Του ΣΑΒΒΑ ΚΑΛΕΝΤΕΡΙΔΗ
http://www.onalert.gr
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η Ατλαντίδα για την οποία έχει κανει αναφορά ο Πλάτωνας, ήταν τελικά εκεί που σήμερα βρίσκεται ο μεγαλύτερος βαλτότοπος της Ευρώπης, στη νότια Ισπανία.
“Αυτή είναι η δύναμη των τσουνάμι” δήλωσε ο αρχαιολόγος Ρ. Φρόιντ στο Reuters. “Παρόλο που είναι δύσκολο να το συλλάβουμε το κύμα αυτό μπορεί να φτάσει μέχρι και 60 μίλια μέσα στη στεριά. Αυτό έγινε και εδώ” αναφέρει ο ερευνητής του πανεπιστημίου του Χάρτφονρτ, ο οποίος με την ομάδα του ψάχνει εδώ και χρόνια την πραγματική θέση της Ατλαντίδας.
Για τις έρευνες, η ομάδα χρησιμοποίησε δορυφορικές φωτογραφίες που θεωρούν ότι μπορεί να δείχνουν την βυθισμένη πόλη και την εντοπίζουν βόρεια του Κάδιθ στην Ισπανία. Συγκεκριμένα ισχυρίζονται ότι η Ατλαντίδα βρίσκεται θαμμένη στον πυθμένα του βάλτου της Δόνα Άνα.
Για την εξερεύνηση της περιοχής, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ραντάρ, ψηφιακούς χάρτες και υποβρύχιο εξοπλισμό. Ο Φροιντ έχει βρει επίσης στην περιοχή πόλεις - “μνημεία”, δηλαδή πόλεις που θεωρεί οτι πρόσφυγες από την Ατλαντίδα έχτισαν σε ανάμνηση της κατεστραμμένης πατρίδας τους.
Σημειώνεται ότι ο έλληνας φιλόσοφος Πλάτωνας έγραψε για την Ατλαντίδα πριν από 2.600 χρόνια. Την περιέγραψε ως ένα νησί μπροστά πριν τις “Στήλες του Ηρακλέους”, το όνομα με το οποιό ήταν γνωστά τα Στενά του Γιβραλτάρ στον αρχαίο κοόσμο.
Ο “μύθος της Ατλαντίδας” έιναι μία από τις πιο συναρπαστικές ιστορίες που έχουν απασχολήσει την επιστήμη της αρχαιολογίας. Η μόνη αναφορά για την πόλη μας δίνεται από τον Πλάτωνα ο οποίος αναφέρει ότι η πόλη “σε μία μόνο ημέρα και νύχτα... εξαφανίστηκε μέσα στα βάθη της θάλασσας”. Ο Πλάτωνας είχε πει επίσης ότι η Ατλαντίδα βρίσκεται απέναντι από την πόλη της "Γκαντάρα", το αρχαίο όνομα του σημερινού Κάδιθ.
Τα ευρήματα της έρευνας θα παρουσιαστούν στο National Geographic Channel στην εκπομή “Αναζητώντας την Ατλαντίδα”.
Το ντοκιμανταίρ “ταξιδέυει” στην Τουρκία καθώς επίσης και σε Κρήτη και Σαντορίνη πριν καταλήξει στη νοτια Ισπανία, πέρα από το Γιβραλτάρ. Εδώ έχουμε εικόνα από υποβρύχιες έρευνες που μας δείχνουν σχηματισμούς φτιαγμένους από ανθρώπινο χέρι, που χρονολογούνται στον Αιώνα του Χαλκού.
Εκεί, στο Δέλτα του ποταμού Γουαδαλκιβίρ, οι επιστήμονες μας δείχνουν τα απομεινάρια μίας πόλης χτισμένης σε βαθμίδες.
Το πιο συναρπαστικό σημείο του ντοκιμανταίρ είναι όταν η κάμερα δειχνει το πιο ενδιαφέρον εύρημα που έχει να κάνει με την Ατλαντίδα: Πάνω σε πέτρα είναι χαραγμένη η μορφή ενός πολεμιστή που “φυλάει” την είσοδο της πόλης.
[ Στη λεσβιακή διάλεκτο η λέξη Σαπφώ είναι η αντίστοιχη λέξη της αττικής διαλέκτου σοφή (πρβλ. την αντίστοιχη λατινική λέξη sapientia = σοφία.) Σαπφώ-Ψάπφα είναι παράγωγο της ρίζας σαπ- εξ ου το σήπομαι-σαπίζω, που η πρώτη σημασία του ήταν ωριμάζω· άρα Σαπφώ είναι η ώριμη σοφία.]
