Μήδεια: «Το Ανεπιθύμητο Αγαθό»

Η Μήδεια ανέτρεψε την θεία Τάξη των πραγμάτων με τις τρομερές γνώσεις της, γιατί κατείχε τα μυστικά της αθανασίας και μπορούσε να καταργεί τα θλιβερά γηρατειά και τον θάνατο, χαρίζοντας το σφρίγος και τα νειάτα. Ο Ευριπίδης της επιτρέπει να γνωρίζει τη μοίρα της: «...Αν στους αδαείς καινούργια φέρνεις Γνώση, βλαβερό θα σε πουν και όχι σοφό, και αν πάλι καλύτερος φανείς απ’ αυτούς, που θαρρούν πως κάτι ξέρουν, ενόχληση θα γίνεις για την πόλη. Και εγώ την ίδια την τύχη αυτή μοιράζομαι: Γιατί είμαι σοφή, πολλοί με μισούν, άλλοι με θεωρούν εμπόδιο και άλλοι πάλι και τα δύο» (Ευριπίδης, «Μήδεια» 298-305).

Αυτή η άξια διάδοχος του μεγάλου Ασκληπιού δεν λέγεται τυχαία Μήδεια. Το όνομά της προέρχεται από το ρήμα μήδομαι = σκέπτομαι, εφευρίσκω, προνοώ. Ο γάμος της δεν της έφερε την ευτυχία, αλλά στάθηκε η αρχή των φριχτών περιπετειών της. Αυτή η παν-επιστήμων γυναίκα βοήθησε τον Ιάσονα να νικήσει σημεία και τέρατα, τον έστεψε βασιλιά και νικητή, συνδέοντας το όνομά της με την τολμηρή γνώση αλλά και με την ανεξερεύνητη γυναικεία ψυχή.

Οι άνδρες, που ήθελαν τις γυναίκες αμαθείς και σιωπηλές, θα δράσουν δήθεν εν ονόματι του νόμου και εφαρμόζοντας τον νόμο θα ανατρέψουν την μητριαρχία και θα εγκαθιδρύσουν δημοκρατίες μόνον για άνδρες, εξορίζοντας την ανεξέλεγκτη γνώση, που ενοχλεί (γένους θηλυκού), όπως και την Μήδεια, που την κατέχει, ως «ανεπιθύμητο αγαθό». Ο επίσημος σκοταδισμός γίνεται όπλο που στιγματίζει και εξοντώνει κάθε τι, που διαφέρει, ανεξαρτήτως φύλου, όπως τον Σωκράτη, τον Ηράκλειτο, τον Πυθαγόρα και άλλους.

Ο Ευριπίδης θα πλάσει μια Μήδεια τρελλή, ζηλιάρα και κακούργα, αποσιωπώντας το γεγονός, ότι η Μήδεια ήταν η κυρίαρχος της ζωής, που ήξερε να νεκρανασταίνει και να ξανανιώνει τους ανθρώπους. Μόνον ο Δίας δικαιούται να νεκραναστήσει το Διόνυσο, στην Μήδεια αυτό είναι απαγορευμένο. Δεν θα μάθουμε ποτέ τι ακριβώς συνέβη, αν η «μάγισσα» ξαναζωντάνεψε τα παιδιά της ή τα σκότωσε πράγματι, γιατί η Γνώση θα ενταφιασθεί, και η Μήδεια θα παρουσιασθεί ως μια ενοχλητική αλχημίστρια, εξωστρακισμένη από την πατριαρχική κοινωνία, ενώ οι τραγωδοί θα σταθούν ανελέητοι μαζί της.

Η Μήδεια, κόρη του βασιλιά της Κολχίδας Αιήτη, βοήθησε τον Ιάσονα, που είχε ερωτευθεί, να κλέψει το Χρυσόμαλλο Δέρας. (John William Waterhouse, 1907.)

