Εκφράσεις από τα Αρχαία Ελληνικά που χρησιμοποιούμε σήμερα

Μπορεί η επαφή των νεοελλήνων με την αρχαιοελληνική παράδοση και γλώσσα να είναι εξαιρετικά προβληματική, ωστόσο υπάρχουν λέξεις και εκφράσεις που πέρασαν αυτούσιες στην καθημερινότητά μας και ευτυχώς μας θυμίζουν το δοξασμένο παρελθόν.

Αιδώς Αργείοι: όταν θέλουμε να καταδείξουμε αισθήματα ντροπής αναφερόμενοι σε κάποιον άλλο.

Ειπώθηκε από τον Στέντορα (σε έντονο ύφος) προς τους Αργείους κατά τη διάρκεια του Τρωικού πολέμου, με σκοπό να τους ανυψώσει το ηθικό όταν ο Αχιλλέας αποχώρησε από τη μάχη. (Ομήρου Ιλιάδα – Ε 787)

Αντίπαλον δέος: όταν αναφερόμαστε σε ισχυρό αντίπαλο. (Θουκυδίδης – Γ 11)

Από μηχανής θεός: μη αναμενόμενη βοήθεια – λύση – συνδρομή σε κάποιο πρόβλημα ή δύσκολη κατάσταση. Προέρχεται από θεατρικό τέχνασμα στην αρχαία Ελλάδα που χρησιμοποιούσαν οι τραγικοί ποιητές όταν ήθελαν να δώσουν διέξοδο στη πλοκή του έργου και στο οποίο κατά τη διάρκεια της παράστασης εμφανιζόταν ένας Θεός επάνω σε εναέρια κατασκευή (γερανός).

Αρχή άνδρα δείκνυσι: όταν οι πράξεις – έργα χαρακτηρίζουν τον άνθρωπο στον οποίο αναφερόμαστε. (Βίας ο Πριηνεύς – Σοφοκλής…. Αντιγόνη 62)

Ασκός του Αιόλου: σε περιπτώσεις επικείμενων δεινών – καταστροφών. Ο Αίολος έδωσε έναν ασκό στον Οδυσσέα ο οποίος περιείχε ανέμους. Όταν λοιπόν οι σύντροφοι του Οδυσσέα άνοιξαν τον ασκό, απελευθερώθηκαν οι άνεμοι και παρέσυραν το πλοίο στο νησί των Λαιστρυγόνων. (Ομήρου Οδύσσεια Κ 1-56)

Αχίλλειος πτέρνα: αδύνατο σημείο. Η φράση προέρχεται από το μύθο του Αχιλλέα, σύμφωνα με τον οποίο, όταν τον βύθιζε στο αθάνατο νερό η μητέρα του, επειδή τον κρατούσε από τη φτέρνα, στο συγκεκριμένο σημείο του σώματός του παρέμεινε θνητός.

Βίος αβίωτος : ζωή ανυπόφορη. (Χίλων Ο Λακεδαιμόνιος)

Γαία πυρί μειχθήτω: σε περιπτώσεις καταστροφής, όταν θέλουμε να δώσουμε έμφαση.

Γη και ύδωρ: υποδηλώνει περιπτώσεις υποταγής , πλήρους υποχώρησης, παράδοσης άνευ όρων. Η φράση προέρχεται από τον Ηρόδοτο, σύμφωνα με τον οποίο οι Πέρσες απεσταλμένοι ζήτησαν από τους Σπαρτιάτες γη και ύδωρ σε ένδειξη υποταγής. (Ηροδότου Ιστορία V 17-18)

Γόρδιος δεσμός: αναφέρεται σε περιπτώσεις δύσκολων προβλημάτων (άλυτων). Η φράση λέγεται σε περιπτώσεις δύσκολων καταστάσεων, όπως αυτή που αντιμετώπισε ο Μέγας Αλέξανδρος, όταν προσπάθησε να λύσει ένα πολύπλοκο κόμπο, το «γόρδιο δεσμό» τον οποίον σύμφωνα με τον χρησμό όποιος τον έλυνε θα γινόταν κυρίαρχος της Ασίας. (Αρριαννού 11 3)

Δαμόκλειος σπάθη: απειλητικές καταστάσεις Η φράση προέρχεται από επεισόδιο που συνέβη μεταξύ του τυράννου των Συρακουσών Διονυσίου και του Δαμοκλή, ενός αυλικού κόλακα , όταν ο πρώτος θέλοντας να δείξει στο Δαμοκλή πόσο επικίνδυνο ήταν το αξίωμα του τυράννου τον έβαλε να καθίσει στο θρόνο, ενώ από πάνω του κρεμόταν ξίφος σε μια τρίχα αλόγου.

Διέβην τον Ρουβίκωνα: σε περιπτώσεις που λαμβάνεται μία παράτολμη απόφαση. Η φράση αποδίδεται στον Ιούλιο Καίσαρα ο οποίος όταν το 49 π.Χ. αποφάσισε να κηρύξει εμφύλιο πόλεμο στην Ιταλία, πέρασε με το στρατό του τον ποταμό Ρουβίκωνα κατευθυνόμενος προς την Ρώμη.

Δούρειος Ίππος: αναφέρεται σε περιπτώσεις δολιότητας, ή δώρων τα οποία υποκρύπτουν δόλο. Η φράση προέρχεται από τον Όμηρο και αναφέρεται κατά την περίοδο των Τρωικών πολέμων τότε που οι Έλληνες ενώ χάρισαν στους Τρώες ξύλινο άλογο μεγάλων διαστάσεων ως αφιέρωμα στους Θεούς, στο εσωτερικό του ήταν κρυμμένοι ο Οδυσσέας με τους συντρόφους του, οι οποίοι άνοιξαν τις πύλες της Τροίας στους υπόλοιπους Έλληνες (Ομήρου Οδύσσεια λ 529)

Δρακόντεια μέτρα: αναφέρεται σε περιπτώσεις λήψης αυστηρών – σκληρών μέτρων Η φράση προέρχεται από τον Δράκοντα (7ος αιώνας π.Χ) αρχαίο νομοθέτη των Αθηνών, ο οποίος ήταν γνωστός για τους αυστηρούς και σκληρούς νόμους που επέβαλε.

Eξ απαλών ονύχων: αναφέρεται στην νηπιακή ηλικία κυριολεκτικά, ή σε παλαιότερη χρονική περίοδο μεταφορικά. Η φράση χρησιμοποιείται για να προσδιορίσει τη νηπιακή ηλικία κατά την οποία ο άνθρωπος έχει μαλακά νύχια.

Έπεα πτερόεντα: αερολογίες, αβάσιμα επιχειρήματα. Ομηρική έκφραση βασισμένη στην αντίληψη ότι τα λόγια όταν εκστομίζονται τα παίρνει ο αέρας. (Ομήρου Ιλιάδα Α 201)

Επί ξυρού ακμής: στην κόψη του ξυραφιού, σε πολύ κρίσιμη κατάσταση, σε κρίσιμο σημείο. Ομηρική φράση η οποία ειπώθηκε από το Νέστορα στο Διομήδη στην προσπάθειά του να τον παροτρύνει για συμμετοχή στον πόλεμο εναντίον των Τρώων. (Ομήρου Ιλιάδα Κ 173)

Εκατόμβη: Θυσία με πολλά θύματα, μεγάλη απώλεια. Εκατόμβη στην αρχαία Ελλάδα ονόμαζαν την θυσία κατά την οποία γινόταν προσφορά από εκατό βόδια στους θεούς. (Ομήρου Ιλιάδα Α 65)

Ες αύριον τα σπουδαία: Αργότερα θα ασχοληθούμε με τα σοβαρά ζητήματα – θέματα, αναβολή. Τη φράση είπε ο Θηβαίος Αρχίας, όταν έλαβε το γράμμα που τον προειδοποιούσε ότι κινδυνεύει από τον Πελοπίδα. (Πλουτάρχου Πελοπ. 10)

Ή ταν ή επί τας: Ή θα την φέρεις νικητής (ασπίδα) ή θα σε φέρουν επάνω της νεκρό……………..ή θα επιτύχουμε, ή θα αποτύχουμε. Τη φράση έλεγαν οι Σπαρτιάτισσες μητέρες στα παιδιά τους, όταν τους έδιναν την ασπίδα για τον πόλεμο. (Πλουτάρχου Λακεδαιμ. Αποφθ.16)

Ήξεις αφήξεις: Λέγεται όταν κάποιος αλλάζει συνεχώς γνώμη. Η φράση προέρχεται από το χρησμό του μαντείου των Δελφών « ήξεις αφήξεις ου θνήξεις εν πολέμω». Η θέση του κόμματος πριν ή μετά το αρνητικό μόριο ου, καθορίζει και τη σημασία του χρησμού.

Κέρβερος: Σκληρός, ανυποχώρητος. Προέρχεται από το ομώνυμο τέρας που φύλαγε τον Άδη και δεν επέτρεπε την είσοδο.

Κέρας Αμαλθείας: Παραπέμπει σε πλούτο – αφθονία υλικών αγαθών. Η φράση προέρχεται από περιστατικό όπου η Αμάλθεια έτρεφε το μικρό Δία με κέρατο κατσίκας γεμάτο γάλα και μέλι.

Και συ τέκνον Βρούτε: Φράση που απευθύνεται σε πρόσωπα που προδίδουν την εμπιστοσύνη μας.Την είπε ο Καίσαρας, όταν αναγνώρισε τον Βρούτο ανάμεσα στους δολοφόνους του.

Κόπρος του Αυγείου: Συγκεντρωμένες ατασθαλίες – καταστάσεις οι οποίες δύσκολα διορθώνονται. Η φράση προέρχεται από άθλο του Ηρακλή, κατά τον οποίο καθάρισε την κοπριά από τους στάβλους του Αυγείου.

Ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα: Λέγεται για όσους υπερηφανεύονται και καυχώνται για ανεπιβεβαίωτα κατορθώματα και καλούνται να αποδείξουν ότι λένε την αλήθεια. Η φράση προέρχεται από Αισώπειο μύθο σύμφωνα με τον οποίο κάποιος ισχυριζόταν ότι κάποτε στη Ρόδο έκανε ένα πολύ μεγάλο άλμα και του ζήτησαν να το επαναλάβει λέγοντάς του την παραπάνω φράση. (Αισώπου Μύθοι «Ανήρ Κομπαστής»)

Mηδένα προ του τέλους μακάριζε: Μην βιάζεσαι να μακαρίσεις κάποιον πριν το τέλος. Με αυτή τη φράση σχολίασε ο Σόλωνας τους θησαυρούς του Κροίσου, όταν ο τελευταίος τους έδειξε με υπερηφάνεια. (Ηροδότου Ι 32 7)

Κύκνειο άσμα: Η τελευταία ενέργεια – πράξη – έργο κάποιου. Προέρχεται από το τελευταίο τραγούδι του κύκνου πριν το θάνατό του. (Πλάτωνος Φαίδων 84 Ε)

Ιστός της Πηνελόπης: Λέγεται για έργο που δεν τελειώνει. Η φράση είναι από τον Όμηρο όπου στην Οδύσσεια αναφέρεται στην Πηνελόπη η οποία ύφαινε ένα ύφασμα την ημέρα και το ξήλωνε τη νύχτα, θέλοντας να ξεγελάσει τους μνηστήρες μέχρι να γυρίσει ο Οδυσσέας από την Τροία. (Ομήρου Οδύσσεια τ 149)

Κουτί της Πανδώρας: Εμφάνιση πολλών δεινών ταυτόχρονα. Η φράση προέρχεται από τη μυθολογία, σύμφωνα με την οποία ο Δίας για να τιμωρήσει τους ανθρώπους έδωσε στην Πανδώρα ως δώρο ένα κιβώτιο γεμάτο με όλες τις συμφορές, με αποτέλεσμα μόλις το άνοιξε να βγουν όλα τα δεινά, εκτός από την ελπίδα.

Ο κύβος ερρίφθη: Η απόφαση έχει ληφθεί. Τη φάση είπε ο Καίσαρας όταν αποφάσισε να κηρύξει εμφύλιο πόλεμο. Οι λατινομαθείς ευρωπαίοι το λένε στα λατινικά alea jacta est.

Προκρούστειος Κλίνη: Προσαρμογή κάποιας κατάστασης βάσει συμφέροντος. Προέρχεται από τον μυθικό κακούργο Προκρούστη ο οποίος έδενε τα θύματά του σε κρεβάτι κι έπειτα τους έκοβε ή εξάρθρωνε τα πόδια, προκειμένου να τους φέρει σε ίσο μήκος με το κρεβάτι.

Μέμνησο των Αθηναίων: Μην ξεχνάς αυτόν που πρόκειται να εκδικηθείς.Τη φράση έλεγε καθημερινά ένας υπηρέτης στο Δαρείο (κατόπιν εντολής του) υπενθυμίζοντας ότι έπρεπε να τιμωρήσει τους Αθηναίους, διότι συμμετείχαν στην πυρπόληση των Σάρδεων. (Ηροδότου V 105)

Μερίς του λέοντος: Το μεγαλύτερο μερίδιο. (Αισώπου μύθοι «Λέων και αλώπηξ»)

Κομίζω γλαύκα εις Αθήνας: Όταν λέγονται ήδη γνωστά πράγματα. Η φράση λέγεται διότι στην Αθήνα η γλαύκα, η κουκουβάγια, ήταν γνωστή, σαν σύμβολο της Αθήνας και εικονιζόταν παντού, όπως στις στροφές των σπιτιών, στα νομίσματα κ.λ.π. (Αριστοφάνη, Όρνιθες, 301)

ΠΗΓΗ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Εκφράσεις από τα Αρχαία Ελληνικά που χρησιμοποιούμε σήμερα"

Διάλεξη του Νίκου Λυγερού με θέμα «Απαγορεύεται η βαρβαρότητα» 17/05/2014

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Διάλεξη του Νίκου Λυγερού με θέμα «Απαγορεύεται η βαρβαρότητα» 17/05/2014 "

Ν. Λυγερός - Ημέρα Μνήμης Γενοκτονίας Ποντιακού Ελληνισμού. 19/05/2014

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ν. Λυγερός - Ημέρα Μνήμης Γενοκτονίας Ποντιακού Ελληνισμού. 19/05/2014 "

Όταν ο Θαλής ο Μιλήσιος "έστριψε" ποτάμι για τον Κροίσο!

