Διάλεξη του Ν. Λυγερού με θέμα: "Αιμοδοσία: η έξυπνη κίνηση". 27/09/2013

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Διάλεξη του Ν. Λυγερού με θέμα: "Αιμοδοσία: η έξυπνη κίνηση". 27/09/2013"

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ: ΕΝΑΣ ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΦΗΤΙΚΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ

Οι περισσότεροι Έλληνες φιλόσοφοι ήθελαν να βρουν το ΕΝ πίσω από τα ΠΟΛΛΑ δηλαδή κάποια λογική ενότητα και τάξη μέσα στην χαώδη πλημμυρίδα και πολλαπλότητα του κόσμου.--

‘’ΕΝ ΤΩ ΠΑΝ’’ είπαν  αλλά το πρόβλημα της φιλοσοφίας ήταν το τι είναι αυτό το ΕΝ.--

Ο Εφέσιος φιλόσοφος είπε το ΠΥΡ.

‘’Αυτός ο κόσμος….δεν έγινεν ούτε από θεόν ούτε από άνθρωπον, αλλά υπήρξε πάντοτε και είναι και θα είναι αείζωον πύρ, αιθόμενον μέτρω και σβεννύμενον μέτρω’’.

Το ΠΑΝ είναι μια μορφή πυρός, είτε στην ‘’κάθοδο’’ του με την προοδευτική συμπύκνωση σε υγρασία νερό και γη, είτε στην ‘’άνοδο’’ του από την γη, σε νερό υγρασία και πυρ. 

Ο φιλόσοφος αν και βρίσκει μια παρήγορη σταθερότητα στο Αιώνιο Πυρ, συνταράσσεται από τις ατελείωτες μεταμορφώσεις του.

Ο δεύτερος σημαντικός πυρήνας της σκέψης του είναι η αιωνιότητα και η πανταχού παρουσία της αλλαγής.

Δεν βρίσκει τίποτα στατικό στο κόσμο, την διάνοια ή την ψυχή.

Τίποτα δεν υπάρχει όλα γίνονται.

Καμιά κατάσταση δεν παραμένει αμετάβλητη έστω και για λίγο.

Το ΠΑΝ παύει να είναι ότι ήταν και γίνεται ότι θα είναι.

Έλεγε ‘’τα πάντα ρεί, ουδέν μένει’’.

Δεν μπορείς να μπεις δύο φορές στον ίδιο ποταμό γιατί τα νερά ρέουν συνεχώς.

‘’Είμεθα και δεν είμεθα’.’

Το Σύμπαν είναι ένα απέραντο ‘’γίγνεσθαι’’.

Η πολλαπλότητα, η ποικιλία, η αλλαγή είναι τόσο πραγματικά όσο και η ενότητα, η ταυτότητα και η ζωή.

Τα ΠΟΛΛΑ  είναι τόσο πραγματικά όσο και το ΕΝ.

Τα ΠΟΛΛΑ είναι το ΕΝ.

Κάθε αλλαγή είναι ένα πέρασμα των πραγμάτων προς ή από την κατάσταση του πυρός.

Το ΕΝ είναι τα ΠΟΛΛΑ.

Ακόμα και μέσα στη καρδιά του πυρός φτερουγίζει η ακατάπαυστη αλλαγή.

Το τρίτο στοιχείο προβληματισμού του φιλοσόφου είναι η ενότητα των αντιθέσεων, η αλληλεξάρτηση των αντιθέσεων και η αρμονία της πάλης.

Για αυτόν ο θεός είναι ημέρα και νύχτα, χειμώνας και καλοκαίρι, πόλεμος και ειρήνη, κορεσμός και πείνα.

Το καλό και το κακό είναι το ίδιο, η αρετή και η κακία είναι μία.

Η ζωή και ο θάνατος είναι το ίδιο, επίσης η εγρήγορση και ο ύπνος, η νεότητα και το γήρας.

Όλα αυτά τα αντίθετα είναι στάδια σε μια κυμαινόμενη κίνηση, στιγμές του αιώνια μεταβαλλόμενου πυρός.

Κάθε μέλος σε ένα αντίθετο ζεύγος είναι αναγκαίο για τη σημασία και την ύπαρξη του άλλου.

Η πραγματικότητα είναι η ένταση και η αλληλεπίδραση, η εναλλαγή και η ανταλλαγή, η ενότητα και η αρμονία των αντιθέτων.

Δεν αντιλαμβανόμαστε πως εκείνο που διαφέρει από τον εαυτό του, συμφωνεί με τον εαυτό του.

Υπάρχει συντονισμός αντιθέτων τάσεων όπως στο τόξο και στην άρπα.

Όπως η ένταση της χορδής, που χαλαρωμένη ή τανυζόμενη δημιουργεί την αρμονία των κραδασμών, που ονομάζεται μουσική ή νότα, έτσι και η εναλλαγή και η πάλη των αντιθέτων δημιουργεί την ουσία και την σημασία και την αρμονία της ζωής και της αλλαγής.

Στη πάλη οργανισμού προς οργανισμό, ανθρώπου προς άνθρωπο, άντρα προς γυναίκα, γενεάς προς γενεά, τάξης προς τάξη, έθνους προς έθνος, ιδέας προς ιδέα, πίστης προς πίστη, οι αντιμαχόμενες αντιθέσεις ,είναι το στημόνι και το υφάδι του αργαλειού της ζωής, που εργάζονται για αντίθετους σκοπούς για να παράγουν την αόρατη ενότητα και κρυφή αρμονία του συνόλου.

Από τα πράγματα που διαφέρουν προέρχεται ο ωραιότερος συντονισμός.

Και οι τρεις αυτές αρχές – πυρ, αλλαγή και ενότητα των αντιθέσεων – ενυπάρχουν στην αντίληψη του φιλόσοφου περί ψυχής και θεού.

Γελάει με εκείνους που προσπαθούν μάταια να εξαγνιστούν από την ενοχή του αίματος μιαίνοντας τον εαυτό τους με αίμα ή που προσφέρουν δεήσεις στα αγάλματα σαν να συνομιλούν με οικίες.

Αυτοί οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τίποτα για την πραγματική φύση των θεών.

Ούτε επίσης δέχεται την ατομική αθανασία.

Όπως όλα τα πράγματα, και ο άνθρωπος επίσης είναι μια μεταβλητή και άστατη φλόγα, που ανάβει και σβήνει όπως το φως την νύχτα.

Αλλά και πάλι ο άνθρωπος είναι πυρ.

Η ψυχή η ζωτική αρχή είναι μέρος της αιώνιας ενέργειας που υπάρχει σε όλα τα πράγματα.

Και σαν ενέργεια ποτέ δεν πεθαίνει.

Ο θάνατος και η γέννηση είναι αυθαίρετα σημεία λαμβανόμενα στην ροή των πραγμάτων από το αναλυτικό ανθρώπινο πνεύμα.

Αλλά από την αμερόληπτη άποψη του Σύμπαντος, είναι απλά φάσεις της ατέρμονης αλλαγής των μορφών.

Ανά πάσα στιγμή κάποιο μέρος μας πεθαίνει ενώ το σύνολο ζει.

Κάθε δευτερόλεπτο ένας από εμάς πεθαίνει ενώ η Ζωή ζει.

Ο θάνατος είναι μια αρχή καθώς και ένα τέλος.

Η γέννηση είναι ένα τέλος καθώς και μια αρχή.

Οι λέξεις μας, οι σκέψεις μας, ακόμα και τα ήθη μας είναι προλήψεις και αντιπροσωπεύουν τα συμφέροντα μας ως ατόμων και ομάδων.

Η φιλοσοφία πρέπει να βλέπει τα πράγματα υπό το πρίσμα του συνόλου.

Για τον θεό όλα τα πράγματα είναι ωραία και καλά και ορθά.

Οι άνθρωποι είναι εκείνοι που θεωρούν μερικά πράγματα εσφαλμένα και μερικά ορθά.

Όπως η ψυχή είναι μια περαστική γλώσσα της ακατάπαυστα μεταβαλλόμενης φλόγας της ζωής, έτσι και ο θεός είναι το αιώνιο πυρ, η ‘’ακατάστροφος’’ δύναμη του κόσμου.

Είναι η ενότητα που συνδέει όλα τα αντίθετα, η αρμονία όλων των εντάσεων, το άθροισμα και η σημασία κάθε πάλης.

Αυτό το θείο πυρ, όπως και η ζωή (γιατί τα δύο είναι παντού ένα), μεταβάλλει πάντοτε την μορφή του και πάντοτε ανέρχεται ή κατέρχεται την κλίμακα της αλλαγής, και πάντοτε αναλίσκει και δημιουργεί εκ νέου τα πράγματα.

Σε κάποια μακρινή ημέρα έλεγε ο φιλόσοφος:

‘’Το πυρ θα κρίνει και θα καταδικάσει όλα τα πράγματα, θα τα καταστρέψει και θα ανοίξει το δρόμο για νέες μορφές σε μια Τελευταία Κρίση ή καταστροφή του κόσμου’’.

Ωστόσο, η λειτουργία του Αθάνατου Πυρός δεν στερείται νοήματος και τάξης.

Αν μπορούσαμε να αντιληφθούμε τον κόσμο στο σύνολο του, θα τον βλέπαμε με μια απέραντη απρόσωπη σοφία, με έναν ΛΟΓΟΝ.

Έτσι θα καταβάλαμε τη προσπάθεια να διαμορφώσουμε την ζωή μας σύμφωνα προς αυτό τον τρόπο της Φύσης, αυτόν το νόμο του Σύμπαντος, αυτήν την σοφία που είναι ο Θεός.

Προέτρεπε τον λαό:

«Είναι φρόνιμον να ακούετε όχι εμέ αλλά τον ΛΟΓΟΝ, να αναζητήτε και να ακολουθήτε την απεριόριστον λογικήν του συνόλου».

Όταν ο Ηράκλειτος εφαρμόζει στην ηθική του αυτές τις τέσσερεις βασικές αντιλήψεις της σκέψης του – ενέργεια, αλλαγή, ενότητα αντιθέσεων και λογική του συνόλου – φωτίζει ολόκληρη τη ζωή και την ανθρώπινη διαγωγή.

Η ενέργεια, υποταγμένη στην λογική και συνδεδεμένη με την τάξη, είναι το μεγαλύτερο αγαθό.

Η αλλαγή δεν είναι κακό είναι δώρο.

Έλεγε με ενάργεια:

«Εις την αλλαγήν ευρίσκει κανείς ανάπαυσιν. Είναι κόπωσις να μοχθή κανείς πάντοτε εις τα ίδια πράγματα και πάντοτε να αρχίζη εκ νέου»

Η αμοιβαία ανάγκη των αντιθέσεων κάνει κατανοητή και άρα συγγνωστή τη πάλη και τα βάσανα της ζωής.

«Διά τους ανθρώπους δεν είναι το καλλίτερον να αποκτούν ό,τι επιθυμούν»

Η ασθένεια, κάνει την υγεία ευχάριστη.

Το κακό, καλό.

Την πείνα, κορεσμό.

Τον μόχθο, ανάπαυση.

Κατηγορεί όσους επιθυμούν το τέλος της διαμάχης του κόσμου.

Δίχως αυτή την ένταση των αντιθέσεων δεν θα υπήρχε «συντονισμός», δεν θα υπήρχε ύφανση του ιστού της ζωής, δεν θα υπήρχε ανάπτυξη.

Η αρμονία δεν είναι τέλος συγκρούσεως, είναι μια ένταση, όπου κανένα στοιχείο δεν νικά οριστικά, αλλά αμφότερα λειτουργούν απαραίτητα(όπως ο ριζοσπαστισμός της νεότητας και η συντηρητικότητα του γήρατος).

Ο αγώνας της ζωής είναι αναγκαίος, για να διαχωρίζονται οι καλύτεροι από τους χειρότερους.

«Ο αγών είναι ο πατήρ όλων και ο βασιλεύς όλων. Μερικούς τους εξέλεξε δια να είναι θεοί και μερικούς δια να είναι άνθρωποι. Μερικούς τους έκαμε σκλάβους και μερικούς ελεύθερους».

Στο τέλος η σύγκρουση είναι δικαιοσύνη.

Ο ανταγωνισμός των ατόμων, των ομάδων, των ειδών, των θεσμών και των αυτοκρατοριών, αποτελεί το ανώτατο δικαστήριο φύσεως, οι αποφάσεις του οποίου είναι ανέκκλητες.

Η θεωρία του θείου Πυρός πέρασε στον Στωικισμό.

Η αντίληψη της τελικής ανάφλεξης διαβιβάστηκε διαμέσου του Στωικισμού στον Χριστιανισμό.

Ο Λόγος ή η λογική της φύσης έγινε στην χριστιανική θεολογία, ο θείος Λόγος, η προσωποποίηση της σοφίας, με την οποία ή διαμέσου της οποίας ο Θεός δημιουργεί και κυβερνά τα πάντα.

Κατά κάποιο τρόπο ο φιλόσοφος προετοίμασε τη πρώτη σύγχρονη αντίληψη περί του φυσικού νόμου.

Η αρετή ως υπακοή στην φύση έγινε σύνθημα του Στωικισμού.

Η ενότητα των αντιθέσεων αναζωογονήθηκε έντονα από τον Έγελον.

Η ιδέα της αλλαγής επανήλθε με τον Μπέρξον.

Η αντίληψη της συγκρούσεως και της πάλης που καθορίζουν όλα τα πράγματα επανεμφανίζεται στον Δαρβίνο, τον Σπένσερ και τέλος τον Νίτσε, ο οποίος ύστερα από (24) αιώνες συνεχίζει το πόλεμο του Ηράκλειτου κατά της Δημοκρατίας.

Ο φιλόσοφος υποστήριζε ότι η Δημοκρατία ήταν λάθος.

Έλεγε ότι υπάρχουν πολλοί κακοί αλλά λίγοι καλοί.

Για αυτόν ένας άνθρωπος αξίζει όσο δέκα χιλιάδες, αν είναι ο καλύτερος.

Ωστόσο η φιλοσοφία του Ηράκλειτου η οποία έφτασε σε εμάς και συγκεντρώνεται σε (130) διάσπαρτα κύρια αποσπάσματα είναι από τα μεγαλύτερα προϊόντα του Ελληνικού πνεύματος.

Παρουσίαση/επιμέλεια : Γιώργος Χαβαλές

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ: ΕΝΑΣ ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΦΗΤΙΚΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ "

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ

Ανταγωνιστικότητα: Πώς καταρρίπτονται οι «μύθοι»-----
Του Γιώργου Παπανικολάου, euro2day.gr 5/9/2013-----



Οι πραγματικές αιτίες που καθιστούν την Ελλάδα ουραγό στη διεθνή ανταγωνιστικότητα. Στο προσκήνιο το πρόβλημα των θεσμών, οι αναποτελεσματικές αγορές, οι παρενέργειες της μνημονιακής πολιτικής, αλλά και η ποιότητα της Παιδείας.

Σύμφωνα με την έκθεση του World Εconomic Forum (WEF) για τη διεθνή ανταγωνιστικότητα, που κυκλοφόρησε χθες, η Ελλάδα βρίσκεται στην… 91η θέση σε σύνολο 148 χωρών, όταν η Κύπρος και η Πορτογαλία (οι τελευταίες της ευρωζώνης, ημών εξαιρουμένων) είναι στην 58η και στην 51η αντίστοιχα.



Αυτά όμως πιθανώς τα ξέρετε ήδη. Αυτό που ίσως δεν γνωρίζετε, κι έχει μεγάλη σημασία, είναι ότι με βάση το κατά κεφαλήν εισόδημα (πάνω από 17.000 δολάρια ετησίως) η Ελλάδα συγκαταλέγεται στην έρευνα ανάμεσα στις 37 οικονομίες χωρών που δεδομένου του ύψους των εισοδημάτων πρέπει να στηρίζονται στις καινοτομίες, τεχνολογικές και μη, ώστε να είναι ανταγωνιστικές!



Aυτό από μόνο του λέει πολλά ως προς το ποια κατεύθυνση θα έπρεπε να επιλέξουμε για να ανεβούμε θέσεις στη διεθνή ανταγωνιστικότητα, αντί να φλερτάρουμε με λύσεις τριτοκοσμικού τύπου!



Όμως, τα αναλυτικά στοιχεία της μελέτης του WEF είναι εκείνα που δείχνουν με σαφήνεια ότι το πρόβλημα της Ελλάδας δεν σχετίζεται μονοδιάστατα με το ύψος των απολαβών, ή με την ανελαστικότητα της αγοράς εργασίας, όσο με άλλους παράγοντες όπως η λειτουργία των Θεσμών και η αποτελεσματικότητα των αγορών αγαθών, η έλλειψη χρηματοδότησης, η ποιότητα της Παιδείας, η υπερφορολόγηση και η έλλειψη «καινοτομίας» και «ποιότητας» στην επιχειρηματική δράση.



Αρκετοί δε από αυτούς τους παράγοντες παραμένουν ανεπηρέαστοι ή και επιδεινώνονται από τις μνημονιακές πολιτικές.



Για να γίνει κατανοητός ο τρόπος μέτρησης της ανταγωνιστικότητας από το WEF πρέπει να σημειωθεί ότι έχει ορίσει 12 «πυλώνες» ανταγωνιστικότητας, οι οποίοι με τη σειρά τους συγκροτούν τρεις βασικούς «τομείς».



