούτε έρχεται στην ύπαρξη μήτε αφανίζεται, ούτε γεμίζει μήτε αδειάζει. Ακόμη, δεν είναι ωραίο σε κάποια μέρη και άσχημο σε κάποια άλλα, ούτε είναι έτσι κι έτσι κάποιες στιγμές και διαφορετικό σε άλλες, μήτε ωραίο από μια άποψη και άσχημο από μια άλλη, ούτε επηρεάζεται τόσο από τη θέση ώστε να φαίνεται ωραίο σε κάποιους και άσχημο σε άλλους.



"Ούτε ξανά θα βρούμε το ωραίο παρόν στην εμφάνιση του προσώπου κάποιου ή των χεριών ή οποιουδήποτε άλλου μέρους του σώματος, μήτε ως μια συγκεκριμένη περιγραφή κάποιας γνώσης . . . αλλά να υπάρχει παντοτινά στη μοναδικότητα των μορφών ανεξάρτητο από μόνο του, ενώ όλη η ποικιλία των ωραίων πραγμάτων το μοιράζονται με τόση σοφία που παρόλο που όλα έρχονται στην ύπαρξη και χάνονται, αυτό ούτε αναπτύσσεται ούτε μικραίνει, και δεν επηρεάζεται από τίποτα . . .



"Στο τέλος φτάνει στο να γνωρίσει την ίδια την ουσία του Κάλλους. Σε αυτήν την κατάσταση της ζωής πέρα από όλα τα άλλα, αγαπητέ μου Σωκράτη", είπε η Μαντινεία, "ένας άνθρωπος βρίσκει ότι αληθινά αξίζει να ζει, καθώς προσυλλογίζεται την ουσιαστική ομορφιά . . .



"Όμως πες μου, τι θα συμβεί αν ένας από εσάς είχε την τύχη να κοιτάξει ολόκληρη την ουσιαστική ομορφιά, καθαρή και ανόθευτη . . .; Τι αν μπορούσε να ατενίσει τη θεϊκή ομορφιά την ίδια, στη μοναδική της μορφή;



"Η επαφή του δεν θα γίνει με την ψευδαίσθηση αλλά με την αλήθεια. Όταν λοιπόν αυτός έχει γεννήσει μια αληθινή αρετή και την αναθρέψει τότε είναι προορισμένος να κερδίσει τη φιλία των Ουρανών, αυτός, πάνω από όλους τους ανθρώπους, είναι αθάνατος." (3)



Ο Πλάτων περιγράφει την άμεση εμπειρία του "κύριου ωκεανού του ωραίου". Είναι αιώνιο, "υπάρχει για πάντα". Δεν αλλάζει ποτέ, "ούτε γεμίζει μήτε αδειάζει". Δεν βιώνεται σε όρους ιδιαιτεροτήτων - αυτό είναι, ίδιο με οτιδήποτε υπάρχει στον εξωτερικό κόσμο ή οποιαδήποτ4 "μερική γνώση". Αντίθετα, είναι "μοναδικότητα", μια ενότητα. Είναι "ανεξάρτητο από μόνο του", υπερβατικό στα πάντα, τρέφει όλα τα πράγματα "που έρχονται να υπάρξουν και αφανίζονται" όμως παραμένοντας το ίδιο αναλλοίωτο.



Σε αυτήν την κατάσταση, συν τοις άλλοις, "ένας άνθρωπος το βρίσκει πραγματικά άξιο να το ζει". Το να βιώσει κανείς αυτό το εσωτερικό πεδίο της ζωής, που μας αναφέρει ο Πλάτων μέσα από τα λόγια της Διοτίμα, είναι σαν να "ατενίζει την ίδια τη θεϊκή ομορφιά" - η υπέρβαση του κόσμου των ψευδαισθήσεων και το βίωμα της "αλήθειας". Το να έχεις αυτήν την εμπειρία είναι σαν να αποκτάς "αληθινή αρετή", σαν να "κερδίζεις τη φιλία των Ουρανών", σαν να γίνεσαι "αθάνατος".



Εδώ ξανά τα λόγια του Πλάτωνα καλούν το νου να βιώσει το υπερβατικό, οικείο σε όσους ασκούν την τεχνική του Υπερβατικού Διαλογισμού - το προς τα έσω καταστάλαγμα του νου, που αποκορυφώνεται την κατάσταση της σιωπηλής αφύπνισης. Με την επαναλαμβανόμενη υπέρβαση, ο νους εδραιώνεται όλο και περισσότερο σε αυτό το εσωτερικό πεδίο, και το νευρικό σύστημα εξαγνίζεται όλο και περισσότερο από το στρες. Με αυτόν τον τρόπο, με τον καιρό, η εμπειρία του υπερβατικού πεδίου γίνεται όλο και πιο καθαρή.



ΑΝΑΦΟΡΕΣ



1.Οι Διάλογοι του Πλάτωνα

2.Οι Διάλογοι του Πλάτωνα

3.Το Συμπόσιο του Πλάτωνα

4.Το Συμπόσιο του Πλάτωνα

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΕΛΛΗΝΙΚΟ το πρώτο πανεπιστήμιο στη Δύση."

Ν.Λυγερός "Leonardo da Vinci ως ιδιοφυΐα της Ανθρωπότητας" 9/9/12

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ν.Λυγερός "Leonardo da Vinci ως ιδιοφυΐα της Ανθρωπότητας" 9/9/12"

Στρατηγικές συμβουλές

Του Νίκου Λυγερού

Ακόμα κι αν είναι αδιανόητη αρχικά η στρατηγική, πρέπει να μετατραπεί τουλάχιστον σε ουτοπία για να αποκτήσει ένα νόημα η τακτική. Δίχως τη στρατηγική, η τακτική μετατρέπεται σε λανθασμένη κίνηση. Έτσι αν δεν πιστεύεις στη στρατηγική, στην αξία της και στην ανθεκτικότητά της, τότε μην ασχοληθείς καν με την τακτική. Εκτός βέβαια αν το κάνεις μόνο για εκτόνωση, αλλά μην πιστεύεις κιόλας ότι θα καταφέρεις και κάτι. Αν λοιπόν ξεπεράσεις τις φοβίες σου και αποδεχθείς ότι υπάρχει τρόπος επίλυσης μέσω της στρατηγικής, τότε επικεντρώσου πάνω της δίχως να εξετάζεις συνεχώς θεωρίες συνωμοσίας, αλλιώς δεν θα έχεις απόδοση. Αφού επιλεχθεί ο στόχος, ο οποίος είναι μία μεταστρατηγική οντότητα, ο καθορισμός των στρατηγικών επίλυσης, επιτρέπει στη συνέχεια την ενεργοποίηση κριτηρίων που λειτουργούν βοηθητικά για την ελαχιστοποίηση του κόστους σε σχέση με το κέρδος. Βέβαια όταν αυτή η στρατηγική αφορά ένα εθνικό θέμα, πρέπει να εξετάσεις και τη νομική του υπόσταση. Διότι ακόμα κι αν δεν πιστεύεις στη νομολογία, πρέπει να υπάρχει μια βάση για την οποία θα παλέψεις ως κόκκινη γραμμή και αυτό ακολουθώντας πάντα το πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εκεί θα ενσωματώσεις το πεδίο της τακτικής, για να υποστηρίζει πρακτικά σε χαμηλό επίπεδο την επιλεγμένη στρατηγική της επίλυσης του προβλήματος. Ένας από τους τρόπους, και μπορεί να είναι κι από τους πιο επαναστατικούς σε πολιτικό επίπεδο, είναι η διάδοση μέσω της πληροφόρησης της γνώσης, η οποία είναι ως ουσία η μόνη ικανή ν' αντισταθεί στην εξουσία. Μ' αυτόν τον τρόπο η προσπάθειά σου μπορεί να γίνει λαϊκή, διότι αντιπροσωπεύει κοινά ιδανικά, τα οποία όταν είναι γνωστά στο λαό, μπορεί να τα προστατέψει αν δει ότι κάποιος κοινός εχθρός θέλει να τα καταπατήσει. Έτσι, αν το έργο σου θέλεις να έχει έναν πραγματικό πολιτικό αντίχτυπο, πρέπει να θεμελιώνεται πάνω στην γνώση και όχι να περιμένεις να αποκτήσεις την εξουσία για να την εφαρμόσεις, διότι εκείνη τη στιγμή αυτό που δεν σκέφτηκες είναι ότι μερικοί από τους δικούς σου θα ξεχάσουν τα ιδανικά τους και θα προσπαθήσουν να αποσπάσουν απλώς μια θέση εξουσίας, λες και τελικά να ήταν αυτός ο μοναδικός τους στόχος. Κάνε λοιπόν πρώτα το αρχικό σου έργο κι αν μπορείς να το υποστηρίξεις και με μια πολιτική δράση, κάνε το, αλλά μετά, για να μην αλλοιωθείς λόγω του εκφυλισμού του, διότι η τακτική προηγήθηκε της απαραίτητης στρατηγικής.

Πηγή: http://www.lygeros.org/articles.php?n=10236&l=gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Στρατηγικές συμβουλές"

Πάνω από 2.000 οι πυρηνικές εκρήξεις το διάστημα 1945-1998

Από το 1945 έως το 1998 πραγματοποιήθηκαν 2053 πυρηνικές εκρήξεις। Ξεκινώντας από την πυρηνική δοκιμή κοντά στο Los Alamo στο πλαίσιο του «Σχεδίου Μανχάταν – Trinity» και τελειώνοντας με τις πυρηνικές δοκιμές του Πακιστάν το Μάιο του 1998, ο Ιάπωνας καλλιτέχνης Isao Hashimoto παρουσιάζει τις εκρήξεις αυτές στο παρακάτω βίντεο.
Κάθε δευτερόλεπτο αντιστοιχεί σε έναν μήνα του έτους. Το φως που αναβοσβήνει, ο ήχος και οι αριθμοί δείχνουν πότε, πού και πόσες εκρήξεις έχουν γίνει σε κάθε χώρα. Στο βίντεο δεν περιλαμβάνονται οι δύο πυρηνικές δοκιμές της Βορείου Κορέας που φέρεται να πραγματοποιήθηκαν την τελευταία 10ετία. Ο Hashimoto, που ξεκίνησε να δημιουργεί το βίντεο το 2003, λέει ότι σκοπός του ήταν να δείξει «τον φόβο και την τρέλα των πυρηνικών όπλων».
Πηγή: Πιτσιρίκος
http://www.tvxs.gr/news

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Πάνω από 2.000 οι πυρηνικές εκρήξεις το διάστημα 1945-1998"

Περί νομοθεσίας υποθαλάσσιων αγωγών και καλωδίων

Του Νίκου Λυγερού

Το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982 έχει 17 μέρη και 9 παραρτήματα. Αυτό όμως δεν πρέπει να δώσει την εντύπωση ότι τα μέρη αυτά είναι απόλυτα ανεξάρτητα, διότι υπάρχουν άρθρα που αφορούν ταυτόχρονα σε περισσότερα από ένα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αφορά τους αγωγούς. Ας υπενθυμίσουμε πρώτα ότι το μέρος V αφορά την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, το μέρος VI την υφαλοκρηπίδα και το μέρος VII τις ανοιχτές θάλασσες. Τώρα μπορούμε να διαβάσουμε το άρθρο 58, το οποίο βρίσκεται στο μέρος της ΑΟΖ.

Article58

Rights and duties of other States in the exclusive economic zone
1. In the exclusive economic zone, all States, whether coastal or land-locked, enjoy, subject to the relevant provisions of this Convention, the freedoms referred to in article 87 of navigation and overflight and of the laying of submarine cables and pipelines, and other internationally lawful uses of the sea related to these freedoms, such as those associated with the operation of ships, aircraft and submarine cables and pipelines, and compatible with the other provisions of this Convention.