Γάλλος σπηλαιολόγος ανακάλυψε εκτροπή ποταμού για πολεμικούς σκοπούς από τον Θαλή τον Μιλήσιο για λογαριασμό του βασιλιά Κροίσου, το 550 π.Χ.
«Μόλις ανακάλυψα μία απίστευτη σήραγγα στην Τουρκία, στην περιοχή της Καππαδοκίας. Πρόκειται για ένα έργο εκτροπής ενός μεγάλου ποταμού για να δημιουργηθεί ένα πέρασμα και να γίνει δυνατή η διάβασή του.
Είναι πιθανότατα αυτό που ο περιγράφει ο Ηρόδοτος αποδίδοντάς το στον Θαλή, και μέσω του οποίου ο βασιλιάς Κροίσος πέρασε για να επιτεθεί στον πέρση γείτονά του, τον Κύρο Β', το 550 π.Χ.», λέει ο γάλλος σπηλαιολόγος Ερίκ Ζιλί.
Ο Ζιλί θεωρεί πως βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη ανακάλυψη. Είχε εντοπίσει για πρώτη φορά το 1984 δύο ανοίγματα σε ένα χαμηλό βουνό της Καππαδοκίας και συνέχισε την έρευνα διαβάζοντας Ηρόδοτο αλλά και τώρα, με τις νέες τεχνολογίες, αξιοποιώντας και τις δορυφορικές εικόνες που προσφέρει το Google Earth.
Το όρος Αργαίος (στα τουρκικά Ερσιγέκ) βρίσκεται δίπλα σε έναν μεγάλο ποταμό, τον μεγαλύτερο της Μικράς Ασίας. Είναι ο Άλυς κατά τους αρχαίους, ο Κιζιλιρμάκ (Κόκκινο Ποτάμι) κατά τους Τούρκους.
Οι διαστάσεις της στοάς είναι εντυπωσιακές: 9 μέτρα φάρδος και 177 μήκος. Κατά τις εκτιμήσεις του σπηλαιολόγου πρέπει να χρειάστηκε να μετακινηθούν 12.800 τόνοι μπάζα. Η υπόγεια σήραγγα αποτελεί ένα σχεδόν τέλειο ημικύκλιο. Ο ποταμός έμπαινε στο ένα άνοιγμα και έβγαινε από το άλλο.
Όπως λέει μάλιστα ο Ζιλί στην εφημερίδα «Le Figaro», διακρίνονται ακόμη σε μερικά σημεία τα σημάδια σε κόγχες όπου ήταν τοποθετημένα τα λαδοφάναρα.
Στο ερώτημα γιατί ο Κροίσος δεν έφτιαξε γέφυρες αντί να σκάψει στοά, η απάντηση κατά τον γάλλο σπηλαιολόγο είναι ότι τα εδάφη της Καππαδοκίας καλύπτονται από εύθραυστη ηφαιστειακή τέφρα που δεν είναι καλό οικοδομικό υλικό - είναι γνωστό άλλωστε ότι πολλά σπίτια είναι φτιαγμένα σε σκαμμένο βράχο. Ταυτόχρονα, το ποτάμι αυτό πλημμυρίζει και φουσκώνει πολύ συχνά με τρόπο που καταστρέφει τις γέφυρες.
Πάντως ο Ζιλί θεωρεί πιθανόν το τούνελ να ήταν ήδη ανοιγμένο και απλώς ο Θαλής να είχε την ιδέα της αξιοποίησής του για την εκτροπή του ποταμού. Ο σπηλαιολόγος βρίσκεται τώρα σε αναζήτηση χρηματοδότησης προκειμένου να φτιάξει ένα γαλλοτουρκικό ολοκληρωμένο σχέδιο περαιτέρω ερευνών. Μέχρι τότε κρατάει την ακριβή τοποθεσία μυστική.
Είναι, άλλωστε, χαρακτηριστικό ότι ούτε ο δήμαρχος της γειτονικής πόλης δεν τα γνώριζε όλα αυτά. Κανείς δεν τολμούσε να εισέλθει στη σήραγγα, λόγω των νυχτερίδων και της έντονης δυσοσμίας.
Η αφήγηση του Ηροδότου
Ο Ηρόδοτος αφηγήθηκε τα της εκτροπής του ποταμού Άλυος στις «Ιστορίες» του. Η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε στη διάρκεια του πολέμου ανάμεσα στον Κροίσο, βασιλιά της Λυδίας, και στον Κύρο, αυτοκράτορα της Περσίας. Εκείνη την εποχή ο Κροίσος είχε κοντά του, ως στρατιωτικό σύμβουλο, τον φημισμένο έλληνα μαθηματικό Θαλή τον Μιλήσιο.
Αυτός ήταν που πρότεινε στον Κροίσο να εκτραπεί ο Αλυς ποταμός προκειμένου να περάσουν τα λυδικά στρατεύματα. Το τούνελ που ανακάλυψε ο Ερίκ Ζιλί θα μπορούσε να είναι αυτό που περιγράφει ο Ηρόδοτος λέγοντας:
«Όταν ο Κροίσος έφτασε στις όχθες του Αλυος, κατά τη γνώμη μου πέρασε από τις γέφυρες που βλέπουμε εκεί σήμερα. Αλλά, αν πρέπει να πιστέψουμε τους περισσότερους Έλληνες, ο Θαλής ο Μιλήσιος ήταν αυτός που του άνοιξε τον δρόμο.
Ο Κροίσος, λένε, ήταν σε αμηχανία γιατί οι γέφυρες που υπάρχουν σήμερα δεν υπήρχαν τότε. Ο Θαλής, που βρισκόταν στο στρατόπεδο, εξέτρεψε τον ποταμό που κυλούσε στα αριστερά του στρατοπέδου, έτσι ώστε να περάσει από τα δεξιά.
Άρχισε να σκάβει πάνω από το στρατόπεδο ένα κανάλι σε σχήμα καμπύλης προκειμένου ο ποταμός να βρεθεί πίσω από το στρατόπεδο, ενώ ήταν μπροστά».
ΠΗΓΗ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Όταν ο Θαλής ο Μιλήσιος "έστριψε" ποτάμι για τον Κροίσο! "

Ο ΜΕΓΑΣ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΔΥΟΜΙΣΗ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΧΡΟΝΙΑ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Για μια ακόμη φορά ο Μέγας Θουκυδίδης συνδέει το παρόν με το παρελθόν δείχνοντας ότι η συνέχεια αυτής της φυλής δεν είναι μόνο στο αίμα, αλλά  στην απαράλλακτη νοοτροπία.

"…Εσείς εί­στε η αιτία του κακού (σ.σ. απευθυνόμενος στους Αθηναίους πολίτες), γιατί θεσπίσατε κακούς για το αγώνισμα (σ.σ. εννοεί την πολιτική) κανόνες και συνηθίζετε να είστε θεατές των λόγων και ακροατές των πράξεων. Όταν εξετάζετε τα όσα πρέπει να γίνουν, νομίζετε ότι μπορούν να γίνουν μόνο και μόνο επειδή σας το ανέπτυξαν με ωραία λόγια κι όταν εξετάζετε τα όσα έχουν συμβεί τα κρίνετε πε­ρισσότερο με βάση τα όσα ακούτε από επιτήδειους ρήτορες, παρά με τα όσα είδατε να γίνονται μπροστά στα μάτια σας.  Είστε οι πρώτοι και καλύτεροι στο να γοητεύεστε με καινούργια σχήματα λόγου και στο ν’ αντιδράτε σε δοκιμασμένα επιχειρήματα."

ΠΗΓΗ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ο ΜΕΓΑΣ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΔΥΟΜΙΣΗ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΧΡΟΝΙΑ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΚΡΙΣΗΣ"

Το «ελληνόμετρο» της φαντασίας μας και οι ελληνικές αρετές - Μια αυτοεξέταση με οδηγό τον Αριστοτέλη

 

Στις καλές εποχές, τότε που το δανεικό χρήμα είχε πλάσει έναν φανταστικό κόσμο, που τον πήραμε για δικό μας δημιούργημα, οι λέξεις "πατρίδα", "έθνος", "ελληνικότητα", είχαν εξαφανιστεί στη διαδρομή Αράχωβα - Μύκονος. Τώρα, που η ονειροφαντασία μας χάθηκε και πάει, ψάχνουμε απεγνωσμένα να εντοπίσουμε τα χνάρια της πραγματικότητας. Στα τυφλά ψάχνουμε και, όταν δεν βρίσκουμε σημείο σταθερό να γαντζωθούμε, καταφεύγουμε στο «ελληνόμετρο».

Και για να παρηγορηθούμε, επικαλούμαστε ένδοξους προγόνους και επινοούμε «ανθέλληνες» εχθρούς που μας κατατρέχουν και προσπαθούν να μας αλλοτριώσουν. Που αν τους εξοντώσουμε, θα λάμψει πάλι η αδαμάντινη ελληνική ψυχή, την οποία "προσπαθούν να απογυμνώσουν, για να μας υποτάξουν". Τι είναι, όμως, αυτό που φοβόμαστε πως θα μας αφαιρέσουν; Ποιες αρετές των λαμπρών προγόνων μας είχαμε τάχα, που τώρα προσπαθούμε να διαφυλάξουμε; Πόσο μοιάζει το δικό μας σύστημα αξιών  με το δικό τους;

Η καρδιά του αρχαίου ελληνικού κόσμου είναι η Αρετή. Η επιδίωξή της ήταν που γέννησε όλα όσα σήμερα θαυμάζουμε: το ελεύθερο πνεύμα, την γενναιότητα στον πόλεμο, την υπεροχή στις τέχνες και στα γράμματα σε καιρό ειρήνης, την οικονομική ανάπτυξη, τη δημοκρατία, τις επιστήμες. Θα ήταν ανοησία να ισχυριστεί κανείς πως όλοι οι αρχαίοι ήταν ενάρετοι. Δεν ήταν, αλλά θαύμαζαν εκείνους που ήταν, γνώριζαν καλά την αξία τους και απέβλεπαν σε αυτούς με δέος!

Η λέξη «αρετή»  έχει τις ρίζες της στο θέμα του ρήματος αραρίσκω, που σημαίνει ενώνω, συνάπτω, τακτοποιώ. Στα ομηρικά χρόνια ήταν συνώνυμη με την ανδρεία και την υπεροχή. Απλά πράγματα! Όταν όμως η εποχή των βασιλιάδων πέρασε και οι μικροκτηματίες έγιναν ταυτόχρονα εύποροι νοικοκυραίοι και επιχειρηματίες, και στη συνέχεια πολεμιστές που προστάτευαν τον τόπο τους και ενεργοί πολίτες, η αρετή απέκτησε νέο νόημα. Έγινε σύνθετη, όπως και η και η ζωή αυτών των ανθρώπων.

Ποιες ήταν λοιπόν οι αρετές που χαρακτήριζαν τον αξιοθαύμαστο Έλληνα της κλασικής εποχής; Ρώτησα τον Αριστοτέλη και μου είπε!

Περί Αρετών και Κακιών

Ο Αριστοτέλης ορίζει την Αρετή, ως την παγιωμένη εκείνη ψυχική διάθεση του ανθρώπου που τον ωθεί στην αναζήτηση κι επιλογή της μέσης οδού σε κάθε ζήτημα, και τον κρατά σε σταθερή πορεία μέσα σε αυτήν, χωρίς παρεκκλίσεις. Οι λειτουργίες της ψυχής εναρμονίζονται μεταξύ τους και καθιστούν τον άνθρωπο ευτυχή, στον βαθμό που έχει κατακτήσει τις αρετές που αντιστοιχούν σε κάθε μία από αυτές τις λειτουργίες.Για τον λόγο αυτό, χρειάζονται όλες.

Ακολουθώντας την τριμερή διάκριση της ψυχής του Πλάτωνα, ο Αριστοτέλης αναλύει κάθε μία αρετή μαζί με το αντίθετό της, που ονομάζει κακία.

Λογιστικό μέρος (νόηση)

Αρετή της νόησης είναι η φρόνηση. Ο ενάρετος άνθρωπος φρονεί (δηλ. συλλογίζεται) με σύνεση, εξετάζει με ψυχραιμία όλα τα δεδομένα και καταλήγει σε ορθές αποφάσεις. Αναγνωρίζει τις δυνατότητες και τις αξιοποιεί, ενώ χρησιμοποιεί με σύνεση τα αγαθά του. Στον αντίποδα, ο άφρων είναι αμαθής, άπειρος, ασυγκράτητος και αδέξιος.

Θυμοειδές μέρος (συναίσθημα)

Αρετή του συναισθηματικού μέρους της ψυχής είναι η πραότης, που επιτρέπει στον άνθρωπο να υποφέρει ψύχραιμα τις αστοχίες και τις παραλείψεις και να μην στρέφεται εύκολα προς την τιμωρία. Ο πράος δεν αφήνεται στις παρορμήσεις της οργής, ελέγχει την έμφυτη τάση προς τη φιλονικία και εκφράζεται με ήπιο τρόπο. Όποιος δεν διαθέτει αυτή την αρετή, αποκαλείται οργίλος, με κύριο γνώρισμα τα ξεσπάσματα οργής με την παραμικρή αφορμή και την τάση για εκδίκηση. Ο οργίλος είναι ευμετάβλητος, πικρόχολος και παρασύρεται από την οργή του και σε σπουδαία και σε ασήμαντα ζητήματα.

Αρετή του θυμοειδούς είναι και η ανδρεία. Ο ανδρείος δεν καταβάλλεται από τους φόβους, κυρίως εκείνους που αφορούν τον θάνατο. Είναι γενναίος όταν τον βρίσκουν συμφορές και τολμά  σε καταστάσεις κινδύνου. Πάνω απ’ όλα, προτιμά έναν έντιμο θάνατο από μία ζωή ατιμωτική, δεν αποφεύγει τους κόπους και επιδιώκει τη νίκη. Το αντίθετο είναι ο δειλός, ο άνανδρος, ο μαλθακός, που υποτάσσεται σε κάθε είδους εξευτελισμό, όταν κινδυνεύει το «τομάρι»του.

Επιθυμητικό μέρος (επιθυμίες, ορέξεις του σώματος)

Αρετή του κατώτερου μέρους της ψυχής, είναι ησωφροσύνη. Σώφρων (σῶς +φρήν «με σώας τας φρένας»), είναι ο ισορροπημένος, ο κόσμιος, ο ευπρεπής. Αυτός που έχει κατακτήσει αυτή την αρετή δεν θαυμάζει τις σωματικές εκείνες ηδονές που είναι φαύλες, δηλαδή ασήμαντες, ανωφελείς και χυδαίες. Επιπλέον απεχθάνεται την ατιμία και στέκεται με την ίδια αξιοπρέπεια μπροστά στα μικρά και στα μεγάλα της ζωής. Αντίθετο της σωφροσύνης είναι η ακολασία. Ο ακόλαστος επιλέγει να σύρει τον εαυτό του σε κάθε βλαβερή ηδονή και σπαταλά τη ζωή του σε επιπολαιότητες και ασήμαντες ασχολίες. Καταντά δε αναιδής, άτακτος, αγενής και ασυνεπής.

Η δεύτερη αρετή που αφορά το επιθυμητικό είναι η εγκράτεια, με την οποία ο ενάρετος άνθρωπος υποτάσσει στη λογική σκέψη κάθε επιθυμία που τον ωθεί σε φαύλες απολαύσεις. Ο εγκρατής είναι καρτερικός και υπομένει την φυσική ένδεια και την θλίψη. Η έλλειψη εγκράτειας είναι η «ακρασία». Ο ακρατής, ενώ μπορεί να είναι σώφρων σε κάποιο βαθμό και να μην προτιμά (όπως ο ακόλαστος παραπάνω) τις ταπεινές ηδονές, ωστόσο δεν έχει τη δύναμη να αντισταθεί, όταν αυτές παρουσιάζονται. Έτσι, εκτός από τα χαρακτηριστικά του ακόλαστου είναι επίσης νωθρός και ανόητος και υποφέρει κάθε φορά που μεταμελείται.

Πίσω και πάνω απ'όλα αυτά 

Τον κατάλογο ολοκληρώνουν τρεις αρετές που αποτελούν τη βάση όλων των άλλων και αφορούν και τα τρία μέρη της ψυχής.

Μία είναι η δικαιοσύνη, που απαιτεί την απονομή στον καθένα «κατ’αξίαν», ό, τι ακριβώς αξίζει. Ούτε παραπάνω ούτε λιγότερο. Ο δίκαιος άνθρωπος είναι ευσεβής, σέβεται τους γραπτούς και άγραφους νόμους τηρεί τις συμφωνίες, σέβεται τους νεκρούς. Τη δικαιοσύνη ακολουθούν η οσιότητα, η αλήθεια, η πίστη και η μισοπονηρία (μίσος για την πονηρία). Ο άδικος άνθρωπος, είναι ασεβής ως προς τα θεία, πλεονέκτης ως προς τον εαυτό του και υβριστής ως προς τους άλλους, καθώς δεν διστάζει να παρασύρει και τους συντρόφους του σε ενέργειες που επιφέρουν ντροπή. Είναι ακόμα αλαζόνας, ψεύτης, επίορκος, μισάνθρωπος, υποκριτής και κακοήθης.