Πριν αναλύσουμε την θυελλώδη Σαπφώ, επί τέλους θα τονίσουμε, ότι είναι λάθος ο χαρακτηρισμός της μεγάλης ποιήτριας ως ομοφυλόφιλης. ΗΣαπφώ ήταν παντρεμένη με τον Κερκύλα, κόρη της ήταν η Κλεΐς, αλλά ερωτεύθηκε παθιασμένα τον Φάωνα, για το χατήρι του οποίου και αυτοκτόνησε, πέφτοντας στα αφρισμένα κύματα του ακρωτηρίου Λευκάτας. |
Έχει μεγάλη σημασία, το ότι η Σαπφώ είναι σύγχρονη του Σόλωνος, γιατί γεννήθηκε στην Ερεσό το 630 π.Χ. και πέθανε το 570 π.Χ., ενώ ο Σόλων γεννήθηκε το 640 π.Χ. και πέθανε το 560 π.Χ.. Ο μεγάλος νομοθέτης, που πρόφθασε να ζήσει και να υμνήσει τη μεγάλη Σαπφώ, ήταν αυτός που θέσπισε τον Νόμο εναντίον της Ομοφυλοφυλίας (που υπήρχε και από παλιά), έναν νόμο ιδιαίτερα σκληρό, που αφαιρούσε και το δικαίωμα του λόγου δια παντός («Μήτε λέγειν μήτε γράφειν εξείναι τοις ηταιρηκόσιν») και επί πλέον οδηγούσε στον θάνατο («καταγνωσθέντος αυτού εταιρείν θανάτω ζημιούσθω».) Είναι παραφροσύνη λοιπόν να νομίζουμε, ότι ο Σόλων, που θέσπισε αυτόν τον εξοντωτικό νόμο εναντίον της ομοφυλοφιλίας, θα υμνούσε μία εκτός νόμου ανόητη ομοφυλόφιλη ως: «Μελιχρόν καύχημα των Λεσβίων, ιερά δεκάτη των Μουσών, καλή, Έθνους μουσόληπτον, παιδαγωγόν και ποιήτριαν». Ο Δήμος των Αθηναίων θα ξεσηκωνόταν εναντίον του και θα απαιτούσε την ποινή του θανάτου για τον ίδιον.
Την ύμνησαν επίσης ο Στράβων, ο Αλκαίος, ο Λουκιανός. Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει η γνώμη του συντηρητικού Πλάτωνος, που είναι νεώτερος, αλλά ύμνησε γενναιόδωρα την Σαπφώ, ως δεκάτη μούσα: «Εννέα τινές φασιν τας μούσας είναι. Εγώ δε φημί Λεσβίαν Μούσαν την δεκάτην.» Το περίφημο αυτό επίγραμμα του Πλάτωνος έχει εξαιρετική σημασία, διότι ως νομοθέτης ο Πλάτων στο μνημειώδες έργο του «Νόμοι» (636 και επομ., 835-841) καταδικάζει τελεσίδικα τον ομοφυλοφιλικό έρωτα ως αφύσικο, απορρίπτει ακόμη και τον θεσμό των κοινών συσσιτίων, ανησυχώντας μήπως και τα συσσίτια γίνουν η αιτία να παρασυρθούν και να διαφθαρούν οι νέοι. |
Για την Σαπφώ όλα τα πάθη, οι πόθοι, οι ζήλειες και χωρισμοί δεν είναι παρά ύμνοι στον έρωτα και στο πάθος. Η έμπνευση των μεγάλων και δυνατών έργων της είναι ο ξέφρενος Έρωτας προς τους άνδρες, που αγάπησε και την αγάπησαν. Και οι άρρωστοι από την έλλειψη του έρωτα χριστιανοί, όπως και οι Ρωμαίοι, που εκτόξευσαν τις συκοφαντίες εναντίον της Σαπφούς, έπρεπε να μπουν στο μικροσκόπιο του Φρόυντ, χαρακτηριζόμενοι ως μανιακοί και πάσχοντες από το «Σαπφικό Σύνδρομο», γιατί η μεγάλη μας ποιήτρια απέχει πάρα πολύ από τις αισχρές κατηγορίες. [«Έπειτα πως δεν ντρέπεσθε, να έχετε τόσες ποιήτριες όχι για τίποτε χρήσιμο, άπειρες πόρνες; ...Και η μεν Σαπφώ γύναιον πορνικόν, ερωτομανές, και την εαυτής ασέλγειαν άδει.» (Τατιανός: «Προς Έλληνας», παρ. 33-34, βλ. «Τα υβριστικά κατά των Ελλήνων επίσημα κείμενα της Ορθοδοξίας».]