Σε αυτό έχουμε αναφορές στα υποθαλάσσια καλώδια (submarine cables) και στους αγωγούς (pipelines) και αντιλαμβανόμαστε ότι ισχύει στην ΑΟΖ το καθεστώς που ισχύει στο άρθρο 87, το οποίο ανήκει αυτή τη φορά στο μέρος των ανοιχτών θαλασσών, αλλά και σε άλλους νόμους που είναι συμβατοί με το Δίκαιο της Θάλασσας.

Article87

Freedom of the high seas

1. The high seas are open to all States, whether coastal or land-locked. Freedom of the high seas is exercised under the conditions laid down by this Convention and by other rules of international law. It comprises, inter alia, both for coastal and land-locked States:

(a) freedom of navigation;

(b) freedom of overflight;

(c) freedom to lay submarine cables and pipelines, subject to Part VI;

(d) freedom to construct artificial islands and other installations permitted under international law, subject to Part VI;

(e) freedom of fishing, subject to the conditions laid down in section 2;

(f) freedom of scientific research, subject to Parts VI and XIII.

2. These freedoms shall be exercised by all States with due regard for the interests of other States in their exercise of the freedom of the high seas, and also with due regard for the rights under this Convention with respect to activities in the Area.

Παρατηρούμε ότι σε αυτό το άρθρο και πιο συγκεκριμένα στο εδάφιο γ της πρώτης παραγράφου, με θέμα την ελευθερία τοποθέτησης υποθαλάσσιων καλωδίων και αγωγών, αναφέρεται ότι εμπίπτει στο πλαίσιο του μέρους VI, το οποίο είναι αυτό της υφαλοκρηπίδας. Κατά συνέπεια, είμαστε αναγκασμένοι να αποταθούμε στο άρθρο 79.

Article79

Submarine cables and pipelines on the continental shelf

1. All States are entitled to lay submarine cables and pipelines on the continental shelf, in accordance with the provisions of this article.

2. Subject to its right to take reasonable measures for the exploration of the continental shelf, the exploitation of its natural resources and the prevention, reduction and control of pollution from pipelines, the coastal State may not impede the laying or maintenance of such cables or pipelines.

3. The delineation of the course for the laying of such pipelines on the continental shelf is subject to the consent of the coastal State.

4. Nothing in this Part affects the right of the coastal State to establish conditions for cables or pipelines entering its territory or territorial sea, or its jurisdiction over cables and pipelines constructed or used in connection with the exploration of its continental shelf or exploitation of its resources or the operations of artificial islands, installations and structures under its jurisdiction.

5. When laying submarine cables or pipelines, States shall have due regard to cables or pipelines already in position. In particular, possibilities of repairing existing cables or pipelines shall not be prejudiced.

Ας εξετάσουμε τώρα την παράγραφο 2. Εν συντομία, απαιτεί να υπάρχει οριοθέτηση έτσι ώστε να συμφωνούν τα κράτη που συνορεύουν. Αυτό βέβαια μπορεί ν’ αποτελεί μια πρώτη δυσκολία αν ο γεωμετρικός τόπος της τοποθέτησης των υποθαλάσσιων καλωδίων και αγωγών είναι οριακός ως προς τα σύνορα. Αλλά αυτή η δυσκολία είναι αναμενόμενη και φυσιολογική. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχει η τέταρτη παράγραφος του Άρθρου 79.

Η σημασία αυτής της παραγράφου προέρχεται από την απουσία μιας συνθήκης που εμποδίζει το κράτος να επιβάλει περιορισμούς για υποθαλάσσια καλώδια και αγωγούς σε όλες τις περιπτώσεις που περιγράφει. Κατά συνέπεια ενώ υπάρχει τυπικά και νομικά το ελεύθερο πλαίσιο της τοποθέτησης, ουσιαστικά δεν υπάρχει κανένα μέτρο που θα έβαζε ένα όριο συγκεκριμένο στους περιορισμούς που απαιτεί το κράτος, το ενδιαφερόμενο. Το πλαίσιο είναι ανοιχτό και κάπως διαφορετικό από αυτό της πέμπτης παραγράφου, η οποία διευκρινίζει την προτεραιότητα που έχουν δομές ήδη τοποθετημένες σε σχέση με άλλες που θα τοποθετηθούν. Συνεπώς, γίνεται αντιληπτό από όλους μας ότι η οριοθέτηση της ΑΟΖ είναι πάρα πολύ σημαντική ακόμα και σε πρακτικό επίπεδο για να αποφύγουμε δυσκολίες και δυσλειτουργίες ακόμα και αν τυπικά το πλαίσιο είναι απόλυτα ελεύθερο.

UNITED NATIONS CONVENTION ON THE LAW OF THE SEA

Πηγή: http://www.lygeros.org/articles.php?n=10231&l=gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Περί νομοθεσίας υποθαλάσσιων αγωγών και καλωδίων"

Ν.Λυγερός-παιδαγωγικές & διδακτικές κατευθύνσεις, 7/9/12

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ν.Λυγερός-παιδαγωγικές & διδακτικές κατευθύνσεις, 7/9/12"

ΑΔΟΥΛΩΤΗ. ΚΕΡΥΝΕΙΑ.

ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΑΔΟΥΛΩΤΗΣ ΚΕΡΥΝΕΙΑΣ ΣΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΜΕ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥΣ ΑΠΟΔΗΜΟΥΣ

Απόδημοι αδελφοί,

Το Σωματείο Αδούλωτη Κερύνεια σας καλωσορίζει ακόμη μια φορά στην πατρίδα και σας εύχεται καλή παραμονή.

Το χαιρόμαστε και μας δίδει ελπίδα που εξακολουθείτε να είσαστε στις επάλξεις και παραμένετε ενεργοί πρεσβευτές των δικαίων του Κυπριακού Ελληνισμού , του Κυπριακού Λαού γενικότερα στις χώρες της διασποράς. Εμείς συνειδητοποιούμε τις δυνατότητες σας και γνωρίζοντας και την αγάπη σας για την πατρίδα, παίρνουμε θάρρος και αναπτερώνουμε τις ελπίδες μας.

Ταυτόχρονα μας λυπεί και μας στενοχωρεί το γεγονός ότι όλες οι δυνατότητες και οι προοπτικές σας, δυναμιτίζονται και υποσκάπτονται από τη λανθασμένη πολιτική που ακολουθείται διαχρονικά στο Κυπριακό απο την εκάστοτε Κυβέρνηση και τα Κόμματα.

Σας προειδοποιήσαμε επανειλημμένα γιαυτό το θέμα. Το Σωματείο μας το οποίοι δημιουργήθηκε με μοναδικό σκοπό να υπηρετήσει πιστά και υπερκομματικά τον αγώνα για απελευθέρωση και επιστροφή στις πατρογονικές εστίες , έγκαιρα από το 1977, κατάγγειλε και προειδοποίησε για τις επιλογές στόχου και στρατηγικής επίλυσης του Κυπριακού. Διαφωνήσαμε με τον στόχο της Κυβέρνησης και των Κομμάτων για λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Διαφωνήσαμε με την στρατηγική επιλογή των δικοινοτικών συνομιλιών ως μέσου επίλυσης του Κυπριακού.

Τόσο ο στόχος για λύση Διζωνικής Δικοιν οτικής Ομοσπονδίας, όσο και η στρατηγική των δικοινοτικών συνομιλιών δεν ήταν προϊόν ελεύθερης απόφασης των Ηγετών μας αλλά προϊόν υπόδειξης και παρότρυνσης των ξένων συμφερόντων. Ηταν ο σχεδιασμένος στόχος και επιδίωξη των Βρεττανών αποικιοκρατών και της οθωμανικής Τουρκίας από τη δεκαετία του 1950, τον οποίο υιοθέτησαν οι Ηγέτες μας μετά το 1974 και ανάλαβαν να μας τον επιβάλουν, ποδοπατώντας τη δική μας λαϊκή βούληση.

Με τη λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας εξασφαλίζεται όχι μόνο η Τουρκική επιδίωξη της διχοτόμησης , του ΤΤΑΞΙΜ, για το οποίο ιδρύθηκε και έδρασε η ΤΜΤ, αλλά εξασφαλίζεται και κάτι το οποίο ποτέ δεν φαντάζονταν να το πετύχουν οι Τούρκοι την κηδεμόνευση και την άσκηση συγκυριαρχίας πάνω σε ολόκληρη την Κύπρο μέσα από τον δικοινοτισμό και την πολιτική ισότητα της μειοψηφίας του18% με την πλειοψηφία του 82%.

Μέσα από αυτές τις επιλογές έχει εκφυλιστεί το Κυπριακό από Διεθνές πρόβλημα εισβολής , κατοχής και καταπάτησης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σε θέμα δικοινοτικής διαφοράς Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. .

Οι Ηγέτες μας διαχρονικά, φραστικά διακήρυτταν αγώνα, εκτόξευαν συνθήματα και υποσχέσεις, για εσωτερική κατανάλωση αλλά δεν είχαν το «νεύρο» να αντισταθούν στην υλοποίηση του σατανικού σχεδίου που είχε εκπονηθεί από Τουρκία και Βρεττανία, με στόχο τη νομιμοποίηση των κατοχικών δεδομένων, Σύροντας τους Ηγέτες μας από το χέρι οι ξένοι συνωμότες και οι κατακτητές εξασφάλισαν την έγκριση των Ηγετών μας στη νομιμοποίηση των κατοχικών δεδομένων. Στο επίπεδο της Κομματικής Ηγεσίας του τόπου και των εκάστοτε Κυβερνήσεων έχει γίνει αποδεκτή η ύπαρξη Τουρκικού Κράτους πάνω στην κατεχόμενη γη μας και υπηρετούν την εδραίωση, την οικονομική ενίσχυση και την πολιτική αναγνώριση του παράνομου Καθεστώτος στα κατεχόμενα. ΄Εχουν δημιουργηθεί με την συνέργεια των Ηγετών μας και ειδικά την ενεργό συμβολή της Κυβέρνησης της τελευταίας πενταετίας, όλες οι προϋποθέσεις και διαμορφώθηκαν όλα τα άλλοθι ώστε, είτε να τεθεί κάτω από τον ανήθικο εκβιασμό ο Κυπριακός λαός να συνθηκολογήσει , είτε οι ξένοι να αρχίσουν να αναγνωρίζουν το παράνομο καθεστώς στα κατεχόμενα ως ξεχωριστό Κράτος.

Το 24^ον Συνέδριο σας, βρίσκει τη δύσμοιρη πατρίδα, σε αυτό το μεταίχμιο και είμαστε βέβαιοι ότι δεν θα ενημερωθείτε γιαυτήν . Αντίθετα θα ακούσετε και πάλι συνθήματα, ωραιοποίηση των «προσπαθειών» , διχόνοια και δηλώσεις πολιτικής οι οποίες φάσκουν και αντιφάσκουν μεταξύ τους και δεν έχουν καμιά σχέση με την ωμή πραγματικότητα την οποία ζούμε καθημερινά χωρίς να αντιδρούμε και να διαμαρτυρόμαστε.