Αρετή της ψυχής συνολικά, είναι και η ελευθεριότητα. Ο ελευθέριος άνθρωπος είναι αυτός που ενεργεί και μιλά όπως ταιριάζει σε ελεύθερο άνθρωπο. Είναι γενναιόδωρος και ξοδεύει με ευχαρίστηση τα χρήματά του σε έργα αξιέπαινα. Προσφέρει εκεί που πρέπει και δεν παίρνει από εκεί που δεν πρέπει. Έχει περιποιημένη εμφάνιση, τακτοποιημένο και καθαρό σπιτικό, φέρεται με ευγένεια και αγαπά το ωραίο. Αντίθετα, τον τον ανελεύθερο άνθρωπο χαρακτηρίζει η αισχροκέρδεια και η τσιγκουνιά. Από τη μία καμαρώνει για τα άδικα κέρδη του και από την άλλη δεν ξοδεύει ούτε για όσα είναι απαραίτητα ή ξοδεύει ελάχιστα και με κακό τρόπο. Είναι, λοιπόν, φιλάργυρος, δούλος του χρήματος, γεμάτος άγχος, αναξιοπρεπής και χωρίς μέτρο στη ζωή του.

Η τρίτη αρετή όλων των μερών της ψυχής είναι η μεγαλοψυχία. Ο μεγαλόψυχος αντιμετωπίζει αξιοπρεπώς και με γενναιότητα και τη δυστυχία, αλλά και την ευτυχία. Δεν θεωρεί πως η ζωή καθαυτήν είναι υπέρτατη αξία. Είναι απλός στους τρόπους, γενναίος, φιλαλήθης και καθόλου εκδικητικός. Ο μικρόψυχος, από τη άλλη, αποβλακώνεται όταν είναι ευτυχής και απολαμβάνει δόξα και τιμές, ενώ με την ελάχιστη δυστυχία οδύρεται σαν να ήρθε το τέλος του κόσμου. Ερμηνεύει κάθε μικρή παράλειψη ως εσκεμμένη πράξη εναντίον του, εκδηλώνει ταπεινή συμπεριφορά και γίνεται γκρινιάρης, μίζερος και απαισιόδοξος.

Τι είχαμε, τι χάσαμε;

Οι ελληνικές αρετές, που φοβόμαστε πως θα μας στερήσουν, δεν είναι πια κοντά μας. Κάποιες μεταβλήθηκαν φυσιολογικά, και προσαρμόστηκαν στις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες. Κάποιες τις εγκαταλείψαμε γιατί μας κούραζαν ή δεν μας βόλευαν. Κάποιες δεν γνωρίζαμε καν ότι υπάρχουν.

Το μόνο βέβαιο, πάντως, είναι πως αν ο Αριστοτέλης αντίκριζε το κομμάτι εκείνο της δικής μας εν Ελλάδι κοινωνίας, που κυριεύεται από τον φόβο και διψά για βία και εκδίκηση, που καρπώνεται χωρίς αιδώ τους κόπους των άλλων, που απαιτεί εκείνα που δεν αξίζει, που αποφασίζει για την τύχη του απερίσκεπτα για να μετανιώσει λίγα λεπτά αργότερα, που είναι ανοιχτοχέρης με τους ανάξιους και βάζει τρικλοποδιά στους άξιους, που δεν αναλαμβάνει τις ευθύνες του, αλλά κλαίει τη μοίρα του νυχθημερόν, φοβάμαι πως με τίποτα δεν θα πίστευε πως αντικρίζει Έλληνες!

  ~ Αθηνά Ταρλά

   Πηγή: http://skepteon.blogspot.gr

Αντικλείδι ,  http://antikleidi.com

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Το «ελληνόμετρο» της φαντασίας μας και οι ελληνικές αρετές - Μια αυτοεξέταση με οδηγό τον Αριστοτέλη"

»Κανείς δεν ανακάλυψε το κώνειο που θα τον απαλλάξει από τους Έλληνες»!

Απίθανα και απροσδόκητα επίκαιρος ο Γερμανός φιλόσοφος! Στο πρώτο του βιβλίο, με τίτλο “Η Γέννηση της Τραγωδίας” (1872) και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο 15, ο Φρειδερίκος Νίτσε κάνει μία ιδιαίτερη μνεία στο ελληνικό έθνος αποδεικνύοντας ότι ο ίδιος είναι πολύ μπροστά από την εποχή του…

Αξίζει τον κόπο να διαβάσετε το σχετικό χαρακτηριστικό απόσπασμα:

«Αποδεδειγμένα σε κάθε περίοδο της εξέλιξής του ο δυτικοευρωπαϊκός πολιτισμός προσπάθησε να απελευθερώσει τον εαυτό του από τους Έλληνες.

Η προσπάθεια αυτή είναι διαποτισμένη με βαθύτατη δυσαρέσκεια, διότι οτιδήποτε κι αν δημιουργούσαν, φαινομενικά πρωτότυπο και άξιο θαυμασμού, έχανε χρώμα και ζωή στη σύγκρισή του με το ελληνικό μοντέλο, συρρικνωνότανε, κατέληγε να μοιάζει με φθηνό αντίγραφο, με καρικατούρα.
Έτσι ξανά και ξανά μια οργή ποτισμένη με μίσος ξεσπάει εναντίον των Ελλήνων, εναντίον αυτού του μικρού και αλαζονικού έθνους, που είχε το νεύρο να ονομάσει βαρβαρικά ότι δεν είχε δημιουργηθεί στο έδαφός του. Κανένας από τους επανεμφανιζόμενους εχθρούς τους δεν είχε την τύχη να ανακαλύψει το κώνειο, με το οποίο θα μπορούσαμε μια για πάντα να απαλλαγούμε απ’ αυτούς. Όλα τα δηλητήρια του φθόνου, της ύβρεως, του μίσους έχουν αποδειχθεί ανεπαρκή να διαταράξουν την υπέροχη ομορφιά τους.
Έτσι, οι άνθρωποι συνεχίζουν να νιώθουν ντροπή και φόβο απέναντι στους Έλληνες. Βέβαια, πού και πού, κάποιος εμφανίζεται που αναγνωρίζει ακέραιη την αλήθεια, την αλήθεια που διδάσκει ότι οι Έλληνες είναι οι ηνίοχοι κάθε επερχόμενου πολιτισμού και σχεδόν πάντα τόσο τα άρματα όσο και τα άλογα των επερχόμενων πολιτισμών είναι πολύ χαμηλής ποιότητας σε σχέση με τους ηνίοχους, οι οποίοι τελικά αθλούνται οδηγώντας το άρμα στην άβυσσο, την οποία αυτοί ξεπερνούν με αχίλλειο πήδημα».

ΠΗΓΗ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "»Κανείς δεν ανακάλυψε το κώνειο που θα τον απαλλάξει από τους Έλληνες»!"

Κιβωτός Ελληνισμού - Kivotos of Hellenism

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Κιβωτός Ελληνισμού - Kivotos of Hellenism "

Οι Έλληνες ειναι αυτόχθων πληθυσμός στην Κριμαία

 Β. Πούτιν: «Οι Έλληνες αυτόχθων πληθυσμός στην Κριμαία – -Ήταν εκεί πολύ πριν από όλους μας»! ----

Στο πλαίσιο συζήτησης για το θέμα των εθνικών μειονοτήτων της Κριμαίας, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε σήμερα ότι αν είναι να αναγνωριστεί το δικαίωμα του αυτόχθονος πληθυσμού σε οποιαδήποτε μειονότητα η πρώτη από αυτές θα πρέπει να είναι οι Έλληνες, οι οποίοι«βρίσκονταν εκεί πριν από εμάς και εσάς»!----

Αναφερόμενος στο ζήτημα της αναγνώρισης των Τατάρων της Κριμαίας ως αυτόχθονα πληθυσμό της χερσονήσου ο πρόεδρος Β. Πούτιν δήλωσε ότι η συζήτηση θα πρέπει να γίνει με πολλή προσοχή.

Την ίδια στιγμή, σε αντιπαράθεση στους Τουρκοτατάρους που έφθασαν στην Κριμαία μόλις το 14ο αιώνα είπε ότι, «για παράδειγμα, οι Έλληνες θα μπορούσαν να... ζητήσουν μία τέτοια κατάσταση πιο ήρεμα».

Ο Ρώσος ηγέτης μίλησε, σήμερα την Παρασκευή, στη Μόσχα σε μια συνάντηση με τους εκπροσώπους της κοινότητας των Τατάρων της Κριμαίας, ενώπιον πολλών ξένων μέσων ενημέρωσης.

«Οι Έλληνες ήταν εκεί πολύ πριν από εμάς και εσάς», συμπλήρωσε τη δήλωσή του σε πολύ σοβαρό τόνο ο πρόεδρος Πούτιν!

Όπως αναφέρει το Ukrinform, οι κριμαϊκές αρχές έχουν απαγορεύσει τις μαζικές διαδηλώσεις στη χερσόνησο μέχρι τις 6 Ιουνίου.

Την ερχόμενη Κυριακή οι Τάταροι της Κριμαίας ήθελαν να κάνουν συγκέντρωση στην Συμφερόπολη για να σηματοδοτήσουν την 70η επέτειο από την απέλαση των Τατάρων της Κριμαίας από τον Στάλιν. Βέβαια αυτή η συγκέντρωση δεν πρόκειται πλέον να γίνει.

http://sfairika.gr/site/

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Οι Έλληνες ειναι αυτόχθων πληθυσμός στην Κριμαία"

Συνέντευξη του Ν. Λυγερού στην "Ορεστιάδα τηλεόραση". 15/05/2014

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Συνέντευξη του Ν. Λυγερού στην "Ορεστιάδα τηλεόραση". 15/05/2014 "

Τι έτρωγαν οι Έλληνες το 1600 π.Χ.;

Ο αρχαιολόγος Χρίστος Ντούμας αφήνει για λίγο στην άκρη τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στο Ακρωτήρι της Θήρας και μας μιλά για τις νοστιμιές που απολάμβαναν οι πρόγονοί μας 3.500 χρόνια πριν σε μια ομολογουμένως απολαυστική κουβέντα.

Αποφλοίωση φάβας με αρχαίες μυλόπετρες
Αφορμή η συμμετοχή του στις Μέρες Γευσιγνωσίας του Μουσείου Μπενάκη (9-11/5) και συγκεκριμένα στην εκδήλωση-συζήτηση «Γευσίπλους - Χαρτογραφώντας τον γαστρονομικό πολιτισμό του Αιγαίου» (Παρασκευή, 6 μ.μ., αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη στην Πειραιώς). Εκεί, ο διευθυντής της ανασκαφής του Ακρωτηρίου και ομότιμος καθηγητής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών θα παρουσιάσει στο κοινό την ιστορική και αρχαιολογική διάσταση του πολιτισμού και της γαστρονομίας του Αιγαίου.
Βρίσκουμε σοφή τη σύνδεση της γαστριμαργίας με τον πολιτισμό στη... νόστιμη αυτή διοργάνωση, που, εκτός από έκθεση παραγωγών και γευσιγνωσίες, περιλαμβάνει πολλά χάπενινγκ, εκδηλώσεις αλλά και Φεστιβάλ Γαστριμαργικού Κινηματογράφου.
Την τιμητική τους έχουν οι Κυκλάδες και το Αιγαίο και κάπου εδώ μπαίνει ο κ. Ντούμας, που μας «ξεναγεί» στις βρώσιμες πρώτες ύλες που φύλαγαν στις κουζίνες τους οι κάτοικοι της προϊστορικής Σαντορίνης: πρώτες ύλες που τόσο καλά διατήρησε η τέφρα του ηφαιστείου...

Αγγείο με ρόβη
«Βρήκαμε πολλά κατάλοιπα καρπών, μέσα σε δοχεία που φυλάσσονταν στα σπίτια. Καθώς έπεσε η τέφρα απανθρακώθηκαν και έτσι διατηρήθηκαν», εξηγεί ο Χρ. Ντούμας. «Οι καρποί αυτοί ήταν προϊόντα καλλιεργειών -γι' αυτό και έχουμε γνώσεις για τις καλλιέργειες εκείνης της εποχής.
Βρήκαμε φάβα, φακές, κριθάρι-, σε ένα μάλιστα πιθάρι γεμάτο τέφρα βρήκαμε αποτυπώματα αμύγδαλων. Εντοπίσαμε επίσης πολλά κουκούτσια ελιών θρυμματισμένα, άρα μιλάμε για παραγωγή λαδιού. Βρήκαμε και ένα πιθάρι με σαλιγκάρια, αν και τα συγκεκριμένα ήταν εισαγωγής! Επρόκειτο για κρητικά σαλιγκάρια».
Βρήκαν όμως και πάρα πολλούς σπόρους από σύκα: «Αυτή ήταν η ζάχαρή τους. Και βέβαια, το σύκο ήταν το καθαρτικό τους!» (χαμογελάει).
- Βρήκατε και υπολείμματα ψαριού;
«Μέσα σε πιθάρια εντοπίσαμε αποξηραμένα ψάρια και κόκαλα ψαριών. Μάλιστα, καθώς σκάβαμε σε βαθιά στρώματα, για τα θεμέλια των στύλων του στεγάστρου, βρήκαμε γάρον (garum κατά τους Ρωμαίους). Πρόκειται για μια πάστα από ψάρι, λιχουδιά για τους Ρωμαίους.
Η αριστοκρατία απολάμβανε το καλύτερο μέρος του ψαριού, ενώ η "πλέμπα" και ο στρατός χρησιμοποιούσαν τα κεφάλια, τις ουρές, τα πτερύγια. Βρήκαμε ένα τέτοιο πιθαράκι και επρόκειτο για σημαντική ανακάλυψη μιας και απέδειξε ότι 1.500 χρόνια πριν τους Ρωμαίους, το έφτιαχναν στη Θήρα. Είναι βέβαια χαρακτηριστικό ενός λαού που ζει με και από τη θάλασσα...»
- Κρέας έτρωγαν;

Κρατευτές σουβλακιών
«Βρήκαμε άφθονα κόκαλα από αιγοπρόβατα (που αποτελεί βασικό είδος κτηνοτροφίας και σήμερα στα νησιά), ελάχιστα βοοειδή (στα νησιά δεν μπορούν να εκθρέψουν μεγάλα ζώα) και πολύ λίγο κυνήγι (κουνέλια, αποδημητικά πουλιά). Βρήκαμε όμως πάρα πολλά κατάλοιπα από αχινούς, αχιβάδες, κυδώνια και άλλα παρεμφερή θαλασσινά».
- Έχουμε ιδέα πώς τα μαγείρευαν ολ' αυτά;

Κατάλοιπα ψαριών
«Ξέρουμε πως είχαν τριποδικές χύτρες -που σημαίνει ότι, αν μη τι άλλο, έβραζαν. Γιαχνί πάντως δεν νομίζω πως έφτιαχναν, αφού δεν είχαν ντομάτες. Σήμερα μπορεί να μιλάμε για τα περίφημα σαντορινιά ντοματάκια, όμως οι ντομάτες μας ήρθαν από την Αμερική! Βρήκαμε επίσης ταψιά και φορητά τριποδικά φουρνάκια: φωτιά από πάνω, φωτιά από κάτω και ταψάκι με καπάκι και πορτούλα. Ενα είδος γάστρας με πόδια».
- Τι σας εξέπληξε πιο πολύ από αυτά που ανακαλύψατε;

Πιθάρι με σαλιγκάρια
«Οι Κρατευτές: πάνω τους έψηναν σουβλάκια. Είχαν εγκοπές αλλά και τρυπούλες για να κυκλοφορεί ο αέρας και να μην σβήνουν τα κάρβουνα. Ηταν πολύ εργονομικοί. Στην άκρη τους είχαν το σχήμα κεφαλής κριαριού. Και εξσφάλιζαν και ένα υγιεινό ψήσιμο, αφού το λίπος έπεφτε».
- Δηλαδή, το σουβλάκι είναι δικό μας έδεσμα... Κι όμως, κάποιοι σήμερα νομίζουν ακόμα πως είναι τουρκικής προέλευσης.
«Το σουβλάκι κατάγεται από το Αιγαίο. Οι Τούρκοι ήρθαν το 1453 μ.Χ. Κάποτε είχα μια κουβέντα με έναν διαπρεπή Τούρκο αρχαιολόγο, τον ελληνιστή Εκρέμ Ακουργκάλ. Και του έλεγα ότι έχουμε δανειστεί κι εμείς πολλά από την τουρκική κουζίνα.
Φερνοντάς του ως παράδειγμα τον κεφτέ. Και μου λέει: "Είστε αφελής. Οι Τούρκοι όταν ήρθαν εδώ ήταν νομάδες. Δεν είχαν κουζίνα. Απλώς υιοθέτησαν τη βυζαντινή κουζίνα. Ας μην κοροϊδευόμαστε: η λέξη "κεφτές" δεν είναι τούρκικη. Είναι η βυζαντινή λέξη "κοπτόν κρέας...". Και πράγματι, θυμάμαι ακόμα τη μαμά μου και τη γιαγιά μου να κόβουν γρήγορα και σταυρωτά το κρέας με δύο κοφτερά μαχαίρια κάνοντας το κιμά!».
- Οι ανασκαφές του Ακρωτηρίου αποτελούν τα παλαιότερα τεκμήρια για το τι έτρωγαν οι Έλληνες;
«Όχι. Υπάρχουν σκόρπια ευρήματα και από τη νεολιθική εποχή (5η και 4η χιλιετία π.Χ.) σε Θεσσαλία, Μακεδονία, Θράκη. Όμως στο Ακρωτήρι, χάρη στο ηφαίστειο, πρώτη φορά βρέθηκαν τόσο πολλά μαζεμένα -και τόσο καλά διατηρημένα.
Σκεφθείτε πως στις λάβες της Σαντορίνης υπάρχουν εγκλείσματα φυτών όπως τα φοινικόδεντρα ή οι ελιές που χρονολογούνται 60.000 χρόνια πριν από σήμερα. Και αποκαλύπτουν ένα κλίμα που δεν διαφέρει από το σημερινό. Στα πρώιμα ιστορικά χρόνια, την 5η, 4η ή 3η χιλιετία π.Χ., ο άνθρωποι άρχισαν να καλλιεργούν την ίδια αυτή άγρια χλωρίδα».
Η περίφημη μεσογειακή διατροφή έχει πολύ μακρινές ρίζες τελικά...

