GREEK.... black pages ( συνέχεια 2)

Σημείωση DenTriv:

Συνεχίζω την προσπάθεια ανάσυρσις θλιβερών ή σκοτεινών ή και κατά το δοκούν αλλοιωμένων γεγονότων που αυθαίρετα ονόμασα Black Pages.

Οι οπτικές γωνίες που οι ιστοριογράφοι βλέπουν τα γεγονότα, στο μεγαλύτερο ποσοστό τους βέβαια, δεν συμπίπτουν.

Όμως εμείς έχουμε αφ’ ενός δικαίωμα και αφ’ ετέρου υποχρέωση στην αναζήτηση,

στην ψύχραιμη αξιολόγηση και στην κατά δύναμη ανεπηρέαστη κριτική.

Ένας αναγκαίος φόνος και μια θυσία
Όταν το επαναστατικό κλίμα ανέβηκε πολύ στην Πελοπόννησο, άρχισαν να φθάνουν στη Ρωσσία απεσταλμένοι προς τον Καποδίστρια. Ο Πετρομπέης Μαυρομιχάλης έστειλε τον Κυριάκο Καμαρινό. Προς αυτόν ο Καποδίστριας είπε – σύμφωνα με τον Σπηλιάδη – ότι, «πρέπει να εξωθηθεί σε Επανάσταση κάποιος Τούρκος και οι Έλληνες να συμμαχήσουν μαζί του, ενώ στη Μάνη να συγκεντρώνονται δυνάμεις σε αναμονή των εξελίξεων». Ο Καμαρινός δεν κατάλαβε το μήνυμα και κατερχόμενος από την Αγία Πετρούπολη προς Οδησσό διέδιδε μόνο αυτά που του είπε ο Καποδίστριας για την αρνητική στάση του Τσάρου Αλεξάνδρου προς τις επαναστάσεις. Ο Καμαρινός εκτελέστηκε πριν πάει στην Πελοπόννησο.
Στο τέλος του 1819 ή τις αρχές του 1820 ο Καποδίστριας δέχθηκε στην Πετρούπολη τον Ξάνθο (η ακριβής ημερομηνία δεν είναι απόλυτα διασταυρωμένη), και του υπέδειξε τον Αλέξανδρο Υψηλάντη ως ηγέτη της Φιλικής Εταιρείας.
Ο ίδιος ο Υψηλάντης στην επιστολή του λίγο πριν τον θάνατό τους προς τον Τσάρο Νικόλαο Α’ το 1827 γράφει ότι ο Καποδίστριας τον συμβούλευσε και τον παρακίνησε να ξεκινήσει. Όπως γράφει η Ανίτα Πρασά, «Ο Καποδίστριας θέλησε να χρησιμοποιήσει τον Υψηλάντη, επειδή ήταν στρατηγός του ρωσσικού στρατού και οικείος του Αυτοκράτορα και με την έναρξη των εχθροπραξιών θα επιδεινώνονταν οι σχέσεις Ρωσσίας-Τουρκίας ώστε να μπορέσει ο Καποδίστριας να παρασύρει τον Τσάρο σε πόλεμο με την Τουρκία».
Το 1820 ο Καποδίστριας ενώ βρισκόταν στην Πολωνία δέχθηκε τον Παναγιώτη Κρεββατά. τον, και τον Αριστείδη Παππα.Ο Παπαρηγόπουλος και ο Κρεββατάς επηρέασαν τον Υψηλάντη – που στο μεταξύ είχε αναλάβει επίτροπος της Φιλικής Εταιρείας – για την έναρξη της Επανάστασης από την Μολδοβλαχία.
Ο Υψηλάντης στις αφηγήσεις του προς την κόμισσα Λούλου Τύρχαϊμ και την μεγαλύτερη αδερφή της Κωνσταντία σύζυγο του πρεσβευτού της Ρωσσίας στη Βιέννη, Αντρέι Ραζουμόφσκι , έλεγε ότι συναντήθηκε με τον Καποδίστρια, πριν κηρύξει την Επανάσταση και ότι του εξέθεσε την πρόθεσή του να αρχίσει την εξέγερση από την Μολδοβλαχία, (κυρίως διότι περίμενε βοήθεια από τη Ρωσσία), και ότι ο Καποδίστριας, όπως γράφει ο Υψηλάντης «συμφώνησε μαζί του και τον ενθάρρυνε». (Στα δικά του υπομνήματα στον Τσάρο Νικόλαο και στους πρέσβεις των Μεγάλων Δυνάμεων ο Καποδίστριας αναφέρεται στη συνάντηση αυτή και λέει ότι τον απέτρεψε. Και τα δύο κείμενα είναι διπλωματικά κείμενα, που υπηρετούν έναν εν εξελίξει σκοπό και δεν είναι αυτοβιογραφικά – όπως ορισμένοι... πιστεύουν – και γι’ αυτό ο Καποδίστριας γράφει αυτό που συμφέρει και όχι την αλήθεια).
Για τη σχέση Καποδίστρια Υψηλάντη γράφει, η Βαρώνη Λουλού Τυρχάιμ
( μετάφραση από τα γερμανικά του Καθηγητή Π.Κ.Ενεπεκίδη). Λουλού Τυρχάιμ« Η ΖΩΗ ΜΟΥ-αναμνήσεις 1788-1819»,Μόναχο 1913-1914.

