Μπορεί εμείς οι Έλληνες σήμερα να είμαστε ‘’Γκρεμισμένοι
Κοσμοκράτορες’’ αλλά ποτέ όμως τόσο χαμηλά πεσμένοι ώστε να
ξεχάσουμε τι είμαστε κάποτε!!
Με αυτή την παρήγορη σκέψη θα αρχίσω να ξετυλίγω το κουβάρι
της ιστορίας όταν οι αρχαίοι πρόγονοι μας πριν 2.500 χρόνια έκαναν ακριβώς ότι
κάνουν σήμερα οι σύγχρονοι κοσμοκράτορες αντιγράφοντας με ακρίβεια τις
Ελληνικές μεθόδους σχεδιάζοντας ένα μέλλον που κάποια χρονική στιγμή θα έχει ίσως
την ίδια κατάληξη με αυτή των προπατόρων μας!!
Στον απέραντο γαλάζιο κόσμο του Αιγαίου πελάγους και βορείως
της Λέσβου βρίσκεται το μικρό νησί Τένεδος του οποίου οι γυναίκες θεωρούνταν
από πολλούς ταξιδιώτες οι ωραιότερες της Ελλάδας.
Συνεχίζοντας ακολουθούμε τους Έλληνες στις Βόρειες Σποράδες
στην Ίμβρο την Λήμνο και την Σαμοθράκη.
Οι Μιλήσιοι επιδιώκοντας τον έλεγχο του Ελλησπόντου, ίδρυσαν
στη δυτική του ακτή περί το 560 π.Χ τη πόλη Άβυδο που υπάρχει και σήμερα.
Εδώ ο Λέανδρος και ο Βύρων διέσχισαν κολυμπώντας τα στενά και
ο στρατός του Ξέρξη πέρασε στην Ευρώπη με γέφυρα φτιαγμένη αποκλειστικά με
πλοία.
Ανατολικότερα οι Φωκαείς αποίκισαν την Λάμψακο πατρίδα του
Επίκουρου.
Εντός της Προποντίδας υπήρχαν δύο ομάδες από νησιά, η
Προκόννησος πλούσια σε μάρμαρα, από όπου και η Προποντίδα ονομάστηκε Θάλασσα
του Μαρμαρά, και η Αρκτόνησσος στη δυτικότερη άκρη της οποίας οι Μιλήσιοι
ίδρυσαν το μεγάλο λιμάνι της Κυζίκου κατά το 757 π.Χ.
Κατά μήκος των ακτών η μία πόλη διαδέχονταν την άλλη :
Πάνορμος, Δακτύλιον, Απάμεια, Κίος, Αστακός, Χαλκηδών.
Οι Έλληνες αναζητώντας πάντοτε μέταλλα, σιτηρά και εμπόριο
προχώρησαν στο Βόσπορο και ίδρυσαν την Χρυσόπολη (Σκούταρι) και την Νικόπολη.
Ακολούθως προχώρησαν κατά μήκος της νότιας ακτής της Μαύρης
Θάλασσας και ίδρυσαν την Ηράκλεια (Ποντοηράκλεια) το Τίειο και την Σινώπη –
λαμπρή πόλη όπως έλεγε ο Στράβων με γυμνάσιο ( = γυμναστήριο), αγορά και σκιερά
περιστύλια.
Εδώ γεννήθηκε ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της Κυνικής
Φιλοσοφίας Διογένης ο Κυνικός.
Υπήρχαν επίσης οι πόλεις Αμισός, η Οινόη, η Τρίπολη, η
Τραπεζούς, και τα Κοτύωρα – όπου οι μύριοι του Ξενοφώντα κραύγασαν με χαρά με
την θέα της πολυπόθητης θάλασσας.
Το άνοιγμα αυτής της περιοχής στον Ελληνικό αποικισμό, ίσως
από τον Ιάσονα και αργότερα από τους Ίωνες, έδωσε στις μητροπόλεις διέξοδο για
τον πλεονάζοντα πληθυσμό και το εμπόριο και τις πηγές τροφίμων, του αργύρου και
του χρυσού, όπως και η ανακάλυψη της Αμερικής στην Ευρώπη στις αρχές της
σύγχρονης εποχής μας.