 ΠΗΓΗ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Τι έτρωγαν οι Έλληνες το 1600 π.Χ.;"

90 εκ. ευρώ η τιμή της αξιοπρέπειάς μας;

Πραγματικά σοκαρίστηκα διαβάζοντας τις αντιδράσεις του ελληνικού τύπου, σχετικά με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων περί της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο.------


Με πηχυαίους τίτλος τα ελληνικά μήντια χαιρέτισαν την απόφαση η οποία προέβλεπε ότι η Τουρκία οφείλει να καταβάλει μέσα σε ένα τρίμηνο από τη Δευτέρα την αποζημίωση 90 εκατομμυρίων ευρώ στην Κύπρο για αποτελέσματα της εισβολής του 1974.------

Στην τελεσίδικη απόφαση του Δικαστηρίου για το ύψος της αποζημίωσης που οφείλει η Τουρκία στην Κυπριακή Δημοκρατία για την σωρεία παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συντελέσθηκαν κατά την διάρκεια της τουρκικής εισβολής στην νήσο αλλά και μέχρι σήμερα, εξαιτίας της συνεχιζόμενης κατοχής του βόρειου τμήματος της, αναφέρεται ρητά ότι το Δικαστήριο αποφάσισε κατά πλειοψηφία:

Η απόφαση

Με 16 ψήφους υπέρ και μία κατά, ότι το διάστημα που μεσολάβησε από την έκδοση της πρωταρχικής απόφασης στις 10 Μαΐου του 2001, δεν καθιστά μη αποδεκτό το αίτημα της κυβέρνησης της Κύπρου για αποζημίωση.

Με 16 ψήφους υπέρ και μία κατά, ότι το Άρθρο 41 (καθορισμός αποζημίωσης) εφαρμόζεται στην παρούσα υπόθεση στο βαθμό που αφορά τους αγνοούμενους.

Με 15 ψήφους υπέρ και δύο κατά, ότι το άρθρο 41 έχει εφαρμογή στην προκειμένη περίπτωση στο βαθμό που αφορά στους Ελληνοκύπριους εγκλωβισμένους κατοίκους της Καρπασίας (χερσονήσου).

Με πλειοψηφία, 15 ψήφους υπέρ και δύο κατά ότι:

Η Τουρκία πρέπει να καταβάλει στην προσφεύγουσα κυβέρνηση εντός διαστήματος τριών μηνών,30 εκατ. ευρώ, συν φόρους, δίκην αποζημίωσης για την ηθική βλάβη που υπέστησαν οι συγγενείς των αγνοουμένων, μετά το πέρας των τριών μηνών η Τουρκία για όσο δεν καταβάλλει το ποσό θα υποχρεούται στην πληρωμή τόκων με επιτόκιο ίσο με το επιτόκιο δανεισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας•

[β] το παραπάνω ποσό πρέπει να καταβληθεί από την κυπριακή κυβέρνηση (την προσφεύγουσα κυβέρνηση) στα θύματα υπό την εποπτεία της Επιτροπής των Υπουργών σε διάστημα 18 μηνών από την εξόφληση / καταβολή του ποσού (από την Τουρκία) ή εντός άλλου διαστήματος που αποφασίζεται από την Επιτροπή των Υπουργών).

Με πλειοψηφία, 15 ψήφους υπέρ και δύο κατά ότι:

Η Τουρκία πρέπει να καταβάλλει, εντός τριών μηνών, 60 εκατ. ευρώ συν φόρους, δίκην αποζημίωσης για ηθική βλάβη που υπέστησαν οι εγκλωβισμένου Ελληνοκύπριοι κάτοικοι της Καρπασίας.

([α] μετά το πέρας των τριών μηνών η Τουρκία για όσο δεν καταβάλλει το ποσό θα υποχρεούται στην πληρωμή τόκων με επιτόκιο ίσο με το επιτόκιο δανεισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας

[β] το παραπάνω ποσό θα διανεμηθεί από την Κυπριακή κυβέρνηση – την προσφεύγουσα – στα θύματα υπό την εποπτεία της Επιτροπής των υπουργών εντός 18 μηνών από την πληρωμή του ποσού από την Τουρκία ή εντός άλλου διαστήματος που κρίνεται αποδεκτό από την επιτροπή των υπουργών.

Λίγο πριν την ανακοίνωση της ποινής, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου ισχυρίστηκε ότι, στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, η ετυμηγορία δεν δεσμεύει την χώρα του.

Η ποινή είναι μία από τις μεγαλύτερες τις οποίες έχει επιδικάσει το διεθνές ευρωπαϊκό δικαστήριο.

Η άρνηση της Άγκυρας

Στο ανακοινωθέν, το οποίο δόθηκε στην δημοσιότητα αργά το βράδυ της Δευτέρας, το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας ισχυρίζεται ότι η απόφαση του ΕΔΑΔ δεν έχει νόμιμη βάση. Το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών επισημάνει ότι διατηρεί τις ίδιες απόψεις, τις οποίες είχε δώσει στην δημοσιότητα το 2001, αμέσως μετά την ανακοίνωση της πρώτης απόφασης του ΕΔΑΔ για το Κυπριακό.

Στο ανακοινωθέν του, το Υπουργείο Εξωτερικών της γειτονικής χώρας αφήνει να εννοηθεί ότι προσφεύγοντας στο ΕΔΑΔ το 2010, η ε/κ πλευρά έδειξε ότι δεν εμπιστεύεται την διαδικασία των συνομιλιών στο Κυπριακό.

Σύμφωνα με την Άγκυρα, η νέα απόφαση και η ποινή δεν συμβαδίζουν με τις «πραγματικότητες» της Κύπρου. Η ποινή είναι άδικη και δεν έχει νόμιμη βάση. Για αυτό τον λόγο, δεν υπάρχουν περιθώρια επιβολής. Αυτό ισχυρίζεται η τουρκική πλευρά.

Στο τέλος του τουρκικού ανακοινωθέντος πραγματοποιείται αναφορά στις συνομιλίες για την επίλυση του Κυπριακού και επαναλαμβάνεται η υποστήριξη της τουρκικής κυβέρνησης σε αυτές.

Όπως σημειώνεται μάλιστα σε άρθρο του ανταποκριτή της “Καθημερινής” το περιεχόμενο του τουρκικού ανακοινωθέντος βρίσκει σύμφωνους πολλούς Τούρκους αναλυτές, οι οποίοι, από το απόγευμα της Δευτέρας, επιχειρούν να περάσουν το μήνυμα ότι η νέα απόφαση δεν δεσμεύει την χώρα τους.

Κατά την άποψη τους η νέα απόφαση είναι άδικη. Αξίζει να σημειωθεί ότι κάποιοι Τούρκοι και Τουρκοκύπριοι σχολιαστές επιχειρούν να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι πρόκειται για μια χρηματική ποινή, η οποία αντιστοιχεί στο budget μεταγραφών των μεγάλων τουρκικών ποδοσφαιρικών ομάδων.

Η αναξιοπρέπεια των Ελλήνων

Όπως είπα όμως, αυτό που πραγματικά μου έκανε εντύπωση ήταν ότι εμείς, τα θύματα υποδεχθήκαμε αυτή την “αποζημίωση” με “ζήτω και μπράβο”. Ακόμη και εάν κανείς δεν λάβει υπόψιν του τον μη-δεσμευτικό χαρακτήρα του ΕΔΑΔ, την αδυναμία του να επιβάλλει ακόμη και αυτές τις “ποινές”, αλλά και γενικότερα την ανυποληψία στην οποία έχει περιέλθει την τελευταία δεκαετία, αναρωτιέμαι πώς μπορεί κανείς να μένει ικανοποιημένος με αυτή την κοστολόγηση της εισβολής – κλείσιμο της υπόθεσης. Ας μην μείνουμε στην κατεκτημένη γή, ας μην μείνουμε στις καταστροφές που προκλήθηκαν από τις μογγολικές ορδές.

Πώς κοστολογεί κανείς τους νεκρούς που έπεσαν υπερασπιζόμενοι τα εθνικά μας εδάφη;

Πώς κοστολογεί τις σελίδες ηρωϊσμού των λιγοστών υπερασπιστών της Κύπρου; Πώς κοστολογεί την εθνική ταπείνωση, αλλά και τον επί 40 χρόνια φόβο που γεννήθηκε; Πώς κοστολογεί τους ξεριζωμένους;

Και τέλος πώς κοστολογεί κανείς την ίδια την εθνική μας αξιοπρέπεια; Με αξία ίση με την μεταγραφή 4-5 ποδοσφαιριστών μεσαίας κλάσης; Γιατί έχουν δίκιο οι Τούρκοι. Τόση είναι η αξία που έδωσε στο διεθνές δίκαιο, στην νομιμότητα και το δικαίωμα των Ελλήνων να ζούν στην πατρίδα τους το ΕΔΑΔ. Και εμείς το αποδεχθήκαμε και ζητωκραυγάσαμε; Μείναμε ευχαριστημένοι;

Τόσο πολύ μας αλλοτρίωσε η κρίση που όλα τα μετράμε με “μετρητά”, που δεν υπάρχει τίποτε παραπάνω από τις αξίες των χαρτονομισμάτων, που θα μας δώσουν ή μάλλον δεν θα μας δώσουν οι Τούρκοι; Είναι ντροπή μας, είναι δείγμα εθνικής παρακμής το ότι δεχόμαστε έτσι τέτοιου είδους αποφάσεις. Πραγματικά το λέω σοκαρίστηκα, όταν είδα πανηγυρισμούς ακόμη και σε χώρους που υποτίθεται ότι είναι πατριωτικοί και εθνικιστικοί.

Και αναρωτήθηκα για τον επιφανειακό τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τα πάντα.

Πέραν όμως του “λαϊκού συναισθήματος” το οποίο διαμορφώνεται από τους πηχυαίους τίτλους εφημερίδων οι οποίοι διαμορφώνουν “συστημική άποψη”, αναρωτιέται κανείς πώς αντιμετωπίζει η ελληνική διπλωματική υπηρεσία τέτοιου είδους εξελίξεις. Χαίρεται μήπως κι αυτή;

Γιατί έχω μια εντύπωση ότι αυτό συμβαίνει. Ότι θεωρούν “καλή” την εξέλιξη. Όχι για τα 90 εκατομμύρια ευρώ, αλλά γιατί θα έχουν να “καυχηθούν” κάτι και να κλείσει η υπόθεση! Είναι ντροπή αυτό που συμβαίνει. Και θα μας χαρακτηρίζει για πάντα!

Δημήτρης Παπαγεωργίου

πηγη

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "90 εκ. ευρώ η τιμή της αξιοπρέπειάς μας;"

Φωτογραφίες από το θεατρικό μυθιστόρημα του Ν. Λυγερού : "Ο Σιδηρόχρονος". 15/05/2014

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Φωτογραφίες από το θεατρικό μυθιστόρημα του Ν. Λυγερού : "Ο Σιδηρόχρονος". 15/05/2014 "

Το αρχαιότερο παγκοσμίως γνωστό τραγούδι

Επιτάφιος του Σείκιλου: Ακούστε το αρχαιότερο παγκοσμίως γνωστό τραγούδι ---

Ύψιστη η θέση της μουσικής στην αρχαία ελληνική κοινωνία----

Ο Σείκιλος έζησε στις Τράλλεις της Μικράς Ασίας κατά το 200 π.Χ.

Είναι γνωστός για το αρχαιότερο παγκοσμίως γνωστό τραγούδι, του οποίου σώζονται πλήρως και οι στίχοι και η μουσική.

Η μουσική στήλη

Ο Σείκιλος έγραψε το τραγούδι του μετά το 200 π.Χ. σε επιτύμβια κυλινδρική στήλη που έχει ύψος 40 εκατοστά και περιέχει στην κοινή ελληνική της ελληνιστικής εποχής ένα επίγραμμα δώδεκα λέξεων και ένα μέλος (τραγούδι) δεκαεφτά λέξεων μαζί με τη μουσική του.

Στην κορυφή της στήλης, το επίγραμμα αναφέρει τον άνθρωπο που το έγραψε, καθώς και το σκοπό για τον οποίο το έγραψε:

ΕΙΚΩΝ Η ΛΙΘΟΣ ΕΙΜΙ. ΤΙΘΗΣΙ ΜΕ ΣΕΙΚΙΛΟΣ ΕΝΘΑ ΜΝΗΜΗΣ ΑΘΑΝΑΤΟΥ ΣΗΜΑ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟΝ

(Εγώ η πέτρα είμαι μια εικόνα. Με έβαλε εδώ ο Σείκιλος ως διαχρονικό σήμα αθάνατης μνήμης).

Στη μέση υπάρχουν οι στίχοι του τραγουδιού μαζί με τα σύμβολα της μελωδίας, η οποία είναι του λεγόμενου φρυγικού τύπου:

ΟΣΟΝ ΖΗΣ ΦΑΙΝΟΥ, ΜΗΔΕΝ ΟΛΩΣ ΣΥ ΛΥΠΟΥ. ΠΡΟΣ ΟΛΙΓΟΝ ΕΣΤΙ ΤΟ ΖΗΝ, ΤΟ ΤΕΛΟΣ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΑΙΤΕΙ

(Όσο ζεις λάμψε, καθόλου μη λυπάσαι. Για λίγο διαρκεί η ζωή, ο χρόνος καθορίζει το τέλος).

Ο «επιτάφιος» του Σείκιλου, σε αρχαιοελληνική μουσική σημειογραφία.