«...Έρως δ’ ετίναξέ μοι φρένας ως άνεμος κατ’ όρος δρυσίν εμπίπτων...»
Τι είχε λοιπόν τόσο προκλητικό αυτή η μεγάλη ποιήτρια, που ξεσήκωσε το μένος τόσο των κατώτερων συγχρόνων της όσο και κάθε σύγχρονου μισογύνη; Μα απλούστατα η Σαπφώ ήταν μία διάσημη γυναίκα, η κορωνίς της Λογοτεχνίας στο πιο δύσκολο είδος της: Στην Ποίηση. Και ακόμη χειρότερα: Είχε φήμη, όνομα και την καλύτερη Σχολή της εποχής, ενώ η δύναμη των έργων της ξεσήκωνε τον φθόνο των ανδρών, που αδυνατούσαν να την φθάσουν. Η Σαπφώ, που σαν γνήσια Ελληνίδα λάτρευε το Κάλλος, τίποτε το ωραίο δεν άφησε απ’ έξω. Ύμνησε την ομορφιά ανδρών αλλά και γυναικών. |
Αυτό το τελευταίο θεωρήθηκε ως αφοριστικό στοιχείο πρώτα από τους Ρωμαίους, που διασκέδαζαν πνιγμένοι στο αίμα του Κολοσσαίου, και ύστερα από τις ορδές των χριστιανών, που ήταν υποσιτισμένοι ερωτικά και την μισούσαν θανάσιμα. Φόρτωσαν την γυναικεία ομοφυλοφιλία στην Σαπφώ και όχι στην «αγία» πόρνη Μαρία την Αιγυπτία η στην αυτοκράτειρα Σίσσυ, την καταδίκασαν, γιατί ύμνησε την Ατθίδα, την Ανακτορία, την Μεγάρα, την Τελέσιππα, την Γοργώ, την Γύριννα, την Δίκα, την Κυδρώ, την Γογγύλη, την Σελήνη, όπως ύμνησε τον Άδωνι, την Αφροδίτη τα άστρα, την φεγγαρόλουστη θάλασσα, την ασημένια Σελήνη.
Η Σαπφώ και ο Αλκαίος στη Μυτιλήνη (Sir Lawrence Alma-Tadema, 1881.)
Η Σαπφώ κατάφερε να αποσπάσει την Ποίηση από το βαρύ επικό της ύφος και να γίνei η θεμελιώτρια του λυρικού τραγουδιού, αφού και μέχρι σήμερα τα λυρικά τραγούδια περιέχουν δικά της λόγια. Διοχετεύει το δυνατό της πάθος με απλότητα, χωρίς να «φτειασιδώνei» τα ποιήματά της. Σ αὐτὸ το σημείο μοιάζει με τον Οδυσσέα, που, μόλις αντικρύζει την Ναυσικά, την επαινεί λέγοντας: «Οι γονείς σου πρέπει να είναι περήφανοι για σένα, γιατί είσαι λεπτή σαν λυγαριά.» Όλες οι νεαρές κοπέλλες και σε όλους τους πολιτισμούς ανταποκρίνονται κατά 95% σ’ αυτήν την περιγραφή. Αντίθετα στα ανατολίτικα ποιήματα υμνούν ατέλειωτα την κοπέλλα για τα φτειασίδια της, τα στολίδια της, τα βραχιόλια της, τα σκουλαρίκια της, τα βαμμένα φρύδια της, τα δαχτυλιδωτά μαλλιά της, τους στρογγυλούς γοφούς, τα μεταξωτά, που τυλίγουν το κορμί της –και πάει λέγοντας.