Ακολουθώντας τις ανατολικές ακτές του Ευξείνου Πόντου προς
Βορρά της Μηδικής Κολχίδας, οι Έλληνες ίδρυσαν την Φάσιν και την Διοσκουριάδα
και την Θεοδοσία και το Παντικάπαιο στη Κριμαία.
Στις εκβολές των ποταμών Μπούγκ και του Δνείπερου ίδρυσαν τη
πόλη Ολβία (Νικολάιεφ).
Στο στόμιο του Δνειστέρου τη πόλη Τύρας.
Ακολούθως κινούμενοι νοτιότερα επί της δυτικής ακτής της
Μαύρης Θάλασσας, έκτισαν την Ίστρον ( Κωνστάντζα ), τους Τόμους ( όπου πέθανε ο
Οβίδιος), την Οδησσό (Βάρνα) και την Απολλώνια (Μπουργκάς).
Ο ιστορικός ευαίσθητος ταξιδιώτης μένει έκθαμβος από την
αρχαιότητα αυτών των ζωντανών πόλεων.
Αλλά οι σημερινοί κάτοικοι, απασχολημένοι με τα έργα της δική
τους γενιάς , δεν διαταράσσονται από το βάθος των αιώνων, που μένουν σιωπηλοί
ξωπίσω τους.
Περί το 660 π.Χ οι Μεγαρείς (με βασιλιά τον Βύζαντα) έκτισαν
στο Βόσπορο το Βυζάντιο – που μέχρι χτες λέγονταν Κωνσταντινούπολη και τώρα
Ινσταμπούλ.
(Αλλά και η λέξη Ινσταμπούλ με την οποία οι Τούρκοι μετά το
πρώτο παγκόσμιο πόλεμο αντικατέστησαν επισήμως το όνομα της Κωνσταντινούπολης,
είναι και αυτή Ελληνικής προέλευσης, προερχόμενη κατά τους πρώτους μετά την
άλωση χρόνους εκ παραφθοράς της ελληνικής λαϊκής φράσης <<είς την
Πόλη>>)
Ακόμη και προ της εποχής του Περικλή αυτός ο στρατηγικός
λιμένας έγινε, όπως τον απεκάλεσε αργότερα ο Ναπολέων στη συνθήκη ειρήνης του
Τίλσιτ, το κλειδί της Ευρώπης.
Ο Πολύβιος σε μια περιγραφή του μας λέει ότι η θέση αυτή ήταν
ευνοϊκότερη για την ασφάλεια και την ευημερία από τη θέση οιασδήποτε άλλης
πόλης του κόσμου γνωστής σε εμάς!
Το Βυζάντιο πλούτισε με την είσπραξη διοδίων από τα διερχόμενα
πλοία και της εξαγωγής στον Ελληνικό κόσμο των σιτηρών της νοτίου Ρωσίας (
Σκυθίας) και των Βαλκανίων καθώς και των ψαριών που αλιεύονταν με τόση μεγάλη
ευκολία στα στενά.
Το καμπύλο της σχήμα και ο πλούτος της αλιείας έδωσαν αργότερα
στη πόλη το όνομα
<< Χρυσούν Κέρας >>.
Με τον Περικλή οι Αθηναίοι ακολούθησαν την πολιτική του
Βυζαντίου.
Εισέπρατταν φόρους και
ρύθμιζαν την εξαγωγή των σιτηρών από τη Μαύρη Θάλασσα.
Κατά μήκος της βόρειας ή Θρακικής ακτής της Προποντίδας οι
Έλληνες έκτισαν την Σηλυμβρία, την Πέρινθο ( Ερεγκλί), την Βισάνθη, την
Καλλίπολη, και την Σηστό.
Αργότερα ιδρύθηκαν αποικίες στη νοτιοδυτική ακτή της Θράκης
στην Αφροδισιάδα, τον Αίνο, και τα Άβδηρα – όπου ο Λεύκιππος και ο Δημόκριτος
επρόκειτο να διδάξουν την φιλοσοφία του ατομικιστικού υλισμού.
Απέναντι της Θρακικής ακτής ήταν η νήσος Θάσος << γυμνή
και άσχημη ωσάν ράχις όνου μέσα είς την θάλασσαν>> όπως την περιγράφει ο Αρχίλοχος << αλλά
τόσον πλουσία είς μεταλλεία χρυσού, ώστε τα προϊόντα των επλήρωναν όλα τα έξοδα
της κυβερνήσεως>> .
