Ο ΣΟΦΟΣ ΛΑΟΣ.ΠΟΙΟΣ ΣΟΦΟΣ?

---Η Δημοκρατία είναι το χειρότερο πολίτευμα, με εξαίρεση όλα τα άλλα.

Ουίνστον Τσώρτσιλ, 1874-1965, Βρετανός Πρωθυπουργός , Νόμπελ 1953
---Δημοκρατία είναι η παθολογική πίστη στη συλλογική σοφία της ατομικής άγνοιας.
H.L. Mencken, 1880-1956, Αμερικανός Αρθρογράφος
---Οι άνθρωποι δεν πρέπει να βλέπουν πως φτιάχνονται δυο πράγματα: οι νόμοι και τα λουκάνικα.
Όττο Φον Μπίσμαρκ, 1815-1898, Γερμανός καγκελάριος
Δεν πρέπει να έχουμε πολλές ελπίδες για τις εξελίξεις την επαύριο των εκλογών.
Κανένας δεν έχει την διάθεση να συνεργασθεί με κανένα και στο μυαλό όλων δεν είναι το μέλλον της χώρας αλλά το πώς θα επικρατήσουν των ιδεολογικά συγγενέστερων πολιτικών σχηματισμών. Αλλά και οι εκπρόσωποι των ΜΜΕ, πιθανότατα άσχετοι επί της ουσίας οι περισσότεροι, επικεντρώνουν τις ερωτήσεις και αναλύσεις τους στις προσωπικές και ιδεολογικές διαφορές ανάμεσα στα κόμματα παρά στην ουσία των προβλημάτων και στις προτεινόμενες, αν υπάρχουν, λύσεις.

Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα βρίσκεται στις διαθέσεις και στην ψυχική κατάσταση του εκλογικού σώματος. Κακώς πολλοί καταγγέλλουν για λαικισμό κόμματα και πολιτικούς. Οι περισσότεροι υποψήφιοι προσφέρουν στον κόσμο αυτό ακριβώς που θέλει να ακούσει. Υπερβολικές υποσχέσεις, βαρύγδουπες αρλούμπες για το αύριο, επίθεση κατά των όποιων ξένων ενδιαφέρονται να κάνουν κάτι για εμάς και αγιοποίηση όλων εκείνων που τελείως αδιαφορούν για την χώρα μας και τους προοπτικές της.

Μέσα στην υπερβολική λαολαγνεία που κατακλύζει την κοινωνία μας κυρίαρχο ρόλο παίζει η γνωστή πλέον άποψη περί «σοφού» εκλογικού σώματος. Αν κρίνει όμως κανείς από τις δημοσκοπήσεις και τις σχετικές τοποθετήσεις του εκλογικού σώματος βλέπουμε πως αυτή υποτιθέμενη σοφία εξαντλείται σε τοποθετήσεις με βάση το ρεύμα της εποχής, τις διαπιστώσεις των γνωστών σταρ των μήντια και την έκθεση που έχει κάποιος στο γνωστό τρισκατάρατο για πολλούς αλλά λατρεμένο τελικά τηλεοπτικό γυαλί. Τι σόι σοφία προδικάζει η είσοδος της Χρυσής Αυγής στη Βουλή η κομμάτων που αν ψάξεις τις θέσεις και τις προτάσεις τους δεν είναι τίποτε παραπάνω από θολά συνθήματα δίχως την απειροελάχιστη αυριανή προοπτική.

Τελικά ο κόσμος σύρεται, ανεξάρτητα από την κρισιμότητα των στιγμών, από συνθήματα που στο παρελθόν συνέβαλαν για να βρεθούμε στην σημερινή άθλια κατάσταση. Ο κόσμος, όπως έγραφε και ο Νίτσε, “πιστεύει” με φανατισμό γιατί ακριβώς «δεν θέλει να γνωρίζει την αλήθεια». Ο καθένας υποστηρίζει πως επιθυμεί την αλήθεια για να σχηματίσει γνώμη η άποψη. Όπως όμως λέει κι’ ο Τζών Λόκ, δεν θέλει πραγματικά μια σωστή κι αντικειμενική ανάλυση, γιατί αυτή «δεν ταιριάζει με τις προκαταλήψεις, την ζωή και τα σχέδια ζωής του».

Από την άλλη μεριά μπροστά στα πολύπλοκα προβλήματα της εποχής μας ο ψηφοφόρος αναζητά απλές και κατανοητές λύσεις. Κατά τεκμήριο κοντά στα συμφέροντά του και με συνθηματολογία που του χαιδεύει τ΄ αυτιά. Δύσκολα κατανοεί την ουσία των ζητημάτων. Σκεφθείτε να δίνετε ένα δύσκολο οικονομικό πρόβλημα στο χειρότερο τμήμα της πανεπιστημιακής τάξης των οικονομικών. Θα τραβάτε μάλλον τα μαλλιά σας με το αποτέλεσμα. Αναλογισθείτε με τρόμο τι γίνεται λοιπόν στην κοινωνία όπου, οι περισσότεροι εκλογείς ούτε καταλαβαίνουν ούτε και ενδιαφέρονται να μάθουν οικονομικά. Αποφασίζουν όμως για το τι δέον γενέσθαι!!

Το πρόβλημα με την εκλογική ετυμηγορία είναι πως ο εκλογέας που αποφασίζει δίχως ουσιαστική γνώση του πραγματικού προβλήματος – παρασυρόμενος απλά από τις διακηρύξεις παρατάξεων που θέλουν να του χαιδέψουν τ’ αυτιά – δεν κάνει κακό μόνο στον εαυτό του. Παρασύρει στα αδιέξοδα και μερικές εκατοντάδες χιλιάδες, η και εκατομμύρια, άλλους. Η άποψη πως μπορεί η κοινή συνισταμένη της λαικής ψήφου να είναι «σοφή» δεν έχει βάση στην πραγματικότητα. Διότι έτσι, με μεγάλες λαικές πλειοψηφίες που στήριξαν πολιτικές άφρονες κι ελλειμματικές, ο τόπος έχει κυλίσει στα αδιέξοδα. Και η επόμενη φάση περιμένει στην γωνία. Κατά συνέπεια η αντίληψη πως οι δημοκρατικές ετυμηγορίες δεν οδηγούν ποτέ σε καταστρεπτικά πολιτικά αποτελέσματα δεν είναι ακριβής. Στις περισσότερες περιπτώσεις η λαική επιλογή στηρίζεται σε σφαλερή απεικόνιση της πραγματικότητας. Τα μοντέλα της πραγματικής ζωής που παρουσιάζονται στους ψηφοφόρους στηρίζονται σε βαθιά, συνεχόμενη και συστηματικά εσφαλμένη προβολή της αλήθειας. Και είναι φυσικό, σε πάρα πολλές περιπτώσεις, τα αποτελέσματα να μην αντανακλούν αυτό που θα ήταν καλό για τον τόπο.

Ουσιαστικά τώρα δεν μπορούν να γίνουν πολλά πράγματα. Είναι ανάγκη όμως να κοιτάξουμε βαθιά στους θεσμούς και να αναζητήσουμε μεθόδους μέσω των οποίων ο εκλογέας να είναι πραγματικά πληροφορημένος. Ωστε να διαμορφώνει αντιλήψεις όσο γίνεται πιο κοντά στα πραγματικά προβλήματα. Για να διασωθεί η δημοκρατία. Και να εξασφαλισθεί η ευημερία…

του Α. Ανδριανόπουλου