Η Σαπφώ δεν χρειάζεται τίποτα. Με μία λέξη της πυροδοτεί το πάθος, την τρέλλα του έρωτα, την μαγεία της ομορφιάς. Στοχεύει στην καρδιά χωρίς «φετίχ», χωρίς «τοτέμ». Πόσους επηρέασε αυτή η γυναίκα; Όλους τους μεγάλους. Τον Πίνδαρο, τον Βακχυλίδη, τον Θέογνι, τον Οβίδιο, τον Οράτιο, τον Κάτουλο, τον Λογγίνο, την «Παλατινή Ανθολογία». Την έβαλαν στο μάτι και οι κωμωδιογράφοι Αντιφάνης, Άμφις, Έφιππος. Στην νεώτερη Ποίηση επηρέασε τον λόρδο Βύρωνα, τον Λεοπάρντι («Σημειώσεις του Μάλτε Λάουρ Μπίργκε»). Ενέπνευσε τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Οδυσσέα Ελύτη. Την Σαπφώ υπερασπίστηκαν μεγάλοι φιλόλογοι όπως οι Βέλκερ, Κλάιν, Σρίφτ, Ρέιναχ, Βιλαμόβιτς, που προσπάθησαν να αποκαταστήσουν ηθικά την μεγάλη ποιήτρια όλων των εποχών.
Η Σαπφώ είναι έμπλεη παθών, έχει πληθωρική δύναμη του πνεύματος, που ξεπετιέται σαν χείμαρρος μέσα από τα δυνατά της έργα. Πως λοιπόν να μην τρέπει σε φυγή τους ανελεύθερους ανθρώπους της Ρώμης και του Χριστιανισμού; |
|
Είναι δύσκολο στη σύγχρονή μας προσωρινότητα, όπου ζούμε με τόσες ηθικο - πολιτικο - οικονομικές κρίσεις, τόσους φόβους και τόσα πάθη, να μπορούμε πάντα να ξεχωρίζουμε ορισμένους όρους, έστω και απλούς, ξεκάθαρα, ξελαμπικαρισμένα. Ίσως ένας αναγνώστης θα τον έλεγε «ανελλήνιστο», αλλά μέσα στα τόσα βάσανα τής καθημερινότητας έρχονται στιγμές, που νομίζω, πως γίνεται εύκολο να μπερδέψει κάποιος τον μαθηματικό όρο «πηλίκον», το αποτέλεσμα δηλαδή τής διαίρεσης δύο αριθμών, με την λέξη «πηλήκιο», που είναι ένα στρατιωτικό κάλυμμα κεφαλής, έστω και αν είναι τούτος ο παγκόσμιος στοχαστής Νο 79 τού 2010. Δύο άλλες λέξεις, που επίσης εύκολα μπορεί να μπερδέψει κάποιος είναι η λέξη «κλειτορίς» και η λέξη «κληρωτίς». Ακόμα και η Google τις μπερδεύει, τουλάχιστον στον τομέα των images! Παρακαλώ πολύ όμως, δώστε πάρα πολλή μεγάλη προσοχή και δείξτε φρόνηση τώρα, διότι εκτός από το ερωτικό, επίσης υπάρχει και το γαστριμαργικό «σημείο G». Αμέ... Τι, παίζουμε; Από πού νομίζετε βγήκε το «τα φάγαμε μαζί»;
Στο Μουσείο λοιπόν τής Αρχαίας Αγοράς στη Στοά Αττάλου υπάρχει μία κληρωτίς ή κληρωτίδα ή ένα κληρωτήριον. Με παρόμοιες κληρωτίδες οι αρχαίοι Αθηναίοι στην εποχή τής αυθεντικής τους δημοκρατίας, πρωτοκαθιέρωσαν μια μορφή τυχαίας επιλογής πολιτών από τον δήμο των Αθηναίων, για να υπηρετούν εθελοντικά είτε ως ένορκοι είτε σε άλλα δημόσια αξιώματα. Οι κληρωτίδες αυτές κατασκευάζονταν από ξύλο ή πέτρα και στην επιφάνειά τους χαράζονταν από πέντε έως έντεκα στενές στήλες από εγκοπές ή διάκενα, συχνά ευθυγραμμισμένα σε πενήντα οριζόντιες σειρές ή συστοιχίες. Tοποθετούσαν δε μέσα στα διάκενα τούτα, ορειχάλκινα πινάκια στοιχείων αναγνώρισης, τα οποία έφεραν οι πολίτες, που εθελοντικά υπηρετούσαν ως ένορκοι ή σε άλλα δημόσια αξιώματα.
