Η ΠΛΗΡΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ - ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ-ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ-ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ ΚΑΙ ΟΝΟΜΑΤΩΝ - ΣΥΝΕΧΗΣ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ - ΟΛΑ ΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ ΕΧΟΥΝ ΚΑΠΟΙΑ ΣΗΜΑΣΙΑ - ΤΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΦΟΡΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑΣ - ΚΑΙ ΒΕΒΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ - Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ - ΚΑΛΗ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ ΣΤΟΥΣ ΦΙΛΙΣΤΟΡΕΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΜΑΘΕΙΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ.
ΚΑΛΩΣ ΗΛΘΑΤΕ ΣΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΜΑΣ
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τρίτη 7 Δεκεμβρίου 2010

ΕΛΛΗΝΟ-ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ

Ο Κώστας Μπίρης, στο βιβλίο του «Αρβανίτες», παραθέτει επίθετα αρβανίτικης προέλευσης όπως προκύπτουν από καταλόγους ονομάτων καπεταναίων και απλών στρατιωτών που αναφέρονται σε έγγραφα του βενετικού αρχείου και άλλα κείμενα του 15ου και 16ου αιώνα. Επίθετα που έχουν επιβιώσει ως σήμερα, εξελληνισμένα τόσο ώστε να θεωρούνται πλέον ελληνικά, παρ' ότι δεν παύουν να υποδηλώνουν αρβανίτικη καταγωγή.

Αδάμος (και Αδάμης)
Βαρλάμης (συχνό στη Σπάρτη)
Βέρβερης (τυφλός)
Βλαντής
Γιάτας (μακρύς)
Γκάζας (γελαστός)
Γκέρμπεσης (Γερβάσιος)
Γκίνης (Γιάννης, συχνό στην Υδρα, στο Κορωπί, στα Καλύβια του Κουβαρά και στον Μαραθώνα)
Γκιόλμας
Γκλιάτης (μακρύς)
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΕΛΛΗΝΟ-ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ"

Δευτέρα 24 Αυγούστου 2009

ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΑ-ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ


ΒΗΛΑΡΑΣ-ειναι επαγγελματικο,απο την αρβ.λεξη βηλαρ=τοπι,δηλ.αυτος που πουλα υφασματα.
ΒΟΥΚΛΙΖΑΣ-σκωπτικο παρωνυμιο απο την αρβ.λεξη bukleze-a=η νυφιτσα.
ΒΡΕΖΑΣ-προερχεται απο την αρβ.λεξη μπρεζε=το ζωναρι,με τροπη του μπ σε β,μετα απο λογια επεμβαση.
ΓΚΡΙΤΖΑΛΑΣ-ειναι παρωνυμιο,απο την αρβανιτικη λεξη grizhele-a=η καρακαξα.Προφανως,οπως ολα τα παρωνυμια,τα παρατσουκλια,απεδιδε καποιο ιδιαιτερο χαρακτηριστικο του φεροντος το ονομα.
ΓΚΡΕΠΗΣ-grep-i=το αγκιστρι.Συναφη τα αρχαια ελληνικα,γριπος=το διχτυ των ψαραδων και γρυπος=κυρτος.
ΓΚΡΕΣΤΑΣ-greste-a=η αγουριδα.
ΓΚΡΙΚΑΣ-παρωνυμιο,γκρικ=λαιμος.
ΓΚΡΟΠΑΣ-μαλλον προερχεται απο τοπωνυμιο,οχι σπανιο σε αρβανιτικες περιοχες.Γκροπα(grope-a)σημαινει ο λακκος,το ορυγμα.
ΓΚΡΟΥΜΑΣ-παρωννυμιο,grumas-zi=o λαρυγγας.
ΓΟΛΕΜΑΤΗΣ-ειναι δηθεν εξελληνισμενος τυπος των αρβ.λεξεων γκολ ε μαδ=στομα μεγαλο,προσωνυμιο που αποδιδοταν σκωπτικα σε ανθρωπους λαιμαργους η σε οσους συνηθιζαν πομπωδεις εκφρασεις.Δειτε τα ομορριζα ονοματα Γκολιας,Γκολεμας,Γκολεμης,Γολεμης.
ΔΑΓΚΛΗΣ-πατριδωνυμικο που υποδηλωνει καταγωγη απο την περιοχη Νταγκλη της Αλβανιας.Η τροπη του ντ σε δ αποτελει επεμβαση των λογιων,οπως συμβαινει σε πλειστα ονοματα,Μποτσαρης-Βοτσαρης.Ο μουσουλμανος αντιπαλος του Καραισκακη στην Αραχωβα Μουσταμπεης Νταγκλης ο Καφιαζεζης.
ΔΟΥΝΗΣ-την ιδια τροπη εχουμε και στο ονομα αυτο.Ειναι δηθεν εξελληνισμενος τυπος του Ντουνης,που κι αυτο με τη σειρα του ειναι το αρβανιτικο υποκοριστικο του βαπτιστικου ονοματος Αντωνης.
ΔΩΡΙΖΑΣ-doreze-a=το χερουλι,η λαβη.Επισης σημαινει την χερια,το δραγμα.Ντορεζα λεγεται και το ιδιοτυπο πεταγμα της πετρας απο κατω προς τα πανω,ωστε να διαγραψει καμπυλη τροχια.
ΖΑΡΚΑΝΙΤΗΣ-πατριδωνυμικο που υποδηλωνει καταγωγη απο το Ζαρκανι της περιοχης Νταγκλη της Αλβανιας.Η καταληξη -ιτης ειναι ενδεικτικη της καταγωγης απο τοπο.
ΖΕΓΚΟΣ-πατριδωνυμικο,ο καταγομενος απο τοπωνυμιο Ζεγκου στην περιοχη Καρατροπακ της Δυτικης Αλβανιας.
ΖΕΗΣ-πατριδωνυμικο,ο καγομενος απο το Ζεη Τεπελενιου.
ΖΟΓΚΑΣ-προερχεται απο την αρβ.λεξη ζογκου=πουλι.Γραφεται και Ζωγκας και Ζωγος,Ζωγου.Με το ονομα Ζογκα φερεται μεγαλος μεσαιωνικος αρχοντικος οικος της Αλβανιας με εδρα το ανατολικο ακρο της Μεγαλης Μαλεσιας.Την εξαπλωση του οικου αυτου στον ελλαδικο χωρο δειχνουν τα τοπωνυμια Ζογκα και Μπαρδι Ζογκα στη ΒΔ Πελοποννησο,γνωστα ηδη τουλαχιστον απο το 1461/63(τουρκικο απογραφικο καταστιχο),καθως και τοπωνυμιο παπα Γιαννη Ζογγα (ονομα συνοικισμου)γνωστο απο την απογραφη των Βενετων του 1700 στην περιοχη Θερμησιου της Αργολιδας.
ΖΩΤΟΣ-ζοτ-ι=ο κυριος,ο αφεντης.
ΚΑΓΚΑΣ-kenge=το ασμα,το τραγουδι.Αδυναμια αποδοσης της αρβ.λεξης.
ΘΗΛΥΖΑΣ-thelleze-a=η περδικα.Εδω εχουμε κλασσικη περιπτωση αδυναμιας γραφης των κλειστων φωνηματων,που περιεχει η λεξη αυτη,με συμβολα του ελληνικου αλφαβητου.Απο εκει και περα,η αποδοση της λεξης με τους υπαρχοντες ελληνικους χαρακτηρες επαφιεται στη φαντασια των γραφεων.(το e αμυδρα).
ΚΙΜΠΕΖΗΣκαι ΚΙΜΠΙΖΗΣ-το αυτο ακριβως συμβαινει και εδω.Το ονομα ειναι συνθετο και προερχεται απο τις αρβ.λεξεις kebe=ποδι και izi=ο μαυρος,(το e αμυδρα),σημαινει δηλαδη τον μαυροποδαρο.Η αδυναμια γραφης ειναι φανερη κι απο τις διαφορετικες μορφες με τις οποιες εκφερεται το ονομα.Προφανως παρωνυμιο.
KIKΗΡΑΣ-επαγγελματικο ονομα απο την αρβ.λεξη κικερ-α=το ρεβυθι,δηλ.αυτος που καλλιεργει η πουλα ρεβυθια.
ΚΟΥΜΙΣΗΣ-κι αυτο επαγγελματικο,kemishe=πουκαμισο.
ΚΑΚΑΤΣΗΣ-πατριδωνυμικο,ο καταγομενος απο Κακατσι της ΝΑ Αλβανιας.
ΚΑΒΑΓΙΑΣ-πατριδωνυμικο επισης,ο προερχομενος απο την Καβαγια της κεντρικης Αλβανιας.Και τα δυο παραπανω ονοματα αποτελουν δειγμα σχηματισμου επωνυμων με τη θεση αυτουσιου του τοπωνυμιου ως οικογενειακου ονοματος.Ειναι κατεξοχην αρβανιτικη συνηθεια,οπως δεχεται και ο Ν. Βεης.
ΛΕΖΑΣ και ΛΕΖΟΣ-παρωνυμιο απο την αρβ.λεξη λεζε-α=η ελια στο προσωπο η στο σωμα.ΛΕΠΟΥΡΗΣ,ΛΕΠΟΥΡΑΣ-παρωνυμιο ,λεπουρ-ι=ο λαγος.
ΛΙΑΚΡΑΣ-λιακρ-α=τα χορτα.
ΛΙΑΜΠΟΤΗΣ-λιαμποτ-ι=ενα ειδος χορτου.
ΛΙΑΣΚΑΣ-λιασκ-α=το κλημα που παραχωνουν για καταβολαδα.
ΛΟΥΒΑΡΗΣ-λουβερ=δηλητηριο.
ΛΙΑΡΑΣ και ΛΙΑΡΟΣ-λιαρε-α=το παρδαλο,το ποικιλοχρωμο,το καταστικτο.