Στο κάτω μέρος της στήλης αναγράφεται η αφιέρωση ΣΕΙΚΙΛΟΣ ΕΥΤΕΡΠΗΙ (Ο Σείκιλος στην Ευτέρπη), αλλά δεν γίνεται κατανοητό εάν πρόκειται για τη σύζυγο, την ερωμένη, τη φίλη, την αδελφή ή την κόρη του, ή και απλώς την Μούσα της μουσικής.

Το μήνυμα αυτό αντιστοιχεί στο επικούρειο απόφθεγμα «όσο ζούμε πρέπει να χαιρόμαστε όπως οι θεοί» γιατί ο θάνατος είναι το τέλος και δεν υπάρχει συνέχεια. Εμφανώς επικούρεια είναι όλα τα αναφερόμενα συστατικά του μέλους: η ηδονή της ζωής, η αταραξία, καθώς και το τελικό όριο της ζωής, ο θάνατος.

Η επιτύμβια στήλη ανακαλύφθηκε το 1883 στην τουρκική πόλη Αϊδίνιο, όπως είναι το σύγχρονο όνομα των αρχαίων Τραλλέων.

Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής καταστροφής του 1922 η στήλη χάθηκε και πολλά χρόνια αργότερα ξαναβρέθηκε σε έναν κήπο τουρκικού σπιτιού.

Η ιδιοκτήτρια του σπιτιού είχε κόψει τη βάση της στήλης για να την χρησιμοποιήσει ως βάζο για λουλούδια. Σήμερα φυλάσσεται στο Εθνικό Μουσείο της Δανίας στην Κοπεγχάγη. Πιστά αντίγραφά του υπάρχουν σε διάφορα μουσεία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Το αρχαιότερο παγκοσμίως γνωστό τραγούδι "

Η ΦΕΤΑ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΟ ΤΥΡΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ: Η ΦΕΤΑ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΟ ΤΥΡΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΞΕΚΑΘΑΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ.

Η φέτα το αρχαιότερο τυρί του κόσμου, το Ελληνικό τυρί που αναφορά βρίσκουμε στην Ομήρου Οδύσσεια όταν ο Οδυσσέας επισκέφτηκε... το σπήλαιο του κύκλωπα Πολύφημου, επίσης μαθαίνουμε πως ο Πολύφημος παρασκεύαζε την φέτα !!!.

Επίσης καταλαβαίνουμε από το κείμενο του Όμηρου πως ο Πολύφημος είχε και άλλα είδη τυριών στα ράφια του!!!!


Οδύσσεια, μετάφραση Καζαντζάκη-Κακριδή, ραψωδία ι
στίχοι 216-249

Σε λίγο ομπρός στο σπήλιο φτάσαμε, μα μέσα αυτός δεν ήταν,
μόν΄ τα παχιά τ΄ αρνιά του εβόσκιζε ψηλά στα βοσκοτόπια.
Κι εμείς το σπήλιο τριγυρίζοντας το αποθαμάξαμε όλο:
τυριά γεμάτα τα τυρόβολα· στις μάντρες στοιβαγμένα
τ΄ αρνιά, τα ρίφια· κι ήταν ξέχωρα κλεισμένη η κάθε γέννα,
χώρια μαθές τα πρωτογέννητα και χώρια τα μεσάτα,
και τα ψιμάρνια χώρια· ξέχειλα τ΄ αγγειά από ορό θωρούσες —
λεβέτια, σκάφες, όλα, που ΄φτιανε, να τα ΄χει και ν΄ αρμέγει.
Τα παρακάλια τότε οι σύντροφοι κινούσαν, πρώτα απ΄ όλα
να πάρουμε τυριά να φύγουμε, και πάλι διαγυρνώντας
αρνιά από τα μαντριά ν΄ αρπάξουμε και ρίφια, να τα πάμε
στο πλοίο, κι αμέσως να μακρύνουμε πα στ΄ αρμυρά πελάγη.
Μα εγώ δεν άκουσα, και θα ΄μαστε πολύ πιο κερδεμένοι·
πρώτα να ιδώ τον ίδιον ήθελα κι αν θα μου δώσει δώρα·
μα οι σύντροφοί μου δεν θα γνώριζαν καμιά του καλοσύνη!
Ανάψαμε φωτιά και στους θεούς προσφέραμε θυσίες,
μετά κι εμείς να φάμε πήραμε τυρί, και καθισμένοι
τον καρτερούσαμε, ως που γύρισε· στην πλάτη εκουβαλούσε
ξύλα στεγνά, ένα ακέριο φόρτωμα, να τα ΄χει για το δείπνο.
Κι ως χάμω τα ΄ριξε, αντιλάλησε βαριά τρογύρα ο βράχος.
Εμείς στην αγκωνή χωθήκαμε του σπήλιου φοβισμένοι,
κι αυτός στο σπήλιο το πλατύχωρο τα ζωντανά του μπάζει,
όλα όσα θα ΄ρμεγε, όξω αφήνοντας τ΄ αρσενικά — τους τράγους
και τους κριγιούς — στην αψηλόχτιστην αυλή· μετά ένα βράχο,
που ΄χε να κλειεί του σπήλιου το άνοιγμα, σηκώνει και σφαλίζει,
κατάβαρο· και να τον φόρτωνες σε εικοσιδυό καρότσια
γερά και να ΄χουν ρόδες τέσσερεις, δε σάλευε απ΄ τον τόπο·
τόσο τρανός ο βράχος που ΄βαλε στην πόρτα, για να κλείσει.
Κι ως τις αρνάδες πήρε κι άρμεξε και τις βελάστρες γίδες
με τάξη, τα μικρά στις μάνες τους να τις βυζάξουν σπρώχνει.
Μισό απ΄ το γάλα το άσπρο βάλθηκε μετά γοργά να πήξει,
κι όπως το μάζωξε, το απίθωσε στα τυροβόλια μέσα·
το άλλο μισό σε κάδους το ΄βαλε να το ΄χει για την ώραπου θα δειπνούσε, με το χέρι του ν΄ απλώνει και να πίνει.

Αρχαίο κείμενο

ἐλθόντες δ᾽ εἰς ἄντρον ἐθηεύμεσθα ἕκαστα.
ταρσοὶ μὲν τυρῶν βρῖθον, στείνοντο δὲ σηκοὶ
ἀρνῶν ἠδ᾽ ἐρίφων· διακεκριμέναι δὲ ἕκασται
ἔρχατο, χωρὶς μὲν πρόγονοι, χωρὶς δὲ μέτασσαι,
χωρὶς δ᾽ αὖθ᾽ ἕρσαι. ναῖον δ᾽ ὀρῷ ἄγγεα πάντα,
γαυλοί τε σκαφίδες τε, τετυγμένα, τοῖς ἐνάμελγεν.
ἔνθ᾽ ἐμὲ μὲν πρώτισθ᾽ ἕταροι λίσσοντ᾽ ἐπέεσσιν
τυρῶν αἰνυμένους ἰέναι πάλιν, αὐτὰρ ἔπειτα
καρπαλίμως ἐπὶ νῆα θοὴν ἐρίφους τε καὶ ἄρνας
σηκῶν ἐξελάσαντας ἐπιπλεῖν ἁλμυρὸν ὕδωρ·
ἀλλ᾽ ἐγὼ οὐ πιθόμην, ἦ τ᾽ ἂν πολὺ κέρδιον ἦεν,
ὄφρ᾽ αὐτόν τε ἴδοιμι, καὶ εἴ μοι ξείνια δοίη.
οὐδ᾽ ἄρ᾽ ἔμελλ᾽ ἑτάροισι φανεὶς ἐρατεινὸς ἔσεσθαι.
"ἔνθα δὲ πῦρ κήαντες ἐθύσαμεν ἠδὲ καὶ αὐτοὶ
τυρῶν αἰνύμενοι φάγομεν, μένομέν τέ μιν ἔνδον
ἥμενοι, ἧος ἐπῆλθε νέμων. φέρε δ᾽ ὄβριμον ἄχθος
ὕλης ἀζαλέης, ἵνα οἱ ποτιδόρπιον εἴη,
ἔντοσθεν δ᾽ ἄντροιο βαλὼν ὀρυμαγδὸν ἔθηκεν·
ἡμεῖς δὲ δείσαντες ἀπεσσύμεθ᾽ ἐς μυχὸν ἄντρου.
αὐτὰρ ὅ γ᾽ εἰς εὐρὺ σπέος ἤλασε πίονα μῆλα
πάντα μάλ᾽ ὅσσ᾽ ἤμελγε, τὰ δ᾽ ἄρσενα λεῖπε θύρηφιν,
ἀρνειούς τε τράγους τε, βαθείης ἔκτοθεν αὐλῆς.
αὐτὰρ ἔπειτ᾽ ἐπέθηκε θυρεὸν μέγαν ὑψόσ᾽ ἀείρας,
ὄβριμον· οὐκ ἂν τόν γε δύω καὶ εἴκοσ᾽ ἄμαξαι
ἐσθλαὶ τετράκυκλοι ἀπ᾽ οὔδεος ὀχλίσσειαν·
τόσσην ἠλίβατον πέτρην ἐπέθηκε θύρῃσιν.
ἑζόμενος δ᾽ ἤμελγεν ὄις καὶ μηκάδας αἶγας,
πάντα κατὰ μοῖραν, καὶ ὑπ᾽ ἔμβρυον ἧκεν ἑκάστῃ.
αὐτίκα δ᾽ ἥμισυ μὲν θρέψας λευκοῖο γάλακτος
πλεκτοῖς ἐν ταλάροισιν ἀμησάμενος κατέθηκεν,
ἥμισυ δ᾽ αὖτ᾽ ἔστησεν ἐν ἄγγεσιν, ὄφρα οἱ εἴη
πίνειν αἰνυμένῳ καί οἱ ποτιδόρπιον εἴη.

Θρέψας=Έπηξε
θρέψε γαρ=πήξε

Η ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΗ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΔΩ
users.sch.gr

eleusisdiagoridon.blogspot.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η ΦΕΤΑ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΟ ΤΥΡΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ "

Διάλεξη του Ν. Λυγερού με θέμα: "Ζεόλιθος στον πρωτογενή τομέα". Κύπρος, 08/05/2014

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Διάλεξη του Ν. Λυγερού με θέμα: "Ζεόλιθος στον πρωτογενή τομέα". Κύπρος, 08/05/2014 "

1922 «Σφάξτε τους Έλληνες, εξολοθρεύστε τους».

Έγγραφη διαταγή του Διοικητή της Σμύρνης το 1922, σε Οθωμανική γραφή, μεταφρασμένη από το Σύλλογο Ελλήνων Μικρασιατών αναφέρει: «Σφάξτε τους Έλληνες, εξολοθρεύστε τους».




Όσον αφορά στις γυναίκες επισημαίνει «μη διστάσετε, μην υπολογίσετε ούτε την τιμή, ούτε τη φιλία».



Το πρωτότυπο έγγραφο φυλάσσεται στα Ιστορικά Αρχεία της Άγκυρας, ενώ το παρόν τρίπτυχο ανήκει στο Μουσείο Τεχνών και Επιστημών Ηπείρου.



Πρόκειται για ένα έγγραφο που τσακίζει κόκαλα και δίνει απαντήσεις σε όσους υποστηρίζουν το… συνωστισμό της Σμύρνης.



Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "1922 «Σφάξτε τους Έλληνες, εξολοθρεύστε τους»."

Τσιμέντο καλύτερο από το σημερινό στην αρχαία Ρόδο

Τσιμέντο καλύτερο από το σημερινό στην αρχαία Ρόδο,ΑΔΙΑΠΕΡΑΣΤΟ ΣΤΗΝ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ --

----

Έχει καλλιεργηθεί η άποψη ότι οι τεχνολογικές γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων ήταν ελάχιστες και υπολείποντο κατά πολύ των επιστημονικών τους θεωριών. Όμως ένα πλήθος ιστορικών μαρτυριών, που συστηματικά αποσιωπώνται, καταδεικνύουν το εντελώς αντίθετο. ---



Ακόμη και κάποια διασωθέντα μνημεία της αρχαιότητας παρουσιάζουν ως προς την τεχνολογία τους και τις ιδιότητές τους εκπληκτικά επίπεδα γνώσεως, που είναι γνωστά σε λίγους ερευνητές σήμερα. Παράδειγμα αποτελούν οι αποδείξεις για την επιστήμη της Χημείας, ένα γνωστικό κλάδο του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού με τεχνολογικές εφαρμογές που δεν υπολείποντο σε τίποτε των σημερινών, κλάδο που εν τούτοις είναι λησμονημένος από το διεθνές ακαδημαϊκό κατεστημένο.



Ο Ιωάννης Τσαγκάρης, καθηγητής της Χημείας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, είναι απ’ τους ελάχιστους ερευνητές , που εδώ και χρόνια προσπαθεί να ανασύρει απ’ την ιστορία την θαμμένη γνώση των προγόνων μας. Ακολουθεί η συνέντευξη που παραχώρησε ο καθηγητής κ. Τσαγκάρης στο περιοδικό “Δαυλός” που φωτίζει άγνωστες πτυχές της Χημικής επιστήμης στην αρχαία Ελλάδα, καθώς και η συνέντευξη του κ. Ευσταθιάδη του μηχανικού που έκανε την μελέτη του αρχαίου σκυροδέματος.
Τσιμέντο καλύτερο από το σημερινό στην αρχαία Ρόδο

ΕΡΩΤΗΣΗ: Κύριε Τσαγκάρη, ελάχιστα γνωρίζουμε σήμερα για τις Χημικές γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων. Ποια είναι η κυρίαρχη άποψη που προβάλλεται σχετικά με την γέννηση αυτής της επιστήμης;



ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Οι περισσότεροι και σήμερα δέχονται, ότι η Χημεία έχει τις ρίζες της στην Αίγυπτο, που διέσωσαν οι Άραβες αλχημιστές και κατόπιν οι αλχημιστές του Μεσαίωνα. Η Ελληνική συμβολή δεν ήταν καθόλου γνωστή παλαιότερα, αλλά και σήμερα δεν προβάλλεται επαρκώς. Εκείνος που ανέδειξε την καταλυτική συνεισφορά των Ελλήνων στην γένεση αυτής της επιστήμης ήταν ο Γάλος χημικός Marcelin Berthelot γύρω στα 1888.



Ο Μπερτελώ μελέτησε αρχαία και μεσαιωνικά κείμενα καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι οι χημικές γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων ήταν μεγάλες και πέρασαν στην Αλεξάνδρεια της Ελληνιστικής εποχής. Στην Ελλάδα συνεχιστής των απόψεων του Μπερτελώ και πρωτεργάτης της ανάδειξης της Ελλάδος ήταν ο Μιχαήλ Στεφανίδης από την Λέσβο, καθηγητής της Ιστορίας των Φυσικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.



ΕΡΩΤΗΣΗ : Πέρα από τις ιστορικές πηγές, που ερεύνησαν αυτοί οι δύο επιστήμονες, υπάρχουν αρχαιολογικά κατάλοιπα, που να καταδεικνύουν ένα μέρος της γνώσης αυτής;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Βεβαίως. Για παράδειγμα στην Ρόδο ήκμασε η πόλη Κάμιρος, απ’ τους Ομηρικούς χρόνους μέχρι το 400 π.Χ. , όταν ο μεγάλος αρχιτέκτονας και πολεοδόμος Ιππόδαμος έκτισε την πόλη της Ρόδου και η Κάμιρος παρήκμασε.

Άποψη της αρχαίας δεξαμενής της Καμίρου



ΠΑΝΩ: Άποψη της αρχαίας δεξαμενής της Καμίρου. Ο παχύς μανδρότοιχος στο μέσον είναι μεταγενέστερη προσθήκη. (φωτ. Ε. Ευσταθιάδη δημοσίευση περιοδ. Δαυλός)

Στην ακρόπολη λοιπόν της Καμίρου σώζεται σήμερα κτίσμα μιας μεγάλης δεξαμενής από μπετόν, χωρητικότητας 600 κυβικών μέτρων που χρονολογείται γύρω στο 500 π.Χ. Είναι πράγματι από μπετόν με προδιαγραφές, σύσταση, ποιότητα, ποιοτική αντοχή και ελαστικότητα όμοια με τις σημερινές, σύμφωνα με εργασία του κ .Ευσταθιάδη.