Πινάκιο στοιχείων αναγνώρισης με το όνομα «Αρχίλοχος Φαληρεύς». Οι Αθηναίοι λοιπόν, χρησιμοποιούσαν παρόμοιες κληρωτίδες γιά την εφαρμογή τής αυθεντικής τους δημοκρατίας. Κάθε κληρωτίδα ή κληρωτήριον έφερε στην αριστερή πλευρά έναν χοανοειδή σωλήνα, τον οποίο γέμιζαν με διαφορετικά χρωματισμένες μπάλες. Όταν έμπαιναν σε λειτουργία, ο μηχανισμός τού χοανοειδή σωλήνα, οι χρωματιστές αυτές μπάλες καθόριζαν τυχαία ποιές σειρές εγκοπών θα επιλέγονταν. Καθόριζε δηλαδή τυχαία η κάθε κληρωτίδα ποιές συστοιχίες Αθηναίων πολιτών θα υπηρετούσαν εθελοντικά είτε ως ένορκοι είτε σε άλλα δημόσια αξιώματα. Βλέπουμε λοιπόν, στην πρακτική εφαρμογή τής αυθεντικής δημοκρατίας των Αθηναίων, ένα τεράστιο απόθεμα γνώσης γιά τις στοχαστικές διακυμάνσεις και την επίδραση τής τύχης στο δημιουργικό έργο τής φύσης. Γνώριζαν, πώς να χρησιμοποιούν στοχαστικές διακυμάνσεις και την επίδραση τής τύχης έναντι των κινδύνων, που πάντα απειλούσαν την αυθεντική δημοκρατία τους.
Γνώριζαν δηλαδή, ότι η διαπλοκή μεταξύ των εξουσιών είναι κίνδυνος μέγας. Αν η διαπλοκή τούτη δεν ελεγχόταν μέσω τής τύχης, ήταν θέμα χρόνου να φτάσει στη δικαστική εξουσία και άρα να αλλοιώσει παντελώς τη δημοκρατία. Όταν αυτοί, οι οποίοι εξουσιάζουν, διαπλέκονται με εκείνους, που βρίσκονται εκεί για να τους ελέγχουν, είναι θέμα χρόνου όλοι μαζί να ελέγξουν και τούς δικαστές, για να συνεχίσουν τα εγκλήματά τους. Έτσι, οι Έλληνες νομοθέτες δημιούργησαν μια δυναμική, που δεν επέτρεπε στις εξουσίες να διαπλέκονται. Η δυναμική τούτη εξασφαλιζόταν όχι μόνον από τον απλό διαχωρισμό των εξουσιών, αλλά και από τη διαφορετικότητα στον τρόπο στελέχωσής τους. Ένα μέγιστο λοιπόν μυστικό τής λειτουργίας τής αυθεντικής δημοκρατίας των Αθηναίων κρύβεται, στο ότι τα δύο κύρια όργανα εξουσίας της -η εκτελεστική και η νομοθετική- στελεχώνονταν με διαφορετικό τρόπο. Οι στρατηγοί, που έφεραν την εκτελεστική εξουσία, την οποία σήμερα φέρει π.χ. ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί εκλέγονταν, ενώ οι βουλευτές, οι οποίοι έλεγχαν αυτήν την εξουσία, κληρώνονταν. Εκλέγονταν δηλαδή οι αντιπρόσωποι και κληρώνονταν οι εκπρόσωποι τού δήμου των πολιτών. Οι διαφορές μεταξύ αυτών των ιδιοτήτων είναι ασύλληπτα μεγάλες. Δεν έχουν καμμία σχέση μεταξύ τους σε ό,τι αφορά τη διαδικασία επιλογής και τη λίστα των προσόντων, που απαιτεί η κάθε ιδιότητα, για να αποδώσει, όπως απαιτεί η ομαλή λειτουργία τής αυθεντικής δημοκρατίας. Έρως πολιτικός, πολιτική παιδεία και τύχη είναι τα βασικά συστατικά, που απαιτούνται γιά την εύρεση τού σημείου G τής ομαλής λειτουργίας τής αυθεντικής δημοκρατίας. Διότι ούτε ελέω θεού ούτε ελέω τεχνοκρατίας επιτρέπεται η επιβολή πολιτεύματος. Ας το καταλάβουν επιτέλους αυτό όσοι ενδιαφέρονται γιά την επαναφορά μιάς έστω στοιχειώδους ιδιότητας τού πολίτη (πολιτειότητας) σε εμάς, τους πειθήνιους πλέον υπηκόους τής παγκόσμιας πολυαρχίας, που μας κυβερνά όλους μας και τους εξουσιαστές και τους εξουσιαζομένους. Δρ. Νικόλαος Κ. Γεωργαντζάς (*) (*) Ο δρ. Γεωργαντζάς είναι καθηγητής Συστημικής Δυναμικής στο πανεπιστήμιο Fordham τής Νέας Υόρκης. http://www.freeinquiry.gr |
|
0 μινωικός πολιτισμός τοποθετείται χρονικά από τα τέλη της Νεολιθικής Εποχής μέχρι τις αρχές της Εποχής του Σιδήρου (3200-1000 π.Χ.). Η ονομασία αυτή οφείλεται στον ανασκαφέα της Κνωσού σερ Άρθουρ Έβανς, ο οποίος είχε ως έναυσμα το όνομα του βασιλιά του νησιού, γνωστό και από τη μυθολογία ως Μίνωα.