Αδέλφια μας απόδημοι,

Συμφωνούμε ότι ενώπιον των ξένων στις χώρες που ζείτε θα πρέπει να στηρίζετε την Κυπριακή Δημοκρατία και την εκάστοτε Κυβέρνηση η οποία εκλέγεται μέσα από τις δημοκρατικές διαδικασίες. ΄Όμως , πιστεύουμε ακράδαντα είναι υποχρέωση σας να έχετε άποψη και να συζητάτε και να προβληματίζετε την εκάστοτε Κυβέρνηση όταν π.χ. έχετε το συνέδριο σας στην Κύπρο, ή όταν συναντάτε σε κλειστές επαφές τους Κυβερνητικούς επισήμους. Αν έχετε άποψη για την πολιτική της Κυβέρνησης π.χ. στο Κυπριακό θα πρέπει να εκφράζετε τη διαφωνία σας και να επιδιώκετε να αλλάξει η Κυβέρνηση πολιτική.

Αυτό πρέπει να ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση του Κυπριακού διαφορετικά , όπως και εμείς εδώ που ψηφίζουμε τις Κυβερνήσεις, θα είμαστε όλοι συνένοχοι στο ξεπούλημα της πατρίδας μας μέσω της λανθασμένης ακολουθούμενης πολιτικής.

Η Αδούλωτη Κερύνεια πρωτοστατεί στο ξεσκέπασμα της συνωμοσίας και για την ανάγκη επανατοποθέτησης του Κυπριακού και θα συνεχίσει να το πράττει μέχρι την τελική αφύπνιση των Ηγετών μας και των κάθε λογής Παραγόντων του τόπου και απευθύνουμε και προς εσάς τη σοβαρότατη έκκληση να προβληματιστείτε και εσείς. Πρέπει τώρα να υπάρξει ανακοπή της παρούσας πορείας και επανατοποθέτηση του Κυπριακού. Υπάρχουν οι τρόποι οι οποίοι υπαγορεύονται και από το Διεθνές Δίκαιο και η Κυπριακή Δημοκρατία έχει κάθε δικαίωμα να ενεργήσει για αυτοπροστασία αφού ούτε και τον οδυνηρό συμβιβασμό μας δεν έκαμαν αποδεκτό οι Τούρκοι κατακτητές και οι ξένοι συνοδοιπόροι τους.

Για αναλυτική σας ενημέρωση για τις διαχρονικές θέσεις και απόψεις της Αδούλωτης Κερύνειας καθώς και για τις παρεμβάσεις μας πάνω στις τρέχουσες εξελίξεις παρακαλώ απευθύνεστε στην Ιστοσελίδα μας www.adoulotikerinia.com

Επίσης αν επιθυμείτε να ενταχθείτε στο διεθνές δίκτυο άμεσης ενημέρωσης επί των εξελίξεων και των παρεμβάσεων μας στείλτε , γιαυτόν και μόνο τον σκοπό , την ηλεκτρονική σας διεύθυνση στο e-mail adouloti.kerinia@cytanet.com.cy

Ευχόμαστε κάθε επιτυχία στο συνέδριό σας.

Από το Σωματείο Αδούλωτη Κερύνεια

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΑΔΟΥΛΩΤΗ. ΚΕΡΥΝΕΙΑ."

Αρχαια Ελληνικα Θεατρα και η τεχνολογια τους.

Η Τεχνολογία των Αρχαίων Ελληνικών Θεάτρων
Η ηχητική των αρχαίων θεάτρων που θαυμάζουμε σήμερα εξασφαλιζόταν με τα αντηχούντα αγγεία που βρίσκονταν κάτω από τα σκαλιά του κοίλου και τα σκηνικά άλλαζαν σχεδόν αυτόματα, όπως αποδεικνύει η πρόσφατη ανασκαφική έρευνα στο Αρχαίο Θέατρο του Δίου.

Η τεχνολογία του Αρχαίου Ελληνικού Θεάτρου, και ιδιαιτέρως το Θέατρο του Δίου, έχει απασχολήσει τον αρχιτέκτονα, καθηγητή του ΑΠΘ Γιώργο Καραδέδο.

Ο ίδιος μας είπε ότι «τα αντηχούντα αγγεία τοποθετούνταν σύμφωνα με έναν μαθηματικό υπολογισμό σε κόγχες κάτω από τα σκαλιά του κοίλου, διηρημένα σε αγγεία τέταρτης, πέμπτης, όγδοης και διπλής όγδοης, σύμφωνα με τις αντηχήσεις τους στις διάφορες νότες.

Όταν η φωνή των ηθοποιών, περιβάλλοντας τα αγγεία, που είναι στον ίδιο τόνο με αυτήν, προκαλεί την αντήχησή τους, γίνεται πιο δυνατή, πιο καθαρή και πιο μεγαλεπήβολη».



Όλα ξεκίνησαν όπως φαίνεται από την εισαγωγή των μαθηματικών και της θεωρίας των αριθμών από τους Πυθαγόρειους στην αρχιτεκτονική. Τότε χρησιμοποίησαν γεωμετρικές χαράξεις στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό των κτιρίων και ειδικότερα των θεάτρων. «Ειδικά ο σχεδιασμός των θεάτρων επηρεάστηκε σημαντικά από την ακουστική, η οποία διαμορφώνεται σε επιστήμη από τον Αριστόξενο τον Ταραντίνο. Ο Βιτρούβιος στο πέμπτο βιβλίο του αναλύει την αρμονική θεωρία του Αριστόξενου και παραθέτει μουσικό διάγραμμα του Αριστόξενου. Το διάγραμμα αυτό δεν έχει σωθεί. Είναι όμως εύκολο να το αναπαραστήσουμε με βάση τις περιγραφές του Βιτρούβιου. Ο Αριστόξενος μας δίνει τις ακριβείς θέσεις και τις προδιαγραφές των “ηχείων”, δηλαδή των αντηχούντων αγγείων».



Εκτός από τις αρχαίες πηγές, «σύγχρονες ακουστικές έρευνες αποδεικνύουν ότι στα αρχαία θέατρα έχουν εφαρμοστεί βασικές αρχές σχεδιασμού που εξασφαλίζουν ηχοπροστασία, ακουστική ζωντάνια, διαύγεια και καταληπτότητα του θεατρικού λόγου. Μια από τις βασικότερες αρχές είναι η ενίσχυση της φωνής με έγκαιρες, θετικές ηχοανακλάσεις επάνω σε στοιχεία του θεάτρου (δάπεδο ορχήστρας, πρόσοψη κτιρίου σκηνής, λογείο), για την εξασφάλιση ενός φυσικού, αυτοδύναμου (παθητικού) μεγαφώνου, που αναπληρώνει τις ενεργειακές απώλειες, κυρίως στα υψηλότερα καθίσματα του κοίλου». Το θέατρο ως λόγος και τέχνη εξελίχθηκε μαζί με το κτίριο της σκηνής, τη σκηνογραφία και την τεχνολογική υποστήριξή της. Οι «σκηνικοί αγώνες» απαιτούσαν τέσσερις έως πέντε παραστάσεις την ημέρα. Έπρεπε λοιπόν τα σκηνικά να αλλάζουν γρήγορα και εύκολα. Τα θέατρα διέθεταν «θύρες», μεγάλα ανοίγματα στο κτίριο της σκηνής, τα οποία καλύπτονται με ζωγραφισμένους ξύλινους πίνακες ή υφασμάτινα πετάσματα.



Για την αυτόματη αλλαγή των σκηνικών αναφέρεται πως είχαν την «περίακτο», μια πρισματική περιστρεφόμενη κατασκευή. Είχαν επίσης το «εκκύκλημα» το «ημικύκλιο» και το «στροφείο», κυλιόμενες εξέδρες, τη «μηχανή» ή «κράδη» και την «γέρανο» για τη μεταφορά στον αέρα ανθρώπων ή των «από μηχανής θεών» και το «θεολογείο», εξέδρα στην οποία κάθονταν οι θεοί για να μιλήσουν με τους θνητούς. Για την αναπαράσταση καιρικών φαινομένων είχαν το «κεραυνοσκοπείο» και το «βρονείο», καθώς και τη «χαρώνεια κλίμακα», υπόγειο διάδρομο για την άνοδο και κάθοδο στον κάτω κόσμο των χθόνιων θεών και των φαντασμάτων.



Η σύγχρονη έρευνα για τον αρχαίο μηχανολογικό εξοπλισμό των θεάτρων καταλήγει σε αντικρουόμενες απόψεις, υποστηρίζει ο κ. Καραδέδος, γιατί βασίζεται σε ελλιπή δεδομένα. «Στο πρόσφατα ανασκαμμένο Θέατρο του Δίου, όμως, παρά την κακή κατάσταση διατήρησής του, σώθηκαν αρκετά στοιχεία, τα οποία τεκμηριώνουν τη θέση και εν μέρει τη λειτουργία αρκετών από τους θεατρικούς μηχανισμούς, όπως των “περιάκτων”, του “θεολογείου”, της “γέρανου”, της “χαρώνειας κλίμακας”, του “κεραυνοσκοπείου”, καθώς και ανασυρόμενης αυλαίας χωρισμένης σε τρία τμήματα».
mistikiellada.blogspot.g

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Αρχαια Ελληνικα Θεατρα και η τεχνολογια τους."

Ερευνητικά στοιχεία του Πατραϊκού

Η. Κονοφάγος, Ν. Λυγερός, Τ. Φωκιανού

Για να αξιολογήσουμε εμπεριστατωμένα τα δεδομένα του Πατραϊκού και για να κατανοήσουμε ότι έχει νόημα να γίνει γεώτρηση και εξόρυξη υδρογονανθράκων στην περιοχή είναι απαραίτητο να εξετάσουμε τα ερευνητικά στοιχεία του. Η περιοχή του Πατραϊκού δεν είναι πρόσφατη για τον τομέα των υδρογονανθράκων. Ήδη από το 1999, έχουμε εκτιμήσεις για τα 1628 km² και για το βάθος του χώρου έως 500m κάτω από τη θάλασσα. Το πλαίσιο για τις πετρελαϊκές εταιρείες είναι απλό. Αφού η περιοχή, που εξαρτάται από την Ανδριατική, έχει αναμενόμενα αποθέματα τάξης των 4 Δισεκατομμυρίων βαρελιών και το Δυτικό μέρος της Ελλάδας αποτελεί το ένα τρίτον της δεδομένης περιοχής, ξέρουν ότι υπάρχει αντικειμενικό επενδυτικό ενδιαφέρον. Επιπλέον για τον Πατραϊκό έχει γίνει ήδη μια επανεξέταση των σεισμικών δεδομένων για 3000 km² ( 2D). Επίσης έγινε αγορά σεισμικών και βαρυτικών δεδομένων για 1000 kms το 2000. Δεν πρέπει να παραλείψουμε και την αερομαγνητική έρευνα που έγινε το 1998 πάνω από όλο το οικόπεδο του Πατραϊκού. Αν συνυπολογίσουμε τις αναλογίες που υπάρχουν και με την Ιταλία, όπου ήδη τότε είχαν βρεθεί 10 Δισεκατομμύρια βαρέλια στο χερσαίο της τμήμα, αντιλαμβανόμαστε ότι η περιοχή έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Σε αυτό το σημείο πρέπει να προσθέσουμε ότι στην ουσία έχει γίνει και η κοιτασματολογία. Τα υποψήφια κοιτάσματα έχουν μάλιστα τα εξής ονόματα: Alpha, Bravo, Charlie, Delta, Echo, Foxtrot, Golf, Hotel, Indigo (H), Indigo (E). Ακόμα πιο συγκεκριμένα ξέρουμε ότι το κοίτασμα Echo, είναι το πιο ενδιαφέρον, διότι υπάρχει υπολογισμός αποθεμάτων της τάξης των 350 Εκατομμυρίων βαρελιών σε μία περιοχή με εμβαδόν 28 km² και βάθος 290 μέτρα. Και ξέρουμε ότι υπάρχει επιστημονική προσδοκία για γεώτρηση βάθους 3.000 μέτρων. Όλο αυτό το ιστορικό της έρευνας του Πατραϊκού, αποδεικνύει ότι είναι σημαντικό να γίνει γεώτρηση στην περιοχή, ακόμα κι αν δεν εκμεταλλευόμαστε στην ουσία την έννοια της ΑΟΖ, πράγμα που μπορεί να γίνει με το κοίτασμα Πύρρος που βρίσκεται ακριβώς στη μέση γραμμή της συμφωνίας Ιταλίας - Ελλάδας του 1977, και το κοίτασμα Αχιλλέας, το οποίο είναι πολύ μεγαλύτερο και από το κοίτασμα Αφροδίτη της Κύπρου. Κατά συνέπεια, θεωρούμε ότι είναι ένα αξιόλογο βήμα, που οδηγεί κι αυτό προς τη δρομολογήση του θέματος της εκμετάλλευσης της ελληνικής ΑΟΖ. Ο Πατραϊκός σε αυτή τη διαδικασία είναι λοιπόν ένα βήμα πιο πέρα λόγω της θάλασσας από την περιοχή των Ιωαννίνων που είναι αποκλειστικά χερσαία. Έχουμε λοιπόν μια περίπτωση πρακτική και αποτελεσματική που δείχνει την πορεία της Ελλάδας για το μέλλον, εφοδιασμένη με την ΑΟΖ της.

