Ένα μικρό χρονικό για το νόμισμα στην Ελλάδα από το 1929 μέχρι το 2000,την Δραχμή

 

1833-2000

Μικρό χρονικό μακράς πορείας

1828Πρώτο ελληνικό νομισματικό σύστημα από τον Ιωάννη Καποδίστρια. Νόμισμα ο φοίνικας, βάση ο άργυρος.

1829
ΦεβρουάριοςΙδρυση της Εθνικής Χρηματιστικής Τράπεζας.
ΜάιοςΜεταφορά στην Αίγινα από τη Μάλτα του παλαιού μηχανήματος για την κοπή νομισμάτων του Τάγματος των Ιωαννιτών της Ρόδου. Είναι το πρώτο εθνικό νομισματοκοπείο. Αρχίζουν να κόβονται οι φοίνικες και οι υποδιαιρέσεις τους, τα χάλκινα λεπτά.

1831
17 Ιουνίου
Οι προσπάθειες του Ιωάννη Καποδίστρια για δάνειο από το εξωτερικό έχουν αποτύχει. Σταματάει η μετατρεψιμότητα του νομίσματος. Αναστέλλεται η εξαργύρωσή του, εκδίδονται χαρτονομίσματα.
27 Σεπτεμβρίου
Δολοφονία του κυβερνήτη της Ελλάδας.

1832
4 Ιανουαρίου
Διάταγμα της προσωρινής διοικητικής επιτροπής ορίζει ότι οι συναλλαγές θα γίνονται μόνο με χάρτινους φοίνικες.
8 Μαΐου
Οι προστάτιδες δυνάμεις αποφασίζουν τον ερχομό του Οθωνα.

1833
8 Φεβρουαρίου
Νέο ελληνικό νομισματικό σύστημα. Με διάταγμα της αντιβασιλείας γεννιέται η δραχμή. Τυπικά διμεταλλισμός, ουσιαστικά βάση παραμένει ο άργυρος. Οι πρώτες δραχμές του Οθωνα κόβονται στα νομισματοκοπεία πρώτα του Μονάχου και μετά του Παρισιού.


1836
Πρώτες κοπές νομισμάτων στο νομισματοκοπείο της Αθήνας. Κόβονται μόνο χάλκινα των ενός, δύο, πέντε και δέκα λεπτών. Οι κοπές χάλκινων θα συνεχιστούν κάθε χρόνο. Αργυρές δραχμές θα κοπούν πάλι από το 1842.
1842

22 Ιανουαρίου
Αρχίζουν οι εργασίες της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, που έχει ιδρυθεί τον προηγούμενο χρόνο ύστερα από προσπάθειες έξι ετών. Το 1834 έχει καταργηθεί η Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα και από το 1835 έχουν αρχίσει οι διαπραγματεύσεις με ξένους κεφαλαιούχους. Η Εθνική Τράπεζα αναλαμβάνει και την έκδοση χαρτονομίσματος.


1844
Αρχίζουν οι κοπές μεταλλικών νομισμάτων με την ένδειξη «Βασίλειον της Ελλάδος», που αντικατέστησε με το Σύνταγμα του 1942 τη λέξη «Βασιλεία».

1848
Απρίλιος
Διεθνής οικονομική κρίση, παύει προσωρινά η μετατρεψιμότητα του ελληνικού νομίσματος.

1863
Νοέμβριος
Αλλαγή φρουράς. Ο Γεώργιος Α' στην Ελλάδα. Εναν χρόνο νωρίτερα έχει κηρυχτεί έκπτωτος ο Οθωνας.

1867
Απρίλιος
Υπογραφή από την Ελλάδα της συμφωνίας για την ένταξη στη Λατινική Νομισματική Ενωση. Διμεταλλισμός, η χρυσή δραχμή συνδέεται με το χρυσό γαλλικό φράγκο. Τα δημόσια χρέη και οι συνεχείς αλλαγές κυβερνήσεων εξακολουθούν να δυναστεύουν την ελληνική ζωή.

1868
Δεκέμβριος
Επανάσταση στην Κρήτη, έκτακτες ανάγκες και αναγκαστική κυκλοφορία του νομίσματος. Σταματάει για δύο χρόνια η δυνατότητα για εξαργύρωσή του. Πρώτες κοπές νομισμάτων του Γεωργίου Α'. Νομίσματα θα κόβονται τα επόμενα χρόνια πρώτα στο Στρασβούργο και μετά στο Παρίσι. Μόνο το 1878 θα κοπούν στο Μπορντό.