               Τ. 
Τάτας  < tattë  - a,  στην παιδική γλώσσα, ο  πατέρας, ο τάτας.
Τατούλης,   χαϊδευτ.   του τάτας, ο μπαμπακούλης.
Τάτσης <  taç,- i, το τελευταίο παιδί μιας  οικογένειας.
Τέτας  < το αριθμ.  tetë, (i,e)=  όγδοος, Ίσως, το όγδοο παιδί μιας οικογένειας.
Τζαμουράνης < Τσιαμουράνης < πατριδωνυμικό Τσιαμουριά,
 ο κάτοικος της   Τσιαμουριάς ή   ο καταγόμενος  από αυτήν. 

Τζατζάς  <  xhxha,- i,  ο αδερφός του πατέρα, ο θείος. 
Τζιτζελώνης  <  xixëllonjë,- a, πυγολαμπίδα,  κωλοφωτιά.
Τζούτζης <  xhuxh,- io  Τζουτζές,  ο νάνος της αλβαν. μυθολογίας,
 ο  Τσούτσος, παλαιός κάκοσμος  χαρακτηρισμός κατοίκων της κωμόπολης  Μικρομάνη ΒΔ της Καλαμάτας.  
Τόγκας <  togë-a,  ο  λευκό ένδυμα, ιμάτιο των ιερέων και λοιπών  επισήμων στην αρχαία  ρώμη. 
Τορολάκος < torollak,-u,, ο βλάκας, ο ηλίθιος.
Τούντας α) < tundës, -i, κάδη, το τουμπέκι.
Τούντας β) <  tundë, - i,  η σκάφη που δέρνουν το γάλα
Τορολάκος i,  <torollak,-u, ο  βλάκας, ο ηλίθιος.
για να εξάγουν το βούτυρο.
Τούμπας <  tubë, - a, η αγέλη.
Τούφας <  tufë, - a, η ανθοδέσμη, το μπουκέτο, το κοπάδι,
Τράγκας <  tragë, - a,  το  ίχνος,  το σημάδι.
Τράγκας πιθ. <  tragë σημάδι, ίχνος· σημαδεμένος (;).
Τράστος <  trastë, - a, τορβάς, δισάκι.
Τράσης <  trashë, (i,e), ο χοντρός, ο παχύσαρκος.
Τρεγκτάρηςtregtar, - i  έμπορος
Τρεμπέλας, ίσως <   trembëlak-u, αυτός που τρέμει, ο  άτολμος
Τρίκας <  trikë, - a, το θερμοβότανο, το θερμόχορτο.
Τρίμης  < trim -  io  «άντρας», ο  θαρραλέος, το παλικάρι, ο σωματοφύλακας.
Τροκάνας <  trokë, - ja, το τροκάνι στο λαιμό των μεγάλων ζώων,
Τρούμης <  trumë, - a, <  λατιν. turma,   το τσούρμο

Τσιάκας <  çakë,- a,  μικρό κουδούνι, τσακλοκοκούδουνο,
Τσιάμης  < Τσιάμης < Τσαμουριά, Çamëria (Θεσπρωτία) < τον ποταμό Θύαμις (Καλαμάς).
Τσαπόγας <  capok,-u,=  το κόκαλο του μπουτιού, μηριαίο, οστό  
Τσέργας < αλβ. cergë, - a, = τσέργα, φλοκάτη
Τσερδούκουλης  <   = κορυδαλλός.
Τσέτης  ομάδα, επιδρομέας, .ληστής
Τσιέτουρας < Τσετούρας <  çetur-i = δοχείο γάλακτος, τσότρα; >Τσίτουρας;;;
Τσίκας  ή Τσικκας (Ντίνας,249)<  cikë, - a, μικρό πτηνό, λίγος.
Τσιναρίδης  <  çinar,-i  = πλατάνι
Τσίντζηρας <  cinxër Τζίτζικας <λατ. cicada, τσικάντα
Τσίτουρας < τσιτ. του Σίτουρας < shitur  πουλημένος (Πούλος/Πούλιος),
 ξεπουλημένος,  αγορασμένος από τους αναδόχους του. (Gjini, 396α΄)
Τσιφλιγκάρης < τσιφλικάς, γαιοκτήμονας.
Τσιφούτης <  çifut, - i,  = Εβραίος, τσιγκούνης  > βλ. λ. Γεροτσιφούτης.
Τσόκας  <   çok, - ku, σφυρί, γλωσσίδι κουδουνιού.
 Τσούκας <  çukë, -a, = κορυφή.
+ Τσούμας  <  çumë, -a,
Τσούνης <  çun, - i  = παιδί
Τσουτρέλης  < çutrë, -a, μικρό δοχείο. Τσότρα για κρασί.
Τσώκος < çοk  u, σφυρί, αστράγαλος. 
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΑ-ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ"
Related Posts with Thumbnails