Στις χώρες με σχετικά υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα, όπως η Ελλάδα, υπάρχει ενισχυμένη στάθμιση του τομέα της καινοτομίας (30% βαρύτητα) για την κατάρτιση της τελικής «βαθμολογίας», ενώ ο τομέας των «βασικών απαιτήσεων» έχει βαρύτητα 20% και ο τομέας των «ενισχυτών αποδοτικότητας» 50%.



Αντίθετα, στις χώρες με μικρό κατά κεφαλήν εισόδημα, είναι μειωμένη στη βαθμολογία η σημασία της καινοτομίας, ενώ αυξάνεται η βαρύτητα του τομέα των βασικών απαιτήσεων



Γι’ αυτό κι έχει μεγάλη σημασία να δούμε πώς προκύπτει η βαθμολογία της Ελλάδας σε σχέση με τους 12 «πυλώνες» της ανταγωνιστικότητας που συγκροτούν τελικά την αξιολόγηση.



Το τεράστιο πρόβλημα των ελληνικών «Θεσμών»



Στον τομέα των βασικών απαιτήσεων, με συνολική κατάταξη την 88η θέση (μεταξύ 148 χωρών), η Ελλάδα παίρνει επιμέρους κατατάξεις ως εξής:



Θεσμοί 103η θέση, Υποδομές 38η θέση, Μακροοικονομικό περιβάλλον 147η θέση, Υγεία και Βασική Μόρφωση 35η θέση.



Αφήνοντας κατά μέρος το -γνωστό σε όλους- μακροοικονομικό περιβάλλον που σχετίζεται με το χρέος, τα ελλείμματα και την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, προκύπτει ότι το μεγάλο μας πρόβλημα έχει να κάνει με τους Θεσμούς. Ευτυχώς το WEF παρουσιάζει αναλυτικά τις 21 κατηγορίες υποπαραγόντων που συγκροτούν τον πυλώνα των Θεσμών (Institutions).



Δυστυχώς, από αυτές τις 21 κατηγορίες, μόνο σε μία έχουμε σχετικά καλή βαθμολογία. Στο… οργανωμένο έγκλημα (56η θέση στη διεθνή κατάταξη). Σε καμία άλλη δεν είμαστε πάνω από την 60ή θέση.



Το όνειδος προέρχεται κατά μείζονα λόγο από τους εξής τομείς: Επιβάρυνση λόγω δημόσιων κανονιστικών ρυθμίσεων 144η θέση (σε 148 χώρες, θυμίζω), Κατασπατάληση κρατικών δαπανών (140ή θέση), Αποτελεσματικότητα του νομικού πλαισίου στην επίλυση διαφορών (138η θέση).



Εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης στους πολιτικούς (138η θέση), Αποτελεσματικότητα νομικού πλαισίου στην αμφισβήτηση κρατικών κανονισμών (130ή θέση), Διαφάνεια κυβερνητικών πολιτικών (123η θέση), Αποτελεσματικότητα εταιρικών διοικητικών συμβουλίων (122η θέση), «Φαβοριτισμός» στη λήψη κυβερνητικών αποφάσεων (113η θέση), Προστασία των επενδυτών (100ή θέση), Κανόνες auditing και reporting (93η θέση), Χρηματισμός και διαφθορά (91η θέση).



Κατόπιν αυτών, μάλλον προκύπτει αβίαστα ότι έχουμε σοβαρό πρόβλημα λειτουργίας των Θεσμών, το οποίο στην πράξη ουδόλως έχουμε αντιμετωπίσει τα τελευταία χρόνια, παρότι παίζει σημαντικό ρόλο στην καταβαράθρωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της χώρας – και όχι μόνο.



Οι «ενισχυτές αποτελεσματικότητας» που… δεν λειτουργούν



Σε ό,τι αφορά τους «ενισχυτές αποτελεσματικότητας», η συνολική κατάταξη της χώρας αφορά την 67η θέση, ήτοι την αναλογικά «καλύτερη». Έχει σημασία όμως να δούμε τους επιμέρους «πυλώνες»:



Ανώτερη Παιδεία και Εκπαίδευση (41η θέση), Αποτελεσματικότητα στις αγορές αγαθών (108η θέση), Αποτελεσματικότητα αγοράς εργασίας (127η θέση), Ανάπτυξη των χρηματοοικονομικών αγορών (138η θέση), Τεχνολογική «ετοιμότητα» (39η θέση) και μέγεθος αγοράς (47η θέση).



Ας ξεκινήσουμε από τα πλέον τρωτά. Στις χρηματοοικονομικές αγορές δεν έχουμε πουθενά καλή θέση, ακόμη και σε θέματα εποπτείας. Ωστόσο, τα βαριά πλήγματα τα δίνουν παράγοντες σχετιζόμενοι με την κρίση.



Τα προβλήματα των τραπεζών (που θεραπεύτηκαν, όλοι ελπίζουμε, από την ανακεφαλαιοποίηση), η αδυναμία δανεισμού αλλά και εύρεσης κεφαλαίων από το Χρηματιστήριο, καθώς και παράγοντες που δεν σχετίζονται άμεσα με την κρίση όπως η διαθεσιμότητα (106η θέση) και το κόστος (118η θέση) των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, η έλλειψη Venture Capital Funds (146η θέση!) καθώς και τα «δικαιώματα των επενδυτών» (101η θέση).



Σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητα της αγοράς εργασίας, έχουν λεχθεί πολλά γύρω από τον άξονα της μείωσης των μισθών και της απελευθέρωσης της αγοράς εργασίας.



Ωστόσο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έκθεσης του EWF, που δίνουν και τους επιμέρους τομείς του κάθε πυλώνα, τη χειρότερη θέση στην παγκόσμια κατάταξη την έχει η χώρα μας σε ό,τι αφορά την επίδραση της φορολογίας στα κίνητρα για εργασία (137η θέση), κι έπονται η ελαστικότητα στον καθορισμό του μισθού (132η θέση), η σύνδεση της αμοιβής με την παραγωγικότητα (129η θέση) και η ευχέρεια της χώρας να προσελκύσει «ταλέντο» από το εξωτερικό (127η θέση).



Κακές θέσεις λαμβάνει η Ελλάδα επίσης στη σχέση εργοδοτών – εργαζομένων (124η θέση), αλλά και στη διατήρηση του στελεχικού ταλέντου στην Ελλάδα (86η θέση).



Κατά συνέπεια, το πρόβλημά της δεν έχει να κάνει, όπως θέλουν πολλοί να πιστεύουν, απλώς και μόνο με τις μειώσεις αποδοχών και την απελευθέρωση-ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας (που συντελείται μονοδιάστατα και με καταιγιστικούς ρυθμούς), αλλά με πληθώρα άλλων παραγόντων, που σπανίως σχολιάζονται και με τους οποίους ουδείς πολυασχολείται.



Σε σχέση με την αποτελεσματικότητα των αγορών αγαθών (βλέπε ελεύθερο και ανόθευτο ανταγωνισμό), τις χαμηλότερες βαθμολογίες λαμβάνουμε στα εξής:



Κόστος Αγροτικών Πολιτικών (144η θέση, σε 148 χώρες), Επίδραση της φορολογίας στα κίνητρα για επενδύσεις (142η θέση), Επίδραση στις επιχειρήσεις από τους κανονισμούς Ξένων Απευθείας Επενδύσεων (Foreign Direct Investment – FDI), όπου λαμβάνουμε την 141η θέση, και στον Αριθμό διαδικασιών για την έναρξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας (126η θέση).



Σημαντικό δυσμενές ρόλο παίζουν επίσης η συνολική φορολογική επιβάρυνση ως ποσοστό των κερδών (101η θέση), η αποτελεσματικότητα της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας (92η θέση) και ο χαμηλός βαθμός εγχώριου ανταγωνισμού (87η θέση).



Και πάλι λοιπόν έχουμε να κάνουμε με παράγοντες που αφορούν το θεσμικό πλαίσιο που δημιουργεί το κράτος με έμφαση στη φορολόγηση και τα προσκόμματα στην επενδυτική-επιχειρηματική δραστηριότητα και στον ελεύθερο ανταγωνισμό.



Ανταγωνιστικότητα σε καινοτομίες και «ποιότητα»



Κι έτσι φτάνουμε στην «καινοτομία» και στην «ποιότητα» των οικονομικών δραστηριοτήτων, όπου η Ελλάδα βρίσκεται στην 81η θέση, όταν η Πορτογαλία κατέχει την 38η και η Κύπρος την 50ή.



Σε ό,τι αφορά την Ποιότητα (sophistication) της επιχειρηματικότητας, η Ελλάδα καταλαμβάνει την 83η θέση και στην Καινοτομία την 87η.



Πολλά ενδιαφέροντα όμως προκύπτουν από τους επιμέρους παράγοντες:



Σε ό,τι αφορά την ποιότητα, η χώρα μας υστερεί πολύ στην ανάπτυξη επιχειρηματικών clusters (128η θέση), στην προθυμία μεταβίβασης εξουσιών-αρμοδιοτήτων (103η θέση), στην ποσότητα εγχώριων προμηθευτών (89η θέση), αλλά και στο εύρος της αλυσίδας αξίας (value chain breadth) όπου λαμβάνει την 84η θέση, ενώ μη ικανοποιητική θα πρέπει να θεωρηθεί και η 79η θέση όσον αφορά τις εξελιγμένες διαδικασίες παραγωγής και η 70ή στο marketing.



Ασφαλώς χειρότερα είναι τα πράγματα με την «καινοτομία».



Η χώρα μας έλαβε την 141η θέση στην προμήθεια προϊόντων υψηλής τεχνολογίας από το Δημόσιο Τομέα, την 122η στις επιχειρηματικές δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη, την 119η θέση στις συνεργασίες Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων και Επιχειρήσεων για Ε&Α και την 117η θέση σε ό,τι αφορά τη δυναμικότητα για καινοτομία (capacity for innovation)!



Εν ολίγοις, έχουμε πολύ χαμηλή βαθμολογία σε τομείς στους οποίους θα έπρεπε να δίνουμε πολύ μεγάλο βάρος προκειμένου να «εκσυγχρονιστεί» πραγματικά η ελληνική οικονομία και να έχει ανταγωνιστικότητα αντίστοιχη των εισοδημάτων της.



Σε αυτούς τους τομείς, όμως, ούτε σχέδιο υφίσταται, ούτε τα απαιτούμενα επενδυτικά κονδύλια (και από την πλευρά των κρατικών επενδύσεων), ώστε να υπάρξει έρευνα και κυρίως… ανάπτυξη. Τουναντίον, παρατηρείται επενδυτικός μαρασμός.



Πού βρίσκεται το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα;



Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, η Ελλάδα φέρεται να έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε τομείς στους οποίους κατατάσσεται στην 50ή θέση και πάνω, δεδομένου ότι η συνολική της κατάταξη είναι πολύ χαμηλότερη.



Με βάση αυτήν την εκτίμηση του WEF, έχουμε πλεονέκτημα στις υποδομές (δρόμοι, λιμάνια, αεροπορικές συνδέσεις, τηλεφωνικές επικοινωνίες), όπου κατέχουμε την 38η θέση, στην Υγεία και την Πρωτοβάθμια Παιδεία του ανθρώπινου δυναμικού (35η θέση) καθώς επίσης και στην Ανώτερη Παιδεία και την Εκπαίδευση (41η θέση) κι ακόμη στην τεχνολογική ετοιμότητα (διαθεσιμότητα τεχνολογιών και κυρίως υποδομές-χρήση διαδικτύου, δικτύου κινητής για φωνή-δεδομένα), όπου κατέχουμε την 39η θέση.



Σημειωτέον ότι η χώρα μας λαμβάνει την 5η θέση διεθνώς σε ό,τι αφορά τη διαθεσιμότητα επιστημόνων και μηχανικών.



Ακόμη και σε αυτούς τους τομείς, όμως, τα πράγματα δεν είναι και τόσο ρόδινα. Όπως προκύπτει από τις επιμέρους βαθμολογίες, μεγάλο ρόλο στη θετική κατάταξη παίζει το γεγονός ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελλήνων έχει πρόσβαση και συμμετέχει στην Πρωτοβάθμια (20ή θέση) και στην Ανώτερη Παιδεία (13η θέση), σε αναλογία με τον πληθυσμό.



Σε ό,τι αφορά όμως την ποιότητα της Παιδείας, τα αποτελέσματα είναι πολύ λιγότερο ενθαρρυντικά. Η ποιότητα της πρωτοβάθμιας Παιδείας μας φέρνει στην 78η θέση και η ποιότητα του συστήματος Ανώτερης Παιδείας στην 112η, ενώ άσχημα είναι τα αποτελέσματα στην εκπαίδευση των στελεχών της Παιδείας, για την πρόσβαση στο Internet στα Σχολεία, το επίπεδο των Σχολών Management και τη διαθεσιμότητα ερευνητικών και εκπαιδευτικών υπηρεσιών.



Τι πρέπει να αλλάξει για να γίνουμε ανταγωνιστικοί



Κατά την άποψή μου (και παρά τα μάλλον ευμενή και διπλωματικά σχόλια που επιφυλάσσει η μελέτη του WEF στη «μνημονιακή» προσπάθεια προσαρμογής της Ελλάδας), από τα παραπάνω προκύπτει αβίαστα η μονοδιάστατη και κοντόφθαλμη εστίαση μεγάλου μέρους των μνημονιακών πολιτικών στην αγορά εργασίας, η οποία παραγνωρίζει πολύ σημαντικούς παράγοντες που μειώνουν και θα συνεχίσουν να μειώνουν την ανταγωνιστικότητα.



Από τις ίδιες τις βαθμολογίες της μελέτης, προκύπτει ότι υπάρχει σοβαρό θέμα στο θεσμικό πλαίσιο και στη λειτουργία του, ιδίως σε ό,τι αφορά τους κανονισμούς του κράτους, τη λειτουργία του μηχανισμού του, την εφαρμογή της Δικαιοσύνης και τη λειτουργία του επιχειρείν, τομείς στους οποίους ελάχιστα έχουν αλλάξει.



Εξίσου προφανής είναι η πολύ δυσμενής επίπτωση της φορολογικής λαίλαπας, όχι μόνον στην ίδια την επιχειρηματική δραστηριότητα αλλά και στους εργαζόμενους, που χάνουν κίνητρο εργασίας, καθώς τα πραγματικά τους εισοδήματα συνθλίβονται μεταξύ μειώσεων αμοιβής, κρατήσεων και συστηματικής πλέον υπερφορολόγησης.



Ομοίως, είναι σαφές ότι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας δεν συνάδουν με την οπισθοδρόμηση σε τριτοκοσμικές συνθήκες αμοιβής, διαβίωσης και κρατικών επενδύσεων.



Οι υποδομές θέλουν καλή συντήρηση και βελτιώσεις για να συνεχίσουν να είναι ικανοποιητικές. Το σύστημα Παιδείας, από το οποίο εξαρτάται το μέλλον μας, δείχνει να καταρρέει καθώς η ποιότητα δεν ακολουθεί την ποσότητα των εισακτέων, ενώ τα κονδύλια μειώνονται.



Κι ακόμη, η πολύ κακή βαθμολογία σε θέματα καινοτομίας και ανάπτυξης δείχνει με τον καλύτερο τρόπο ότι αν δεν αλλάξει η στρατηγική μας σε αυτά τα θέματα, πρώτον, η ανταγωνιστικότητα θα μειώνεται και, δεύτερον, το «σπουδαγμένο» ανθρώπινο δυναμικό μας θα μένει ανεκμετάλλευτο και σταδιακά θα διαρρέει ολοένα και περισσότερο στο εξωτερικό.



Τέλος, δεν μπορούμε να μη σημειώσουμε τον ολέθριο ρόλο που παίζει στην ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη η έλλειψη πρόσβασης σε χρηματοδότηση.



Αυτός είναι ο πρώτος παράγοντας που αναφέρεται στη μελέτη του WEF ως «πρόβλημα» για την επιχειρηματική δραστηριότητα για την Ελλάδα (με ποσοστό 22,4% των ερωτηθέντων). Δεύτερος παράγοντας είναι η αναποτελεσματική κρατική γραφειοκρατία (21,2%), τρίτος το φορολογικό πλαίσιο (14,5%), τέταρτος οι συνεχείς εναλλαγές πολιτικών (12%), πέμπτος οι φορολογικοί συντελεστές (9,8%) και έκτος η διαφθορά (6,9%).



Το «περιοριστικό πλαίσιο στην αγορά εργασίας» έρχεται έβδομο με ποσοστό μόλις 5,2% των ερωτηθέντων, κι αυτό μάλλον δείχνει προς τα πού πρέπει να κατευθυνθούν πλέον κατά προτεραιότητα οι προσπάθειες για αλλαγή – και ανάπτυξη

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ"

Η Πόλη και η Ελλάδα.

Η Πόλη φανερώνει την Ελλάδα

 Κάποτε στην Πόλη του ενός εκατομμυρίου κατοίκων οι διακόσιες χιλιάδες ήσαν Ρωμιοί Ορθόδοξοι, Ελληνες.
Παρέμειναν πολλοί και δραστήριοι και στον 20ό αιώνα.
Σήμερα στην Πόλη των 16-18 εκατομμυρίων, οι Ρωμιοί είναι τρεις χιλιάδες.
Ωστόσο υπάρχουν ακόμη, λίγοι πια, ελάχιστοι, αλλά πάντα δραστήριοι, ιστορικοί, απόγονοι γένους παλαιότατου.