1876Κόβονται τα χρυσά νομίσματα της αναμνηστικής σειράς του Γεωργίου Α' - των πέντε, δέκα, είκοσι, πενήντα και εκατό δραχμών.

1877
Ιούνιος
Παύει και πάλι η μετατρεψιμότητα του νομίσματος. Εκδίδονται όλο και περισσότερα χαρτονομίσματα. Αυτό θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια, ενώ θα αυξάνεται ο δανεισμός από το εξωτερικό. Η δυνατότητα για μετατροπή του νομίσματος θα δοθεί και πάλι το 1881.
1882
Νοέμβριος
Νέα νομισματική μονάδα η νέα δραχμή με 0,89 ισοτιμία προς την παλαιά. Στόχος, η ισοτιμία του ελληνικού νομίσματος με το γαλλικό φράγκο.

1884
Κόβεται χρυσό εικοσάδραχμο.

1885
ΣεπτέμβριοςΑναγκαστική κυκλοφορία και πάλι, αύξηση στην έκδοση χαρτονομισμάτων, όλο και μεγαλύτερο εξωτερικό χρέος.

1893
Δεκέμβριος
«Δυστυχώς επτωχεύσαμεν», λέει στη Βουλή ο Χαρίλαος Τρικούπης. Το ελληνικό κράτος κηρύσσεται σε πτώχευση. Αρχίζουν να κόβονται τα νομίσματα μικρής αξίας (λεπτά) από χαλκό και νικέλιο.

1897
5 Απριλίου
Ελληνοτουρκικός πόλεμος και διακοπή των διαπραγματεύσεων με τους ξένους δανειστές για το διακανονισμό του δημόσιου χρέους.
6 Σεπτεμβρίου
Ελληνική ήττα και υπογραφή συνθήκης ειρήνης. Ανεξαρτησία της Κρήτης, εκκένωση της Θεσσαλίας από τους Τούρκους, πολεμική αποζημίωση από την Ελλάδα στην Τουρκία. Στο τέλος του χρόνου αρχίζουν πάλι οι διαπραγματεύσεις για το χρέος.

1898
Φεβρουάριος
Η Ελλάδα υπό οικονομικό έλεγχο. Λειτουργία διεθνούς επιτροπής και εφαρμογή δημοσιονομικών και νομισματικών μέτρων.

1909
Οκτώβριος
Ευτυχής κατάληξη μιας δεκαετίας -της πρώτης- με επιτυχίες της ελληνικής οικονομίας. Αντίκτυπος στη δραχμή, που επιτυγχάνει την ισοτιμία 1 προς 1 με το γαλλικό φράγκο.

1910
Μάρτιος
Εφαρμογή του κανόνα χρυσού και στην Ελλάδα. Κόβεται νέα αργυρή δραχμή.

1912 - 1913
Βαλκανικοί πόλεμοι, αύξηση της κυκλοφορίας του χρήματος. Απελευθερώνονται Μακεδονία και Θράκη.

1914 - 1918
Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, εγκατάλειψη του κανόνα χρυσού διεθνώς, διαφωνία Ελευθερίου Βενιζέλου και Κωνσταντίνου, είσοδος της Ελλάδας το 1917 στον πόλεμο, περιπέτειες και της δραχμής, που μετά το γαλλικό φράγκο έχει αναζητήσει καταφύγιο στη σύνδεση πρώτα με την αγγλική λίρα και μετά με το δολάριο. Οι πολεμικές ανάγκες οδηγούν στην έκδοση όλο και περισσότερου χαρτονομίσματος.
1919
2 Μαΐου
Ο ελληνικός στρατός στη Μικρά Ασία. Γαλλία και Αγγλία συμφωνούν για την παροχή οικονομικής βοήθειας στην Ελλάδα.
Νοέμβριος
Ενώ ιδρύονται όλο και περισσότερες εμπορικές τράπεζες, τα συναλλαγματικά αποθέματα της Εθνικής Τράπεζας στερεύουν και η δραχμή βρίσκεται μπροστά στο φάσμα της υποτίμησης.

1920
1 Νοεμβρίου
Εκλογική ήττα του Ελευθερίου Βενιζέλου και αναχώρησή του από την Ελλάδα.
6 ΔεκεμβρίουΔημοψήφισμα με αποτέλεσμα την επιστροφή του Κωνσταντίνου, υποχώρηση των συμμάχων για την παροχή της οικονομικής βοήθειας που έχουν υποσχεθεί.

