ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΟΥ ’21

ΠΑΛΑΙΩΝ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΣ Γ΄

http://strymonas.blogspot.com/

Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός (25 Μαρτίου 1771 - 30 Μαΐου 1826) ήταν μητροπολίτης Πάτρας και πρωταγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 με διπλωματική και πολιτική δράση.

Γεννήθηκε στη Δημητσάνα από τον Ιωάννη Κόζη και την Κανέλα Κουκουζή το αληθινό όνομά του ήταν Γεώργιος. Φοίτησε στη Σχολή Δημητσάνας, στο Άργος και στη Σχολή της Σμύρνης. Το 1806 εκλέχθηκε μητροπολίτης Παλαιών Πατρών και μεταξύ 1815-1817 ήταν μέλος της Πατριαρχικής Συνόδου της Κωνσταντινούπολης. Το Νοέμβριο του 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία.

Στην συνέλευση της Βοστίτσας τον Ιανουάριο το 1821, διατύπωσε τις επιφυλάξεις του για τη δυνατότητα .....
έναρξης της επανάστασης εκείνη την χρονιά. Στις 14 Μαρτίου συμμετείχε στη σύναξη των απείθαρχων προκρίτων του Μωριά στη Μονή Αγίας Λαύρας, όπου αποφασίστηκε η συμμετοχή των Πελοποννησίων στην επιούσα επανάσταση. Σύμφωνα με ένα ψευδή θρύλο, στις 25 Μαρτίου του 1821, ευλόγησε μία ελληνική σημαία και κήρυξε την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας. Όμως, η Ελληνική Επανάσταση είχε ήδη ξεκινήσει στις 21 Φεβρουαρίου από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη στο Ιάσιο.

Οι περισσότεροι ιστορικοί, όπως αναφέρει ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, ήταν της άποψης που αναφέρεται στα απομνημονεύματα του Παλαιού Πατρών Γερμανού, δηλαδή, "οι δε συγκεντρωθέντες αποφάσισαν να μην δώσουν αιτίαν τινά, αλλά ως φοβισμένοι να παραμερίσωσι εις ασφαλή μέρη". Άλλοι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι ο πυρήνας του μύθου διασώζει κάποια ιστορική αλήθεια, βασιζόμενοι σε προσωπικά αρχεία οικογενειών αγωνιστών του 1821, που ισχυρίζονται ότι ο Παλαιών Πατρών Γερμανός τέλεσε δοξολογία στις 17 Μαρτίου στην Αγία Λαύρα και όρκισε ορισμένους κοτζαμπάσηδες και επισκόπους του Μωριά, που βρίσκονταν εκεί για τον εορτασμό του Αγίου Αλεξίου. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι συγκεντρωμένοι έφυγαν από την Αγία Λαύρα έχοντας γνώση της επικείμενης έναρξης επανάστασης.

Κατά τον ξεσηκωμό της Πάτρας στις 22 Μαρτίου 1821 βρισκόταν εκτός της πόλης, αλλά αμέσως κατέβηκε εκεί και ευλόγησε τα όπλα και το λάβαρο των αγωνιστών στην πλατεία Αγίου Γεωργίου. Σύμφωνα με τις αναφορές του πρέσβη της Μεγάλης Βρετανίας στο Μωριά, με έδρα την Πάτρα, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, είχε αποσυρθεί έξω από την κωμόπολη των Καλαβρύτων, στη Ιερά Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου, προκειμένου να αποφύγει την παράδοσή του στην Τριπολιτσά. (Sketches of the War in Greece: In a Series of Extracts By Philip James Green, R. L. Green. Published 1827. T. Hurst and co.) σελίδες 9 -10. Στις 24 Μαρτίου είχαν αρχίσει οι εχθροπραξίες στην πόλη της Πάτρας (σελ 13), ενώ ο Αρχιεπίσκοπος Παλαιών Πατρών Γερμανός αναμενόταν στην πόλη, αφού είχε ονομασθεί αρχηγός της επανάστασης. Έφθασε εκεί στις 26 Μαρτίου, κι είχε μια συνάντηση με τους ξένους πρόξενους (Πουκεβίλ Γαλλίας και Γκρην Μεγάλης Βρετανίας) όπου επέδωσε μανιφέστο της επανάστασης με ημερομηνία 23 Μαρτίου 1821. (Το πιο πάνω βιβλίο περιέχει μεταφρασμένο αντίγραφο του μανιφέστου). Η μαρτυρία του Βρετανού προξένου έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί επιβεβαιώνει όλα τα γεγονότα που αναφέρει ο Πουκεβίλ στη γνωστή ιστορία του της Ελληνικής επανάστασης, ενώ ταυτόχρονα τηρεί καθαρά φιλοτουρκική στάση.

Το Δεκέμβριο του 1821 συμμετείχε στην Α' Εθνοσυνέλευση στην Επίδαυρο, και με απόφασή της μαζί με τον Γεώργιο Μαυρομιχάλη πήγε τον Οκτώβριο του 1822 στην Ιταλία, για να συναντήσει τον Πάπα με σκοπό να του ζητήσει υλική και ηθική βοήθεια, αλλά τελικά δεν κατάφερε να τον συναντήσει. Παρά την αποτυχία της αποστολής του κατάφερε να ενημερώσει και να προτρέψει τους φιλέλληνες της Ευρώπης να βοηθήσουν την επανάσταση.

Επέστρεψε στην Ελλάδα τον Ιούνιο του 1824, περίοδο της εμφύλιας διαμάχης. Προσπάθησε να συμφιλιώσει τις αντίπαλες παρατάξεις αλλά δεν το κατάφερε και αποσύρθηκε στη μονή της Χρυσοποδαρίτισσας. Αντίθετα ταλαιπωρήθηκε από τον Γκούρα που με διαταγή του απήχθη και οδηγήθηκε πεζός στη Γαστούνη το χειμώνα του 1825. Εγκαταστάθηκε στο Ναύπλιο και το 1826 διηύθυνε τις εργασίες της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης στην Επίδαυρο. Αργότερα αρρώστησε και πέθανε στο Ναύπλιο στις 30 Μαΐου 1826.

Στα τελευταία του χρόνια ο Παλαιών Πατρών Γερμανός έγραψε τα απομνημονεύματά του, στα οποία αναφέρονται τα γεγονότα της Επανάστασης μέχρι το τέλος του 1822. Δημοσιεύθηκαν το 1837.