Η φωτιά παραμένει αναμμένη στο Ζωγράφειο Λύκειο, στη Μεγάλη του Γένους Σχολή, στο Ζάππειο Παρθεναγωγείο, στα φιλόδοξα κτίσματα του ύστερου 19ου αιώνα της ακμής, εκεί όπου ακόμη διδάσκονται Ελληνες φιλόσοφοι και ποιητές, από φλογερούς δασκάλους.
Ενας τέτοιος Ελληνας δάσκαλος, ο Γιάννης Δερμιντζόγλου, διευθυντής του ιστορικού Ζωγραφείου, επικουρούμενος από τη Μακεδονίτισσα σύζυγό του, Ασπα Χασιώτη, φιλόλογο εκπαιδευτικό στη Θεσσαλονίκη, πάτησε πάνω στον ζείδωρο Παπαδιαμάντη και προκάλεσε μια συναρπαστική ένωση Ελλαδιτών και Ρωμιών εφήβων, ζωντάνεψε αίθουσες και εκκλησιές, πυρπόλησε καρδιές και σκέψεις.

Ενα μαθητικό συνέδριο για τον Παπαδιαμάντη, εκατό συν ένα χρόνια από το θάνατό του, ήταν η αφορμή για μια πνευματική εμπειρία που θα μείνει αξέχαστη στα παιδιά και στους μεγάλους που συμμετείχαν.

Οι έφηβοι, λίγο πριν από τη μέγγενη των Πανελλαδικών, έμαθαν να βουτάνε στη λογοτεχνία και να δουλεύουν συλλογικά· άγγιξαν την Ιστορία με τα χέρια τους, την είδαν μπρος στα μάτια τους.

Είδαν να ζωντανεύει η φόνισσα Φραγκογιαννού μες στην Παναγία των Βλαχερνών απ’ τη φωνή της Νένας Μεντή, άκουσαν Παπαδιαμάντη από το στόμα του Πατριάρχη λίγο μετά την ακολουθία των Χαιρετισμών, διάβασαν Παπαδιαμάντη στην ιστορική Παναγιά των Μογγόλων, στην επιβλητική Αγία Τριάδα, στην Παναγία του Σταυροδρομίου.

Μπήκαν στον Ταξιάρχη στο Μέγα Ρεύμα, έψαλαν Υπερμάχω και γέμισαν με τα νιάτα τους τον ναό, πρώτη φορά ύστερα από πολλές δεκαετίες.

Θα τη θυμούνται την Πόλη τα παιδιά, ζυμωμένη με τον Δερβίση και την Αγι-Αναστασιά του Παπαδιαμάντη, Πόλη μυρολογημένη και τραγουδισμένη από τον Θωμά Κοροβίνη, διαβασμένη από τη Ζυράννα Ζατέλη και τον Κώστα Ακρίβο, θα τη θυμούνται πλεγμένη με φιλικούς οικείους συγγραφείς, με προσφιλείς δασκάλους, με τη βαθιά θεολογική σκέψη του π. Ευάγγελου Γκανά, Πόλη τραγουδισμένη από «την ακορντιόν» του φλογερού Γιάννη, την ίδια ακορντιόν που φέρνει κάλαντα παρηγοριάς στα γηροκομεία των Ρωμιών.
Η Πόλη, τεράστια, επιβλητική, με αυτοκρατορικό μεγαλείο.

Αλλαγμένη πολύ από την προ δεκαπενταετίας επίσκεψη: χωρίς ένοπλους στους δρόμους, χωρίς πολλά γιγαντοπανώ με Ατατούρκ, με πλήρως εκδυτικισμένη και εμπορική την πλημμυρισμένη Ιστικλάλ, με μυριάδες νέους ανθρώπους να κατακλύζουν την πόλη και να δείχνουν το δημογραφικό σφρίγος της Τουρκίας, με πλήθος μαντίλες στις λαϊκές γειτονιές να δείχνουν τον ιδιότυπο νεοϊσλαμισμό της εποχής Ερντογάν.

Τα εμπορικά κέντρα και τα καταστήματα ειδών πολυτελείας ξεχειλίζουν στα ακριβά προάστια.

Καγιέν, Μερτσέντες, κλαμπ τεράστια στα παράλια του Κεράτιου και του Βοσπόρου, κλαμπ πριβέ με τριπλή πόρτα για τους νέους υπερπλούσιους.

Η Τουρκία ζει το τραπεζικό της όνειρο, πιθανότατα φούσκα, αλλά ο μισθός νέου μηχανολόγου δεν ξεπερνά τα 250 ευρώ.

Η δίκη του πρώην προέδρου δικτάτορα Εβρέν επίκειται.

Οι Κούρδοι διαδηλώνουν στο κέντρο, και από τα αχανή slum της περιφέρειας ξεχύνονται και σπάνε όλα τα στέγαστρα συγκοινωνιών, πετροβολούν τα πούλμαν στον αυτοκινητόδρομο.

Και η Ελλάδα ιδωμένη από τους λόφους της Πόλης: οδυνηρή ασπαίρουσα οντότητα πίσω απ’ τα σύννεφα.

Τη βλέπουν καθαρά οι πολλοί πια Ελληνες που κάνουν μεταπτυχιακά στο Πανεπιστήμιο Βοσπόρου, το πρώην Ροβέρτειο Κολέγιο, και στ’ άλλα πανεπιστήμια της Πόλης· τα λόγια τους, δυναμικά και με τη διαύγεια της απόστασης, μας προσφέρουν μια άλλη θέαση του υποφέροντος ελληνισμού.

Τη βλέπει ολοκάθαρα την Ελλάδα, σε ιστορική προοπτική και με γεωπολιτικό βάθος, ο Ρωμιός κύριος Αρης, ο φλογερός Ελληνας, τη βλέπει σαν αλυσίδα λαθών, υποχωρήσεων, υποτέλειας, ατολμίας, επαρχιωτισμού, ο λόγος του διαφωτίζει και εγκαρδιώνει.

Μας τη φανερώνουν άλλη την Ελλάδα, τα πάθη της, τη δυναμική της, οι συνομιλίες εκεί, σε μια αρχαία και σφύζουσα μητρόπολη, με ελληνικές επιγραφές μισοσβησμένες στα σοκάκια.

Φανερώνεται έτσι η Ελλάδα στο βραχύ μέλλον: για να υπάρξει, χρειαζόμαστε επειγόντως πειθαρχία. Αυτοπειθαρχία, αυτοέλεγχο, στοχοπροσήλωση, εστίαση της ζωτικότητας.

Το δαιμόνιο μόνο του δεν αρκεί, μπορεί και να καταστρέφει. Μόνο δαμάζοντας το δαιμόνιο και πειθαρχώντας τους εαυτούς, θα κερδίσουμε αυτογνωσία και σχέδιο, θα έχουμε θέση στον αναδυόμενο κόσμο.
του Νίκου Ξυδάκη





πηγή: Καθημερινή

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η Πόλη και η Ελλάδα."

ΠΑΡΑΔΩΣΑΜΕ ΚΑΙ ΑΛΛΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΔΑΦΟΣ?

ΠΟΙΟΣ άδειασε από κατοίκους και φαντάρους τελείως τη Στρογγύλη!
--------


Απο ότι φαίνεται η παράδοση εδάφους στις μέρες μας δεν είναι κάτι που ευαισθητοποιεί κανένα. Τις προηγούμενες ημέρες γράψαμε τρία άρθρα σχετικά με την αλλαγή της χρήσης της Στρογγύλης σε αρχαιολογικό χώρο.



Στο πρώτο απο αυτά είχαμε αναφέρει ότι κάποια στιγμή οι φαντάροι θα αποχωρούσαν αναγκαστικά απο τη νησίδα σαν αποτέλεσμα του ότι άλλαξε η χρήση της σε αρχαιολογικό χώρο.



Την ευθύνη για τη μείωση της Ελληνικής ΑΟΖ απο αυτή την απόφαση, δεν την έχει μόνο ο υπ. Εξωτερικών πρώην Τούρκογλου αλλά και ο υπ. Άμυνας Αβραμόπουλος όπως και ο σημερινός υπ. Πολιτισμού Παναγιωτόπουλος, που εκτός του ότι άφησε τα υποβρύχια του πολεμικού ναυτικού χωρίς μπαταρίες και βασικά αφοπλισμένα όταν ήταν υπ. Άμυνας μετέτρεψε τη χρήση της Στρογγύλης σε αρχαιολογικό χώρο, κάνοντας τη απο νησίδα βραχονησίδα και γκριζάροντας τη σαν τα Ίμια.



Το νέο που μάθαμε σήμερα είναι ότι δυστυχώς οι φαντάροι έχουν ήδη αποχωρήσει επιβεβαιώνοντας την πρόβλεψη μας.



Σύμφωνα με πληροφορίες απο το διαδίκτυο (βλέπετε εδώ) και σύμφωνα με ρεπορτάζ του Αχιλλέα Γεωργούση στην Ελεύθερη Ώρα, η κυβέρνηση φρόντισε να αποσύρει τους επτά καταδρομείς που υπήρχαν πάνω στη νησίδα (νησίδα = μικρό νησί, βραχονησίδα = νησίδα χωρίς οικονομική ζώνη) μαζί με τους κάποιους πολίτες, που έδιναν κάποια οικονομική ζωή στο νησί.

Συγκεκριμένα, ο δημοσιογράφος Ζαχαρίας Γεωργούσης σε ρεπορτάζ του στην Ελεύθερη Ώρα αναφέρει:



Ελεύθερη Ώρα, Ζαχαρίας Γεωργούσης:



"Στο εν λόγω νησί υπήρχαν 7 καταδρομείς από συγκεκριμένη Μοίρα της Ρόδου. Όπως επίσης και 15 κάτοικοι που έδιναν οικονομική ζωή στο νησί. Με άνωθεν εντολή τόσο οι καταδρομείς, όσο και οι κάτοικοι εγκατέλειψαν το αεροσύνορο του ελληνισμού, μας εξομολογείται αξιωματικός.

Η κατάθεση ψυχής του αξιωματικού και τα ανατριχιατικά στοιχεία που αποκάλυψε, δίνουν την αίσθηση ότι βρισκόμαστε ενώπιον μεθόδευσης, που αγγίζει τα όρια εθνικής μειοδοσίας".



Απάντηση για το θέμα απο τη κυβέρνηση καμμία. Η σιωπή των αμνών.!



Η κυβέρνηση όπως και η αντιπολίτευση, παρότι δημιουργήθηκε τόσος θόρυβος για το θέμα που συνεχώς αυξάνεται, δεν φαίνονται να ευαισθητοποιούνται ώστε να υπάρξει μια απάντηση απο τους υπεύθυνους του "λάθους".



Είναι κατανοητή η δύσκολη θέση, στην οποία ευρίσκονται όλοι τους. Τέτοιες αποφάσεις μόνο συλλογικές θα μπορούσαν να είναι. Σε άλλη περίπτωση θα έπρεπε να είχε πέσει η κυβέρνηση.



Πολλές υποψίες γεννάει και το γεγονός ότι το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (KΑΣ) δεν κήρυξε αρχαιολογικό χώρο μόνο ένα μέρος της νησίδας αλλά ολόκληρη! Αυτό ήταν και το κερασάκι στη τούρτα, που έκανε όχι μόνο εμάς αλλά και πολύ άλλο κόσμο να πονηρευθεί για τις "πατριωτικές" προθέσεις της κυβέρνησης. Αν ποτέ δώσει απαντήσεις η κυβέρνηση, ελπίζουμε να είναι σαφείς και πλήρεις.



Στη φωτογραφία που ακολουθεί, φαίνεται η μεταβολή την οποία υφίσταται η Ελληνική ΑΟΖ απο την απόφαση της κυβέρνησης. Η Ελληνική ΑΟΖ παύει να εφάπτεται στη Κυπριακή, όπως αναμενόταν απο την αρχή της μέσης γραμμής, μια αρχή αποδεκτή διεθνώς αλλά ακόμη και απο τη κυβέρνηση.



Πρέπει να επισημάνω ότι ο υπολογισμός της Νέας Ελληνικής ΑΟΖ στηρίζεται στην προυπόθεση, ότι η Στρογγύλη έπαψε να έχει οικονομική ζωή επειδή άλλαξε η χρήση της σε αρχαιολογικό χώρο και με το τρόπο αυτό έγινε απο νησίδα βραχονησίδα.



Καλείσθε να διαβάσετε και τα προηγούμενα τρία άρθρα που έχουμε γράψει, των οποίων οι διασυνδέσεις δόθηκαν προηγουμένως για να αντιληφθείτε την "πατριωτική" στάση όχι μόνο της τωρινής κυβέρνησης αλλά και όσων προηγήθηκαν.



Η απουσία κατοίκων και φαντάρων στο νησί δεν αλλάζει το αποτέλεσμα που προκαλεί η αλλαγή της χρήσης στο μέγεθος της Ελληνικής ΑΟΖ (μικραίνει το μέγεθός της) αλλά σίγουρα δυσχεραίνει την γενική εικόνα για το μέγεθος της οικονομικής ζωής που θα έχει πλέον η νησίδα, η οποία με διαδοχικές αποφάνεις χρόνων συνεχώς μικραίνει.



Η Στρογγύλη πρώτα μπήκε στο δίκτυο Natura μαζί με τη Ρώ και το Καστελόριζο, μετά έγινε αρχαιολογικός χώρος, ενώ με παλαιότερο νόμο (Ν.153/2002 του πρώην Τούρκογλου) δεν επιτρέπεται να κτιστεί τίποτα νέο επάνω της!



Μετά το γκριζάρισμα των Ελληνικών συνόρων έρχεται η εξαφάνιση.



Όπως παρατηρείτε, η Τουρκική ΑΟΖ χάρι στην απόφαση της κυβέρνησης μεγάλωσε και φτάνει πλέον στην Αιγυπτιακή ΑΟΖ. Την Κυπριακή ΑΟΖ την σχεδιάσαμε λίγο μικρότερη λαμβάνοντας υπόψη τον χάρτη και όσα αναφέρθηκαν στο άρθρο μας εδώ. Αλλά και χωρίς αυτή την εκδοχή η Ελληνική ΑΟΖ παύει να εφάπτεται της Κυπριακής, επαληθεύοντας όσα αναφέρθηκαν το Μάρτιο του 2013 για το γεγονός αυτό σε ένα συνέδριο των "πατριωτών" ΑΝΕΛ απο κάποιο Μάζη βλέπετε (εδώ και εδώ).



Για αλλαγή των συνόρων μίλησε στην Άγκυρα ο πρώην Τούρκογλου, στα χνάρια της Ψαρούδας - Μπενάκη. Η σιωπή της Καμόρα συνεχίζεται.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΠΑΡΑΔΩΣΑΜΕ ΚΑΙ ΑΛΛΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΔΑΦΟΣ?"

Αρχαίες ελληνικές και νεοελληνικές διάλεκτοι

Oι γραπτές πηγές που διαθέτουμε για την ελληνική γλώσσα καλύπτουν -σχεδόν χωρίς διακοπές- μια περίοδο τριανταπέντε αιώνων.
 Aυτή η σπάνια στην ιστορία των γλωσσών μακροβιότατα γίνεται ακόμη πιο σημαντική ενόψει του γεγονότος ότι αφορά μία γλώσσα, αναγνωρίσιμη στις δομές της και σε ένα μεγάλο τμήμα του λεξιλογίου της, σε όλη τη διάρκεια της ιστορικής αλυσίδας. ...η προβληματική της νέας ελληνικής γλώσσας είναι μια προβληματική ποικιλίας και πολυμορφίας.
 Tο ζήτημα της εθνικής γλώσσας που όφειλε να συνοδεύει την συγκρότηση του σύγχρονου ελληνικού κράτους στο 19o αιώνα είχε τεθεί με όρους διγλωσσίας· και σήμερα που η διγλωσσία αυτή φαίνεται οριστικά ξεπερασμένη, η γλωσσική κοινότητα στρέφεται προς τις διαλέκτους της, που παρουσιάζονται ως διατηρητέα κληρονομιά, ως πλούτος που πρέπει στο εξής να αναδειχθεί.
1. Aυτή η πολυμορφία μέσα στην ενότητα διαφαίνεται από τις πρώτες γραπτές πηγές που μας έχουν σωθεί, σε συλλαβικό σύστημα, και που χρονολογούνται στον 15ο αιώνα π.X.
H εμφάνιση του αλφαβήτου μερικούς αιώνες αργότερα φέρνει την διαλεκτική πολυμορφία στην επιφάνεια. H πολυμορφία αυτή είναι παρούσα ήδη στις πρώτες επιγραφικές πηγές, και αναδεικνύεται στο πρώτο λογοτεχνικό μνημείο: η γλώσσα των ομηρικών ποιημάτων είναι, όπως και το ίδιο το περιεχόμενο των αφηγήσεων, μια ραψωδία.
 Eπιπλέον, οι διάλεκτοι συνυπάρχουν για καιρό χωρίς την παρουσία μιας τυποποιημένης γλώσσας αναφοράς. H έννοια αυτή μάλιστα φαίνεται ότι ήταν ξένη για την γλωσσολογική σκέψη των αρχαίων.
Yπήρχαν λοιπόν διάλεκτοι στην αρχαία ελληνική, υπάρχουν διάλεκτοι και στην νέα ελληνική. Eδώ θα μπορούσε κανείς να διατυπώσει πολλά ερωτήματα διαφορετικής τάξης και άνισης σημασίας στις διάφορες αναλύσεις του ζητήματος:
- Παρατηρείται συνέχεια ανάμεσα στις αρχαίες και τις σύγχρονες διαλέκτους;
- Σε ποιο βαθμό η γνώση των αρχαίων διαλέκτων μπορεί να συμβάλει στην κατανόηση της συγκρότησης της νέας ελληνικής γλώσσας;
- Σε ποιο βαθμό είναι χρήσιμη για τη μελέτη των αρχαίων διαλέκτων η συνεξέταση της νέας ελληνικής και των ποικιλιών της;