1922
Μάρτιος
Οι δαπάνες του πολέμου στη Μικρά Ασία έχουν οδηγήσει σε συνεχή έκδοση χρήματος και όλο και υψηλότερο πληθωρισμό. Κατάληξη στον πλέον πρωτότυπο δανεισμό - αναγκαστικό δάνειο με διχοτόμηση των χαρτονομισμάτων.
ΣεπτέμβριοςΕπανάσταση, παραίτηση και φυγή του Κωνσταντίνου, εκτελέσεις όσων κρίνονται υπεύθυνοι, ελληνική ήττα στη Μικρά Ασία, καταστροφή της Σμύρνης. Στο τέλος του χρόνου συναλλαγματικοί έλεγχοι σε όλες τις εξαγωγές.

1923
24 Ιουλίου
Συνθήκη της Λωζάννης. Νομισματική κρίση από την αρχή του χρόνου, κατάργηση των συναλλαγματικών ελέγχων, επιβολή δασμών και φόρου στο κεφάλαιο. Εντονες υποτιμητικές πιέσεις στη δραχμή.

16 Δεκεμβρίου
Εκλογές. Εν αναμονή της επανόδου του Ελευθερίου Βενιζέλου μειώνονται οι υποτιμητικές πιέσεις.

1924
25 Μαρτίου
Ανακήρυξη της Πρώτης Δημοκρατίας.

1926
24 Ιανουαρίου
Εντονη συναλλαγματική κρίση -η δραχμή είναι ήδη συνδεδεμένη με την αγγλική λίρα- δικτατορία του Πάγκαλου, δεύτερο αναγκαστικό δάνειο.

22 Αυγούστου
Επαναστατική κυβέρνηση, πτώση του Πάγκαλου.
Εκλογές, οικουμενική κυβέρνηση από πέντε κόμματα, στόχος, η οικονομική σταθεροποίηση. Αυτόν το χρόνο κόβονται τα πρώτα νομίσματα της Ελληνικής Δημοκρατίας, όλα από χαλκό και νικέλιο, στο νομισματοκοπείο της Βιέννης. Αργυρά δεκάδραχμα και εικοσάδραχμα θα κοπούν το 1930 στο νομισματοκοπείο του Λονδίνου.

1927
Μάρτιος
Διαπραγματεύσεις με την Κοινωνία των Εθνών για την παροχή δανείου και την επιστροφή της Ελλάδας στον κανόνα χρυσού. Προϋπόθεση, η ίδρυση κεντρικής τράπεζας.

27 Οκτωβρίου
Η Εθνική Τράπεζα παραιτείται από το προνόμιο για την έκδοση χρήματος που έχει από το 1841.

1928
14 Μαΐου
Αρχίζει να λειτουργεί η Τράπεζα της Ελλάδος. Νομισματική σταθεροποίηση, σύνδεση της δραχμής με τον κανόνα χρυσού - συναλλάγματος.

1929 - 1932Διεθνής οικονομική κρίση, επιπτώσεις και στην Ελλάδα. Πτωχεύσεις τραπεζών, πρώτο νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας τους, πιέσεις στη δραχμή, αναγκαστικός νόμος για την προστασία του εθνικού νομίσματος, συναλλαγματικοί έλεγχοι, πτώχευση.

1935
Κόβονται τα χρυσά εικοσάδραχμα και εκατόδραχμα του Γεωργίου Β' στο νομισματοκοπείο του Μπέρμιγχαμ. Κόβεται, επίσης, αργυρό εκατόδραχμο, αλλά δεν θα έρθει ποτέ στην Ελλάδα λόγω του πολέμου.

1936
Ιούνιος
Ο Γεώργιος Β', που έχει επανέλθει με το δημοψήφισμα του Νοεμβρίου 1935, αναθέτει το σχηματισμό κυβέρνησης στον Ι. Μεταξά.