Η περίφημη τοιχογραφία με τις Γαλάζιες Κυρίες, όπως ονομάστηκαν, από το ανάκτορο της Κνωσού, έργο του 1600 π.Χ. περίπου. |
ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ
Οι πρώτες έρευνες εντοπισμού του μινωικού πολιτισμού στο χώρο της Κνωσού ξεκίνησαν από τον Μίνω Α. Καλοκαιρινό το Δεκέμβριο του 1878. Μια προσπάθεια χωρίς αποτέλεσμα διενήργησε ο Ερρίκος Σλίμαν το 1883, για να έρθει ο σερ Άρθουρ Έβανς να ξεκινήσει με επιτυχία τις έρευνες το 1894 -καθώς το 1898 η Κρήτη ανακηρύχθηκε ανεξάρτητη Κρητική Πολιτεία και οι αρχαιότητες κτήμα της Πολιτείας-, φτάνοντας στο επιστέγασμα των ανακαλύψεων το 1900. Ο ίδιος συνέχισε με την αρωγή του Πέντλμπερι τις ανασκαφές μέχρι το 1932. Μείζονος σημασίας έργο του Έβανς ήταν η αναστήλωση τμημάτων του ανακτόρου της Κνωσού και των γειτονικών κτιρίων. Από τότε οι ανασκαφές συνεχίζονται από την Αγγλική Αρχαιολογική Σχολή και την ΚΓ. Ε.Π.Κ .
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΚΤΟΡΩΝ ΤΗΣ ΚΝΩΣΟΥ |
Δεν ξέρω τι γνώμη έχετε σήμερα για τα σύγχρονα καλλιστεία ομορφιάς. Ορισμένοι τα θεωρούν ένα, ακόμα, θέαμα, ενώ άλλοι ένα χαζό θέαμα. Σίγουρα, όμως, δεν είχαν πάντα την ίδια απήχηση στην Ελληνική κοινωνία. Τα καλλιστεία ομορφιάς στην Αθήνα του 1930 ήταν ένα μέγιστο πολιτικό γεγονός και η Μις Ελλάς κουβάλαγε στις όμορφες πλάτες της την «τιμή» του Έθνους.
Ο πρώτος διαγωνισμός έγινε το 1929. Το πόσο σοβαρή υπόθεση ήταν για τη ζωή των Αθηναίων φαίνεται και από το ότι τα πρώτα χρόνια τα καλλιστεία τα διοργάνωνε η «Ένωσις των Συντακτών». Η πρώτη Μις Ελλάς ήταν η Ασπασία Καρατζά, εγγονή του αγωνιστή του 1821, Παναγιώτη Καρατζά, η οποία μάλιστα διακρίθηκε στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό, στο Παρίσι, όπου κατέλαβε τη δεύτερη θέση. Τον επόμενο χρόνο ο κόσμος είναι περισσότερο ενημερωμένος γύρω από τα καλλιστεία. Ο ίδιος ο Δήμαρχος των Αθηναίων Σπυρίδων Μερκούρη (ο παππούς της Μελίνας) πήρε μέρος στην επιτροπή για την ανάδειξη της Μις Ελλάς, ενώ, κατά τον Δημ.Λαμπίκη, ο δήμαρχος προώθησε την εκλεκτή του Αλίκη Διπλαράκου. Μάλιστα, λέγεται ότι η Αλίκη παρακολουθούσε τα καλλιστεία ως θεατής και τελικά έμαθε ότι επιλέχτηκε να διαγωνιστεί. Όταν προσπάθησε να αρνηθεί την πλησίασε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας (παραβρισκόταν και αυτός στο διαγωνισμό!!) Αλέξανδρος Ζαΐμης και της δήλωσε ότι επιβάλλεται να διαγωνιστεί, γιατί η συμμετοχή της είναι εθνική υπόθεση. Λίγους μήνες αργότερα θα στεφθεί στο Παρίσι ως Μις Ευρώπη και οι εφημερίδες της εποχής παραληρούν από εθνικό ενθουσιασμό. Εφημ. Καθημερινή: «…(η διάκριση της Διπλαράκου) συμβολίζει την επάνοδον της σύγχρονης Τέχνης εις τα αιώνια και άφθαστα πρότυπα της Αρχαίας Ελληνικής παράδοσης…. είναι πανηγυρική αναγνώριση της ελληνικής ευγενίας…η δις Διπλαρακου είναι ένα άγαλμα που ήλθε στον κόσμο για να αναστήση τον κόσμο του Φειδίου».