Πηγή: http://www.lygeros.org/articles.php?n=10218&l=gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ερευνητικά στοιχεία του Πατραϊκού"

ΠΑΣΟΚ: 38 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ.

ΠΑΣΟΚ: 38 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ...

 

Συμπληρώνονται σήμερα 38 χρόνια απ’ την ίδρυση του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος: του ΠΑΣΟΚ.

Το κόμμα αυτό, ή «Κίνημα» όπως το αποκαλούσαν επί χρόνια οι οπαδοί του, άλλαξε την μορφή της Ελληνικής Κοινωνίας. Αυτό έχουν απόλυτο δίκιο όσοι το επικαλούνται. Μόνο που σημειώνω πως την άλλαξε προς το πολύ χειρότερο! Οδήγησε τον τόπο μας στην απόλυτη καταστροφή, στην ηθική-πολιτική-οικονομική κτλ. χρεοκοπία και στην πτώχευση πάνω απ’ όλα των συνειδήσεων... Και το ακόμα χειρότερο; Δεν είχε δυστυχώς απέναντί του μία σωστή, μία Πατριωτική Δεξιά. Είχε απέναντί του τους άκαπνους και δειλούς της Νέας Δημοκρατίας, που δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει το ΠΑΣΟΚ σε κανένα επίπεδο, ιδεολογικό-πρακτικό-τακτικό κτλ., και έτσι ηττήθηκε κατά κράτος σε όλες τις παραμέτρους...

Το αποτέλεσμα βέβαια το βιώνουμε σήμερα όλοι. Μετά από 38 χρόνια μεταπολιτευτικής «δημοκρατίας» η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα σίγουρα πιο άσχημο σημείο από ότι το 1974. Τότε τουλάχιστον υπήρχε ελπίδα στον Λαό μας, παρ’ όλες τις δυσκολίες. Σήμερα όχι μόνο αντικειμενικά ένας νέος άνθρωπος δεν μπορεί πια να κάνει τίποτα σχεδόν από μόνος του, αλλά – το χειρότερο όλων – δεν μπορεί πια ούτε καν να ελπίζει! Σε κάτι έστω. Η Ελληνική Κοινωνία έχει πια «στεγνώσει» από: Ιδέες, προοπτική, κουράγιο, καινοτομίες, ψυχικά αποθέματα... Είναι (έτσι την κατάντησαν) ένα πελώριο νεκροταφείο μυαλών και ψυχών και ίσως σύντομα και σωμάτων! Δεν είναι αυτό που ο «εθνάρχης της καταστροφής», ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, είχε αποκαλέσει «τεράστιο τρελοκομείο». Είναι κάτι πολύ χειρότερο...

Το ΠΑΣΟΚ λοιπόν ευθύνεται με ευθύνες τεράστιες γι’ αυτή την κατάσταση. Είναι απολύτως σωστά τα όσα έγραψε πρόσφατα ο σοφός κύριος Γεώργιος Λεονταρίτης, στην «Ελεύθερη Ώρα της Κυριακής», για το φαινόμενο του ΠΑΣΟΚ που καταδίκασε την Πατρίδα μας σε ένα σωρό δεινά. Τα προσυπογράφω όλα και προσθέτω επίσης πως – ίσως όχι τυχαίο – όλοι οι μέχρι σήμερα αρχηγοί του ΠΑΣΟΚ... θα μπορούσαν να είναι εβραϊκής καταγωγής! Εξηγούμαι. Ο Ανδρέας Παπανδρέου, ιδρυτής και πρώτος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ (1974-1996), ήταν κατά το ήμισυ Εβραίος από την μητέρα του, την Εβραία της Πολωνίας Σοφία Μινέικο. Σημειώνω ότι κατά την εβραϊκή ηθική Εβραίος είναι ο εκ μητρός Εβραίος!...

Ο δεύτερος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ (1996-2004), τα ίδια. Κωνσταντίνος Σημίτης, αλλά... Ααρών Αβουρής ή Αβούρης, σύμφωνα με τις κακές γλώσσες! Και ποτέ δεν απάντησε, εάν όντως πάντρεψε την κόρη του στην Συναγωγή... Το δε όνομα Σημίτης, ανοίξτε ένα λεξικό, σημαίνει τον Εβραίο από την φυλή του Σημ... Για τον Γιώργο Παπανδρέου, τον Τζέφρυ, τρίτο αρχηγό του σιωνιστικού ΠΑΣΟΚ (2004-2012), δεν χρειάζεται επεξήγηση: Εβραίος και από την γιαγιά Μινέικο, αλλά και από την μητέρα του, την Μάργκαρετ Τσαντ, των Μαρτύρων του Ιεχωβά... Και, τέλος, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, αρχηγός του ΠΑΣΟΚ από φέτος τον Μάρτιο, ακόμα δεν απάντησε καθαρά και δημόσια ότι δεν είναι Τούρκογλου, δηλ. Εβραίος ντονμές (αλλαξοπιστήσας)!

Τι να περιμένει λοιπόν κανείς από ένα κόμμα, που είναι 100% εβραϊκό-σιωνιστικό; Μα τι άλλο, να καταστρέψει την χώρα που το φιλοξενεί, πάγια τακτική των Ιουδαίων... Αυτό ακριβώς έκανε και το ΠΑΣΟΚ, ήδη από την στιγμή της ίδρυσής του, εκείνη την αποφράδα τελικά μέρα της 3ης Σεπτεμβρίου 1974. Σαν αντιπολίτευση την δεκαετία του 1970 ήταν σε όλα αρνητικό και καλλιέργησε κλίμα έντασης στην ελληνική κοινωνία. Το 1981 πήρε την εξουσία, ξεγελώντας τον λαό μας και με ηγεμονικό ποσοστό, και το 1989 μας είχε οδηγήσει σε απίστευτο οικονομικό βάρος από τον υπέρμετρο δανεισμό μας... Διόρισε στο Δημόσιο κόσμο και κοσμάκη, διαλύοντας το Κράτος, αλλά δημιουργώντας για πολλά έτη έναν φανατισμένο κομματικό στρατό. Την περίοδο 1990-1993 ακολούθησε – μαζί με την αριστερά – μία έξαλλη αντιπολίτευση και, τελικά, γύρισε στα πράγματα το 1993, για να βάλει την ταφόπλακα στον Ελληνισμό! Δυστυχώς το κατάφερε, αφήνοντας το 2004 πίσω του συντρίμια...

Από το 2004, μετά την ασχήμια της διακυβέρνησης Σημίτη, το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε ο Τζέφρυ ο Εβραίος των ΗΠΑ. Αυτός μέσα σε μερικά μόλις χρόνια άλλαξε το νόημα της Ελληνικής πολιτικής σκηνής. Επιβάρυνε την κατάσταση τόσο πολύ, ώστε όταν ανέλαβε το 2009 στην θέση ενός κουρασμένου Καραμανλή και μίας αποτυχημένης – όπως πάντα – Νέας Δημοκρατίας μας οδήγησε χωρίς σοβαρές αντιδράσεις στα πλοκάμια του ΔΝΤ, της Τρόικας και του Μνημονίου... Έκτοτε το χαμόγελο έσβησε πια από τα χείλη των Ελλήνων και το μέλλον προδιαγράφεται αβέβαιο... Για όλους μας! Κανένας νέος δεν μπορεί πια να στεριώσει στην Ελλάδα, πόσο μάλλον να κάνει οικογένεια και να διαιωνίσει έτσι το Έθνος μας... Σήμερα το όνειρο της Ελληνικής νεολαίας είναι ένα εισιτήριο άνευ επιστροφής για το εξωτερικό, ρίχνοντας μαύρη πέτρα πίσω της! Μία πολύ άσχημη και ζοφερή κατάσταση, για την οποία ευθύνεται πρώτιστα το ΠΑΣΟΚ, αλλά και η άχρηστη και αποτυχημένη «Δεξιά», στο πρόσωπο της Νέας Δημοκρατίας...

Προς τι οπότε οι σημερινοί «εορτασμοί» και «πανηγυρισμοί» για την επέτειο της ίδρυσης του ΠΑΣΟΚ (3 Σεπτεμβρίου 1974); Για τι πράγμα «γλεντούν»; Μήπως... για την καταστροφή, την απόλυτη δυστυχία και τον όλεθρο της Ελλάδας; Εγώ θα τους πρότεινα, αντί να κάθονται και να στήνουν «γλέντια», να σηκωθούν να φύγουν απ’ την ντροπή τους και να ζητήσουν ένα μεγάλο ΣΥΓΓΝΩΜΗ από τον Ελληνικό Λαό! ΠΑΣΟΚ, το «Κίνημα» της Εσχάτης Προδοσίας και της «Αλλαγής» που όμως... μας «άλλαξε τα φώτα» και οδήγησε το Έθνος μας στο Απόλυτο Αδιέξοδο! Τόσο το ΠΑΣΟΚ, όσο και η Νέα Δημοκρατία, μαζί βέβαια με την αντεθνική και εθνομηδενιστική αριστερά, βλάπτουν την πορεία του Γένους μας! Μόνο ο Ελληνικός Εθνικισμός, η Αγάπη προς την Πατρίδα, είναι η Λύση στο Αδιέξοδό μας!...

Του Απολλόδωρου Θεοδώρου

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΠΑΣΟΚ: 38 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ."

Τα Εγκλήματα πολέμου των Ιταλών στην Ελλάδα.

Εγκλήματα πολέμου των Ιταλών στην Ελλάδα 1941-43 .


Η παραμονή του ιταλικού στρατού στην Ελλάδα ως δύναμης κατοχής συνήθως αντιμετωπίζεται από την ιστοριογραφία, αλλά και από τη συλλογική αντίληψη, ως μία φάση σχετικά ήπιας συμπεριφοράς των κατοχικών στρατευμάτων έναντι του ελληνικού πληθυσμού. Στην πραγματικότητα η εικόνα αυτή αποτελεί σε μεγάλο βαθμό περισσότερο μεταπολεμική κατασκευή, ιδίως με δεδομένη την άκριτη ενίοτε απόδοση όλων των εγκληματικών ενεργειών στον γερμανικό στρατό κατοχής, συνέπεια του έντεχνα προβεβλημένου μύθου της ευγενούς συμπεριφοράς του ιταλικού στρατού κατοχής προς τους Έλληνες. Η συνύπαρξη των Ιταλών στρατιωτών με τον υποτελή ελληνικό πληθυσμό δεν υπήρξε μία αρμονική εμπειρία συνετής κατοχής, αλλά αφενός μία οργανωμένη απόπειρα εθνολογικής αλλοίωσης συγκεκριμένων περιοχών αφετέρου μία βίαιη αντιμετώπιση του άμαχου πληθυσμού.