4 Αυγούστου
Δικτατορία Μεταξά. Αυστηροί συναλλαγματικοί έλεγχοι τον επόμενο χρόνο για αντιμετώπιση της λαθρεμπορίας συναλλάγματος.
1941 - 1944
Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, Κατοχή, απόσυρση της δραχμής από την κυκλοφορία, νομισματική μονάδα από κάθε δύναμη Κατοχής - μάρκο Κατοχής, μεσογειακή δραχμή, λέβα - διάσωση του αποθέματος χρυσού της χώρας στο εξωτερικό, η δραχμή και πάλι μέσο πληρωμής, επιτροπή στην Τράπεζα της Ελλάδος για τη νομισματική και συναλλαγματική πολιτική, απομύζηση της παραγωγής από τις κατοχικές δυνάμεις, πείνα και θάνατος, διαρκής αύξηση της κυκλοφορίας της χρήματος, υπερπληθωρισμός, πλήρης απαξίωση της δραχμής, οι χρυσές λίρες στο προσκήνιο, χρυσοφιλία, χαρτονόμισμα με μηδενικά τρισεκατομμυρίων.

1944
Ιούλιος
Διεθνής διάσκεψη του Μπρέτον Γουντς στις ΗΠΑ, νέο νομισματικό σύστημα.
Οκτώβριος
Απελευθέρωση, επιστροφή της εξόριστης κυβέρνησης και της νόμιμης διοίκησης της Τράπεζας της Ελλάδος, κυβέρνηση εθνικής ενότητας.
11 ΝοεμβρίουΤο δημοσιονομικό και νομισματικό σύστημα έχει καταρρεύσει. Κυκλοφορεί νέα δραχμή, που αντιστοιχεί σε 50 δισεκατομμύρια παλαιών δραχμών.
Δεκέμβριος
Δεκεμβριανά, άνοδος και πάλι του πληθωρισμού.

1946 - 1949
Εμφύλιος, αλλεπάλληλες προσπάθειες για οικονομική σταθεροποίηση, σύσταση και λειτουργία της Νομισματικής Επιτροπής, οι ΗΠΑ στη θέση επιρροής της Βρετανίας στην Ελλάδα, αμερικανική βοήθεια και σχέδιο Μάρσαλ.

1953
9 Απριλίου
Υποτίμηση κατά 50% της δραχμής έναντι του δολαρίου και σύνδεσή της με το διεθνές νομισματικό σύστημα του Μπρέτον Γουντς.

1954
1 Μαΐου
Νέα δραχμή με τρία μηδενικά λιγότερα από την παλαιά - 1 νέα προς 1.000 παλαιές, 30 νέες δραχμές το 1 δολάριο. Αφετηρία νομισματικής σταθερότητας και χαμηλού πληθωρισμού για μια εικοσαετία, αλλά με έντονη τη χρυσοφιλία για μεγάλο διάστημα ως επενδυτικό και αποταμιευτικό καταφύγιο. Κόβονται τα πρώτα νομίσματα του Παύλου - των πέντε, δέκα και είκοσι λεπτών από αλουμίνιο, των πενήντα λεπτών και της μίας, δύο και πέντε δραχμών από χαλκό και νικέλιο.

1960 - 1970
Κόβεται αργυρό εικοσάδραχμο. Ενα χρόνο πριν έχει κοπεί και το πρώτο δεκάδραχμο από νικέλιο. Το 1963 θα κοπεί αργυρό τριαντάδραχμο, αναμνηστικό για τα εκατό χρόνια της δυναστείας. Το 1964 τα πρώτα νομίσματα του Κωνσταντίνου Β'. Και το 1970 τα χρυσά εικοσάδραχμα, πενηντόδραχμα και εκατόδραχμα και το αργυρό εκατόδραχμο της δικτατορίας.

1971
Αύγουστος
Δικτατορία από το 1967, άνοδος του πληθωρισμού. Οι ΗΠΑ ανακοινώνουν την παύση της μετατρεψιμότητας του δολαρίου σε χρυσό. Υποτίμηση του δολαρίου κατά 8%. Η δραχμή διατηρείται στην ισοτιμία της με το αμερικανικό νόμισμα και υποτιμάται έναντι των άλλων νομισμάτων.

1973
Φεβρουάριος
Νέα υποτίμηση του δολαρίου κατά 10%, διατήρηση της ισοτιμίας του με τη δραχμή και νέα υποτίμησή της ως προς τα άλλα νομίσματα. Νέες πληθωριστικές πιέσεις λόγω του εισαγόμενου πληθωρισμού.
Οκτώβριος
Πρώτη πετρελαϊκή κρίση, αποδέσμευση της δραχμής από το δολάριο και ανατίμησή της κατά 10%.