Κατά την επιστροφή της στην Αθήνα χιλιάδες κόσμου βγήκαν στους δρόμους για να την δουν. Η Πειραιώς γέμισε με κόσμο για να δουν τη Διπλαράκου να περνά. Εκείνη τη νύχτα η Αθήνα, με επίκεντρο την οδό Ερμού, δεν κοιμήθηκε και η γαλανόλευκη κυμάτιζε στα χέρια των “ευτυχισμένων” Ελλήνων (ποιος είπε ότι τούτο το έθνος δεν έχει συνέχεια και συνέπεια;). Η Εθνική χαρά ήταν απερίγραπτη και, όταν στη συνέχεια θα καταλάβει τη δεύτερη θέση στον παγκόσμιο διαγωνισμό, η υπόθεση της Διπλαράκου θα πάρει διαστάσεις μύθου
Η Αλίκη Διπλαράκου πρέπει να ήταν ένας ενδιαφέρον και μορφωμένος χαρακτήρας. Μίλαγε άπταιστα Αγγλικά, Γαλλικά, Ιταλικά (ασύλληπτο εφόδιο για μια γυναίκα της εποχής της), ενώ περιόδευσε στις ΗΠΑ δίνοντας διαλέξεις για τον Αρχαίο ελληνικό πολιτισμό.
Το «ιδιαίτερον του χαρακτήρα της» φαίνεται και από το ότι κατάφερε να μεταμφιεστεί ως άνδρας και να παραβιάσει το άσυλο του Αγίου Όρους. Είναι μια από τις ελάχιστες γυναίκες που το επιχείρησαν και το πέτυχαν στη χιλιόχρονη ιστορία του Αγίου Όρους. Η συντηρητική κοινωνία της Αθήνας έτσι και αλλιώς την αντιπαθούσε. Μετά την “εισβολή” στο Άγιο Όρος το όνομα Διπλαράκου έγινε συνώνυμο του Σατανά
Η Ελληνίδα καλλονή παντρεύτηκε δύο φορές. Απέκτησε τον τίτλο της Λαίδης, Λαίδη Άλις Ράσελ, (ο δεύτερος σύζυγος της ήταν ο σερ Τζον Ράσελ, Δούκας του Μπέντφορντ). Απέκτησε τρία παιδιά και έφυγε από τη ζωή το 2002
Γιώργος Σωτ. Δαμιανός
Η ηχητική των αρχαίων θεάτρων που θαυμάζουμε σήμερα εξασφαλιζόταν με τα αντηχούντα αγγεία που βρίσκονταν κάτω από τα σκαλιά του κοίλου και τα σκηνικά άλλαζαν σχεδόν αυτόματα, όπως αποδεικνύει η πρόσφατη ανασκαφική έρευνα στο Αρχαίο Θέατρο του Δίου. Η τεχνολογία του Αρχαίου Ελληνικού Θεάτρου, και ιδιαιτέρως το Θέατρο του Δίου, έχει απασχολήσει τον αρχιτέκτονα, καθηγητή του ΑΠΘ Γιώργο Καραδέδο, ο οποίος θα παρουσιάσει τα συμπεράσματα της έρευνάς του απόψε στις 7.00 στο πλαίσιο των διαλέξεων των Φίλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου (Τοσίτσα 1).
Ο ίδιος μας είπε ότι «τα αντηχούντα αγγεία τοποθετούνταν σύμφωνα με έναν μαθηματικό υπολογισμό σε κόγχες κάτω από τα σκαλιά του κοίλου, διηρημένα σε αγγεία τέταρτης, πέμπτης, όγδοης και διπλής όγδοης, σύμφωνα με τις αντηχήσεις τους στις διάφορες νότες. Οταν η φωνή των ηθοποιών, περιβάλλοντας τα αγγεία, που είναι στον ίδιο τόνο με αυτήν, προκαλεί την αντήχησή τους, γίνεται πιο δυνατή, πιο καθαρή και πιο μεγαλεπήβολη».
