ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ

Εις μνήμην ... Κ' ήτανε η ψυχή του την ώρα εκείνη ολάσπρο περιστέρι. Κι όπως, κυλά, από τ' άδυτα του αδύτου των ουρανών, μες στη νυχτιά εν' αστέρι, ή, ως πέφτει ανθός μηλιάς με πράο αγέρι, έτσι απ' τα στήθη πέταξε η πνοή του ... Άγγελος Σικελιανός, απόσπασμα από τα Ορφικά Ο Άγγελος Σικελιανός γεννήθηκε το 1884 στη Λευκάδα, όπου και μεγάλωσε. Φοίτησε για ένα διάστημα στη Νομική Σχολή του Πανεπιστήμιου Αθηνών, όμως κατόπιν εγκατέλειψε τις σπουδές του, καθώς είχε στρέψει το ενδιαφέρον του σε λογοτεχνικές αναζητήσεις. Το 1907 παντρεύτηκε την Εύα Πάλμερ -Αμερικανίδα στην καταγωγή- και μαζί της ξεκίνησε μια φιλόδοξη προσπάθεια αναβίωσης των Δελφικών Γιορτών για την προβολή των αρχαίων ελληνικών ιδανικών, σε εποχές δύσκολες για τον Ελληνισμό. Η προσπάθεια αυτή, αν και είχε επιτυχία και απήχηση, ωστόσο κάποια στιγμή ματαιώθηκε κάτω από το βάρος των οικονομικών κυρίως συνθηκών. Πολύ συγκινητική υπήρξε η απαγγελία ενός ποιήματος του Σικελιανού στη κηδεία του εθνικού ποιητή Κωστή Παλαμά το 1943, γεγονός που φανέρωσε την ευαισθησία και την αγωνία του για την τύχη του ελληνικού λαού στα χρόνια του πολέμου. Ο Άγγελος Σικελιανός, άφησε την τελευταία του πνοή στην Αθήνα το 1952. Ο Σικελιανός είναι ποιητική φύση ολότελα διαφορετική από αυτή του Παλαμά και του Καβάφη. Το γεγονός ότι ήταν Επτανήσιος και πως το πατρικό του σπίτι βρίσκονταν στην Λευκάδα, συντέλεσαν σημαντικά έτσι ώστε να έχει ζωντανή μέσα του την παράδοση της Επτανησιακής Σχολής, βαθύτατη αίσθηση και γνώση της λαϊκής γλώσσας, αλλά και οικείωση με τις ξένες λογοτεχνίες. Ο Σικελιανός είναι ο κατεξοχήν ποιητής της Ελληνικής παράδοσης. Κανένας άλλος ίσως νεοέλληνας λογοτέχνης δε γνώρισε και δεν έζησε ποτέ με τέτοιο πάθος το Ελληνικό πνεύμα στη μακραίωνη ιστορία του. Η ψυχή του διακατέχεται από έντονο πάθος για την Ελληνική γη. Θεωρεί πως η απομάκρυνση από τη φύση αποτελεί σημαντικό λόγο της πτώσης του ανθρώπου και πως καθίσταται επιτακτική η επιστροφή του σ' αυτή. Στην ποίησή του η επαφή με τη φύση και το θείο είναι μυστική, τελετουργική. Πνευματικό εμβατήριο Ομπρός. βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω απ΄ την Ελλάδα Ομπρός, βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω απ' τον κόσμο! Τι, ιδέτε, εκόλλησεν η ρόδα του βαθιά στη λάσπη, κι α, ιδέτε, χώθηκε τ' αξόνι του βαθιά μες στο αίμα! Ομπρός, παιδιά, και δε βολεί μοναχός του ν' ανέβει ο ήλιος σπρώχτε με γόνα και με στήθος να τον βγάλουμε απ' τη λάσπη, σπρώχτε με στήθος και με γόνα, να τον βγάλουμε απ' το γαίμα. 'Δέστε, ακουμπάμε απάνω του ομοαίματοι αδερφοί του! Ομπρός, αδέρφια, και μας έζωσε με τη φωτιά του, ομπρός, ομπρός, κ' η φλόγα του μας τύλιξε, αδερφοί μου! Ομπρός, οι δημιουργοί!... Την αχθοφόρα ορμή Σας στυλώστε με κεφάλια και με πόδια, μη βουλιάξει ο ήλιος! Ο Σικελιανός βρίσκει μεγάλο ενδιαφέρον με τα Ορφικά και ελευσίνια μυστήρια, το Απολλώνιο και Διονυσιακό πνεύμα των αρχαίων, με την φιλοσοφία των Ιώνων. Το πρώτο του πραγματικό ποιητικό φανέρωμα είναι το μεγάλο συνθετικό ποίημα "Ο Αλαφροΐσκιωτος", που ο τίτλος του είναι παρμένος από από το "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι" του Δ. Σολωμού. Το 1927 ο ίδιος οργανώνει τις Δελφικές Γιορτές. Μ' αυτές ο ποιητής είχε σκοπό, με κέντρο τους Δελφούς και με διάφορες εκδηλώσεις, ν' αναβιώσει το αρχαίο Ελληνικό πνεύμα. Μέσα από τα ποιήματα του Σικελιανού ξεδιπλώνεται η αγάπη του για τη φύση, η αγνή φύση του νησιού των παιδικών του χρόνων, η λατρεία του για την Ελλάδα, η Δελφική ιδέα, καθώς και μια μυστηριακή ατμόσφαιρα που συνεπαίρνει τον αναγνώστη. O Σικελιανός λοιπόν μέσα στην ποίηση του συνδέει τον Έλληνα και κάθε άνθρωπο, με τις αρχέγονες και τις πανανθρώπινες δυνάμεις της φύσης και του σύμπαντος. Αυτές εκφράστηκαν μέσα από τον αρχαίο μυστικισμό και τις θρησκευτικές δοξασίες με κέντρο πάντα την ελληνική πνευματική παρουσία ανά τους αιώνες. Ένας βαθύς λυρισμός διαπνέει τα ποιήματά του. Τον συνθέτουν εικόνες μυστηριακής γαλήνης και ηρεμίας που παραπέμπουν στο μεγαλόπνοο στοιχείο της ποίησης του. Γενικά ο Σικελιανός είναι ο ποιητής που κατάφερε με την λυρικότητα της έκφρασης και των συναισθημάτων να παρουσιάσει μια αυτόνομη σχεδόν και ξέχωρη λογοτεχνική παρουσία και να αποτελέσει ένα καινούργιο κεφάλαιο της ελληνικής ποίησης. Ο πόθος του να δημιουργήσει ένα σημείο ένωσης των λαών και πολιτιστικής ανταλλαγής με κέντρο τους Δελφούς, όσο ανεδαφικός και αν υπήρξε ή όσο μη πραγματοποιήσιμος αποδείχτηκε στην πορεία, φανερώνει την πρόθεση ολόκληρης της ποίησης και της φιλοσοφίας του.

http://www.asda.gr