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Αρχαίες ελληνικές και νεοελληνικές διάλεκτοι"

Ο κώδικας της πολιτικής βίας* στην Ελλάδα

Σχετικό άρθρο: Ο γενετικός κώδικας της πολιτικής βίας* στην Ελλάδα--
του Σάββα Καλεντερίδη----
Στο άρθρο μας της Παρασκευής, αναλύσαμε το φαινόμενο της πολιτικής βίας στη χώρα μας από το 1974 μέχρι τη λήξη της περιόδου των κυβερνήσεων Μητσοτάκη.
Τη δεκαετία του 1990 και μέχρι τη σύλληψη των μελών της «17 Νοέμβρη», το καλοκαίρι του 2002, η πολιτική βία σε όλες τις εκφάνσεις της, από καταλήψεις σχολείων και δημοσίων κτιρίων μέχρι καταστροφές περιουσιών, πυρπολήσεις καταστημάτων και δολοφονίες στο όνομα των «λαϊκών αγώνων», συνεχίστηκε στα ίδια πλαίσια και με ίδια χαρακτηριστικά και πάντα με το ίδιο αριστερό πρόσημο.
Την περίοδο που ακολούθησε την εξάρθρωση της «17 Νοέμβρη», οι δυνάμεις που είναι ιδεολογικά εγκλωβισμένες σε μεθόδους ανατρεπτικής και βίαιης δράσης, συνέχισαν να δρουν στην κοινωνία, βρίσκοντας σταδιακά -και σε βαθμό που τα λεγόμενα συστημικά κόμματα και πολιτικές δυνάμεις, με την αδυναμία τους να διαχειριστούν την τύχη της χώρας, τους έδιναν χώρο- το κατάλληλο κλίμα για να αποκτήσουν μαζικότητα και να εμφανιστούν με αφορμή ένα τυχαίο γεγονός, ως ένα κίνημα αντάρτικου πόλης.
Η δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου βρήκε έτοιμο έναν πολυάριθμο και στην κυριολεξία καλά εκπαιδευμένο στρατό ανταρτών πόλης, οι οποίοι, το Δεκέμβρη του 2008, λες και τους συντόνιζε ένα επιτελικό κέντρο (!), έδρασαν ταυτόχρονα και συντονισμένα σε δεκάδες ελληνικές πόλεις, την ώρα που οι «σύντροφοί» τους έκαιγαν και λεηλατούσαν την Αθήνα, χρησιμοποιώντας ως ασφαλές ορμητήριο το μπλοκ γνωστού κοινοβουλευτικού κόμματος, που έκανε πορεία διαμαρτυρίας από το Σύνταγμα μέχρι το Πάντειο Πανεπιστήμιο. Σε όλο το μήκος αυτής της διαδρομής καταστράφηκαν, πυρπολήθηκαν και λεηλατήθηκαν εκατοντάδες καταστήματα ιδιωτών, ως απαραίτητο στάδιο που θα διευκόλυνε την "εξέγερση" μέσω της κατατρομοκράτησης της κοινωνίας. Την ίδια στιγμή, ένα άλλο κοινοβουλευτικό κόμμα που επίσης συμμετείχε στην πορεία και ακριβώς επειδή δεν είχε ως στόχο την εξέγερση, περιφρουρούσε το μπλοκ του από τους «αντάρτες πόλης», φρόντισε να βιντεοσκοπήσει την εμπλοκή του άλλου κοινοβουλευτικού κόμματος στην καταστροφή της Αθήνας, δηλώνοντας δημοσίως ότι έχει στα χέρια του στοιχεία για το έγκλημα!
Το αντάρτικο πόλης συνεχίστηκε, με το κράτος να αδυνατεί να ελέγξει το φαινόμενο, την πόλη της Αθήνας παραδομένη κυριολεκτικά στα χέρια των «ανταρτών» περισσότερες από εκατό ημέρες το χρόνο, και τις πανταχόθεν βαλλόμενες και καθυβριζόμενες από τον αυτοαποκαλούμενο «προοδευτικό χώρο» δυνάμεις ασφαλείας να αδυνατούν να θέσουν υπό έλεγχο το φαινόμενο.
Η εμφάνιση της οικονομικής κρίσης και η υπογραφή του μνημονίου όργωσαν και λίπαναν το χωράφι της πολιτικής βίας, με τους θιασώτες της να ξεφυτρώνουν πλέον παντού, και να δημιουργούν ένα μαζικό πλέον κίνημα, που κανείς δεν γνωρίζει ποια θα ήταν η πορεία του -αφού είχε την αμέριστη συμπαράσταση και υποστήριξη ενός κοινοβουλευτικού κόμματος-, αν δεν συνέβαινε και πάλι ένα γεγονός, που δημιούργησε ρήξη στα βασικά του στελέχη.
Η πυρπόληση της Μαρφίν και η δολοφονία τριών ανθρώπων και ενός αγέννητου πλάσματος, έκοψε μέρος της δυναμικής και σημειώθηκαν αποχωρήσεις από το μέτωπο, αφού, με βάση κείμενα που αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο, οι μεν κατηγορούσαν τους δε για πρακτικές ανάλογες αυτών των ΜΑΤ!
Παρά τις αποχωρήσεις και τη διάσπαση, το αντάρτικο πόλης συνεχίστηκε, αφού οι επιπτώσεις του μνημονίου και η στάση μέρους του πολιτικού συστήματος ωθούσαν όλο και περισσότερα μέλη της κοινωνίας σε ακραίες συμπεριφορές.
Μόνο που τώρα δεν υπήρχε μόνο το ένα άκρο. Σταδιακά, με την εκφορά του αντιμνημονιακού και καταγγελτικού λόγου και την ανάδειξη των ευθυνών των λεγόμενων συστημικών κομμάτων, η Χρυσή Αυγή, με τον άκρως ριζοσπαστικό της ρόλο και πρακτικές, αποτέλεσε μια λύση, έναν ...προορισμό για εκείνους τους Έλληνες που ήθελαν να εκφράσουν την οργή και την αντίδρασή τους στις ακολουθούμενες μνημονιακές πολιτικές, αλλά και για τους κινδύνους δημογραφικής αλλοίωσης του έθνους από τις ανεξέλεγκτες ροές των λαθρομεταναστών, που το κράτος αδυνατούσε να ελέγξει!
Τη συσπείρωση πολιτών γύρω από τη Χρυσή Αυγή ενίσχυσαν και ανόητες αντεθνικές και ανθελληνικές κορώνες διαφόρων εγκάθετων, που δρουν μέσα στο σύστημα ως παράφρων μεταβλητή και όχι μόνον.
Να σημειώσουμε ότι ένας από τους παράγοντες που ενίσχυσε τη θρασύτητα της Χρυσής Αυγής, είναι οι δεσμοί που αναπτύχθηκαν με μέλη των σωμάτων ασφαλείας, στη διάρκεια της πολύχρονης στοχοποίησής τους από τους «αντάρτες πόλης» και τους συνοδοιπόρους τους μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο. Για όσους θεωρούν υπερβολή το χαρακτηρισμό «συνοδοιπόροι», ας ανασύρουν από τη μνήμη τους τις στρατιές δικηγόρων του συγκεκριμένου κόμματος, που δημιουργούσαν νομική ασπίδα στα «παιδιά» που συνελάμβαναν οι «κακοί μπάτσοι», μετά από κάθε καταστροφή της Αθήνας και της Δημοκρατίας μας.
Να υπογραμμίσουμε ότι από τότε που άρχισε να διογκώνεται η δύναμη της Χρυσής Αυγής, τα μέλη της ήταν στην ουσία συμπολεμιστές με τους αστυνομικούς, στον αγώνα που έκαναν για να αντιμετωπίσουν τον πόλεμο που είχαν κηρύξει οι "αντάρτες πόλης" στο κράτος και στην κοινωνία, που αρνούνταν να συνταχθεί μαζί τους, για να επιτευχθεί η ανατροπή και η εξέγερση, για την οποία πολεμούσαν τόσα χρόνια!
Έτσι απλά, με τους "αντάρτες πόλης" και τους συνοδοιπόρους τους στο Κοινοβούλιο από τη μια πλευρά και το συντεταγμένο στρατό της Χρυσής Αυγής από την άλλη, η Ελλάδα πήγαινε βήμα προς βήμα στον γκρεμό ενός νέου εμφύλιου σπαραγμού!
Όσο για τις άναρθρες κραυγές που εξανίστανται όταν εμφανίζεται ως μέσον ανάλυσης και προβληματισμού η θεωρία των δυο άκρων, και τους δημοσιογράφους ορφανά του Στάλιν και του σοσιαλιστικού παραδείσου, που ενοχλούνται από αυτήν, πρόκειται για αντιδράσεις απολύτως κατανοητές κι εξηγήσιμες, αφού η ενοχή στις πλείστες των περιπτώσεων, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για αμετανόητους, δεν επιτρέπει την ψύχραιμη και δημιουργική ανάλυση και σκέψη!
Όσον αφορά τα τελευταία γεγονότα, έπρεπε να έλθει ένα άλλο γεγονός, η δολοφονία του Παύλου Φύσσα, για να κινητοποιήσει την κυβέρνηση και το κράτος, για να αντιμετωπίσουν ένα φαινόμενο που δημιούργησαν συγκεκριμένες πρακτικές των αριστερών κομμάτων και δυνάμεων από τη μια πλευρά και αδυναμίες του κράτους και των κυβερνήσεων από την άλλη.
Ας ελπίσουμε κυρίως οι Έλληνες πολίτες να αναλύσουν σε βάθος τις αιτίες που γέννησαν το φαινόμενο, για να μην ζήσουμε και πάλι τα ίδια μετά από κάποιο χρονικό διάστημα και να διατηρήσουμε ό,τι έχει απομείνει όρθιο σ’ αυτήν τη χώρα.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην "κυριακάτικη δημοκρατία"

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ο κώδικας της πολιτικής βίας* στην Ελλάδα"

Διάλεξη του Ν. Λυγερού με θέμα: Η νοημοσύνη του μαθητή - 2ο Δημοτικό Σχο...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Διάλεξη του Ν. Λυγερού με θέμα: Η νοημοσύνη του μαθητή - 2ο Δημοτικό Σχο..."

Η μυθολογική παράδοση της γενεαλογίας των Ελλήνων

Eκ των Ησιόδειων έργων «Θεογονία» [σ. 116 - 514] & «Έργα και Ήμερες» [σ. 44 – 105] γνωρίζουμε ότι : ο Τιτάνας Ιαπετός[1], ο αδελφός του Ωκεανού, είναι υιός του Ουρανού και της Γαίας. Ο Ιαπετός έσμιξε με την «καλλίσφυρον» Ωκεανίδα Κλυμένη, ή με την Τιτανίδα Θέμιδα, και γεννήθηκε ο «ποικίλος αἰολόμητις» Τιτάνας Προμηθέας, ο Τιτάνας Επιμηθέας, ο Τιτάνας Άτλαντας κλπ. Ο Τιτάνας Άτλαντας – στο όρος Κυλλήνη της Αρκαδίας – έσμιξε με την Ωκεανίδα Πλειόνη ή Πληιόνη ή Αίθρα, την κόρη του Ωκεανού και της Τηθύος, και γεννήθηκαν οι επτά Πλειάδες[2] : η Μαία, η Ταϋγέτη, η Ηλέκτρα, η Στερόπη (ή Αστερόπη), η Κελαινώ, η Αλκυόνη και η Μερόπη. Ο Τιτάνας Επιμηθέας έσμιξε με την Πανδώρα, την εκ γαίας και ύδατος πλασμένη από τον Ήφαιστο κατ’ εντολή του Διός, και γεννήθηκε η θνητή Πύρρα. Ο Τιτάνας Προμηθέας έσμιξε με την Πλειάδα Κελαινώ [=μέλαινα] και γεννήθηκε ο Δευκαλίωνας. Ο Δίας ή ο Δευκαλίωνας έσμιξε με την Πύρρα και γεννήθηκε ο Έλλην – «γίνονται δὲ ἐκ Πύρρας Δευκαλίωνι παῖδες Ἕλλην μὲν πρῶτος, ὃν ἐκ Διὸς γεγεννῆσθαι <ἔνιοι> λέγουσι» κατά τον Απολλόδωρο τον Αθηναίο [Μυθολογική Βιβλιοθήκη, τόμος Α’, 1.49.1].
<τετυγμένα> = κατεσκευασμένα. <τέτυκται> = γεγένηται. (βλ. Λεξικό Γρηγόριου Ναζιανζού).
<τετυγμένα> = σύνθετα, πεποιημένα. πεφροντισμένα. (βλ. Λεξικό Ησύχιου).
Το αυτό γεγονός, η γένεση του Έλληνα, μυθολογικά έλαβε χώρα, όπως μας λέγει ο Απολλόδωρος ο Αθηναίος [Μυθολογική Βιβλιοθήκη, τόμος Α΄, 1.47. 1 - 4], μετά την καταστροφή του χάλκινου γένους[3] και ταυτόχρονα με την ακολουθούμενη εκ του Διός δημιουργία του ιερού γένους των Ηρώων[4] (που διήρκεσε οκτώ γενιές μέχρι τα Τρωικά), άλλωστε όπως λέγει ο Απολλόδωρος ο Αθηναίος [Μυθολογική Βιβλιοθήκη, 1.50.1] ο Έλλην «ἀφ᾽ αὑτοῦ τοὺς καλουμένους Γραικοὺς προσηγόρευσεν Ἕλληνας».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η μυθολογική παράδοση της γενεαλογίας των Ελλήνων"

Το όμορφο ταξίδι των Ελλήνων

Το όμορφο ταξίδι των Ελλήνων που δεν τελειώνει ποτέ----
Άγνωστοι Έλληνες, άγνωστοι φιλέλληνες, άγνωστη ιστορία που δεν διδαχθήκαμε ποτέ στα σχολεία. Η εξέλιξη, μας λένε, είναι γραμμική. --Δεν υπήρχε τίποτα πέραν της συμβατικής ιστορίας και τεχνολογίας παρά μόνο πρωτόγονες συνθήκες ζωής.---

Και όμως υπάρχουν στοιχεία ότι κάποτε υπήρξε ένα παγκόσμιος πολιτισμός με τεχνολογία υψηλότερη της σημερινής. Στις έρευνες και απόψεις κυρίως ξένων ερευνητών (για να μην ξεκινήσει η καραμέλα περί εθνικισμού κ.ο.κ.) που δημοσιογραφικά καταθέτουμε, θέλοντας να σας προτρέψουμε να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα, δείχνουμε ότι τα πανάρχαια στοιχεία συνηγορούν σε μέγιστο βαθμό ότι ό μόνος λαός, που είχε την δυνατότητα να διανύσει ωκεανούς και να αφήσει παντού τα σύμβολά του, ήταν οι Έλληνες.

Ωστόσο, η συμβατική ιστορία απορρίπτει τις εν λόγω ενδείξεις, επιβάλλοντας την άποψη ότι ο άνθρωπος που… «προήλθε από τον πίθηκο» (ερώτημα: Γιατί άραγε δεν εξελίχθηκαν όλοι οι πίθηκοι σε ανθρώπους, καθότι γνωρίζουμε ότι η φύση δεν κάνει διακρίσεις – τα πάντα ρει και ουδέν μένει έλεγε ο Ηράκλειτος), από «την Κεντρική Αφρική ή τον Καύκασο δημιούργησε πολιτισμό στην Μεσοποταμία, την Αίγυπτο και εν τέλει έρχονται στο προσκήνιο οι Έλληνες που τα βρήκαν όλα έτοιμα και απλά έβαλαν την τελευταία πινελιά».

Όποιος «τολμήσει» να ισχυριστεί κάτι διαφορετικό χαρακτηρίζεται ως γραφικός ή εθνικιστής από την καθεστηκυία τάξη πραγμάτων. Γιατί όμως; Τι φοβούνται όλοι αυτοί οι μεγάλοι «επιστήμονες» και δεν αφήνουν να ξεκινήσει μια συζήτηση επί ίσοις όροις πάνω στα διαθέσιμα πολιτιστικά στοιχεία που υπάρχουν ανά τον πλανήτη και φωνάζουν με την παρουσία τους; Επίσης γιατί η «άγνωστη» ελληνική διασπορά που παρουσιάζουμε σε αυτή την σειρά άρθρων δεν είναι καταγεγραμμένη από το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού;

Τα ερωτήματα πολλά οι απαντήσεις όμως ανύπαρκτες. Το σύνολο της ελληνικής γραμματείας που κρύβει μέσα του αποκαλύψεις για την αληθινή ιστορία του κόσμου είτε καταστράφηκε είτε αποκρύβεται και ό,τι έχει δει το φως της δημοσιότητας θεωρείται «μυθολογικού περιεχομένου» από τους εκατοντάδες «ειδικούς» που αναπαράγουν απλά την προπαγάνδα που τους δόθηκε δίχως ουσιαστική έρευνα.

Ευτυχώς υπάρχουν οι πέτρες που φωνάζουν και οι άγνωστοι Έλληνες ανά τον κόσμο, οι οποίοι αποκαλύπτουν με την παρουσία τους το ελληνικό ταξίδι στον χωροχρόνο! Ένα ταξίδι όμορφο, περιπετειώδες και πολύπλευρο. Φαίνεται όμως ότι κάποιοι δεν θέλουν να ζει ο πλανήτης όμορφα ταξίδια ή έστω να διδάσκεται από αυτά.