«Κάθε ημέρα-μετά τον Νοέμβριο του 1827-μας διηγόταν ο Υψηλάντης ένα μέρος της πικρής του μοίρας……Ε, λοιπόν, ο Καποδίστριας δυστυχώς δεν είναι εντελώς ανεύθυνος για την μοίρα τού Υψηλάντους.
…Κατά τα άλλα ,οι συμβουλές του Καποδίστρια ,στον οποίο είχε τυφλή εμπιστοσύνη ο Υψηλάντης, ειχαν βέβαια έναν σκοπό: πώς να εξυπηρετήση την πατρίδα του.Το1821 ο Καποδίστριας θυσίασε απλούστατα έναν φίλο του…….
….Τον χειμώνα του1819-20, όταν εμείς (σ.σ η Λουλού και η Κατερίνα) , βρισκόμαστε στην Ρωσία, ήρθε ο Υψηλάντης στην Πετρούπολη με μόνο σκοπό να μας δει. Οταν τότε αρρώστησε για πολλές εβδομάδες, τόν επισκέφθηκαν μερικά επίσημα πρόσωπα της «Εταιρείας» ,…και αυτοί του ανέθεσαν χωρίς πολλές διατυπώσεις και εν ονόματι των συμπατριωτών των την αρχηγία . ..Ο Υψηλάντης τους παρακάλεσε να του δώσουν τρεις μέρες καιρό για να σκεφθεί την υπόθεση και να μιλήσει με τον Καποδίστρια…..Ο Καποδίστριας που ήταν πληροφορημένος για όλα , επεδοκίμασε με ενθουσιώδη λόγια την πατριωτική επιθυμία τού φίλου το, και του είπε ότι και αν η ευρωπαϊκή πολιτική δεν θα επέτρεπε στον Τσάρο να κηρυχθεί ανοικτά υπέρ της ελληνικής υποθέσεως, η καρδιά του θα είναι πέρα για πέρα με τούς Έλληνες.
… « Παρ’ όλες τις διαβεβαιώσεις ο Υψηλάντης ζήτησε να μιλήσει με τον Τσάρο αλλά ο Καποδίστριας τον εμπόδισε…τον απέτρεψε μάλιστα από το ν’ αποχωρήσει από τον ρωσικό στρατό με την δικαιολογία ότι το διάβημα αυτό θ’ απεθάρρυνε τους Έλληνας της Πελοποννήσου που έβλεπαν στο αξίωμά του, ως Ρώσου αξιωματικού, μια απόδειξη της προστασίας του Τσάρου.»…
….«.Ο Υψηλάντης αφού τελείωσε το σχέδιο των επιχειρήσεων, το έδειξε στον Καποδίστρια, πού έμεινε τόσο ικανοποιημένος ώστε πήδηξε από την χαρά του, τον αγκάλιασε και τον εγέμισε με εγκώμια.»
Ο επαναστάτης μοναχός
Ας συνοψίσουμε τί ξέρουμε. Η μεγάλη Ελληνική Επανάσταση συνδέεται άμεσα με το κίνημα του Ρήγα το οποίο συνεχίστηκε από τη Φιλόγενο Στοά της Κέρκυρας. Μετά την δεύτερη κατάληψη της Κέρκυρας από τους Γάλλους ο Ιωάννης Καποδίστριας έφυγε στη Ρωσσία. Είναι αυτονόητο ότι ο Ιωάννης ανέλαβε το ιερό χρέος ολοκλήρωσης της Μεγάλης Ιδέας. Μόλις πήγε στην Πετρούπολη, έφτασε δίπλα του ο Μητροπολίτης Ιγνάτιος. Ακολουθώντας τους συνωμοτικούς κανόνες – και κατά το πρότυπο των Ναϊτών – ίδρυσε στη Βιέννη τη Φιλόμουσο εταιρεία που ήταν «μετωπική οργάνωση». Στη Βιέννη φαίνεται ότι ανέλαβε και τυπικά το υψηλό του καθήκον, που τον υπέβαλε στο μοναχικό σχήμα. Λίγο μετά συναποφασίζει την ίδρυση του «στρατιωτικού βραχίονα». Της Φιλικής Εταιρείας.