Η καταιγίδα - Μήδεια είναι εφιάλτης των ανδρών, γιατί αναποδογύρισε τον κόσμο, περιφρόνησε τον νόμο, πρόδωσε τον πατέρα της, σκότωσε τον αδελφό της, τόλμησε να ερωτευθεί και να ακολουθήσει τον Ιάσονα, γιατί έτσι αποφάσισε η ίδια. Η Μήδεια- Γνώση δεν μπορεί να δαμαστεί. Η Μήδεια, που ξετρέλλανε τον Ιάσονα, γιατί ήταν προικισμένη από την ίδια την Αφροδίτη με τα φίλτρα του Έρωτα, είναι η θηλυκή αδάμαστη φύση, που κουβαλάει το χάος, την επιτυχία, την δράση, τον θάνατο και την περιπετειώδη ζωή, που σάρωσε τις ψευτο-συμβατικότητες και τους νόμους της εποχής της. Να μην έχει ποτέ δίκιο λοιπόν. Να τιμωρηθεί! Να βιώσει τον απέραντο πόνο και να ταυτιστεί με τη φρίκη της παιδοκτονίας. Οι τραγωδοί, που έπλασαν μία Μήδεια τρελλή, θα αποσιωπήσουν το κυριότερο: Ότι η Μήδεια δεν τιμωρήθηκε. Οι ίδιοι οι θεοί είναι ανίσχυροι μπροστά της. Αντιθέτως παντρεύτηκε τον μεγάλο βασιλιά των Αθηνών, τον Αιγέα, και απέκτησε τον Μήδο.

Αλλά η Μήδεια αναφέρεται ως θεά (!) σε μια ξεχασμένη πινακίδα της Μυκηναϊκής Εποχής και ως θεά λατρευόταν στην Κόρινθο μέχρι και τους Ιστορικούς Χρόνους. Έτυχε μοναδικών τιμών αργότερα, γιατί στις σπάνιες αγγειογραφίες της παρουσιάζεται στα Ηλύσια Πεδία, ανάμεσα στους ήρωες και εμφανίζεται ως ιέρεια στην Ελευσίνα, τον πιο ιερό τόπο του αρχαίου κόσμου, όπως και στον ιερό τόπο των Νεοπυθαγορείων, στη Ρώμη. Η Μήδεια αγαπήθηκε απέραντα και υμνήθηκε πάρα πολύ από τους Έλληνες της Μεγάλης Ελλάδας (Κάτω Ιταλία). Την ύμνησε και ο Απολλώνιος ο Ρόδιος ως γυναίκα- θησαυρό, που έσωζε συχνά τους Αχαιούς από βέβαιο χαμό, ως ανεκτίμητη- συγκυβερνήτρια και ισότιμη σύντροφο του Ιάσονα, με μία παρουσία κυριαρχική, που επεσκίαζε ακόμη και τον ίδιον.

Για τον φανατικό μισογύνη Φρόυντ η Μήδεια είναι η μεγάλη Δράκαινα, που καταπίνει τους άνδρες, η ίδια η απειλητική μήτρα, που ορίζει την ζωή και τον θάνατο, κάτι που μισεί θανάσιμα ο διαταραγμένος εξ αιτίας της κόκας εγκέφαλος του Φρόυντ, και ενάντια στην Μήδεια, που εχθρεύεται, θα αντιπαραθέσει τη θεωρία της «έχθρας του πέους», κάτι σαν υποχρεωτική ασθένεια, που πρέπει υποχρεωτικά να μαστίζει όλες τις γυναίκες του πλανήτη, επειδή δεν έχουν πέος... (όμως οι σύγχρονοι και νεώτεροι του Φρόυντ χαρακτήρισαν όλα αυτά ως πεο-θεωρίες και πεο-συγγράμματα).

Η ενοχλητική μορφή της Μήδειας μέχρι και σήμερα προκαλεί έντεχνα την φρίκη. Στον νέο χριστιανικό και χυδαίο κόσμο έπεισαν τους ανθρώπους να λατρεύουν το ακίνδυνο πρότυπο μιας μητέρας-παρθένου, που δήθεν θυσιάζει τον ερωτισμό της για το καλό των άλλων. Η φοβερή Μήδεια, η αφύσικη, η τρομερή και απαράδεκτη, θα ερμηνευθεί επίτηδες από την ανδρική αλλαζονία ως ψυχικά διαταραγμένη, ζηλιάρα και μισότρελλη, αλλά πάντα ατιμώρητη. Όσοι επιχείρησαν να την υπεραπλουστεύσουν και να της αφαιρέσουν το μεγαλείο της, απέτυχαν. Η Μήδεια δεν μπορεί να απλουστευθεί από κανέναν και ουδέποτε. Πάντα θα είναι η άγρια καταιγίδα Μήδεια.

http://freeinquiry.gr