Ολα ξεκίνησαν όπως φαίνεται από την εισαγωγή των μαθηματικών και της θεωρίας των αριθμών από τους Πυθαγόρειους στην αρχιτεκτονική. Τότε χρησιμοποίησαν γεωμετρικές χαράξεις στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό των κτιρίων και ειδικότερα των θεάτρων. «Ειδικά ο σχεδιασμός των θεάτρων επηρεάστηκε σημαντικά από την ακουστική, η οποία διαμορφώνεται σε επιστήμη από τον Αριστόξενο τον Ταραντίνο. Ο Βιτρούβιος στο πέμπτο βιβλίο του αναλύει την αρμονική θεωρία του Αριστόξενου και παραθέτει μουσικό διάγραμμα του Αριστόξενου. Το διάγραμμα αυτό δεν έχει σωθεί. Είναι όμως εύκολο να το αναπαραστήσουμε με βάση τις περιγραφές του Βιτρούβιου. Ο Αριστόξενος μας δίνει τις ακριβείς θέσεις και τις προδιαγραφές των “ηχείων”, δηλαδή των αντηχούντων αγγείων».
Εκτός από τις αρχαίες πηγές, «σύγχρονες ακουστικές έρευνες αποδεικνύουν ότι στα αρχαία θέατρα έχουν εφαρμοστεί βασικές αρχές σχεδιασμού που εξασφαλίζουν ηχοπροστασία, ακουστική ζωντάνια, διαύγεια και καταληπτότητα του θεατρικού λόγου. Μια από τις βασικότερες αρχές είναι η ενίσχυση της φωνής με έγκαιρες, θετικές ηχοανακλάσεις επάνω σε στοιχεία του θεάτρου (δάπεδο ορχήστρας, πρόσοψη κτιρίου σκηνής, λογείο), για την εξασφάλιση ενός φυσικού, αυτοδύναμου (παθητικού) μεγαφώνου, που αναπληρώνει τις ενεργειακές απώλειες, κυρίως στα υψηλότερα καθίσματα του κοίλου».
Αναπαράσταση του μουσικού διαγράμματος του Αριστόξενου για τη θέση των αντηχούντων αγγείων με βάση την περιγραφή του Βιτρούβιου
Το θέατρο ως λόγος και τέχνη εξελίχθηκε μαζί με το κτίριο της σκηνής, τη σκηνογραφία και την τεχνολογική υποστήριξή της. Οι «σκηνικοί αγώνες» απαιτούσαν τέσσερις έως πέντε παραστάσεις την ημέρα. Επρεπε λοιπόν τα σκηνικά να αλλάζουν γρήγορα και εύκολα. Τα θέατρα διέθεταν «θύρες», μεγάλα ανοίγματα στο κτίριο της σκηνής, τα οποία καλύπτονται με ζωγραφισμένους ξύλινους πίνακες ή υφασμάτινα πετάσματα. Για την αυτόματη αλλαγή των σκηνικών αναφέρεται πως είχαν την «περίακτο», μια πρισματική περιστρεφόμενη κατασκευή. Είχαν επίσης το «εκκύκλημα» το «ημικύκλιο» και το «στροφείο», κυλιόμενες εξέδρες, τη «μηχανή» ή «κράδη» και την «γέρανο» για τη μεταφορά στον αέρα ανθρώπων ή των «από μηχανής θεών» και το «θεολογείο», εξέδρα στην οποία κάθονταν οι θεοί για να μιλήσουν με τους θνητούς. Για την αναπαράσταση καιρικών φαινομένων είχαν το «κεραυνοσκοπείο» και το «βρονείο», καθώς και τη «χαρώνεια κλίμακα», υπόγειο διάδρομο για την άνοδο και κάθοδο στον κάτω κόσμο των χθόνιων θεών και των φαντασμάτων.
Η σύγχρονη έρευνα για τον αρχαίο μηχανολογικό εξοπλισμό των θεάτρων καταλήγει σε αντικρουόμενες απόψεις, υποστηρίζει ο κ. Καραδέδος, γιατί βασίζεται σε ελλιπή δεδομένα. «Στο πρόσφατα ανασκαμμένο Θέατρο του Δίου, όμως, παρά την κακή κατάσταση διατήρησής του, σώθηκαν αρκετά στοιχεία, τα οποία τεκμηριώνουν τη θέση και εν μέρει τη λειτουργία αρκετών από τους θεατρικούς μηχανισμούς, όπως των “περιάκτων”, του “θεολογείου”, της “γέρανου”, της “χαρώνειας κλίμακας”, του “κεραυνοσκοπείου”, καθώς και ανασυρόμενης αυλαίας χωρισμένης σε τρία τμήματα».
www.artmag.gr