Μετά την κατάρρευση της ελληνικής αντίστασης και την ολοκλήρωση της κατάκτησης του ελληνικού κράτους τον Μάιο του 141, με την κατοχή και της Κρήτης, η Ελλάδα διαιρέθηκε σε τρεις διοικητικές ζώνες. Η ιταλική στρατιωτική παρουσία αφορούσε το μεγαλύτερο μέρος της χώρας, δηλαδή το σύνολο της ηπειρωτικής Ελλάδος, εκτός από την κεντρική Μακεδονία, όπου υπήρχε γερμανική διοίκηση, την Ανατολική Μακεδονία και την Θράκη, όπου υπήρχε βουλγαρική διοίκηση - εκτός από τον Έβρο, όπου υπήρχε γερμανική παρουσία - και την πρωτεύουσα Αθήνα, όπου υπήρχε μεικτή ιταλο-γερμανική παρουσία. Οι Ιταλοί ήταν επίσης παρόντες στα νησιά του Αιγαίου (εκτός της Λήμνου, της Λέσβου, της Χίου και της Μήλου), καθώς και στην ανατολική Κρήτη. Τα Δωδεκάνησα αποτελούσαν ιταλική κτήση από το 1912, ενώ τα Επτάνησα, πλην των Κυθήρων, είχαν προσαρτηθεί επισήμως στο ιταλικό κράτος από το 1941.



Ήδη από την έναρξη της ιταλικής επίθεσης κατά της Ελλάδος, τον Οκτώβριο του 1940, η Ιταλία εγκαινίασε μία πολιτική τρομοκρατικών μέτρων σε βάρος του άμαχου ελληνικού πληθυσμού. Μετά τις πρώτες αποτυχίες του ιταλικού στρατού στο μέτωπο της Βορείου Ηπείρου, ο Μουσολίνι εξέδωσε διαταγές προς την αεροπορία να πραγματοποιήσει συνεχείς βομβαρδισμούς στην ελληνική εδαφική επικράτεια, απηχώντας μία παλαιότερη απειλή του να καταστρέψει και να ισοπεδώσει όλα τα αστικά κέντρα με πληθυσμό άνω των 10.000 ατόμων. Καθώς, μάλιστα, στην Ελλάδα δεν υπήρχαν σημαντικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις ή συγκροτήματα βιομηχανικής παραγωγής στα μετόπισθεν των ελληνικών θέσεων ή γενικά στην επικράτεια, η ιταλική αεροπορία επέλεξε εσκεμμένα ως στόχους της διάφορες πόλεις της Ελλάδος. Την περίοδο αυτή σημειώθηκαν βομβαρδισμοί της Άρτας, της Κέρκυρας, της Λάρισας, της Θεσσαλονίκης, των Πατρών και του Πειραιά. Σκοπός των βομβαρδισμών, σύμφωνα με τη διαταγή του ίδιου του Μουσολίνι, ήταν «η αποδιοργάνωση της ζωής των πολιτών στην Ελλάδα και η πρόκληση πανικού παντού».



Κατά την περίοδο των εικοσιεννέα μηνών - έως τον Σεπτέμβριο του 1943 - που διήρκεσε η ιταλική κατοχή στην Ελλάδα, υπήρξαν πολυάριθμα περιστατικά εκτελέσεων και σφαγών σε βάρος του ελληνικού λαού. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδος από την γερμανική κατοχή, τον Οκτώβριο του 1944, συστάθηκε τον Ιούνιο του 1945 το Ελληνικό Εθνικό Γραφείο Εγκληματιών Πολέμου το οποίο θα εξέταζε τις επιχειρήσεις των κατοχικών δυνάμεων. Η ιταλική κατοχή, συγκεκριμένα, προκάλεσε εκτεταμένες ανθρώπινες απώλειες. Πολυάριθμοι αξιωματικοί του ιταλικού στρατού κατηγορήθηκαν μεταπολεμικά για την πραγματοποίηση συνοπτικών εκτελέσεων, την εκτέλεση ομήρων, καθώς και για πολλές σφαγές αμάχων τους πρώτους οκτώ μήνες του 1943. Η δράση των ιταλικών δυνάμεων κατά του άμαχου ελληνικού πληθυσμού αφορά τις περιοχές της Θεσσαλίας, της Ηπείρου, της Αιτωλοακαρνανίας και της δυτικής Μακεδονίας. Τα ιταλικά εγκλήματα ήταν τριών ειδών: α) εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, β) πολιτικά εγκλήματα και γ) εγκλήματα οικονομικής φύσης.



Με τον όρο πολιτικά εγκλήματα οι ελληνικές αρχές ουσιαστικά αναφέρονταν στο σχέδιο εδαφικού διαμελισμού της Ελλάδος, μέσω της υποκίνησης των αλβανικών διεκδικήσεων στο θέματος της Τσαμουριάς, καθώς και στο συστηματικό πρόγραμμα αφελληνισμού των Ιονίων Νήσων, που είχε επιβάλλει η ιταλική διοίκηση από το 1941. Άλλωστε μακροπρόθεσμος στόχος της ιταλικής πολιτικής ήταν η τελική διάλυση του ελληνικού κράτους και η υπαγωγή του σε ένα οργανωτικό πλέγμα υπό την ιταλική επικυριαρχία. Με τον όρο εγκλήματα οικονομικής φύσης η ελληνική πλευρά αναφερόταν στην εκμετάλλευση της κατεχόμενης Ελλάδος από την ιταλική στρατιωτική διοίκηση. Για την ελληνική πλευρά ο λιμός που σημειώθηκε τον χειμώνα του 1941-42 και την αμέσως επόμενη περίοδο ήταν συνέπεια της γενικής κατοχικής πολιτικής των Ιταλών. Από τον λιμό αυτό υπολογίζεται ότι πέθαναν τουλάχιστον 100.000 άτομα. Ο πληθωρισμός, στον οποίον κατέφυγαν οι κατοχικές αρχές, γερμανική και ιταλική, ώστε να αντιμετωπιστούν τα έξοδα κατοχής, θεωρήθηκε επίσης έγκλημα πολέμου. Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας την περίοδο της Κατοχής υπήρξε σε μεγάλο βαθμό απόρροια της κατοχικής πολιτικής των Ιταλών πρωτευόντως.



Ο ιταλικός στρατός κατοχής επέδειξε ιδιαίτερα βίαιη συμπεριφορά προς τον άμαχο πληθυσμό προτού αντίστοιχες ενέργειες πραγματοποιηθούν από τις γερμανικές δυνάμεις στην Ελλάδα, κατά την επίταση των επιχειρήσεων κατά των ανταρτών τα έτη 1943-1944. Οι Ιταλοί στρατιώτες επέδειξαν έντονη σκληρότητα προς τους Έλληνες πολίτες, καθώς και έντονη τάση για λεηλασίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι λεηλασίες των Ιταλών στρατιωτών σε βάρος των αγαθών των αμάχων Ελλήνων αποτελούσαν συνήθη πρακτική, ακόμη και όταν πραγματοποιούνταν εκτελέσεις. Προτού καταστρέψουν τα χωριά ή ζητήσουν τον βομβαρδισμό τους, οι Ιταλοί αξιωματικοί κατά κανόνα έδιναν την άδεια στους στρατιώτες των μονάδων τους να προβούν σε λεηλασία των κτισμάτων και των νεκρών αμάχων Ελλήνων πολιτών.

Η συμπεριφορά των Ιταλών στρατιωτών αμέσως μετά τη συνθηκολόγηση του ελληνικού στρατού και την κατάρρευση της αντίστασης στην ηπειρωτική Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941, υπήρξε καθαρά εκδικητική. Οι Ιταλοί φέρθηκαν με μεγάλη σκληρότητα προς τον άμαχο ελληνικό πληθυσμό κατά την προέλαση των μονάδων τους, σε αντίθεση με τους Γερμανούς, οι οποίοι αρχικά τήρησαν ευμενή στάση.



Στα Επτάνησα επικεφαλής της νέας πολιτικής διοίκησης ορίστηκε ο Πιέρο Παρίνι (Piero Parini). Ο Παρίνι απαγόρευσε την χρήση της ελληνικής νομοθεσίας, επιβάλλοντας την άμεση αντικατάστασή της με την ισχύουσα ιταλική. Οι Έλληνες δικαστικοί και δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με την παράνομη - από άποψης διεθνούς δικαίου - μεταβολή, υπέστησαν διώξεις. Οι ιταλικές αρχές επίσης αρνήθηκαν να επιτρέψουν την αποστολή βοήθειας από διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις έως το 1943, όταν έφθασαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα μέσω του Ερυθρού Σταυρού. Στα Επτάνησα γενικώς εφαρμόστηκε πολιτική εθνικής και πολιτιστικής γενοκτονίας κατά του ελληνικού στοιχείου σε όλες τις βαθμίδες της καθημερινότητας και της κοινωνικής ζωής. Οι πολίτες αποτρέπονταν από τη δημόσια χρήση της ιταλικής γλώσσας, ενώ η ιταλική γλώσσα κατέστη επίσημη γλώσσα των Επτανήσων. Στο εκπαιδευτικό σύστημα οι Έλληνες διευθυντές των σχολικών ιδρυμάτων αντικαταστάθηκαν με Ιταλούς αξιωματούχους, ενώ και το πρόγραμμα διδασκαλίας αντικαταστάθηκε με αυτό που ήταν σε χρήση στην Ιταλία. Οι μεταβολές αυτές προκάλεσαν την έντονη αντίδραση του ελληνικού πληθυσμού, με αποτέλεσμα διώξεις κατά καθηγητών, μαθητών και των οικογενειών τους. Καθ’ όλη την περίοδο της ιταλικής κατοχής στα Επτάνησα συνελήφθησαν και εκτοπίστηκαν ή μεταφέρθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης - στα νησιά Παξοί, Οθωνοί και Λαζαράτοι - περισσότεροι από 3.500 Έλληνες πολίτες. Σε αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης σημειώθηκαν ποικίλα βασανιστήρια κατά των κρατουμένων.



Η σημαντικότερη, όμως, και πλέον επικίνδυνη για το ελληνικό έθνος πολιτική των κατοχικών ιταλικών αρχών ήταν η απόπειρα γλωσσικής και πολιτιστικής αφομοίωσης που επιχειρήθηκε στα Επτάνησα, στην Ήπειρο και την Θεσσαλία με το θέμα των Βλάχων και βέβαια στα Δωδεκάνησα, που αποτελούσαν βεβαίως ήδη τμήμα του ιταλικού κράτους. Η πολιτική αυτή αποτελούσε σαφή παραβίαση των διεθνών συνθηκών, σύμφωνα με τις οποίες οι στρατιωτικές δυνάμεις κατοχής όφειλαν να σέβονται την εθνική ταυτότητα του κατεχομένου λαού. Από αυτήν την άποψη η ιταλική κατοχή υπήρξε πιο επώδυνη και πολύ πιο επιζήμια, ιδίως μακροπρόθεσμα, από την αντίστοιχη γερμανική. Ο χαρακτήρας της ιταλικής κατοχής προσέγγιζε τις αντίστοιχες προσπάθειες της βουλγαρικής στρατιωτικής διοίκησης στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη για εθνολογική και πολιτιστική εξάλειψη του ελληνικού στοιχείου. Η μετατροπή των Ιταλών από τον Σεπτέμβριο του 1943 σε εχθρούς του Γερμανικού Ράιχ οπωσδήποτε αποτέλεσε ευνοϊκή εξέλιξη για την ελληνική πλευρά, αφού πλέον η γερμανική στρατιωτική παρουσία διασφάλιζε την εδαφική ακεραιότητα του ελληνικού κράτους, ενώ παράλληλα - με την κατάληψη των Δωδεκανήσων - έθετε τα θεμέλια για τη μεταπολεμική ενοποίηση των ελληνικών εδαφών.