1974
Ιανουάριος
Η δραχμή και πάλι στην ισοτιμία των 30 δραχμών με το δολάριο.

24 ΙουλίουΕπάνοδος της Δημοκρατίας στην Ελλάδα, επιστροφή του Κωνσταντίνου Καραμανλή, «Αττίλας» στην Κύπρο, αναλήψεις καταθέσεων και πρόβλημα ρευστότητας στις τράπεζες, αποσόβηση της κρίσης.

1975
8 Μαρτίου
Οριστική αποσύνδεση της δραχμής από το δολάριο. Καθορισμός της συναλλαγματικής ισοτιμίας της από την Τράπεζα της Ελλάδος με βάση την αξία ενός «καλαθιού» νομισμάτων.

1976
Κόβεται νέα σειρά νομισμάτων στο νομισματοκοπείο της Αθήνας. Το 1978 θα κοπεί αργυρό εκατόδραχμο για τα πενήντα χρόνια της Τράπεζας της Ελλάδος.

1979
Μάρτιος
Αρχίζει να λειτουργεί το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα, δεύτερη πετρελαϊκή κρίση.
ΜάιοςΕνώ εφαρμόζονται μέτρα για τον περιορισμό της ρευστότητας, υπογράφεται η συμφωνία για την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ. Στο τέλος του χρόνου μέτρα και για τον περιορισμό των εισαγωγών. Το 1980 θα κοπούν αργυρό πεντακοσάρικο και χρυσό δεκαχίλιαρο για την είσοδο της χώρας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Θα κοπεί, επίσης, το πρώτο πενηντόδραχμο από χαλκό και νικέλιο.
1981
1 Ιανουαρίου
Ενταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ, ενώ από τον προηγούμενο χρόνο η οικονομία έχει μπει σε περίοδο στασιμοπληθωρισμού και ύφεσης.
18 Οκτωβρίου
Εκλογές, νίκη του Ανδρέα Παπανδρέου.

1983
Ιανουάριος
Υποτίμηση της δραχμής κατά 16% έναντι του δολαρίου και 15% έναντι της ευρωπαϊκής λογιστικής μονάδας.

1985
11 Οκτωβρίου
Νέα υποτίμηση της δραχμής κατά 15%, σταθεροποιητικό πρόγραμμα λιτότητας, μεγάλες αντιδράσεις των εργαζομένων.

1990
Κόβεται το πρώτο εκατόδραχμο από χαλκό και νικέλιο.

1991
11 Δεκεμβρίου
Συνθήκη του Μάαστριχτ για την Ευρωπαϊκή Ενωση.

1993
1 ΙανουαρίουΑρχίζει να εφαρμόζεται η ενιαία αγορά, η ΕΟΚ ονομάζεται πλέον Ευρωπαϊκή Ενωση.

1995
Απρίλιος
Μονοψήφιος πληθωρισμός για πρώτη φορά ύστερα από είκοσι δύο χρόνια.

1998
Μάρτιος
Υποτίμηση της δραχμής, αλλά με παράλληλη ένταξή της στο Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
31 Δεκεμβρίου
Συνέχεια της προσπάθειας για την είσοδο και της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ με την ένταξη στο Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών - 2, που έχει αντικαταστήσει τον προηγούμενο, καθώς είναι έτοιμη από την επόμενη μέρα να λειτουργήσει η ΟΝΕ των «11». Η θετική πορεία της ελληνικής οικονομίας οδηγεί σε νέα αναπροσαρμογή της δραχμής. Αλλά αυτή τη φορά πρόκειται για την πρώτη ανατίμηση στην ιστορία της.

1999
1 Ιανουαρίου
Εναρξη της τρίτης και τελευταίας φάσης της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης. Εντεκα χώρες στη ζώνη του ευρώ.

2000
Ιούνιος
Επιβράβευση των προσπαθειών για τη σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας. Το Συμβούλιο Κορυφής στη Λισαβόνα αποφασίζει την ένταξη της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ. Η δραχμή ετοιμάζεται να αποχωρήσει από το προσκήνιο της ιστορίας.

2001
Ιανουάριος
Αρχίζει η διπλή αναγραφή τιμών σε δραχμές και ευρώ.

2002
Ιανουάριος
Η δραχμή εγκαταλείπει οριστικά το μάταιο τούτο κόσμο και αντικαθίσταται από το ευρώ με το οποίο θα συνυπάρχει για λίγο καιρό ακόμη