Ο Ε. Ευσταθιάδης είναι ένας πολύ καλός μηχανικός – συνταξιούχος νομίζω τώρα – με μεγάλη πείρα στα μπετόν – μπετόν αρμέ, διευθυντής του Κέντρου Ερευνών Δημοσίων έργων του ΥΠΕΧΩΔΕ. Η αξιέπαινη αυτή εργασία του έγινε το 1978, η οποία δεν αμφισβητείται πειραματικώς και αποδεικνύει ότι το μπετόν της δεξαμενής της Καμίρου είναι όμοιο και ίσως καλύτερο από το σημερινό τύπου “πόρτλαντ”.



Το εύρημα αυτό, που έχει ασφαλώς τεράστιο επιστημονικό, ιστορικό και δημοσιογραφικό ενδιαφέρον, δυστυχώς δεν προεβλήθη απ’ το Ελληνικό κράτος.

Τσιμέντο του 1000 π.Χ. αδιαπέραστο από την ραδιενέργεια

ΕΡΩΤΗΣΗ : Είχατε αναφερθεί και στα μεταλλεία του Λαυρίου…



ΑΠΑΝΤΗΣΗ : …να σας πω και για το Λαύριο. Το 1992 η Αμερικανίδα φυσικοχημικός Μάρθα Μπουντγουαίη έκανε μία ανακοίνωση σε συνέδριο στην Βοστώνη, στην οποία έλεγε ότι το κονίαμα της κατασκευής των επιχρίσεων των αρχαίων μεταλλευτικών δεξαμενών του Λαυρίου είναι αδιαπέραστο από την ραδιενέργεια. Πρόκειται για ένα είδος τσιμέντου που χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες 3000 χρόνια πρίν – τουλάχιστον. Μάλιστα η κυρία Μπουντγουαίη συνέστησε να χρησιμοποιηθεί το υλικό αυτό ως μέσο επιχρίσεως των δεξαμενών αποθήκευσης πυρηνικών αποβλήτων!



ΕΡΩΤΗΣΗ : Κύριε Τσαγκαράκη, μας αναφέρετε σπουδαία πράγματα, που όμως ελάχιστοι γνωρίζουν.



ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Σας είπα : Αν δεν ήταν ο Μπερτελώ και ο Στεφανίδης – θα προσθέσω και τον καθηγητή μου στο Πολυτεχνείο Προκόπη Ζαχαρία, ο οποίος και με δίδαξε τις γνώσεις αυτές – ίσως να μην γνωρίζαμε τίποτα σήμερα. Μάλιστα ο Στεφανίδης με σειρές βιβλίων του απεδείκνυε, ότι στην αρχαία Ελλάδα υπήρχαν οι “χυμευταί”, κάτι αντίστοιχο των σημερινών χημικών ή χημικών μηχανικών. Ο καθηγητής Ζαχαρίας υποστήριξε, ότι η Χημεία έπρεπε να γράφεται με υ και να αναφέρεται και ως “Χυμευτική”.



ΕΡΩΤΗΣΗ : Πως το δικαιολογούσε αυτό;



ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Οι αρχαίοι έλεγαν, πως, για να γίνει μία χημική πράξη, έπρεπε οι ουσίες να περάσουν από την κατάσταση του “χύματος”, που ήταν η λεπτή λειοτρίβηση της ύλης, πολύ λεπτή όπως το αλεύρι, για να αναμειχθεί με άλλο “χύμα” και με την διαδικασία της μεταλλοίωσης, της μεταβολής δηλαδή, θα δώσει ένα άλλο προϊόν. Η πράξη αυτή λεγόταν “χυμίζειν” ή ακριβέστερα “χυμεύειν” . Αυτοί που έκαναν την εργασία αυτή, που κατεύθυναν τους εργάτες, ονομάζονταν “χυμευταί”.



ΕΡΩΤΗΣΗ : Μπορείτε να μας αναφέρετε κάποια ονόματα Ελλήνων χυμευτών που διασώθηκαν;



ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Είναι αρκετά. Σας αναφέρω τον Θεόδωρο τον Σάμιο (6ος π.Χ. αιών), τον Γλαύκο τον Χίο (6ος – 5ος π.Χ.), τον Αρχύτα τον Ταραντίνο, που ανακάλυψε, που ανακάλυψε και την πρώτη πετομηχανή (αεριωθούμενο) κ.λ.π.



Πως έγινε στάχτη η Ελληνική Επιστήμη



ΕΡΩΤΗΣΗ : Γιατί δεν υπάρχουν στα αρχαία κείμενα οι λέξεις χυμευτική και χυμευτής ;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Διότι τα σχετικά βιβλία κάηκαν το 323 στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Στην Αίγυπτο την εποχή αυτή οι Ελληνομεμφίτες είχαν αποκτήσει τεράστιο πλούτο, λόγω της ικανότητάς τους να μετατρέπουν διάφορα ευγενή μέταλλα σε χρυσό, τα οποία πούλαγαν σε υψηλές τιμές, και έτσι αποτέλεσαν απειλή για την οικονομία της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.



ΕΡΩΤΗΣΗ : Μπορούσαν δηλαδή να φτιάχνουν χρυσό;



ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Όχι. Ουσιαστικά πρόκειται για επιχρυσώσεις. Τις γνώσεις αυτές τις είχαν πάρει από τους Έλληνες χυμευτάς, που με τον Μ. Αλέξανδρο έφτασαν εκεί. Έτσι ο Διοκλητιανός διατάζει, όλα τα βιβλία που περιείχαν τις λέξεις “Χυμεία” και “Χυμευτική” να καούν, όπως και έγινε. Τα έκαψαν και στο Σεράπειο και στην Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας.



Οι στρατιώτες έμπαιναν ακόμη και σε σπίτια, όπου είχαν πληροφορίες ότι υπήρχαν τέτοια βιβλία. Και ξέρετε πως σώθηκαν μερικά; Κάποιοι χυμευτές πέθαναν πριν τον διωγμό, ήταν Αιγύπτιοι με Ελληνική μόρφωση. Όπως ξέρετε μέσα στην μούμια έβαζαν και τα αγαπημένα αντικείμενα του νεκρού. Έτσι στις Θήβες της Αιγύπτου τον 19ο αιώνα βρέθηκαν δύο μούμιες, που περιείχαν χειρόγραφα Χυμευτικής, τα οποία μεταφέρθηκαν στο μουσείο Λέυντεν της Ολλανδίας, που αναφέρουν εκπληκτικά πράγματα :



Παρασκευή χρωμάτων, γυαλιών, τεχητών πολύτιμων λίθων, επιχρυσώσεις, όπως ακριβώς κάνουν σήμερα, και ονομασίες στοιχείων όπως π.χ. η σημερινή σόδα ήταν το “νίτρον” αρχαίων Ελλήνων. Αυτά διάβασε ο Μπερτελώ και πείσθηκε, πως η σημερινή επιστήμη της Χημείας προέρχεται απ’ τους αρχαίους Έλληνες. Το “λεξικό της Σούδας” - και όχι του “Σουΐδα”, όπως το λένε – αναφέρει, ότι σύμφωνα με το διάταγμα του Διοκλητιανού στην Αλεξάνδρεια, και πιθανώς και σε άλλες πόλεις της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, κατακάηκαν “ΤΑ ΠΕΡΙ ΧΥΜΕΙΑΣ ΚΑΙ ΧΡΥΣΟΥ ΤΟΙΣ ΠΑΛΑΙΟΙΣ ΑΥΤΩΝ ΓΕΓΡΑΜΜΕΝΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΡΟΣ ΜΗΚΕΤΙ ΠΛΟΥΤΕΙΝ ΑΙΓΥΠΤΙΟΙΣ ΕΤΙ ΤΟΙΑΥΤΗΣ ΠΕΡΙΓΙΓΝΕΣΘΑΙ ΤΕΧΝΗΣ, ΜΗΔΕ ΧΡΗΜΑΤΩΝ ΑΥΤΟΥΣ ΘΑΡΡΟΥΝΤΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΝ ΡΩΜΑΙΟΥΣ ΑΝΤΑΙΡΕΙΝ” [= τα περί χημείας και χρυσού βιβλία που είχαν γράψει οι αρχαίοι, για να μην πλουτίζουν πια οι Αιγύπτιοι ασχολούμενοι με την τέχνη αυτή και με τα χρήματα να αποκτούν θάρρος, για να επαναστατούν εναντίον των ρωμαίων].



ΕΡΩΤΗΣΗ : Ασφαλώς οι χημικές γνώσεις των Ελλήνων θα επηρέασαν τις φιλοσοφικές τους αντιλήψεις για την ουσία της ύλης;



ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Βεβαίως. Οι χυμευτές, αυτοί οι πρακτικοί φιλόσοφοι, ήταν κατά κάποιο τρόπο η πειραματική πλευρά και ταυτόχρονα η εφαρμογή της επιστημονικής θεωρίας.

Η απάτη του δόγματος “Εξ ανατολών το φως”

ΕΡΩΤΗΣΗ : παρ’ όλη αυτή την πληρότητα η κατεστημένη άποψη διεθνώς μιλά για την γέννηση του Πολιτισμού αλλού και όχι στην Ελλάδα.



ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Ακούστε, τα πράγματα είναι απλά. Η επιστημονική γνώση είναι καθαρή Ελληνική σκέψη. Από την ιστορική πλευρά υπάρχουν πολλά κείμενα αρχαίων συγγραφέων, ενώ αντίθετα κείμενα Περσών, Βαβυλωνίων, Χαλδαίων, Αιγυπτίων, Φοινίκων δεν υπάρχουν. Η παλαιά Διαθήκη είναι το μόνο κείμενο που αναφέρεται στην ύλη, όμως καθαρά θεοκρατικά. Οι Ελληνικές αντιλήψεις αντίθετα συμβαδίζουν με τις σημερινές κατακτήσεις της επιστήμης. Αυτά σκοπίμως αποκρύπτονται διεθνώς από ανθελληνικά κέντρα και από θεωρίες όπως του μπερνάλ ή του χάντινγκτον.



Καταλαβαίνετε πως αν δεν υπήρχε ο Μπερτελώ, δεν θα ξέραμε τίποτε για την συμβολή των Ελλήνων στην Χημεία. Αυτό ακριβώς συμβαίνει με όλες τις επιστήμες.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Υπάρχει σε κάποιο Ελληνικό πανεπιστήμιο έδρα Ιστορίας της Χημείας, ώστε να ανασκευαστούν οι κατασκευασμένες απόψεις;



ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Όχι. Υπήρχε όσο ζούσε ο Στεφανίδης και την κρατούσε γιατί ήταν ο Στεφανίδης. Προσπαθούμε σήμερα να την καθιερώσουμε και πάλι. Εγώ θέλω να κάνω το χρέος μου στην επιστήμη που υπηρετώ. Να καταδείξω δηλαδή την συμβολή των προγόνων μας. Αν ήμουν γιατρός θα το έκανα στην Ιατρική.



Στον λόφο όπου εντοπίζεται η ακρόπολη της αρχαίας Καμίρου στην Ρόδο, πλησίον του ναού της Αθηνάς Καμιράδος, βρίσκεται αρχαιότατη δεξαμενή χωρητικότητας 600 περίπου κυβικών μέτρων. Η δεξαμενή αυτή, το κτίσιμο της οποίας χρονολογείται κατά προσέγγιση στο 900 π.Χ., είναι κατασκευασμένη από ένα υλικό σκληρό και αδιάβροχο, η παρουσία του οποίου προέτρεψε προ πολλών ετών τον επίτιμο διευθυντή του τ. Υπουργείου Δημοσίων Έργων κ. Ευστάθιο Ευσταθιάδη, που βρισκόταν για επαγγελματικούς λόγους στην Ρόδο, να λάβει δείγματα του υλικού αυτού και να προχωρήσει σε χημική ανάλυσή τους.



Όπως τελικά διεπίστωσε, πρόκειται για ένα μείγμα αδρανούς υλικού, το οποίο συνιστά έναν τύπο σκυροδέρματος (τσιμέντου), που ελάχιστα διαφέρει από το εν χρήσει σημερινό (τύπου πόρτλαντ). Ο κ. Ευσταθιάδης συνέγραψε και ειδική μονογραφία για το θέμα με πληθώρα ιστορικών, τεχνικών και χημικών πληροφοριών.

Ακολουθεί η συνέντευξη που παραχώρησε ο κ. Ευσταθιάδης στο περιοδικό "ΔΑΥΛΟΣ"



ΕΡΩΤΗΣΗ : Θα ήθελα να μας πείτε, κ. Ευσταθιάδη, εάν υφίστανται διαφορές μεταξύ του σκυροδέματος που ανακαλύψατε στην Κάμιρο και του σημερινού εν χρήσει μπετόν.



ΠΑΝΩ: Το τεμάχιο αυτό του σκυροδέματος από την δεξαμενή της Καμίρου απεκόπη για περαιτέρω μελέτη από τον κ. Ευστ. Ευσταθιάδη και φυλάσσεται έως σήμερα επιμελώς από τον ίδιο (φωτ. Ε. Ευσταθιάδη δημοσίευση περιοδ. Δαυλός)

ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Ουσιαστικά δεν έχουν καμία απολύτως διαφορά. Η τεχνολογία του σημερινού μπετόν, που χρησιμοποιείται στα οποιαδήποτε έργα, οικοδομές, λιμάνια, γέφυρες, αεροδρόμια κλπ, είναι ακριβώς ίδια με αυτήν του αρχαίου Ελληνικού μπετόν. Μία μικρή ωστόσο αλλά αξιοπρόσεκτη και σημαντική υπέρ του αρχαίου Ελληνικού σκυροδέματος διαφορά είναι, ότι οι αρχαίοι πρόσεξαν να δώσουν στην τσιμεντένια μεμβράνη, που παρεμβάλλεται μεταξύ όλων των κόκκων της συνθέσεως του μπετόν, λίγο μεγαλύτερο πάχος απ’ ότι βλέπει κανείς στο σημερινό μπετόν.

Αυτό αποτελεί μία από τις αποδείξεις της σοφίας των αρχαίων Ελλήνων μηχανικών.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Εκτός απ΄ το συγκεκριμένο δείγμα της Καμίρου, ενδέχεται το σκυρόδεμα να ήταν γνωστό και εν χρήσει και σε άλλα μέρη του Ελλαδικού χώρου;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Είχα παρακαλέσει το Υπουργείο Πολιτισμού να μου υποδείξει θέσεις κι άλλων αρχαίων κατασκευών, κυρίως δεξαμενών. Πράγματι μου είχε στείλει ένα πίνακα με υπάρχουσες δεξαμενές και σε άλλα μέρη του Ελλαδικού χώρου. Η διατήρηση όμως της στεγανοποίησης των αυτών δεν ήταν τόσο καλή, όσο αυτή της προτύπου κατασκευής της Καμίρου.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Γνωρίζουμε, κ. Ευσταθιάδη ότι το τσιμέντο είναι εφεύρεση των τελευταίων εκατό ετών από τους Άγγλους. Πως συνέβαινε οι αρχαίοι Έλληνες να γνωρίζουν ένα πανομοιότυπο υλικό στην εποχή τους;

Ιζηματική διάταξη των στοιχείων του αρχαίου τσιμέντου της Καμίρου σε γυάλινο σωλήνα.



ΠΑΝΩ: Ιζηματική διάταξη των στοι- χείων του αρχαίου τσιμέντου της Κα- μίρου σε γυάλινο σωλήνα.

