Μάγιας και Μινωίτες

Επιμέλεια: Γιώργος Εχέδωρος

Διαβάζοντας το άρθρο του Jοην Νoble Wilford – που μου έστειλε ο Βισάλτης μαζί με το φωτογραφικό υλικό- για την εξερεύνηση και τη χαρτογράφηση της μεγαλύτερης πόλης των Μάγιας στην Κεντρική Αμερική, εκτός από την εντυπωσιακή τρισδιάστατη εικόνα του αρχαιολογικού χώρου της πόλης Καρακόλ, στο Μελίζε, με τη μέθοδο των κατευθυνόμενων παλμών λέϊζερ, εντύπωση μου έκαναν οι εικόνες που ήταν ζωγραφισμένες στο πήλινο αγγείο των Μάγιας.

Πριν, όμως φθάσουμε εκεί, ας δούμε πως περιγράφει ο αρθρογράφος την εξερεύνηση στην μεγάλη πόλη των Μάγιας.

« Ένα ζευγάρι αρχαιολόγων , οι Αρλεν και Νταϊάνα Τσέιζ, δοκίμασαν μια νέα μέθοδο, χρησιμοποιώντας την ατμόσφαιρα για να στείλουν παλμούς λέιζερ που διείσ­δυαν στην πυκνή ζούγκλα και αντα­νακλούσαν στο έδαφος. Με αυτό τον τρόπο κατάφεραν να αποκτήσουν τρισδιάστατες εικόνες του αρχαιολο­γικού χώρου της πόλης Καρακόλ», γράφει ο συντάκτης και θα προσθέσει:

Σε τέσσερις μόλις μέρες, ένα δικι­νητήριο αεροπλάνο, εξοπλισμένο με μια προηγμένη εκδοχή του lidar (ανί­χνευση και κύμανση φωτός), πέταξε αρκετές φορές πάνω από τη ζούγκλα και συνέλεξε περισσότερα στοιχεία απ' αυτά που είχαν καταφέρει να συγκεντρώσουν οι συνάδελφοι τους στα 25 χρόνια της επιτόπιας χαρτο­γράφησης. Επειτα από επεξεργασία τριών εβδομάδων των εργαστηριακών δεδομένων, οι μετρήσεις έφεραν στην επιφάνεια τις τοπογραφικές λεπτο­μέρειες μιας περιοχής 207 τ.χλμ., με ίχνη από μεγάλα αρχιτεκτονικά έργα αλλά και από σπίτια, δρόμους και αγροτικές κατασκευές.

«Μείναμε με το στόμα ανοιχτό», θυμάται η δρ Ντ. Τσέιζ, αναφερόμενη στην πρώτη φορά που είδαν τις εικό­νες. «Πιστεύουμε», λέει, «ότι το lidar θα επιφέρει στην αρχαιολογική έρευνα για τους Μαγιάς την ίδια περίπου επανάσταση που έφεραν η χρονολό­γηση με ραδιενεργό άνθρακα στη δεκαετία του '50 και οι αποκρυπτο­γραφήσεις των ιερογλυφικών των Μαγιάς στις δεκαετίες του '80 και του '90».

Παρατηρήσαμε, ότι τα σχέδια του εικονιζόμενου πήλινου αγγείου, το οποίο βρέθηκε στην αρχαία Καρακόλ, παρουσιάζουν ομοιότητες με σχέδια τα οποία συναντούμε στην Κρήτη, το παλάτι της μινωικής Κνωσού.

Βέβαια τα ευρήματα των Μάγιας είναι περί το 650 μ.Χ. και τα μινωϊκά χάνονται στο βάθος του χρόνου. Χρονολογικά είναι πολύ μακριά.

Οπωσδήποτε όμως φαίνεται ότι υπάρχει κάποια σχέση που δεν μπορούμε να αποδείξουμε.

Θα ήταν δυνατόν να φθάσουν οι μινωίτες στην Κεντρική Αμερική στα απώτατα αρχαϊκά χρόνια;

Δεν το ξέρουμε.

Ωστόσο θα μπορούσαν από τον στόλο που είχαν και τα είδη και μεγέθη των σκαφών τους.

Τα μινωικά σκάφη

Σε συνέντευξή του, ο καθηγητής Δρ Μηνάς Τσικριτσής- Ερευνητής Αιγαιακών γραφών- ο επιστήμονας που ανακάλυψε και εξέτασε τον Μινωϊκό Υπολογιστή- αναφέρεται στον στόλο των Μινωϊτών και στο μέγεθος των σκαφών που είχαν.

Είναι εντυπωσιακά αυτά που μας λέει ο Δρ Μηνάς Τσικριτσής:

«Θεωρώ ότι πρέπει να απεμπλακούμε από τις αγκυλώσεις που έχουν δημιουργήσει οι έως τώρα παραδοχές ότι αυτός ο πολιτισμός οικοδομήθηκε αντλώντας στοιχεία και γνώσεις του βαβυλωνιακού και του αιγυπτιακού. Η κατανόησή του οφείλει να γίνεται με μια διαθεματική προσέγγιση στα λιγοστά καμένα ευρήματά του. Χαρακτηριστικά, θα αναφερθώ σε δύο γνωστές φωτογραφίες που εμφανίζουν μινωικά καράβια.

Το πρώτο καράβι απεικονίζεται σε ένα κυκλαδικό “τηγανόσχημο” σκεύος του 2300 π.Χ., με 14 ζεύγη κουπιών, πράγμα που μας παραπέμπει σε σκάφος μήκους 32 μέτρων. Σε μια άλλη παράσταση, από την τοιχογραφία της Σαντορίνης του 1640 π.Χ., διακρίνουμε ένα μεγάλο καράβι, με 26 ζεύγη κουπιών, που κατά τον συγγραφέα Cavin Μenzies αντιστοιχεί σε σκάφος 54 μέτρων. Η ναυτική αυτή εξέλιξη ακούγεται λογική για χρονική περίοδο 700 χρόνων. Δεν είναι όμως λογικό ένας πολιτισμός που είχε αναπτύξει το θαλάσσιο εμπόριο από το 2800 π.Χ. έως το 1200 π.Χ. να μην είχε αναπτύξει αντίστοιχη επιστήμη και για τις ανάγκες του. Θα έπρεπε, εκτός των άλλων, να είχε αναπτύξει τα μαθηματικά και την αστρονομία. Πράγμα που αποδεικνύουν αυτά τα ευρήματα!».

Ένα σκάφος 54 μέτρων είναι φυσικό να μην το είχαν, μόνο, για να ταξιδεύουν στα αιγαιοπελαγίτικα νησιά ή στη «μεγάλη λίμνη» της Μεσογείου.

Είχαν κάποτε οι Μινωίτες αποικίσει στην Κεντρική Αμερική ή απλά πρόκειται για απλή σύμπτωση;

Ίσως μια μεγαλύτερη έρευνα και συσχέτισης των δύο πολιτισμών μας έδινε κάτι πιο ουσιαστικό.

Μικρές Εκδόσεις Γιῶργος Ἐχέδωρος