Κατά την περίοδο της Κατοχής ο ιταλικός στρατός διατηρούσε διάφορα στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Ελλάδα. Η κατασκευή του στρατοπέδου συγκέντρωσης της Λάρισας ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1941. Το εν λόγω στρατόπεδο ήταν το μεγαλύτερο στην ιταλική ζώνη κατοχής και σκοπός της κατασκευής του ήταν ο περιορισμός περίπου 1.100 ανδρών του ελληνικού στρατού, καθώς και μερικών Βρετανών στρατιωτών που είχαν απομείνει στον ελληνικό χώρο μετά την εκκένωση των συμμαχικών δυνάμεων τον Απρίλιο και τον Μάιο του 1941. Τους επόμενους μήνες στο στρατόπεδο μεταφέρθηκαν και άλλες κατηγορίες αιχμαλώτων, όπως μέλη αντιστασιακών οργανώσεων, διανοούμενοι, μοναχοί που κατηγορήθηκαν ότι παρέσχαν άσυλο σε αντάρτες, συγγενείς ατόμων που συμμετείχαν σε αντιστασιακές δραστηριότητες και δημόσιοι υπάλληλοι. Η μεγάλη πλειοψηφία των εγκλείστων, πάντως, ήταν γυναίκες, ηλικιωμένοι και παιδιά.



Οι συνθήκες διαβίωσης στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Λάρισας ήταν άθλιες. Δεν υπήρχαν κρεβάτια για τους αιχμαλώτους, ούτε επαρκής χώρος για τις κινήσεις τους. Η συγκέντρωση ενός αναλογικά υψηλού αριθμού ατόμων σε έναν τέτοιο χώρο και η έλλειψη υποδομών υγειονομικής περίθαλψης προκάλεσε, όπως ήταν φυσικό αρρώστιες. Η τροφή που παρεχόταν στους εγκλείστους ήταν ελάχιστη, ενώ τα καταναγκαστικά έργα προκαλούσαν περαιτέρω εξάντληση και αποδυνάμωση των αιχμαλώτων. Οι κακουχίες, οι επιδημίες, η πείνα και η βαναυσότητα των φρουρών προκάλεσαν απώλειες εκατοντάδων ανθρώπων. Από τους 1.100 Κρητικούς στρατιώτες που αποτελούσαν τον αρχικό πυρήνα των αιχμαλώτων, τουλάχιστον οι μισοί είχαν πεθάνει έως τα μέσα του 1942. Ο αριθμός των αιχμαλώτων του στρατοπέδου της Λάρισας, ωστόσο, έτεινε να αυξάνεται, αφού κατέφθαναν νέοι έγκλειστοι, κυρίως καταδικασθέντες από ιταλικά στρατιωτικά δικαστήρια. Την περίοδο Μαΐου-Αυγούστου 1942 υπήρξαν 800 νέες αφίξεις αιχμαλώτων, ενώ σε πολλές περιπτώσεις στο στρατόπεδο υπήρχαν σε περιοδική βάση και όμηροι πολίτες, οι οποίοι χρησιμοποιούνταν από τους Ιταλούς ως ανθρώπινη ασπίδα για την αποτροπή ελληνικών αντιστασιακών ενεργειών.



Στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας οι ιταλικές κατοχικές δυνάμεις, που υπάγονταν στη Μεραρχία Πινέρολο υπό τον στρατηγό Μπενέλι (Benelli) με έδρα τη Λάρισα, πραγματοποίησαν πολυάριθμες εκτελέσεις ομήρων, αμάχων πολιτών ως αντίποινα για την εντεινόμενη αντιστασιακή δραστηριότητα. Οι αντάρτες εκμεταλλεύονταν τους ορεινούς όγκους του Ολύμπου και των Μετεώρων, για να προκαλέσουν δολιοφθορές στις κατοχικές δυνάμεις. Έως τη λήξη της ιταλικής κατοχής, τον Σεπτέμβριο του 1943, είχαν εκτελεστεί περισσότεροι από 1.000 άμαχοι όμηροι εντός του στρατοπέδου της Λάρισας.



Οι ιταλικές στρατιωτικές δυνάμεις επιδίδονταν πολύ συχνά σε βασανιστήρια σε βάρος των εγκλείστων, των ομήρων και όποιων άλλων αμάχων πολιτών συλλαμβάνονταν κατά καιρούς, επειδή θεωρούνταν ύποπτοι για συμμετοχή ή συνεργία σε αντιστασιακή δραστηριότητα. Στη δίκη του υπολοχαγού Ραβάλι (Ravalli) - που υπήρξε ο μόνος Ιταλός αξιωματικός που καταδικάστηκε μεταπολεμικά για εγκλήματα πολέμου στην κατεχομένη Ελλάδα - πιστοποιήθηκαν οι μέθοδοι βασανισμού των αμάχων Ελλήνων. Ξυλοδαρμοί, ακρωτηριασμοί, εξαγωγές δοντιών και ονύχων, αποτελούσαν συνήθεις πρακτικές των Ιταλών βασανιστών. Οι Ιταλοί κατηγορήθηκαν επίσης για μαζικούς βιασμούς γυναικών, έπειτα από επιχειρήσεις κατά αντιστασιακών οργανώσεων στην περιοχή της Καστοριάς, καθώς και για εξευτελισμούς ιερέων και μοναχών.



Από τα μέσα του 1942 έως τον Σεπτέμβριο του 1943 η ιταλική κατοχή έγινε ιδιαίτερα αισθητή στην Θεσσαλία και τη δυτική Μακεδονία. Κατά την τελευταία φάση της ιταλικής κατοχής συστηματοποιήθηκε και επιτάθηκε σε μεγάλο βαθμό η βία κατά των αμάχων, με πρόσχημα τις επιχειρήσεις κατά των ελληνικών αντιστασιακών οργανώσεων. Ο ιταλικός στρατός πραγματοποίησε συχνούς βομβαρδισμούς και πυρπολήσεις χωριών της υπαίθρου, καταστροφές δημοσίων κτηρίων και ιδιωτικών οικιών, λεηλασίες αποθεμάτων τροφής και άλλων γεωργικών προϊόντων, ενώ συνήθης πρακτική ήταν η λήψη ομήρων, οι οποίοι εκτοπίζονταν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή κρατητήρια σε αστικά κέντρα. Οι τακτικές αυτές αποσκοπούσαν αφενός στην αποδιοργάνωση της ένοπλης ελληνικής αντίστασης και την καταστροφή των οικονομικών υποδομών της στην ύπαιθρο μέσω των επιθέσεων στις αγροτικές κοινότητες, αφετέρου στην τρομοκράτηση του ελληνικού πληθυσμού και στην εμπέδωση της ιταλικής κατοχικής παρουσίας.



Στις 3 Φεβρουαρίου 1943 ο στρατηγός Τζελόζο (Geloso), γενικός διοικητής των ιταλικών κατοχικών δυνάμεων στην ηπειρωτική Ελλάδα, εξέδωσε διαταγή, βάσει της οποίας καθορίζονταν με ακρίβεια οι παράμετροι των ιταλικών στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά των ελληνικών αντιστασιακών ομάδων. Οι Ιταλοί αξιοποιούσαν ένα ευρύ δίκτυο πληροφοριοδοτών, το οποίο βασιζόταν σε μέλη πληθυσμιακών ομάδων, τα οποία αυτοπροσδιορίζονταν ως διαφορετικής από την ελληνική εθνικής συνείδησης, δηλαδή τους μουσουλμάνους Αλβανούς της Ηπείρου, τους γνωστούς Τσάμηδες, τους βλαχόφωνους της Πίνδου και της Θεσσαλίας, καθώς και τους σλαβόφωνους της Μακεδονίας. Οι ομάδες αυτές αντιμετώπισαν την ξενική κατοχή στο ελληνικό κράτος ως ευκαιρία ικανοποίησης επεκτατικών φιλοδοξιών, οι οποίες ικανοποιούσαν τον αλβανικό (Τσάμηδες), τον ιταλικό (βλαχόφωνοι) και τον σλαβικό ή τον βουλγαρικό εθνικισμό (σλαβόφωνοι). Σε πολλές περιπτώσεις εντάχθηκαν στις ιταλικές δυνάμεις κατοχής, ενεργώντας από κοινού σε επιχειρήσεις κατά των ελληνικών αντιστασιακών οργανώσεων, αλλά και κατά του άμαχου ελληνικού πληθυσμού. Την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 1943 λ.χ. πάνω από 1.000 σλαβόφωνοι εντάχθηκαν σε ειδικές μονάδες της Μεραρχίας Πινερόλο, που δρούσε στην Πίνδο και τη Θεσσαλία. Συνεπώς η ιταλική στρατιωτική διοίκηση στην κατεχόμενη Ελλάδα λειτουργούσε ως φορέας συστηματικής εθνολογικής αλλοίωσης και πολιτιστικής γενοκτονίας όχι απλώς στα Επτάνησα, αλλά και στην ηπειρωτική Ελλάδα. Μετά την εξάλειψη της ιταλικής στρατιωτικής παρουσίας το 1943, οι ομάδες αυτές - ιδίως οι σλαβόφωνοι - προσανατολίστηκαν στη συμπαράταξη με τις ελληνικές κομμουνιστικές ομάδες.



Ο ιταλικός στρατός επέλεγε συγκεκριμένα χωριά της υπαίθρου, στα οποία πραγματοποιούσε εξονυχιστικές έρευνες, καταστρέφοντας κατά την διαδικασία τα αποθέματα τροφής, ώστε να αποδιοργανώσει τον ανεφοδιασμό των ανταρτών. Σύμφωνα με την διαταγή του Τζελόζο, «η πείνα αποτελεί τον χειρότερο αντίπαλο των ανταρτών και επομένως είναι απαραίτητο να τους στερήσουμε κάθε πηγή εφοδιασμού». Για τους Ιταλούς ιθύνοντες δεν υπήρχε ουσιαστική διάκριση ανάμεσα στον άμαχο πληθυσμό και τις αντιστασιακές ομάδες, καθώς προσδιορίζονταν από κοινού με τον όρο «εχθρός», εναντίον του οποίου έπρεπε να ληφθούν οποιαδήποτε μέτρα θα συντελούσαν στην εδραίωση της ιταλικής κυριαρχίας. Με βάση το δόγμα περί συλλογικής ευθύνης, οι Ιταλοί ταύτιζαν τον άμαχο πληθυσμό με τις αντιστασιακές ομάδες και προέβαιναν σε πράξεις αντεκδίκησης ή προληπτικής καταστολής, όπως μαζικές εκτελέσεις ενηλίκων ανδρών, εκτοπισμούς γυναικών και παιδιών, απρόκλητες εκτελέσεις μεμονωμένων αμάχων. Πλέον ολόκληρα χωριά της υπαίθρου καταστρέφονταν συστηματικά με βομβαρδισμούς, με επιθέσεις του ιταλικού πεζικού και του πυροβολικού. Η καταστροφή του οικονομικού ιστού της υπαίθρου, ο οποίος βασιζόταν αναγκαστικά για γεωγραφικούς λόγους στην αλληλεξάρτηση των οικιστικών μονάδων, είχε ως συνέπεια την ερήμωση ολόκληρων περιοχών, την καταστροφή της παραγωγής, την πείνα και τελικά τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων στην ελληνική ύπαιθρο.