Στην χώρα μας μάλιστα θέλουν να ξεχάσουμε ακόμα και τα συμβατικά που γνωρίζουμε. Να πιστέψουμε ότι οι Μινωίτες και οι Κυκλαδίτες δεν ήταν Έλληνες και στο μυαλό μας να έρχεται μόνο η «δημοκρατική Αθήνα», ενώ ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν ιμπεριαλιστής και οι Σπαρτιάτες ακραίοι. Να λησμονήσουμε τις θυσίες των Ελλήνων κατά την Τουρκοκρατία και να μιλάμε για συνωστισμούς. Να θεωρήσουμε ότι η Κύπρος πέφτει μακριά και εν τέλει να καταργηθούν και τα Αρχαία, χάρη στα οποία ερευνάμε τα σημαντικότερα έγγραφα της ανθρωπότητας, τα οποία είναι γραμμένα στην Ελληνική.

Η ιστορία διαστρεβλώνεται σταδιακά και κάτι που για εμάς είναι τώρα δεδομένο, από επόμενες γενιές ενδεχόμενα ονομάζεται εθνικός μύθος, όπως π.χ. στις μέρες μας «ιστορικοί» χαρακτηρίζουν τον Ζάλογγο. Η ιστορία γίνεται θρύλος και ο θρύλος γίνεται στο τέλος μύθος και κανείς δεν δέχεται να ακούσει παρ” όλα τα στοιχεία που παρουσιάζονται.

Εσείς και εμείς όμως αρνούμαστε το βόλεμα του ψέματος. Ερευνούμε, κρατάμε στο πίσω μέρος του μυαλού, επαληθεύουμε και παρουσιάζουμε στον διπλανό τα στοιχεία, ώστε να βγάλει ο ίδιος τα δικά του συμπεράσματα.

Θυμηθείτε τα μέχρι τώρα άρθρα μας σε σχέση με την άγνωστη ιστορία των Ελλήνων, οι οποίοι μετά τον παγκόσμιο κύκλο που έκαναν, γύριζαν στα γνωστά και αγαπημένα τους νερά, αυτά της Μεσογείου. Εκεί θα τελειώσει και το δικό μας ενημερωτικό ταξίδι στον χρόνο. Το όμορφο ταξίδι των Ελλήνων δεν τελειώνει όμως ποτέ…

πηγήhttp://elladasimera.blogspot.gr/2013/09/blog-post_6030.html

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Το όμορφο ταξίδι των Ελλήνων"

Διάλεξη του Νίκου Λυγερού με θέμα: "Ο Ζεόλιθος στα Δωδεκάνησα". Ρόδος-26...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Διάλεξη του Νίκου Λυγερού με θέμα: "Ο Ζεόλιθος στα Δωδεκάνησα". Ρόδος-26..."

Στρατιωτική τεχνολογία και πόλεμος ο κυρίαρχος παράγοντας κοινωνικής εξέλιξης

Στρατιωτική τεχνολογία και πόλεμος κινητήρια δύναμη των κοινωνιών!-------


Η στρατιωτική τεχνολογία και η ένοπλη σύγκρουση ήταν η κινητήριος δύναμη που οδήγησε στην εμφάνιση των πρώτων μεγάλων κοινωνιών, δείχνει μελέτη που βασίστηκε σε μαθηματικά μοντέλα και βρίσκεται σε συμφωνία με τα ιστορικά δεδομένα. Ερευνητές στις ΗΠΑ και τη Βρετανία θέλησαν να εξηγήσουν πώς οι μικρές ομάδες στις οποίες πιστεύεται ότι ζούσαν οι πρόγονοί μας μετασχηματίστηκαν σε περίπλοκες κοινωνίες ατόμων που δεν είχαν γενετική και πολιτιστική συγγένεια μεταξύ τους.



Μέχρι σήμερα, όλες οι θεωρίες που είχαν προταθεί για αυτή την κοινωνική εξέλιξη ήταν διατυπωμένες με λόγια. Αντίθετα, η νέα μελέτη προσφέρει για πρώτη φορά ποσοτικές προβλέψεις που μπορούν να ελεγχθούν εμπειρικά, επισημαίνει η ερευνητική ομάδα.



Το πολιτιστικό εξελικτικό μοντέλο της έρευνας, η οποία δημοσιεύεται στην αμερικανική επιθεώρηση PNAS, προβλέπει με σχετική ακρίβεια πότε και πού εμφανίστηκαν τα πρώτα μεγάλα κράτη.



Οι ερευνητές εστιάστηκαν στο χώρο της Αφρικής και της Ευρασίας, πεδίο σφοδρών συγκρούσεων από το 1500 πΧ έως το 1500 μΧ. Στην αρχή αυτής της περιόδου, οι νομάδες που ζούσαν στις στέπες της Ευρασίας εφηύραν την έφιππη τοξοβολία, και αργότερα το στρατιωτικό άρμα, τεχνολογίες που παρέμειναν ασυναγώνιστες μέχρι την εφεύρεση της πυρίτιδας.



Όπως δείχνει το μοντέλο, οι πόλεμοι ανάμεσα στους ένοπλους νομάδες και τους γεωργούς που ζούσαν σε γειτονικές περιοχές ευνόησε το σχηματισμό μεγαλύτερων, πιο περίπλοκων κοινωνιών.



Οι ερευνητές χώρισαν την περιοχή της μελέτης σε τετράγωνα με πλευρά 100 χιλιομέτρων, τα οποία χαρακτηρίζονταν με βάση τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά και την ύπαρξη ή όχι γεωργικών κοινωνιών, οι οποίες ήταν και τα πρώτα «έθνη». Οι ερευνητές «εξόπλισαν» με στρατιωτικές τεχνολογίες τα τετράγωνα που βρίσκονταν ανάμεσα στη στέπα και τις γεωργικές κοινωνίες και προσομοίωσαν την εξάπλωσή τους στις γύρω περιοχές.



Όπως επισημαίνει ο δικτυακός τόπος του περιοδικού Nature, οι ερευνητές αναγνωρίζουν ότι ο πόλεμος δεν είναι η μόνη μορφή ανταγωνισμού ανάμεσα στις κοινωνίες. Φαίνεται όμως ότι είναι ο κυρίαρχος παράγοντας κοινωνικής εξέλιξης: το μοντέλο προέβλεψε με ακρίβεια 65% την εμφάνιση των πρώτων αυτοκρατοριών στην Αφρική και την Ευρασία, ποσοστό που έπεφτε στο 16% όταν η πολεμική τεχνολογία δεν λαμβανόταν υπόψη.



Με άλλα λόγια, ο πόλεμος ανάγκασε τις μικρές κοινότητες να συνεργαστούν και να εφεύρουν κοινωνικούς θεσμούς όπως η κεντρική διοίκηση.



Η εξάπλωση των κοινωνιών μεγάλης κλίμακας όπως προέκυψε από το μοντέλο ταίριαζε με τα ιστορικά δεδομένα για αυτή την περίοδο και αυτή την περιοχή, επισημαίνει η ερευνητική ομάδα.



«Αντί να λέμε απλά ιστορίες ή να περιγράφουμε τι συνέβη, μπορούμε τώρα να εξηγούμε τις γενικές κοινωνικές εξελίξεις με ποσοτική ακρίβεια» σχολιάζει ο Σεργκέι Γκάβριλετς του αμερικανικού Εθνικού Ινστιτούτου Μαθηματικής και Βιολογικής Σύνθεσης, μέλος της ερευνητικής ομάδας.



«Η ερμηνεία των ιστορικών συμβάντων μάς βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα το παρελθόν, και ίσως τελικά μας επιτρέψει να προβλέψουμε το μέλλον» λέει.



Μάλιστα οι ερευνητές ονόμασαν αυτή τη μαθηματική προσέγγιση «κλειωδυναμική», εμπνεόμενοι από την Κλειώ, μούσα της Ιστορίας.



Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΔΟΛ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Στρατιωτική τεχνολογία και πόλεμος ο κυρίαρχος παράγοντας κοινωνικής εξέλιξης"

Διδασκαλία Αρχαίων Ελληνικών.

Σχετικά με τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών





«Γραμματική, λοιπόν, συντακτικό, ετυμολογία, τυπικό, φθογγολογικό, σχήματα λόγου, προσωδία και μέτρα, κανόνες, εξαιρέσεις κανόνων, σημείωση, υποσημείωση, παράγραφος, υπνολαλιά, υπνοπαιδεία. Και το ροχαλητό αστραπόβροντο στις σπηλιές.

Εδώ είναι η έρημος και ο άνυδρος τόπος που μας καλεί να λογαριάζουμε ότι θα μένουν θρυλικά τα λόγια του Μαβίλη:

"Με γενικές απόλυτες και ισόκωλα

αντί να πάμε ομπρός πάμε πισόκωλα"

Μ' ένα λόγο, ο μαθητής "προακτέος", μόριο "αποφατικό", γενική "επισκόπηση". Και παρα λίγο ο πρωκτοφαντασματοσκόπος του Φάουστ.

Αυτή ήταν η διδακτική του Εξαρχόπουλου για τα Αρχαία Ελληνικά, και για το τυπικό τους. Σχετικά με την ουσία τώρα, όλη η προσοχή έπεφτε στο περιδιαγραμμάτου.

Με βάση το ερβαρτιανό πρότυπο της εθνικής ηθικής διαπαιδαγώγησης, όπως μας έλεγαν στο στρατό, ο μαθητής λάβαινε τέτοια ζάλα και φορτία ηθικότητας, ώστε βγαίνοντας από το σχολείο παραπατούσε στο δρόμο με το βάδισμα ενός κατάφρακτου Κουταλιανού.

Κορφολογιόνταν όλες οι ηθικές ουσίες του κλασικού κόσμου και η λοκάντα σέρβιρε στο μαθητή νόστιμα κρεατοσφαιρίδια και σκουληκίδες. Κεφτέδες δηλαδή και μακαρόνια, που λέγανε οι λογιότατοι την εποχή της Βαβυλωνίας του Δημήτρη Βυζάντιου.

Ηθική διδασκαλία, λοιπόν, εντολές δέκα, και εκατό και διακόσιες, οὐ και μή μωσαϊκά ατελεύτητα, παραινέσεις εις νέους και συμβουλές προς Δημόνικον, χιλιάδες πρέπει φανταχτερά σαν φολιδωτά ερπετά, προτροπές και νουθεσίες, διαθήκες παλαιές νέες μελλοντικές, το χρέος το οφείλειν το καθήκον, η ηθική προσωπικότητα, το ηθικό φέγγος, το ηθικό «γάρμπος». Πολλές αρβύλες και στιβάνια στα Σφακιά και στο Σέλινο.

Σ εκείνα τα δίσεχτα χρόνια της σιωπής και της φοβέρας ο Βάρναλης υπερέτησε δάσκαλος στη χώρα. Στη σχολή Εξαρχόπουλου όμως έπαιζε το ρόλο της αλογόμυγας. Τον ίδιο ρόλο, δηλαδή, του οίστρου και του μώμου που έπαιζε ο Σωκράτης στους αθηναίους. Γι ̓ αυτό άλλωστε έγραψε και την Αληθινή απολογία του Σωκράτη.

Το αποτέλεσμα από όλη ετούτη την ηθική σταυροφορία ήταν να γίνουνται οι μαθητές πιστόνια και μπιέλες μηχανής, και πλαστικά στρατιωτάκια στις αλάνες.

Η υποκρισία, ο σκεπασμένος περίγελως, η δυσπιστία, η ανασφάλεια, το ψέμα, η συμπεριφορά του κλόουν λάβαιναν θέση στην οργάνωση μιας προσωπικότητας από καουτσούκ και νάυλον. Εκεί που κάτω από σωστές συνθήκες έπρεπε να αναδυθεί ένας στιβαρός άνθρωπος. Κάτω από την επίδραση δηλαδή της φυσικής γνώσης, του άγριου ρεαλισμού, και της πολύμοχθης αρετής , που περικλείνουν τα αρχαία κείμενα μέσα στην αστραφτερή σιωπή τους.

Το άλλο ερώτημα, σχετικά με τούτη τη στάση της σχολής Εξαρχόπουλου απέναντι στη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών, είναι γιατί εκράτησε ο τύπος, και χάθηκε η ουσία. Η απόκριση είναι απλή και δίπλα μας.

Ενίκησε ο τύπος και νικήθηκε η ουσία, γιατί ο τύπος προσφέρεται στο αβασάνιστο και στο εύκολο. Η ουσία αξιώνει τα βαριά, και αντιμετριέται με τα δύσκολα. Και το φυσικό του ανθρώπου είναι να τον φέρνει στην ευκολία και στο ευχάριστο, και να τον ξεμακραίνει από το τραχύ και την δυσχέρεια.

Στην πραγματικότητα πρόκειται η ίδια διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στα λόγια και στα έργα. Οι περισσότεροι λένε, αλλά ελάχιστοι κάνουν. Και ασφαλώς είναι άλλο πράγμα, να κατεβείς και να πεις, θα γίνω ευεργέτης της ανθρωπότητας, και άλλο να πράξεις και να ζήσεις έτσι, που μια μέρα να περάσει το όνομά σου στο κιούριο, στο φέρμιο, στο αϊνστάνιο, και στα άλλα χημικά στοιχεία.

Μ’ ένα λόγο και για να το ειπώ απλά. Την επιθετική μετοχή και τα τελικά απαρέμφατα είναι εύκολο να τα μάθεις. Και σαν τα μάθεις είναι ευκολότερο να κάνεις επίδειξη με δαύτα σε κείνους που δεν τα ξέρουν.

Φοράς, σα να λέμε, τη στολάρα με τη φούντα και το λοφίο, γίνεσαι δηλαδή ο κύριος καθηγητής η αυθεντία τα ράσα του παπά, και ύστερα από το πόστο ενός γελοίου κορδακιζόμενου μπορείς πια να κοκορεύεσαι και να λεονταρίζεις. Κι ο κοσμάκης από κάτου, οι ξύπνιοι σε κάνουνε χάζι. Και τα χαϊβάνια θαυμάζουν: βρε τι Σολομώντας ειν ̓ ετούτος!

Μαθαίνεται λοιπόν η επιθετική μετοχή και το τελικό απαρέμφατο. Τη φράση όμως του Πλάτωνα, «η φιλοσοφία είναι μελέτη θανάτου», το στίχο του Ομήρου «πεθαίνουμε και χανόμαστε μια για πάντα σαν τα φύλλα των δέντρων», ή το φοβερό δίλεκτο του Αισχύλου «θα μάθεις σαν πάθεις», είναι δύσκολο να τα κατανοήσει κανείς. Και παρά πέρα, είναι πολύ δυσκολότερο να τα υιοθετήσει κανείς, να τα καταλύσει σαν άρτο, και να τα κάνει τρόπο ζωής. Modus vivendi, που λένε.

Γιατί οι φράσεις αυτές είναι το νερό το μαύρο, και το κόκκινο, και το φαρμακερό της κυπριακής παραλογής. Είναι σα να ξύνεις με τα νύχια σου το μάρμαρο και ν ̓ αγωνίζεσαι να χαράξεις πάνω του αρχαϊκή τη μορφή σου.

Γιατί ο Πλάτων και ο Όμηρος και ο Αισχύλος σ ̓ αυτή τους τη θεώρηση, και δεν υπάρχει άλλη να τους κοιτάξεις αν δε γελάς και αν δε γελιέσαι, σου ζητούν πράγματα αληθινά και πολύ τίμια. Σου ζητούν να κηρύξεις τη ζωή σου σε συναγερμό επ ̓ άπειρον.

Αξιώνουν να κοντοπερπατείς ολοζωής στις πλαγιές του Βεζούβιου. Και θέλουν μέρα νύχτα να σφυρίζει στ ̓ αυτιά σου εκείνο το ξιφήρες «φύλακες γρηγορείτε!» Καθώς στέκεις φρουρός στη μεγάλη πύλη της πόλης. Ή στη μικρή.

Η κατανόηση των κλασικών κειμένων αξιώνει μια ολόκληρη ζωή με άκρα ευαισθησία, και βούληση, και ανθρωπιά. Και πάλι ναι, και πάλι όχι, και πάλι να μη φτάνει.

Αυτός είναι ο λόγος που ο Εξαρχόπουλος και το συνάφι του εισηγήθηκαν τη φορμαλιστή και όχι τη ρεαλιστική τακτική στη μέθοδο διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών. Από ανηθικότητα, και από ανανδρία.

Αυτό τους ήταν το εύκολο και το προσβατό. Το βολικό στη φαυλότητα, και το ομόλογο στην υποκρισία τους.

Και αυτός είναι ο λόγος, που η αντίθετη σχολή, ο Αλέξανδρος Δελμούζος και τα παλικάρια του, όπως λέμε ο Ρήγας και οι πνιγμένοι του σύντροφοι, δε βρήκαν οπαδούς και ακόλουθους στη δουλειά τους. Γιατί πέρα από την επίσημη καταδίωξη του κράτους, ετούτοι οι γνήσιοι έλληνες «ζητήσανε τα δύσκολα και τα ανεκτίμητα Εύγε».

Συνοψίζω το ζητούμενο και τη λύση του στην παραβολή του ποιητή: Η σχολή Εξαρχόπουλου και ο όχλος της είναι οι αρωματισμένοι Σιδώνιοι του Καβάφη, που κοκορίζουν και κακαρίζουν, καθώς μιλούν για την τέχνη που λησμόνησε τη ζωή. Η πορεία Δελμούζου• Γληνού είναι ο Αισχύλος. Περπατάει βλοσυρός στο Μαραθώνα, ταυροκοιτάει μπροστά του και πίσω του, και στοχάζεται για την τέχνη την ώρα που δουλεύει για τη ζωή.