Το ότι περιεβλήθη το μοναχικό σχήμα φαίνεται – όχι μόνο φυσικά από τα μαύρα ρούχα που φόραγε μονίμως – αλλά από την αιφνίδια ανακοίνωσή του στη Ρωξάνη Στρούτζα ότι δεν μπορεί να την παντρευτεί, ενώ όλη η ρωσσική αυλή περίμενε αυτό τον γάμο. Όπως γράφει η καθηγήτρια Ελένη Κούκου, της είπε: «Πρέπει να προσφέρω τον εαυτό μου θυσία στους Αγώνες για την πατρίδα μας, για την Ελλάδα και αυτόν τον δρόμο της θυσίας πρέπει να τον βαδίσω μόνος μου».
Το επαναστατικό κέντρο εγκαταστάθηκε γύρω από τον Καποδίστρια στη Ρωσσία, αφού αυτός ανέλαβε την υλοποίηση του οράματος. Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’ – σύμφωνα με τον Μακρυγιάννη – απέστειλε στον Καποδίστρια τον Έλληνα αξιωματικό του ρωσσικού στρατού Λεονταρίδη, κομιστή όσων μυστικών του Ρήγα διεφύλαττε το Πατριαρχείο. Ο Λεονταρίδης στη συνέχεια έγινε μοναχός και δημιούργησε μοναστήρι στη Μολδαβία που εξελίχθηκε σε κέντρο της επαναστατικής κίνησης. Στην Ρωσσία, η Στοά «Οβίδιος» στο Κισινέφ ήταν το κέντρο της Ελληνικής Επανάστασης. Είναι ενδιαφέρον ότι το Καποδίστριας μεσολάβησε να εξοριστεί ο Πούσκιν στο Κισινέφ και όχι στον Κάυκασο. Εκεί συντάχθηκε – εκ της γαλλικής – το Σύνταγμα της μελλοντικής Ελληνικής Δημοκρατίας.
Ο Καποδίστριας είχε ήδη την εμπειρία του Πρωθυπουργού της Ιονίου Πολιτείας, του Αρχιστράτηγου της Λευκάδας και του επικεφαλής της Αντικατασκοπίας της ρωσσικής Στρατιάς που αντιμετώπισε τον Ναπολέοντα και τη μεγάλη πείρα του Υπουργού Εξωτερικών της Ρωσσίας.
Ξέρουμε ήδη ποιος σκέφθηκε τους δύο αντιπερισπασμούς και το ποιος και γιατί επέλεξε την Πελοπόννησο ως κύρια εστία της Επανάστασης. Ξέρουμε και με ποιους μηχανισμούς (Ιγνάτιος, πνευματικός ηγέτης Σουλιωτών) πείστηκαν οι Τζαβελαίοι και οι Μποτσαραίοι να συμπολεμήσουν με τον σφαγέα των Σουλιωτών Αλή-Πασά. Ξέρουμε ακόμα από τα αρχεία της αυστριακής μυστικής αστυνομίας ότι ο Γεώργιος Σταύρου, συνεργάτης του Καποδίστρια, ήταν ο μυστικός εκπρόσωπος του Αλή στη Βιέννη. Αυτό είναι ένα απ’ τα κλειδιά για να καταλάβουμε την Επανάσταση του Αλή-Πασά. Ένα δεύτερο κλειδί είναι οι συμβουλές των Ελλήνων του περιβάλλοντός του, τους οποίους καθοδηγούσε ο Δ. Ρώμας.
_______________________________________________________________________________________

By Hatzaras