(φωτ. Ε. Ευσταθιάδη δημοσίευση περιοδ. Δαυλός)

ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Οι τεχνικοί είχαν την σοφία, παράλληλα με όλες τις άλλες φιλοσοφικές τοποθετήσεις τους, να παρατηρήσουν ότι το χώμα της Σαντορίνης, που είχε βγει από το ηφαίστειο, έχει ιδιαίτερες ιδιότητες, που το κάνουν να διαφέρει από όλα τα γνωστά ανά τον Ελλαδικό χώρο εδάφη.



Πειραματίστηκαν επάνω σ’ αυτό, αφού τους κίνησε την περιέργεια, και κατέληξαν όχι μόνο να το χρησιμοποιούν αναμιγνύοντάς το με ασβέστη, ο οποίος τους ήταν ήδη από παλαιότερα γνωστός, αλλά και να παράγουν μία “λάσπη”, η οποία άντεχε περισσότερο στο νερό και μπορούσε να πήξει μέσα σε αυτό, σε αντίθεση με άλλα κοιτάσματα από φυσική άμμο και ασβέστη. Αλλά εν συνεχεία, αφού επεξέτειναν τις μελέτες τους, διεπίστωσαν ότι το λεπτότατο υλικό της “Θηραϊκής γης”, που υφίσταται σε πολύ μικρό ποσοστό, ίσως κάτω του 20%, είναι και το πλέον ουσιώδες.

Γι’ αυτό το λόγο επενόησαν κάποια γνωστή μόνο σ’ αυτούς μέθοδο την οποία εφήρμοσαν σε εκτεταμένη κλίμακα για την παραγωγή των γεωδών χρωστικών υλών, τις οποίες χρησιμοποιούσαν για την βαφή και ζωγραφική των αρχαίων Ελληνικών αγγείων. Κατασκεύαζαν έτσι αυτά τα απαράμιλλα έργα τέχνης, η αντοχή των οποίων ακόμα και μέσα στην θάλασσα με την πάροδο όχι μόνο των αιώνων αλλά και των χιλιετιών παραμένει αναλοίωτη.



ΕΡΩΤΗΣΗ : Είναι γνωστό ότι η παρασκευή τσιμέντου σήμερα προϋποθέτει την καύση των συστατικών σε καμίνους. Αυτό συνέβαινε και τότε;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Σε ότι αφορά την παραγωγή, η διαφορά με το σημερινό τσιμέντο είναι ότι σε όλη την υφήλιο παρασκευάζεται μέσα σε απλές καμίνους, στις οποίες προσθέτουν το μίγμα των πρώτων υλών, το οποίο ψήνεται εκεί, ενώ στην αρχαία Ελλάδα θεωρώ ότι χρησιμοποιούσαν διπλές καμίνους. Η μία εξ’ αυτών δεν ήταν άλλη από το ηφαίστειο, όπου στα έγκατα της γης ψηνόταν το φυσικό γεώδες υλικό, που κατόπιν χρησιμοποιούσαν ως πρώτη ύλη, για να παρασκευάσουν το τσιμέντο. Το δεύτερο καμίνι ήταν το τεχνητό, όπου έψηναν τον ασβεστόλιθο και έβγαζαν ασβέστη.



Σε συνδυασμό τώρα της μεθόδου της “υδαταιώρησης” του επεξεργασμένου υλικού του ηφαιστείου, της αναμίξεως δηλαδή της Θηραϊκής γης με νερό και της αφαιρέσεως του νερού μετά από εικοσιτετράωρη καθίζηση, πετύχαιναν την λήψη του ανωτάτου στρώματος της στάθμης, που αποτελεί και το ένα συστατικό του τσιμέντου. Το δεύτερο συστατικό, όπως είπαμε, ήταν ο ασβέστης που ψηνόταν σε δεύτερο καμίνι. Τα δύο αυτά υλικά σε ορισμένη αναλογία μεταξύ τους και με την προσθήκη νερού δίνουν ένα κράμα, που έχει τις ίδιες χημικές ιδιότητες με το σημερινό τσιμέντο “Portland”.

Επομένως η μόνη ουσιαστική διαφορά του αρχαίου τσιμέντου με το σημερινό τσιμέντο είναι, ότι το πρώτο παρήγετο με βάση την εμπνευσμένη τεχνολογία των αρχαίων Ελλήνων τεχνικών. (kalyterotera.gr)

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Τσιμέντο καλύτερο από το σημερινό στην αρχαία Ρόδο"

Ενεργειακά έργα και ΑΟΖ

Του Νίκου Λυγερού

Η δράση της ελληνικής και της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης πάνω στις πατρίδες μας είναι τόσο μεγάλη που έχει ήδη αρχίσει να δημιουργεί τις συνθήκες του μέλλοντος που αποτελούν πλαίσιο για την αλλαγή φάσης. Με αυτόν τον τρόπο εισήλθαμε στην έννοια της γαλάζιας ενέργειας και μάλιστα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για να δούμε τώρα και τα νοητικά σχήματα των ενεργειακών έργων που μας συνδέουν με το μέλλον. Στο τομέα του ηλεκτρικού ρεύματος εμφανίζεται επίσημα και από τις ελληνικές απαιτήσεις το EuroAsia Interconnector: Διασύνδεση Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας μεταξύ Hadera (Ισραήλ) και περιοχής Αττικής, γνωστή ως Euro-Asia Interconnector. Το έργο θα έχει μεταφορική ικανότητα 2000 MW και συνολικό μήκος περίπου 1518 km. Το εκτιμώμενο κόστος επένδυσης στον ελληνικό χώρο ανέρχεται στα 800 εκατομμύρια με 1 δισεκατομμύριο ευρώ , ο πλωτός σταθμός αεριοποίησης στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης: Πλωτός Σταθμός αποθήκευσης και επαναεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στην Αλεξανδρούπολη - INGS LNG Greece με δυνατότητα αεριοποίησης και μετάγγισης 6,1 δις m³ αερίου ετησίως. Η συνολική επένδυση εκτιμάται σε Euro 340εκ., ο χώρος αποθήκευσης φυσικού αερίου στην περιοχή Καβάλας: Εγκατάσταση αποθήκευσης στη Ν. Καβάλα, σε εξαντλημένο κοίτασμα φυσικού αερίου. Το εκτιμώμενο κόστος της επένδυσης ανέρχεται στα 400 εκατομμύρια ευρώ. και βέβαια ο αγωγός φυσικού αερίου Eastern Mediteranean: Αγωγός από υπεράκτια περιοχή Κύπρου προς Ελληνική Ενδοχώρα μέσω Κρήτης. Ο αγωγός Eastern Mediterranean θα μεταφέρει αέριο από τα νέα κοιτάσματα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου στην Ελλάδα και προς την υπόλοιπη Ευρώπη. Το εκτιμώμενο κόστος ανέρχεται στα 6 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτά τα ενεργειακά έργα παίρνουν πλέον και ευρωπαϊκές διαστάσεις. Έτσι ο αγώνας για την ΑΟΖ δικαιώνεται, διότι λειτουργεί σαν πλατφόρμα έναρξης προγραμμάτων μεγάλης εμβέλειας, που δεν έχουν καμιά σχέση με προηγούμενα. Τα έργα αυτά άνηκαν πριν μερικά χρόνια όχι μόνο στην ουτοπία, αλλά στο αδιανόητο, διότι λόγω ραγιαδισμού και μικροπολιτικής σχεδόν κανείς δεν ήθελε να τα πιστέψει ή να τα δει μετά από εξηγήσεις. Ενώ τώρα είναι προγράμματα οράματα που σχεδιάζονται πλέον σε πρακτικό και στρατηγικό επίπεδο δίχως φοβίες και επιφυλάξεις, γιατί ο Ελληνισμός έχει αρχίσει να βλέπει τη συνέχεια και προετοιμάζεται για τα επόμενα βήματα με άλματα που θα χαρακτηρίσουν την εποχή μας, αφού για πρώτη φορά αξιοποιούμε πραγματικά την ενεργοθάλασσα που στηρίζεται πάνω στην έννοια του απέραντου γαλάζιου που δημιουργεί η ΑΟΖ.

Πηγή: http://www.lygeros.org/articles.php?n=15242&l=gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ενεργειακά έργα και ΑΟΖ"

Ο Διογένης και ένα πιάτο φακές

Μία μέρα ο Διογένης έτρωγε ένα πιάτο φακές καθισμένος στο κατώφλι ενός τυχαίου σπιτιού. Δεν υπήρχε σε όλη την Ελλάδα πιο φθηνό φαγητό από μία σούπα με φακές. Μ' άλλα λόγια, αν έτρωγες φακές σήμαινε ότι βρισκόσουν σε κατάσταση απόλυτης ανέχειας.

Πέρασε ένας απεσταλμένος του άρχοντα και του είπε:

«Α! Διογένη, Αν μάθαινες να μην είσαι ανυπότακτος κι αν κολάκευες λιγάκι τον άρχοντα, δε θα ήσουν αναγκασμένος να τρως συνέχεια φακές.»

Ο Διογένης σταμάτησε να τρώει, σήκωσε το βλέμμα και κοιτάζοντας στα μάτια τον πλούσιο συνομιλητή του αποκρίθηκε:

«Α, φουκαρά αδελφέ μου! Αν μάθαινες να τρως λίγες φακές, δεν θα ήσουν αναγκασμένος να υπακούς και να κολακεύεις συνεχώς τον άρχοντα.»

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ο Διογένης και ένα πιάτο φακές "

Διάλεξη του Ν. Λυγερού με θέμα: "Νοῦς ὑγιής ἐν σώματι ὑγιεῖ ". Λεμεσός 09/05/2014

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Διάλεξη του Ν. Λυγερού με θέμα: "Νοῦς ὑγιής ἐν σώματι ὑγιεῖ ". Λεμεσός 09/05/2014 "

Η πολεμική τεχνολογία στην Αρχαία Ελλάδα

 

Από τις δύο μεγάλες σχολές μηχανικών της Αρχαίας Ελλάδας, της Σικελικής του Αρχύτα του Ταραντίνου και της Αλεξανδρινής του Διάδη του Πελαίου, έμελλε να προκύψει η γένεση του πρώτου πυροβόλου όπλου. Η πολύχρονη χρήση των βλητικών μηχανών στην μακεδονική εκστρατεία της Ασίας, εξάντλησε κάθε πειραματικό στάδιο μηχανικών εφαρμογών και έδωσε την δυνατότητα να αναζητηθούν νέες μορφές όπλων με ακόμα καλύτερη κατασκευή και αυξημένο βεληνεκές.

 

Στις ραψωδίες Δ και Φ της Οδύσσειας, ο Όμηρος, αναφερόμενος στον περίφημο τοξότη Πάνδαρο και στο ισχυρότατο τόξο του με το οποίο τραυμάτισε το Μενέλαο, καθώς και στο εξίσου ισχυρότατο τόξο του Οδυσσέα με το οποίο σκοτώθηκαν οι μνηστήρες από το μοναδικό αξιόλογο χειριστή του, παρουσιάζει τις αρχαιότερες αρχές της βλητικής. Στα δύο παραπάνω τόξα διαφαίνεται η ανάγκη της αύξησης του βεληνεκούς και η ανάλογη ανάγκη της αύξησης της ισχύος του. 

 

Τόσο οι τοξότες, οι ιπποτοξότες ή εφιπποτοξότες (Ηρόδοτος 9,49) όσο και οι ακοντιστές (Θουκυδίδης 3,97 και Ηρόδοτος 8,90), υπήρξαν αντικείμενο ιδιαίτερης μελέτης από τους αρχαιότερους μηχανικούς. Το βεληνεκές και η ισχύς του βλήματος αφενός και τα όρια φυσικής αντοχής του χειριστή αφετέρου, διαπιστώθηκε ότι βρίσκονταν σε μια αλληλοεξάρ-τηση αναλογιών. Με τις εμπειρίες της γνώσης αυτής, η βλητική πέρασε στο δεύτερο στάδιο του διάμεσου (δηλαδή της χρήσης αντικειμένου με την παρεμβολή κάποιου μέσου). Στο στάδιο αυτό, μετά τη χρήση των τόξων καθιερώνονται και οι σφενδόνες. 

 

Μάλιστα τα ομηρικά κείμενα αναφέρονται σε ένα εκλεκτό τύπο πολεμιστή για τον οποίο δεν υπάρχει θέση στη σύγχρονη πολεμική διαδικασία. Πρόκειται για τον αμφιδέξιο πολεμιστή. Στην κατηγορία αυτή ανήκε, για παράδειγμα, ο Αστερόπαιος, ο οποίος «εξεσφενδόνιζε ταυτόχρονα δύο δόρατα, αφού ήταν μοναδικό στο να χρησιμοποιεί και τα δύο του χέρια με τον ίδιο τρόπο» (Ιλιάδα Φ162-163). Αυτό δείχνει ότι οι δεξιόχειρες και αριστερόχειρες τοξότες και σφενδονίτες δεν αντιστοιχούσαν σε δύο σύνολα στρατιωτών, αλλά σε ένα με τις ειδικότητες χειριστού τόξου και χειριστού σφενδόνης. 

 

Σύμφωνα με το Στράβωνα, οι σφενδόνες επινοήθηκαν από τους Αιτωλούς στην περίοδο των πολέμων τους εναντίον των Επειών. Στην αρχική κατασκευή τους περιγράφονται σαν κοινοί ιμάντες πλατύτεροι στο μέσον, ή σαν τεμάχια δέρματος με προέκταση ιμάντων, ταινιών, σχοινιών ή αλυσίδων (κώλων) στα άκρα τους. Ο όρος «βελοσφενδόνη» που συναντάται στον Πλούταρχο (Σύλλας, 18), αναφέρεται στην εξέλιξη του όπλου αυτού, όπως και η κεστροσφενδόνη . 

 

Η τελειότερη μορφή της εξέλιξης αυτής ήταν η χειροβαλλίστρα, φορητή χειροσφενδόνη με μεγάλη βλητική δύναμη λόγω της χρήσης μεταλλικών ελατηρίων. Η χρήση του όπλου αυτού στα πεδία των μαχών ήταν αρκετά αποτελεσματική, και ακριβώς για το λόγο αυτό συναντάμε τη συμμετοχή σώματος σφενδονιτών στο στρατό του Δημήτριου του Πολιορκητή, στα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα. Η μηχανοποίηση της τοξοβολίας, όπως φαίνεται από τις μετέπειτα κατασκευές, χωρίστηκε σε δύο σχολές έρευνας και εφαρμογής. 

Στις έρευνες των σχολών αυτών το αντικείμενο επικεντρώθηκε στο βεληνεκές, στην αποτελεσματικότητα, στην πρακτική εφαρμογή, στην οικονομία στρατιωτικών δυναμικού και, οπωσδήποτε, στην ενέργεια που απαιτούσε σφαιρικές και πολυποίκιλες γνώσεις. 

 

Για το λόγο αυτό διαπιστώνουμε πως οι εφαρμογές πρωτότυπων θεωριών, όπως αυτή των συνδυασμών, αναγνωρίστηκαν και διερευνήθηκαν πρώτα με τη διαίσθηση και ύστερα με την πρακτική χρήση. Μάλιστα, αν μεταφερθούμε στο πεδίο δοκιμών του νεογέννητου πυροβολικού του 4ου π.Χ. αιώνα, θα δούμε τη θεωρία των συνδυασμών σε πλήρη εφαρμογή. Χειριστές, σημειωτές, γεωμέτρες, τοπογράφοι και εκτιμητές συμβάλλουν στην ανεύρεση του σωστού βεληνεκούς, όπου το βλήμα θα μεταφέρει και θα αυξήσει στην πορεία του την ορμή και τη δύναμη της αρχικής του ενέργειας. 

 

Ο συνδυασμός για τη λύση τέτοιων προβλημάτων, με ανομοιογενή υλικά βλητικής (πέτρες, βέλη, ακόντια, μολύβδινα βλήματα, πυρφόρα υλικά και άλλα) είχε σαν αποτέλεσμα την αυξομείωση του μεγέθους των τηλεβόλων. Η μία σχολή προσανατολίστηκε προς τη σμίκρυνση και η άλλη προς τη μεγέθυνση των μηχανών. Τα αντίστοιχα κατασκευάσματα τους διακρίνονται στις λιθοβόλες σφενδόνες και τις χειροβαλλίστρες αφενός, και στις βαλλιστρίδες και τους τριταλινυαίους καταπέλτες αφετέρου. Ωστόσο, η ιστορία των βλητικών αυτών μηχανών αριθμεί τουλάχιστον δύο χιλιετίες. 