Το τρίτο, για να μην τα φορτώσει κανείς όλα στον Εξαρχόπουλο, όπως οι Εβραίοι στον αρχαίο τράγο τις αμαρτίες τους, είναι πως παράλληλα με την κακή διδακτική των παιδαγωγών ήταν κακή και η διδασκαλία των φιλολόγων.

Εδώ έχουν τη θέση τους οι Κοντοί, οι Μιστριώτες, οι Καλιτσουνάκες και Πεζόπουλοι, και οι άλλοι λογιότατοι. Είναι όλοι εκείνοι που το άδειο κρανίο τους το ζωγράφισες αιώνια ο Σολωμός στο "Διάλογο".

Το κακό με τους κλασικούς φιλολόγους δεν είναι ότι στα Αρχαία Ελληνικά έβλεπαν λέξεις μόνο. Το μεγάλο κρίμα ήταν πως απόκοψαν τελείως το αντικείμενο που δίδασκαν από τη ζωή.

Δεν μπορείς να σπέρνεις ρήματα και να ζητάς να θερίσεις στάχυα. Δε μπορείς να πας στον κρεοπώλη και να του ειπείς, δός μου ένα κιλό κρέας από «μήλο». Γιατί που να το ξέρει ο άνθρωπος ότι το αρνί στ ̓ αρχαία το λέγανε "μήλο".»





«Τα Αρχαία Ελληνικά τα αντιπαθούν όλοι οι έλληνες. Αν κάνει κανείς μια δημοσκόπηση σήμερα, το αποτέλεσμα που θα του δοθεί θα το βρει πελώριο. Στους εκατό θα ανακαλύψει πως οι ενενήντα τόσοι τα Αρχαία Ελληνικά δε θέλουν ούτε να τ ̓ ακούσουν.

Και το χειρότερο είναι πως την ίδια αποστροφή την αισθάνεται και η πλειονότητα των φιλολόγων που διδάσκει το μάθημα στα σχολεία.

Σήμερα όταν μιλήσεις σε κάποιονε για τα Αρχαία Ελληνικά, αμέσως θα τον χτυπήσει ναυτία. Ένα πνευματικό ανακάτωμα παραγουλιάζει ολόκληρη την υπόστασή του.

Μονόπτωτα ρήματα, ετερόπτωτοι διορισμοί, τρίπτωτες προθέσεις, βαρείες, οξείες, ερωτηματικές, εγκλιτικά και εγκλίσεις, παραγωγή και έτυμα, προληπτικό κατηγορούμενο. Είναι μια στοίβα τσάνταλα που ξεχειλίζουν το ψυχοσωματικό μας και χύνουνται σαν ερευγμοί, κρυάδες, νυστάλα, χασμήματα, και όλα τα ουά του ιουδαϊκού όχλου*.

Οι σχετικές μνήμες από τη σχολική εμπειρία ανακαλούν στους ενήλικους πλήξη νεότητας, ψυχικά τραύματα, κατακάθια νευρωτικά, έλλειψη αέρα, δυσχέρεια ύπαρξης.

«Κύρος ανεβαίνει, Κύρος κατεβαίνει, και γαμώ τους έλληνες και όλους τους δασκάλους». Έτσι άκουσα να καταριέται κάποτε κάποιος τα εφηβικά του χρόνια. Την αθωότητα, δηλαδή, και την πιο τρυφερή ώρα της ηλικίας του.

Βέβαια για τα φορτία όλου αυτού του κακού ο τελευταίος που ευθύνεται είναι οι έλληνες και τα κείμενά τους. Στο θρυλικό «τις πταίει» του Τρικούπη η απόκριση είναι: οι δάσκαλοι φταίνε• οι δάσκαλοι και οι διδακτικοί. Ο βασιλιάς τα φταίει!** που φώναξε ο Λαέρτης στον Άμλετ.

Και κύρια φταίνε οι δάσκαλοι των δασκάλων. Εννοώ τους πανεπιστημιακούς που τόσο μοχθήσανε για να μάθουν τους δασκάλους να δασκαλίζουν. Να πιθηκίζουν δηλαδή στις έδρες και στις τάξεις. Να ψιττακίζουν το «Καλημέρα» του Ζαχαρία Παπαντωνίου. Να γρυλίζουν και να σουσουνίζουν, πάντα τους σχολαστικοί και ομπρελοφόροι. Από πού, και γιατί τόση δυστυχία στη χώρα!

Η ακολουθία πράξης όλου αυτού του κακού μεταφράζεται στην εικόνα μιας πραγματικότητας πολύ μίζερης. Η δυστυχία από το σχολείο απλώθηκε στην κοινωνία μας. Όπως είναι φυσικό.

Η τελευταία συνέπεια του πράγματος δηλαδή, η πιο επώδυνη και η πιο κολαστική, είναι πως η σύγχρονη Ελλάδα λογαριάζεται ο ουραγός και το μπαίγνιο των εθνών σε όλες τις σφαίρες και σε όλες τις συμπεριφορές.

Το αποτέλεσμα το καταμετράς από την κατάσταση της εθνικής οικονομίας ως τα ποδόσφαιρα, και από την επιστημονική έρευνα ως τις σκουπιδοφόρες ακτές της πανάρχαιης ελληνικής θάλασσας. Εκεί που ο ποιητής Ρίλκε έλεγε κάποτε das uralte griechische Meer***, και έσκυβε την κεφαλή με κατάνυξη.

Γιατί τάχα. Και οι Ιταλοί στην γειτονική μας χερσόνησο κατοικούν το Λάτιο και την αρχαία Καμπανία, όπως κι εμείς κατοικούμε την αρχαία Ήλιδα και το Ληλάντιο πεδίο. Γιατί οι Ιταλοί σήμερα μετριούνται στους εφτά ανεπτυγμένους λαούς του κόσμου, κι εμείς καταντήσαμε να γίνουμε οι κατσίβελοι της Ευρώπης;

Βέβαια το φαινόμενο είναι σύνθετο και έχει πολλές αιτίες. Ωστόσο ο θεμελιωτής λόγος εντοπίζεται στον εγκληματικό τρόπο, που μέσα από την παιδεία μεταβιβάζεται στις νέες γενεές η κλασική παράδοση.

Να μη μας το ειπούν, γιατί το γνωρίζουμε, πως εμείς δεν έχουμε Μ.Α.Ν και A.E.G και Bosh. Δεν έχουμε I.B.M και Gross, και Fiat, και General Motors Corporation και Scotch Whisky.

Έχουμε μια παράδοση μεγάλη σαν τον Ειρηνικό και σαν τη Σιβηρία. Έχουμε τέτοιο τον ήλιο και τη θάλασσα, που αν γνωρίζαμε να τα βοσκήσουμε και να τα αρμέγουμε, η μικρή μας χώρα, τούτο το πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο που έλεγε ο Σεφέρης, θα ήταν εφτά φορές Ελβετία. Και μάλιστα μια Ελβετία χωρίς τα οικονομικά λύματα και όλα τα κλοπιμαία του αιώνα που συσσωρεύουνται εκεί από κλέφτες τύπου Σάχη, και Μάρκος, και Τσαουσέσκου. Όμως άλλα...

Η προειδοποίηση του παλαιού Οδυσσέα, να μη σφάξουν οι ναύτες τα γελάδια του Ήλιου****, ούτε από τους συντρόφους του καιρού του, ούτε από μας σήμερα λογαριάζεται. Όχι μόνο τον ήλιο μας σφάζουμε, αλλά και τη θάλασσα μαστιγώνουμε και τον αέρα τον φτύνουμε στο πρόσωπο. Έγινε καυσαέριο πια.

Θέλω να ειπώ πως ο ταξιτζής που κλέβει με το δεκαπλάσιο τον τουρίστα από το Ελληνικό ως το Σύνταγμα, διαφημίζει την ελληνική παιδεία του. Και πως οι χώροι καθαριότητας στα εστιατόρια που ζωντανεύουν τους σταύλους του παλιού Αυγεία, ζωγραφίζουν την παιδεία των ελλήνων. Ρωτάς, τι σχέση έχει ο τουρισμός με τα Αρχαία Ελληνικά. Μα την ίδια ακριβώς που είχε το θέατρο του Διονύσου στην αρχαία Αθήνα με την ναυμαχία της Σαλαμίνας.

Για μας το κλίμα, η θάλασσα, και ο ήλιος είναι πρώτες ύλες πρώτης αξίας. Πολύ πιο πολύτιμες από το πετρέλαιο της Νιγηρίας με τα πλούσια οκτάνια, και από το ουράνιο του Καναδά με την πυκνή σχάση.



Τη διδακτική των Αρχαίων Ελληνικών και των άλλων φιλολογικών μαθημάτων, την εισηγήθηκε πρώτος και τη θεσμοθέτησε επιστημονικά ο Νικόλαος Εξαρχόπουλος. Η γραμμή που χάραξε εκείνος στα περισσότερα σημεία της ακολουθιέται και σήμερα.

Γενικότερα και πλατύτερα, ο Εξαρχόπουλος είναι ο θεμελιωτής της Παιδαγωγικής στην Ελλάδα. Υπήρξε επιστήμονας ακουστός, ακάματος εργάτης, ερευνητής πολύπλευρος, θεωρητικός και πρακτικός ταλαντούχος και το υπόδειγμα του τεχνοκράτη.

Αυτός έφερε την Παιδαγωγική από την Ευρώπη στον τόπο μας. Και την καθιέρωσε στην εκπαίδευση με τρόπο επιβλητικό και κυρίαρχο. Στα 1930, λίγο μετά την εποχή του Πάγκαλου που ̓ταν μακριές οι φούστες, ο Εξαρχόπουλος ήταν η αυθεντία και το φόβητρο στους δασκάλους και στα δασκαλεία. Έμπαινε στο Υπουργείο Παιδείας και ήταν ικανός να χτυπήσει τη μαγκούρα του μπροστά στο Γεώργιο Παπανδρέου, υπουργό τότε του Βενιζέλου. Φοβέριζε, πρόσταζε, νομοθετούσε, έδειχνε.

Όμως, από την άλλη πλευρά του ανθρώπου, τη σκοτεινή, ο Εξαρχόπουλος, υπήρξε το ακαταγώνιστο κακούργημα. Ο σχολαστικός διοικητικός, και ο υπερφίαλος μέσα του σχημάτισαν ένα τέρας, όμοιο με τον τρικέφαλο Γηρυόνη που περιγράφει ο Δάντης στην Κόλαση*****.

Στην ιστορία της Παιδαγωγικής, και γενικότερα του Καποδιστριακού, το πέρασμα του Εξαρχόπουλου θα λογαριάζεται κάποτε στίγμα, και όνειδος, και δοχείο πάσης λύμης.

Θα μείνει για να μολογιέται μια καταγραφή του Σεφέρη στις Μέρες του 1943: «Ο Εξαρχόπουλος και οι άλλοι γλωσσαμύντορες• τσιμπούρια και μύγες του απόπατου»******.

Ο Εξαρχόπουλος στάθηκε η μαύρη αντίδραση και ο κακός δαίμονας απέναντι στη φωτισμένη κίνηση της ανθρωπιστικής παιδαγωγικής, που κύρια κέντρα της υπήρξαν τα πνεύματα του Τριανταφυλλίδη, του Δελμούζου, και του Γληνού.

Αυτός υπήρξε ουσιαστικά ο φονέας του Ιωάννη Συκουτρή, που γκρεμίστηκε από τον Ακροκόρινθο στα 1937. Του λαμπρότερου ίσως φιλολόγου μετά τον Κοραή. Και του ακόμη λαμπρότερου δάσκαλου.

Κάτω από τις οδηγίες και το ραβδί του το Αθήνησι εξελίχτηκε σε εθνικό κέντρο παραγωγής δασκάλων σχολαστικών και πνευματοκτόνων. Έγινε το καβειρικό χαλκείο της πνευματικής παραχάραξης και της ηθικής δεισιδαιμονίας που και τότε και σήμερα μας δένουν και μας δέρνουν.

Και αν ρωτήσεις πια ήταν η πληρωμή για την κακουργία! Μα φυσικά, η αναμενόμενη.

Σήμερα το όνομα του Εξαρχόπουλου το διαβάζει γραμμένο με επίχρυσα γράμματα στην επίσημη αίθουσα τελετών του Πανεπιστημίου. Ακαρτέρει όμως, και βλέπεις. Γιατί ο αδέκαστος χρόνος δεν είπε ακόμη την τελευταία λέξη.

Στον καιρό μας τους αρχαίους προδότες τους λένε φοροφυγάδες και παραοικονομικούς. Και τους αρχαίους μήδους τους λένε κιβδηλοποιούς, υποκριτές, οσφυοκάμπτες, κυνοκέφαλους. Και είναι γνωστό πως ο Εφιάλτης και οι μήδοι διαβαίνουν στο τέλος. Ωστόσο εκείνο που μένει είναι το επίγραμμα του Σιμωνίδη για το Μεγιστία και τους λακεδαιμόνιους στην αρχαία πέτρα.

(σ.σ.: "Τούτο είναι το μνήμα του ξακουστού Μεγιστία,

που τον σκότωσαν οι Μήδοι

τότε που διάβηκαν τον Σπερχειό ποταμό.

Ήτανε μάντης• ήξερε ότι έρχονταν οι Μοίρες του θανάτου,

κι όμως δεν θέλησε να εγκαταλείψει τους αρχηγούς της Σπάρτης."

Ποιο είναι το λάθος της διδακτικής των Αρχαίων Ελληνικών που εισηγήθηκε ο Εξαρχόπουλος, και εφαρμόστηκε δυόμισυ γενεές στα σχολεία της χώρας μας;

Για να το ειπώ στη γλώσσα της παιδαγωγικής: το λάθος της σχολής Εξαρχόπουλου είναι ότι υιοθέτησε το διδακτικό φορμαλισμό σε ζημία και παραγκώνιση του διδακτικού υλισμού.

Αυτό σημαίνει πως το βάρος της προσπάθειας έπεσε στη μορφή της αρχαίας γλώσσας και παραθεωρήθηκε η σημασία των περιεχομένων που έχουν τα κείμενα.

Έτσι η σπουδή των Αρχαίων Ελληνικών κατάντησε να σημαίνει γνώση της γλώσσας στην οποία είναι γραμμένα τα κείμενα, και στην καλύτερη περίπτωση μια τυπική ακαδημαϊκή ιστόρηση των γεγονότων και των πραγμάτων.

Και για τις ουσίες, για τα νοήματα, για τις αξίες, για το πλάσμα ζωής δηλαδή που σπαρταρά και γιορτάζει μέσα στην κλασική λογοτεχνία μας, πέρα βρέχει.



Κοντολογής, την παράσταση της διδασκαλίας την έκλεψε ο ξυλότυπος της οικοδομής. Η προσοχή του μαθητή εγκλωβίστηκε στην εξωτερική μορφή, στην ορατή εικόνα, στο δείγμα επιφάνειας του κλασικού κόσμου. Και αμελήθηκε το ένυλο σάρκωμα.

Σα να ̓χουμε απέναντί μας τον Αϊνστάιν και τον Αλ Καπόνε, που δεν αποκλείεται μια μέρα του Σικάγου να ταξίδεψαν άγνωστοι με το ίδιο τραίνο. Τους κοιτάμε και βρίσκουμε.

Ετούτος τι ατημέλητος γεροντάκος. Κουρασμένος, τριμμένο σακάκι, ματάκια που λησμονήθηκαν, η γραβάτα του κρέμεται στο λαιμό σφεντόνα του Δαβίδ. Και λησμόνησε να φορέσει την κάλτσα στο αριστερό του ποδάρι.

Αλλά ο άλλος; Τι τζέντλεμαν. Κουστούμι παραγγελιά στα Παρίσια, γυαλισμένο υπόδημα, δαχτυλίδι με περικεφαλαία στην πέτρα, και το μαλλί του λάδι στο μουσαμά. Άρχοντας με αγωγή κι από καταγωγή.

Ενώ ο πρώτος, όσο τον παρατηρείς, τόσο τον παρομοιάζεις με το ζητιάνο του Αντρέα Συγγρού, που πήγε κάποτε να τον ελεήσει στην οδό Σταδίου, και τον προφτάξανε την τελευταία στιγμή:

- Τι κάνεις άνθρωπε; Είναι ο Παπαδιαμάντης!



Δημήτρης Λιαντίνης – Τα Ελληνικά (1992).

__________________________________

* Πρβλ, Μάρκου ΙΕ’, 29: «οὐά, ὁ καταλύων τὸν ναὸν καὶ ἐν τρισὶν ἡμέραις οἰκοδομῶν».

** Πρβλ. τα λόγια του Λαέρτη στη Β’ σκηνή της Ε’ πράξης του Άμλετ: The king, the king’s to blame.

*** "Η πανάρχαιη ελληνίδα θάλασσα".

**** Ομήρου α 8-9 και μ 301.

***** Δάντη, Κόλαση 17, 1

****** Σεφέρη Γ., Μέρες Δ’, Εκδ. Ίκαρος 1977, σ. 283. Η καταγραφή στο Ημερολόγιο είναι στις 21/2/1943 στο Κάιρο.





Αντικ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Διδασκαλία Αρχαίων Ελληνικών."