Οι ακρότητες του ιταλικού στρατού διευκολύνονταν από την εσκεμμένη απουσία γραπτών διαταγών για τις επιχειρήσεις κατά του άμαχου ελληνικού πληθυσμού, στοιχείο που επέτεινε την εφαρμογή βίαιων μεθόδων, καθώς απουσίαζε ο καταλογισμός ευθυνών για τα εγκλήματα πολέμου που διαπράττονταν κατά τις επιχειρήσεις αυτές. Η κατοχική βία των Ιταλών αποσκοπούσε πρωτίστως στην υποδούλωση του ελληνικού πληθυσμού και δευτερευόντως στην εξάρθρωση των δικτύων δράσης των αντιστασιακών ομάδων. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι ιταλικές ενέργειες μετονομάστηκαν σε «μέτρα καταστολής», καθώς εξέλειπε η αιτία πραγματοποίησής τους, όταν απουσίαζε η αντιστασιακή δραστηριότητα. Οι άμαχοι που συλλαμβάνονταν ως όμηροι πλέον αναφέρονται στα ιταλικά έγγραφα ως «συμπαθούντες» ή ακόμη και «στασιαστές» ή «συμμορίτες». Η λεηλασία τροφίμων προσδιορίστηκε ως «υψηλά πρόστιμα σε είδος τροφής, για διανομή στα [ιταλικά] στρατεύματα» Οι μετονομασίες αυτές δεν ήταν χωρίς νόημα, αφού επέτρεπαν την άσκηση εκτεταμένης βίας αδιακρίτως κατά του άμαχου πληθυσμού και των αντιστασιακών ομάδων.



Τυπικό παράδειγμα εφαρμογής της ανελέητης αυτής πολιτικής υπήρξε η σφαγή στο χωριό Δομένικο της Θεσσαλίας, στις 16 Φεβρουαρίου 1943. Μία ιταλική αυτοκινητοπομπή έπεσε σε ενέδρα ανταρτών και είχε απώλειες εννέα ανδρών. Ο στρατηγός Μπενέλι, διοικητής της Μεραρχίας Πινερόλο, διέταξε την καταστροφή του χωριού και την εκτέλεση όλων των κατοίκων. Όλοι οι άνδρες του χωριού, ηλικίας 15 έως 80 ετών, εκτελέστηκαν από τους Ιταλούς, ενώ οι γυναίκες και τα παιδιά εκτοπίστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Οι Ιταλοί δεν περιορίστηκαν στην καταστροφή του Δομένικου και την εξόντωση του πληθυσμού, αλλά επέκτειναν τη ζώνη των δραστηριοτήτων τους στα περίχωρα, σκοτώνοντας διάφορα άτομα που συναντούσαν, όπως βοσκούς, περαστικούς και όποιους θεωρούσαν ως ύποπτους συνεργασίας με τις αντιστασιακές δυνάμεις. Οι απώλειες του άμαχου πληθυσμού από την επιχείρηση αυτή των Ιταλών υπερέβησαν τα 150 άτομα.



Τα γεγονότα στο Δομένικο θα επαναλαμβάνονταν εν πολλοίς σε πολλές άλλες τοποθεσίες της κεντρικής και βόρειας Ελλάδος. Στα Σέρβια της κεντρικής Μακεδονίας, ο Ιταλός διοικητής ενέκρινε «την πραγματοποίηση μίας επιχείρησης αστυνόμευσης, η οποία θα φέρει τον χαρακτήρα μίας ανελέητης, βίαιης και ολοκληρωτικής καταστολής, καταστρέφοντας όλα τα χωριά και τις πόλεις στην ζώνη αυτή, εκτελώντας όλων των υγιών ανδρών, οι οποίοι θα θεωρούνται χωρίς διάκριση στασιαστές ή συμπαθούντες». Η ιταλική επιχείρηση στα Σέρβια και την ευρύτερη περιοχή υπήρξε σκληρή σε τέτοιο βαθμό, ώστε προκάλεσε υπόμνημα διαμαρτυρίας από τη γερμανική στρατιωτική διοίκηση. Οι Γερμανοί, οι οποίοι ανησυχούσαν για τις επιπτώσεις της ιταλικής κατοχικής πολιτικής στη στάση του ελληνικού πληθυσμού, διατηρούσαν ηπιότερη στάση έναντι του ελληνικού πληθυσμού.



Στις 10 Μαρτίου 1943 ο Τζελόζο εξέδωσε νέα διαταγή, η οποία απευθυνόταν στις ιταλικές στρατιωτικές μονάδες που είχαν αναπτυχθεί για την καταστολή της αντιστασιακής δραστηριότητας στη ζώνη μεταξύ Ελασσόνας και Κοζάνης και στη ζώνη μεταξύ Σιατίστων και Γρεβενών. Η διαταγή προέβλεπε την άμεση αφαίρεση κάθε είδους διατροφικών αγαθών από τον άμαχο πληθυσμό, καθώς και την «ανελέητη κατάσχεση» κάθε είδους καταναλώσιμου προϊόντος.



Στις 27 Μαρτίου 1943 η φάλαγγα που διοικούσε ο στρατηγός Ντελ Τζιούντιτσε (Del Giudice) συνεπλάκη κοντά στη Νεάπολη με ομάδα ανταρτών, οι οποίοι είχαν σημαντικές απώλειες. Μετά την απώθηση των ανταρτών, οι ιταλικές δυνάμεις εισήλθαν στη Νεάπολη, όπου εκτέλεσαν 150 άμαχους πολίτες, σε μία πράξη αντιποίνων για την επίθεση των ανταρτών. Τις επόμενες ημέρες οι Ιταλοί επέκτειναν τις ενέργειες αντιποίνων σε γειτονικά χωριά και οικισμούς. Κατά την διάρκεια αυτών των επιχειρήσεων αναφέρεται ότι σκοτώθηκαν 280 «στασιαστές» - πιθανότατα άμαχοι πολίτες -, ενώ εκτελέστηκαν και άλλοι 170 πολίτες. Στον αριθμό των νεκρών δεν περιλαμβάνονται οι απώλειες των αμάχων που προκλήθηκαν από τον αδιάκριτο βομβαρδισμό των χωριών. Το σύνολο των νεκρών, δηλαδή, της συγκεκριμένης μόνο επιχείρησης στη Νεάπολη και την ευρύτερη περιοχή υπερέβη τα 600 άτομα.



Παρόμοια περιστατικά με ακρότητες κατά του άμαχου πληθυσμού συνέβησαν και σε πολυάριθμες άλλες τοποθεσίες από την άνοιξη έως το καλοκαίρι του 1943, όπως στον Δομοκό της Λαμίας, τα Φάρσαλα της Λάρισας, το Άργος Ορεστικό στη Μακεδονία. Στις 17 Αυγούστου 1943, σε μία τελευταία επίδειξη στρατιωτικής βίας πριν από τη συνθηκολόγηση του Σεπτεμβρίου, οι Ιταλοί κατέστρεψαν τον Αλμυρό στη Μαγνησία, αυτήν την φορά με νέο διοικητή τον στρατηγό Ινφάντε (Infante), ο οποίος είχε αντικαταστήσει τον Μπενέλι. Αφορμή για την επιχείρηση υπήρξαν επιθέσεις των ανταρτών κατά των ιταλικών στρατιωτικών δυνάμεων. Σε αντίποινα, οι Ιταλοί εκτέλεσαν περίπου 50 γυναίκες στην πόλη, ενώ εκτόπισαν δεκάδες ομήρους στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Λάρισας. Συνολικά πάνω από 400 χωριά και οικισμοί στην ιταλική ζώνη κατοχής υπέστησαν μερική ή ολική καταστροφή από τις ιταλικές δυνάμεις.



Οι Ιταλοί είχαν διευρύνει τον κατάλογο των ατόμων που θεωρούνταν ως υποστηρικτές των αντιστασιακών ομάδων, περιλαμβάνοντας από το 1943 και τις γυναίκες. Η βία που ασκήθηκε σε βάρος των άμαχων γυναικών υπήρξε σημαντική, καθώς σημειώθηκαν πολυάριθμα περιστατικά μαζικών βιασμών σε χωριά της Μακεδονίας, κατά την διάρκεια των επιχειρήσεων καταστολής των Ελλήνων ανταρτών. Και πάλι, η αντίθεση με τους Γερμανούς είναι εδώ εμφανής, αφού περιστατικά βιασμών από τις γερμανικές κατοχικές δυνάμεις δεν αναφέρονται καθόλου στον ελληνικό χώρο.



Σε γενικές γραμμές, η ιταλική κατοχή στον ελληνικό χώρο υπήρξε η πλέον αποτρόπαιη και επικίνδυνη για την Ελλάδα από τις τρεις ξενικές κατοχές. Από την άποψη της εθνολογικής και πολιτιστικής αλλοίωσης είναι δυνατόν να παραβληθεί με τη βουλγαρική κατοχή στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Οι Ιταλοί εφάρμοσαν μεθόδους βίαιης καταστολής των ελληνικών αντιστασιακών ενεργειών και τρομοκράτησης του άμαχου πληθυσμού. Σημαντικότερη, ωστόσο, υπήρξε η σαφής πολιτική βούληση της ιταλικής στρατιωτικής διοίκησης να μεταβάλλει τα εθνολογικά όρια στην κατεχόμενη Ελλάδα, να επικυρώσει την απόσπαση τμημάτων της ελληνικής επικράτειας προς όφελος εχθρικών προς την Ελλάδα πληθυσμιακών ομάδων (Αλβανών, σλαβόφωνων), αλλά και για να εξυπηρετήσει την δική της εδαφική επεκτατική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο.



Η ιστορική μνήμη έχει υποστεί αλλοίωση όσον αφορά τα ιταλικά εγκλήματα πολέμου σε βάρος της Ελλάδος, παραποιώντας πολύ συχνά τα δεδομένα ή μεταθέτοντάς τα σε μία πλασματική εικόνα, σύμφωνα με την οποία η κατοχή υπήρξε αποκλειστικά «γερμανική». Η πολιτειακή μεταβολή στην Ιταλία, που σημειώθηκε τον Σεπτέμβριο του 1943 με την πτώση του φασιστικού καθεστώτος, σηματοδότησε και μία παράλληλη αλλαγή στον τρόπο αντίληψης της ιταλικής στρατιωτικής παρουσίας στις κατεχόμενες από τον ιταλικό στρατό περιοχές της Ελλάδος, αλλά και αλλού στον ευρωπαϊκό χώρο. Η μετέπειτα συμπαράταξη της επίσημης ιταλικής κυβέρνησης-στον βορρά της Ιταλίας υπήρχε το φασιστικό καθεστώς της Ιταλικής Κοινωνικής Δημοκρατίας-με την πολεμική προσπάθεια των συμμαχικών δυνάμεων, συνέβαλε στην εξάλειψη της εικόνας των Ιταλών ως εγκληματιών πολέμου. Η συμμετοχή πολλών λιποτακτών Ιταλών στρατιωτών σε αντιστασιακές οργανώσεις-στην Ελλάδα λ.χ. στις τάξεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ - ουσιαστικά λειτουργούσε κατά τρόπο εξιλεωτικό, αφού οι ίδιοι αυτοί στρατιώτες που εμφανίζονταν πλέον ως μέλη αντιστασιακών οργανώσεων ή μέτοχοι του ευρύτερου αγώνα των Συμμάχων, ήταν σε πολλές περιπτώσεις ένοχοι εγκλημάτων πολέμου. Πρόκειται για μία διαδικασία της ιστορικής μνήμης, αλλά και της ιστοριογραφικής παραγωγής, η οποία χαρακτηρίζεται από επικίνδυνες απλουστεύσεις και εξαιρετικά αβάσιμες γενικεύσεις ή νοηματικές μεταθέσεις. Αποτέλεσμα αυτών των εξελίξεων υπήρξε η υποβάθμιση στον ελληνικό χώρο της ιταλικής στρατιωτικής κατοχής από μία βίαιη διαδικασίας συστηματικής καταστολής και εθνολογικής γενοκτονίας σε μία φαντασιακή και εν πολλοίς κατασκευασμένη εικόνα ήπιας συνύπαρξης Ελλήνων και Ιταλών στην κατεχόμενη Ελλάδα.



