Το ναυάγιο της Κερύνειας

Περίπου το 300 π.Χ. ένα μικρό ελληνικό πλοίο βυθίστηκε με το φορτίο του κοντά στις βόρειες ακτές της Κύπρου.

Σύντομα, μετά την ανακάλυψή του, από ένα ντόπιο σφουγγαρά, το ναυάγιο ανασύρθηκε μεταξύ των ετών 1967-1969 από τους Michael και Suzan Katzev και μια διεθνή ομάδα δυτών.

Η πλήρης διερεύνηση και διάσωση του ναυαγίου ολοκληρώθηκε το 1974 και από όλη αυτήν την διαδικασία τραβήχτηκαν έγχρωμες και ασπρόμαυρες φωτογραφίες και δημιουργήθηκε ένα πλήρης κατάλογος των ευρεθέντων αντικειμένων.

Η δημοσίευση της εργασίας του ναυαγίου της Κερύνειας ολοκληρώθηκε μετά από πολλά χρόνια με το πέρας της ανάλυσης του φορτίου (που ήταν γύρω στους 1.000 αμφορείς, χιλιάδες όστρακα, εκατοντάδες αντικείμενα λίθινα, μεταλλικά και ξύλινα)

Αν και ήταν μακρόχρονη η μελέτη των στοιχείων που ανακαλύφθηκαν, εντούτοις παρέμειναν ερωτήματα στα οποία δεν δόθηκε επαρκής απάντηση.

Είναι ασυνήθιστο στην υποθαλάσσια αρχαιολογία να έχει ένα τόσο παλιό διασωζόμενο πλοίο και να μπορεί να αναλύει τόσο όμορφα όλα τα στοιχεία που διασώθηκαν.

Θα μπορούσαν να υπάρξουν ενδείξεις που θα βοηθούσαν τους ερευνητές να καθορίσουν όχι μόνο την αρχική κατάσταση του φορτίου αλλά και να εντοπίσουν τι συνέβη και ναυάγησε το πλοίο, αφού φαίνεται ότι άνοιξαν ή έσπασαν τα τοιχώματά του και σκόρπισε το φορτίο του.

Τα περισσότερα ναυάγια της εποχής έχουν κάτι παρόμοιο. Είναι γεμάτα με σωρούς αμφορέων, ( αμφορείς=κεραμικά σκεύη που χρησιμοποιούνταν, συνήθως, την κλασική εποχή για μεταφορά κρασιού και λαδιού).

Τυπικά, για την μεταφορά των αμφορέων είχανε δημιουργήσει βάσεις για να κάθονται ώστε να μην χτυπούν μεταξύ τους, τα κεραμικά αντικείμενα, στη διάρκεια του ταξιδιού.

Κανείς, ωστόσο, δεν γνωρίζει πως αυτό επιτυγχάνονταν, αλλά ο μεγάλος αριθμός των άσπαστων αμφορέων, μας δηλώνει ότι οι ναύτες της αρχαιότητας είχαν βρει μια πολύ καλή λύση.

Η ομάδα των αρχαιολόγων που ανέσυρε το αρχαίο ναυάγιο της Κερύνειας συνειδητοποίησε ότι αυτές οι ερωτήσεις δεν θα μπορούσαν να απαντηθούν επαρκώς από τις παραδοσιακές αρχαιολογικές ερμηνείες ή από μεθόδους απεικόνισης αλλά μόνο με μια εικονική πραγματικότητα θα μπορούσε, ίσως, να να δοθεί μια απάντηση.

Αν σκεφθεί κανείς ότι μεταφέροντας στον υπολογιστή ένα εικονικό αντικείμενο μπορούμε να δούμε ορισμένα χαρακτηριστικά, όπως της μετακίνησης των αμφορέων, στη διάρκεια της βύθισης του πλοίου και πως τελικά θα ‘καθίσει’ όλο αυτό το φορτίο στον βυθό.

Ο πρώτος στόχος είναι η μοντελοποίηση του κοιλώματος του σκάφους, η τοποθέτηση των αμφορέων μέσα σε αυτό, ώστε να σχηματίσουμε ένα εικονικό σκάφος γεμάτο με αμφορείς για να δούμε πως θα συμπεριφερθούν στην περίπτωση ενός ναυαγίου.

Η διαδικασία αυτή θα επαναληφθεί αρκετές φορές, μετακινώντας το φορτίου του πλοίου σε άλλη θέση κάθε φορά ώστε να καταλήξουμε στη θέση που βρέθηκαν οι αμφορείς όταν ανακαλύφθηκε το αρχαίο ναυάγιο.

Τα οφέλη που θα έχουμε από αυτό το έργο, αυτή τη διαδικασία είναι να αντιληφθούμε την ακριβή τοποθέτηση των αμφορέων μέσα στο σκάφος για να μπορέσουμε να ερμηνεύσουμε τα αίτια του ναυαγίου.

Ελπίζουμε ότι τα συμπεράσματα που θα προκύψουν από τη μελέτη αυτή να μας δώσουν μια πραγματική εικόνα του πλοίου της Κερύνειας, τους λόγους, δηλαδή, για τους οποίους βυθίστηκε, πως είχε τοποθετηθεί το φορτίο του καθώς και πως τα αρχαία ξύλινα πλοία πάθαιναν ζημιές από τη μεταφορά αυτή.

Πηγή: Archeology. Org

Μικρές Εκδόσεις Γιῶργος Ἐχέδωρος