Ν. Λυγερός "Ελληνική ΑΟΖ και λιμενικές δυνάμεις". Κεντρικό Λιμεναρχείο Ρ...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ν. Λυγερός "Ελληνική ΑΟΖ και λιμενικές δυνάμεις". Κεντρικό Λιμεναρχείο Ρ..."

Ελληνική ονοματολογία

Εισαγωγή στην Ελληνική ονοματολογία ----

ΑΝΘΡΩΠΩΝΥΜΙΑ-

Η ονομασία του ανθρώπου με ένα η περισσότερα ονόματα είναι πανάρχαιο και πανανθρώπινο φαινόμενο. Ήδη ο Όμηρος πιστεύει ότι η ανθρωπονυμία είναι πανανθρώπινη συνήθεια.

Ο Αλκίνοος ρώτησε τον Οδυσσέα πώς ονομάζεται , και γιατί πρέπει να έχει και αυτός , όπως όλοι οι άνθρωποι, κάποιο όνομα.

Ούμεν γάρ τις πάμπαν άνώνυμός έστ';άνθρώπων ,ού κακός, ούδέ μέν έσθλός, έπήν τά πρvτα γένηται, άλλ' έπί πασι τίθενται , έπεί κε τέκωσι, τοκρες[1].



Για τους Έλληνες κάθε ιστορική περίοδος έχει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της

ονοματοθεσίας της .

Στην ηρωική εποχή π.χ. επικρατούν τα ονόματα που εκθησιάζουν πολεμική ικανότητα (Μενεπτόλεμος , Μενεχάρης , Μενεσθεύς κ.λ.π.) ενώ στην βυζαντινή περίοδο επικρατούν τα χριστιανικά ονόματα , τα ονόματα των αξιωματούχων της βυζαντινής αυτοκρατορίας κ.λ.π.



Επειδή το βαπτιστικό όνομα δεν επαρκούσε για την διάκριση των ατόμων σε ευρύτερες κοινωνικές ομάδες , γιαυτό προέκυψε αρκετά νωρίς η ανάγκη να συνδέεται και το δεύτερο διακριτικό όνομα το σύγχρονο επώνυμο.

Το σύγχρονο ονοματολογικό σύστημα της Ευρώπης φαίνεται ξεκίνησε από την Ιταλία στα μέσα του τον 16. αιώνα και σίγουρα έχει τις πηγές του στο ρωμαϊκό και αρχαιοελληνικό σύστημα.



Στην ομηρική εποχή ως δεύτερο διακριτικό όνομα επικρατεί το πατρωνυμικό επίθετο. Έτσι ο Αχιλλέας είναι Πηλείδης (από τον πατέρα του) και Αιακίδης (από τον παππού του), ο Οδυσσέας προσονομάζεται Λαερτιάδης ο Αγαμέμνονας Ατρείδης .



Στην κλασική εποχή με την παρακμή των παλαιών αριστοκρατικών γενών περιορίζονται και τα πατρώνυμα που δηλώνουν το γένος σε λίγα Αλκμαιωνίδαι, Αγίδαι ,Ευμολπίδαι Κυψελίδαι κ.λ.π.



Επικρατεί τώρα ο συνδυασμός του βασικού ονόματος με την γενική του ονόματος του πατέρα αντί του πατρωνυμικού επιθέτου Σωκράτης Σωφρωνίσκου ,Περικλής Ξανθίπου, κ.λ.π.

Μεγαλύτερη ακρίβεια εκφράζεται με την προσθήκη του επιθέτου που δηλώνει τον τόπο καταγωγής Θουκυδίδης Ολόρου Αλιμούσιος , η Κλέαρχος ο Λακεδαιμόνιος , Διόδωρος ο Σικελιώτης.



Άλλη μία κατηγόρια προσωνυμίων είναι αυτά που συνδέονται με κάποια ηθικά η σωματικά χαρακτηριστικά του ονομαζόμενου προσώπου στα βυζαντινά χρόνια:Ανδρέας (ανδρείος) ,Βασίλειος (του βασιλιά) ,Γεώργιος (γεωργός) , Δημήτριος (Δήμητρα -;γεωργός), Ευγένιος (ο ευγενής) κ.λ.π.



Τα παρωνύμια έπαιξαν μεγάλο ρόλο στον σχηματισμό των επωνύμων στην βυζαντινή και νεοελληνική περίοδο.



Της βυζαντινής εκφοράς έχουμε Θεόδωρος ο Αποστόλης (= Αποστόλου) , Κωνσταντίνος ο Παναγιώτης (=Παναγιώτου) συνέχεια αποτελούν τα νεοελληνικά Γεώργιος Βασιλείου ,Ηλίας Πέτρου κ.λ.π. όπου το

δεύτερο κύριο όνομα χρησιμεύει ως επώνυμο. Η σύγχυση που μπορούσε να δημιουργηθεί με την εκφορά αυτή αποσοβήθηκε με την προσθήκη ενός παρωνυμίου που εξελίχτηκε σε επώνυμο Νικόλαος Πέτρο Τσαγκάρης.



ΒΑΦΤΙΣΤΙΚΑ



Βαφτιστικά από την αρχαία ελληνική παράδοση .



Αγαθοκλής , Αθηνά , Αλεξάνδρα , Δημοσθένης , Ηρακλής, Θεμιστοκλής , Ιππολύτη , Καλλιόπη , Λεωνίδας , Μελπομένη , Οδυσσέας , Ολυμπιάς , κ.λ.π.



Βαφτιστικά από την εκκλησιαστική παράδοση .



α) Βαφτιστικά από την Παλαιά Διαθήκη.



Αυτά τα ονόματα είχαν μεγάλη διάδοση τα πρώτα χριστιανικά χρόνια αλλά αργότερα περιορίστηκε η χρήση τους και εμφανίζονται σήμερα σποραδικά σε μερικά μέρη.



Αβακούμ, Αβραάμ (Αβράμης , Μαμής) , Αδάμ (Αδάμος , Δάμος , Αδάμας ,Αδαμάκης), Ανανίας (Νανιάς) , Δαβίδ (Δαβίδης , Δαβίθης)κ.λ.π.



β)Βαφτιστικά ονόματα αγίων Αθανάσιος ,Βασίλειος Γεώργιος ,Δημήτριος, κλπ.



γ)Βαφτιστικά ονόματα εορτών και γενικά από την θρησκευτική ορολογία.



Αγαπητός (ιδού ο υιός μου ο αγαπητός) , Άγγελος , Βαϊα , Δέσποινα ,Κουνίτσα (εικόνα η όμορφη σαν εικόνα) , Ευαγγελία , Ζωοπηγή (ζωοδόχος πηγή),Θεοφάνης (Θεοφάνια) , Λάμπρος (Λαμπρή ) , Πανάγια (Παναγία) , Παράσχος (Παράσχου κύριε) κ.λ.π.



Βαφτιστικά από την νεώτερη ελληνική παράδοση.



α)Βαφτιστικά από ονόματα της βυζαντινής και νεώτερης ελληνικής ιστορίας.



Ακρίτας , Ασάνης , Βατάτζης , Βελισάριος , Βρανάς , Δούκας , Ερωτόκρητος , Καλογιάννης , Κατακουζινός , Κομνηνός , Λάσκαρης , Μοσχωνάς ,Ολόβολος ,Ράλλης , Ρωμανός , Σκαρλάτος ,Φωκάς , Χουρμούζης κ.λ.π.



β)Βαφτιστικά από ονόματα αξιωμάτων και τιμητικών τίτλων .



Αμιράς (ναύαρχος) , Άρχοντας ,Αφέντης , Δημοκρατία , Domina (Δόμνα ) , Κοκόνα (τιμητική επίκληση διάση-μων η ευγενών γυναικών) , Κράλης (βασιλιάς Καράλης) , Κυρ (Κυρίτσης) , Ρήγας (βυζαντινός τίτλος για ξένους βασιλείς και ηγεμόνες) κ.λ.π.



γ) Βαφτιστικά από ξένους λαούς .



Agnes Ανέζα , Amalie Αμαλία, Battista Μπατίστας , Bernardo Βερνάρδος , Domenico Δομένικος , Flora Φλόρα ,Φλουρής , Francesko Φραντζέσκος , Francois Φραντζής , Giacomo Γιακουμάτος , Γιακουμής , Giorgio Τζορτζής, Giovanni Ζοάνος , Τζανής κ.λ.π.



δ)Βαφτιστικά από γεωγραφικά ονόματα



Σύμφωνα με τα αρχαία ελληνικά πρότυπα Ηλείος ,Θεσσαλός , Λύδος κ.λ.π.δημιουργήθηκαν και τα νεώτερα χρόνια ανάλογα βαφτιστικά.



Αμερικάνα , Ασιανή , Κιρκασία , Αξιώτης (Ναξιώτης) , Αγράφω , Αθήνα , Ανατολή , Βενετία ,κ.λ.π.



ΒΑΦΤΙΣΤΗΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ.



Α)Βαφτιστικά από ονομασίες της περιβάλλουσας φύσης.



Αηδόνι (Αηδόνα) , γεράκι , (Γερακίνα , Γεαρακούλα) , λιοντάρι (Λιονταρής) , μέλισσα (Μελίσω) , Παγώνι (Παγώνης , Παγώνα) , περιστέρι (Περιστέρα) , τρυγόνι (Τριγώνα) κλπ.



άνθος (Ανθή) , γαρίφαλο (Γαρούφαλος, Γαρουφαλιά ) ,ζουμπούλι (Ζουμπούλης . Ζουμπούλια) , μηλιά (Μηλιά , Μηλιώ) , ροδιά (Ροδιά , Ροδούλα ) , τριανταφυλλιά (Τριανταφυλλιά , Τριαντάφυλος) κ.λ.π.



ασήμι (Ασημής , Ασήμω ,Ασημίνα κλπ) , διαμάντι (Διαμαντής , Διαμαντάρας ,Μαντής , Διαμάντω κλπ.) ζαφείρι (Ζαφείρης , Ζαφείρα , Ζαφειρία κλπ.) μάλαμα (Μάλαμας , Μαλάμω κλπ) , σμαράγδι (Σμαράγδα ,Σμαράγδω ) χρυσάφι (Χρυσάφης ) , χρυσός (Χρύσος ,Χρυσούλα , Χρύσω κλπ)



αστέρι (Αστέρω , Αστέριος) αυγή (Αυγή ,Αυγούλα , κλπ)



Βαφτιστικά που βασίζονται σε σωματικές η ψυχικές ιδιότητες.


Άσπρος (Ασπρούλης ,Ασπρούλα) , λυγερός (Λυγερή) , μελαχρινός (Μελαχρινή) , ξανθός (Ξάνθος , Ξανθός , Ξανθή , Τσιάνης κλπ.)

Αγαθός (Αγαθή ,Αγάθω ) , γλυκύς (Γλυκιά ,Γλυκερία ) κλπ.

Ευχετικά βαπτιστικά.
Προϋποθέτουν ευχή των γονέων η του αναδόχου .

Ζήσης (Να ζήσει.) , Πολυζώης (πολύ ζωή να έχει ) , Παναταζής (πάντα να ζει).

Στην Πίνδο το θηλυκό όνομα Αγόρω (αγόρι ) δίνεται σε κορίτσι που αναμενόταν ύστερα από την γέννηση σειράς κοριτσιών να γεννηθεί αγόρι. Τον ίδιο ρόλο παίζει και το Σταμάτα για να ((σταματήσουν)) να γεν-νιούνται θηλυκά: Θέμελης ,Θεμελής (να θεμελιώσει από το τούρκικο temelli -;θεμέλιο) ,θεμελιωμένος :Καλομοίρης(καλή του μοίρα).

ΕΠΩΝΥΜΑ

Τα επώνυμα διακρίνονται σε πατρωνυμικά ,μητρωνυμικά , ανδρωνυμικά , εθνικά ,Επαγκελματικά , παρωνύμια και ψευδώνυμα.


(([2]Πατρωνυμικόν μέν ουν έστι το κυρίως άπό πατρός έσχηματισμένον ,καταχραστικώ δέ καί το άπό προγόνων , οίον Πηλείδης ,Αίακίδης ο Άχιλλεύς))



Στην αρχαία Ελληνική τα πατρωνυμικά σχηματίζονται είτε απλούστερα με την γενική του ονόματος του πατέρα (Περικλής Ξανθίππου ) είτε με διάφορα παραγωγικά επιθέματα που προσαρτώνται στο όνομα του πατέρα (Κρον-ίδης,Νεστορίδης , Πριαμίδης Κρον-ίων , Ασκληπ-ιάδης ,Λαερτιάδης ,κλπ.) η του γενάρχη (Αιακίδαι , Αλκμαιωνίδαι.)



Στην νέα Ελληνική η πατρωνυμική σχέση εκφράστηκε αρχικά με την γενική του ονόματος του πατέρα ύστερα από τον προσδιορισμό γιος , κόρη κ.λ.π.ο Μιχάλης ο γιος του Μελέτη και έπειτα ο Μιχάλης του Μελέτη. Η πατρογονική γενική διαφυλάχτηκε σε ορισμένα επώνυμα (Γεώργιος Ιωάννου , Νικόλαος Αντωνίου), στα περισσότερα όμως που κράτησαν τον λαϊκό τους Χαρακτήρα μετατράπηκε σε ονομαστική Αποστόλης (αντί Αποστόλου) ,Αργύρης, Λουκάς κλπ. Σπανιότερα είναι τα πατρωνυμικά που βασίζονται σε σύνθεση Κωστοσήφης (ο Κώστας του Σήφη) , Πολογιώργης (ο Γιώργος Πολάκης).



Ο κύριος όγκος των πατρωνυμικών ένα βαπτιστικό όνομα (αλλά δευτερευόντως και οποιαδήποτε άλλη βάση) στο οποίο προστίθενται παραγωγικά επιθήματα (Γεώργιος) Γεωργάκης , Γεωργακάκης , Γεωργακόπουλος , Γεωργαλάς , Γεωργαράκης , Γεωργάς , Γεωργάτος , Γεωργάτσος , Γεωργέλης Γεωργής , Γεωργιάδης , Γεωργιλάς ,Γεωργίου , Γεωργιτσέας , Γεωργίτσης , κλπ ,(Βάγια τα =η γιορτή) Βαγιανός , Βαϊνέλης , (Λαμπρή) Λαμπρινός , Λάμπρος , Λαμπράκης.(Κανάκι , το =χάδι) Κανάκης.



Ορισμένα νεοελληνικά πατρωνυμικά βασίζονται σε βαπτιστικά ξένων γλωσσών από τις οποίες ήρθε σε επαφή η γλώσσα μας :τούρκικα (Μουράτογλου , Μουρατίδης) , αρβανίτικα: (Γκίνης =Γιάννης,Γκιόκας =Γιώργος), βλάχικα : (Ζιάνας =Γιάννης ,Μίσιος και Μίσιας =Μιχάλης ,Σόκος=Θανάσης , Τσέλιος=Στέριος), σλαβικά: (Κόλιας=Νικόλαος , Φίλτσος=Φίλιπος) κλπ.

Μητρωνυμικά



Είναι τα επίθετα που βασίζονται στο όνομα της μητέρας :Κώστας Ελένης , δηλ ο Κώστας της Ελένης. Τα μητρωνυμικά ήταν πολύ σπάνια στην αρχαία Ελλάδα. Ο Απόλλωνας από την μητέρα του Λητώ ονομαζόταν Λητοϊδης , Λητογενής , Λητόϊτος ενώ Μαιάδας ονομάζονταν ο Ερμής ως γιος της Μαίας.



Τα μητρωνύμια εμφανίζονται σε κοινωνίες που μητροκρατούνται , π.χ. οι Λύκιοι της Μικράς Ασίας όπως μας πληροφορεί ο Ηρόδοτος (1,73) ,και ο Ηρακλείδης ο Ποντικός (C.MULLER , FRAGM. HIST. GRAEK . 2, 217, XV). Το μητριαρχικό δίκαιο των Λυκίων φαίνεται να συνεχίζεται και στα μεσαιωνικά χρόνια , γιατί ο Νικόλαος Δαμασκηνός (C.MULLER , ό.π. 3,461, CXXI αναφέρει ότι (Λύκιοι τάς γυναίκας μάλλον η τους άνδρας τιμώσι και καλούνται μητρόθεν , τας τε κληρονομίας ταίς λείπουσι , ου τοίς υιοίς).



Ως υπολείμματα των Λυκείων θεωρεί ο Σ. Λάμπρος νεοελληνικά μητρωνυμικά που συγκέντρωσε στο Λιβίτσι της Λυκίας και στο Καστελόριζο και πιστεύει ότι τα μητρωνυμικά αυτά μαρτυρούν τη επίδραση του αρχαίου μητριαρχικού δικαίου των Λυκίων στους Έλληνες της Λυκίας .



Οι λόγοι για τους οποίους επιβάλλεται το μητρωνυμικό αντί του πατρωνυμικού είναι πολλοί και ποικίλοι αυτό συμβαίνει π.χ. όταν η μητέρα στην κοινωνία λόγω της δραστηριότητας και της προσωπικότητάς της, της καταγωγής της , λόγω μακρόχρονου ξενιτεμού του πατέρα η χηρεία της μητέρας κλπ. Επίσης ένας καταπιεσμένος σώγαμπρος μπορεί να πάρει το όνομα της γυναίκας του Μάρως (Μάρως η Μαρόπουλος) η της πεθεράς του Λαφαρούς (Γιωρτς τη Λαφαρούς , Πόντος ). Στα Τρίκαλα της Κορινθίας ο Σώγαμπρος έπαιρνε και δεύτερο όνομα από την σύζυγό του: ο Μάριος, ο Φωτεινός , ο Ελένιος ο Γαρουφαλιός κλπ.