Σε αυτό το σχήμα, η γερμανική παρουσία χρησιμεύει για να διαταράξει τον ήπιο χαρακτήρα της ιταλικής παρουσίας, ενώ δεν λείπουν ακόμη και οι συμπαθητικές αναφορές της ελληνικής ιστοριογραφίας ή ακόμη και της συλλογικής μνήμης για την τύχη λ.χ. των αιχμαλώτων Ιταλών στρατιωτών της Μεραρχίας Ακούι στην Κεφαλλονιά - οι οποίοι εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς - ή γενικά για τους Ιταλούς στρατιώτες. Στην περιγραφή της ξενικής κατοχής της Ελλάδος, δηλαδή, κυριαρχούν, ακόμη και σήμερα τα στερεότυπα του «καλοκάγαθου» Ιταλού στρατιώτη και του «ανελέητου» Γερμανού στρατιώτη, κατασκευές που οφείλονται στην απλή μεταστροφή στρατοπέδου της ιταλικής πλευράς το 1943 και στη συμπαράταξη με τους νικητές του πολέμου.





Κωτούλας Ιωάννης, Εγκλήματα πολέμου του άξονα, Αθήνα: Περισκόπιο, 2007



* Ο Ιωάννης Κωτούλας (BA, M.Phil.) είναι ιστορικός, Διδάκτωρ στο Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Εθνικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Διατέλεσε Επιμελητής του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών (1999-2000) και του Μουσείου Κοσμήματος (2000-2003), ενώ εργάζεται ως φιλόλογος στην Μέση Εκπαίδευση. Διευθυντής της σειράς Ιστορικό Αρχείο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (Αθήνα: Περίπλους, 2009-). Βιβλία του: Η προπαγάνδα κατά τον Β΄ Παγκόσμιο (Αθήνα: Περισκόπιο, 2006),Τόμας Μανν και ιστορία (υπό συγγραφή), Κυρίαρχη Εθνική Κουλτούρα: Μετανάστευση, Ισλάμ και το τέλος της πολυπολιτισμικότητας(Παπαζήσης, 2011). Έχει μεταφράσει έργα των Ezra Pound, Thomas Mann, Gottfried Benn, George Orwell.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Τα Εγκλήματα πολέμου των Ιταλών στην Ελλάδα."

Όταν το φυσικό αέριο ανεβάζει το χρηματιστήριο

Του Νίκου Λυγερού

Η απόφαση της PGS, σε επίσημο πια πλαίσιο, ήρθε να ενισχύσει τις γνώσεις του Francois Hollande, ο οποίος είχε μία εκτενή συνομιλία με τον Αντώνη Σαμαρά. Δεν αποκλείουμε πια ότι στη διάρκεια της συζήτησης αναφέρθηκαν στο θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και στη νέα διαδικασία στην οποία εισχωρεί η Ελλάδα, η οποία αλλάζει ήδη το κλίμα της αντιμετώπισής μας. Σε αυτό το πλαίσιο, έγινε μία ενημέρωση και για την τελική επιλογή της εταιρείας PGS για τις σεισμικές έρευνες στο Ιόνιο και Νότια της Κρήτης. Αυτός ο αποτελεσματικός συνδυασμός, που δείχνει την πορεία του ανοίγματος της πατρίδας μας, επηρέασε θετικά τον Γάλλο Πρόεδρο που ζήτησε να αλλάξουν τα μέτρα και το ύφος προς την Ελλάδα, αφού υπάρχει πλαίσιο το οποίο είναι θετικό για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε πρακτικό επίπεδο, αυτό το νέο πολιτικό κλίμα επηρέασε και το χρηματιστήριό μας, το οποίο όχι μόνο ξεπέρασε το συμβολικό φράγμα των 650 μονάδων, αλλά και το σημείο κλειδί, των 662 μονάδων, διότι η διάσπαση του Κινητού Μέσου Όρου, όπως λένε οι αναλυτές, σε μακροπρόθεσμο επίπεδο μπορεί να ενεργοποιήσει ένα ισχυρό αγοραστικό σήμα. Το νοητικό σχήμα είναι απλό και βασίζεται στην ιδέα του δεύτερου χτυπήματος του Γενικού Δείκτη πάνω στο σημείο κλειδί το οποίο διασπάται με αυξημένη συναλλακτική ισχύ. Σε στρατηγικό επίπεδο, αυτή η αλλαγή του κλίματος δεν είναι μόνο αναμενόμενη, αλλά είναι ένα προαπαιτούμενο για να αλλάξει η πραγματικότητα. Διότι προς το παρόν επηρεάζουμε δυνητικά λόγω της ανακοίνωσης των προθέσεών μας. Είναι όντως σημαντικό και πρέπει να ενισχυθεί αυτή η προσπάθεια. Η ουσία όμως είναι η πρακτική υλοποίηση. Κι αν με την επιλογή της Νορβηγικής εταιρείας PGS περνάμε στο στάδιο της de facto ΑΟΖ, πρέπει τώρα να ολοκληρώσουμε με την de jure ΑΟΖ, που σημαίνει τη θέσπιση της ελληνικής ΑΟΖ μέσω της ψηφοφορίας στη Βουλή των Ελλήνων. Διότι η αλλαγή του κλίματος βασίζεται στη πίστη της αλλαγής της ελληνικής πραγματικότητας, η οποία θα ξεπεράσει αυτό το στάδιο της μιζέριας, για να γίνει αυτό το στρατηγικό άνοιγμα και να βοηθήσει όχι μόνο το χρηματιστήριο, αλλά σημαντικότερο ακόμα τον ελληνικό λαό που περιμένει με λαχτάρα τη θέσπιση της ΑΟΖ, όπως μπορούμε να το δούμε κι από το μέγεθος της συλλογής των υπογραφών υπέρ της ψήφισης στη Βουλή. Το φυσικό αέριο δίχως να έχει περάσει σε παραγωγή, είναι ικανό να επηρεάσει την οικονομία μας και αυτό θα πρέπει να το υποστηρίξουμε για να το χρησιμοποιήσουμε αποτελεσματικά και στρατηγικά, έτσι ώστε να διευκολύνουμε την όλη διαδικασία της έρευνας, της εξόρυξης, της εκμετάλλευσης και της γενικής παραγωγής.

Πηγή: http://www.lygeros.org/articles.php?n=10190&l=gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Όταν το φυσικό αέριο ανεβάζει το χρηματιστήριο"

Από την επιλογή της PGS στην de facto ΑΟΖ

Του Νίκου Λυγερού

Για αυτούς που θεωρούν ακόμα και τώρα την ελληνική ΑΟΖ μόνο ως ένα θεωρητικό κατασκεύασμα από ειδικούς, η επιλογή της νορβηγικής εταιρείας Petroleum Geo-Services (PGS) αποτελεί μία αλλαγή φάσης που πρέπει να παραδεχθούν και για πολλούς λόγους μάλιστα. Η επιλογή της PGS δεν είναι μόνο σημαντική επιστημονικά, διότι είναι μία από τις καλύτερες εταιρείες στο κόσμο στον τομέα των σεισμικών ερευνών, αλλά επίσης συμβολική, διότι είναι η ίδια εταιρεία που έκανε τις ανάλογες έρευνες στην Κύπρο, οι οποίες κατέληξαν μέσω της εταιρείας Noble στην ανακάλυψη του κοιτάσματος Αφροδίτη στο οικόπεδο 12 της κυπριακής ΑΟΖ. Κι αυτό σημαίνει πρακτικά ότι αυτή η εταιρεία δεν έχει καμία φοβία με την Τουρκία, όπως το απέδειξε, συνεχίζοντας αδιάκοπα τις έρευνες της δίχως να την επηρεάζουν οι εξωτερικές και απαράδεκτες πιέσεις. Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο είναι σημαντική αυτή η επιλογή προέρχεται από την καταγωγή της, δηλαδή την Νορβηγία, η οποία είναι συνδεδεμένη με την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός της Ευρώπης και σχετίζεται άμεσα με το θέμα των αποθεμάτων της Αρκτικής μέσω του Συμβουλίου. Με άλλα λόγια, είναι ένας στρατηγικός σύμμαχος, την ώρα που η Ευρωπαϊκή Ένωση βάζει στο ίδιο επίπεδο την Αρκτική και την Ανατολική Μεσόγειο, λόγω της ενεργειακής της στρατηγικής που ακολουθεί την οδηγία της. Ο τρίτος λόγος που είναι ο βασικότερος αφορά άμεσα το θέμα της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Διότι ακόμα κι αν δεν έχουμε θεσπίσει και οριοθετήσει την ελληνική ΑΟΖ με την τροποποίηση του Νόμου 2289|1995 από τον Νόμο 4001|2011, λόγω της τρίτης παραγράφου του Άρθρου 2, μπορούμε να προχωρήσουμε σε έρευνες υδρογονανθράκων, αρκεί να μην ξεπεραστεί η μέση γραμμή που αφορά τα 200 ΝΜ. Πρακτικά ο διαγωνισμός δίνει τη δυνατότητα έρευνας στο Ιόνιο και Νότια της Κρήτης και αυτήν την περιοχή θα εξετάσει σεισμικά η εταιρεία PGS. Αυτό όμως σημαίνει ότι επί της ουσίας κάνουμε μια επέκταση της συμφωνίας που έχουμε με την Ιταλία και αγγίζουμε πλέον και την Λιβύη εξ ολοκλήρου όσο αφορά στην ΑΟΖ και ένα μέρος της Αιγύπτου. Αυτή η πρακτική είναι πολύ σημαντική, διότι δηλώνει de facto ήδη ένα μέρος της ελληνικής ΑΟΖ, βέβαια θα είναι ακόμα καλύτερο όταν φτάσουμε σε de jure, αλλά είναι ένα βήμα ουσιαστικό που συμβαδίζει μάλιστα και με την πρακτική που ακολουθεί κι η Λιβύη κι η Αίγυπτος με τους γύρους παραχώρησης που εξέδωσαν το 2012 και δεν καταπατούν την έννοια της μέσης γραμμής κι ειδικά στη περιοχή που μας αφορά. Αυτό το στοιχείο θα παίξει ένα ρόλο πολύ θετικό την ώρα της θεσμικής οριοθέτησης. Μ’ αυτόν τον τρόπο ακολουθούμε πρακτικά την τακτική της Κύπρου και σε αυτό το πλαίσιο. Για όλους αυτούς τους λόγους η επιλογή κι η έναρξη των σεισμικών ερευνών αποτελεί μια αλλαγή φάσης στον αγώνα της ελληνικής ΑΟΖ.

Petroleum Geo-Services

GeoStreamer GS

Πηγή: http://www.lygeros.org/articles.php?n=10186&l=gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Από την επιλογή της PGS στην de facto ΑΟΖ"