 

"Etodomo", οι αρχαιότεροι οπλοποιοί 

Η προπαρασκευή για πόλεμο, η οποία και δημιούργησε τις αρχαιότερες συντεχνίες κατασκευαστών όπλων, ήταν άμεσα εξαρτημένη από τους σιδεράδες, χαλκουργούς ή ορειχαλκουργούς, που στα συλλαβικά κείμενα της μυκηναϊκής εποχής τους συναντάμε με το γενικό όρο «ΚΑΚΕWΈ». 

 

Μια ενδιαφέρουσα προφορά του όρου αυτού, που προτείνεται από τον καθηγητή Πολ Φορ, η «ΚΗΑLΚΕWΕS» ανταποκρίνεται στο ετυμολογικό φάσμα που συνδέει τις αρχαιότερες μορφές του ελληνικού αλφάβητου (κυπριακό και κρητομυκηναϊκό) με σημερινά τοπωνύμια (Χαλκίδα, Χαλκιδική και άλλα) και, πάνω απ' όλα, μας δίνει την ουσιαστική ερμηνεία του παρακάτω χωρίου του ιστορικού Διόδωρου του Σικελιώτη: 

 

«Οι δε Τύριοι χαλκείς έχοντες τεχνίτας και μηχανοποιούς κατασκεύασαν φιλότεχνα βοηθήματα». (Ιστορική βιβλιοθήκη 12, 43) Τα φιλότεχνα βοηθήματα, διάφορες βλητικές και άλλες αμυντικές μηχανές (βλέπε Επιστήμη και Τεχνολογία, τεύχος 3), όπως βλέπουμε, ήταν κατασκευασμένα από τους «χαλκείς» (ορειχαλκουργούς) που αναφέρει ο Διόδωρος, δηλαδή τους «ΚΗΑLΚΕWΕS». Σε αυτούς λοιπόν αναφέρονται οι Μυκηναίοι άρχοντες, όταν χρειάστηκε να γίνει αναγκαστική εκποίηση μετάλλων για την κατασκευή όπλων, όπως αναφέρεται σχετικά: 

 

Οι επίτροποι και οι επιστάτες, οι έπαρχοι, οι κλειδούχοι, οι ελεγκτές των καρπών και των συγκομιδών θα παραδώσουν τον ορείχαλκο των ιερών για να κατασκευαστούν αιχμές ακοντίων και λάμες σπαθιών στις παρακάτω αναλογίες: Ο επίτροπος της Πίσας δύο κιλά, ο έπαρχος 750 γραμμάρια. (Πινακίδα ΡΥ, Jn 829). 

Αξίζει να σημειωθεί ότι από την παράδοση αυτή κατασκευάστηκαν 34.000 αιχμές βελών. Οι ενεπίγραφες πινακίδες της Κνωσού, της Πύλου και των Μυκηνών που αναφέρονται στους ορειχαλκουργούς ξεπερνούν τις εκατό. Αν σε αυτές προσθέσουμε και άλλες συναφείς που αναφέρονται στους οπλοποιούς (ETOMODO), στα μέταλλα των ναών (KAKO NAWIYO) ή στους τοξότες (KEKIDE), θα καταλήξουμε στο συμπέρασμα πως η οπλοποιία στήριξε το δόγμα της προπαρασκευής για πόλεμο και δημιούργησε τις βασικές προϋποθέσεις για την εξέλιξη της μηχανικής. 

 

Η αλληλένδετη σχέση της οπλοποιίας με τη μηχανική στηρίχθηκε από το απώτατο παρελθόν στις πλουσιοπάροχες στρατιωτικές χορηγίες. Μετά την Αθήνα και τις Συρακούσες, όπου γεννήθηκε το αρχαιότερο πυροβολικό, η Αλεξάνδρεια και η Ρόδος παρουσίασαν με τη σειρά τους αξιόλογες σχολές. 

 

Η οικονομική ευμάρεια, η ίδρυση της γνωστής Βιβλιοθήκης και η συγκέντρωση της γνώσης στην Αλεξάνδρεια, δημιούργησαν το αρχαιότερο πολυτεχνείο της ιστορίας. Σε διάστημα τριών αιώνων στη σχολή αυτή διερευνήθηκε το ευρύτερο φάσμα των θετικών επιστημών. 

 

Οι χορηγίες των Πτολεμαίων, μεταξύ άλλων, έδωσαν τη δυνατότητα στους ερευνητές να στραφούν στη μελέτη της τελειοποίησης των μακεδονικών πολεμικών μηχανημάτων και στη λύση των προβλημάτων που παρουσίαζε η χρήση τους. 

 

Τα έργα των μηχανικών, Αρχιμήδη (Περί των μηχανικών θεωρημάτων προς Ερατοσθένην έφοδος), Φίλωνα Βυζαντίου (Μηχανική Σύνταξις) Αθηναίου (Περί Μηχανημάτων), Κτησιβίου (Υπομνήματα Μηχανικά), Βίτωνα (Κατασκευαία Πολεμικών Οργάνων) και Ήρωνα του Αλεξανδρέα (Χειροβαλλίστρας Κατασκευής και Συμμετρία), θεωρούνται ο πυρήνας πάνω στον οποία διαμορφώθηκε η επιστήμη της βλητικής. 

 

Στη συνέχεια δίνουμε τις περιγραφές δύο τηλεβόλων της Αλεξανδρινής εποχής, όπως παρουσιάστηκαν αυτές στα πρακτικά της Ακαδημίας Επιστημών του Βερολίνου στις αρχές του αιώνα μας. Πρόκειται για διασωθέντα αποσπάσματα από τη Μηχανική Σύνταξη του Φίλωνα και τα Βερολοποιϊκάτου Ήρωνα Κτησίβιου. Ο πλήρης τίτλος του δεύτερου έργου Ήρωνος Κτησίβιου Βελοποιϊκά δεν έχει εξακριβωθεί σε ποιον συγγραφέα ανήκει. 

 

Σημειώνουμε όμως πως στις κατασκευές του Κτησίβιου, οι περιγραφές των οποίων διασώθηκαν από μεταγενέστερους συγγραφείς, αναφέρονται τριών ειδών τηλεβόλα με τα οποία μπορούσε να εκτελεστεί βολή βαρέων λίθων σε μεγάλη απόσταση. Στις δύο κατασκευές η βολή γινόταν με πεπιεσμένο αέρα (αερότονα τηλεβόλα), ενώ στην τρίτη με τη χρήση ελατηρίων ή τεντωμένων χορδών. 

 

Το τηλεβόλο του Αρχιμήδη 

 

Ο πατέρας της Αναγέννησης Φραγκίσκος Πετράρχης (1304-1374) ενθάρρυνε τους φίλους του να τον βοηθούν στην αναζήτηση χαμένων χειρογράφων της ελληνικής και της λατινικής λογοτεχνίας και στην αντιγραφή αρχαίων επιγραφών, γιατί, όπως έγραψε ο ίδιος, τα κλασικά κείμενα αποτελούσαν ιστορικά ντοκουμέντα και «ήταν το πολυτιμότερο εμπόρευμα από όσα πωλούσαν οι Κινέζοι και οι ’Άραβες» («EPISTOLAE VARIAE» 29). Πράγματι, σαν κυνηγός χειρογράφων, αντέγραψε ιδιοχείρως όσα δεν μπορούσε να αγοράσει και ταυτόχρονα είχε μισθωμένους αντιγραφείς. Αν και αντίθετος του εκκλησιαστικού κατεστημένου, σε ηλικία 42 χρόνων βρέθηκε προϊστάμενος της εκκλησίας της Πίζας. 

 

Σε μια εκκλησιαστική βιβλιοθήκη της Βερόνας ανακάλυψε ένα χαμένο χειρόγραφο του Κικέρωνα, ενώ στη Λιέγη βρήκε το λόγο «PROARCHIA» του ίδιου συγγραφέα. Ο μεγάλος αυτός σοφός λοιπόν, που το πάθος του για την αρχαιότητα του έκανε να ντύνεται με την τήβεννο των αρχαίων συγκλητικών, είναι ο μόνος συγγραφέας που αναφέρεται σχετικά στο τηλεβόλο του Αρχιμήδη. Στο έργο του «DE REMEDIIS URTIUSQUE FORTUNAE» (Περί θεραπευτικών μέσων εκατέρας των τυχών) διαβάζουμε: 

 

Έχω αναρίθμητες μηχανές και βλητικά (βαλλιστικά) μηχανήματα. Τον μη επιδεκτικόν μίμησης κεραυνό κατόρθωσε να τον μιμηθεί η ανθρώπινη μανία καταστροφικότητας. Οι εξακοντιζόμενοι από τις νεφέλες του ουρανού κεραυνοί, εξεσφενδονίζονται τώρα από ένα φονικό μηχάνημα (όργανο), η κάνη του οποίου είναι κατασκευασμένη από σκληρό ξύλο. 

Μερικοί πιστεύουν ότι το μηχάνημα αυτό εφευρέθηκε από τον Αρχιμήδη, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας των Συρακουσών από τα στρατεύματα του στρατηγού των Ρωμαίων Μάρκελλου. Αλλά, όμως, εκείνος (ο Αρχιμήδης) εφεύρε αυτό, στην προσπάθεια του να διαφυλάξει την ελευθερία των συμπολιτών του και να αποτρέψει την καταστροφή της πατρίδας του. 

 

Ωστόσο δε θέλησε να προχωρήσει στην τεχνική περιγραφή του όπλου αυτού. Το μυστικό διατηρήθηκε έναν ολόκληρο αιώνα μετά το θάνατο του Πετράρχη και παρουσιάστηκε από έναν άλλο συλλέκτη αρχαίων χειρογράφων, ο οποίος μάλιστα την ιδιοποιήθηκε. Πρόκειται για το διάσημο Ιταλό ζωγράφο και μηχανικό Λεονάρντο Ντα Βίντσι (1452-1519) που στην πραγματεία του με τίτλο Architronio παρουσίασε το παραπάνω τηλεβόλο. 

 

Τα σχέδια και οι σημειώσεις του αναφέρονται στο μηχάνημα για το οποίο μας πληροφορεί ο Πετράρχης. Πρόκειται για ένα τηλεβόλο με κάνη δύο μέτρων μήκους και διάμετρο μερικά εκατοστά. Στο άκρο της κάνης που ο χειριστής τοποθετούσε το σφαιρικό βλήμα, ήταν προσαρμοσμένο μέσα σε ένα δοχείο το οποίο ήταν κλεισμένο αεροστεγώς. Το δοχείο αυτό θερμαινόταν μέχρι το σημείο της διαπύρωσης. Από άλλο δοχείο, το οποίο βρισκόταν λίγο ψηλότερα, μεταφερόταν απότομα με τη χρήση ειδικής στρόφιγγας νερό στο διάπυρο δοχείο. Η ενέργεια που δημιουργούσε η αστραπιαία μετατροπή του νερού σε ατμό, εξεσφενδόνιζε το βλήμα. 

 

Ο καθηγητής Ευάγγελος Σταμάτης που ασχολήθηκε διεξοδικά με τα έργα του Αρχιμήδη, υποστηρίζει ότι το σφαιρικό βλήμα του τηλεβόλου ήταν λίθινο ή μεταλλικό, βάρους 36 κιλών και κάλυπτε ένα βεληνεκές έξι σταδίων, περίπου 1200 μέτρα. Αν και ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι δεν αναφέρει την πηγή των πληροφοριών του για την κατασκευή του τηλεβόλου, σήμερα είναι επίσημα παραδεκτό ότι πρόκειται για το μηχανικό επίτευγμα του Αρχιμήδη. 

 

Σε μια συλλογική εργασία αφιερωμένη στους κώδικες και τα σχέδια του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, η οποία παρουσιάστηκε σε ειδικό ένθετο του περιοδικού Europeo tο 1982, γίνεται μία πλήρης παρουσίαση του έργου, συμπεριλαμβανομένων και των κωδίκων της Μαδρίτης που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα, το 1967, καθώς επίσης και ενός άλλου χειρογράφου που βρέθηκε στη Φλωρεντία και εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1975 από τον Cadro Pedretti. 

 

Στην εργασία αυτή, από την οποία προέρχεται και το πρωτότυπο σχέδιο του τηλεβόλου του Λεονάρντο, οι παραπάνω ερευνητές αναφέρονται «στο κανόνι θερμικής ενέργειας του Αρχιμήδη, το οποίο παρουσίασε ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι σε ένα χειρόγραφο της περιόδου 1487-1490». Μάλιστα οι ίδιοι συμπεραίνουν ότι ο Λεονάρντο χρησιμοποίησε τις πληροφορίες του Πετράρχη ή άλλες πηγές που ακόμα παραμένουν απροσδιόριστες (σημειώνοντας το όνομα του ιστορικού Gugliemo Di Pastregno). 

 

Στο ίδιο κείμενο επίσης διαπιστώνεται και το συμπέρασμα πως η χρήση θερμικής ενέργειας στο όπλο του Λεονάρντο προέρχεται από τις «περί ατομικίνηοης» θεωρίες του Ήρωνα της Αλεξάνδρειας. 

 

Η καταστροφή της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας αποτέλεσε την τροχοπέδη της καλπάζουοας τεχνολογικής έρευνας, η οποία κυοφορούσε ήδη την επιστήμη της ρομποτικής (αυτοματοποιητικής) με τις γνωστές κατασκευές του Ήρωνα και των άλλων μηχανικών. Το αποτέλεσμα της διασποράς των επιστημόνων και των έργων που διασώθηκαν θεωρείται σαν μια από τις μεγαλύτερες απώλειες του ελληνισμού. 

 

Τα δευτερεύοντα πνευματικά κέντρα της εποχής (Αθήνα, Ρόδος, Πέργαμος, Κόρινθος, Αντιόχεια) δε στάθηκαν ικανά να προσελκύσουν τη διανόηση της Αλεξάνδρειας. Οι επερχόμενες δυνάμεις των Ρωμαίων, του χριστιανισμού, των Βυζαντινών και της αραβικής διανόησης, επωφελούμενες από τη διασπορά αυτή, επιδόθηκαν στην αφομοίωση των όσων απέμειναν. 

 

Το τέλος της Αλεξανδρινής σχολής, επίσης, συνδέεται και με τους συλλέκτες των παλιών χειρογράφων. Από τις πληροφορίες του Σενέκα αλλά και τη θωράκιση των Αράβων με πολλά βλητικά μηχανήματα, φαίνεται ότι, η δεύτερη μεγάλη διασπορά της διανόησης των ελληνιστικών κέντρων της Ανατολής, που έγινε μεταξύ 6ου και 7ου μ.Χ. αιώνα, ωφέλησε ιδιαίτερα τους ’ραβες. Έτσι εξηγούνται και τα χιλιάδες ακαταχώρητα αραβικά χειρόγραφα της βιβλιοθήκης του πανεπιστημίου της Ινδικής πόλης Aligarth. 

 

Συνδετικοί κρίκοι της αλεξανδρινής εποχής με την Αναγέννηση είναι, ο νεοπλατωνικός πανεπιστήμονας Πρόκλος, ο αρχιτέκτονας-μηχανικός Καλλίνικος ο Ηλιουπολίτης, ο Μάρκος ο Γραικός, ο Ηρών ο Βυζάντιος και άλλοι σοφοί τους οποίους θα δούμε στη συνέχεια της έρευνας για τους σχεδιαστές όπλων του Βυζαντίου.  anistor.gr

 

 

Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η πολεμική τεχνολογία στην Αρχαία Ελλάδα"