Μητρωνυμικά συναντάμε σε όλες τις περιοχές της Ελλάδος .



Αλλά και στην βυζαντινή περίοδο συναντάμε μητρωνυμικά ονόματα π.χ. Λεόντειος ο Παυλίνης. Ιωάννης ο Βαλεριανής κλπ . Σε βυζαντινά έγραφα συναντούμε επώνυμα , όπως Ιωάννης της Ράπτισας , Λέων της Μαρίας , Δημήτριος της Καλογραίας , Παπά Δημήτριος της Ευδοξίας κλπ.



Στα μητρωνυμικά έχουμε τις εξής κατηγορίες:



α) Μητρωνυμικά που βασίζονται στο βαπτιστικό της μητέρας :Αγγελίνας , Άννας , Ασημίνας , Βερονίκης,



Γαρουφαλιάς , Γερακίνης , Ελένης , Ζαμπέλας , Ζαμπέτας , Κατίνας , Λελούδας , Μυρσίνης , Νικολίτσας , Παγώνας , Σμαραγδής , Σουμέλας , Σπεράντζας ,Τασούλας , Χαιδος , κλπ.



β)Μητρωνυμικά που βασίζονται στο ανδρωνυμικό της μητέρας , που με την σειρά του μπορεί να βασίζεται 1) στο βαπτιστικό του άντρα της:Αλέξαινας , Βασίλαινας , Γιώργαινας κλπ.2) στο παρωνύμιο του άντρα της: Γλαβίνας , Ζωγραφίνας, Καρατζίνας , Παπαδίτσας κλπ.



γ) Μητρωνυμικά που βασίζονται στο επάγγελμα της μητέρας η του άντρα της :Γιατρούδενας , Καλογραίας , Μακαρονούς , Μαμμής , Παπαδιάς , Τσαγκαρίνας , Τσιγαρούς κλπ.



δ) Μητρωνυμικά που δηλώνουν την καταγωγή της μητέρας :Αμουργιανής ,Αραπίνης ,Βλάχας , Γυφτούδας , Γύφτσας , Λιάπαινας κλπ.



ε) Μητρωνυμικά που δηλώνουν ελάττωμα της μητέρας :Βουβής , Καμπούρας ,Χοντρολένης κλπ.



στ) Μητρωνυμικά που δηλώνουν βαθμό συγκενείας :Βάβους , Γιαγιάς , Μαννάκας , Νυφούδης κλπ.



Ανδρωνυμικά

Πρόκειται για ονόματα γυναικών που βασίζονται στο βαπτιστικό , επώνυμο η παρωνύμιο κλπ. Του ονόματος των αντρών τους και αποτελούν μία πρόσθετη επωνυμία κοντά στο βαπτιστικό όνομα.



Από τη βυζαντινή περίοδο είναι γνωστά ορισμένα ανδρωνυμικά σε -;εα (Κουβικουλαρέα , Σπαθαρέα , Ανδρονικέα ) και -;ινα (Μαρία Αγγελίνα ), Δούκαινα Παλαιολογίνα κλπ.)



Τα νεοελληνικά ανδρωνυμικά σχηματίζονται με την γενική του ονόματος του συζύγου (η Αγγέλλω του Κακριδά) και με διάφορα παραγωγικά επίθετα , π.χ.-αινα (Κώσταινα , Γιάνναινα , Τζαβέλαινα ) ,-ινα (Θοδωρίνα , Περικλήνα , Λασκαρίνα , Μπουμπουλίνα ) -;ου (Νικολού , Παυλού , Μιχαλού , Πεταλού ) , -ισσα (γιάτρισσα , μαστόρισσα = η γυναίκα του γιατρού ,του μάστορα ) κλπ.



Εθνικά

Σύμφωνα με τον Διόνυσο τον Θράκα (εκδ.G Uhling) (εθνικόν έστιν το έθνους δηλωτικόν, ως Φρύξ , Γαλάτης) τα ονόματα αυτά που σχηματίζονται από ονόματα χωρών πόλεων κλπ. Από τα κλασικά χρόνια και αργότερα μεγάλη χρήση των εθνικών ονομάτων:Εκαταίος ο Μιλήσιος , Απολλώνιος ο Τυανεύς Κόιντος ο Σμυρναίος κλπ.



Τα βυζαντινά παρωνύμια που προϋποθέτουν εθνικό όνομα συγκαταλέγονται ανάμεσα σε άλλα και τα εξής: Αρμενιάκος , Βούλγαρος , Καππαδόκης , Φράγκος , Καλυβίτης (<Καλύβη ,πόλη της Μακεδονίας) , Λιβανίτης (<Λίβανα , πόλη της Συρίας), Κομνηνός (<Κόμνη Ανδιανουπόλεως), Λεκαπινός (Λέκαπα Καππαδοκίας )Γαβαλάς (<Γάβαλα Συρίας) ,κλπ.



Τα νεοελληνικά εθνικά επώνυμα σχηματίζονται συνήθως με αρχαιοελληνικά η αρχαιότερης καταγωγής επιθήματα και σπανιότερα με ξένα:Αθηναίος , Θηβαίος , Κερκυραίος , Μυτιληναίος. -ανός/ιανός Αμοργιανός (Αμοργός) , Καλαματιανός , Κουταλιανός (<Κούταλη Προποντίδας)Σφακιανός , Ψαριανός κλπ. -;ηνός Αδραμυττηνός , Ζακυνθινός . -;ινός Αραβαντινός (<Αραβάντι) , Καστρινός , Πυλαρινός (<Πύλαρος Κεφαλονιάς). -;ίτης Βαλαωρίτης (<Βελεώρα Ευρυτανίας ) , Δολιανίτης(Δολιανά). -αϊτης (Μοραΐτης) Χρυσαϊτης (Χρυσό Παρνασίδος) .-;ιάτης Κορφιάτης , Μανιάτης. -;ιώτης Αγραφιώτης , Βαρβιτσιώτης (Βαρβίτσα Αρκαδίας) , Γαρδικιώτης (Γαρδίκι).



Βενετσιάνικα η ιταλικά είναι τα επιθέματα -;άνος/-ιάνος και -;έζος:Βενετσιάνος , Πρεβεζάνος , Σισιλιάνος ,Γενοβέζος . Σλαβικό είναι το -;ιάνος στα Βοστιτσιάνος , Ζαβιτσ(ι)άνος , λατινικό στο Σακαριτσιάνος (Σακαρέτσι Βάλτου)κλπ. Τούρκικο είναι το επίθεμα -;λής /λης:Βελεστινλής , Κοκοσλής (Κοκόσι =Κιλκίς) Δράμαλης , Κόνιαλης (Κόνια =το Ικόνιο) , Μπρούσαλης και Προύσαλης (Προύσα).



Ορισμένα από τα εθνικά πού προσδιορίζουν ξένους λαούς που ήλθαν σε επαφή με τους Έλληνες μπορεί να ήταν αρχικά παρατσούκλια :Αλαμάνος (Αλαμανούς του Βυζαντίου , Γεφύρι της Αλαμάνας κλπ) , Αμερικάνος , (Έλληνας μετανάστης από την Αμερική) , Ατζέμης (Πέρσης) , Βούλγαρος / Βούλγαρης (μεσαιωνικό Βούλγαρης «βυρσοδέψης , επεξεργαστής η πωλητής δέρματος» που δήλωσε και το έθνος των Βουλγάρων ως παραγωγών και εξαγωγέων δέρματος ) , Γερμανός (σημαίνει και ξανθός) , Εγγλέζος/Ιγγλέζης , Ζείμπέκος (τουρκικό φύλο στα περίχωρα της Σμύρνης) , Καραγκούνης (κάτοικος του θεσσαλικού κάμπου) , Καρακατ-σάνης ,-ος (Σαρακατσάνος).



Εθνικό ως επώνυμο μπορεί να προκύψει με την προσθήκη ενός -ς σ';ένα τοπωνύμιο Αϊδίνης ,Βαλαώρας , Γκούρας (Γκούρα Φθιώτιδος) , Γρανίτσας (Γρανίτσα Ιωαννίνων) κλπ.



Επαγγελματικά

Δήλωναν αρχικά επάγγελμα η αξίωμα , αλλά γρήγορα καθιερώθηκαν ως επώνυμα , καθώς διευκόλυναν τη διάκριση ατόμων με το ίδιο όνομα σε κλειστές ιδίως κοινωνίες. Εκφέρονται κανονικά στην ονομαστική (Αμπελάς ,Γούναρης ) και σπάνια στη γενική (Ιατρού ,Οικονόμου).



Τα επαγγελματικά ονόματα εμφανίζονται ήδη από τα αρχαία χρόνια (Αιπολός , Βουκόλος , Ακέστωρ <γιατρός> , Ναυπηγός , και πολλαπλασιάζεται στα βυζαντινά χρόνια :Αμπελάς .Λαχανάς ,Ζωναράς ,Καμπανάρης , Γραμματικός ,Παλαιολόγος <που ασχολείται με τα παλιά>. Μια μεγάλη κατηγορία βυζαντινών επαγγελματικών ονομάτων περιλαμβάνει ονόματα κοσμικών και εκκλησιαστικών αξιωμάτων :Δομέστικος ,Δούκας , Λογοθέτης , Νοταράς , Σχολάριος <σωματοφύλακας του αυτοκράτορα>.



Αρκετά από τα βυζαντινά επαγγελματικά που προσδιορίζουν εκκλησιαστικά αξιώματα διατηρήθηκαν έως σήμερα είτε ως αξιώματα είτε ως επώνυμα χάρη στην εκκλησιαστική παράδοση :Δομέστιχος ,Έξαρχος ,-άκος , -ίδης , -όπουλος , Ευταξίας (ο επί <της ευταξίας> της εκκλησίας).



Τα πιο συνηθισμένα παραγωγικά επιθήματα για τον σχηματισμό των νεοελληνικών επαγγελματικών είναι τα -άρης και ας. -;άρης:Αρκουδάρης ,Γελαδάρης. -;ας Ασβεστάς, Βαγενάς (βαρελάς).



Τα περισσότερα από τα ξένα επαγγελματικά που πέρασαν στη γλώσσα μας έχουν τούρκικη καταγωγή:



Αλμπάνης -;οπουλος και Ναλμπάνης (nalbant πεταλωτής) .



Ορισμένα από τα επαγγελματικά τουρκικής προέλευσης δηλώνουν αξίωμα:Βεζίρης , Δερβέναγας , Ζαΐμης , Κεχαγιάς .



Το παραγωγικό επίθημα των επαγγελματικών τουρκικής αρχής είναι το -;τζής /-τσής (-ξής ) ,Αλτιντζής -;όγλου (altinci χρυσοχόος ) Πεσμαζόγλου (pestamalci κατασκευαστής και πωλητής πετσετών μπάνιου).



Από τα ξένα επιθέματα επαγγελμάτων εκπροσωπούνται με περιορισμένα παραδείγματα τα ιταλικά -;iere (Καροτσιέρης ,Κασιέρης , Μπαρμπέρης.κλπ) και -oro (Σπαγγαδόρος).



Παρωνύμια



Αποτελούν το κύριο όγκο των επωνύμων και προέρχονται από χαρακτηρισμούς των παρονομαζομένων που βασίζονται , σε σωματικές , πνευματικές , ηθικές και άλλες ιδιότητες . Ο Μ.Τριανταφυλλίδης χρησιμοποιεί τον όρο παρατσούκλι.Την λέξη Παρωνύμιο την συναντάμε και σαν πινόμι , πινομή ,παραγκώμι , προσονείδιν (ποντιακό) , Περιγέλιο ,σουσούμι κλπ. Οι βυζαντινοί χρησιμοποιούσαν τις εκφράσεις :την κλήσιν , την επίκ-λησιν , το επίκλην , τουπίκλην , την επωνυμία ,το επώνυμον , την προσηγορία , τούνομα έχων παρωνύμιο φέρων κλπ. Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούν για το παρωνύμιο τον όρο επίθετον.Το παρωνύμιο ορίζεται από τον Διονύσιο τον Θράκα ως εξής :<παρώνυμον Δε έστι το παρ'; όνομα ποιηθέν , οίον θέων>



Τα αρχαία παρωνύμια αναφέρονται σε σωματικές ιδιότητες (Γάστρων , Γνάθων ,Δόναξ , Κεφάλων , Μέτωπος.)



Σε ψυχικές ιδιότητες Δέξιος , Μαργίτης , Βίαιος ,Πράος κ.α.) σε παρομοιώσεις με ζώα Αμνός , Γρύλος , Δράκων , Ιέραξ , Μέλισσος κ.α.) και φυτά Άλατος ,Καρδάμα ,Κρόκος ,κ.α.) στην ημέρα της γέννησης (Ανθεστήριος , Λήναιος , Πανιώνιος , Σωτήριος κ.α.)



Στα βυζαντινά χρόνια και ιδιαίτερα από τον 9ον αιώνα και εξής δημιουργούνται πολλά παρωνύμια που χρησιμοποι-ούνται ως βυζαντινά και νεοελληνικά οικογενειακά ονόματα :Γρηγόριος ο Πτερωτός ,Βάρδας ο Πλατυπόδης , Βασίλειος ο Πετεινός κ.α.Πολύ γνωστά βυζαντινά παρωνύμια είναι λ.χ. τα :Βαρβάτος , Μυστάκων , Μουρζουφλός .



Η κατάταξη των παρωνυμίων γίνεται με τα εξής κριτήρια: α)Σωματικές ιδιότητες :Βεργής , Βραχνός ,Ζερβός ,Καμπούρης κ.α.



Β )Ψυχικές , πνευματικές ,ηθικές ,και άλλες ιδιότητες : Αγέλαστος , Βιαστικός ,Θλιμμένος , Κοιμήσης , Λεβέντης ,Τεμπέλης , Κατεργαράκος , Νταής , Νυστάζος κ.α.



Γ) Παρομοιώσεις με ζώα :Αλεπουδέλης , Γάτος , Ζυγούρης , Λύκος , Ποντίκης , Τσάκαλος , Γκιόνης ,Κίρκος κ.α.



Δ) Παρομοιώσει με φυτά : Βλιτάς ,Γαρούφαλος , Καρπουζάς , Πιπέρης , Ρεβίθης κ.α.



Ε) Αντικείμενα καθημερινού βίου .Βελέντζας , Δακτυίδης , Κουλούρας , Λαγάνας , Ταγάρης κ.α.



ΣΤ) Καιρός και χρόνος: Βοριάς ,Γρέκος , Σορόκος ,Κατσιφάρας , Χιόνης κ.α.



Ζ) Συγγένεια και ηλικία :Αφεντάκης , Εγγονόπουλος , Κανακάρης , Ορφανός ,Παπούλιας , Πατέρας -;άκης .



Η ) Φράσεις (που συνήθιζε ο παρονομαζόμενος) Καλλιώρας ,Καλώστος , Καληνύχτας , Σιαπέρας κ.α.



Ονόματα από τις διάφορες ελληνικές διαλέκτους.



Αμαντος Χίος,άμαντος=μαμμόθρεφτος),Βώκος (ποντιακό βώκος =ηλίθιος),Ζυβρακάκης (Κρήτη ζυμπραγός <δίδυμος <αρχ.συμπραγής) ,Κοθρής (διαλ.κοθρής -;ζητιάνος <κοθρί[3] -;κομμάτι ψωμί.Λιάρος(Ασπρόμαυρος ,για ζώα), Μάντακας (Κρήτη, τσιμπούρι των ζώων),Πατακός(Κρήτη, μικρόσωμος και άσχημος< αρχ.πάταικος), Ροίδης (ρόγι δοχείο με στενό άνοιγμα),Σαχτούρης (μεσν. σακτούρα -;είσος καϊκιού), Συγγρός (διαλ.τσιγρός-αδύνατος ,αρρωστιάρης), Τσουδερός (Κρήτη ,τσουρίζω=τσουτσουρίζω, Χουρμούζης (χουρμούζη=είδος μαργαριταριού από το νησί Χορμούζ στην είσοδο του Περσικού κόλπου.



Τούρκικα.

Ασλάνης,-ιδης,-ογλου


Αρβανίτικα.

Κέπας =κρεμμύδι , Κριεζής=μαυροκέφαλος, Κριεκούκης =κοκινοκέφαλος, Λέπουρας =λαγός,Μποκουρας =όμορφος , Μπούρας =γενναίος, Σκούρτης =κοντός Τσάλας =κουτσός, Φουρίκης =κοτέτσι.



Βλάχικα

Γκίζας =μυζήθρα.Δάλας= ξινόγαλο,Μπίμπας =πάπια, Πίσας=γάτα, Σούρδος =κουφός- βλάκας,Τσάρας=γη

Ψευδώνυμα



Είναι τα πλαστά ονόματα που χρησιμοποιούν οι συγγραφείς καλλιτέχνες , ηθοποιοί αλλά και κακοποιοί για λόγους ψυχολογικούς κοινωνικούς κ.λ.π. Είναι ονόματα που τα διαλέγουμε και δεν μας τα επιβάλουν οι άλλοι.
--------------------------------------------------------------------------------



[1] Οδύσσεια ,Θ 552 κ.ε.



[2] Στη γραμματική του Διονίσιου του Θράκα (εκδόσεις G.Uhlig , Grammatiki Ggaeci 1883)



[3] Κόθρος >Κομμάτι ψωμί.

http://olykos.pblogs.gr/2009/07/eisagwgh-sthn-ellhnikh-onomatologia.html

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ελληνική ονοματολογία"