Στην ανατολική ακτή της Μακεδονίας οι Έλληνες χρυσοθήρες,
κυρίως Αθηναίοι, ίδρυσαν την Νεάπολη, και την Αμφίπολη – η κατάληψη των οποίων
από τον Φίλιππο προκάλεσε το πόλεμο εξαιτίας του οποίου η Αθήνα θα έχανε την
ελευθερία της.
Άλλοι Έλληνες κυρίως από την Χαλκίδα και την Ερέτρια,
κατέλαβαν την Χαλκιδική χερσόνησο και μέχρι το 700 π.Χ ίδρυσαν εκεί 30
πόλεις, πολλές από τις οποίες επρόκειτο
να παίξουν ρόλο στην Ελληνική ιστορία:
Στάγειρα (γενέτειρα του Αριστοτέλη),
Σκιώνη, Μένδη, Ποτίδαια, Άκανθος, Κλεωναί, Τορώνη, και Όλυνθος – καταλήφθηκε
από τον Φίλιππο το 348 π.Χ και γνωστή σε εμάς από την ρητορεία του Δημοσθένη.
Οι τελευταίες ανασκαφές στην Όλυνθο έφεραν στο φως μια πόλη
σημαντικής έκτασης με πολλές διώροφες κατοικίες μερικές μάλιστα είχαν 25
δωμάτια.
Την εποχή του Φιλίππου η Όλυνθος φαίνεται ότι είχε 60.000
κατοίκους.
Από τον αριθμό αυτό, προκειμένου μια δευτερεύουσας πόλης,
μπορούμε να κρίνουμε την γονιμότητα και την επεκτατική δράση των Ελλήνων πριν
από το Περικλή.
Τέλος, μεταξύ της Χαλκίδας και της Ευβοίας, οι Ίωνες άποικοι κατοίκησαν
τα Ευβοϊκά νησιά – Γερονθία, Πολύαιγο, Ικόν, Πεπάρηθο, Σκάνδεια, Σκύρο.
Η τροχιά της αυτοκρατορίας στην ανατολή και τον βορρά είχε
κάνει πλήρη στροφή και ο κύκλος ήταν πλήρης.
Η Ελληνική επιχειρηματικότητα είχε μεταμορφώσει τα νησιά του
Αιγαίου και τα παράλια της Μικράς Ασίας του Ελλησπόντου, της Μαύρης Θάλασσας,
της Μακεδονίας και της Θράκης σε ένα δραστήριο δίκτυο εξελληνισμένων πόλεων,
όπου ανθούσε η γεωργία, η βιομηχανία, το εμπόριο, η πολιτική, η λογοτεχνία, η
θρησκεία, η φιλοσοφία, η επιστήμη, η τέχνη, η ευγλωττία, η απάτη, και η
τρυφηλότητα.
Οι
Έλληνες, στους χρόνους των μεγάλων αποικισμών τους ή του Μεγαλέξανδρου δεν ήταν
κατακτητές.
Ήσαν
μάλλον εξαγωγείς ενός ανώτερου πολιτισμού!!
Αυτές
είναι οι ρίζες του παγκόσμιου ή για την ακρίβεια του Δυτικού πολιτισμού.
Έμενε μόνο να κατακτηθεί μια νέα Ελλάς στη Δύση και να χτιστεί
μια γέφυρα μεταξύ της αρχαίας Ελλάδας και του σύγχρονου κόσμου!
Ο σπουδαίος
προσωκρατικός φιλόσοφος Παρμενίδης έλεγε με ενάργεια ότι :
<<Το Παρόν είναι
μία ακαριαία στιγμή που συνθλίβεται αιωνίως μεταξύ Παρελθόντος και
Μέλλοντος!!>>
Πόσο πράγματι αληθινός είναι ο μέγας δάσκαλος, όταν αντιπαραβάλουμε το μήνυμα που εκπέμπει ο σοφός
λόγος του με τη πορεία και τη μοίρα των Ελλήνων στην ιστορικά διαχρονική πορεία
τους!!!!
Έγραψε και επιμελήθηκε : ο Γιώργος
Χαβαλές